xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

31 – 6/2009 (21.9.2009)

www.coexistentia.cz

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Szanowni Czytelnicy.

Długo przygotowywany projekt rewitalizacji dorzecza Olzy od Mostów koło Jabłonkowa po Cierlicko wkracza w etap realizacji W ramach tego projektu ma być wybudowana kanalizacja w również w Wędryni. Już pod koniec września bieżącego roku rozpoczną się prace wykopowe. Głównymi dostawcami są firmy DIS (Dopravně inženýrské stavby), Invos Brno, BAK Trutnov i Skanska. W pierwszej fazie, do końca roku 2010 prace będą niestety uciążliwe dla mieszkańców. Na placu budowy będzie błoto, kurz i hałas, problemem dla mieszkańców może być również dojazd samochodami do swoich domów. Inwestycja będzie kosztować Wędrynię około 300 mln koron, z czego część to dotacja z funduszy Unii Europejskiej, a część to wkład własny gminy, który wynosi 50 mln koron. Budowa kanalizacji jest dla naszej gminy, liczącej ponad 4 tys. mieszkańców, kluczowa ze względu na możliwość jej dalszego rozwoju.

Gazyfikacja i budowa wodociągu w gminie była już zakończona w latach poprzednich. Również stan dróg i chodników w Wędryni nie jest zły. Pod tym względem ostatnio zrobiono sporo, na naprawę dróg wyłożono przykładowo w bieżącym roku 1,5 mln koron. Naprawa dróg będzie wymagać dalszych środków po zakończeniu budowy kanalizacji. Kolejną inwestycją jest modernizacja korytarza kolejowego na odcinku Bystrzyca – Czeski Cieszyn. Prace na tym odcinku, który biegnie przez Wędrynię, będą trwać do roku 2012.

Gmina nie zapomina na dofinansowanie imprez organizowanych przez stowarzyszenia kulturalno-oświatowe. Poszczególne organizacje mogą ubiegać się o uzyskanie grantów. Do najaktywniejszych należy oczywiście MK PZKO, które razem z Macierzą Szkolną i Beskidem Śląskim wzbogaca życie kulturalne naszej gminy. Ważne znaczenie mają również komitety i komisje, przedstawicielstwo gminne. Wzajemna koordynacja pracy poszczególnych organów samorządowych ma duży wpływ na poprawną atmosferę wzajemnego współżycia obywateli. Podkreślić też należy dobrą pracę komitetu do spraw mniejszości narodowych.

Bogusław Raszka, wicewójt Wędryni (COEX)

Vážení čtenáři,

delší dobu připravován projekt revitalizace povodí Olzy od Mostů u Jablunkova po Těrlicko se dostává do rozhodující etapy realizace. V rámci tohoto projektu má být vybudována kanalizace rovněž ve Vendryni. Již koncem září letošního roku budou zahájený výkopové práce. Hlavními dodavateli jsou firmy DIS – Dopravně inženýrské stavby, Invos Brno, BAK Trutnov a Skanska. V první fází, do konce 2010 roku práce budou bohužel obtěžovat občany. Na staveništi bude bláto, kouř a hluk, problematický pro občany může být také dojezd auty do vlastních domů. Tato investice bude Vendryni stát asi 300 mln Kč, z toho část je dotace z fondů Evropské unie, a část vlastní vklad obce, který je 50 mln Kč. Výstavba kanalizace je pro naší obec, která má přes 4 tis. obyvatel, klíčová s ohledem na možnost jejího dalšího rozvoje.

Plynofikace a výstavba vodovodu v obci byla ukončena již v minulých letech. Také stav cest a chodníků ve Vendryni není špatný. S tohoto pohledu bylo v posledním období uděláno mnoho, na příklad na opravy cest bylo vynaloženo v letošním roce 1,5 mln Kč. Opravy komunikací budou vyžadovat další finanční prostředky po ukončení stavby kanalizace. Další investiční akci je modernizace železničního koridoru mezi Bystřicí a Českým Těšínem. Práce na tomto úseku, který probíhá přes Vendryni, budou trvat do 2012 roku.

Obec neopomíjí podílet se na financování akcí pořádaných kulturně-osvětovými sdruženími. Jednotlivé organizace mohou požádat o udělení grantů. K nejaktivnějším patří samozřejmě MS PZKO, který spolu s Matici školskou a Beskidem Śląskim obohacuje kulturní život v naší obci. Důležitý význam mají také výbory a komise, obecní zastupitelstvo. Vzájemná koordinace práce jednotlivých samosprávných orgánů má velký kladný vliv na stav vzájemného soužití občanů. Je nutno také zdůraznit dobrou práci výboru pro národnostní menšiny.

Bohuslav Raszka, zástupce starosty Vendryně (COEX)

Orzeczenie Sądu Konstytucyjnego RC: wybory nielegalne

Výrok Ústavního sodu ČR: volby nelegální

Sąd Konstytucyjny Republiki Czeskiej na swoim posiedzeniu w dniu 3.9.br. orzekł, że przedterminowe wybory do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej rozpisane były w sprzeczności z konstytucją Republiki Czeskiej. Na wniosek jednego z posłów, Miloša Melčáka, Sąd Konstytucyjny podważył decyzję o skróceniu kadencji parlamentu i zawiesił dekret prezydenta Václava Klausa określający termin wyborów na 8 i 9.10.br. Tym samym rząd premiera Jana Fišera nadal sprawować będzie swój urząd. Politycy zainteresowani tym, aby przedterminowe wybory odbyły się jeszcze w tym roku – przede wszystkim z ODS, ČSSD i KSČM oraz prezydent Klaus – od razu podjęli kroki mające na celu zmianę konstytucji. Prawnicy zauważyli jednak, że także nowelizacja konstytucji może zostać zaskarżona do Sądu Konstytucyjnego i wtedy wybory odbyłyby się prawdopodobnie w czerwcu 2010 roku po upłynięciu kadencji obecnej izby niższej czeskiego parlamentu. Politycy KDU-ČSL, SZ (Partii Zielonych) i mniejszych ugrupowań poza-parlamentarnych, w tym i Wspólnoty-Coexistentii, którzy są jednak w mniejszości, są zdania, że aktualna konstytucja umożliwia rozpisanie przedterminowych wyborów, ale jej możliwości nie były wykorzystane. Zmiany konstytucji robione ad hoc są ich zdaniem szkodliwe i dlatego popierają orzeczenie Sądu Konstytucyjnego. Również część ekonomistów jest przeciwna przedterminowym wyborom obawiając się chaosu powyborczego w reżyserii ODS i ČSSD.

Ústavní soud České republiky na svém zasedání dne 3.9.tr. rozhodl, že předčasné parlamentní volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky byly vypsány v rozporu s Ústavou České republiky. Na návrh jednoho z poslanců, Miloše Melčáka, Ústavní soud vyvrátil rozhodnutí o zkrácení volebního období parlamentu a zrušil nařízení prezidenta Václava Klause o vypsání termínu voleb na 8.a 9.10 tr. Proto vláda premiéra Jana Fišera nadále bude plnit svůj úřad. Politici, kteří mají zájem na konání předčasných voleb ještě v tomto roce – především z řad ODS, ČSSD a KSČM a také prezident Klaus – ihned učinili opatření s cílem změnit ústavu. Právníci ale podotkli, že rovněž na novelizaci ústavy může být podána žaloba k Ústavnímu soudu a potom volby by se konaly pravděpodobně v červnu 2010 roku po uplynutí volebního období současné nižší komory českého parlamentu. Politici KDU-ČSL, Strany zelených a menších mimoparlamentních seskupení, včetně Coexistentie-Soužití, kteří jsou ale v menšině, se domnívají, že současná ústava umožňuje vypsat předčasné volby, avšak její možnosti nebyly využity. Změny ústavy ad hoc jsou podle jejich názoru škodlivé a proto podporují výrok Ústavního soudu. Také část ekonomů je proti předčasným volbách, protože se obává povolebního chaosu v režii ODS a ČSSD.

Partie, które zgłosiły udział w przedterminowych wyborach do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej

Stany, které se přihlásily do voleb do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky

ČSSD (Ćeská strana sociálně demokratická / Czeska Partia Socjaldemokratyczna)

ODS (Občanská demokratické strana / Obywatelska Partia Demokratyczna)

KSČM (Komunistická strana Čech a Moravy / Partia Komunistyczna Czech i Moraw)

KDU-ČSL (Křesťansko-demokratická unie – Československá strana lidová / Unia Chrześciańsko-Demokratyczna –

Czechosłowacka Partia Ludowa)

SZ (Strana zelených / Partia Zielonych)

TOP 09

Věci veřejné (Sprawy publiczne)

Suverenita – Strana zdravého rozumu (Niezależność – Partia Zdrowego Rozumu)

Strana důstojného života (Partia Dostojnego Życia)

Strana svobodných občanů (Partia Wolnych Obywateli)

Volte Pravý Blok www.cibulka.net (Głosujcie na Prawy Blok …)

SPR-RŠČ (Sdružení pro republiku – Republikánská strana Československa / Stowarzyszenia dla Republiki – Partia

Republikańska Czechosłowacji)

Strana STOP (Partia STOP)

Koruna Česká (Królestwo Czeskie)

Moravané (Morawianie)

ČSNS 2005 (Česká strana národně sociální 2005 / Czeska Partia Narodowo Socjalna)

Dělnická strana (Partia Robotnicza)

Národní prosperita (Pomyślny Rozwój Narodowy)

Česká pirátská strana (Czeska Partia Piracka)

Klíčové hnutí (Kluczowy ruch)

Občané.cz (Obywatele.cz)

Humanistická strana (Partia Humanistyczna)

Liderzy wyborczy ČSSD, ODS, KSČM i KDU-ĆSL w województwach

Volební lídři ČSSD, ODS, KSČM a KDU-ČSL v krajích

Praha / Praga: Petr Hulínský, David Vodrážka, Jiří Dolejš, Cyril Svoboda

Středočeský: Milan Urban, Petr Bendl, Stanislav Grospič, Lenka Ptáčková

Karlovarský: Jaroslav Fiala, Miloš Patera, Pavel Hojda, Pavel Svoboda

Plzeňský: Václav Votava, Jiří Pospíšil, Karel Šidlo, Jiří Lodr

Jihočeský: Vítězslav Jandák, Jiří Bauer, Vojtěch Filip, Jaromír Talíř

Ústecký: Jiří Paroubek, Petr Gandalovič, Josef Šenfeld, František Růžička

Liberecký: Pavel Ploc, Zdeněk Mach, Marie Nedvědová, Roman Kumpošt

Královohradecký: Hana Orgoníková, Jozef Kochan, Soňa Marková, Jana Hybášková

Pardubický: Miroslav Váňa, Daniel Petruška, Václav Snopek, Roman Línek

Vysočina: František Bublan, Miroslava Němcová, Pavel Kováčik, Jan Kasal

Jihomoravský: Bohuslav Sobotka, Mirek Topolánek, Zdeňka Bebarová-R., Jaromír Talíř

Zlínský: Zdeněk Škromach, Petr Nečas, Vladimír Koníček, Michaela Šojdrová

Olomoucký: Miloslav Vlček, Ivan Langer, Alexander Černý, Pavel Horák

Moravskoslezský: Lubomír Zaorálek, Pavel Drobil, Kateřina Konečná, Jiří Carbol

Polskie szkoły w nowym roku szkolnym

Polské školy v novém školním roce

W ławkach pierwszych klas wszystkich polskich szkół podstawowych w Republice Czeskiej na Zaolziu zasiadło 195 uczniów. W tym roku szkolnym w polskich szkołach jest najwięcej dzieci od pięciu lat – 1670 w 116 klasach. Z 12 do 10 zmniejszy się liczba polskich szkół pełno klasowych z klasami 1-9. Pełnoklasówka w Mostach koło Jabłonkowa zamieni się w małoklasówkę. Formalnie przestanie istnieć szkoła w Trzyńcu-Tarasie, pozostaną tu klasy 1-5 jako elokowane szkoły Trzyniec-Dworcowa. Optymistyczne są statystyki tylko w szkołach podstawowych. Jeśli chodzi o szkoły średnie, likwidacji uległa karwińska filia Gimnazjum Polskiego w Karwinie. Wszyscy uczniowie zmuszeni będą dojeżdżać do Czeskiego Cieszyna / Do lavic v prvních třídách všech polských škol v České republice na Zaolzí usedlo 195 žáků. V letošním školním roce je v polských školách nejvíc dětí za posledních pět let – 1670 v 116 třídách. Ze 12 na 10 se zmenšil počet polských plnotřídních škol s ročníkem 1 až 9. Plnotřídka v Mostech u Jablunkova se změnila na málotřídku. Formálně byla zrušena škola v Třinci-Terase, avšak zůstanou tu třídy 1 až 5 jako elokováné třídy školy Třinec-Nádražní. Optimistické statistiky jsou pouze v základních školách. Pokud jde o střední školy, uzavřena byla filiálka Polského gymnázia v Karviné. Všichni žáci jsou nuceni dojíždět do Českého Těšína.

Liczba uczniów w pierwszych klasach polskich szkół podstawowych

(pierwsza kolumna – pełne szkoły, druga kolumna – małoklasówki)

Počet žáků v prvních třídách polských základních škol

(první sloupec – úplné školy, druhý slupec – málotřídky)

Lutynia Dolna / Dolní Lutyně – 4 Orłowa-Lutynia / Orlová-Lutyně – 3

Karwina-Frysztat / Karviná-Fryštát – 18 Stonawa / Stonava – 0

Hawierzów-Błędowice / Havířov-Bludovice – 7 Cierlicko / Těrlicko – 6

Sucha Górna / Horní Suchá – 6 Olbrachcice / Albrechtice – 4

Czeski Cieszyn / Český Těšín – 34 Cz.Cieszyn-Sibica / Č.Těšín-Svibice – 7

Gnojnik / Hnojník – 7 Ropica / Ropice – 5

Trzyniec-Dworcowa / Třinec-Nádražní – 19 Oldrzychowice / Oldřichovice – 4

Wędrynia / Vendryně – 11 Trzyniec-Taras / Třinec-Terasa – 14

Bystrzyca / Bystřice – 11 Koszarzyska / Košařiska – 4

Jabłonków / Jablunkov – 7 Milików / Milíkov – 3

Gródek / Hrádek – 8

Nawsie / Návsí – 4

Łomna Dolna / Dolní Lomná – 2

Bukowiec / Bukovec – 5

Mosty k.Jabłonkowa / Mosty u Jabl. – 2

W Cierlicku ulice bez nazw

V Těrlicku ulice nepojmenovány

Cierlicko będzie miało nadal ulice bez nazw oficjalnych. Gmina nie chce swoim obywatelom utrudniać życia tak, aby musieli załatwiać nowe dokumenty – pisze „Deník“ z 13.8.br. Przekonywujące argumenty za wprowadzeniem oficjalnego nazewnictwa nie znaleźli radni ani na ostatnim posiedzeniu przedstawicielstwa. Mimo że zamiast nazw ulic używa się numery porządkowe i orientacyjne, większość ulic w centrum gminy swoją nazwę posiada. Między ludźmi są wżyte i są wyznaczone w mapach. Mają nawet swe nazwy na klasycznych tablicach umieszczonych na domach lub płotach. Ich umieszczenie wynikało wyłącznie z inicjatywy samych obywateli. Radni wniosek mieszkańców odrzucili, ponieważ wynikałaby z niego konieczność wymiany dowodów osobistych i innych dokumentów. „Musimy sobie uświadomić, że w wypadku oficjalnego wprowadzenia nazw ulic polska mniejszość narodowa mogłaby domagać się nazw ulic w języku polskim“ – powiedziała dyrektorka polskiej szkoły i przewodnicząca komitetu ds. mniejszości narodowych Barbara David. Przy czym w Cierlicku, gdzie mniejszość polska jest stosunkowo silna, Polacy na razie nie przeforsowali polskich nazw ani na tablicach z nazwą gminy. W języku polskim jest jednak oznaczony urząd gminy i są z nim publikowane niektóre oficjalne ogłoszenia – pisze „Deník“.

V Těrlicku zůstanou ulice nadále pojmenovány jen neoficiálně. Obec nechce svým občanům komplikovat život, aby si museli vyřizovat nové doklady – píše „Deník“ z 13.8.tr. Přesvědčivé argumenty pro oficiální pojmenování nenašli zastupitelé ani na posledním zasedání zastupitelstva. Přestože místo jmen ulic se oficiálně užívají pouze čísla popisné a orientační, většina ulic v centrální částí obce své jméno má. Mezi lidmi jsou zažitá a obsahují je také mapy. Mnohé mají dokonce své názvy na klasických cedulích na domech nebo plotech. Jejich vyvěšení však vyplynulo z iniciativy samotných občanů. Zastupitelé návrh občanů zamítli, protože lidé by si museli nechat vystavit nové občanské průkazy a jiné doklady. „Musíme si uvědomit, že při oficiálním zavedení názvů ulic by se mohla polská národnostní menšina domáhat uvedení názvů ulic v polštině“ – řekla ředitelka polské školy a předsedkyně výboru pro národnostní menšiny Barbara Davidová. V Těrlicku, kde je polská menšina poměrně silná, přitom Poláci zatím neprosadili uvedení polských názvů ani na značky s označením obce. Polštinou je však označen například obecní úřad a jsou v ní zveřejňována některá oficiální oznámení – píše „Deník“.

W Trzycieżu nowe tablice już zamalowane

Ve Stříteži nové tabule už zamalovány

Od kwietnia bieżącego roku obowiązuje rozporządzenie Ministerstwa Transportu Republiki Czeskiej, według którego tablice oznaczające początek i koniec gminy w języku mniejszości narodowej muszą wyglądać tak samo, muszą mieć taką samą wielkość pisma i taką samą kolorystykę, jak tablice w języku czeskim. Stare niebieskie tablice muszą być stopniowo zastąpione nowymi białymi tablicami. Pierwszą gminą, która nowe tablice zainstalowała był Trzycież. Są one umieszczone na granicy gminy z Gnojnikiem, Ropicą, Wielopolem i Śmiłowicami. Niestety na drodze prowadzącej do Śmiłowic nie wytrzymały ani tygodnia i zostały zniszczone. „To wstyd, złożyłem zawiadomienie na policję“ – powiedział wójt Stanisław Plekanec. Tablice oznaczające początek i koniec terenu zabudowanego należą do kategorii obiektów użyteczności publicznej i ich uszkodzenie jest czynem karalnym. Sprawcy grozi kara pozbawienia wolności do 3 lat.

W Trzycieżu już wcześniej wprowadzono podwójne nazewnictwo na budynkach publicznych i drogowskazach. Za wnioskiem komisji ds. mniejszości narodowych, aby umieścić również polskie tablice wjazdowe, głosowało sześciu z siedmiu radnych. Były wójt Jaroslav Molin wstrzymał się od głosowania.

Od dubna letošního roku platí nařízení Ministerstva dopravy České republiky, v souladu s kterým tabule které označují začátek a konec obce v jazyce národnostní menšiny musí mít stejný vzhled, stejnou velikost písmen i stejnou barvu, jako tabule v jazyce českém. První obcí, která nové tabule zřídila byla Střítež. Tabule jsou umístěny na hranici obce z Hnojníkem, Ropici, Vělopolí a Smilovicemi. Bohužel na silnici směrem na Smilovice nevydržely ani týden a byly poničeny. „To je hanba, předal jsem oznámení policií“ – řekl starosta Stanislav Plekanec. Tabule označující začátek a konec zastavěného území patří do kategorie staveb veřejného zájmu a jejich poškození je trestné. Pachateli hrozí trest vězení až na 3 roky. Ve Stříteži už dříve bylo zavedeno dvojjazyčné názvosloví na veřejných budovách a směrovkách. Za návrhem výboru pro národnostní menšiny, aby byly umístěny také polské vjezdové tabule, hlasovalo šest ze sedmi zastupitelů..Bývalý starosta Jaroslav Molin se zdržel hlasování.

Gorolski Święto w Jabłonkowie, dożynki w Gutach,

Oldrzychowicach, Błędowicach Dolnych i Suchej Dolnej

Gorolski święto v Jablunkově, dožínky v Gutech, Oldřichovicích,

Dolních Bludovicích a Dolní Suché

Centralną imprezą folklorystyczną polskiej mniejszości narodowej jest organizowane zawsze na początku sierpnia jabłonkowskie Gorolski Święto. W tym roku odbyło się tradycyjnie w ramach Tygodnia Kultury Beskidzkiej w dniach 7-9.8. Organizatorem jest Koło Miejscowe PZKO w Jabłonkowie, Koła PZKO obwodu jabłonkowskiego przy wsparciu Zarządu Głównego PZKO. O jego obszernym programie pisał „Głos Ludu“ i czeska prasa regionalna – nie będziemy powtarzać tych informacji. Wspomnieć chcemy, że wśród występujących zagranicznych zespołów był Ludowy Zespół Pieśni i Tańca „Nógrád“ z Salgótarján. Powstał on w 1975 roku a tworzą go uczniowie szkół średnich i młodzież pracująca. W repertuarze oprócz tańców ludowych Średniogórza Północnowęgierskiego, głównie Páloć, jest również folklor mniejszości narodowych zamieszkujących tereny przygraniczne. Zespołowi towarzyszy kapela Düvö. Oprócz polskich i czeskich zespołów zaprezentowały się zespoły z Turcji, Ekwadoru i Słowacji.

Sezon dożynkowy rozpoczęły Guty w niedzielę 23.8.br. , gdzie święto plonów zorganizowało Koło PZKO Guty. Jak każe tradycja, po zakończonych żniwach gospodarzom przyniesiono snop siana i chleb. Obrzędy dożynkowe przedstawiły występujące zespoły. Tradycją jest udział w dożynkach prezesa PZKO Zygmunta Stopy. Podobnie jak w ubiegłym roku w imprezie wzięła udział burmistrz miasta Věra Palkovská. Jubileuszowe, czterdzieste Dożynki Śląskie odbyły się 29.8.br. w Hawierzowie-Błędowicach. Choć deszcz pokrzyżował plany organizatorów – MK PZKO Błędowice, goście dobrze bawili się. Tyle tylko, że nie w ogrodzie koło Domu PZKO, lecz w sali W tym samym terminie odbyły się dożynki w Suchej Dolnej i Oldrzychowicach. Oldrzychowickie dożynki przebiegały już po raz piąty w gospodarstwie Na Fojstwiu, przedtem koło Domu PZKO. Niespodziewanie udział w oldrzychowickich dożynkach wziął przewodniczący Parlamentu Europejskiego, Jerzy Buzek. Oldrzychowianie serdecznie przyjęli i ugościli u siebie polityka. Buzkowi towarzyszyli jego kuzyn Józef Stonawski, dyrektor generalny Huty Trzynieckiej Jerzy Cienciała i konsul generalny RP w Ostrawie, Jerzy Kronhold (na zdjęciu).

Ústředními folklorními slavnostmi polské národní menšiny je Gorolski święto, konané vždy na začátku srpna. V letošním roce se konalo tradičně v rámci Týdne beskydské kultury ve dnech 7.-9.8. Organizátory jsou místní skupina PZKO v Jablunkově, místní skupiny jablunkovské oblasti s podporou Hlavního výboru PZKO. O jeho rozsáhlém programu psal už „Głos Ludu“ a český regionální tisk – nebudeme se proto opakovat. Chceme se pouze zmínit, že mezi zahraničními soubory vystoupil Lidový soubor písní a tanců „Nógrád“ z Salgótarján, který vznikl v 1975 roce a jeho členy jsou žáci středních škol a pracující mládež. V repertoáru kromě lidových tanců Severomaďarského středohoří, hlavně Paloć, je také folklór národních menšin, které žijí v těchto příhraničních oblastech. Soubor vystupuje spolu s kapelou Düvö. Kromě polských a českých folklorních souborů se prezentovaly soubory z Turecka, Ekvádoru a Slovenska.

Dožínková sezóna byla zahájena v Gutech v neděli 23.8.tr, kde svátek úrody uspořádala skupina PZKO Guty. V souladu s tradici, po ukončení žní hospodáři byl přinesen snop sena a chléb. Dožínkové obřady prezentovaly vystupující soubory. Tradici je už účast v dožínkách předsedy PZKO Zygmunta Stopy. Stejně jako v minulém roce se zúčastnila starostka města, Věra Palkovská. Jubilejní, čtyřicáté Slezské dožínky se konaly 29.8.tr. v Havířově-Bludovicích. I když déšť zmařil plány organizátorů – MS PZKO Bludovice, hosté se dobře bavili. Ale pouze v sále, nikoliv v zahradě u Domu PZKO. Ve stejném termínu se konaly dožínky v Dolní Suché a Oldřichovicích. Oldřichovické dožínky se konaly po páté v hospodářství Na Fojství, předtím v Domě PZKO. Překvapením byla účast v oldřichovických dožínkách předsedy Evropského parlamentu, Jerzy Buzka, kterého doprovázeli jeho bratranec Józef Stonawski, generální ředitel Třneckých železáren Jerzy Cienciała a generální konsul Polské republiky v Ostravě, Jerzy Kronhold.

Buzek honorowym obywatelem Śmiłowic

Buzek čestným občanem Smilovic

Nowy przewodniczący Parlamentu Europejskiego i były polski premier Jerzy Buzek został mianowany honorowym obywatelem Śmiłowic. Zadecydowało o tym posiedzenie przedstawicielstwa gminy w końcu lipca bieżącego roku. Ciekawe, że za udzieleniem honorowego obywatelstwa głosowało tylko czterech spośród siedmiu radnych, to jednak wystarczyło do uzyskania większości.

Jerzy Buzek urodził się 3.7.1940 właśnie w Śmiłowicach i mieszkał w domu nr 77, który zbudował jego dziadek Jan Szczuka. Strony internetowe Parlamentu Europejskiego www.europarl.europa.eu informują, że Buzek urodził się s Śmiłowicy (Śląsk) w Polsce, co nie jest prawdą.

Tytuł honorowego obywatela Śmiłowic Buzek odebrał 29.8.br. z rąk wójta gminy Gustawa Chwistka podczas obchodów 550-lecia założenia gminy. Chodzi o szklaną plakietkę potwierdzającą, że został honorowym obywatelem. Buzka przywitali śpiewacy i tancerze zespołu „Śmiłowice“, a prowadzący uroczystość przemówił po angielsku, czesku i polsku. „Jestem bardzo wzruszony, że jestem wśród was, proszę mi wierzyć. Rzadko mi się zdarzają takie okazje“ – powiedział Buzek. Symbolicznym momentem był pokaz skoków spadochronowych. Jeden ze spadochroniarzy wylądował z trzema flagami – Unii Europejskiej, Republiki Czeskiej i gminy Śmiłowice. Przedstawicielstwo gminy zadecydowało, że flagi będą tylko trzy, bez polskiej. Argumentowano, że Buzek reprezentuje Unię Europejską i Republikę Czeską, do której Śmiłowice obecnie należą.

Nový předseda Evropského parlamentu a bývalý předseda vlády Polska Jerzy Buzek se stal čestným občanem Smilovic. Rozhodlo o tom zasedání obecního zastupitelstva koncem července letošního roku. Je zajímavé, že pro udělení čestného občanství byli pouze čtyři z sedmi zastupitelů, což ovšem stačilo k získání nadpoloviční většiny.

Jerzy Buzek se narodil 3.7.1940 právě ve Smilovicích a bydlel v domě číslo popisné 77, který postavil jeho dědeček Jan Szczuka. Internetové stránky Evropského parlamentu www.europarl.europa.eu uvádějí, že Buzek se narodil ve Śmiłowici (Slezsko) v Polsku, což ovšem není pravdou.

Ocenění čestného občana Smilovic Buzek převzal 29.8.tr. z rukou starosty obce Gustava Chwistka na slavnostech 550. výročí založení obce. Jde o skleněnou plaketu potvrzující, že je čestným občanem. Buzka přivítali zpěváci a tanečníci souboru „Śmiłowice“, a konferansiér slavnosti promluvil anglicky, česky a polsky. „Jsem velmi dojat, že jsem mezi vámi, věřte mi. Málokdy mám takovou příležitost“ – řekl Buzek. Symbolickým momentem byla ukázka seskoku s padákem. Jeden z parašutistů přistál se třemi vlajkami – Evropské unie, České republiky a obce Smilovice. Obecní zastupitelstvo rozhodlo, že vlajky budou pouze tři, bez polské. Zdůvodnění bylo následující:Buzek reprezentuje Evropskou unii a Českou republiku, do které Smilovice dnes patří.

Uroczystość wspomnieniowa na Żwirkowisku

Vzpomínková slavnost na Žwikowisku

Położeniem kwiatów i wieńców pod obeliskiem, upamiętniającym 77 rocznicę tragicznej śmierci polskich lotników, Franciszka Żwirki i Stanisława Wigury w Cierlicku-Kościelcu, przypomniano tę tragedię lotniczą z września 1932 roku. W tradycyjnych uroczystościach pietetystycznych wzięli udział m.in. wicekonsul Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie Agnieszka Fedorów-Skupień, polscy weterani lotniczy z okresu drugiej wojny światowej, przedstawiciele Zarządu Głównego PZKO, delegacje z Rybnika, Bielska-Białej, przedstawiciel gminy Cierlicko, uczniowie, studenci i inni goście. Straż honorową pełnili polscy harcerze drużyny niosącej imię Żwirki i Wigura z Cierlicka.

Položením květin a věnců k památníku, který připomíná 77. výročí tragické smrti polských letců, Franciszka Žwirka a Stanisława Wigury v Těrlicku-Kostelci, si lidé připomněli tragické letecké neštěstí ze září 1932 roku. Tradičního pietního shromáždění se zúčastnili vicekonsul Generálního konsulátu Polské republiky Agnieszka Fedorów-Skupień, polští letečtí veteráni z druhé světové války, zástupci Hlavního výboru PZKO, delegace z Rybníka, Bielska-Białej, zástupce obce Těrlicko, žáci a studenti a další hosté. Čestnou stráž u pomníku letců drželi skauti nesoucí jméno Žwirka a Wigury z Těrlicka.

Stosunki węgiersko-słowackie napięte

Napětí v maďarsko-slovenských vztazích

W gminach, w których członkowie mniejszości narodowych stanowią mniej niż 20% mieszkańców, obywatel w urzędzie będzie musiał posługiwać się językiem słowackim. Złamanie tego prawa może go kosztować nawet 5000 euro. Tak samo mają być zmienione nazwy ulic i… menu w restauracjach. Słów przejętych z innych języków wolno używać tylko wtedy, jeśli są wystarczająco przyswojone i widnieją w słownikach języka słowackiego – to cytaty z ustawy językowej, która weszła w życie na Słowacji 1.9.2009. Kary za niedotrzymywanie nowych wymagań językowych wahają się od 100 do 5000 euro. Ministerstwo Kultury może na przykład wymierzyć kary urzędom i ich pracownikom za komunikowanie się w innym języku niż słowacki. Wiele paragrafów jest niejasnych i łatwo można je nadużyć – nikt na przykład nie wie, czy będzie trzeba przepisywać również nagrobki na cmentarzach. Ustawa jest wymierzona w mniejszość węgierską, której nie lub obecna koalicja socjalistycznych populistów premiera Roberta Fico i nacjonalistów z Słowackiej Partii Narodowej. Ze względów na zaszłości historyczne i fakt, że partia mniejszości węgierskiej jest w opozycji.

Ta ustawa nie ma sensu i tylko tworzy napięcia między ludźmi, którzy żyją obok siebie w pokoju – powiedział Peter Pázmany z Węgierskiej Partii Koalicyjnej o nowej ustawie o języku. Przeciwko ustawie protestowało w Dunajskiej Stredie ok. 7000 przedstawicieli mniejszości węgierskiej.

Na temat tej ustawy wypowiedział się także Jerzy Buzek, przewodniczący Parlamentu Europejskiego: Ta sprawa nie tylko szkodzi Węgrom, ale również duchowi integracji europejskiej oraz ideałom demokracji – powiedział dla francuskiego dziennika „Le Monde“. Dotychczas przewodniczący euro-parlamentu nie interesowali się sprawami wewnętrznymi państw. Taka aktywność Buzka cieszy, zwłaszcza że sprawa dotyczy naszego regionu. Widać, że nowy szef Parlamentu Europejskiego nie chce być „malowanym przewodniczącym“. Zobaczymy teraz, czy Słowacy posłuchają Buzka, czy może potępią go za mieszanie się w ich sprawy. Wiedząc jak populistyczny jest premier Słowacji, stawiamy na to drugie – skomentował serwer Politbiuro.gazeta.pl w artykule „Jerzy Buzek ostro wziął się do roboty.

Ustawa językowa na Słowacji nie podoba się także Polakom z Zaolzia. Prezes Kongresu Polaków w RC, Józef Szymeczek, powiedział redakcji „Głosu Ludu“, że jest to ustawa bardzo nieszczęśliwa. Władysław Niedoba, pierwszy wiceprezes ruchu politycznego Wspólnota-Coexistentia poinformował, że Węgierska Sekcja Narodowa ruchu wystosowała w sprawie ustawy protest do posłów Słowackiej Rady Narodowej. Do tego listu dołączyli się także wszyscy członkowie Polskiej Sekcji Narodowej. Jesteśmy solidarni z naszymi węgierskimi przyjaciółmi.

Nową ustawę językową krytykuje oczywiście Budapeszt. Zdaniem premiera Węgier, Gordona Bajnara, ustawa w sposób wyrazisty szkodzi mniejszości węgierskiej na Słowacji, a także stosunkom Słowacji z Węgrami. Natomiast słowacki premier Robert Fico w dzienniku „Sme“ napisał: Ustawa nie zostanie uchylona, nie jesteśmy w cesarstwie węgierskim.

Kolejnym incydentem było zatrzymanie 21.8.br. na moście granicznym w Komarnie prezydenta Węgier, László Sólyoma. Prezydent, który chciał wziąć udział w odsłonięciu w Komarnie pomnika patrona Węgier św. Stefana, dowiedział się od szefa policji Słowacji, że nie jest mile widziany na Słowacji, bo rozbudza waśnie narodowe. Wizyta na zaproszenie burmistrza Komarna, dawno zaplanowana z uzgodnionym dyplomatycznie terminem była odwołana. Prezydenta nie wpuszczono na Słowację, pomimo że oba państwa są w strefie Schengen, która umożliwia każdemu obywatelowi Unii Europejskiej dowolnie podróżować po całym obszarze strefy. Strona słowacka wywołała rocznicę okupacji z 1968 roku a słowacki premier Fico obraża węgierskiego prezydenta Sólyoma: Zachowuje się tu jak pan u siebie. Na odsłonięcie pomnika św.Stefana wybierał się również Jozef Černek, kierownik słowackiego centrum kulturalnego. Za liczne reformy możemy być temu królowi wdzięczni, propagował wielojęzyczność, a różnorodność kulturową uważał, w odróżnieniu od niektórych polityków, za atut. Później mi zaproponowano, abym tam nie szedł, że sprawa jest zbyt gorąca. Instytucje Unii Europejskiej, obecnie pod prezydencją Szwecji, nie reagują. Ustawę o języku i „prezydencki incydent“ Unia Europejska uważa za sprawę dwustronną. Unijni dyplomaci przyznają, że sprawa traktowania mniejszości węgierskiej na Słowacji jest zbyt delikatna, by podnosić ją na wspólnym forum.

KONFLIKTY SŁOWACKO-WEGIERSKIE:

Gwardia Węgierska – Paramilitarna jednostka, którą w 2007 roku założył ruch polityczny Jobbik, jest cierniem w oku Słowakom. Pomimo że sąd ją rozpuścił, działa nadal i występuje przeciw Słowakom.

Zapora wodna Gabčíkovo – Pierwotnie wspólna czechosłowacko-węgierska budowa kaskad wodnych zakończyła się sporem międzynarodowym, który rozwiązywał aż sąd w Haadze. Węgry w roku 1989, kiedy na słowackiej stronie zapora już była niemal gotowa, z budowy zapory zrezygnował.

Interwencja przeciw kibicom piłkarskim – Interwencję policji słowackiej przeciw, zdaniem Słowacji, węgierskim awanturnikom rząd węgierski w listopadzie ub. roku określił jako niewspółmierną i zbyteczną.

Ustawa językowa – O ustawie, która nakazuje mówić w kontaktach oficjalnych wyłącznie po słowacku i przepisywać wszystkie tablice i pomniki, mówi się w Parlamencie Europejskim i między światowymi lingwistami.

Dekrety Benesza – Konflikt między Bratysławą i Budapesztem zaostrzył się przed dwoma laty. Słowaccy ustawodawcy wtedy uchwalili niezmienną ważność Dekretów Benesza, które po wojnie dotknęły wielu węgierskich obywateli. Ruch polityczny Jobbik chce na ten temat otworzyć dyskusję w Parlamencie Europejskim, gdzie uzyskał jeden mandat.

V obcích, ve kterých příslušníci národnostních menšin tvoří méně než 20% obyvatel, občané na úřadech jsou nuceni používat jazyk slovenský. Porušení tohoto zákona může občana stát až 5000 eur. Obdobně mají být změněny názvy ulic a … jídelníčky v restauracích. Slova přejatá z jiných jazyků je možno používat pouze tehdy, pokud jsou dostatečně vžité a jsou zveřejněny ve slovnících jazyka slovenského – to jsou citáty z jazykového zákona, který začal platit na Slovensku 1.9.2009. Pokuty za nedodržování nových jazykových pravidel jsou od 100 do 5000 eur. Ministerstvo kultury může na příklad udělit pokutu úřadům a jejich zaměstnancům za používání jiného než slovenského jazyka. Mnoho paragrafů zákona je nejasných a je lehce zneužitelných – nikdo například neví, jestli je nutno přepisovat rovněž náhrobky na hřbitovech. Ústava je namířena proti maďarské menšině, kterou současná koalice socialistických populistů premiéra Roberta Fica a nacionalistů ze Slovenské národní strany nemá ráda. Z ohledem na historické události a skutečnost, že strana maďarské menšiny je v opozici.

Tento zákon nemá opodstatnění a pouze vytváří napětí mezi lidmi, kteří žijí vedle sebe v míru – řekl Peter Pázmany ze Strany maďarské koalice o novém jazykovém zákonu. Proti zákonu protestovalo v Dunajské Stredě asi 5000 zástupců maďarské národní menšiny.

Na téma tohoto zákona se vyjádřil také Jerzy Buzek, předseda Evropského parlamentu: Tato záležitost škodí nejen Maďarům, ale také povaze evropské integrace a ideálům demokracie – řekl pro francouzský deník „Le Monde“. Dosud předseda europarlamentu se nezajímal o vnitřní záležitosti států. Taková aktivita Buzka těší, zejména proto, že záležitost se týká našeho regionu. Je vidět, že nový šéf evropského parlamentu nechce být „malovaným předsedou“. Teď uvidíme, zda Slováci poslechnou Buzka, nebo snad odsoudí ho za vměšování ho do jejich vnitřních záležitosti. Protože víme, jak populistický je premiér Slovenska, sázíme na to druhé – okomentoval server Politbiuro.gazeta.pl v článku „Jerzy Buzek se pořádně pustil do práce“.

Slovenský jazykový zákon se nelíbí také Polákům na Zaolzí. Předseda Kongresu Poláků v ČR, Józef Szymeczek, řekl redakci „Głosu Ludu“, že je to velmi nešťastný zákon. Władysław Niedoba, první místopředseda politického hnutí Coexistentia-Soužití informoval, že Maďarská národní sekce hnutí zaslala v záležitosti zákona protest poslancům Slovenské národní rady. K tomuto dopisu se připojili také všichni členové Polské národní sekce. Jsme solidární s našimi maďarskými přáteli.

Nový jazykový zákon kritizuje samozřejmě také Budapešt. Maďarský premiér Gordon Bajnar se domnívá, že zákon výrazně škodí maďarské menšině na Slovensku, a také vztahům Slovenska s Maďarskem. Naopak slovenský premiér Robert Fico pro deník „Sme“ napsal: Zákon nebude zrušen, nejsme v maďarské monarchií.

Dalším incidentem bylo zadržení 21.8.tr. na hraničním mostě v Komárně prezidenta Maďarska, László Sólyoma. Prezident, který se chtěl účastnit v Komárně odhalení sochy sv.Štěpána, patrona Maďarů, se od velitele slovenské policie dozvěděl, že je na Slovensku persona non grata, protože vzbuzuje národnostní vášně. Návštěva na pozvání starosty Komárna, předem plánována v diplomaticky dohodnutém termínu, byla odvolána. Prezident nebyl vpuštěn na Slovensko, přestože oba státy jsou součásti schengenského prostoru, který umožňuje každému občanovi Evropské unie libovolně cestovat po celém území prostoru. Slovenská strana přivolala výročí okupace z 1968 roku a slovenský premiér Fico urážel maďarského prezidenta Sólyoma: Chováte se zde jak pán u sebe. K odhalení sochy sv.Štěpána chtěl přijít i Jozef Černek, šéf slovenského kulturního centra. Za mnohé musíme být tomu králi vděční, prosazoval mnohajazyčnost a různorodost kultur považoval, na rozdíl od některých politiků, za výhodu. Pak mi bylo doporučeno, abych tam nechodil, že ta věc je příliš horká.

Instituce Evropské unie, současně pod švédským předsednictvím, nereagují. Jazykový zákon a „prezidentský incident“ Evropská unie považuje za dvoustrannou záležitost. Unijní diplomaté přiznávají, že záležitost zacházení s maďarskou menšinou na Slovensku je příliš choulostivá, aby o ní jednat na společném fóru.

SLOVENSKO-MAĎARSKÉ SPORY:

Maďarská garda – Polovojenská jednotka, kterou v roce 2007 založilo politické hnutí Jobbik, je trnem v oku Slovákům. Soud ji sice rozpustil, ona ale funguje dál a vystupuje proti Slovákům.

Vodní dílo Gabčíkovo – Původně společná československo-maďarská výstavba vodních děl vyústila v mnohaletý soudní spor, který se řešil až v Haagu. Maďarsko v roce 1989, kdy na slovenské straně bylo téměř hotovo, od budování odstoupilo.

Zásah proti fotbalovým fanouškům – Policejní zákrok slovenské policie proti, podle Slovenska, maďarským výtržníkům maďarská vláda loni v listopadu označila za nepřiměřený a zbytečný.

Jazykový zákon – O zákonu, který nařizuje mluvit v oficiálním styku výhradně slovensky a popisovat tak i všechny cedule nebo pomníky, se mluví v Evropském parlamentu i mezi světovými lingvisty.

Benešovy dekrety – Spor mezi Bratislavou a Budapešti se přiostřil před dvěma léty. Tehdy slovenští zákonodárci schválili neměnnost Benešových dekretů, které po válce zasáhly do práv řady maďarských občanů. Politické hnutí Jobbik chce téma Benešových dekretů otevřít diskusi v Evropském parlamentu, kde získalo jeden mandát.

Jak walczyć w prawicowym ekstremizmem?

Jak bojovat s pravicovým extrémismem?

Na spotkaniu prezydentów państw Czwórki Visegradzkiej – Czechii, Słowacji, Węgier i Polski omówiono między innymi problematykę walki z prawicowym ekstremizmem. Jest to temat aktualny przede wszystkim w regionie środkowoeuropejskim, gdzie fala przemocy rasistowskiej rośnie. W wyniku akcji grup neonazistowskich, przede wszystkim przeciwko ludności cygańskiej, ludzie odnieśli ciężkie rany, odnotowano nawet ofiary śmiertelne.

Policja Republiki Czeskiej z sukcesem zakończyła śledztwo po sprawcach, którzy w nocy z 18 na 19 kwietnia wrzucili butelkę z benzyną do domu rodziny cygańskiej w Witkowie koło Opawy. Wynikiem były ciężkie rany 2-rocznej Natalki, która tylko cudem przeżyła i następstwa poniesie przez całe życie. Akcję przeprowadziła czwórka skinhedów. Byli oskarżeni z terroryzmu i grozi im kara 15 lat pozbawienia wolności lub kara wyjątkowa dożywocia.

Trzeba podkreślić, że większość prawicowych ekstremistów działa w legalnie zarejestrowanych w CR partiach politycznych – przede wszystkim Partii Robotniczej (Dělnická strana) i Partii Narodowej (Národní strana). Ministerstwo Spraw Wewnętrznych próbowało Partię Robotniczą zakazać, niestety na razie bez sukcesu.

Na setkání prezidentů států Visegrádské čtyřky – Česka, Slovenska, Maďarska a Polska byla projednávána mezi jinými otázka boje s pravicovým extremismem. Je to aktuální otázka zejména ve středoevropském regionu, kde vzrůstá vlna rasistického násilí. Akce neonacistických skupin, zejména proti romskému obyvatelstvu, měla za následek těžká zranění lidí, byly zaznamenány i smrtelné oběti. Policie České republiky úspěšně dovršila pátrání po pachatelích, kteří v noci z 18. na 19. dubna 2009 vhodili zápalné láhve do domu romské rodiny ve Vítkově u Opavy. Důsledkem bylo těžké zranění 2-leté Natálky, která jen zázrakem přežila a ponese si důsledky řádění neonacistů po celý život. Akce provedla čtveřice skinheadů, kteří byli obvinění z terorismu. Všem hrozí trest 15 let odnětí svobody nebo výjimečný trest – doživotí. Je nutno doplnit, že většina pravicových extrémistů působí v ČR legálně registrovaných politických stranách – především Dělnické straně a Národní straně. Ministerstvo vnitra se pokusilo Dělnickou stranu zakázat, bohužel dosud neúspěšně.

70 lat po wojnie: spór o historię

70 let od války: spor o minulost

Dokładnie w 70. rocznicę wybuchu drugiej wojny światowej (1.9.1939) w miejscu gdzie wojna rzeczywiście rozpoczęła się (gdańskie Westerpatte) doszło do spotkania rosyjskiego premiera Władimira Putina, niemieckiej kanclerz Angeli Merkel z polskimi przywódcami – prezydentem Lechem Kaczyńskim i premierem Donaldem Tuskiem.

Putin przed przyjazdem do Gdańska napisał artykuł do „Gazety Wyborczej“. Pisze m.in.…. Proponują więc nam dzisiaj, byśmy bez zastanowienia i bez wahania przyznali, że jedynym „spustem“ drugiej wojny światowej stał się radziecko-niemiecki pakt o nieagresji z 23 sierpnia 1939 roku. Zwolennicy takiego stanowiska nie zadają sobie elementarnych pytań – czy Układ Wersalski, który podsumował pierwszą wojnę światową, nie pozostawił po sobie mnóstwa „ładunków z opóźnionym zapłonem“? Najważniejszy z nich – to nie tylko fakt klęski Niemiec, lecz również ich upokorzenie. Czyż granic w Europie nie zaczęto burzyć znacznie wcześniej niż 1 września 1939 roku? Czy nie było anszlusu Austrii, nie było rozszarpanej Czechosłowacji, kiedy nie tylko Niemcy, lecz również Węgry i Polska w istocie rzeczy wzięły udział w nowym podziale terytorialnym Europy? Tego samego dnia, gdy dokonano zmowy w Monachium, Polska wystosowała do Czechosłowacji własne ultimatum i równocześnie z niemieckimi jednostkami wprowadziła swoją armię do powiatów cieszyńskiego i frysztackiego.

Podczas uroczystości rocznicowych prezydent Lech Kaczyński powiedział: Wojna wciąż wymaga refleksji. Przyłączenie się Polski do ograniczenia terytorialnego ówczesnej Czechosłowacji było nie tylko błędem, było grzechem, do którego Polska potrafi się przyznać. My Polacy mamy prawo do dostępu do prawdy i z tego nie możemy zrezygnować. Trzeba też przyznać się do grze-chów i nie stawiać w jednej płaszczyźnie decyzji o zamordowaniu 30 tysięcy ludzi z epidemią tyfusu i innych chorób. Władimir Putin podczas uroczystości nie powiedział nic, co mogłoby wnieść coś nowego w stosunki polsko-rosyjskie dotyczące ocen historii. Powiedział na przykład: Chcemy, aby polsko-rosyjskie stosunki zostały pozbawione balastu przeszłości, aby były godne dwóch europejskich narodów. Niemiecka kanclerz w Gdańsku powtórzyła, że żadne słowa nie są w stanie oddać bólu ofiar wojny.

Wypowiedź polskiego prezydenta o „polskim zaolziańskim grzechu“ wywołał komentarze również na Zaolziu – zamieszczone w „Głosie Ludu“ – gazecie Polaków w Republice Czeskiej. Przewodniczący Kongresu Polaków w RC, Józef Szymeczek powiedział: Mam nadzieję, że wypowiedź prezydenta Lecha Kaczyńskiego o „polskim zaolziańskim grzechu“ nie jest zapowiedzią innego grzechu, który Polska może popełnić wobec Zaolzia. Grzechu zaniechania – zaniechania wsparcia politycznego i moralnego dla Polaków z Zaolzia.

Odnotowujemy komentarze zaolziańskich historyków. Bohdan Małysz pisze, że w gąszczu polsko-rosyjskich nieporozumień znalazł się chociaż jeden wspólny punkt widzenia – właśnie sprawa przyłączenia Zaolzia, zgodnie oceniona negatywnie. Rozumiem, że wielu wypowiedź polskiego prezydenta razi… mnie w każdym razie zaskoczyła ta otwartość, ta jednoznaczność określenia, to bez-pośrednie wartościowanie, które rzadko bywa częścią składową języka dyplomacji. Stanisław Zahradnik pisze, że bardzo trudno mu jest pogodzić się z powyższym oświadczeniem. Sądzi, że przeszłość Śląska Cieszyńskiego jest niezmiernie złożona, posiada swoje specyficzne rysy, swoje tło historyczne, wytyczona granica podziału była tworem sztucznym. Aspekty te należało wziąć pod uwagę.

Wypowiedź prezydenta Kaczyńskiego była dla moich rodaków zaskoczeniem, bo nikt jeszcze takiego gestu wobec Czech przy tylu zagranicznych gościach nie wykonał – powiedział ambasador Republiki Czeskiej w Warszawie Jan Sechter. Ta deklaracja oznacza ostateczne rozwiązanie tego problemu, postawienie kropki nad „i“. Do tej pory przecież część historyków traktowała okupację Zaolzia jako rodzaj rewanżu za – ich zdaniem – niesprawiedliwe dla Polski zapisy Traktatu Wersalskiego. Przypomniał, że rok temu, w 70. rocznicę podziału Czechosłowacji prezydenci Kaczyński i Klaus byli na Zaolziu, które my nazywamy Ziemią Cieszyńską. I zapowiedzieli, że emocje historyczne nie mogą stanowić obciążenia dla naszych dwustronnych stosunków politycznych.

Přesně v den 70. výročí rozpoutání druhé světové války (1.9.1939) v místě kde vojna skutečně byla zahájena (gdaňské Westerplatte) se setkali ruský premiér Vladimír Putin, německá kancléřka Angela Merkelová s polskými předáky – prezidentem Lechem Kaczyňskim a premiérem Donaldem Tuskem.

Putin před příjezdem do Gdaňska napsal článek do „Gazety Wyborczej“. Píše mezi jinými… Navrhují proto nám dnes, abychom bez rozmýšlení a bez váhání přiznali, že jediným „spouštědlem“ druhé světové války byla sovětsko-německá dohoda o neútočení z 23. srpna 1939 roku. Stoupenci takového názoru si nepostaví základní otázku – zda Versailleská dohoda, která rekapitulovala první světovou válku, nezanechala po sobě mnoho „nábojů se zpožděným zážehem“? Nejdůležitější z nich – to není jen skutečnost porážky Německa, ale také jeho pokoření. Cožpak hranice v Evropě se nezačaly bořit mnohem dříve než 1. září 1939 roku? Či nebylo anšlusu Rakouska, nebylo roztrhaného Československa, kde nejen Němci, ale také Maďaři a Poláci vlastně také se účastnily v novém teritoriálním dělení Evropy? Stejného dne, kdy bylo dokonáno spiknutí v Mnichově, Polsko předalo Československu vlastní ultimátum a současně s německými jednotkami vkročilo se svou armádou do okresů těšínského a fryštátského.

Na výročních slavnostech prezident Lech Kaczyński řekl: Válka neustále vyžaduje reflexi. Připojení Zaolzí k Polsku a omezení území tehdejšího Československa bylo nejen chybou, bylo hříchem, ke kterému se Polsko dovede přiznat. My Poláci máme právo přístupu k pravdě a nemůžeme z něho rezignovat. Je třeba se také přiznat ke hříchu a nestavět v jedné rovině rozhodnutí o vyvraždění 30 tisíc lidí s epidemií tyfu a jiných nemocí. Vladimír Putin na slavnostech neřekl nic, co by mohlo vnést něco nového do polsko-ruských vztahů týkajících se hodnocení dějin. Na příklad řekl: Chceme, aby polsko-ruské vztahy byly zbaveny balastu minulosti, aby byly hodné dvou evropských národů. Německá kancléřka v Gdaňsku zopakovala, že žádná slova nemohou vyjádřit bolest obětí vojny.

Vyjádření polského prezidenta o „polském zaolzanském hříchu“ vyvolala komentáře také na Zaolzí, zveřejněné byly v „Głosu Ludu“ – novinách Poláků v České republice. Předseda Kongresu Poláků v ČR Józef Szymeczek řekl: Doufám, že vyjádření prezidenta Lecha Kaczyńského o „polském zaolzanském hříchu“ není předzvěstí jiného hříchu, který Polsko může provést vůči Zaolzí. Hříchu opomenutí – opomenutí politické a morální podpory pro Poláky na Zaolzí.

Zaznamenáváme komentáře zaolzanských historiků. Bohdan Małysz píše, že v houštině polsko-ruských neshod se našel alespoň jeden společný bod – právě záležitost připojení Zaolzí, shodně hodnocena negativně. Chápu, že mnohé vyjádření polského prezidenta zasahuje… mne každopádně překvapila ta otevřenost, ta jednoznačnost charakteristiky, to bezprostřední hodnocení, které zřídka bývá součástí jazyka diplomacie. Stanisław Zahradnik píše, že velmi těžce se mu smiřuje s výše uvedeným prohlášením. Míní, že dějiny Těšínského Slezska jsou nesmírně složité, mají své specifické rysy, své historické pozadí, vytýčená hranice byla umělým výtvorem. K těmto aspektům se mělo přihlížet.

Výjádření prezidenta Kaczyńského byla pro moje krajany překvapením, protože ještě nikdo takové gesto vůči Čechům v přítomnosti tolika zahraničních hostů nevykonal – řekl velvyslanec České republiky ve Varšavě Jan Sechter. Tato deklarace znamená konečné řešení této otázky, udělání tečky nad „i“. Dosud přece část historiků považovala okupaci Zaolzí jako druh odplaty za – dle jejich názoru – pro Polsko nespravedlivé zápisy Versailleské dohody. Připomněl, že před rokem, u příležitostí 70. výročí rozdělení Československa prezidenti Kaczyński a Klaus navštívili Zaolzí, které my nazýváme Těšínskou zemi. A předznamenali, že historické emoce nemohou být přítěží pro naše dvoustranné politické vztahy.

Putin o válce, Polsku a Evropě: Článek ruského premiéra Vladimíra Putina v polském listě Gazeta Wyborcza předznamenal to, co z oficiální ruské strany zaznělo u příležitosti smutného výročí přepadení Polska. Představuje zvláštní směs tezí, kterým se nedá nic vytknout, pokusů o vykrucování se a zlehčování toho, co se stalo, a účelového výkladu historie z hlediska mocenských zájmů Ruské federace. Vzhledem k časové tísni se omezím na poněkud lineární komentář k tomu, co Putin v dopise Polákům napsal.

„Naše společná historie… je neoddělitelnou součástí nás všech. Neexistuje takový soudce, který by mohl nad minulostí vynést absolutně nezávislý verdikt. Stejně tak neexistuje země, která by neznala tragické stránky, strmé obraty, státní opatření vzdálená vysokým morálním zásadám. Pokud chceme mít pokojnou a šťastnou budoucnost, je naší povinností vyvozovat „poučení z dějin.“ To je jistě v obecné rovině pravda. Je rovněž pravda, že pakt Molotov-Ribbentrop nebyl „jediným spouštěcím kohoutkem druhé světové války“ (jen mi není jasné, kdo by mohl s vážnou tváří takovou hovadinu tvrdit), že Versailleská smlouva po sobě zanechala množství „časových min“, přičemž nejpodstatnější bylo nejenom stvrzení porážky, ale i ponížení Německa (je směšné, že všechny české komentáře, co jsem četl, tuto pasáž Putinova dopisu s přehledem zatloukly), že hranice v Evropě se začaly hroutit o mnoho dříve než 1. září 1939, proběhl anšlus Rakouska, bylo rozsápáno Československo, a nejen Německo, ale i Maďarsko a Polsko se účastnily územního přerozdělení Evropy.“ Zde je třeba jen podotknout, že je správné to připomenout, ale nebylo by dobré se domnívat, že to tomu, co Rusové provedli v záři 1939 s Polském, dodává jakousi legitimitu. Obávám se, že Putinovi není takový výklad zase až tak vzdálený. Je mi líto, ale to je alibismus.

Putinova slova našla ostatně v Polsku pozitivní ohlas, prezident Kaczyński se k polskému záboru „Zaolší“ po Mnichovu vyjádřil otevřeně a kriticky. Tím se – snad – může otevřít cesta k tomu, aby se čeští politici podívali se stejnou kritickou otevřeností na českou politiku vůči Polákům bezprostředně po první světové válce.

Putin přitom pakt Molotov-Ribbentrop odsoudil, i když poměrně svérázným způsobem („Za mimořádně důležitý považuji morální aspekt prováděné politiky. V této souvislosti bych připomněl, že se v naší zemi dostalo amorální povaze paktu Ribbentrop-Molotov jednoznačného parlamentního zhodnocení. Nedá se to ale říci o řadě jiných států, i když ve 30. letech také přijímaly zdaleka nejednoznačná rozhodnutí.“) Připomíná to trochu techniku, jakou se vyrovnává se svou minulosti KSČM (už jsme ji dávno odsoudili), výmluvy na „řadu jiných států“ jsou alibistické a řeči o tom, že odmítnout německou nabídku podepsat smlouvu o neútočení považovala tehdejší sovětská diplomacie zcela oprávněně přinejmenším za nerozumné, za vykrucování, které se netýká podstaty věci, totiž účasti Stalinovy rudé říše na dělení poraženého Polska. Odsouzení katynského masakru je jednoznačnější (zločin), přesto Putin považuje za nutné zároveň vzpomenout „osud ruských vojáků v polském zajetí během války v roce 1920“ (jaký byl osud polských zajatců v té válce?). Přesto Poláci tato dvě prohlášení v podstatě přivítali, myslím že právem.

Je pozoruhodné, jak se techniky, jimiž chce Putin z Ruska setřást tíhu viny, podobají těm, jimiž se oficiózní čeští ideologové vykrucují, když jde o vyhnání sudetských Němců. Historii prý nelze upravovat, hledat v ní důvody k vzájemným výtkám a urážkám. Jenže neexistuje žádná historie an sich, historie se utváří ve sporu a hledání shody těch, kteří o ni spolu hovoří. Nějak si to vyříkat musíme, a k tomu bohužel patří i řeč o zločinech a hříších.

Kdo mluví o „přepisování historie“, „vytahování jednotlivých epizod z celkového historického pozadí“, o „spojitosti příčin a následků“, vysílá jasný signál, že se chystá fixlovat. V té souvislosti je třeba říci: lidé jsou ze své podstaty hříšní a chybující. Tím se od sebe navzájem neliší. Liší se jen tím, že jedni jsou ochotni se vyrovnat se svými hříchy, druzí ne. Nikomu nejde o to stavět Rusko a Rusy na pranýř. Je však možné po něm chtít, aby se Rusové do debaty, v níž se tvoří historie, a niž viny a hříchy nelze vynechat, zapojili bez vykrucování, alibismu a hysterie. V Putinově textu jsou v tomto směru nanejvýš snad jakési slabé náznaky.

Pozoruhodné pro Putinův vztah k minulosti je ambivalentní poměr k stalinskému rudému impériu. Na jedné straně mluví o „ruském lidu, jehož osud znetvořil totalitní režim“. Na druhé straně se diví tomu, že pro západní demokracie bylo obtížné považovat stát s tímto režimem a tímto vůdcem za spolehlivého spojence. Docela v duchu stalinské interpretace hovoří o zákulisních pokusech západních demokracií přesměrovat Hitlerovu agresi na východ, zatímco pravda je, že s krvelačným stalinským režimem v době nekrutějších čistek prostě západní státy nechtěly mít nic společného. Je to tak těžko pochopitelné? A mluvit o „tragickém osudu Polska zanechaného bez pomoci“ je řeč o provaze v domě oběšencově. Také tvrzení, že „Rusko a Polsko byly v této spravedlivé bitvě“ (v druhé světové válce) spojenci, je poněkud v rozporu s tím, co sám připustil: nejdřív se Stalin s Hitlerem o Polsko podělil, pak ho ruská vojska za mohutné polské účasti osvobodila a vzápětí připojila k rudému impériu. To je osvobození sui generis. Taky pokud jde o Pobaltí, bude si muset pan Putin, pokud chce, aby tam byl v budoucnu brán vážně připustit, že z jejich hlediska je Rusové neosvobodili, nýbrž okupovali, a to hned dvakrát, že část, tamějšího obyvatelstva brala jako osvoboditele spíše Němce, je jistě problém, ale problém na kterém se Stalinské Rusko výrazně spolupodepsalo. Připadá mi zvláštní a hrozivé, jak snadno se Putin se stalinským Ruskem identifikuje. Vždyť ten nelidský režim znamenal strašnou tragedií i pro ruský národ. To jistě nic nemění na tom, že Stalinova válka s Hitlerem byla válkou spravedlivou. Následná okupace třetiny Evropy už se spravedlností nemá nic společného. A nazývat ji „rozkolem kontinentu na základě ideologie“ je – bohužel – zároveň drzé a legrační.

Na druhé straně Putin sice v dopise zmiňuje „obrovské demokratické změny v SSSR“ počátkem 90. let, ale z dopisu nepřímo vyplývá, že stalinská tradice je pro dnešní Rusko jaksi významnější. To nechápu: Rusové se tedy sami a z vlastního rozhodnutí rozhodli skoncovat s komunistickým režimem a vytvořit svobodnější společnost, přitom respektovali rozhodnutí svých evropských kolonií po svobodě a suverenitě. Díky tomu proběhla demontáž komunistického impéria neuvěřitelně pokojnou cestou. Pravda, Rusové se v důsledku toho museli uskrovnit. Ale proč zrovna na tohle nejsou pyšní? Způsob, jakým po tak dlouhé krutovládě hledali a nalézali cestu ke svobodě, byl svým způsobem imponující.

Ambivalentní vztah dnešního Ruska k minulosti stalinského impéria z něj dělá už zase nebezpečného souseda. Země středovýchodní Evropy musejí být ve střehu. A Putinův dopis Polákům nám nepřináší mnoho uklidnění.

Politický zápisník Bohumila Doležala, Lidové noviny 6. září 2009

Čtenářský dopis LN: Polský prezident Kaczyński převezl při vzpomínání na začátek druhé světové války ruského premiéra Putina. Ten v pokuse zmírnit dojem z ruského chování v létě a na podzim roku 1939 poukázal mj. i na polský zábor „Zaolší“ po Mnichovské dohodě. Kaczyński reagoval: „Účast Polska v likvidaci, nebo přinejmenším teritoriálním zmenšení tehdejšího Československa, nebyla jen chyba, byl to hřích“. Tím je věc uzavřena a netřeba se k ní vracet. Je ovšem uzavřena jen pro Poláky. Polský prezident řekl B, a aby se kruh uzavřel a žádný medvěd z dnes už ne zcela blízkého zahraničí do něho nemohl strkat pracky, je třeba, aby někdo za Čechy řekl A. Přepadla mne touha znovu radit prezidentu Klausovi, a načrtl jsem schéma krátkého dopisu, který by měl napsat svému příteli ve Varšavě: Vaše excelence, děkuji vám za krásná slova. Vedou mne k tomu, abych řekl to co jsem měl říci už dávno. Český zábor oblastí s převážně polským obyvatelstvem, po roce 1918 nebyl jen hřích, ale taky nehorázná blbost, přesto že jsme si k tomu nakonec vyprosili souhlas Dohody. Nešlo jen o to, že jsme Polsku vpadli vojensky do zad v situaci, kdy se nemohlo pořádně bránit. K záboru území nás nevedly ani důvody „historické“ (jako v případě Sudet), ani „etnické“ (jako ke spojení se Slovenskem), ale „strategické“ (uhlí a železnice na Slovensko) – tedy slušně řečeno chtivost. Tím vznikla ve vztazích s Polskem otevřená rána, která se dlouho a obtížně hojila. Symbolizuje ji Těšín, čtyřicet let před Berlínem první nesmyslně rozdělené město v Evropě, Doufám, že ve sjednocené Evropě otevřených hranic se tato rána úplně zahojí a jsem připraven k tomu přispět. V úctě V.K. Protože ovšem našeho pana prezidenta dobře znám, vím, že něco podobného ho ani nenapadne.

Lidové noviny 7. záři 2009

Początek drugiej wojny światowej w Mostach koło Jabłonkowa

Začátek druhé světové války v Mostech u Jablunkova

Artykuł na temat pierwszych strzałów drugiej wojny światowej w dniu 26.8.1939 zamieścił jeden z najpoczytniejszych polskich tygodników „Polityka“. Autor artykułu Janusz Roszkowski przedstawia przebieg akcji. Tekst uzupełniają zdjęcia Przełęczy Jabłonkowskiej i dywersyjnej grupy bojowej Kampforganisation Jablunka, grupy do której nie dotarł rozkaz Hitlera o odwołaniu początku wojny w dniu 26.8. / Článek na téma prvních výstřelů v druhé světové válce dne 26.8.1939 zveřejnil jeden s nejčtenějších polských týdeníků „Polityka“. Autor článku Janusz Roszkowski popisuje průběh akce. Text doplňují snímky Jablunkovského průsmyku a diverzní bojové skupiny Kampforganisation Jablunka, skupiny do které nepronikl rozkaz Hitlera o odvolání začátku vojny dne 26.8.

Polska gospodarka w dodatnich liczbach

Polská ekonomika v kladných číslech

Polska gospodarka pomimo aktualnego kryzysu finansowego nigdy nie była w tzw. „czerwonych“, to jest ujemnych liczbach. Krytyczny dołek osiągnęła w drugim kwartale bieżącego roku i aktualnie wzrasta. Recesji niemal na pewno w najbliższym okresie w Polsce nie będzie. Polska to jedyny kraj Unii Europejskiej, którego PKB – produkt krajowy brutto w okresie aktualnego kryzysu nigdy nie był ujemny. W pierwszym kwartale br. polska gospodarka międzyrocznie rosła o 0,8 %, podobny wzrost obserwowaliśmy i w drugim kwartale. Polska czerpie korzyści przede wszystkim w handlu z Niemcami i Francją, gdzie idzie jedna trzecia polskiego eksportu. Obie wielkie gospodarki w drugim kwartale powróciły do wzrostu, który zakończył najgorszą zapaść od końca drugiej wojny światowej. Wzrost gospodarczy w drugim kwartale zanotowała też Rosja. Do wzrostu eksportu przyczynił się również słaby złoty, który pomógł poprawić konkurencyjność polskich eksporterów. Ale nie wszyscy ekonomiści widzą aktualny wzrost pozytywnie – może on zahamować inwestycje i osłabić krajowy popyt.

Polská ekonomika se i přes současnou finanční krizi nikdy nedostala do tzv. „červených“ to je záporných čísel. Kritický bod dosáhla ve druhém čtvrtletí letošního roku a vrací se k růstu. Téměř jistě nebude v tomto roce v Polsku recese. Polsko je jedinou zemí Evropské unie, které se vyhnul pokles HDP – hrubého domácího produktu během současné krize. V prvním čtvrtletí polská ekonomika meziročně rostla o 0,8 %, obdobný růst jsme sledovali ve druhém čtvrtletí. Polsko těží především z obchodu z Německem a Francií, kam směřuje třetina polského exportu. Obě velké ekonomiky se ve druhém čtvrtletí vrátily k

růstu, který ukončil nejhorší propad od konce druhé světové války. Růst v druhém čtvrtletí hlásí také Rusko. Ke zvýšení vývozu však přispěl i slabší zlotý, který pomohl zlepšit konkurenceschopnost polských exportéru Ne všichni ekonomové však vidí současný růst pozitivně – může zbrzdit investice a oslabit domácí poptávku.

Sukcesy polskich sportowców

Úspěchy polských sportovců

Reprezentanci Polski w siatkówce zdobyli złoty medal mistrzostw Europy na zawodach w Turcji. W finale pokonali reprezentację Francji. Po złotym medalu z mistrzostw świata w 1974 roku i olimpijskim złocie jest to pierwsze złoto z mistrzostw Europy. Złota czternastka to: Paweł Zagumny, Piotr Gruszka, Bartosz Kurek, Daniel Pliński, Marcin Możdżonek, Michał Bąkiewicz, Piotr Gacek, Michał Ruciak, Zbigniew Bartman, Paweł Woicki, Piotr Nowakowski, Jakub Jarosz, Krzysztof Ignaczak, Marcel Gromadowski. Trenerem reprezentacji jest Argentyńczyk Daniel Castellani.

Wyśmienicie wypadli polscy lekkoatleci na mistrzostwach świata w Berlinie. Zdobyli 2 złote, 4 srebrne i 2 brązowe medale. Tytuł mistrzyni świata w rzucie młotem uzyskał Anita Włodarczyk rzutem, który był jednocześnie rekordem świata. Złoto w skoku o tyczce zdobyła Anna Rogowska. Srebrni medaliści: Tomasz Majewski (pchnięcie kulą), Szymon Ziółkowski (rzut młotem), Piotr Małachowski (rzut dyskiem), Monika Pyrek (skok o tyczce), brązowi medaliści: Kamila Chudzik (dziesięciobój), Sylwester Bednarek (skok wzwyż). Imponująco przedstawiają się końcowe wyniki. Klasyfikacja medalowa: 1.USA (10-6-6), 2.Jamajka (7-4-2), 3.Kenia (4-5-2), 4.Rosja (4-3-6), 5.Polska (2-4-2), 6.Niemcy (2-3-4), 7.Etiopia (2-2-4), 8.Wielka Brytania (2-2-2), 9.RPA (2-1-0), 10.Australia (2-0-2)…. Klasyfikacja punktowa: 1.USA (231), 2.Rosja (154), 3.Jamajka (136), 4.Kenia (120), 5.Niemcy (104), 6.Etiopia (88), 7.Wielka Brytania (81), 8.Polska (73), 9.Kuba (51), 10.Chiny (50)….

Polská reprezentace ve volejbale získala titul mistra Evropy na závodech, které se konaly v Turecku. V zápase o 1. místo porazila Francii. Po titulu mistra světa z 1974 roku a zlaté olympijské medaili je to první titul mistra Evropy. Zlatá čtrnáctka:Paweł Zagumny, Piotr Gruszka, Bartosz Kurek, Daniel Pliński, Marcin Możdżonek, Michał Bąkiewicz, Piotr Gacek, Michał Ruciak, Zbigniew Bartman, Paweł Woicki, Piotr Nowakowski, Jakub Jarosz, Krzysztof Ignaczak, Marcel Gromadowski. Trenérem reprezentace je Argentinec Daniel Castellani.

Výborné výsledky dosáhli polští reprezentanti v lehké atletice na mistrovství světa v Berlíně. Získali 2 zlaté, 4 stříbrné a 2 bronzové medaile. Titul mistra světa v hodu kladivem vybojovala Anita Włodarczyková hodem, který byl současně světovým rekordem. Zlato ve skoku o tyčí získala Anna Rogowská. Stříbrní medailisté: Tomasz Majewski (vrh koulí), Szymon Ziółkowski (hod kladivem), Piotr Małachowski (hod diskem), Monika Pyreková (skok o tyčí), bronzoví medailisté: Kamila Chudziková (desetiboj), Sylwester Bednarek (skok vysoký). Impozantní jsou konečné výsledky. Pořadí dle medailí: 1.USA (10-6-6), 2.Jamajka (7-4-2), 3.Kéně (4-5-2), 4.Rusko (4-3-6), 5.Polsko (2-4-2), 6.Německo (2-3-4), 7.Etiopie (2-2-4), 8.Velká Británě (2-2-2), 9.JAR (2-1-0), 10.Austrálie (2-0-2)…. Pořadí dle bodů: 1.USA (231), 2.Rusko (154), 3.Jamajka (136), 4.Kéně (120), 5.Německo (104), 6.Etiopie (88), 7.Velká Británě (81), 8.Polsko (73), 9.Kuba (51), 10.Čína (50)….

Turniej polskich szkół w piłce nożnej

Turnaj polských škol v kopané

W wrześniu br. przebiegał 10. rocznik Memoriału Alojzego Adamca – turnieju polskich szkół w Republice Czeskiej w piłce nożnej. Organizatorem turnieju jest Zarząd Główny Macierzy Szkolnej, a pomysłodawcą Alojzy Adamiec, działacz Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Sportowego „Beskid Śląski“ (zmarł w 1999 roku). Na starcie stanęło osiem drużyn z siedmiu polskich szkół – Jabłonkowa (dwie), Bystrzycy, Wędryni, Trzyńca, Czeskiego Cieszyna, Suchej Górnej, Błędowic i Karwiny. Turniej wygrał po raz trzeci z rzędu Jabłonków. / V září tr. proběhl 10. ročník Memoriálu Aloise Adamce – turnaje polských škol v České republice v kopané. Organizátorem je Hlavní výbor Matice školské, a na nápad přišel Alois Adamiec, funkcionář Polského sdružení turisticko-sportovního „Beskid Śląski“ (zemřel v 1999 roce). Prezentovalo se osm mužstev ze sedmi polských škol – Jablunkova (dvě), Bystřice, Vendryně, Třince, Českého Těšína, Horní Suché, Bludovic a Karviné. Turnaj vyhrál po třetí v řadě Jablunkov.