xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
30 – 5/2009 (18.8.2009)
|
|
|
|
W sobotę 23.5.br.
odbył się w Domu PZKO w Karwinie-Starym Mieście XI Kongres ruchu politycznego
Coexistentia-Wspólnota-Egyuttélés-Spivżittja-Soužití. Delegaci wysłuchali
sprawozdań z działalności Wspólnoty-Coexistentii. Kongres zaakceptował
zmiany w statucie Ruchu, program polityczny i priorytety programowe na okres
5/2009 – 4/2011, wybrał centralne organy Ruchu oraz przyjął uchwałę. Dziś
zamieszczamy tekst priorytetów programowych.
Konwencja Ramowa Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych
(Konwencja)
a)
domagać
się opracowania postanowień w celu
ulepszenia implementacji Konwencji,
b)
reagować
na ignorowanie faktów, które mają służyć opisowi całościowych procesów, których
celem ma być rozwiązywanie problemów i potrzeb mniejszości narodowych w różnych
zakresach działalności,
c)
śledzić,
jak są formułowane przez administrację Republiki Czeskiej zagadnienia
wynikające ze specyficznych uwarunkowań narodowych polskiej mniejszości
narodowej, która całościowo zamieszkuje region Śląska Cieszyńskiego,
dotyczących tak kształcenia według Konwencji, jak również i rzeczywistego
uczestnictwa obywateli mniejszości narodowych w życiu kulturalnym, socjalnym i
gospodarczym oraz w sprawach publicznych.
Europejska Karta Języków Regionalnych lub Mniejszościowych (Karta)
a)
z punktu
widzenia ochrony języka mniejszościowego lub regionalnego konieczne jest w
systemie prawnym Republiki Czeskiej dopełnienie legislacyjnych postanowień tak,
aby zobowiązania Republiki Czeskiej
postulowane w ratyfikacji Karty były dotrzymywane,
* uznanie języków
mniejszościowych jako składnik bogactwa kulturowego poprzez jego implementowanie do
ustawy o
dziedzictwie
kulturalnym, ustawy szkolnej i ustawy o rozwoju regionalnym,
* ułatwienie lub poparcie w używaniu języka
mniejszościowego lub regionalnego jest ograniczane przez instytucje, które
sobie pośrednio
wymuszają używanie języka urzędowego w kontaktach urzędowych. Do czasu
rzeczywistej implementacji
w ustawy Republiki
Czeskiej, legislacyjne postanowienie daje pierwszeństwo Karcie przed
istniejącymi ustawami,
* poparcie nauczania i studiów języków
mniejszościowych jest na krawędzi pomiędzy zapotrzebowaniem a realną sytuacją.
Dotąd jeszcze nie
ujawniły się jej pozytywa. Dlatego
koniecznością jest skierować decyzje administracji na uznawanie
wyjątków,
dotyczących liczby uczniów w klasach,
* agentury grantowe mają troszczyć się o
przydział środków dla szkół wyższych,
realizujących program badań i studiów
języków
mniejszościowych lub regionalnych,
b)
definiować
jako język mniejszościowy lub regionalny nieterytorialny język węgierski,
ponieważ obywatele narodowości węgierskiej byli zawsze uznawaną
mniejszością narodową w Czechosłowacji,
c)
mianować
organ lub legalnie powołaną organizację, która ma forsować ochronę i rozwój
języków regionalnych lub mniejszościowych,
d)
z powodu
niedoinformowania większości obywatelskiej, domagać się przyjęcia postanowień w
celu poprawy świadomości większości na temat praw i obowiązków wynikających
z aplikacji Karty,
e)
powołanie
organu kontrolnego przy Parlamencie Europejskim, którego celem jest kontrola
wypełniania zobowiązań przez Republikę Czeską danych ratyfikacją Karty,
f)
środki
masowego przekazu, jakimi są telewizja i radio publicznoprawne, prasa lokalna i
regionalna, problematyką Karty zainteresowane są w znikomym stopniu, i dlatego
trzeba w tym kierunku przystąpić do intensywniejszego monitorowania
istniejących praktyk. Problematyka prawna emisji sygnału telewizyjnego do
odbioru programów z sąsiednich krajów nie jest na razie aktualna. W bliskiej
przyszłości, przy wdrożeniu emisji cyfrowej, nie będzie możliwe, bez podpisania
specjalnej umowy dwustronnej, to właśnie prawo realizować, i dlatego trzeba już
dzisiaj wytworzyć warunki do zapewnienia podpisu takich właśnie umów,
g)
wysoka
aktywność stowarzyszeń mniejszościowych nie jest odpowiednio mierzona środkami
dotacyjnymi. Wysokość dotacji nie osiąga ani minimalnej kwoty procentowej
z zabranego przez państwo majątku byłych przedwojennych polskich
organizacji (na mocy tzw. Dekretów Benesza nie zezwolono wznowić działalność
organizacji przedwojennych w Republice Czeskiej, a ich majątek był
skonfiskowany jako „majątek poniemiecki“ i po 1953 roku decyzją Wojewódzkiego
Komitetu Narodowego w Ostrawie, przekazany do zarządzania gminom). Dążyć o
rekompensatę wszystkimi dostępnymi środkami prawnymi.
h)
opiekować
się miejscami pamięci dotyczących historii i osobistości mniejszości narodowych.
Integracja europejska
a)
dążyć do
zniesienia postanowień przejściowych w zatrudnianiu obcokrajowców,
b)
śledzić
wykorzystanie środków z funduszy Unii Europejskiej tak, aby służyły one do
efektywniejszego rozwoju regionów,
c)
domagać
się mniej regulacji europejskich, przede wszystkim w dziedzinie rynku pracy
oraz wolnego przepływu usług,
d)
wspierać
wzmocnienie praw unijnych dotyczących dziedziny sprawiedliwości, prawa i
bezpieczeństwa wewnętrznego w celu stosownego zapewnienia bezpieczeństwa
obywateli.
Kształcenie, kultura i turystyka
a)
wspieranie
zmian w nauczaniu szkolnym od nauczania pamięciowego do samodzielnego myślenia,
b)
w ramach
programów nauczania wnioskować wprowadzenie przedmiotu o historii, kulturze i
języku mniejszości narodowych w Republice Czeskiej i Unii Europejskiej,
c)
wspierać
współpracę w ramach państw Visegradzkiej Czwórki w kulturze, sporcie i
turystyce.
Sądownictwo i policja
a)
wspierać
jakość i przyspieszenie procesu legislacyjnego, ustawy bez wielkiej liczby
nieustannych nowelizacji,
b)
dążyć do
zaostrzenia ustawy o konflikcie interesu i wprowadzenie kar odstraszających za
korupcję,
c)
forsować
składanie zamówień publicznych z wykorzystaniem tzw. rynku elektronicznego,
d)
domagać
się uproszczenia struktur policji tak, aby więcej policjantów było włączonych
do działań operacyjnych w terenie.
Usługi i ekologia
a)
zwracać
uwagę na potrzebę oszczędnego dysponowania źródłami naturalnymi i energiami,
b)
dążyć do
zapewnienia podstawowego zasięgu komunikacyjnego i podniesienia udziału trakcji
elektrycznej w transporcie kolejowym,
c)
pomagać
się podłączenia kolejowego, wodnego oraz drogowego Republiki Czeskiej do Europy,
d)
nie
wspierać prywatyzacji przewoźników ogólnopaństwowych „za wszelką cenę“.
Środowisko przedsiębiorcze
a)
wspierać
reformy ustaw podatkowych i uproszczenie warunków dla przedsiębiorczości,
przede wszystkim firm małych i średnich,
b)
dążyć do
uproszczenia systemu podatkowego oraz do jego stabilności,
c)
preferować
obniżenie deficytu budżetu państwa, wejście do strefy euro i uelastycznienie
rynku pracy,
d)
forsować
reformę zatrudnienia i rynku pracy,
e)
wspierać
wdrożenie systemu emerytalnego o trzech filarach – obowiązkowy stały,
obowiązkowy z oszczędzaniem z gwarancją państwa oraz dobrowolne
ubezpieczenie komercyjne,
f)
w
ubezpieczeniu zdrowotnym wspierać wdrażanie indywidualnych umów
ubezpieczeniowych zawartych między obywatelem i ubezpieczalnią.
Rozwój miast i gmin
a)
śledzić
efektywność wykorzystania środków z funduszy Unii Europejskiej,
b)
żądać
zwiększenie wykorzystania wszystkich dostępnych środków finansowych (gminy,
województwa, państwo, fundusze Unii Europejskiej, pożyczki bankowe, sektor
prywatny),
c)
żądać,
aby stowarzyszenia obywatelskie mniejszości narodowych, które są subiektami
zarejestrowanymi zgodnie z ustawodawstwem Republiki Czeskiej, nie były
ograniczane w możliwościach wykorzystania źródeł finansowych Unii Europejskiej,
a fundusze wydzielone dla mniejszości narodowych nie były nadużywane przez inne
organizacje społeczne.
Ustawy wyborcze
a)
żądać
zmian ustaw wyborczych, dążyć do zniesienia 5% progu wyborczego oraz zmian
ordynacji wyborczej, przede wszystkim w wyborach do rad gmin i miejskich
(przedstawicielstwa),
b)
dążyć do
zmiany w ustawie wyborczej do wyborów do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki
Czeskiej, która zniosłaby wzmocnienie wpływu wielkich partii,
c)
dążyć do
umożliwienia, na poziomie regionalnym i komunalnym, aby pozaparlamentarne
partie regionalne mogły wpływać na sprawy publiczne.
Rámcová úmluva o ochraně národních menšin (Úmluva)
a)
vyžadovat
opatření vytvořená s cílem zlepšení implementace Úmluvy,
b)
reagovat
na opomíjená fakta, která mají být věnována popisu ucelených postupů, jejichž
cílem má být řešení problémů a potřeb národních menších v různých
oblastech činnosti,
c)
sledovat
jak jsou formulovány správními orgány České republiky otázky vyplývající ze
specifických národních okolností příslušných polské národní menšině, která
uceleně obývá region Těšínského Slezska, týkajících se jak vzdělávání podle
Úmluvy, tak také zajištění účinné účasti příslušníků národních menšin na kulturním,
sociálním a hospodářském životě a ve veřejných záležitostech.
Evropská charta regionálních či menšinových jazyků (Charta)
a)
z hlediska
ochrany menšinového či regionálního jazyka je nutno doplnit v právním řádu
České republiky legislativní opatření tak, aby ratifikaci Charty závazky České
republiky byly dodržovány,
* uznání menšinových jazyků jako součást
kulturního bohatství implementací do zákona o kulturním dědictví, školského
zákona a zákona o
regionálním rozvoji,
* usnadňování nebo
podpora používání regionálního nebo menšinového jazyka je omezováno
institucemi, které si nepřímo
vynucují používání
úředního jazyka v úředním styku. Do doby řádné implementace do zákonů
České republiky
legislativní
opatření upřednostňuje Chartu před stávajícími zákony,
* podpora výuky a studia menšinových jazyků je
na hraně mezi potřebou a udržitelným stavem. Dosud se ještě neprojevila
kladně. Proto je nutno usměrňovat správní rozhodnutí
v souladu s uznáváním výjimek, týkajících se počtu žáků ve
třídách,
* grantové agentury mají dbát na přidělování
prostředků pro vysoké školy, kterými uskutečňují program výzkumu a studia
regionálních nebo
menšinových jazyků,
b)
definovat
do menšinových či regionálních neteritoriálních jazyků maďarštinu, neboť
občané maďarské národnosti byli vždy uznávanou národní menšinou
v Československu,
c)
jmenovat
orgán nebo legálně ustanovenou organizaci, která má prosazovat ochranu a rozvoj
regionálních či menšinových jazyků,
d)
z důvodů
malé informovanosti většinového obyvatelstva, požadovat přijetí opatření ke
zlepšení povědomí většiny o právech a povinnostech vyplývajících
z aplikace Charty,
e)
ustanovení
dozorčího orgánu při Evropském parlamentu, jenž kontroluje plnění závazků České
republiky daných ratifikací Charty,
f)
hromadné
sdělovací prostředky, jako veřejno-právní televize a rozhlas, lokální a
regionální tisk se problematikou Charty zabývají v mizivém rozsahu, a
proto v tomto směru je nutno přikročit intenzivnějšímu monitorování
stávajících praktik. Právní otázky šíření televizního signálu pro příjem
programů ze sousedních zemí není otázkou dne. V blízké budoucnosti, při
zavedení digitálního vysílání, nebude možné, bez zvláštní dvoustranné dohody,
toto právo uskutečňovat, proto je nutno již dnes vytvořit podmínky
k zajištění podepsání takových dohod,
g)
velká
aktivita menšinových spolků není adekvátně měřena dotačními prostředky. Výše
dotací nedosahuje ani částky minimálního úroku z zabaveného státem majetků
bývalých předválečných polských organizací (na základě tzv. Benešových dekretů
nebylo umožněno obnovení činnosti předválečných organizací v České
republice a jejich majetek byl zabaven jako „majetek poněmecký“ a po roce 1953
rozhodnutím Krajského národního výboru v Ostravě předán do správy obcím).
Usilovat o vypořádání všemi možnými právními prostředky.
h)
pečovat
o pietní místa související s historii a osobnostmi národních menšin.
Evropská integrace
a)
prosazovat
zrušení přechodných opatření
v zaměstnávání cizinců,
b)
sledovat
využívání prostředků z fondů Evropské unie, tak aby sloužily
k efektivnějšímu rozvoji regionů,
c)
vyžadovat
méně evropských regulací, zejména pro oblast pracovního trhu a volného
pohybu služeb,
d)
podporovat
posílení unijních pravomocí pro oblast spravedlnosti, práva a vnitřní
bezpečnosti, aby bylo možné náležitě zajistit bezpečnost občanů.
Vzdělávání, kultura a cestovní ruch
a)
podporovat
změnu školní výuky od memorování k samostatnému myšlení,
b)
požadovat
zavedení v rámci učebních osnov předmětu o historii, kultuře a jazyku
národních menšin v České republice a Evropské unií,
c)
podporovat
spolupráci v rámci států
Visegrádské čtyřky v kultuře,
sportu a turistice.
Soudnictví a policie
a)
podporovat
zkvalitnění a urychlení legislativního procesu, zákony bez velkého počtu
neustálých novelizací,
b)
usilovat
o zpřísnění zákona o střetu zájmu a zavedení exemplárních trestů za korupci,
c)
prosazovat
zadávání veřejných zakázek s využitím tzv. elektronického tržiště,
d)
požadovat
zjednodušení policejních struktur tak, aby více policistů bylo využito pro
operativní činnosti v terénu.
Služby a ekologie
a)
upozorňovat
na nutnost šetrného nakládání
s přírodními zdroji a energiemi,
b)
usilovat
o zajištění základní dopravní obslužnosti a zvýšení podílu elektrifikované
trakce v železniční dopravě,
c)
vyžadovat
napojení železničního, vodního a dálničního napojení České republiky na Evropu,
d)
nepodporovat
privatizaci celostátních dopravců „za každou cenu“.
Podnikatelské prostředí
a)
podporovat
reformu daňových zákonů a zjednodušení podmínek pro podnikání především malých
a středních firem,
b)
usilovat
o zjednodušení daňové soustavy a její stabilitu,
c)
upřednostňovat
zmenšení deficitu státního rozpočtu, vstup do eurozóny a zpružnění trhu práce,
d)
požadovat
reformu zaměstnanosti a trhu práce,
e)
podporovat
zavedení třípiliřového penzijního systému – povinný průběžný, povinný spořící
se státní garancí a dobrovolný komerční s připojištěním,
f)
podporovat
individuální pojistné zdravotní smlouvy uzavřené mezi občanem a pojišťovnou.
Rozvoj obcí a měst
a)
sledovat
efektivitu využívání prostředků z fondů Evropské unie,
b)
požadovat
větší využívání všech dostupných zdrojů financování (obce, kraje, stát, fondy Evropské
unie, půjčky bank, soukromý sektor),
c)
požadovat,
aby občanská sdružení národních menšin, která jsou subjekty registrovanými
v souladu se zákony České republiky, nebyly omezovány v možnostech
využívání finančních zdrojů Evropské unie a vyčleněné fondy pro národní menšiny
nebyly zneužívány jinými společenskými organizacemi.
Volební zákony
a)
požadovat
změnu volebních zákonů, usilovat o zrušení 5 % volebního prahu a změnu výpočtů
mandátů, zejména ve volbách do obecních a městských zastupitelstev, usilovat o
změny ve volebním zákoně pro volby do Poslanecké sněmovny Parlamentu České
republiky směrem k odstranění posílení vlivů velkých stran,
b)
usilovat,
aby na regionální a komunální úrovni bylo umožněno ovlivňovat věci veřejné i neparlamentním
regionálním stranám.
Volby do Evropského parlamentu
Oficjalne wyniki:
ODS
(9 mandatów) 741 946
głosów 31,4 %
ČSSD
(7 mandatów) 528 132
głosów 22,4 %
KSČM
(4 mandaty) 334 577
głosów 14,2 %
KDU-ČSL (2 mandaty) 180 451 głosów 7,6 %
Výsledky voleb v České republice jsou rozdílné v porovnání
s evropským průměrem. Jen ve dvou státech – ještě ve Velké Británií –
zvítězili konzervativci, skeptičtí vůči větší evropské integraci. Je zarážející
velký procentní počet (24,4 %) stran, které nepřekročily 5% volební práh. Tak
například mandát nezískali dosavadní europoslanci – Jana Bobošíková (její
straně „Suverenita“ k překročení 5% práhu mnoho nechybělo), Jana Hybášková
(„Věci veřejné“, za které kandidovala získaly 2,4 % hlasů), Vladimír Železný
(lídr euroskeptické strany „Libertas“, kterou podporoval samotný prezident
Václav Klaus, prohrál úplně, strana získala méně jak 1 % hlasů). Prohrála také
Strana zelených Martina Bursíka i SNK Evropští demokraté (Josef Zieleniec ve
volbách nekandidoval). Prohru proevropských stran způsobil hlavně rozptyl
jejich hlasů mezi několik stran..
Oficiální výsledky:
ODS (9 mandátů) 741
946 hlasů 31,4 %
ČSSD (7 mandátů) 528
132 hlasů 22,4 %
KSČM (4 mandáty) 334
577 hlasů 14,2 %
KDU-ČSL (2 mandáty) 180 451 hlasů 7,6 %
Oficjalne wyniki:
PO
(25 mandatów) 3 271
852 głosów 44,4 %
PiS (15 mandatów) 2 017 607 głosów 27,4
%
SLD – UP (7 mandatów) 908 765 głosów 12,3 %
PSL (3 mandaty) 516 146
głosów 7,0 %
Volební výsledky v Polsku a v celé Evropské unii jsou
srovnatelné, i když pravice v Polsku zvítězila ještě větším rozdílem než
je průměr Unie. Přesně polovinu míst v Evropském parlamentu, to je 25,
obsadí Občanská platforma, Pravo a spravedlnost získá 15 mandátů, Spojenectví
demokratické levice 7 a lidovci 3. Nejlepší výsledek získal bývalý předseda
vlády, kandidát PO Jerzy Buzek, který ve volebním obvodu ve Slezsku získal přes
393 tis. hlasů. Podle původních předpokladů 5 % volební práh nezdolaly
Centrolevice, Samoobrana, Pravice Polské republiky, „Libertas“ a UPR – tyto
strany získaly v součtu pouze 8,8 % hlasů. Proto můžeme usuzovat, že
volební výsledek v Polsku je reprezentativnější než v Česku.
Oficiální výsledky:
PO (25 mandátů) 3
271 852 hlasů 44,4 %
PiS (15 mandátů) 2 017 607 hlasů 27,4 %
SLD – UP (7 mandátů)
908 765 hlasů 12,3 %
PSL (3 mandáty) 516 146 hlasů 7,0 %
Frekwencja w poszczególnych państwach / volební účast
v jednotlivých státech
Luksemburg / Lucembursko 91,0 % Francja
/ Francie 40,5
%
Belgia / Belgie 90,4 % Finlandia
/ Finsko 40,3 %
Malta 78,8
% Bułgaria / Bulharsko 37,5 %
Włochy / Itálie 66,5 % Portualia
/ Portugalsko 37,0 %
Dania / Dánsko 59,5 % Holandia
/ Nizozesko 36,5 %
Cypr / Kypr 59,4 % Węgry
/ Maďarsko 36,3 %
Irlandia / Irsko 57,6 % Wielka Brytania / Velká Británie 34,3 %
Łotwa / Lotyšsko 52,6 % Słowenia / Slovinsko 28,3 %
Grecja / Řecko 52,6 % Czechia
/ Česko 28,2
%
Hiszpania / Španělsko 44,3 % Rumunia / Rumunsko 27,4
%
Szwecja / Švédsko 43,8 % Polska / Polsko 24,5 %
Niemcy / Německo 43,3 % Litwa / Litevsko 20,9
%
Estonia / Estonsko 43,2 % Słowacja / Slovensko 19,6 %
Austria / Rakousko 42,4 %
|
Dwujęzyczność na dworcach dzięki Wspólnocie
Sprawa ruszyła. Po
spotkaniu wszystkich trzech środowisk i listach ze strony polskich organizacji,
zgodę na pojawienie się na dworcach kolejowych na Zaolziu obok czeskich także
polskich napisów wyraziła przede wszystkim Dyrekcja Generalna Czeskich Kolei.
Kiedy przed dwoma laty rozpoczęła się modernizacja korytarza kolejowego między
Bystrzycą a Mostami, przystąpiono także do remontów budynków dworców. I
doczekaliśmy się. Przed rokiem pierwsze polskie napisy pojawiły się na dworcu w
Bystrzycy. Nie tylko na tablicach z nazwą stacji, ale także na tych
z numerami peronów i kierunkami jazdy pociągów. To że niektóre z nich
zostały wkrótce uszkodzone, jak to już na Zaolziu bywa, to już inna sprawa…
Z Bystrzycy
budowlańcy przesunęli się bardziej na południe, do Nawsia. Także tam przebiega
nie tylko remont torowiska, ale także budynku dworca. Zniknęła kładka, po
której przez dziesiątki lat można się było dostać na drugą stronę torowiska.
Zastąpi ją przejście podziemne. Część jest już gotowa. Są jednak też inne
zmiany. Przede wszystkim z tablic z nazwą stacji zniknęło słowo
Jabłonków. Teraz już wysiadamy tylko w Nawsiu. A tablica jest dwujęzyczna,
z czeskim i polskim napisem. „Bardzo to nas, nawiejskich Polaków, cieszy“
– powiedziała naszej gazecie członkini zarządu Miejscowego Koła PZKO w Nawsiu,
Halina Krężelok. „Po co na dworcu w Nawsiu miała być tablica z napisem „Jabłonków
Nawsie“? Przecież pociąg zatrzymuje się w Nawsiu, a nie w sąsiednim miasteczku. A to, że jest także napis
polski,
to dla
nas dodatkowa satysfakcja.“
Polska nazwa stacji
pojawiła się już także w Boconowicach. Bardzo to zadowoliło prezesa Kongresu
Polaków, Józefa Szymeczka. „To oznacza, że także na Zaolziu wieje duch
prawdziwie europejski. Z drugiej jednak strony uważam, że nie należy się
tym specjalnie podniecać. Wprowadzenie w XXI wieku na Zaolziu standardów
europejskich powinno być przecież sprawą zupełnie normalną. W tym przypadku
jednak trzeba podkreślić, że wprowadzanie dwujęzycznego nazewnictwa na dworcach
kolejowych jest elementarnym przykładem wzorowej ścisłej współpracy między
wszystkimi zaolziańskimi środowiskami opiniotwórczymi – Kongresem, „Wspólnotą“
i PZKO. Szkoda tylko, że nie zawsze potrafimy się tak samo dogadać w innych
kwestiach“ – powiedział nam prezes.
Józef Szymeczek dodał, że
dwujęzyczne napisy powinny się pojawić w przyszłości nie tylko na dworcach na
trasie Kolei Koszycko-Bogumińskiej, ale we wszystkich miejscowościach
z dworcami i przystankami kolejowymi, gdzie pozwala na to ustawa. Także na
trasach między Czeskim Cieszynem i Frydkiem Mistkiem oraz Czeskim Cieszynem i
Hawierzowem.“
„Głos Ludu“ (14.7.2009), Dwujęzyczność na dworcach – po
Bystrzycy: Nawsie i Boconowice“, Jacek Sikora
Záležitost se hnula
z místa. Po setkání zástupců všech tří organizací a dopisech ostatních
polských spolků, souhlas se zřízením na železničních nádražích na Zaolzí kromě
českých také polských nápisů vyjádřilo především Generální ředitelství Českých
drah. Když před dvěma léty byla zahájena modernizace železničního koridoru mezi
Bystřicí a Mosty u Jablunkova, došlo také na opravy nádražních budov. A dočkali
jsme se. Před rokem první polské nápisy se objevily na nádraží v Bystřici.
Nejen na tabulích s názvem stanice, ale také s číslováním nástupišť a
směrem jízdy vlaků. To, že některé krátce na to byly poškozeny, jak to už je na
Zaolzí zvykem, je už jiná záležitost…
Z Bystřice se stavbaří
přesunuli víc na jih, do Návsí. Také tam probíhá rekonstrukce nejen kolejiště,
ale také budovy nádraží. Zrušena byla lávka, která desítky let sloužila
k přechodu na druhou stanu kolejiště. Nahradí ji podzemní podchod. Část je
už hotova. Jsou také jiné změny. Především z tabule s názvem stanice
zmizelo slovo Jablunkov. Teď vystupujeme pouze v Návsí. A tabule je
dvoujazyčná, s českým i polským nápisem. „Velice nás to, návsenské Poláky,
těší“ – řekla našim novinám členka výboru Místní skupiny PZKO v Návsí,
Halina Krężelok. „Proč na nádraží v Návsí by měla být tabule
z nápisem „Jablunkov Návsí“? Přece vlak zastavuje v Návsí, a nikoliv
v sousedním městečku. A to, že nápis je také polský, to je pro nás
satisfakce navíc.“
Polský název stanice se
objevil také v Boconovicích. Velice to uspokojilo předsedu Kongresu
Poláků, Józefa Szymeczka. „To znamená, že také na Zaolzí váné duch opravdu
evropský. Na druhou stranu se domnívám, že by nás to nemělo nějak obzvlášť
podněcovat. Zavádění v XXI století na Zaolzí evropských standardů by mělo
být věci úplně normální. V tomto případě je nutno zdůraznit, že zavádění
dvoujazyčného názvosloví na železničních stanicích je elementárním příkladem
vzorné úzké spolupráce všech důležitých zaolzalských organizací – Kongresu, „Soužití“ a PZKO.
Škoda jen, že ne vždy se umíme takto domluvit v jiných záležitostech“ –
řekl nám předseda.
Józef Szymeczek dodal, že
dvoujazyčné nápisy by se měly objevit v budoucnu nejen na nádražích
Železnici Košicko-Buhumínské, ale také ve všech obcích se stanicemi a
železničními zástavkami, všude tam kde to umožňuje zákon. Také na trase mezi
Českým Těšínem a Frýdkem Místkem, a také mezi Českým Těšínem a Havířovem.
Modré tabule se budou měnit za bílé
Některé obce na Zaolzí –
jde o Český Těšín, Albrechtice, Chotěbuz, Horní Suchou, Vendryni a Bystřici –
instalovaly svého času dvoujazyčné vjezdové tabule provedené podle vyhlášky
ministra dopravy zveřejněné ve Sbírce zákonů České republiky v 2001 roce.
Vyhláška nařizuje, aby vjezdové tabule v polském jazyce byly provedeny na
menší modré tabuli bílým písmem, na rozdíl od české tabule, která má černá
písmena na bílé tabuli. Vydaná vyhláška je v rozporu s právním
stavem, který platí v Evropské unií. Unijní instrukce mluví jednoznačně –
tabule v obou jazycích musí být stejné velikosti a stejné barvy.
Ministerstvo dopravy, které je odpovědné za vydání tohoto chybného práva,
s nikým nekonzultovalo, jak mají tabule vypadat. Teď obce jsou nuceny
tabule měnit. Jedinou obcí, která se řídila právem Unie, a současně porušila
české zákony, jsou Bocanovice. Výměna tabulí bude financována ze státního
rozpočtu. Starostové některých obcí se domnívají, že by bylo ideální, aby úkol
realizace dvoujazyčného označení na sebe převzala Správa a údržba silnic
Moravskoslezského kraje, která pečuje o dopravní značení. Problematika by měla
být řešena jednotně, a ne samostatně v každé ze 31 obcí. Silnička může
zadat výrobu většího množství těchto tabulí a tím zajistit, že budou levnější.
Novelizace dopravní vyhlášky stanoví, že nové značky mají nahradit původní
vyvedené bílým písmem na modrém podkladě v průběhu půl roku.
„A jednak zostanie…“, Orłowa – Czeski Cieszyn 2009, redakcja: Roman
Baron,
dla Komitetu Obchodów Stulecia Otwarcia Polskiego Gimnazjum Realnego
im. Juliusza Słowackiego w Orłowej na Obrokach wydał Kongres Polaków w
RC
„Kluby Kobiet w życiu
Związku“, 2009, przygotowanie do druku:
Henryka i Piotr Żabińscy, Eugenia Kaňa, w podzięce Klubom Kobiet PZKO,
wydawca: Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w RC przy
wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury RC
Jerzy Buzek předsedou Evropského parlamentu
Profesor Jerzy Buzek
urodził się 3.7.1940 roku w Śmiłowicach, w domu swego dziadka Jana Szczuki,
który był kierownikiem Polskiej Szkoły Ludowej w Gutach. Jego matka była
nauczycielką, a ojciec inżynierem elektrykiem. Przed wojną ojciec Jerzego Buzka
pracował w Chorzowie, a w czasie okupacji ukrywał się przed Niemcami. W tym
czasie matka wraz w dwójką dzieci przebywała u rodziców swoich i męża – w
Śmiłowicach i Końskiej. Po wojnie rodzina wróciła do Chorzowa. Jerzy Buzek
skończył studia na Wydziale Mechaniczno-Energetycznym Politechniki Śląskiej w Gliwicach.
Pracował w Instytucie Inżynierii Chemicznej gliwickiej Akademii Nauk, gdzie
zdobył stopień doktora nauk technicznych. Tam poznał żonę Ludgardę i w 1974
roku ożenił się z nią. Ich córka Agata jest aktorką Teatru Ateneum w
Warszawie. W późniejszych latach Jerzy Buzek rozwijał swój dorobek naukowy –
prowadził zajęcia na politechnikach w Gliwicach i Opolu, prowadził badania
naukowe w dziedzinie ochrony powietrza i ich wyniki wdrażał w życie.
W 1980 roku Buzek zaczął
działać w „Solidarności“. Po 13 grudnia 1981 roku ukrywał się. Wraz
z kolegami wydawał podziemny biuletyn „S“. Aż do 1987 roku działał
konspiracyjnie w „Solidarności“ podziemnej. Działalność przerwał ze względu na
poważną chorobę córki. Po obaleniu komunizmu w 1989 roku powrócił w pełnym
wymiarze do pracy naukowej.
Jerzy Buzek już jako
działacz „Solidarności“ wykazał się dużymi zdolnościami organizacyjnymi. Jest
typem człowieka ugodowego i zdolnościach negocjacyjnych. W 1997 roku został
wybrany z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność posłem na Sejm. W latach
1997-2001 był premierem rządu. W 1998 roku założył wraz z żoną Fundację na
Rzecz Rodziny. Jako dotąd jedyny premier III Rzeczypospolitej przetrwał całą
swoją kadencję. Cztery reformy Buzka – administracji, emerytalna, oświaty i
zdrowia, wtedy niezbędne, narobiły rządowi wielu nieprzyjaciół. Jego rząd
składał rezygnację w złej kondycji. Buzek jako przegrany polityczny powrócił do
naukowej kariery i trzy lata nie brał czynnego udziału w polityce. Dopiero w
2004 roku politycy Platformy Obywatelskiej, przed pierwszymi wyborami do Parlamentu
Europejskiego, przypomnieli sobie o nim. Jerzy Buzek jesz posłem Parlamentu
Europejskiego od 2004 roku.
Jerzy Buzek nigdy nie
wyrzekł się Zaolzia, czy Śląska, podkreślając zarazem swoją polskość. Jego
sukces w polityce polskiej jest też specyficzny pod względem religijnym. Buzek
jest ewangelikiem, drugim po Felicjanie Składkowskim ewengelickim premierem
Polski.
Jerzy Buzek jako premier odwiedził rodzinne Śmiłowice w
towarzystwie ówczesnego premiera Republiki Czeskiej Josefa Tošovskiego na
początku 1998 roku. W spotkaniu brała wtedy udział delegacja
Wspólnoty-Coexistentii w składzie Alfred Kołorz, Tadeusz Toman.
Profesor Jerzy Buzek se
narodil dne 3.7.1940 v Smilovicích, v domě svého dědečka Jana
Szczuky, který byl ředitelem Polské lidové školy v Gutech. Jeho matka byla
učitelkou., a otec elektroinženýrem. Před II světovou válkou otec Jerzyho Buzka
pracoval v Chorzově, a za okupace se skrýval před Němci. V tomto
období jeho matka se dvěma dětmi pobývala u svých rodičů a rodičů svého
manžela – v Smilovicích a Konské. Po válce rodina se vrátila do Chorzova.
Jerzy Buzek ukončil fakultu strojírensko-energetickou Slezské polytechniky
v Glivicích. Pracoval v Institutu chemického inženýrství glivické
Akademě věd, kde získal také titul doktora technických věd. Tam poznal svou
manželku Ludgardu, se kterou se v 1974 roce oženil. Jejich dcera Agata je
herečkou divadla Ateneum ve Varšavě. Později Jerzy Buzek rozvíjel své dílo –
přednášel na polytechnice v Glivicích a Opoli, řídil vědecké výzkumy
v oblasti ekologie a její výsledky uváděl do praxe. V 1980 roce začal
působit v „Solidaritě“. Po 13. prosinci 1981 roku se skrýval. S kolegy
vydával nelegální noviny „S“. Až do 1987 roku působil konspiračně
v „Solidaritě“. Působení přerušil s důvodu vážné nemoci dcery. Po
pádu komunismu v 1989 roce se vrátil k vědecké práci. Jako funkcionář
„Solidarity“prokázal organizační schopnosti. Je typem loajálního člověka
s vyjednávacími schopnostmi. V 1997 roce byl zvolen poslancem za
Volební Akci Solidarita. V období 1997-2001 byl předsedou vlády.
V 1998 roce s manželkou založil Fundaci pro rodinu. Jako dosud jediný
předseda vlády III Republiky vydržel ve funkci celé volební období. Čtyři
reformy Buzka – správy, důchodová, vědy a zdravotnictví, tehdy nezbytné,
nadělaly vládě mnoho nepřátel. Jeho vláda skládala rezignaci ve špatné kondici.
Buzek jako poražený politik se vrátil k vědecké kariéře a tři roky nepůsobil
v politice. Teprve v 2004 roce si politici Občanské platformy, před
prvními volbami do Evropského parlamentu na Buzka vzpomněli. Jerzy Buzek je
poslancem EP od 2004 roku. Jerzy Buzek se nikdy nezřekl Zaolzí, či Slezska,
vždy zdůrazňuje svou polskost. Jeho úspěch v polské politice je specifický
tím, že je vyznáním evangelík, druhý po Felicjanu Skladkowským evangelickým
předsedou vlády.
Jerzy Buzek jako předseda
vlády navštívil rodné Smilovice spolu s tehdejším českým předsedou vlády
Josefem Tošovským na začátku 1998 roku. Tohoto setkání se účastnila delegace
Coexistentie-Soužití ve složení Alfred Kołorz, Tadeusz Toman.
|