*************************************************************************************

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

 

Gazeta członków ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA

A COEXISTENTIA-EGYÜTTÉLÉS politikai mozgalom tagjainak lapja

Noviny členů politického hnutí COEXISTENTIA-SOUŽITÍ

www.coexistentia.cz

 

nr 72  (1/2016)                       6.2.2016 r.

*************************************************************************************

 

 

Na tegorocznym Balu Gorolskim w Mostach koło Jabłonkowa wystąpił węgierski zespół Pál István „Szalonna”. / Na letošním Gorolském bále v Mostech u Jablunkova se prezentoval maďarský soubor Pál István „Szalonna”

 

Obraduje Polska Sekcja Narodowa COEX / Jedná Polská národní sekce COEX

 

Zebranie Zarządu Polskiej Sekcji Narodowej ruchu politycznego COEXITENTIA odbyło się 3.12.2015 r. Przewodniczący sekcji, Karol Madzia, przedstawił przygotowania do udziału w wyborach do Sejmiku Województwa Morawsko-Śląskiego, które odbędą się w październiku bieżącego 2016 roku. Zaakceptowano tekst umowy koalicyjnej z partią polityczną Úsvit – Národní Koalice. Madzia poinformował też o spotkaniu z redaktorem naczelnym „Głosu Ludu” Tomaszem Wolffem. Tematowi zbliżających się wyborów wojewódzkich poświęcono zebranie Prezydium Zarządu Polskiej Sekcji Narodowej COEX w dniu 7.1.2016 r. / Schůze Výboru Polské národní sekce politického hnutí COEXISTENTIA se konala 3.12.2015. Předseda sekce Karel Madzia informoval o přípravách k účastí ve volbách do Zastupitelstva Moravskoslezského kraje, které se budou konat v říjnu 2016 letošního roku. Byl schválen text koaliční smlouvy s politickou stranou Úsvit – Národní Koalice. Madzia informoval také o setkání s šéfredaktorem „Głosu Ludu” Tomaszem Wolffem. Problematice blížících se krajských voleb byla věnována schůze Předsednictva výboru Polské národní sekce COEX dne 7.1.2016.

 

Koaliční smlouva COEX – Úsvit

 

Dohoda o společném postupu uzavřená mezi: politická strana Úsvit-Národní Koalice se sídlem Velflíkova 1428/4, 160 00 Praha 6…, zastoupená Janem Zilvarem, tajemníkem a politické hnutí COEXISTENTIA se sídlem 737 01 Český Těšín, Střelniční 209/28…, zastoupená Josefem Przywarou, předsedou.

I. Preambule

1.11. Politická strana Úsvit-Národní Koalice je parlamentní politická strana usilující dlouhodobě o obranu evropských hodnot, posílení přímé demokracie a zachování národní identity České republiky.

1.2. COEXISTENTIA je politickým hnutím, jehož činnost směřuje k prosazování ochrany a dalšího rozvoje lidských práv a základních hodnot, zejména těch, které jsou základem spravedlnosti a míru ve světě a podporuje kulturní a jazykovou rozmanitost a ochranu práv národnostních menšin.

1.3. Politická strana Úsvit-Národní Koalice a politické hnutí COEXISTENTIA mají zájem na spolupráci, a to zejména v rámci činnosti v Moravskoslezském kraji.

II. Závazky politické strany Úsvit-Národní Koalice

1.4.  Úsvit – Národní Koalice se tímto zavazuje ve smyslu preambule: 1) interpelovat ministry vlády České republiky; a 2) podporovat aktivity COEXISTENTIA; a 3) postupovat společně při prosazování ochrany lidských práva a svobod; 4) bude spolupracovat s COEXISTENTIÍ v rámci volebních kampaní.

1.5. Úsvit-Národní Koalice se zavazuje vyvíjet veškerou aktivitu k podpoře aktivit COEXISTENTIA v Moravskoslezském kraji.

III. Závazky COEXISTENTIA

1.6.  COEXISTENTIA se tímto zavazuje ve smyslu preambule: 1) podporovat aktivity Úsvit – Národní Koalice; a 2) postupovat společně při prosazování přímé demokracie a zachování národní identity České republiky; 3) bude spolupracovat s Úsvit – Národní koalice v rámci volebních kampaní.

1.7. COEXISTENTIA se zavazuje vyvíjet veškerou aktivitu k podpoře aktivit Úsvit – Národní Koalice v Moravskoslezském kraji.

IV. Předvolební a povolební spolupráce

1.8. V případě, že v jakýchkoliv volbách budou na kandidátní listině jedné ze stran Dohody zvoleni zástupci druhé strany této Dohody, zavazují se strany této Dohody vytvořit společný klub členů zastupitelstva, či poslanců, pokud to bude nutné k prosazování cílů obou stran Dohody.

1.9. COEXISTENTIA se zavazuje, že před volbami do zastupitelstev krajů a volbami do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky nepodpoří žádnou jinou politickou stranu a/nebo politické hnutí v předvolebních kampaních a ani nebude s žádnou jinou politickou stranou a/nebo politickým hnutím programově spolupracovat.

V. Závěrečná ustanovení

1.10. Všechny změny, doplňky nebo zrušení této Dohody musí mít písemnou formu.

1.11. Tato Dohoda byla vyhotovena ve dvou vyhotoveních, která byla na důkaz souhlasu s jejím obsahem podepsána uvedenými zástupci obou Smluvních stran.

1.12. Práva a povinnosti touto Dohodou neupravená se řídí příslušnými ustanoveními občanského zákoníku v platném znění.

V Ostravě, dne ……

Úsvit-Národní Koalice, Jan Zilvar,  sekretář

COEXISTENTIA, Josef Przywara, předseda

 

Impreza wspomnieniowa w Stonawie / Vzpomínková slavnost ve Stonavě

 

Wydarzenia czesko-polskiego konfliktu zbrojnego z stycznia 1919 roku wspomniano we wtorek 26.1.2016 r. w Stonawie przy mogile pomordowanych dwudziestu żołnierzy 12. Pułku Piechoty Ziemi Wadowickiej oraz policjantów i innych walczących w obronie polskiej ziemi. „W symbolicznej mogile, przy której się tu spotykamy, spoczywają żołnierze, którzy nie polegli, ale zostali pomordowani po wzięciu do niewoli przez legionistów czeskich” powiedział Krzysztof Nieścior, pasjonat historii i wojskowości, radny powiatu cieszyńskiego. Kwiaty na ich grobie złożyli m. in. konsul RP Maria Kovacs, wójt Stonawy Andrzej Feber, przedstawiciele miasta Cieszyna, powiatu cieszyńskiego, delegacje polskich stowarzyszeń z Zaolzia. Ruch polityczny COEXISTENTIA reprezentowali przewodniczący COEX, Józef Przywara i przewodniczący Polskiej Sekcji Narodowej COEX, Karol Madzia. / Události česko-polského ozbrojeného konfliktu z ledna 1919 roku byly připomenuty v úterý 26.1.2016 ve Stonavě při hrobě zavražděných dvaceti vojáků 12. Pěšího pluku vadovické země a policistů a jiných válčících na obranu polské země. „V symbolickém hrobě, při kterém se scházíme, leží vojáci, kteří nezahynuli v boji, ale byli zavražděni po vzetí do vazby českými legionáři” řekl Krzysztof Niescior, cholerik dějin a militarismu, zastupitel těšínského okresu. Květiny na jejich hrobě položili m. j. konsul PR Maria Kovacs, starosta Stonavy Ondřej Feber, zástupci města Těšín, těšínského okresu, delegace polských sdružení ze Zaolzí. Politické hnutí COEXISTENTIA zastupovali její předseda Josef Przywara a předseda její Polské národní sekce Karel Madzia.

 

 

Zdjęcia: „Głos Ludu” – 28.1.2016 r., Norbert Dąbkowski, www.zwrot.cz

 

Europa na przełomie 2015 i 2016 roku / Evropa na přelomu let 2015 a 2016

 

Przeczytałem niedawno kilka artykułów w prasie polskiej i czeskiej, w których jego autorzy komentują aktualną politykę europejską, każdy ze swojego punktu widzenia. Wszyscy dostrzegają cztery najpoważniejsze zagrożenia dla integracji europejskiej. Ad 1) – terroryzm jako metoda walki. Najpoważniejszym zadaniem jest pokonanie tzw. ISIS (Daesz – Państwo Islamskie w Iraku i Lewancie), które ogłosiło w czerwcu 2014 roku kalifat i kontroluje obecnie 3-5 mln ludności na terenie Iraku i Syrii. ISIS organizuje ataki terrorystyczne w Europie, po zamachach w Paryżu, prezydent Francji ogłasza pierwszy od zakończenia drugiej wojny światowej, stan wyjątkowy. Obszary ISIS bombardowane są od ogłoszenia kalifatu w dzień i w nocy przez lotnictwo 15 państw. Koalicja państw walczących z ISIS, pod przewodnictwem USA, nie decyduje się na razie na interwencję lądową, ponieważ mogłoby to być przedstawione jako „kolonialna interwencja sił zła”. Podstawowy problem w wojnie z ISIS polega jednak na tym, że biorące w niej udział państwa realizują własne, sprzeczne cele. Ad 2) – agresja Rosji na Ukrainie. Koniec roku 2015 nie przyniósł przełomu, Rosja okupuje Krym i część Donbasu. Ukraina potrzebuje bardziej zdecydowanego wsparcia Unii Europejskiej i NATO. Niedostrzegana jest też sytuacja ukraińskich Tatarów, którzy stanowili ok. 15% ludności Krymu. Ad 3) – uchodźcy. Na dzień dzisiejszy jest ich w Europie przeszło milion, i to nie tylko z ogarniętej wojną Syrii, ale też z innych państw Azji i Afryki. Są to nie tylko uchodźcy, ale też imigranci ekonomiczni. Błędem było zaproszenie ich do Europy przez niemiecką kanclerz, Merkel, zwłaszcza że ani Europa, ani tym bardziej Niemcy z taką liczbą przybyszów sobie nie poradzą. A dla zorganizowanych grup przestępczych przemyt ludzi do Europy stał się bardziej opłacalny niż handel narkotykami. Ad 4) – Grecja. Po wyborach, wygranych przez lewicę, banki europejskie zaostrzyły warunki kredytowe. Grecja płaci daninę za swe wcześniejsze błędy, a końca kryzysu finansowego niestety nie widać. Możliwe bankructwo greckiej gospodarki, a co za tym idzie niepewna przyszłość waluty europejskiej, to jest chyba zagrożenie największe. Problemem roku bieżącego, i to decydującym dla przyszłości zjednoczonej Europy, będzie to, czy Wielka Brytania wyjdzie z Unii Europejskiej, czy też w niej pozostanie. A w Polsce – obserwujemy przejęcie po wygranych wyborach parlamentarnych władzy przez Prawo i Sprawiedliwość. W Sejmie uchwalane są w ekspresowym tempie ustawy – naprawcza o Trybunale Konstytucyjnym, medialna, inwigilacyjna, urzędnicza. Partie opozycyjne mówią o „demontażu demokratycznych instytucji państwa”. Premier polskiego rządu tłumaczy swoją politykę w Parlamencie Europejskim. Należy zastanowić się, dlaczego pro europejskie partie wybory przegrały. Możemy wymienić przyczyny obiektywne (zmęczenie dotychczasową władzą, niesprzyjającą sytuację międzynarodową) i przyczyny subiektywne (błędy w kampanii wyborczej). Niektórzy mówią nawet, że PiS wygrał wybory przez pomyłkę, bo gdyby Zjednoczona Lewica nie zgłosiła do wyborów koalicji (próg 8%), a komitet wyborczy (próg 5%), weszłaby do Sejmu, a PiS nie miałby większości. Ale prawda jest bardziej złożona. Czytałem niedawno na jednym z portali internetowych wypowiedź mieszkańca wschodniej Polski, że „gazetę u nas oprócz mnie odbiera tylko dyrektor szkoły i weterynarz, a reszta mieszkańców wie tylko tyle, że prezydent Duda jest przystojny”. Przeczytałem też wypowiedź, całkiem poważną¸ jednego z satyryków, że „jeżeli to wszystko podoba się nawet 39% Polaków, to nie mamy wyjścia, musimy dać się PiS-owi wykazać. Tylko pilnujmy, żeby nie doszło do jakiegoś większego nieszczęścia.” Niezrozumiała dla Polaków z Zaolzia jest decyzja nowego polskiego rządu o cofnięciu obowiązku szkolnego dla sześciolatków. PiS w ramach tzw. „dobrej zmiany” chce podobno przedłużyć dzieciom dzieciństwo. Nie przekonują rządzących argumenty, że dzieci sześcioletnie idą do szkoły we wszystkich innych państwach Unii Europejskiej, w niektórych obowiązuje obowiązek szkolny nawet dla dzieci pięcioletnich. W realiach czeskiej części Śląska Cieszyńskiego obowiązek szkolny dla sześciolatków obowiązuje od zawsze. Było tak nawet w czasach Monarchii Austro-Węgierskiej. (Tadeusz Toman)

 

Přečetl jsem nedávno několik článků v polském a českém tisku, ve kterých jeho autoři komentují současnou evropskou politiku, každý ze svého pohledu. Všichni pozorují čtyři největší nebezpečí pro evropskou integraci. Ad. 1)  – terorismus jako metoda boje. Nejdůležitějším úkolem je poražení tzv. ISIS (Daesz – Islámský stát v Iráku a Levantu), které vyhlásil v červnu 2014 roku kalifát a kontroluje současně 3-5 mln obyvatel na území Iráku a Sýrie. ISIS organizuje teroristické útoky v Evropě, po útocích v Paříži prezident Francie vyhlašuje, první od ukončení druhé světové války, výjimečný stav. Území ISIS jsou bombardovány od vyhlášení kalifátu v den a v noci letectvem 15 států. Koalice států bojujících s ISIS, pod vedením USA, se dosud nerozhodla na pozemní akci, protože by to mohlo být prezentováno jako „koloniální intervence sil zla”. Základním problémem v boji s ISIS je skutečnost, že státy které se ho účastní realizují své, vzájemně neslučitelné cíle. Ad. 2) – agrese na Ukrajině. Konec roku 2015 nepřinesl změnu. Rusko okupuje Krym a část Donbasu. Ukrajina potřebuje rozhodnější podporu Evropské unie a NATO. Neviditelná je také situace ukrajinských Tatarů, kteří tvořili asi 15 % obyvatelstva Krymu. Ad. 3) – utečenci. K dnešnímu dni je jich v Evropě přes milión, a to nejen z zachvácené válkou Sýrie, ale také z jiných států Asie a Afriky. Jsou to nejen utečenci, ale také ekonomičtí migranti. Chybou bylo pozvání jich německou kancléřskou Merkel do Evropy, zejména, že ani Evropa, ani tím spíše Německo, si s takovým počtem příchozích nedají rady. A pro organizované zločinecké skupiny pašování lidí do Evropy se vyplácí více než drogový obchod. Ad. 4) – Řecko. Po volbách, ve kterých zvítězila levice, evropské banky zpřísnily podmínky půjček. Řecko platí daň za chyby minulosti, a konec finanční krize je v nedohlednu. Možný bankrot řeckého hospodářství, a s tím spojená nejistá budoucnost evropské měny, je asi největší hrozba. Problémem letošního roku, a to rozhodujícím pro budoucnost sjednocené Evropy, bude, zda Velká Británie vystoupí z Evropské unie, nebo zda v ní zůstane. A v Polsku – pozorujeme převzetí moci po vítězných parlamentních volbách Právem a Spravedlností. V Sejmu jsou přijímány v expresním tempu zákony – opravná o Ústavním soudu, mediální, invigilační, úřednická. Opoziční strany mluví o „demontáži demokratických struktur státu”. Polská předsedkyně vlády vysvětluje svou politiku v Evropském parlamentu. Je nutno se zamyslet, proč proevropské strany volby prohrály. Můžeme vyjmenovat objektivní příčiny (únava dosavadní vládou, nepříznivá mezinárodní situace) a subjektivní příčiny (chyby ve volební kampani). Někteří dokonce mluví, že PiS vyhrál volby omylem, protože kdyby Sjednocená levice nepřihlásila do voleb koalici (práh 8 %), ale volební výbor (práh 5 %), do Sejmu by prošla, a PiS by neměl většinu. Avšak pravda je poněkud složitější. Četl jsem nedávno na jednom internetovém portále vyjádření jednoho občana východního Polska, že „noviny u nás odebírají kromě mne pouze ředitel školy a veterinář, a ostatní občané vědí pouze to, že prezident Duda je sympaťák”. Přečetl jsem také stanovisko, celkem vážné, jednoho ze satiriků, že „jestliže to všechno se líbí dokonce 39% Poláků, to nemáme vyhnutí, musíme dát možnost ukázat PiS co umí. Pouze hlídejme, aby nedošlo k nějakému většímu neštěstí”. Nepochopitelné pro Poláky ze Zaolzí je rozhodnutí nové polské vlády o zrušení povinné školní docházky pro 6leté děti. PiS v rámci tzv „dobré změny” chce prodloužit dětem dětství. Vládu nepřesvědčují argumenty, že 6leté děti jdou do školy ve všech jiných státech Evropské unie, v některých dokonce platí povinná školní docházka pro děti 5leté. V reáliích české částí Těšínského Slezska povinná školní docházka pro 6leté děti platila vždy. Bylo tak dokonce v dobách Rakousko-Uherské monarchie. (Tadeusz Toman)

 

Dwujęzyczność w pasażerskim transporcie kolejowym na polsko-czeskim terenie pogranicza / Dvojjazyčnost v osobní železniční dopravě v polsko-českém přihraničí

 

Artykuł zamieścił „Głos Ludu” z 30.1.2016 r.

 

W „Głosie Ludu” z 21.1.2016 r. ukazał się artykuł „Wsiąść do pociągu całkiem pustego…” redaktor Danuty Chlup, który informuje o wznowieniu po siedmiu latach przerwy przez Koleje Czeskie („České dráhy”) połączeń kolejowych na trasie Czeski Cieszyn – Cieszyn i Bogumin – Chałupki. Niestety, jak na razie, połączenia te nie cieszą się dużym zainteresowaniem podróżnych. Może spowodowane jest to zbyt wygórowaną ceną biletu, może brakiem zniżek, a może po prostu podróżni potrzebują trochę czasu, aby przyzwyczaić się do wyjazdów do Polski pociągiem. W tym miejscu chciałbym przypomnieć, że to z inicjatywy ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓNOTA (dalej COEX) problem wdrożenia kolejowych połączeń do Polski nieustannie wałkowano. Pisaliśmy listy o konieczności zachowania (na linii Jindřichov na Śląsku-Głuchołazy), wdrożenia (na liniach Bogumin – Chałupki, Piotrowice koło Karwiny – Zebrzydowice, Czeski Cieszyn – Cieszyn) i rozwoju pasażerskiego transportu kolejowego na przygranicznych trasach do Ministerstwa Transportu Republiki Czeskiej, osobiście rozmawialiśmy z ówczesnym ministrem, Antonínem Prachařem. Po naszych interwencjach osiągnęliśmy zawsze jakiś cząstkowy sukces, na przykład trzy tygodnie kursował pociąg osobowy relacji Bogumin – Kraków. Zawieszono go podobno z braku zainteresowania podróżnych, w rzeczywistości głównym powodem były różnice w podejściu Kolei Czeskich i polskich Przewozów Regionalnych, dotyczące dofinansowania tych linii, bo takie dofinansowanie zawsze będzie konieczne. Dlatego z radością przyjęliśmy ubiegłoroczną umowę między Kolejami Czeskimi i polskimi Kolejami Śląskimi.

   Natomiast inicjatywą godną pochwały są wprowadzone na dworcach w Cieszynie i Chałupkach trójjęzyczne tablice informacyjne (polsko-angielsko-czeskie). Nie wiadomo jednak, kto odpowiada za tłumaczenia na język czeski, ponieważ „peron” przetłumaczono jako „platforma” (powinno być „nástupiště”), a „tor” jako „tor” (powinno być „kolej”). Zwróciłem na to uwagę redakcji „Głosu Ludu”, bo widać te błędy na zdjęciu zamieszczonym w gazecie.

   W związku z tym, że redaktor naczelny „Głosu Ludu” Tomasz Wolff zamówił u mnie obszerniejszy artykuł na temat dwujęzyczności na kolei, przygotowałem taki do wykorzystania w piśmie. Zgadzam się na przeprowadzenie skrótów, przy zachowaniu jego treści.

 

Historia dwujęzyczności na kolei od czasów Monarchii Austro-Węgierskiej

 

W czasach Monarchii Austro-Węgierskiej napisy na dworcach i przystankach kolejowych były niemieckie, a na terenach zamieszkałych przez Czechów dwujęzyczne – niemiecko-czeskie. Po powstanie Republiki Czechosłowackiej w latach dwudziestych ubiegłego stulecia koleje upaństwowiono, a nazwy stacji kolejowych zmieniono z niemieckich lub niemiecko-czeskich na czeskie, na terenie Słowacji – na słowackie. W okresie II wojny światowej – na terenie Protektoratu Czechy i Morawa tablice były dwujęzyczne niemiecko-czeskie, w Rzeszy Niemieckiej, do której należał Śląsk Cieszyński – wyłącznie niemieckie. W okresie komunizmu tablice były wyłącznie czeskie, pomimo że istniało rozporządzenie tzw. Okręgowej Rady Narodowej w Ostrawie, które zezwalało na dwujęzyczne nazewnictwo, jednak tego nigdy nie wprowadzono. Zmienić się to mogło dopiero po 1989 roku. Organy administracji państwowej zaczęły się zajmować tym tematem dopiero w 2004 roku, i to z inicjatywy COEX. Pierwszy list-postulat adresowany Ministerstwu Transportu RC wysłał 4.3.2004 r. Władysław Nieboba, ówczesny przewodniczący COEX. W imieniu COEX żądał spełnienia wymogu ustawy nr 128/2000 Dz.U. o gminach, § 29, art. 2 i ustawy nr 273/2001 Dz.U. o prawach członków mniejszości narodowych i o zmianie niektórych ustaw, § 15, art. 1, które postanawiały, że w gminach, które spełniają warunki ustawy (gdzie polska mniejszość narodowa stanowi co najmniej 10% obywateli gminy) konieczne jest oznakowanie placów publicznych – czyli m. in. stacji kolejowych również w stosownym języku mniejszości narodowej. Obszerny artykuł ukazał się swego czasu w „Głosie Ludu”.

 

Wdrażanie dwujęzyczności na stacjach i przystankach kolejowych na Zaolziu

 

Dwujęzyczne czesko-polskie nazewnictwo zaczęto realizować w 2007 roku. Zakład projektowy MORAVIA CONSULT z Wałaskiego Międzyrzecza w osobie dyrektora, Ing. Stanislava Vávry, poprosił COEX o przetłumaczenie na język polski niektórych nazw jak np. nástupiště (peron), kolej (tor), policie (policja), dopravní kancelář (biuro dyżurnego ruchu), pokladna (kasa biletowa), čekárna (poczekalnia). Zadanie wykonał tłumacz sądowy, inż. Paweł Łaboj.

   W warunkach Województwa Morawsko-Śląskiego oznakowanie zaplanowano wykonać w ramach modernizacji korytarza kolejowego Dziećmorowice – Mosty koło Jabłonkowa. Chodziło o następujące przystanki – na liniach 320, 321, 322: Czeski Cieszyn / Český Těšín, na liniach 320, 321: Kocobędz / Chotěbuz, na linii 320: Mosty koło Jabłonkowa-Przystanek / Mosty u Jablunkova-zastávka, Mosty koło Jabłonkowa / Mosty u Jablunkova, Boconowice / Bocanovice, Nawsie / Návsí, Gródek / Hrádek, Bystrzyca / Bystřice, Wędrynia / Vendryně, Trzyniec-Centrum / Třinec-centrum, Trzyniec / Třinec, Trzyniec-Końska / Třinec-Konská, Ropica-Przystanek / Ropice-zastávka, na linii 321: Olbrachcice / Albrechtice, Sucha Górna / Horní Suchá, na linii 323: Ropica / Ropice, Ropica-Zalesie / Ropice-Zálesí, Trzycież / Střítež, Gnojnik / Hnojník, na linii 326: Piotrowice koło Karwiny / Petrovice u Karviné, Zawada / Závada. W 2010 roku dokończono modernizację stacji kolejowych w Bystrzycy i Gródku z pełnym dwujęzycznym nazewnictwem. Później jednak ktoś nam nieżyczliwy spowodował, że dwujęzyczne tablice zdemontowano, a pozostawiono wyłączne dwujęzyczne nazwy stacji. Na dzień dzisiejszy stosowne zezwolenia na zmianę nazwy stacji kolejowej wydaje Urząd Kolejowy (Drážní úřad), jedynym warunkiem jest przesłanie listu podpisanego przez wójta gminy lub burmistrza miasta z prośbą o wprowadzenie dwujęzycznej nazwy stacji. Oczywiście dotyczy to tylko gmin z 10-procentową mniejszością polską. Na dzień dzisiejszy Urząd Kolejowy wszystkie postulaty rozpatrzył pozytywnie, za wyjątkiem stacji kolejowych w Olbrachcicach i Suchej Górnej, w których „ze względów finansowych wprowadzenie dwujęzycznego nazewnictwa chce połączyć z modernizacją systemu informacyjnego”. Trzycież i Gnojnik listów do Urzędu Kolejowego nie przesłały, a Piotrowice koło Karwiny na dwujęzyczne tablice się nie zgodziły.

 

Szansa na pełną dwujęzyczność w związku z nowym ustawodawstwem

 

Republika Czeska ratyfikowała Europejską Kartę Języków Regionalnych lub Mniejszościowych, a organy państwowe uświadamiają sobie, że wdrożenie dwujęzyczności na kolei jest koniecznością. Dlatego przygotowano zmianę rozporządzenia nr 173/1995 Dz.U. – Kodeks Kolejowy. Zgodnie z jego nowelizacją w gminach zamieszkałych przez mniejszości narodowe informacje dźwiękowe na stacjach kolejowych i pociągach powinny być ogłaszane również w języku mniejszości narodowej. Chodzi nie tylko o nazwę stacji, ale o pełną informację. Obecnie trwa dyskusja o konieczności trójjęzycznej czesko-angielsko-polskiej informacji w regionach przygranicznych Polski i Republiki Czeskiej, a także czesko-angielsko-niemieckiego w regionach przygranicznych Republiki Czeskiej i Niemiec. I to nie tylko w związku z obecnością mniejszości narodowych, ale ogólnie praw podróżnych. Dlatego nowelizacja ustaw powinna dotyczyć nie tylko gmin z 10-procentową mniejszością polską. To kolejna szansa językowa dla Zaolzia.

   Warunkiem pozytywnego wdrożenia dwujęzyczności jest, aby w tej sprawie działaliśmy zgodnie. Polski Związek Kulturalno-Oświatowy nie może argumentować, że jego działką jest kultura i oświata, ponieważ w nowym ustawodawstwie postulat na wprowadzenie języka polskiego do systemu informacyjnego musi przekazać stowarzyszenie, które reprezentuje mniejszość narodową w gminie i działa co najmniej 5 lat na terenie gminy, a taki warunek spełniają przede wszystkim Miejscowe Koła PZKO. Natomiast Kongres Polaków w RC nie może ograniczać się do działań reprezentacyjnych i zdobywania finansów, ale musi być aktywny w działaniach organów administracji centralnej i wykorzystywać dobre stosunki w Pradze. COEX przekazał Kongresowi dokumentację dotyczącą tej sprawy. (Tadeusz Toman)

 

„Dwujęzyczność w pasażerskim transporcie kolejowym na polsko-czeskim terenie pogranicza” – tłumaczenie na język czeski / „Dvojjazyčnost v osobní železniční dopravě v polsko-českém příhraničí” – překlad do českého jazyka

 

V „Glosu Ludu” z 21.1.2016 byl zveřejněn článek „Nastoupit do vlaku úplně prázdného…” redaktor Danuty Chlup, který informuje o obnovení Českými dráhami po sedmi letech železničního provozu na lince Český Těšín-Těšín a Bohumín-Chalupki. Bohužel, prozatím, cestující neprojevují velký zájem o tyto spoje. Může to být zapříčiněno nepřiměřeně vysokou cenou jízdenky, možná nezavedením slev, a možná prostě cestující potřebují  poněkud více času, aby si zvykli jezdit do Polska vlakem. Zde bych chtěl připomenout, že to z podnětu politického hnutí COEXISTENTIA-SOUŽITÍ (dále COEX) problematika zavedení železniční dopravy do Polska byla pořád dokola omílána. Psali jsme dopisy na Ministerstvo dopravy České republiky o nutnosti ponechání (na lince Jindřichov ve Slezsku-Glucholazy), případně zavedení (na lince Bohumín-Chalupki, Petrovice u Karviné-Zebrzydowice, Český Těšín-Těšín) a rozvoje osobní železniční dopravy na příhraničních tratích, osobně jsme jednali s tehdejším ministrem Antonínem Prachařem. Po naších zásazích jsme vždy částečně uspěli, na příklad tři týdny jezdil osobní vlak Bohumín-Krakow. Byl zrušen údajně z důvodu malého zájmu cestujících, ve skutečnosti hlavním důvodem byly rozdíly v přístupu Českých drah a polských Przewozů Regionalních, týkající se dofinancování těchto linek,  protože takové dofinancování bude vždy nutné. Proto jsme s radostí přijali zprávu z minulého roku o uzavření smlouvy mezi Českými dráhami a polskými Slezskými kolejemi. Kdežto iniciativou hodnou pochvaly jsou zavedené na nádražích v Těšíně a Chalupkách trojjazyčné informační tabule (polsko-anglicko-české). Avšak nevíme, kdo je zodpovědný za překlady do jazyka českého, protože „nástupiště” je přeloženo jako „platforma” a „kolej” jako „tor” ... Upozornil jsem na to redakci „Glosu Ludu”, protože tyto chyby jsou viditelné na snímku, který je zveřejněn v novinách. S ohledem na to, že šéfredaktor „Głosu Ludu” Tomasz Wolff objednal u mne rozsáhlejší článek na téma dvojjazyčnosti v železniční dopravě, připravil jsem takový k využití v novinách. Souhlasím s krácením článku, se zachováním jeho obsahu.

Dějiny dvojjazyčnosti v železniční dopravě od dob Rakousko-Uherské monarchie – V období Rakousko-Uherské monarchie nápisy na železničních nádražích a zastávkách byly německé, a na územích obývaných Čechy dvojjazyčné – německo-české. Po vzniku Československé republiky ve dvacátých letech minulého století dráhy byly zestátněny, a názvy železničních stanic byly změněny z německých a německo-českých na české, na Slovensku – na slovenské. V období  druhé světové války – na území Protektorátu Čechy a Morava byly tabule dvojjazyčné německo-české, v Německé Říší, do které patřilo Těšínské Slezsko – pouze německé. V období komunismu tabule byly výhradně české, přestože existovalo nařízení tzv. Krajské národní rady v Ostravě, které dvojjazyčné názvosloví povolovalo, avšak toto nikdy nebylo zavedeno. Změnit se to mohlo teprve po 1989 roce. Orgány státní správy se začaly zajímat  tímto tématem teprve v 2004 roce, a to z podnětu COEX. První dopis-žádost zaslal Ministerstvu dopravy ČR dne 4.3.2004 tehdejší předseda COEX Vladislav Niedoba. Jménem COEX žádal plnění požadavků zákona č. 128/2000 Sb. o obcích, § 29, čl. 29 a zákona č. 273/2001 Sb. o právech členů národnostních menšin a o změně některých zákonů, § 15, čl. 1, které rozhodly, že v obcích, které splňují požadavky zákona (kde polská národnostní menšina tvoří nejméně 10 % občanů obce) je nutné označit veřejná prostranství – to je m. j. železniční stanice také v příslušném jazyce národnostní menšiny. Rozsáhlý článek byl zveřejněn tehdy v „Głosu Ludu”.

Zavádění dvojjazyčnosti na železničních stanicích a zastávkách na Zaolzí – Dvojjazyčné česko-polské názvosloví se začalo zavádět v 2007 roce. Projekční kancelář MORAVIA CONSULT z Valašského Meziříčí zastupovaná Ing. Stanislavem Vávrou prosila COEX o přeložení do jazyka českého některých názvů, jako např. nástupiště (peron), kolej (tor), policie (policja), dopravní kancelář (biuro dyżurnego ruchu), pokladna (kasa biletowa), čekárna (poczekalnia). Úkol provedl soudní překladatel Ing. Pawel Łaboj. V podmínkách Moravskoslezského kraje bylo naplánováno označení provést v rámci modernizace železničního koridoru Dětmarovice – Mosty u Jablunkova. Týkalo se to následujících zastávek – na linkách 320, 312, 322: Český Těšín / Czeski Cieszyn, na linkách 320, 321: Chotěbuz / Kocobędz, na lince 320: Mosty u Jablunkova-zastávka / Mosty koło Jabłonkowa-Przystanek, Mosty u Jablunkova / Mosty koło Jabłonkowa, Bocanovice / Boconowice, Návsí / Nawsie, Hrádek / Gródek, Bystřice / Bystrzyca, Vendryně / Wędrynia, Třinec-centrum / Trzyniec-Centrum, Třinec / Trzyniec, Třinec-Konská / Trzyniec-Końska, Ropice-zastávka / Ropica-Przystanek, na lince 321: Albrechtice / Olbrachcice, Horní Suchá / Sucha Górna, na lince 323: Ropice / Ropica, Ropice-Zálesí / Ropica-Zalesie, Střítež / Trzycież, Hnojník / Gnojnik, na lince 326: Petrovice u Karviné / Piotrowice koło Karwiny, Závada / Zawada. V roce 2010 byla ukončena modernizace železničních stanic v Bystřici a Hrádku s úplným dvojjazyčným názvoslovím. Avšak později někdo nepříznivě nám nakloněn způsobil, že dvojjazyčné tabule byly odstraněny, a ponechány byly pouze dvojjazyčné tabule názvů stanic. K dnešnímu dni příslušná povolení na změnu názvů železničních stanic vydává Drážní úřad, jedinou podmínku je zaslání dopisu podepsaného starostou obce nebo města s prosbou na zavedení dvojjazyčných názvů stanic. Samozřejmě  se to týká pouze obcí s 10% národnostní menšinou. K dnešnímu dni Drážní úřad všechny žádosti schválil, s výjimkou železničních stanic Albrechtice a Horní Suchá, kde „z finančních důvodů zavedení dvojjazyčného názvosloví chce spojit s modernizací informačního systému”. Střítež a Hnojník dopisy Drážnímu úřadu nezaslaly, Petrovice u Karviné s dvojjazyčnými tabulemi nesouhlasí.

Příležitost na úplnou dvojjazyčnost v souvislostí s novým zákonodárstvím – Česká republika ratifikovala Evropskou chartu regionálních či menšinových jazyků, a státní orgány si uvědomují, že zavedení dvojjazyčnosti na železnici je nutnosti. Proto připravily změnu nařízení č. 173/1995 Sb. – Dopravní řád drah. Ve shodě s jeho novelizací v obcích obývaných národnostními menšinami zvukové informace na železničních stanicích a ve vlacích musí být oznamovány také v jazyce národnostní menšiny. Jde nejen o název stanice, ale o úplnou informaci. Dnes probíhá diskuze o nutnosti trojjazyčné česko-anglicko-polské informace v příhraničních regionech Polska a České republiky, a také česko-anglicko-německé v příhraničních regionech České republiky a Německa. A to nejen s ohledem na přítomnost národnostních menšin, ale obecně práv cestujících. Proto novelizace zákona se má týkat nejen obcí s 10% polskou menšinou. To je další jazyková příležitost pro Zaolzí. Podmínkou kladného zavedení dvojjazyčností je, abychom v této věci působili jednotně. Polský kulturně-osvětový svaz nemůže argumentovat, že jeho působností je kultura a osvěta, protože v novém zákonodárství žádost na zavedení polského jazyka do informačního systému musí předat sdružení, které zastupuje národnostní menšinu v obci a působí nejméně 5 let na území obce, a takovou podmínku splňují především Místní skupiny PZKO. Naopak Kongres Poláků v ČR se nemůže omezovat na reprezentativní činnost a získávání finančních prostředků, ale musí být aktivní v činnosti ústředních orgánů státní správy a využívat své dobré vztahy v Praze. COEX předal Kongresu veškerou dokumentaci, která se týká této záležitosti. Tadeusz Toman

 

Zapisy do polskich szkół podstawowych / Zápisy do polských základních škol

 

Zapisy do klas pierwszych polskich szkół podstawowych przebiegają w następujących terminach / Zápisy do prvních tříd polských základních škol se konají v následujících termínech: Gnojnik / Hnojník – 18.1.2016 r. (7:30-16:00), Wędrynia / Vendryně – 18.1.2016 r. (12:00-17:00), 19.1.2016 r. (8:00-12:00), Bukowiec / Bukovec – 19.1.2016 r. (7:30-15:30), Oldrzychowice / Oldřichovice – 19.1.2016 r. (13:00-17:00), 20.1.2016 r., (14:00-17:00), Sucha Górna / Horní Suchá – 19.1.2016 r. (8:00-16:00), Trzyniec / Třinec – 19.1.2016 r. (13:00-17:00), 20.1.2016 r. (13:00-17:00), Trzyniec-Taras / Třinec-Terasa – 19.1.2016 r. (13:00-17:00), 20.1.2016 r. (13:00-17:00), Bystrzyca / Bystřice – 21.1.2016 r. (8:00-12:00), Mosty koło Jabłonkowa / Mosty u Jablunkova – 21.1.2016 r. (12:00-15:30), Orłowa-Lutynia / Orlová-Lutyně – 21.1.2016 r. (13:00-15:00), 22.1.2016 r. (8:00-12:00), Lutynia Dolna / Dolní Lutyně – 26.1.2016 r. (10:00-17:00), Nawsie / Návsí – 27.1.2016 r. (7:30-16:00), Koszarzyska / Košařiska – 1.2.2016 r. (13:00-17:00), Hawierzów-Błędowice / Havířov-Bludovice – 1.2.2016 r. (13:00-17:00), 2.2.2016 r. (13:00-17:00), Karwina-Frysztat / Karviná-Fryštát – 2.2.2016 r. (13:00-17:00), 3.2.2016 r. (13:00-17:00), Czeski Cieszyn / Český Těšín – 3.2.2016 r. (12:00-18:00), Czeski Cieszyn-Sibica / Český Těšín-Svibice – 3.2.2016 r. (12:00-18:00), Stonawa / Stonava – 3.2.2016 r. (14:00-17:00), Gródek / Hrádek – 4.2.2016 r. (8:00-16:00), Jabłonków / Jablunkov – 4.2.2016 r. (13:00-17:00), 5.2.2016 r. (13:00-16:00), Ropica / Ropice – 4.2.2016 r. (13:00-17:00), Cierlicko / Těrlicko – 9.2.2016 r. (8:00-16:00), Łomna Dolna / Dolní Lomná – 9.2.2016 r. (12:00-15:00), Milików / Milíkov – 10.2.2016 r. (8:00-16:00), Olbrachcice / Albrechtice – 10.2.2016 r. (13:00-17:00). Do zapisu trzeba zabrać z sobą dowód osobisty rodzica i akt urodzenia dziecka. / K zápisu je nutno předložit občanský průkaz rodiče a rodný list dítěte.

 

Międzygeneracyjny Uniwersytet Regionalny PZKO o klubach kobiet / Mezigenerační regionální univerzita PZKO o klubech žen

 

Na spotkaniu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego PZKO w dniu 10.12.2015 r. prelekcję na temat działalności klubów kobiet działających przy miejscowych kołach PZKO wygłosiła, Henryka Żabińska, była przewodnicząca Sekcji Kobiet Zarządu Głównego PZKO. Prelegentka rozpoczęła wykład od lat międzywojennych, przypomniała działalność kobiet w ruchu śpiewaczym, teatralnym, w harcerstwie, czy w pismach kobiecych. Po drugiej wojnie światowej, w której zginęło wiele polskich działaczek, nie pozwolono wznowić działalności żadnej z polskich organizacji, także kobiecych. Dlatego po założeniu w 1947 roku Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego przy miejscowych kołach zaczęły powstawać kluby kobiet. W swojej działalności są znane z licznych wystaw, prelekcji, kursów gotowania lub robótek ręcznych. Przy Zarządzie Głównym PZKO działa specjalna komisja ds. kobiet. Obecna Sekcja Kobiet powstała na przełomie lat 1968/1969 i działa aktywnie do dziś. Grudniowe spotkanie MUR-u zakończyło wspólne śpiewanie kolęd przy fortepianowym akompaniamencie Tomasza Piwki. / Na setkání Mezigenerační regionální univerzity PZKO dne 10.12.2015 přednášku na téma činnosti klubů žen, působících při místních skupinách PZKO, přednesla Henryka Žabinska, dříve předsedkyně Sekce žen Hlavního výboru PZKO. Přednášející zahájila výklad od meziválečného období, připomněla činnost žen v pěveckém, divadelním hnutí, v skautingu, či ženských časopisech. Po druhé světové válce, ve které zahynulo mnoho polských funkcionářek, nebylo dovoleno obnovit činnost žádnému z polských spolků. Proto po vzniku v 1947 roce Polského svazu kulturně-osvětového při místních skupinách začaly vznikat kluby žen. Ve své činnosti jsou známé z početných výstav, přednášek, kursů vaření nebo ručních prací. Při Hlavním výboru PZKO působí speciální komise pro záležitosti žen. Současná Sekce žen vznikla na přelomu let 1968/1969 a aktivně působí dodnes. Prosincové setkání MURu bylo ukončeno společným zpěvem koled za klavírního doprovodu Tomasze Piwky.

 

 

Henryka Żabińska podczas wykładu Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego PZKO / při přednášce Mezigenerační regionální univerzity PZKO

 

Jubileusz Sekcji Historii Regionu ZG PZKO / Výročí Sekce regionálních dějin PZKO

 

Sesja Naukowa z okazji 50-lecia Sekcji Historii Regionu przy Zarządzie Głównym PZKO odbyła się 5.12.2015 r. w Czeskim Cieszynie. Działalność Sekcji w roku jubileuszowym podsumował jej prezes, Stanisław Gawlik. Dorobek zaolziańskich historyków przypomniał w swoim wykładzie Krzysztof Nowak z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach. Nowak wspomniał wybitne osobistości, „wariatów i ryzykantów”, jak ich nazwał, którzy zajmowali się historią Śląska Cieszyńskiego w czasach, kiedy czas temu nie sprzyjał. Przypomniał, że z propozycją utworzenia Sekcji Historycznej wystąpił już w 1964 r. jej przyszły długoletni prezes, Stanisław Zahradnik. Z kolei Mečislav Borák z Uniwersytetu Śląskiego w Opawie swój wykład poświęcił artykułom historycznym ukazującym się w zaolziańskiej polskiej prasie w przełomowych dla Zaolzia latach 1989-1992. Na spotkanie jubileuszowe przybyli liczni goście, m. in. konsul Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie, Maria Kovacs, Ludwik Kuboszek, przewodniczący Rady Powiatu Cieszyńskiego, Ryszard Macura, burmistrz Cieszyna, przewodniczący Kongresu Polaków w RC, Józef Szymeczek, przewodniczący Macierzy Szkolnej w RC, Andrzej Russ oraz działacze ruchu politycznego COEXISTENTIA – przewodniczący Józef Przywara i przewodniczący jego polskiej sekcji Karol Madzia. W imieniu Komisji Kultury ZG PZKO dziękowała historykom Urszula Puszkiewicz. W dyskusji padały pytania o możliwości powołania placówki muzealnej prezentującej dorobek Polaków z Zaolzia. Zwrócono też uwagę na to, że chociaż Zaolzianie walczą o swoją polską tożsamość, o używanie dwujęzycznego nazewnictwa, często nie mają wsparcia polityków z władz polskich samorządów. Wielu z nich – na przykład wójt Godowa – w dokumentach używa czeskich nazw miejscowości. Dyskutujący apelowali też, że musimy zadbać o zbiory dotyczące historii polskiej społeczności na Zaolziu, że należałoby gromadzić także w wersji cyfrowej zdjęcia i filmy z archiwów rodzinnych. Uroczystość podsumował prezes PZKO, Jan Ryłko. / Vědecká konference u příležitosti 50. výročí Sekce regionálních dějin při Hlavním výboru PZKO se konala 5.12.2015 v Českém Těšíně. Činnost Sekce v jubilejním roce shrnul její předseda Stanislav Gawlik. Výsledky práce zaolzanských historiků připomněl ve své přednášce Krzysztof Nowak ze Slezské univerzity v Katovicích. Nowak vzpomenul neobvyklé osobnosti „bláznů a hazardérů”, jak je pojmenoval, kteří se zajímali o dějiny Těšínského Slezska v dobách, které tomu neprospívaly. Připomněl, že s návrhem založení Historické sekce přišel už v 1964 roce její budoucí dlouholetý předseda, Stanislav Zahradnik. Dále Mečislav Borák ze Slezské univerzity v Opavě svou přednášku věnoval historickým článkům, které se objevovaly v zaolzanském polském tisku v přelomových pro Zaolzí letech 1989-1992. Výročního setkání se zúčastnili početní hosté, m. j. konzul Polské republiky v Ostravě Maria Kovacs, předseda Zastupitelstva Těšínského okresu Ludwik Kuboszek, starosta Těšína Ryszard Macura, předseda Kongresu Poláků v ČR Josef Szymeczek, předseda Matice školské v ČR Andrzej Russ a činitelé politického hnutí COEXISTENTIA – předseda Josef Przywara a předseda jeho polské sekce Karel Madzia. Jménem Komise kultury HV PZKO poděkovala historikům Urszula Puszkiewicz. V diskuzi se objevovaly otázky na možnost zřízení vědeckého pracoviště, které by prezentovalo výsledky práce Poláků na Zaolzí. Pozornost byla věnována také tomu, že i když Zaolzané bojují o svou polskou  totožnost, o používání dvojjazyčného názvosloví, často nemají podporu politiků ve vedení polské samosprávy. Mnoho z nich – na příklad starosta Godowa – v dokumentech používá české názvy obcí. Diskutující vyzývali také, abychom se postarali o sbírky týkající se dějin polské společnosti na Zaolzí, že by se mělo shromažďovat v číslicové podobě také snímky a filmy z rodinných archivů. Slavnost zhodnotil předseda PZKO Jan Ryłko.

 

 

Jubileuszową konferencję poprowadził przewodniczący Sekcji Historii Regionu PZKO Stanisław Gawlik / Výroční konferenci řídil předseda Sekce regionálních dějin PZKO, Stanislav Gawlik („Głos Ludu”, 8.12.2015 r.)

 

Gminna Izba Pamięci w Wędryni / Obecní vzpomínková místnost ve Vendryni

 

Poddasze starej szkoły w Wędryni pełni od piątku 22.1.2016 r. funkcję Gminnej Izby Pamięci. W uroczystym otwarciu gminnego muzeum, w którym obejrzeć można wystawę poświęconą historii i współczesności miejscowości wzięli udział m. in. przedstawiciele Urzędu Gminy, stowarzyszeń i instytucji działających w Wędryni, reprezentanci partnerskich gmin Cziernego i Goleszowa, Muzeum Ziemi Cieszyńskiej w Czeskim Cieszynie, Muzeum Huty Trzynieckiej i Miasta Trzyniec. Podczas uroczystości otwarcia Gminnej Izby Pamięci wójt Wędryni, Bogusław Raszka (COEX) powiedział m. in., że „życie się zmienia, ale się nie kończy. Tak samo jest z naszą historią, która też prawdopodobnie nie ma swojego końca. Dlatego zapraszam do zapoznania się z historią Wędryni. Uważam, że jest ona bogata i wierzę, że czeka ją barwna przyszłość”. / V podkroví staré školy ve Vendryni plní od pátku 22.1.2016 funkci Obecní vzpomínkové místnosti. Na slavnostní inauguraci obecního muzea, ve kterém bude možno shlédnout výstavu věnovanou dějinám a současnosti vesnice, se zúčastnili m. j. zástupci Obecního úřadu, sdružení a institucí působících ve Vendryni, zástupci partnerských obcí Čierné a Goleszow, Muzea Těšínska v Českém Těšíně, Muzea Třineckých železáren a Města Třinec. Na  zahajovací slavnosti Obecní vzpomínkové místnosti starosta Vendryně Bohuslav Raszka (COEX) řekl m. j., že „život se mění, ale nekončí. Stejně to je s našimi dějinami, které také pravděpodobně nemají svůj konec. Proto zvu všechny k seznámení se s dějinami Vendryně. Domnívám se, že jsou bohaté a věřím, že je čeká barevná budoucnost”.

 

 

Zdjęcie z uroczystego otwarcia izby pamięci zamieścił „Głos Ludu” z 26.1.2016 r. / Snímek se slavnostní inaugurace vzpomínkové místnosti zveřejnil „Glos Ludu” z 26.1.2016

 

O chrzcie Polski przed 1050 laty / O křtu Polska před 1050 lety

 

We czwartek 7.1.2016 r. wykład na temat rocznicy chrztu Polski wygłosił w ramach Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego PZKO ks. prof. Józef Budniak, pełniący posługę w diecezji bielsko-żywieckiej. W bieżącym roku cała Polska przypomina sobie 1050 rocznicę chrztu Polski z 996 roku, który przyjął Mieszko I żeniąc się z czeską księżniczką Dobrawą. Obchody centralne zaplanowano na 14-16.4.2016 r. w Poznaniu. Prelegent wspomniał o obchodach 1000-lecia chrztu Polski z 1966 roku. W Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej obchodzono wtedy Tysiąclecie Państwa Polskiego, natomiast ani razu w ramach uroczystości nie pojawiło się słowo  „chrzest”. Niektórzy uczestnicy MUR-u wspominali rok 1966 i związane z nim wydarzenia. Bogusław Stonawski, który z chórem „Gorol” był zaproszony na uroczystości do Cieszyna, przypomina, że granica państwowa była wtedy otwarta, choć w tamtym okresie, żeby dostać się do Polski, trzeba było mieć przepustkę. / Ve čtvrtek 7.1.2016 kn. prof. Jozef Budniak, který slouží v bílsko-žyviecké diecézii,  přednesl v rámci Mezigenerační regionální univerzity PZKO přednášku na téma výročí křtu Polska V letošním roce celé Polsko si připomíná 1050. výročí křtu Polska z 966 roku, který přijal Měško První svatbou s českou kněžnou Doubravkou. Ústřední slavnosti jsou plánovány na 14-16.4.2016 do Poznaně. Přednášející vzpomněla také o oslavách 1000. výročí křtu Polska z 1966 roku. V Polské lidové republice bylo tehdy slaveno Tisíciletí polského státu, naopak ani jednou v rámci slavnosti se neobjevilo slovo „křest”. Někteří účastníci MURu vzpomínali 1966 rok a spojené s ním událostí. Bohuslav Stonawski, který se sborem „Gorol” byl pozván na slavnosti do Těšína, připomněl, že státní hranice byla otevřena, i když tehdy, abychom se dostali do Polska, potřebovali jsme propustku.

 

Ze szkoły czeskiej do polskiej / Z české školy do polské

 

Ciekawy artykuł o dzieciach, których rodzice przenieśli ze czeskiej szkoły do polskiej pisze „Głos Ludu” z 16.1.2015 r. („Polska szkoła wcale nie jest straszna”). Emilka Klimsza uczęszczała do czeskiego przedszkola i czeskiej podstawówki w Żywocicach. Od 6. klasy jest uczennicą polskiej szkoły w Suchej Górnej. Ojciec jest Polakiem, mama Słowaczką. Na co dzień rozmawiają ze sobą po czesku. Emilkę i jej młodszą siostrę postanowili zapisać do czeskiego przedszkola i czeskiej szkoły, bo były na miejscu. „Dziewczynki od najmłodszych lat są jednak trójjęzyczne. Z mamą rozmawiają po słowacku, w domu używamy gwary oraz języka polskiego, natomiast w przedszkolu i szkole mówiły po czesku” – wyjaśniła Halina Klimsza, babcia Emilki i Rachelki. To ona nauczyła dziewczynki wielu podstawowych wierszyków i piosenek, a kiedy zapadła decyzja o zapisaniu Emilki do polskiej szkoły, w czasie wakacji dyktowała jej polskie teksty. Pomimo początkowych obaw, opanowanie materiału nie sprawiało Emilce żadnych problemów. Młodsza siostra Rachelka, uczęszcza obecnie do 3. klasy żywocickiej czeskiej szkoły. Wszystko wskazuje na to, że za dwa lata pójdzie śladami siostry. Kolejny przykład transferu z szkoły czeskiej do polskiej dotyczy Valerki Valachové, która rozpoczęła swoją przygodę z polską szkołą w 3. klasie podstawówki. „Córka w czeskiej szkole w Orłowej nie była szczęśliwa. Problem w tym, że od 1. klasy nudziła się na lekcjach. Prosiliśmy nawet nauczycielkę, żeby zadawała jej więcej materiału, niestety bezskutecznie.” – wspomina mama Valerii. Pani psycholog poleciła rodzicom zapisanie dziecka do mniejszej szkoły, gdzie nauczyciele mają więcej czasu na indywidualną pracę z uczniem. Oboje rodzice są Czechami, pomimo to zdecydowali się przepisać córkę do polskiej szkoły w Lutyni Dolnej. Przestawienie się z języka czeskiego na polski nie zajęło Valerce zbyt wiele czasu, raz w tygodniu brała dodatkowe lekcje języka polskiego. Nauka szła jej doskonale, w dolnolutyńskiej podstawówce pozostała aż do 9. klasy. Obecnie jest uczennicą prestiżowego gimnazjum przy ul. Matiční w Ostrawie, które przyjmuje co roku tylko trzydziestu najlepszych kandydatów. / Zajímavý článek o dětech, které rodiče převedli ze školy české do polské zveřejňuje „Głos Ludu” z 16.1.2015. Emilka Klimsza docházela do české mateřské školy a české základní školy v Životicích. Od 6. třídy je žákyní polské školy v Horní Suché. Otec je Polákem, matka Slovenkou. Doma běžně mezi sebou mluví česky. Rozhodli se Emilku a její mladší sestru zapsat do české mateřské školy a české školy, protože byly v místě. „Děvčata od nejmladšího jsou trojjazyčné. Z matkou mluví slovensky, doma používané nářečí a polský jazyk, naopak v mateřské škole mluví česky” – vysvětlila Halina Klimsza, babička Emilky a Rachelky. To ona naučila děvčata mnoho základních básniček a písniček, a když padlo rozhodnutí o zapsání Emilky do polské školy, o prázdninách jí diktovala polské texty. Přes počáteční obavy, zvládnutí látky nedělalo Emilce velké problémy. Mladší sestra Rachelka, současně dochází do 3. třídy životické české školy. Všechno poukazuje na to, že za dva roku půjde ve stopách své sestry. Další příklad přechodu z české školy do polské se týká Valerky Valachové, která zahájila svoji příhodu s polskou školou ve 3. třídě základky. „Dcera v české škole v Orlové nebyla šťastná. Problém byl v tom, že od 1. třídy se v hodinách nudila. Prosili jsme dokonce učitelku, aby jí ukládala více látky, ale neúspěšně.” – vzpomíná máma Valerie. Paní psycholožka doporučila rodičům, aby zapsali  dítě do menší školy, kde učitelé mají více času na individuální práci s žákem. Oba rodiče jsou Češi, přesto se rozhodli přepsat dceru do polské školy v Dolní Lutyni. Přeorientování se z jazyka českého do polského nezabralo Valerce moc času, jednou týdně docházela na dodatečné hodiny polského jazyka. Učivo jí šlo výborně, v dolnolutyňské základní škole zůstala až do 9. třídy. Dnes je žákyní prestižního gymnázia na Matiční ulici v Ostravě, které přijímá ročně pouze třicet nejlepších uchazečů.

 

Uroczystość patriotyczna w Krakowie / Vlastenecká slavnost v Krakově

 

Pod koniec ubiegłego 2015 roku z inicjatywy Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej odbyła się w Krakowie uroczystość wmurowania kamienia węgielnego, gdzie stanie Pomnik Armii Krajowej. Zaolzie na tej uroczystości reprezentowali przewodniczący Sekcji Historii Regionu PZKO Stanisław Gawlik, Władysław Kristen i dwoje uczniów PSP w Jabłonkowie (zdjęcie „Głos Ludu” , 19.11.2015 r.)

 

 

 

Bal Gorolski w Mostach koło Jabłonkowa / Gorolský bál v Mostech u Jablunkova

 

W sobotę 9.1.2016 r. odbył się w Mostach koło Jabłonkowa Bal Gorolski. Tradycyjnie poprzedził go mïędzynarodowy przegląd kapel i zespołów folklorystycznych. W bieżącym roku zaprezentowały się dwa nowe zespoły, które jeszcze nigdy nie grały na mosteckim balu – „Holof” z Podhala i węgierski zespół Pál István „Szalonna”. Po dłuższym czasie zatańczyła też „Olza” oraz „Železiar” oraz tradycyjnie „Wałasi”, „Nowina” i „Šmykňa” – powiedział jeden organizatorów balu, Alojzy Martynek i dodał „To bardzo specyficzna impreza, takich balów nigdzie nie ma. Nasi goście przychodzą w strojach ludowych i na balu wszyscy są równi: nieważne czy to biznesmen, czy robotnik, wszyscy bawią się tak samo”. / V sobotu 9.1.2016 se konal v Mostech u Jablunkova Gorolský bál. Tradičně ho zahájila mezinárodní přehlídka kapel a folklorních souborů. V letošním roce se prezentovaly dva nové soubory, které ještě nikdy nehrály na mosteckém bále „Holof” z Podhalí a maďarský soubor Pál István „Szalonna”. Po delší době na bále tančila také „Olza” a „Železiar” a tradičně „Valaši”, „Nowina” a „Šmykňa” - řekl jeden z pořadatelů bálu, Alois Martynek a dodal „Byla to specifická akce, takové plesy se už dnes nikde nepořádají. Naši hosté přicházejí v lidových krojích a na plese jsou si všichni rovni: není důležité, zda jste podnikatel nebo  dělník, všichni se baví stejně”.

 

Bal / Ples COEXISTENTIA – Úsvit-Národní koalice

 

Bal odbył się w sobotę 23.1.2016 r. w restauracji „Zobawa” w Trzyńcu. Do tańca przygrywał  Jiří Kmeť. W programie wystąpili zespół JACKOVÉ z Jabłonkowa i para taneczna ELAN z Trzyńca. Wśród gości byli obecni posłowie Izby Poselskiej Parlamentu RC Ing. Karel Fiedler (Úsvit-Národní Koalice) i Ing. Leo Luzar (KSČM), członkowie Rady Miasta Trzyńca inż. Jan Ferenc i PharmDr Lech Branny, członkowie partii politycznej Úsvit-Národní Koalice i ruchu politycznego COEXISTENTIA. / Ples se konal v sobotu 23.1.2016 v restauraci „Zobawa” v Třinci. K tanci hrál Jiří Kmeť V programu vystoupili soubor JACKOVÉ z Jablunkova a taneční pár ELÁN z Třince. Mezi hosty byli přítomni poslanci Poslancké sněmovny Parlamentu ČR Ing. Karel Fiedler (Úsvit-Národní koalice) a Ing. Leo Luzar (KSČM), členové Zastupitelstva Města Třince Ing. Jan Ferenc a PharmDr.Lech Branný, členové politické strany Úsvit-Národní koalice a politického hnutí COEXISTENTIA. Foto: Karol Madzia

 

 

 

 

Pożegnania

 

W 2015 roku pożegnaliśmy m. in. / V roce 2015 jsme se rozloučili m. j. s / Tadeusza Konwickiego – prozaika, dramatopisarza i reżysera, polskich polityków Józefa Oleksego i Władysława Bartoszewskiego, przedsiębiorcę Jana Kulczyka – najbogatszego Polaka. Na Zaolziu zmarli: / Na Zaolzí zemřeli: / Antoni Szpyrc (65) – Wędrynia, artysta-plastyk, Krystyna Królowa (92) – Orłowa-Lutynia, Maria Staniczkowa – Karwina-Mizerów, Zofia Gałuszka (93) – Cierlicko-Kościelec, Wanda Babisz (90) – Olbrachcice, Wanda Mrózek (84) – Sucha Górna, MUDr Krystyna Kisza-Farna (83) – Trzyniec-Leszna-Dolna, Adelaida Szymik (63) – Karwina, Janina Filipczyk (68) – Karwina-Frysztat, Karol Bartnicki – Ostrawa-Zabrzeg, rodak z Orłowej, Władysław Chlebik (76) – Olbrachcice, Emilia Fierlowa (97) – Orłowa-Lutynia, rodaczka z Łazów, Helena Wenglorzowa (87) – Łąki, Katarzyna Studnicka – Niebory, Kazimierz Ferfecki (86) – założyciel ZPiT „Olza”, Janina Foldynowa (70) – Hawierzów-Błędowice, Bronisław Gajda (83) – Marklowice Dolne, Helena Sikorowa (93) – Jabłonków-Szygla, Oldřich Kapias (78) – Olbrachcice, Lidia Przeczek (83) – Nawsie, Bronisław Cieńciała (77) – Bystrzyca, Józef Martynek (84) – Mosty koło Jabłonkowa, Aniela Jasiokowa (86) – Hawierzów-Sucha Średnia, Florian Polok (86) – Czeski Cieszyn, Anna Cienciałowa (75) – Hawierzów-Błędowice, Stanisław Mencner (57) – Piotrowice-Piersna, Ervin Morcinek (79) – Trzyniec-Łyżbice, Jan Łysek (84) – Boconowice, Marian Bubnik (67) – Czeski Cieszyn, Hilda Biernot (73) – Rychwałd, Maria Postuwka (60) – Stanisłowice, Józef Górecki (82) – Piotrowice, Henryk Olszewski – ojciec p. Konsul Generalnej RP w Ostrawie, Edward Polok (91) – Sucha Górna, Mieczysław Suchanek (68) – Piotrowice, Erwin Mokrosz (86) – Karwina-Frysztat, mgr. Urszula Fanta (59) – Hawierzów, inż. Florian Fryk – Karwina-Raj, Jolanta Suchankowa (102) – Czeski Cieszyn, Erich Polok (92) – Karwina-Granice, Helena Bijokowa (85) – Dąbrowa, Wiesław Orszulik (51) – Stonawa, prezes MK PZKO, inż. Paweł Kubatko (91) – Czeski Cieszyn, inż. Kazimierz Hudeczek (59) – Stonawa, Franiciszek Bolek – Cierlicko, Maria Grygowa (96) – Rychwałd, Helena Nowokowa – Trzanowice, Maria Brecherowa (84) – Karwina-Raj, Eduard Balicki (78) – Hawierzów, Leszek Palarczyk (73) – Stonawa, Hildegarda Součkowa (90) – Hawierzów-Podlesie, Roman Mikulec – Hawierzów-Sucha, Bronisław Kalina (87) – Trzyniec, rodak z Olbrachcic, Władysław Ogrodzki (75) – Stonawa, Jan Cieńciała (87) – Bystrzyca, JUDr Roman Kobiernicki – Sucha Górna, Stanisław Duława (68) – Ropica, Tadeusz Grzegorz (82) – Ligotka Kameralna, inż. Władysław Donocik (78) – Koszyce, Vlasta Recmanikowa – Stonawa, Dolik Chmiel (74) – Błędowice, RNDr Janina Folwarczna (80) – Hawierzów-Błędowice, Stanisław Ochman (93) – Lutynia Dolna, Józef Głombek (79) – Kocobędz, Zuzanna Konderlowa (92) – Nydek, Czesław Żebrok (50) – Bystrzyca, Barbara Kantor – Jabłonków, Józef Hrabiec (91) – Czeski Cieszyn, Anna Pękała – Czeski Cieszyn, Anna Szkutowa (87) – Trzyniec, Bronisława Adamcowa (68) – Olbrachcice, inż. Walter Böhm (84) – Czeski Cieszyn, Katarzyna Sabelowa (93) – Czeski Cieszyn, inż. Bronisław Jelen (84) – Hawierzów-Błędowice, mgr. Franciszek Szopa (92) – Hawierzów-Podlesie, Anna Szwanczarowa (90) – Olbrachcice, Aniela Bałonowa (90) – Hawierzów-Sucha, Gabriela Palowska (63) – Stonawa, Maria Kluzowa (85) – Jabłonków, Anna Pinkasowa (89) – Marklowice Dolne, Stanisław Palowski (77) – Olbrachcice, Margit Zuczkowa (72) – Karwina-Frysztat, Elfryda Cimałowa (95) – Orłowa-Poręba, Helena Guziurowa (89) – Skrzeczoń, Bronislav Kotula (70) – Sucha Górna, Elżbieta Starzyczna (88) – Czeski Cieszyn, Jan Brzuska (66) – Niebory, Irena Siwek (59) – Olbrachcice, Karol Brózda (89) – Żuków Dolny, Władysław Cieślar (74) – Gródek, Zofia Raszykowa (87) – Karwina-Nowe Miasto, Bronisław Górny (76) – Guty, Jan Vangorik (72) – Wędrynia-Zaolzie, Władysława Szkanderowa – Czeski Cieszyn, Adela Sargankowa (92) – Orłowa-Lutynia, Doc. inż. Karol Klimek, CSc. (54) – wójt Milikowa (COEX), Eugeniusz Hawranek (85) – Sucha Górna, mgr. Jan Szarowski (73) – Orłowa-Miasto, nauczyciel, były dyrektor gimnazjum orłowskiego,  Otylie Heczkowa (87) – Trzyniec, Helena Kadłubiec (87) – Trzyniec-Łyżbice, inż. Jerzy Cienciała (75) – Hawierzów-Błędowice, Wanda Powieśnikowa (79) – Karwina-Raj, Józef Foltman (87) – Ligotka Kameralna, Kornelia Anna Rudnik – Orłowa, ostatnio zamieszkała w Rosenheim, Jadwiga Machaczkowa (67) – Olbrachcice, Emilia Farna (104) – Hawierzów-Błędowice, Jadwiga Sznapkowa (75) – Karwina-Frysztat, Edward Kołatek (74) – Karwina-Raj, rodak z Łąk,  Wanda Ryndakowa (71), MUDr Rudolf Mrózek (78) – Trzyniec, Janina Kusynowa (76) – Sucha Górna, Kazimiera Anna Möhwald (78) – Orłowa-Miasto, Wanda Ćmielowa (84) – Milików, Władysława Sikorowa (78) – Marklowice Dolne, Wanda Zgubiszowa (81) – Pietwałd-Brzeziny, Józef Mazur (85) – Jabłonków, nauczyciel, dyrygent chórów śpiewaczych, Emilia Przeczkowa (95) – Hawierzów-Miasto, Antoni Samiec (82) – Mosty koło Jabłonkowa, Olga Cymorkowa (95) – Orłowa, Adam Morys (63) – Czeski Cieszyn, Teresa Skupieniowa (88) – Piosek, Růžena Kołorzowa (63) – Datynie Dolne, kucharka, Felician Duda (78) – Łąki, Wanda Stefania Karolczyk (91) – Piotrowice, rodaczka z Poręby, Paweł Olszar (80) – Bystrzyca, Zdzisław Urbaniec (70) – Karwina-Granice, Anna Bury (72) – Kocobędz, inż. Jan Skupień (61) – Pioseczna, Anna Rakowska (70) – Nydek, Robert Ocisk (88) – Łąki, nauczyciel, Władysław Sikora (82) – Czeski Cieszyn, pochodzący z Boconowic poeta, dziennikarz, nauczyciel, Ilona Guziurowa (78) – Marklowice Dolne, Marta Filipkowa (71) – Pioseczna, Danuta Kotas (83) – Trzyniec, Stanisław Sikora (66) – Nawsie-Jasienie, Anna Niemiec (84) – Olbrachcice, Roman Niedźwiedź (50) – Lutynia Dolna, Anna Kowala (81) – Żory, emerytowana nauczycielka PSP w Czeskim Cieszynie, Marta Walkowa (76) – Cierlicko, MUDr Henryk Gociek – Jabłonków, Emilia Szyjowa (87) – Karwina, Władysław Bojko (75) – Bystrzyca, Maria Wierzchowska  (90) – Olbrachcice, Jan Jachnicki (90) – Pioseczna, Zbigniew Kaleta (50) – Nawsie, Anna Vženková (84) – Rychwałd, Emilie Štochlová (91) – Trzyniec-Osówki, Wanda Goszyk (82) – Hawierzów, Józef Szczerbowski (88) – Trzyniec, Olga Hermanowa (88) – Hawierzów-Błędowice, Helena Linzerowa (90) – Karwina-Frysztat, Franciszka Kowala (90) – Karwina-Łąki, Wanda Goryczkowa (64) – Czeski-Cieszyn-Sibica, Helena Gaura (76) – Żuków, Helena Kolarzowa, Ilona Strzyżowa (70) – Hawierzów, Marta Bury (88) – Czeski Cieszyn, Ludwik Tomasz (91) – Błędowice, Adolf Michalik (93) – Ropica, mgr Gertruda Buzkowa (73) – Karwina-Frysztat , Sonja Chyłek (84) – Trzyniec, nauczycielka muzyki, Bronisław Legierski (63) – Bystrzyca, Adam Liszok (40) – Gruszów, Ilona Dzikowa (77) – Orłowa-Lutynia.

 

NEKROLOG

 

Władysław Milerski (1919-2016) – Ruch polityczny COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA składa wyrazy współczucia Rodzinie i Przyjaciołom z powodu śmierci znanego społecznika, nauczyciela, historyka, badacza gwar cieszyńskich, autora „Nazwisk cieszyńskich” i „Zachodniocieszyńskiego słownika gwarowego”. Władysław Milerski był aktywny w działalności Polskiej Sekcji Narodowej ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA. Cześć Jego pamięci! W imieniu ruchu politycznego COEXISTENTIA Józef Przywara, przewodniczący

 

 

 

Ad. Propozycje Danuty Chwajoł / Ad. návrhy Danuty Chwajoł

 

„Głos Ludu” z 3.12.2015 r. zamieścił obszerny artykuł Danuty Chwajoł „Szanowni prezesi, szanowni czytelnicy!”, w którym autorka proponuje zwołanie wspólnej konferencji PZKO i Kongresu Polaków, podczas której rozważony zostałby projekt utworzenia jednego związku o nazwie „Sojusz PZKO-KP. Wchodząc w jego skład oba dotychczasowe stowarzyszenia – PZKO i Kongres Polaków „posiadałyby co prawda status równorzędności i niezależności, ale działając w ramach Sojuszu byłyby zobowiązane dążyć do tego samego celu”. Wiązałoby się to jednak z rozwiązaniem, jako podmiotu prawnego, obu organizacji, co wywołałoby co najmniej przejściowy chaos organizacyjny. Autorka oprócz tego proponuje przeprowadzenie niezależnego audytu w Zarządzie Głównym PZKO i w Kongresie Polaków oraz przeprowadzenie zmian w Statucie PZKO oraz w Regulaminie Związkowym. Ruch polityczny COEXISTENTIA przekazał pani Danucie Chwajoł swoje stanowisko (które zamieszczamy poniżej). / ”Głos Ludu” z 3.12.2015 zveřejnil rozsáhlý článek Danuty Chwajol „Vážení předsedové, vážení čtenáři!”, ve kterém autorka navrhuje svolání společného semináře PZKO a Kongresu Poláků, na kterém by byl projednán návrh zřízení jednoho svazu s názvem „Svaz PZKO-KP”. Jeho součástí by se staly obě dosavadní sdružení – PZKO a Kongres Poláků „měly by sice statut rovnoprávnosti a nezávislosti, ale v rámci činnosti ve Svazu by byly zavázaný usilovat o stejné cíle”. Avšak bylo by to spojeno se zrušením, jako právního subjektu, obou organizací, což by způsobilo přinejmenším na přechodné období organizační chaos. Autorka kromě toho navrhuje provedení nezávislého auditu v Hlavním výboru PZKO a v Kongrese Poláků a provedení změn ve Stanovách PZKO a v Jednacím řádu Svazu. Politické hnutí COEXISTENTIA předalo paní Danutě Chwajol své stanovisko (které zveřejňujeme níže).

 

Żeby móc trzeba chcieć...

List otwarty pani Danuty Chwajoł, opublikowany w „Głosie Ludu“ dnia 3.12.2015 r., sprawia wrażenie wielkiej troski o przyszłość naszej zaolziańskiej społeczności. Proponuje czytelnikom pewne plany, które jednak realizować ma ktoś zagadkowy, jakiś heros, który tę stajnię Augiasza da do porządku. W tym kontekście nasuwa się pytanie, dlaczego autorka plan ten nie przedstawiła w ramach Zaolziańskiego Okrągłego Stołu, którego współorganizatorem była również Polska Sekcja Narodowa ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA. Zaolziański Okrągły Stół poruszał te same problemy, a co więcej, starał się znaleźć ich rozwiązanie. Niestety, sprawa przeszła powszechnym przejawem obojętności, co świadczy o lekceważącym stosunku do niego czołowych działaczy naszych polskich organizacji, fachowców, zawodowo parających się kształceniem, kulturą i innymi dobrami społecznymi. Może autorka była również przekonana o tym, że w ręce „dyletantów“, jak co poniektórzy nazwali Zaolziański Okrągły Stół, nie można oddać tak ważnej sprawy naszej przyszłości. Dziwi nas, że pani Danuta Chwajoł sama nie stanie na czele „Ruchu Odnowy“ i nie zarejestruje w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych RC nowego stowarzyszenia. Wystarczy  tylko odpowiedni Statut i 5 zaufanych osób, które zadeklarują wolę rejestracji. Jest jednak jeden szkopuł w tym przedsięwzięciu, nie może on się opierać na finansach państwa, bo te mogą stać się istotą deprawacji i uzależnienia.

Karol Madzia, przewodniczący Polskiej Sekcji Narodowej

ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA

W Czeskim Cieszynie, 15.12.2015 r.

 

Ad.: „Dwujęzyczność-norma, a co może trójęzyczność?” – konferencja z 12.11.2015 r. / Ad.: „Dvojjazyčnost-samozřejmost, ale co takto trojjazyčnost?” – seminář z 12.11.2015

 

Otrzymaliśmy e-mail Krzysztofa Szelonga, w którym pisze cyt.: „Ale to chyba nie Drużycki zaprosił Pana Langera z odczytem? I nie zabronił uczestnikom spotkania głośno i stanowczo zaprotestować wobec podjętej przez tegoż Langera próby nawrócenia Zaolziaków na neoślązakowstwo? Bo – proszę wybaczyć – rozróżnianie między Ojczyzną i Macierzą za stanowcze trudno uznać. Brzmi ono – także z prawobrzeżnej perspektywy – nieco scholastycznie i mało zrozumiale. Leon Wolf czy Jerzy Buzek nie mieliby takich dylematów. Albo się jest Polakiem, albo nie. Tyle. A swoją drogą, „Zwrot” jest przecież pismem PZKO-wskim, zasadne jest więc chyba oczekiwanie, że dbać będzie o zachowanie „jedności moralno-politycznej” ludu zaolziańskiego, a nie przyczyniać się do upowszechniania trujących dla niego idei? W każdym razie, jeśli tego rodzaju treści są poważnie prezentowane i dyskutowane na oficjalnych konwektywach, a potem w takiż sposób relacjonowane w sztandarowym zaolziańskim medium, to – niestety – rokuje jak najgorzej na przyszłość i potwierdza Jotowe prognozy”.

   Na podstawie treści e-maila, szanowanego przez nas skądinąd pana Krzystofa Szelonga, doszliśmy do wniosku, że jego stanowisko wymaga odpowiedzi. Organizatorem konferencji, o której mowa, była organizacja pożytku publicznego Koexistencia o.p.s., a pan „Jot” Drużycki wziął w niej udział, tak samo jak 20 innych osób. Zaproszenie było zamieszczone w „Głosie Ludu” i każdy mógł uczestniczyć w tym spotkaniu. „Głosu Ludu” i „Zwrot” zamieściły artykuły z konferencji, naszym zdaniem, rzetelne. Jeśli natomiast chodzi o „upowszechnianie trujących idei” to jednym z zadań Koexistencii o.p.s. jest prezentowanie różnych podejść do wdrażania dwujęzyczności, również tych kontrowersyjnych. Mogę pana Krzysztofa zapewnić, że ani władze ruchu politycznego COEXISTENTIA, ani ja osobiście, jak również inne polskie organizacje w Republice Czeskiej, nie podzielają poglądu Ladislava Langera o konieczności wdrażania dwujęzyczności „śląsko”-czeskiej. Ale to nie oznacza, że mamy nie widzieć, iż takie poglądy istnieją. W imieniu Koexistencia o.p.s. Tadeusz Toman.

 

 

Obdrželi jsme e-mail Krzysztofa Szelonga, ve kterém píše, cit.: „Ale to zřejmě ne Drużycki pozval pana Langera na přednášku? A nezakázal účastníkům setkání hlasitě a rozhodně se ohradit vůči učiněnému tímž Langerem pokusu obrátit Zaolzany na neoslezanství? Protože – prosím prominout – rozlišování mezi Vlasti a Mateří za rozhodné považovat nelze. Zní to – také z pravobřežní perspektivy – poněkud scholasticky a málo srozumitelně. Leon Wolf nebo Jerzy Buzek by takové dilema neměli. Anebo jsem Polákem, anebo ne. Tolik. A navíc, „Zwrot” je přece tiskovinou PZKO, oprávněné je proto očekávání, že bude pečovat o zachování „morálně-politické jednoty” zaolzanského lidu, a nikoliv přispívat k rozšiřování pro něho jedovatých myšlenek? V každém případě, pokud takový druh obsahu je vážně prezentován a diskutován na oficiálních konventech, a potom taktéž referován v reprezentativním zaolzanském médiu, tak to – bohužel – veští co nejhůře do budoucna a dokládá Jotovy prognózy”.

   Na základě obsahu e-mailu, námi, jinak, váženého pana Krzysztofa Szelonga, domníváme se, že jeho názor nutně vyžaduje odpověď. Pořadatelem konference, o které je zmínka, byla obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., a pán „Jot” Drużycki se této účastnil, stejně jako 20 jiných osob. Pozvánka byla zveřejněna v „Glosu Ludu” a každý se mohl zúčastnit tohoto setkání. „Glos Ludu” a „Zwrot” zveřejnily odborné, podle našeho názoru, články z konference. Pokud však jde o „rozšiřování jedovatých myšlenek” , jedním z úkolů Koexistencie o.p.s. je ukazovat  různé  cesty, pokud jde o zavádění dvojjazyčností, také ty kontroverzní. Mohu pana Krzysztofa ujistit, že ani vedení politického hnutí COEXISTENTIA, ani já osobně, a také jiné polské spolky v České republice, nesdílejí názor Ladislava Langera o nutnosti zavádění „slezsko”-české dvojjazyčnosti. Ale to neznamená, že máme nevidět, že takové názory existují. Jménem Koexistencia o.p.s. Tadeusz Toman.

 

O budynku nad mostem granicznym w Cieszynie / O budově u hraničníého mostu v Těšíně

 

Kiedy Republika Czeska i Rzeczypospolita Polska weszły do strefy Schengen, straż graniczna opuściła cieszyński Most Przyjaźni. Po czeskiej stronie odrestaurowano, a w rzeczywistości wybudowano od podstaw, historyczną, istniejącą tu w okresie międzywojennym, kawiarnię AVION, która cieszy się ogromną popularnością zarówno wśród Czechów, jak i Polaków. Organizowane są tu imprezy kulturalno-oświatowe, towarzyskie, wystawy i prelekcje. Na Moście Przyjaźni, dokładnie w miejscu, gdzie przebiega polsko-czeska granica administracyjna, umieszczona została podświetlona listwa ze stali nierdzewnej i tablica z nazwami obu państw. Po polskiej stronie, w budynku, w których urzędowali dawniej celnicy i straż graniczna, działa Klub Krytyki Politycznej i Klub Kobiet Kreatywnych, niestety budynek robi wrażenie zaniedbanego. Odnowy tego budynku nie włączono do trans granicznego projektu „Ogród Dwóch Brzegów”. Przyszłość budynku poruszana była na sesji Rady Miejskiej w Cieszynie, jednak żadne decyzje, co do jego przyszłości, nie zapadły. Kilka lat temu wydano nawet pozytywną opinię, aby wyburzyć budynek. Są też plany, aby urządzić tu restaurację ze specjałami polskiej i czeskiej kuchni. Budynek mógłby po niezbędnych pracach renowacyjnych korespondować z odbudowaną kawiarnią AVION po drugiej stronie Olzy. Dyskusja trwa. / Když Česká republika a Polská republika vstoupily do Schengenského prostoru, pohraničníci opustili těšínský most Přátelství. Na české straně byla renovována, a prakticky postavena od základů, historická, existující zde v meziválečném období, kavárna AVION, která se těší ohromnou popularitou jak mezi Čechy, tak i Poláky. Pořádány jsou zde kulturně-osvětové akce, společenské akce, výstavy a přednášky . Na mostě Přátelství, přesně na místě, kde probíhá polsko-česká správní hranice, jsou umístěny prosvícené lišty a tabule s názvy obou států. Na polské straně, v budově, kde úřadovali dříve celníci a pohraničníci, působí dnes Klub politické kritiky a Klub kreativních žen, bohužel budova působí zvenku jako zanedbána. Rekonstrukce této budovy se nestala součástí projektu „Zahrada dvou břehů”. O budoucnosti budovy bylo jednáno na Zastupitelstvu Města Těšína, avšak žádná rozhodnutí, pokud se týká její budoucnosti, nebyla přijata. Před několika lety byl dokonce vydán kladný posudek, aby budova byla zbourána. Existuji také plány, aby zde zřídit restauraci se specialitami české a polské kuchyně. Budova by mohla po nezbytných renovačních úpravách ladit s obnovenou kavárnou AVION na druhé straně Olzy. Diskuse trvá.

 

 

Widok na pięknie odrestaurowaną kawiarnę AVION w Czeskim Cieszynie, w tle budynek po polskiej stronie Olzy, na temat jego przyszłości trwa dyskusja. / Podhled na krásně rekonstruovanou kavárnu AVION v Českém Těšíně, v pozadí budova na polské straně Olzy, na téma její budoucnosti probíhá diskuze.

 

Wiadomości – Tudósítások – Zprávy“, wydawca / kiadó / vydavatel: Organizacja Pożytku Publicznego Koexistencia o.p.p. / Koexistencia o.p.s. Közhasznú társaság / Obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / a kiadó címe / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / ul. Strzelnicza 209/28, rada redakcyjna / szerkesztőbizottság / redakční rada: Tadeusz Toman (redaktor naczelny / főszerkesztő / šéfredaktor), Zoltán Domonkos, Józef Toboła, Władysław Drong, Stanisław Gawlik, zamknięcie numeru / / lapzárta / uzávěrka čísla: 4.2.2016, treść numeru zamieszczona na stronach internetowych www.coexistentia.cz, w formie drukowanego zeszytu gazeta jest przekazywana instytucjom i archiwom, czytelnikom wyłącznie na zamówienie / a kiadvány nyilvánosan elérhető a www.coexistentia.cz honlapon, nyomtatott formában újságunkat intézmények és archívumok  számára készítjük, olvasók számára csak megrendelésre / obsah čísla zveřejněn na webových stránkách www.coexistentia.cz, v tištěné podobě jsou noviny poskytovány institucím a archivům, čtenářům pouze na objednávku

 

 

počítadlo.abz.cz