xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY
21 – 3/2008 (3.5.2008)
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
|
W Bystrzycy odbyły się Mistrzostwa Polskich
Szkół w pływaniu
Bystřicében tartották a Lengyel Iskolák
Bajnokságát úrszásban
V Bystřici se konalo Mistrovství
polských škol v plávání
Z obrad Rady Wykonawczej Wspólnoty-Coexistentii
Z jednání Výkonné rady
Soužití-Coexistentie
W siedzibie Zarządu Głównego PZKO w Czeskim Cieszynie obradowała w sobotę 5.4.br. Rada Wykonawcza Ruchu Politycznego Wspólnota-Együttélés-Spivżijta-Soužití-Coexistentia. Gospodarzem spotkania była Polska Sekcja Narodowa. Przed obradami minutą ciszy uczczono pamięć śp. Władysława Sztebla z Suchej Górnej, założyciela Ruchu, długoletniego członka Rady Wykonawczej i Rady Republikowej Wspólnoty-Coexistentii, działacza polskich stowarzyszeń obywatelskich na Zaolziu, przede wszystkim Związku Harcerstwa Polskiego i Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Sprawozdanie z działalności centralnych organów Wspólnoty-Coexistentii przedstawił jej przewodniczący, László Attila Kocsis, działalność Polskiej Sekcji Narodowej omówił przewodniczący sekcji, Władysław Niedoba, działalność Węgieskiej Sekcji Narodowej – wiceprzewodniczący sekcji, András Kolozsváry. Poinformowano, że Ruch spełnił wszystkie wymogi czeskiego ustawodawstwa i przekazał – do Izby Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej sprawozadanie audytorskie za 2007 rok z załącznikami, do Urzędu Finansowego oświadczenie podatkowe i do Czeskiego Urzędu Statystycznego wykaz z działalności. Pierwszy wiceprzewodniczący Wspólnoty-Coexistentii i jednocześnie dyrektor rady administracyjnej Organizacji Pożytku Publicznego Koexistencia o.p.s, Wiesław Sikora poinformował o działalności wydawniczej. Wydano publikację wiązaną „Komitety ds.Mniejszości Narodowych. W interesie polskiej mniejszości narodowej w Republice Czeskiej ?“. Regularnie ukazuje się gazeta członków Ruchu Politycznego Wspólnota-Együttélés-Ceoexistentia „Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“:
Głównym punktem obrad była dyskusja na temat wdrażania przez Republikę Czeską postawowień Umowy Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych i Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych. Wyrażono niezadowolenie z faktu, że wnioski Komisji Europejskiej nie są implementowane do ustawodawstwa czeskiego i tym samym większość czeskich ustaw, jak np. Kodeks Administracyjny, Ustawa Szkolna są w sprzeczności z ratyfikowanymi przez Republikę Czeską umowami międzynarodowymi. Zaproponowano temat ten omówić z Minister ds.Mniejszości Narodowych, Džamilą Stehlíkową, w ewentualnym spotkaniu wezmą udział L.A.Kocsis, W.Niedoba, György Nemes i Stanisław Gawlik. Prawnik sekcji węgierskiej, G.Nemes poruszył temat włączenia języka węgierskiego do wykazu języków chronionych na terenie Republiki Czeskiej, zwłaszcza że językami chronionymi są również język niemiecki i język romski. Omówiono też treść odpowiedzi Czeskiej Inspekcji Szkolnej Województwa Morawskośląskiego w sprawie konieczności posługiwania się językiem administracyjnym (czeskim) przy prowadzeniu dokumentacji w polskich placówkach szkolnych. Odpowiedź, jaką uzyskała Wspólnota-Coexistentia potwierdza fakt, że czeskie organy państwowe i samorządowe kierują się zapisami wyłącznie ustawodawstwa czeskiego, które często jest w sprzeczności z konwencjami europejskimi.
Dyskutowano o działalności Komitetów ds.Mniejszości Narodowych w gminach i nierealizowanie postanowień ustawy o gminach, dotyczących dwujęzycznych tablic. Podkreślono, że dwujęzyczne czesko-polskie tablice winny być umieszczone w gminach, w których zamieszkuje więcej jak 10 % Polaków, tj. w 31 gminach Województwa Morawskośląskiego. W praktyce większość gmin nie wdraża dwujęzycznych tablic wogóle. Omówiono temat tegorocznych wyborów do samorządów wojewódzkich i do Senatu Parlamentu Republiki Czeskiej. Podjęto rozmowy z SNK ED i ruchem politycznym Nezávislí na temat przygotowania listy do Przedstawicielstwa Województwa Morawskośląskiego i możliwości włączenia na listę działaczy mniejszości narodowych.
Zebranie Rady Republikowej, które odbędzie się w sobotę 3.5.br. w Wędryni, będzie jedynym w tej kadencji wyborczej zebranie Rady Republikowej na terenie Zaolzia, organizowanym przez Polską Sekcję Narodową. Na czerwiec br. zaplanowano międzynarodową konferencję nt. następstw Dekretów Beneša i ich wpływu na mniejszości węgierską i polską w warunkach byłej Czechosłowacji, Republiki Czeskiej i Republiki Słowackiej. Konferencja odbędzie się w Pradze.
V sídle Hlavního výboru Polského
svazu kulturně-osvětového v Českém Těšíně jednala v sobotu 5.4.tr.
Výkonná rada Politického hnutí
Wspólnota-Együttélés-Spivžitja-Soužití-Coexistentia. Organizátorem setkání byla
Polská národní sekce. Před jednáním minutou ticha byla uctěna památka pana
Władysława Sztebla z Horní Suché, zakladatele Hnutí, dlouholetého člena
Výkonné rady a Republikové rady Soužití-Coexistentie, funkcionáře polských
občanských sdružení na Zaolzí, především Związku Harcerstwa Polskiego – Svazu
polských skautů a PZKO – Polského svazu kulturně-osvětového. Předseda Hnutí
L.A.Kocsis přednesl zprávu z činnosti ústředních orgánů
Soužití-Coexistentie. O činnosti Polské národní sekce informoval její předseda
– Władysław Niedoba, o činnosti Maďarské národní sekce – její místopředseda,
András Kolozsváry. Byla sdělena informace, že Hnutí splnilo veškeré požadavky
českých zákonů a předalo do Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky
auditorskou zprávu za 2007 rok s přílohami, na Finanční úřad – daňové
prohlášení a na Český statistický úřad – výkaz činnosti. První
místopředseda Soužití-Coexistentie a současně ředitel správní rady Obecně
prospěšné společnosti Koexistencia o.p.s. Wiesław Sikora informoval o
vydavatelské činnosti. Byla vydáná vázaná publikace „Výbory pro národnostní
menšiny. V zájmu polské národní menšiny v České republice?“
Pravidelně vychází noviny členů Politického hnutí
Wspólnota-Együttélés-Coexistentia „Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“.
Hlavním bodem jednání byla diskuse na téma zavádění Českou republikou
ustanovení Rámcové úmluvy o ochraně národnostních menšin a Evropské charty
regionálních či menšinových jazyků. Byla sdělena nespokojenost se skutečnosti,
že doporučení Evropské komise nejsou implementována do českého právního řádu, a
tímto většina českých zákonů jako Správní řád, Školský zákon jsou
v rozporu ratifikovanými Českou republikou mezinárodními smlouvami. Byl
schválen návrh projednat tyto otázky z ministryni pro národnostní menšiny,
Džamilou Stehlíkovou, případného jednání se zúčastní L.A.Kocsis, W.Niedoba,
G.Nemes a S.Gawlik. Právník maďarské sekce, G.Nemes, nastolil téma doplnění
maďarského jazyka do seznamu jazyků, které jsou chráněny na území České
republiky, obvzlášť, když chráněné jsou také jazyky německý a romský. Byl
projednán také obsah odpovědi České školní inspekce Moravskoslezského kraje ve
věci nutnosti používat správní jazyk (český) při vedení dokumentace
v polských školských zařízeních. Odpověď, jaká byla zaslána
Soužití-Coexistentii potvrzuje skutečnost, že české státní a samosprávné orgány
se řídí pouze českými zákony, které jsou často v rozporu z evropskými
konvencemi.
Proběhla diskuse o činnosti Výborů pro
národnostní menšiny v obcích a neplnění těch ustanovení zákona o obcích,
které se týkají dvojjazyčných tabulí. Bylo zdůrazněno, že dvojjazyčné
česko-polské tabule mají být umístěny v obcích, ve kterých žije více než
10 % Poláků, tj. v 31 obcích Moravskoslezského kraje. V praxi většina
obcí dvojjazyčné tabule nezavádí vůbec. Byla projednáná otázka letošních voleb
do krajských zastupitelstev a do Senátu Parlamentu České republiky. Proběhla
jednání s SNK ED a politickým hnutím Nezávislí o přípravě kandidátní
listiny do Zastupitelstva Moravskoslezského kraje a umožnění zapojit na
kandidátku funkcionáře národních menšin.
Schůze Republikové rady, která se bude
konat v sobotu 3.5.tr. ve Vendryni, bude jedinou v tomto volebním
období schůzí Republikové rady na území Zaolzí, jejiž organizátorem je Polská
národní sekce. Na červen tr. je plánována mezinárodní konference na téma
důsledků Benešových dekretů a jejich vlivu na maďarskou a polskou menšinu
v podmínkách bývalého Československa, České republiky a Slovenské
republiky. Konference se bude konat v Praze.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Dnia 2.4.2008 zmarł po długiej chorobie w
wieku 77 lat śp. Władysław Sztebel z
Suchej Górnej, z zawodu projektant urządzeń energetycznych, założyciel Ruchu
Politycznego Wspólnota-Együttélés-Coexistentia, długoletni członek Rady
Wykonawczej i Rady Republikowej Ruchu. Zmarły był działaczem licznych
organizacji społecznych, przede wszystkim Harcerstwa Polskiego w
Czechosłowacji, był członkiem jego Rady Naczelnej oraz naczelnikiem. Harcerstwu
pozostał wierny jako prezes Harcerskiego Kręgu Seniora. Był działaczem
Miejscowego Koła Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego w Suchej Górnej,
zbierał dokumentację dotyczącą historii gminy. Działał w organach obwodowych i
centralnych PZKO. Z ramienia MK PZKO przez 25 lat był posłem do Miejscowej
Rady Narodowej. Po 1990 roku zaangażował się jako kandydat, członek komisji
wyborczych, czy pełnomocnik Wspólnoty-Coexistentii w wyborach komunalnych. Za
ofiarność i zaangażowanie w PZKO i Harcerstwie był odznaczony m.in. wpisem do
Złotej Księgi PZKO, odznaką Zasłużony Senior ZHP oraz Srebrnym i Złotym Krzyżem
Za zasługi dla ZHP.
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Przed obradami Rady Republikowej
Před jednáním Republikové
rady
W sobotę 3.5.br. odbędzie się zebranie Rady
Republikowej Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia. W jego części
uroczystej udział potwierdzili politycy SNK ED, senator inż.Igor Petrov, wiceburmistrz Orłowej PaedDr.Radislav
Mojíšek, członek orłowskiego
przedstawiciel-stwa MUDr.Bogusław Chwajol oraz radny reprezentujący „Naše Karvinsko“ Mgr.Petr Dyszkiewicz z Karwiny. Zaproszenie otrzymał
również wójt Wędryni Rudolf Bilko. W
obradach udział wezmą radni z list Wspólnoty-Coexistentii, oprócz
zaproszonych członkowie Rady Republikowej Władysław Niedoba, Bogusław Raszka i Paweł Wania oraz członkowie komitetów ds.mniejszości
narodowych w gminach. / V sobotu 3.5.tr. se bude konat schůze Republikové
rady Politického hnutí Soužití-Coexistentia. Účast v jeho slavnostní části
potvrdili politici SNK ED, senátor Ing.Igor
Petrov, místostarosta Orlové PaedDr.Radislav
Mojžíšek, člen orlovského zastupitelstva
MUDr.Bogusław Chwajol a člen Rady
města za „Naše Karvinsko“ Mgr.Petr Dyszkiewicz z Karviné. Pozvánku obdržel také starosta Vendryně Rudolf
Bilko. Jednání se budou účastnit
zastupitelé z kandidátních listin Soužití-Coexistentie, kromě pozvaných
členové Rapublikové rady Władysław Niedoba, Bogusław Raszka a Paweł
Wania a členové výborů pro národnostní
menšiny v obcích.
Wykaz zaproszonych radnych / Seznam pozvaných zastupitelů:
MUDr Stanisław Kowalski (Olbrachcice / Albrechtice)
Ing. Ryszard Polednik (Stonawa / Stonava)
Bronisław Mrózek (Kocobędz / Chotěbuz)
Mgr Jan Czapek (Lutynia Dolna / Dolní Lutyně)
Ing. Stanisław Konkolski (Piotrowice koło Karwiny / Petrovice u Karviné)
Mgr Beata Nowok (Trzanowice / Třanovice)
MUDr Isabella Frencl (Trzyniec / Třinec)
Ing. Robert Kulig (Bukowiec / Bukovec)
Ing. Stanisław Czudek (Łomna Dolna / Dolní Lomná)
Mgr Bogdan Hajduk (Nawsie / Návsí)
Paweł Pilch (Gródek / Hrádek)
Ing. Karol Klimek (Milików / Milíkov)
Ing. Bronisław Zawada (Wędrynia / Vendryně)
Stanisław Samek (Wędrynia / Vendryně)
Ing. Jerzy Macura (Wędrynia / Vendryně)
Mgr Marta Roszka (Wędrynia / Vendryně)
Program zebrania Rady Republikowej Ruchu
Politycznego
Program
schůze Republikové rady Politického hnutí
Coexistentia-Wspólnota-Együttélés-Spivżitja-Soužití
Wędrynia / Vendryně, Dom PZKO
„Czytelnia“, 3.5.2008
11.00-11.30 Prezentacja
członków RR / Prezentace členů RR
11.30-12.00 Część
robocza obrad / Pracovní část jednání
Wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, komisji mandatowej
i wnioskodawczej / Volby zapisovatele,
ověřovatele zápisu,
mandátové
a návrhové komise
Kontrola uchwał RR / Kontrola usnesení RR
Sprawozdanie Komisji Rewizyjnej / Zpráva revizní komise
Informacja komisji mandatowej / Informace mandátové komise
Omówienie przygotowania uroczystej części
obrad / Projednání
přípravy
slavnostní části jednání
12.00-13.00 Przerwa – posiłek / Přestávka – občerstvení
12.00-13.00 Prezentacja
gości / Prezentace hostů
13.00-15.00 Część
uroczysta obrad / Slavnostní část jednání
Przemówienie przewodniczącego Ruchu / Projev předsedy Hnutí
Sprawozdanie z działalności sekcji
narodowych / Zpráva z činnosti
národních
sekcí
Sprawozdanie z działalności samorządów /
Zpráva z činnosti
samosprávy
Informacja o przygotowaniu do wyborów wojewódzkich i
senackich / Informace o přípravě na krajské a senátní volby
Wystąpienia gości / Vystoupení hostů
Dyskusja / Diskuse
Przyjęcie uchwały / Přijetí usnesení
W Czeskim Cieszynie obradowało Zgromadzenie Ogólne
Kongresu Polaków w Republice Czeskiej / V Českém Těšíně jednalo
Valné shromáždění Kongresu
Poláků v České republice
W ośrodku kultury „Strzelnica“ w Czeskim Cieszynie obradowało w sobotę 12.4.br. jubileuszowe X Zgromadzenie Ogólne Kongresu Polaków w RC. Kongres Polaków w RC jest stowarzyszeniem obywatelskim z akcesem większości stowarzyszeń obywatelskich polskiej mniejszości narodowej, w tym największego Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego. Dla władz Republiki Czeskiej i Rzeczypospolitej Polskiej Kongres Polaków w RC jest reprezentantem polskiej mniejszości narodowej w Republice Czeskiej.
Delegaci Zgromadzenia Ogólnego, a było ich 153, wybrali nową 9-osobową Radę Polaków w składzie: Dr. Józef Szymeczek (142 głosów, przewodniczący), Mgr Dariusz Branny (108), inż. Władysław Adamiec (104), MUDr Bogusław Chwajol (103, wiceprzewodniczący), Mgr Stanisław Folwarczny (103), Mgr Małgorzata Rakowska (92), inż. Tadeusz Wantuła (87, wiceprzewodniczący), inż. Mariusz Zawadzki (83) i Helena Legowicz (w II turze 87 głosów ze 146). Głos zabrali goście – hetman Województwa Morawskośląskiego Evžen Tošenovsky, eurodeputowany, były premier Jerzy Buzek, eurodeputowany Jan Olbrycht, senator Bronisław Korfanty, ambasador RP w Pradze Jan Pastwa, poseł czeskiego parlamentu Rudolf Kufa, dyrektor Sekretariatu Rady Rządu ds.Mniejszości Narodowych Andrej Sulitka, przewodniczący Europejskiej Unii Wspólnot Polonijnych Tadeusz Pilat, dyrektor Zarządu Krajowego Stowarzyszenia „Wspólnota Polska“ Andrzej Chodkiewicz.
Delegaci w dyskusji plenarnej poruszyli m.in. problematykę konieczności stworzenia jednolitej reprezentacji polskiej mniejszości w RC do kontaktów z władzami RP i RC, wspierania polskiego szkolnictwa i polskich oddziałów bibliotek, o potrzebie prowadzenia przez władze Kongresu Polaków w RC realnej, a nie romantycznej polityki. Uchwałą przedłużono kadencję najwyższych władz Kongresu Polaków w RC na cztery lata. Nową Radę Polaków zobowiązano do opracowania broszury informacyjnej i prezentacji multimedialnej o historii i współczesności polskiej mniejszości narodowej – w języku polskim i czeskim, a także jej rozpowszechniania wśród społeczeństwa mniejszościowego i większościowego, powołania grupy roboczej, której celem będzie opracowanie spójnego programu współdziałania wszystkich organizacji zrzeszonych w Kongresie Polaków w RC („WTZ“: a dlaczego nie niezrzeszonych), do konsekwentnego i ciągłego działania na rzecz odzyskania majątków polskich zabranych po drugiej wojnie światowej lub godziwej rekompensaty, czy zdecydowanych działań na rzecz przywrócenia historycznego brzmienia nazwy rzeki Olzy. Rada Polaków ma prowadzić działania w celu uświadomienia polskiego społeczeństwa o swojej tożsamości w kontekście spisu ludności w 2011 roku i doskonalenia języka polskiego kadry nauczycielskiej polskich szkół na Zaolziu. Uchwała jest na stronach internetowych Kongresu Polaków w RC: www.polonica.cz.
W obradach brali aktywny udział członkowie Rady Republikowej Wspólnoty-Coexistentii, m.in. 1.wiceprzewodniczący inż. Wiesław Sikora, wiceprzewodniczący Bogusław Raszka, inż. Tadeusz Kornuta, Paweł Wania, Karol Madzia. Podczas obrad działalność Wspólnoty-Coexistentii nie oceniano. Działacze Wspólnoty-Coexistentii odbyli w kuluarach szereg ciekawych i potrzebnych rozmów. Wiesław Sikora przekazał Jerzemu Buzkowi publikację „Komitety ds.Mniejszości Narodowych w gminach-w interesie polskiej mniejszości narodowej ?“
Staronowy przewodniczący Kongresu Polaków w RC, Józef Szymeczek, swoje plany ogłosił na łamach „Głosu Ludu“ z 15.4.br. (Prezes: „Dziękuję“). Czytamy w nim między innymi: „Po raz trzeci wybrano mnie na prezesa Kongresu Polaków w RC. Wybór był jednoznaczny, za takie bezwzględne poparcie bardzo serdecznie wszystkim dziękuję (…). Świadom jestem ogromnej odpowiedzialności, postaram się wszystko oddać za cztery lata bez skazy. Dlatego potrzebne jest, żeby wszyscy ciągnęli za jedną linę i aby nikt nie kładł kłód pod nogi. By w sprawach zasadniczych panowało porozumienie, a te miejsca, w których porozumienia nie ma, zostały wypełnione miłością i szacunkiem. By właśnie na tych fundamentach budowano drogę do jedności. Chociaż my też mówimy o jedności, współpracy, współdziałaniu, to wszyscy wiemy, że tego poszanowania jakoś nie widać. Ambicje osobiste i stare urazy nie pozwalają nam kroczyć w poprawnym kierunku. Sytuacja wygląda tak, jakby po roku 1989 los przeznaczył nam narowiste konie. Owszem, na tych dzikich koniach nie pędzimy naprzód, ale biegamy w kółko, patrząc na to, jak ci, co byli pierwsi, stają się ostatnimi, a ci ostatni stają się pierwszymi. Biegamy w kółko pędzeni swymi ambicjami, ciesząc się z tego, jak nas ten bieg na miejsu jednoczy. Nie mamy siły podjąć trudnych decyzji, które by to zmieniły. Nie wiemy,co z „Bajką“, nie wiemy jak zapełnić klasy w polskich szkołach. Biegamy dookoła, słabniemy i męczymy się.“
O obradach obszernie informował „Głos Ludu – gazeta Polaków w Republice Czeskiej“, artykuły zamieściły też oba tygodniki wydawane w Trzyńcu – „Horizont“ i „Hutnik“. W czeskich dziennikach wydawanych w Ostrawie i Karwinie i lokalnych dodatkach czeskich gazet ogólnokrajowych były tylko krótkie informacje.
V kulturním
středisku „Střelnice“ v Českém Těšíně jednalo v sobotu 12.4.tr.
jubilejní X Valné shromáždění Kongresu Poláků v ČR. Kongres Poláků je
občanským sdružením, které je současně střešní organizací většiny občanských
sdružení polské národní menšiny, včetně největšího Polského svazu kulturně-osvětového.
Státní správou České republiky i Polské republiky je Kongres Poláků považován
za reprezentanta polské národní menšiny v ČR.
Delegáti Valného shromáždění, a bylo jich
celkem 153, zvolili novou 9-člennou Radu Poláků ve složení: Dr. Józef Szymeczek
(142 hlasů, předseda), Mgr. Dariusz Branny (108), Ing. Władysław Adamiec (104),
MUDr. Bogusław Chwajol (103, místopředseda), Mgr. Stanisław Folwarczny (103),
Mgr. Małgorzata Rakowska (92), Ing. Tadeusz Wantuła (87, místopředseda), Ing.
Mariusz Zawadzki (83) a Helena Legowicz (ve 2.kole 87 hlasů ze 146). Vystoupili
hosté – hejtman Moravskoslezského kraje Evžen Tošenovsky, euro-poslanec,
expředseda vlády Jerzy Buzek, euro-poslanec Jan Olbrycht, senátor Bronisław
Korfanty, velvyslanec PR v Praze Jan Pastwa, poslanec českého parlamentu Rudolf
Kufa, ředitel Sekretariátu Rady vlády pro národnostní menšiny Andrej Sulitka,
předseda Evropské unie „Wspólnot Polonijnych“ Tadeusz Pilat, ředitel Zemského
výboru Sdružení „Wspólnota Polska“ Andrzej Chodkiewicz.
Delegáti se v plenární diskusi zmínili
mj. o otázce nutnosti vytvořit jednotnou reprezentaci polské menšiny pro
kontakty s vládami PR a ČR, podpoře polského školství a polských oddělení
knihoven, o nutnosti vést Kongresem Poláků reálnou, nikoliv romantickou
politiku. Usnesením bylo prodlouženo volební období Kongresu Poláků na čtyři
roky. Nové Radě Poláků bylo uloženo zpracovat informační brožůru a
multimediální prezentaci o dějinách a současnosti polské národní menšiny –
v jazyce polském, a českém, jak rovněž její rozšíření mezi menšinovou i
většinovou společnosti, zřízení pracovní skupiny která zpracuje kompaktní
program součinnosti všech organizací sružených v Kongrese Poláků („WTZ“: a
proč jen sdružených ?), důsledně a trvalé působit ve věci navrácení polských
statků ukradených po druhé světové válce nebo zajistit náležité finanční
odškodnění, rozhodně působit ve věci navrácení historického názvů řeky Olzy.
Cílem Rady Poláků je působit na polskou spollečnost k jejímu uvědomění o své
identitě v souvislosti se sčítáním lidu v 2011 roce a zajistit
zdokonalování znalosti polského jazyka učitelskými kádry v polských školách na
Zaolzí. Usnesení je na internetových stránkách Kongresu Poláků: www.polonica.cz.
Jednání se aktivně účastnili členové
Republikové rady Soužití-Coexistentie, mj. první místopředseda Ing.Wiesław
Sikora, místopředseda Bogusław Raszka, Ing.Tadeusz Kornuta, Paweł Wania, Karol
Madzia. Na jednání činnost Soužití-Coexistentie nebyla hodnocena. Funkcionáři
Soužití-Coexistentie v kuluárech absolvovali mnoho zajímavých a potřebných
rozhovorů. Wiesław Sikora předal Jerzymu Buzkovi publikaci „Výbory pro
národnostní menšiny v obcích – v zájmu polské národní menšiny ?“.
Staro-nový předseda Kongresu Poláků
v ČR, Józef Szymeczek, své názory zveřejnil v „Głosu Ludu“ z 15.4.tr.
(Předseda: „Děkuji“). Čteme v něm mezi jinými: „Potřetí jsem byl zvolen
předsedou Kogresu Poláků v ČR. Volba byla jednoznačná, za takovou
absolutní podporu velmi srdečně děkuji (…). Jsem si vědom velké
zodpovědnosti,vynasnažím se odevzdat za čtyři roky vše bezvadně. Proto je
třeba, aby všichni táhli za jeden provaz, aby nikdo nedával klády pod nohy. Aby
v zásadních věcech vládlo porozumění, a místa ve kterých porozumění nenastane
byla vyplněna láskou a úctou. Aby na těchto základech byla vedena cesta k
jednotě. Přestože všichni mluvíme o jednotě, spolupráci, součinnosti, všichni
si uvědomujeme, že této vážnosti nějak není vidět. Osobní ambice a staré křivdy
nám nedovolují ubírat se správným směrem. Situace vypadá, jakoby po 1989 roce
určil nám osud jankovité koně. Ovšem, na takových divokých koních neuháníme
dopředu, ale běháme dokolečka a vidíme, že ti kteří byli první se stávají
poslední, a ti ostatní se stávají první. Běháme dokolečka se svými ambicemi,
těšíme se z toho, jak tento běh na místě nás jednotí. Nemáme sílu zahájit
těžká rozhodnutí, která by něco změnila. Nevíme co z „Bajkou“, nevíme jak
naplnit třídy v polských školách. Běháme dookola, slábneme a trápíme se
(…).
O
jednání Valného shromáždění obšírně informoval „Głos Ludu – noviny Poláků
v České rpublice“. Články zveřejnily také oba týdeníky vycházející
v Třinci, „Horizont“ a „Hutnik“. V českých novinách, které vycházejí
v Ostravě a Karviné a oblastních přílohách celostátních českých deníků
byly jen krátké informace.
Trzyniec: Klub Dyskusyjny „Forum“ na temat
polskiej mniejszości narodowej / Třinec:
Diskusní klub
„Forum“ na téma polské
národní menšiny
W czwartek 18.3. br. obradował w Domu PZKO im.Adama
Wawrosza Trzyniec-Taras Klub Dyskusyjny „Forum“. Temat dyskusji „Polska
mniejszość narodowa na Zaolziu, rola Kongresu Polaków w jej rozwoju“
przyciągnął liczną grupę słuchaczy. Dyrektor „Forum“ Roman Suchanek zaprosił do dyskusji Józefa Szymeczka – prezesa Kongresu Polaków, Zygmunta Stopę – prezesa Zarządu Głównego PZKO, księdza seniora Bogusława Kokotka i wójta Gródka Pavla Tomčalę. Dyskutujący poruszyli
problematykę obecnej sytuacji polskiej mniejszości narodowej. Pierwsze pytanie
do gości – czy należy mówić o rozwoju, czy też o zastoju polskiej mniejszości –
zgodnie z przewidywaniami nie doczekało się jednoznacznej odpowiedzi.
Poruszono temat podwójnego nazewnictwa, rozmawiano o nazwie rzeki Olzy. Pavel
Tomčala powiedział, że „olza“ to starosłowiańskie określenie wody, natomiast
„olše“ to drzewo. Dyskutujący stanęli też w obronie gwary, przestrzegając
jednocześnie, że używanie zachwaszczonej gwary jest najprostszą drogą do
czechizacji społeczeństwa. Roman Suchanek zaapelował, by kontynuować dyskusję o
polskiej mniejszości narodowej na łamach prasy, na forach internetowych.
Stwierdzono, że potrzebne by było stworzenie prostego i zrozumiałego wykładu na
temat Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych. / Ve čtvrtek 18.3. tr. jednal v Domě PZKO
Adama Wawrosze Třinec-Terasa Diskusní klub „Forum“. Téma diskuse „Polská
národní menšina na Zaolzí, úloha Kongresu Poláků v jejím rozvoji“ přitáhl
početnou skupinu posluchačů. Ředitel „Forum“ Roman Suchanek pozval do diskuse
Józefa Szymeczka – předsedu Kongresu Poláků, Zygmunta Stopu – předsedu HV PZKO,
kněze seniora Bogusława Kokotka a starostu Hrádku Pavla Tomčalu. Diskutující
mluvili o současném stavu polské národní menšiny. První otázka hostům – zda se
jedná o rozvoj nebo o stagnaci polské menšiny – podle očekávání nebyla
zodpovězena jednoznačně. Byla zmíněna otázka dvojjazyčného názvosloví,
problematika názvu řeky Olzy. Pavel Tomčala řekl, že „olza“ je staroslovanským
vymezením pojmu vody, naopak „olše“ je strom. Diskutující se postavili na
obranu nářečí, současně ale varovali před používáním zkaženého nářečí, které je
nejjednodušší cestou čechizace společnosti. Roman Suchanek vyzval, aby diskuse
měla pokračování na stránkách tisku a na internetu. Bylo konstatováno že je
potřebné zpracovat jednoduchý a srozumitelný výklad na téma Evropské charty
menšinových či regionálních jazyků.
Wykaz dyskusji „FORUM“, Dom PZKO Trzyniec-Taras, moderuje Inż.Roman Suchanek
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1.temat Rola i miejsce naszej mniejszości narodowej i zadania w tym kontekście Kongresu
Polaków w RC oraz ZG PZKO / Význam a místo naší národní menšiny a v této
souvislosti
úkoly Kongresu Poláků v ČR a HV PZKO
Mgr.Józef Szymeczek, przewodniczący Kongresu Polaków
Inż.Zygmunt Stopa, przewodniczący ZG PZKO
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
2.temat Polskie masmedia w RC / Polské sdělovací prostředky v ČR
Kazimierz Santarius, p.o.redaktora naczelnego Głosu Ludu
Elżbieta Stróżczyk, redaktor naczelny Zwrotu
Otylia Toboła, kierownik sekcji polskiej Radia Ostrawskiego
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
3.temat Polskie szkolnictwo na Zaolziu / Polské školství na Zaolzí
4.9.2003 Mgr.Małgorzata Rakowska, dyrektor szkoły w Gnojniku
Mgr.Roman Wróbel, dyrektor szkoły Trzyniec-Kopernika, przewodniczący TNP
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
4.temat Plan rozwoju miasta Trzyńca oraz regionu
/ Plán rozvoje města Třince a regionu
6.11.2003 Inż.Igor Petrov, starosta miasta Trzyńca
Václav Laštůvka, sekretarz Euroregionu Těšínské Slezsko / Śląsk Cieszyński
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
5.temat Hutnictwo / Hutnictví
8.1.2004 Inż.Jerzy Cienciała, CSc, dyrektor generalny Huty Trzynieckiej
RNDr.Jaroslav Raáb, dyrektor Hutnictwa Żelaza w RC
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
6.temat Służba zdrowia / Zdravotnictví
4.3.2004 Inż.Jan Ferenc, dyrektor Szpitala Trzyniec-Sosna
Inż.Jan Noga, dyrektor zarządzania Hutniczej Kasy Chorych (HZP)
Pharm.Dr Lech Branny, przewodniczący Powiatowej Izby Aptekarskiej w FM
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
7.temat Jacy jesteśmy / Jací jsme
27.5.2004 Prof.dr.hab.Daniel K.Kadłubiec, DrSc
Mgr.Józef Szymeczek
Dr.Stanisław Zahradnik
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
8.temat O rozwoju przedsiębiorczości w regionie, o firmie Walmark i o społecznej roli firmy /
O rozvoji
podnikání regionu, o firmě Walmark a společenské roli firmy
23.9.2004 Inż.Zdzisław Wantuła, wicehetman Województwa Morawskośląskiego
Inż.Mariusz Wałach, współzałożyciel firmy Walmark oraz członek jej zarządu
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
9.temat Polska mniejsuośc narodowa na Zaolziu, rola Kongresu Polaków w jej rozwoju /
Polská
nírodní menšina na Zaolzí, úlohae Kongresu Poláků na její rozvoj
18.3.2008 Mgr.Bogusław Kokotek, ksiądz senior
Inż.Zygmunt Stopa, przewodniczący ZG PZKO
Mgr.Józef Szymeczek, przewodniczący Kongresu Polaków
Pavel Tomčala, wójt Gródka
Beseda nt. „Po válce, před komunismem…“
Maďarské kulturní středisko v Praze / Prágai Magyar Kulturális Központ uspořádalo v útery dne 22. dubna tr. v 18 hodin besedu u kulatého stolu na téma „Po válce, před komunismem… – o poválečném uspořádání ve Střední Evropě se zvláštním zřetelem na osudy československých Maďarů“. V Česku se v souvislosti s „poválečným uspořádáním“ a dekrety prezidenta Československé republiky obvykle mluví především o osudech československých Němců. Ale události té doby zásadně ovlivnily také osudy více než sta tisíc lidí, hlásících se k maďarské národnosti. O kolektivních a individuálních emocích poválečné doby, právních i mimoprávních prostředcích „uspořádání“ a řadě dalších otázek souvisejících se středoevropskou realitou této doby s ředitelem Maďarského kulturního střediska debatovali jeho hosté: Štefan Šutaj, historik, Společenský ústav Slovenské akademie věd v Košicích, Jan Rychlík, uvniverzitní profesor Ústav českých dějin Filozofické fakulty Univerzity Karlovy v Praze a László Szarka, historik, ředitel Ústavu pro menšiny a etnika Maďarské akademie věd, Budapešť.
Na temat dwujęzycznych tablic
Na téma dvojjazyčných tabulí
Redaktor Martyna
Radłowska-Obrusnik w „Głosie Ludu“ z 22.4. br.. – artykuł „Wspólna
Europa – od dołu“ – pisze m.in. „Przyzwyczailiśmy się już do sytuacji,
w której czeskie władze centralne, wojewódzkie, gminne przerzucają się argumentami
„za i przeciw“, jeśli chodzi o płacenie (tu wstawić – wedle życzenia, w
zależności od sytuacji) za sporządzenie, naprawę czy ustawienie tablic
podwójnego nazewnictwa na terenie zamieszkałym przez polską mniejszość
narodową. I tak jedne sprawy są w kompetencjach gminnych, inne w
ministerialnych. Raz tablice mają być dwie – jedna w języku polskim, a jedna w
czeskim, a raz – o czym na Zgromadzeniu Ogólnym informował Andrej Sulitka, dyrektor Sekretariatu Rady Rządu ds.Mniejszości
Narodowych – jedna z podwójną nazwą… Co miesiąc dowiadujemy się nowych
rzeczy… Tak a teraz spójrzmy na zamieszczoną poniżej fotografię. Zrobiona
została parę dni temu w Marienbergu w Saksonii. Dodam, że to nie jest teren
zamieszkały przez czeską mniejszość narodową, a do najbliższego czeskiego
miasta (Chomutow) jest 24 km (dla porównania Ostrawa leży 15 km od granicy
polskiej). Nie są tam realizowane wytyczne zawarte w Karcie Języków
Mniejszościowych lub Regionalnych. Po prostu panuje tam zdrowy rozsądek i …
poszanowanie partnera (…). / Redaktor Martyna
Radłowska-Obrusnik píše v „Głosu Ludu“
z 22.4.tr v článku „Společná Evropa – od základu“ mj. „Zvykli jsme si
na stav, ve kterém české ústřední, krajské a místní orgány přehazují argumenty
„pro a proti“ svou odpovědnost v otázce financování (tu můžeme napsat –
podle přání, v závislosti od situace) za zřízení, opravu nebo realizaci
tabulí s dvojjazyčným názvoslovím na území, na kterém žije polská národní
menšina. A proto něco je v kompetenci obce, a něco jiného ministerstva.
Jednou mají být tabule dvě – jedna v jazyce polském, a druhá v jazyce
českém, a podruhé – o čemž informoval na Všeobecném shromáždění Andrej
Sulitka, ředitel sekretariátu Rady vlády
pro národnostní menšiny – jedna s dvojjazyčným názvem… Každý měsíc se
dovídáme něco nového… A tak se podívejme na zveřejněnou fotografií. Byla
vykonána před několika dny v Marienbergu v Sasku. Nutno říct, že
nejde o území, na kterém žije česká národní menšina, a do nejbližšího českého
města (Chomutov) je 24 km (pro srovnání Ostrava je 15 km od polské hranice).
Nejsou tam plněny doporučení uveřejněné v Chartě menšinových nebo
regionálních jazyků. Prostě, vládne tam zdravý rozum a … úcta k partnerovi (…)
Prapremiera filmu „Katyń“ Andrzeja Wajdy
Prapremiéra filmu Andrzeje
Wajdy „Katyň“
Wypełniona niemal do ostatniego miejsca widownia w
ostrawskim kinie „Vesmír“ mogła obejrzeć 17.4.br. prapremierę filmu Andrzeja Wajdy „Katyń“. Na widowni
goście – Konsul Generalny RP w Ostrawie Jerzy
Kronhold, członkowie stowarzyszenia Rodzina Katyńska, kombatanci polscy,
obecny był także wicekonsul Ukrainy Myroslav
Kastran. Prapremierowy w RC pokaz urządzony przez Konsulat Generalny RP w
Ostrawie, Centrum Kultury i Kształcenia, Wyższą Szkołę Górniczą – Uniwersytet
Techniczny, za przyzwoleniem dystrybutora filmu w RC, spółki „Urania“ głęboko
wzruszył widownię. Projekcję poprzedził wstęp Mečislava Boráka, historyka i scenarzysty czeskiego filmu
dokumentalnego pt. „Zbrodnia imieniem Katyń“, w reżyserii Petry Všelichovej, zrealizowanego w ostrawskim ośrodku czeskiej
telewizji. Fragment filmu można było obejrzeć w ramach seansu. Dokument
„Zbrodnia imieniem Katyń“ traktuje o zaolziańskim śladzie zbrodni katyńskiej. Sztab dokumentalistów ostrawskich,
wśród nich Mečislav Borák i Otylia
Toboła, zrealizowali film dokumentalny na temat jednej z ofiar
spośród 25 tysięcy oficerów polskich, mjr.Ludwika
Szymańskiego, których pozbawiono życia decyzją najwyższych władz
państwowych i partyjnych Związku Sowieckiego z 25.3.1940 w Katyniu.
Mjr.Ludwik Szymański, był z zawodu lekarzem, ur. w 1887 roku na Śląsku
Cieszyńskim (jego córka Maria, zamieszkała w Trzyńcu, na krótko przed
rozpoczęciem pracy nad filmem zmarła, syn mieszka w Australii). Film
przedstawia złożoną drogę identyfikacji czaszki katyńskiej, która została
odnaleziona w 2005 roku w Instytucie Medycyny Sądowej w Kopenhadze. Dokument
ukazuje dowody zbrodni, wypowiedzi zainteresowanych oraz potwierdza, że
najtrudniej jest przedstawić prawdę bez ideologicznych przekłamań. / Téměr do posledního místa zaplněn sál
ostravského kina „Vesmír“ viděl 17.4.tr. prapremiéru filmu Andrzeje Wajdy
„Katyń“. V hledišti hosté – Generální konsul PR v Ostravě Jerzy
Kronhold, členové sdružení Katyňská rodina, polští kombatanté, přítomen byl
také místokonsul Ukrajiny Myroslav Kastran. Prapremiéra filmu v ČR, kterou
umožnil Generální konsulát PR v Ostravě, Centrum kultury a vzdělávání a
Vysoká škola báňská - Technická univerzita, se souhlasem distributora filmu
v ČR společnosti „Urania“, hluboce dojala diváky. Před uvedením filmu byl
zařazen úvod Mečislava Boráka, historika a scénaristy českého dokumentálního
filmu „Zločin jménem Katyň“ v réžií Petry Všelichové, který byl natočen
v ostravském studiu České televize. Část tohoto filmu mohli diváci
zhlédnout. Dokument „Zločin jménem Katyň“ mluví o zaolzanské stopě katyňského
zločinu. Štáb ostravských dokumentaristů, mezi jinými Mečislav Borák a Otylie
Toboła, uskutečnili dokumentární film o jedné z obětí s celkem 25
tisíc polských důstojníků, mjr.Ludwiku Szymańským, kteří byli zavražděni na
zakládě rozhodnutí nejvyšších státních a stanických orgánů Sovětského svazu
z 25.3.1940 v Katyni. Mjr.Ludwik Szymański byl povoláním lékař, nar.
25.3.1887 na Těšínském Slezsku (jeho dcera Marie, občanka Třince, krátce před
zahájením práce nad filmem zemřela, syn bydlí v Austrálií). Film ukazuje
složitou cestu idetifikace katyňské lebky, která byla objevena v 2005 roce
v Institutu soudní medicíny v Kadani. Dokument ukazuje důkazy
zločinu, vyjádření zájemců a potvrzuje, že nejsložitější je ukázat pravdu bez
ideologických lži.
Motocykliści – członkowie „Międzynarodowego Rajdu Katyńskiego“
na Zaoloziu / Motorkáři – členové
„Mezinárodního katyňského putovního výletu“
na Zaolzí
We wtorek 22.4.br. odwiedzili Cierlicko, Stonawę, Czeski
Cieszyn i Mosty koło Jabłonkowa motocykliści – członkowie „Międzynarodowego
Motorowego Rajdu Katyńskiego“. Celem stowarzyszenia jest poznawanie miejsc
związanych z historią narodu polskiego, jego walki zbrojnej w obronie
Ojczyzny, a szczególnie miejsc spoczynku ofiar zbrodni katyńskiej. W Cierlicku
rajdowcy złożyli wieniec i zapalili znicze pod pomnikem lotników Żwirki i
Wigury na Kościelcu. W Domu Polskim im. Żwirki i Wigury w Cierlicku-Kościelcu
spotkali się z historykiem Mečislavem
Borákiem, który wniósł duży wkład w ujawnienie prawdy o Katyniu oraz
odwiedzili polską szkołę. Dzieci miały możliwość powozić się na motorach,
odbyła się pogadanka – powiedziała Barbara
David, dyrektor szkoły. W Stonawie motocykliści odwiedzili mogiłę żołnierzy
12. Pułku Piechoty, poległych w 1919 roku. Przedstawicielka PZKO Stefania Piszczek poinformowała
członków stowarzyszenia o osobach i instytucjach wspierających finansowo
utrzymanie mogiły, przede wszystkim Jana
Pyszkę, fundatora ściany z tablicą pamiątkową. Uczestnicy rajdu oddali
również hołd zaolziańskim ofiarom II wojny światowej pod pomnikem w Czeskim
Cieszynie na Konteszyńcu. W Mostach koło Jabłonkowa byli na miejscu, gdzie
padły pierwsze strzały podczas II wojny światowej. W poszczególnych
miejscowościach spotkali się z przedstawicielami polskich organizacji –
PZKO, Rodziny Katyńskiej, Koła Polskich Kombatantów. / V útery 22.4.tr. navštívili Těrlicko, Stonavu, Český Těšín a Mosty
u Jablunkova motorkáři – členové „Mezinárodního katyňského putovního výletu“.
Cílem sdružení je seznámit se s místy spojenými s dějinami polského
národa, s ozbrojeným bojem na obranu Vlasti, a především s místy trvalého
odpočinku obětí katyňského zločinu. V Těrlicku motorkáři položili věnec a
zapálili věčný oheň u pomníku letců Żwirky a Wigury na Kostelci. V Polském
domě Żwirky a Wigury v Těrlicku-Kostelci se setkali s historikem
Mečislavem Borákem, který přispěl k odhalení pravdy o Katyni a navštívili
polskou školu. Děti měly možnost svést se na motorkách, konala se beseda –
řekla Barbara David, ředitelka školy. Ve Stonavě motorkáři navštívili hroby
vojáků 12. pěšího pluku, padlých v 1919 roce. Zástupce PZKO Stefanie
Piszczek informovala členy sdružení o lidech a institucích, které finančně
podporují péči o hrob, především Jana Pyszku, fundátora stěny s pamětní
tabuli. Účastníci putovního výletu rovněž vzdali hold zaolzanským obětem II
světové války pod pomínikem v Českém Těšíně na Kontešynci. V Mostech
u Jablunkova byli na místě, kde padly první výstřely za II světové války.
V jednotlivých obcích se setkali se zástupci polských organizací – PZKO,
Katyňské rodiny a Skupiny polských kombatantů.
Polska Szkoła w Wędryni
Polská škola ve Vendryni:
Wędryńska szkoła jest jedną z najstarszych w
regionie, pierwsza pisemna wzmianka pochodzi z 1628 r. Budynek szkolny,
czynny do dziś otwarto w 1905 r. Pod jednym dachem zaczęły funkcionować szkoły
ewangelicka i katolicka. W roku 1919, kiedy na mocy uchwały wydziału gminy
zostały zlikwidowane szkoły wyznaniowe, powstała sześcioletnia polska szkoła ludowa.
W 1922 r. w budynku polskiej szkoły umieszczono jednoklasową szkołę czeską,
która do własnego nowo wybudowanego obiektu przeniosła się w 1927 r. W latach
bezrobocia 1926-31 gwałtownie zaczęła maleć liczba uczniów (1925/26 – 331,
1930/31 – 211). Mimo to w 1927 r. uruchomiono polskie przedszkole. W okresie
okupacji 1939-45 szkoły polskie i czeskie zostały zamknięte, nauczanie odbywało
się tylko w języku niemieckim. W dniu 29.11.1945 na mocy rozporządzenia
Krajowej Rady Szkolnej w Ostrawie otwarto pięć klas, dyrektorem został Eugeniusz Ciahotny, uczniów było 170.
Później dyrektorami byli kolejno Władysław
Gałuszka (od 1951 r.), Zbigniew
Zuczek (od 1979 r.), Marta Roszka
(od 1992 r.), Elżbieta Wania (od
2005 r.). Obecnie naukę pobiera 101 uczniów, tendencja spadkowa jest wyraźna.
Szkoła cieszy się przychylnością władz gminnnych, doskonale układa jej się
współpraca z Kołem PZKO a osiągnięcia uczniów i abiturientów rozsławiają
ją daleko poza granicami wsi i regionu. Abiturientami szkoły są m.in. doc.dr.inż.Jerzy Cienciała – dyrektor
naczelny Huty Trzynieckiej, Rudolf
Moliński – aktor i reżyser Sceny Polskiej Teatru Cieszyńskiego, Janusz Sikora – fizyk jądrowy
mieszkający w Szwajcarii, Czesław Walek
– kierownik rządowego Biura ds.Romów w Pradze, Władysław Raszka – attaché wojskowy przy ambasadzie RC w Warszawie.
Osobną historię zaczyna natomiast pisać uczennica klasy 9, Ewa Farna. / Vendryňská škola
je jednou z nejstarších v regionu, první písemná zmínka je
z 1628 r. Dnešní školní budova byla otevřena v 1905 r. Pod jednou
střechou tu začaly fungovat školy evangelická i katolická. V 1919 r., kdy
nařízením odboru obce byly náboženské školy zrušeny, byla založena šestiletá
polská lidová škola. V 1922 r. v budově polské školy byla umístěna
česká jednotřídka, která se do vlastní nové budovy přemístila v 1927 r.
V letech nezaměstnanosti 1926-31 prudce začal klesat počet žáků (1925/26 –
331, 1930/31 – 211). Přesto v 1927 r. byla otevřena polská mateřská škola.
Za okupace 1939-45 polské i české školy byly zavřeny, výuka probíhala pouze
v němčině. Dne 29.11.1945 nařízením Krajské školní rady v Ostravě
bylo otevřeno pět tříd, ředitelem byl jmenován Eugeniusz Ciahotny, žáků bylo
170 Postupně řediteli školy byli
Władysław Gałuszka (od 1951 r.), Zbigniew Zuczek (od 1979 r.), Marta Roszka (od
1992 r.), Elżbieta Wania (od 2005 r.). Dnes školu navštěvuje 101 žáků,
klesající tendence počtu žáků je výrazná. Škola se těší přízní vedení obce,
výborně se ji spolupracuje se Skupinou PZKO a úspěchy žáků a absolventů
proslavují školu daleko za hranicemi obce a regionu. Absolventy školy jsou mj.
Doc.Dr.Ing.Jerzy Cienciała – generální ředitel Třineckých železáren, Rudolf
Moliński – herec a režisér Polské scény Těšínského divadla, Janusz Sikora –
jaderný fyzik žíjící ve Švýcarsku, Czesław Walek – ředitel vládní Kanceláře pro
Romy v Praze, Władysław Raszka – vojenský attaché při velvyslanectví ČR ve
Varšavě. Naopak nové dějiny začíná psát žákyně 9.třídy,Ewa Farna. (źródło informacji: „Zwrot“ nr.1/2008)
Zaproszenie na występ chóru
Wspólnota-Coexistentia była zaproszona na uroczysty
koncert z okazji 100-lecia chóru mieszanego Miejscowego Koła PZKO Lutnia.
Patronat honorowy objął Konsul Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie
Jerzy Kronhold oraz Urząd Gminy Lutynia Dolna. Sponsorami uroczystości
jubileuszowej są Urząd Gminy Lutynia Dolna, Konsulat Generalny RP w Ostrawie,
Kongres Polaków w RC i Zarząd Główny PZKO. Wykonawcami programu będą chór
Lutnia – jubilat, młodzież szkolna Polskiej Szkoły Podstawowej w Lutyni Dolnej,
chór męski Chóru Nauczycieli Polskich, chór żeński Kalina z Karwiny,
zespół śpiewaczy Rychwałdzianie, zespół śpiewaczy Kalina z Łazisk i
Biesiada Olzańska. Impreza odbędzie się w sobotę 10.5.br. o godz. 15.00 w Domu
Kultury w Lutyni Dolnej. / Soužití-Coexistentia
byla pozvána na slavnostní koncert u příležitosti 100. výročí smíšeného
pěveckého sboru Místní skupiny Polského svazu kulturně-osvětového „Lutnia“.
Čestnou záštitu převzal Generální konsul Polské republiky v Ostravě Jerzy
Kronhold a Obecní úřad Dolní Lutyně. Sponsory jubilejní slavnosti jsou Obecní
úřad Dolní Lutyně, Generální konsulát PR v Ostravě, Kongres Poláků
v ČR a Hlavní výbor PZKO. V programu budou učinkovat sbor – jubilant
„Lutnia“, školní mládež Polské základní školy v Dolní Lutyni, mužský sbor
„Sbor polských účitelů“, ženský sbor „Kalina“ z Karviné, pěvecký soubor
„Rychwałdzianie“, pěvecký soubor „Kalina“ z Łazisk a „Olzanská beseda“.
Akce se koná v sobotu, 10.5.tr. v 15.00 hod. v Kulturním domě
v Dolní Lutyni..
Mistrzostwa polskich szkół w pływaniu
Mistroství polských škol v
plavání
Uczniowie polskich szkół w Republice Czeskiej mogą
prezentować swoje sportowe umiejętności w różnych dziedzinach sportu. Corocznie
są organizowane zawody w lekkiej atletyce, narciarstwie, piłce nożnej i
pływaniu. Pływackie mistrostwa odbyły się już po raz siódmy 8.4.br. w
Bystrzycy. Wzięło w nich udział 120 uczniów z 16 szkół podstawowych. Poza
konkurencją startowali uczniowie czeskiej szkoły z Bystrzycy. Impreza miała jak
co roku bardzo wysoki poziom. Rywalizacje przebiegały w sześciu kategioriach:
chłopcy klasy 4-5, 6-7, 8-9, dziewczyny klasy 4-5, 6-7, 8-9, w stylu dowolnym i
klasycznym. Aczkolwiek górą byli pływacy broniący barw pływackich drużyn
zawodowych, pasjonaci pływania nie dali jednak za wygraną. Za swe wyczyny na
brawa zasłużyli wszyscy uczestnicy mistrzostw. Zwyciężyła szkoła podstawowa
Lutynia Dolna, która wywalczyła 11 medali. / Žáci polských škol v České republice mohou předvést své sportovní
schopnosti v různých sportovních odvětvích. Každý rok se konají sportovní
hry v lehké atletice, lyžování, kopané a plavání. Plavecké mistroství se
konalo již posedmé 8.4.tr v Bystřici, za účasti 120 žáků z 16
základních škol. Mimo pořadí se účastnili také české školy v Bystřici.
Závody měly jako každý rok vysokou úroveň. Závodilo se v šesti
kategoriích: chlapci tříd 4-5, 6-7, 8-9, děvčata tříd 4-5, 6-7, 8-9, ve dvou
plaveckých stylech – kraul a prsa. Ačkoliv navrch měli plavci
s profesionálních plaveckých oddílu, amatéři nedali nic zadarmo. Za své
výkony si zaslouží všichni uznání. Zvítězila základní škola Dolní Lutyně se
ziskem 11 medailí.
Wyniki /
Výsledky:
Chłopcy klas 4-5 / chlapci 4-5 třídy – styl klasyczny / prsa: 1.Adam Szymanik (Karwina), 2.Pavel Maštalíř (Gródek), 3.Marek Grycz (Trzyniec-Dworcowa), styl dowolny / kraul: 1.Marek Grycz, 2.Adam Szymanik, 3.Janusz Cymorek (Czeski Cieszyn)
Chłopcy klas 6-7 / chlapci 6–7 třídy – styl klasyczny / prsa: 1.Tomasz Klus (Lutynia Dolna), 2.Sebastian N´Dua (Karwina), 3.Janusz Klimek (Bystrzyca), styl dowolny / kraul: Tomasz Klus, 2.Bogdan Nogol (Gnojnik), Wiktor Kowalczyk (Gnojnik)
Chłopcy klas 8-9 / chlapci 8-9 třídy – styl klasyczny / prsa: 1.Marek Blachowski (Lutynia Dolna), 2.Filip Szymanik (Karwina), 3.Roman Klus (Lutynia D.), styl dowolny / kraul: Bogdan Zmełty (Cz.Cieszyn), 2.Marek Blachowski, 3.Roman Klus i Zbyszek Sznapka (Bystrzyca)
Dziewczyny klas 4-5 / děvčata 4-5 třídy – styl klasyczny / prsa: 1.Claudia Bromek (Olbrachcice), 3.Joanna Sznapka (Bystrzyca), 3.Monika Mrózek (Bystrzyca), styl dowolny / kraul: 1.Claudia Bromek, 2.Joanna Sznapka, 3.Katarzyna Buława (Czeski Cieszyn)
Dziewczyny klas 6-7 / děvvčata 6–7 třídy – styl klasyczny / prsa: 1.Joanna Pająk (Lutynia Dolna), 2.Aneta Liszok (Lutynia Dolna), 3.Sabina Blachowska (Lutynia Dolna), styl dowolny / kraul: 1.Joanna Pająk, 2.Aneta Liszok, 3.Dominika Bielesz (Bystrzyca)
Dziewczyny klas 8-9 / děvčata 8-9 třídy – styl klasyczny / prsa: 1.Jola Stryja (Bystrzyca), 2.Renata Waszut (Trzyniec-Dworcowa), 3.Sara Szkuta (Karwina), styl dowolny / kraul: 1.Jola Stryja, 2.Diana Gaś (Cz.Cieszyn), 3.Agata Wisełka (Bystrzyca)
Sztafety – 1.Lutynia Dolna, 2.Bystrzyca, 3.Karwina
Na temat czesko-polskich patroli policji
Na téma česko-polských
policejních hlídek
Po zniesieniu kontroli granicznych w grudniu
ubiegłego roku dyżurują na wspólnym posterunku w Czeskim Cieszynie i Cieszynie
strażnicy miejscy. Od marca br. na mocy uzgodnień pomiędzy Republiką Czeską i
Rzeczypospolitą Polską działają w regionach przygranicznych wspólne
czesko-polskie patrole, składające się z dwu policjantów czeskich i
jednego polskiego, a w Polsce naodwrót. Policjanci przeszli specjalne
szkolenie, również językowe. Nowym zadaniem policji jest pomoc osobom
przekraczającym granicę, udzielanie informacji, ale też pilnowanie porządku i
walka z drobną przestępczością. Od 26.3. br. takie patrole działają w Boguminie
i w graniczących z Boguminem gminach po polskiej stronie, przykładowo w
Chałupkach. „Zdecydowanie wspólne patrole to dobra rzecz, policjanci będą
współpracować, odpadną wzajemne bariery, w tym językowe. Dla zapewnienia
spokoju i bezpieczeństwa naszych i polskich obywateli jest taka działalność
policji na pewno potrzebna“ – przekazała reprezentująca ČSSD wiceburmistrz
Bogumina Věra Palkowa. Natomiast
inaczej to widzi David Maryška,
radny za ODS. Na pytanie redaktora gazety miejskiej „Oko“, czy wspólne
czesko-polskie patrole mogą poprawić bezpieczeństwo w mieście powiedział, że
działalność takich patroli uważa za modny trend, bez zasadniczego znaczenia
praktycznego dla zapewnienia bezpieczeństwa w mieście. Nie jest mu znane, by w
Boguminie obecność polskiego policjanta znacznie pomogła zwiększyć
bezpieczeństwo (red.: po tygodniu działalności patrolu). Maryška sądzi nawet,
że „nasi strażnicy i policjanci są w stanie i bez polskiego kolegi komunikować
i kiedykolwiek pomóc“. / Po zrušení
hraničních kontrol v prosinci minulého roku chrání nás v Českém
Těšíně a Těšíně společné hlídce městští strážnici. Od března tr. na
základě dohody mezi Českou republikou a polskou republikou působí
v přihraničních regionech společné česko-polské hlídky složené ze dvou
českých a jednoho polského policisty, a v Polsku naopak. Policisté prošli
speciálním školením, také jazykovým. Novým úkolem policie je pomoc občanům,
kteří překračují hranici, předávání informací, ale také ochrana pořádku a boj
s drobnou kriminalitou. Od 26.3. takové hlídky působí v Bohumíně a
v přilehlých polských obcích, například v Chalupkách. „Rozhodně jsou
smíšené hlídky dobrá věc, policisté budou vzájemně spolupracovat, při řešení
problémů odpadnou vzájemné bariéry, třeba i jazykové. Pro klid a bezpečí našich
i polských občanů je tato aktivita policistů určitě potřeba.“ – uvedla
místostarostka za ČSSD Věra Palková. Avšak jinak to vidí David Maryška,
zastupitel za ODS. Na otázku redaktora městských novin „Oko“, zda smíšené
česko-polské hlídky mohou napomoci bezpečnosti ve městě řek, že činnost těchto
hlídek považuje za módní vlnu, bez zásadního praktického významu pro bezpečnost
ve městě. Neví o žádném policejním zásahu v Bohumíně, u kterého by přítomnost
polského policisty výrazně napomohla zvýšit bezpečnost (re.: po týdnu činnosti
hlídky). Maryška se dokonce domnívá, že „naši strážnici či policisté dokáží i
bez polského kolegy komunikovat a kdykoliv pomoci“
“Romano voďi“ o współżyciu z Romami
“Romano voďi“ o soužití s
Romy
Dla 2/3 ludzi zamieszkałych w Czechii współżycie
z Romami jest problemem. Niemal połowie Czechów i Czeszek przeszkadza, że
w ich województwie są romskie ghetta. 2/5 ankietowanych niezadowolonych jest
z faktu, że takie ghetta są wprost w ich gminie. Dziewięć
z dziesięciu obywateli RC bieda domy i dzielnice postrzega jako problem,
którym koniecznie trzeba się zająć. Wynika to z analizy, jaką
przeprowadziła agentura GAC socjologa Ivana Gabala. Najwięcej ankietowanych pochodziło
z województw z większą liczbą romskich ghett. „Wielu polityków
słusznie obawia się opinii publicznej i nie garnie się zająć się tym problemem.
A trzeba tą ciemną komorę prześwietlić“ – powiedział Gabal. Jego zdaniem
problem romskich ghett będzie w niektórych regionach prawdopodobnie tematem
kampanii przedwyborczej przed jesiennymi wyborami wojewódzkimi i senackimi.
Współżycie z mniejszością romską dla Czechów nie jest priorytetem.
Większość trapi problematyka ekonomiczna i socjalna, stan służby zdrowia, czy
korupcja. Problematykę romską na pierwsze miejsce umieściły tylko 4% obywateli.
Dziewięć z dziesięciu ankietowanych uważa, że za istnienie ghett
odpowiedzialni są sami Romowie. Taka sama liczba ludzi uważa, że Romowie nie
chcą pracować, nadużywają zasiłki socjalne, mają inne zwyczaje i wartości,
które nie korespondują z przyzwyczajeniami społeczeństwa
większościowego... / Dvě třetiny lidí
v Česku považují soužití s Romy za problém. Téměř polovině Čechů a
Češek vadí, že v jejich kraji existují romská ghetta. Dvě pětiny
dotázaných nejsou spokojeny s tím, že taková místa jsou přímo v jejich
obci. Devět z deseti obyvatel České republiky tyto chudínské domy a čtvrti
vnímá jako problém, který se musí řešit. Vyplývá to z analýzy, kterou
vypracovala agentura GAC sociologa Ivana Gabala. Více dotázaných pocházelo
z krajů z větším množstvím romských ghett. „Řada politiků se
oprávněně obává veřejného mínění. Nechce se jim do tohoto problému sáhnout. Je
potřeba tu temnou komoru prosvítit“ – řekl Gabal. Podle něj se téma romských
ghett stane patrně v některých regionech tématem předvolební kampaně do
podzimních krajských a senátních voleb. Soužití s romskou menšinou Češi za
prioritní problém nepovažuji.Větší část lidí trápí spíš ekonomická a sociální
situace, stav zdravotnictví či korupce. Romskou otázku na první místo postavila
čtyři procenta dotázaných. Podle devítí z deseti dotázaných za existenci
ghett mohou samotní Rimové. Stejné množství lidí míní, že se Romům nechce
pracovat, zneužívají sociální dávky a mají jiné zvyky i hodnoty, které se těžko
slučují s životem většinové společnosti… „Romano voďi“ („Romská duše“),
3/2008
Co pisze prasa słowackiej mniejszości narodowej
Słowacka mniejszość narodowa w RC jest wydawcą kilku pism, m.in. miesięcznika „Slovenské doteky“: Wydawcą jest Słowacko-czeski Klub w Pradze, a redaktorem naczelnym Naďa Vokušowa. Zamieszczamy przedruk w słowackim oryginale kilku artykułów, jakie ukazały się w tegorocznych numerach 3 i 4.
Sebavedomá a
životaschopná – V Českej republike žije zatiaľ
najmladšia slovenská menšina vo svete vobec – v tomto roku oslavuje
pätnáste výročie svojho zrodu. Po rozdelení Česko-Slovenska sa v pozícii
najväčšej národnostnej menšiny v Česku a druhej najväčšej na svete (po Spojených
štátoch amerických) ocitlo vyše tristotisíc bývalých česko-slovenských občanov
slovenskej národnosti. Táto menšina má preto z logiky veci celkovo
špecifické postavenie medzi ostatnými. Slováci žijúci v Českej republike
sa len ťažko a pomaly vyrovnávali s faktom, že sa stali z noci na
ráno národnostnou menšinou. Išlo nielen o psychickú záležitosť, ale
koniec-koncov i o počiatočné administratívne problémy. Tie sa časom utriasli a
slovenská menšina v Česku sa postupne ešte viac rozrastala najmä migráciou
mladých Slovákov za prácou a štúdiom. V súvislosti s rozdelením
Česko-Slovenska postupne vznikali aj nové menšinové spolky a združenia.
Slovenskú menšinu dnes zastupuje roznorodé spektrum občianských iniciativ,
ktoré sa postupom času sformovali do troch hlavných prúdov, reprezentovaných
Klubom slovenskej kultúry, Obcou Slovákov a Slovensko-českým klubom. Okrem toho
v Českej republike posobi i rad užšie zameraných či menších spolkov.(…)
Pätnásť rokov po zrode slovenskej menšiny v Česku možeme konštatovať, že
ide o výnimočné sebavedomú, aktívnu a životaschopnú menšinu. Je síce
ovplyvňovaná rýchlou prirodzenou asimiláciou, danou predovšetkým prevahou
zmiešaných manželstiev, napriek tomu z hľadiska slovenského povedomia
nepochybne predčí najväčšiu slovenskú komunitu v zahraničí, ktorá je
v USA. Výrazným špecifikom prostredia, v ktorom žije, je nielen
spoločná história, ale aj vzájomná zrozumiteľnosť češtiny a slovenčiny, a tým
daný i nesmierne veľký záujem českého prostredia o slovenskú kultúru a dianie
v tejto susednej a stále veľmi blízkej krajine. Už aj preto nepochybne má
slovenská menšina v ČR pre sebou stále bohatú a pestrú budúcnosť.
K oštepu
ma priviedlo zranenie – Českému športu v minulom roku suverénne
kraľovali ženy – rýchlokorčuliarka Martina Sábliková, oštepárka Barbora
Špotákova, slalomárka Šárka Záhrobská a bežkyňa na lyžiach Kateřina Neumannová.
Všetky štyri získali titul majsterky sveta (…). Barbora Špotákova, zlatá
medailistka z Osaky, má aj slovenské korene. Bára, kto z vašej
rodiny pochádza zo Slovenska? Moj otec, ktorý sa narodil v Košiciach
– moj dedo bol Slovák a babka Maďarka. Mamka je Češka a ja som sa už narodila
v Jablonci nad Nisou, kde som aj vyrástla. Vždy však veľmi rada spomínam
na návštěvy u starých rodičov na Slovensku. Spolu s rodičmi a
s bratom sme tam pravidelne chodili na návštevy a na letné prázdniny.
Bohužiaľ rodičia mojho otca už nežijú. Ale na Slovensku mám ešte celkom
rozsiahle príbuzenstvo a pokiaľ mi čas len trošku dovolí, rada ich navštívím.
Moj starý otec sa po druhý raz oženil a jeho manželka, jeho druhá babka, stále
žije v Bratislave. Príbuzných však mám ak v Žiline.
Trinástka bez
obáv – V roku 2008 vstúpi Slovensko-český klub, vydavateľ časopisu
Slovenské dotyky, už do trinásteho roku svojej existencie. V rozpore s poverami
by toto obdobie malo byť skor štiastné, rozhodne veľmi produktívne (…).
Festivaly Dni slovenskej kultury sa majú tento rok uskutočniť už
v trinástich mestách, v roku 2007 to bolo v jedenástich. Ten
najväčši, českobudějovický, máme práve za sebou, skončil sa Radničným bálom
v piatok 22. februára. Ten najstarší, odohrávajúci sa v kulisách
„moravských Atén“, teda Moravskej Třebovej, nás čaká v aprili, najviac ich
je koncentrovaných do októbra, ktorý je už tradične Mesiacom česko-slovenskej
kultúrnej vzájomnosti.
S Liverpoolom
podpísal životnú zmluvu – Od začiatku
tohto roku je hráčom najslávnejšieho anglického klubu, FC Liverpool.
Dvadsaťštyriročný Martin Škrtel sa stal najdrahším Slovákom v histórii
nášho futbalu, keď do tímu päťnásobného víťaza Ligy majstrov prestúpil za 310
miliónov korún.
Slovenská
literatúra a jej autori – Medzinárodný knižný veľtrh Svět knihy 2008
vstupuje do svojho 14.ročníka a tento rok sa bude konať už v treťom
aprílovom týždni – od 24. do 27.apríla. Slovenský národný stánok už tadične
zabezpečuje Literárne informačné centrum a do jeho sprievodných podujatí, ktoré
sa v ostatných rokoch zmenili na skutočný literárny festival, prispeje
štyrmi programami, v ktorých predstaví viacerých slovenských autorov a
najnovšie preklady diel slovenskej literatúry do češtiny (…).
Slovákov
vyháňajú zo Slovenského domu – Poslanci samosprávy obce Mlynky
(Pilisszentkereszt) v Maďarsku, kde tvoria Slováci až 55% obyvateľstva,
25.marca väčšinou hlasov rozhodli o tom, že zo Slovenského domu vysťahujú kanceláriu,
v ktorej sídlia Slovenská samospráva v Mlynkoch a Združenie a
regionálne kultúrne stredisko pilíšských Slovákov. Za návrh hlasovalo šesť
poslancov, proti boli dvaja, a dvaja poslanci sa odmietli zúčastniť na
hlasovaní. Samosprávy by sa mali do 1.apríla presťahovať do obnovených
náhradných priestorov bytu v základnej škole. Slováci v búrlivej
diskusii zastupiteľstva namietali, že obecnej samospráve ide o rozdelenie
Slovákov, ktorých tri združenia budú mocť naďalej zostať v Slovenskom
dome. Vyše 10 rokov totiž fungovali všetky slovenské organizácie pod jednou
stechou v centrálnej časti obce. Podľa niektorych názorov ide o kroky smerujúce k asimilácii Slovákov
v obci, ktorá je z hladiska podielu obyvateľstva „naj-slovenskejšou“
v Maďarsku. Na situáciu zareagovala slovenská diplomacia, minister Kubiš
má podať informáciu Národnej rade SR, podľa vicepremiéra Dušana Čaploviča sa
Mlynkami má zaoberať aj vláda.
Z działalności Wspólnoty-Coexistentii na podstawie artykułów
z „Głosu Ludu“ – gazety Polaków w Republice Czeskiej
Ruch Polityczny Wspólnota-Coexistentia w 1996 roku
Dyskusja nad materiałem ilustrującym sytuację w polskim szkolnictwie na Zaolziu, a także proponującym kroki zmierzające do poprawy aktualnego stanu w tej dziedzinie zdominowała zebranie rady wykonawczej ruchu politycznego „Coexistentia-Wspólnota“. Omawiany materiał przekazany zostanie sejmowej Komisji ds.Łączności z Polakami za Granicą oraz Konsulatowi Generalnemu RP w Ostrawie. Działacze ruchu są zdania, że polskim szkolnictwem w RC powinien zarządzać samodzielny urząd szkolny, który podlegałby bezpośrednio ministrowi szkolnictwa (…). Sytuację w szkolnictwie polskim w obwodzie jabłonkowskim omówił Bogusław Kaleta. (..) Działaczy „Wspólnoty“ zaniepokoiła również decyzja przedstawicielstwa gminnego w Stonawie o likwidacji polskiej szkoły czy, jak mówią niektórzy, jej integracji ze szkołą czeską („Głos Ludu“, 1.2.1996, „O polskim szkolnictwie“).
Konwent Polskiej Sekcji Narodowej ruchu politycznego „Coexistentia-Wspólnota“ toczył się w miniony piątek w hotelu „Piast“ w Czeskim Cieszynie. Obradom przewodniczył Władysław Niedoba. Sprawozdanie przedstawił przewodniczący Sekcji Polskiej Alfred Kołorz. Podkreślono w nim, że zadaniem Ruchu jest przetrwanie. Wymieniono, że reprezentanci Ruchu spotkali się z przedstawicielami miast Bogumina i Hawierzowa. Odbyli rozmowy z działaczami w Piotrowicach, Błędowicach, Jabłonkowie i Bukowcu. „Coexistentia“ przekazała ambasadorowi RP w Pradze, Markowi Pernalowi, jak i polskim senatorom „nie załatwione przez rząd czeski (i polski – mro) zagadnienia jak: zwrot majątków byłych organizacji polskich, sprawę 15 proc. odszkodowania Polaków represjonowanych przez okupanta, drastyczne obniżenie dotacji dla organizacji polskich na kulturę, szkolnictwo i prasę narodowościową – co powoduje zanik zespołów, dwujęzyczność, sprawę nowej ustawy szkolnej wprowadzającej limity uczniów w klasach, niedostateczną reprezentację mniejszości w wyższych organach władzy, mały ruch graniczny, jak również poprawki do umowy czechosłowacko-polskiej, która, jak zrozumieli już przedstawiciele niemal wszystkich organizacji polskich na Zaolziu, nas nie ochrania“. Omawiano sprawy związane z wyborami parlamentarnymi (…). Stanisław Gawlik poruszył kwestie związane ze zbliżającym się kongresem ruchu. Poinformował, że w jesiennych wyborach senatorskich ruch zamierza startować (…). Projekt obsady personalnej władz naczelnych ruchu przedstawił Edwin Macura. Przewodniczącym Sekcji Narodowej został ponownie Alfred Kołorz. Konwent w swojej uchwale postanowił „powołać niezależną komisję do spraw szkolnictwa, działać w kierunku wystąpienia do sądu konstytucyjnego o uznanie za nieważne tych artykułów ustawy szkolnej, które są niezgodne z konstytucją RC i międzynarodowym traktatem dotyczącym praw dziecka… oraz polecił wystąpić z protestem dotyczącym pogwałcenia praw socjalnych młodzieży studiującej za granicą“ („Głos Ludu“, 20.2.1996, „Konwent Polskiej Sekcji Narodowej Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota – ocena sytuacji“).
Na zebraniu Rady Wykonawczej Ruchu Politycznego „Coexistentia-Wspólnota“, które odbyło się 29.2. w Czeskim Cieszynie, poinformowano członków o rozmowach, jakie delegacja Ruchu przeprowadziła z konsulem generalnym RP w Ostrawie, Bernardem Błaszczykiem. „Wspólnotę“ reprezentowali na nim Stanisław Gawlik, Edwin Macura, Alfred Kołorz, Władysław Buda i Tadeusz Toman. W spotkaniu wziął również udział konsul Piotr Szwarc. Przedstawiciele „Wspólnoty“ poinformowali konsula o wynikach ostatniego Konwentu Ruchu oraz przekazali materiały dotyczące szkolnictwa polskiego na Zaolziu. Dyskutowano o kwestii zwrotu majątków bezprawnie zabranych organizacjom polskim. Na czwartkowym zebraniu wiele uwagi poświęcono zbliżającym się wyborom parlamentarnym. Postanowiono, że „Wspólnota“ podpisze umowę koalicyjną o współpracy wyborczej z ruchem politycznym „Niezależni“. Ruch ten zwrócił się do „Wspólnoty“ z propozycją wystawienia na swoich listach kandydatów mniejszości narodowych. Działacze „Wspólnoty“ doszli do wniosku, że jest to jedyna możliwość, jak włączyć się do walki o mandaty poselskie, z powodu 5-procentowego progu wyborczego „Wspólnota“ startująca samodzielnie nie ma szans. W obradach poruszono również problemy szkolnictwa. Negatywnie oceniono podporządkowanie placówek szkolnych w Stonawie czeskiej dyrekcji. Podkreślono, że łączenie czeskich i polskich szkół jest ciosem wymierzonym w polskie szkolnictwo na Zaolziu. „Wspólnota“ w swojej uchwale ustosunkowała się również do spraw związanych z szkolnictwem średnim. Popierać będzie m.in.działania zmierzające w kierunku powołania polskiego gimnazjum w Orłowej („Głos Ludu“, 5.3.1996, „Na listach niezależnych“).
Przygotowaniom do spotkania z Mirosławem Pietrewiczem, wicepremierem RP zostało poświęcone w wtorek 19.3. spotkanie komisji ds.ochrony polskiego szkolnictwa na Zaolziu – sekcji polskiej ruchu politycznego „Coexistentia-Wspólnota“ w Czeskim Cieszynie. Uchwalono, że wicepremierowi zostaną przekazane materiały prezentujące aktualny stan naszego szkolnictwa. Wiele uwagi poświęcono gimnazjum polskiemu w Orłowej, wskazując na sprawę objęcia w polską własność chociaż części nowego budynku. Dyskutowano również na temat zagrożonych placówek przedszkolnych i szkolnych w Piosku, Lutyni Dolnej, Boguminie, Błędowicach i Stonawie. Niektóre placówki już utraciły swoję samodzielność i podlegają dziś czeskiej dyrekcji, w stosunku do pozostałych Urzędy Szkolne zapowiedziały podobne decyzje. W związku z zaistniałą sytuacją zdycydowano, że priorytetem jest opracowanie materiałów zaświadczających o naruszaniu prawa przy likwidacji placówek szkolnych oraz zebranie argumentów na ich obronę. Postanowiono z tymi dokumentami odwiedzić czeskie ministerstwo szkolnictwa, jak i poinformować o sprawie Konsulat RP w Ostrawie i MSZ w Warszawie. Ponadto postanowiono spotkać się z radnymi w gminach, w których zagrożone są polskie szkoły i przedszkola („Głos Ludu“, 23.3.1996, „Komisja ds.ochrony szkolnictwa polskiego na Zaolziu – obrona polskich szkół i przedszkoli“).
Ogólnokrajowym liderem wyborczym ruchu politycznego „Niezależni“ będzie reżyser Vlastimil Venclík, członek przedstawicielstwa miasta stołecznego Pragi – taką decyzję podjęli 27.4. w Pradze-Dlabaczowie uczestnicy przedwyborczej konferencji „Niezależnych“. Na swych listach do wyborów parlamentarnych zgłosili oni również kandydatów mniejszości narodowych (Polaków, Ukraińców, Węgrów), stąd i zaproszenie na konferencję, i udział w niej działaczy ruchu politycznego „Coexistentia-Wspólnota“ – Alfreda Kołorza, Rudolfa Fronca i Tadeusza Tomana (…). Stwierdzono, że istnieje szansa pokonania przez niezależnych 5-proc. progu wyborczego. Działacze Ruchu oczekują szerszego poparcia przede wszystkim w mniejszych miastach i wioskach. „Niezależni“ wpłacili we wszystkich okręgach wyborczych przewidzianą przez ustawę kaucję 200 tys. koron (łącznie 1,6 mln koron). W wypadku, że nie uzyskają 5-proc. progu wyborzego, zamierzają sprawę wnoszenia kaucji wyborczej zaskarżyć do Sądu Konstytucyjnego. Ordynacja wyborcza jest, według opinii działaczy ruchu, niezgodna z niektórymi przepisami Konstytucji RC, więc kaucja powinna zostać zwrócona. Program wyborczy ruchu niezależnych ma 12 rozdziałów, z których jeden dotyczy praw mniejszości narodowych. „Niezależni“ są właściwie jedynym ugrupowaniem politycznym w wyborach, które włączyło do swego programu politykę narodowościową. Nawiązał też ruch współpracę z reprezentantami mniejszości narodowych i etnicznych, a ogólniej mniejszości, które kulturę pojmują inaczej niż społeczeństwo większościowe. Richard Barták, lider wyborczy w okręgu północnomorawskim, podkreślił w dyskusji konieczność włączenia do kampanii wyborczej starostów i radnych wybranych w wyborach samorządowych z list kandydatów niezależnych. Alfred Kołorz natomiast poinformował o udziale w kampanii wyborczej działaczy „Coexistentii-Wspólnoty“. Jak zapewnił będą oni prowadzić agitację przedwyborczą wśród mniejszości polskiej, ukraińskiej i węgierskiej. Jego zdaniem lista nr 5 będzie miała znaczne poparcie (…). „Niezależni“ domagają się dostępu do radia i telewizji, a udział przedstawicieli partii politycznych w debatach telewizyjnych powinien być dobierany formą losowania. Wzywają też do dialogu o społeczeństwie obywatelskim („Głos Ludu“, 2.5.1996, „Wspólnota agituje za Niezależymi – szansa na 5 procent głosów“).
We wtorek o północy upłynie termin składania list kandydatów na posłów do parlamentu czeskiego protokolantom okręgowych komisji wyborczych. O godzinie 21.45 przedostatnią, 19. partią, która zarejestrowała swych kandydatów w północnomorawskim okręgu wyborczym w Ostrawie, była partia „Niezależni“. Na drugim miejscu, po północnomorawskim liderze, byłym wicepremierze rolnictwa w czeskim rządzie premiera P.Pitharta, inż.J.Bartáku, znalazł się szef ruchu politycznego „Coexistentia-Wspólnota“, dr.Stanisław Gawlik. Ponieważ partia „Niezależni“ nie należy do znanych, zwróciliśmy się do S.Gawlika z pytaniem, dlaczego przyjął współpracę właśnie z politykami z tego ugrupowania. „W związku z tym, że program wyborczy tej partii był dla nas przychylnie nastawiony, głównie część dotycząca mniejszości narodowych, zgodziliśmy się kandydować z tej listy. Na liście północnomorawskiego okręgu wyborczego znalazło się 25 naszych sympatyków – członków PZKO, Macierzy Szkolnej i innych osób przychylnych naszemu ruchowi. Również w innych okręgach wyborczych w RC kandyduje około 30 mieszkańców Śląska Cieszyńskiego“. Według nazwisk można wnosić, że na liście znaleźli się również przedstawiciele narodowości romskiej i ukraińskiej. Ze znanych osobistości jest tu dyrektor skansenu rożnowskego, światowej sławy folklorysta dr.J.Štika i inni. Na pytanie, jak można by scharakteryzować kandydatów partii „Niezależni“, dr.S.Gawlik odpowiedział: „Są to przede wszystkim przedstawiciele małych partii i inicjatyw społecznych. W 1994 roku praski lider, inż K.Mrázek, utworzył przed wyborami komunalnymi ruch polityczny „Niezależnych“ z myślą o kandydatach na radnych, którzy nie są podporządkowani żadnym rygorom partyjnym, a kierują się tylko własną wizją, jak powinno się działać w gminach. W wyborach komunalnych właśnie „niezależni“ uzyskali największe poparcie wyborców. Stąd na naszej liśnie aż 20 starostów różnych gmin regionu północnomorawskiego“ („Głos Ludu“, 4.4.1996, „Stanisław Gawlik na liście Niezależnych“).
Już po raz drugi w przeciągu jednego miesiąca odbyło się w skrzeczońskim Domu PZKO spotkanie ludzi interesujących się tereźniejszością i przyszłością polskich szkół i przedszkoli w Nowym Boguminie i Lutyni Dolnej. Wtorkowe zebranie (9.4.) zogranizowała komisja ds.ochrony szkolnictwa polskiego na Zaolziu, którą na ostatnim Konwencie powołał ruch polityczny „Coexistentia-Wspólnota“. W Skrzeczoniu spotkali się przedstawiciele Koł PZKO z Nowego Bogumina, Skrzeczonia, Szonychla i Lutyni Dolnej, dyrektorki szkół podstawowych w Lutyni Dolnej i Nowym Boguminie, Alicja Berki i Maria Sładeczek, oraz dyrektorka przedszkola w Lutyni Dolnej, Danuta Chorzempa. „Wspólnotę“ reprezentowali jej przewodniczący Stanisław Gawlik, Tadeusz Toman i Alfred Kołorz. Jak powiedział po zebraniu członek Rady Wykonawczej „Coexistentii-Wspólnoty“, a zarazem przewodniczący wspomnianej wyżej komisji, Tadeusz Toman, spotkanie miało na celu omówienie aktualnej sytuacji panującej w tutejszych placówkach szkolnych i przedszkolnych, jak również ich bliskiej i dalszej perspektywy. Zarówno szkoła w Lutyni Dolnej, jak i bogumińska małoklasówka wystąpiły do Urzędu Szkolnego w Karwinie o udzielenie wyjątku ze znowelizowanej ustawy szkolnej. Obie placówki na bieżący rok wyjątek uzyskały („Głos Ludu“, 11.4.1996, „Ze Wspólnotą o szkolnictwie – skrzeczońskie rozmowy“).
Rok temu zarejestrowano ruch polityczny „Niezależni“. Na dwa tygodnie przed zamknięciem list wyborczych „Niezależni“ zdecydowali się na wystawienie do wyborów parlamentarnych swoich kandydatów. Na liście północnomorawskiej zaraz po liderze Richardzie Bartáku, teoretyku rolnictwa ekologicznego, figuruje nazwisko Stanisława Gawlika, dyrektora hotelu „Dom Polski“ w Ostrawie, trzecie miejsce przypadło przedsiębiorcy prywatemu Deziderowi Balogowi, kolejne starostowi miejscowości Sobiechleb Františkowi Klesnilowi, kierowcy Vasilu Vaníkowi itd. Na czwartkowej konferencji prasowej „Niezależni“ zadeklarowali, że pragną być alternatywą dla tych wyboców, którzy nie są w stanie odnaleźć swojego miejsca na dotychczasowej scenie politycznej. Ruch reprezentuje wszystkie mniejszości, w tym narodowe i etniczne. Opowiada się za wstąpieniem do NATO i Unii Europejskiej. W sprawie kary śmierci, wybijanej szczególnie przy okazji wyborów, ruch opowiada się za utrzymaniem jej zakazu. Podkreśla, że konieczna jest decentralizacja administracji państwowej i przekazanie nie tylko władzy, ale i finansów na niższe szczeble. Popiera starania prezydenta RC o powołanie urzędu rzecznika praw obywatelskich („Głos Ludu“, 27.4.1996, „Alternatywa dla niezdecydowanych – Niezależni do wyborów“).
Nie zrażeni ulewnym deszczem – pisze „Głos Ludu“ z 16.5.1996 – spotkali się we wtorkowe popołudnie w nowej sali Teatru Lalek „Bajka“ w Czeskim Cieszynie polscy kandydaci na posłów do Parlamentu RC: Stanisław Gawlik (w środku), kandydujący z listy „Niezależnych“ oraz Wawrzyniec Fójcik (z prawej), kandydat na posła z ramienia Obywatelskiej Partii Demokratycznej. Przedwyborczej debacie, zaaranżowanej przez redaktor Otylię Toboła z redakcji audycji polskich Czeskiego Radia w Ostrawie, przysłuchiwało się i zadawało pytania dwudziestu ośmiu wyborców, fot.: M.Radłowska-Obrusnik.
Karty do głosowania ruchu politycznego „Niezależni“ dla północnomorawskiego okręgu wyborczego zawierają, jak stwierdził przedstawiciel ruchu Jiří Novák, w wielu wypadkach dane odmienne od tych, które znalazły się na listach kandydatów przekazanych przez „Niezależnych“ Okręgowej Komisji Wyborczej. Jak powiedział szef „Coexistentii-Wspólnoty“, Stanisław Gawlik, błędy merytoryczne znalazły się przy nazwiskach wielu kandydatów, także reprezentujących „Wspólnotę“. Na kartach do głosowania figuruje ponadto obok trzydziestu nazwisk kandydatów, którzy nie są członkami żadnej partii ani ruchu, informacja o ich członkowstwie w ruchu politycznym „Niezależni“… („Głos Ludu“, 21.5.1996, „Niezależni protestują – karty z błędami“).
„(…) Ruch polityczny „Niezależni“, w ramach którego startowała „Wspólnota“ nie osiągnął wyników, jakich się spodziewał. W ramach całej Czeskiej Republiki nie mieliśmy oczywiście na nie wpływu. Faktem jest również, że sukcesu nie osiągnęliśmy także w powiatach Karwina i Frydek Mistek. Po prostu większość Polaków zachowała się racjonalnie i – pomimo że nie akceptowała programu ODS – zagłosowała na pana Wawrzyńca Fójcika. Z drugiej strony niekorzystne byłoby dla naszego polskiego społeczeństwa, gdyby „Wspólnota“ spełniła ultimatum pana Tadeusza Wantuły i wycofała się z wyborów. „Niezależni“ odbierali głosy nie partii ODS, ale przede wszystkim partiom ČSSD i KDU-ČSL (…). W przyszłości musimy przyzwyczaić się do tego, że Polacy będą startować z różnych list wyborczych. Po prostu nie jesteśmy jako społeczeństwo polskie na Zaolziu jednomyślni, co nie oznacza, że nie powinniśmy działać zgodnie w podstawowych dla naszego bytu narodowego sprawach, jaką jest, przykładowo, obrona naszego szkolnictwa …. („Głos Ludu“, 8.6.1996, „Wspólnotowcy z listy Niezależnych – nie osiągnęliśmy spodziewanych wyników“).
Powołana na ostatnim Konwencie ruchu
politycznego „Coexistentia-Wspólnota“ komisja ds.ochrony szkolnictwa polskiego na
Zaolziu obradowała 13.6. w Milikowie-Pasiekach Celem takich spotkań w terenie
jest uzyskanie informacji o działalności placówek szkolnych i przedszkolnych
oraz przedyskutowanie sytuacji naszego szkolnictwa z ludźmi, którym jego
los szczególnie leży na sercu. Tym razem zajmowano się szkolnictwem polskim w
Milikowie, Koszarzyskach i w obwodzie jabłonkowskim. Organizatorów spotkania
reprezentowali Stanisław Gawlik, Edwin Macura, Jan Ryłko, Tadeusz Toman.
Przybyła również metodyczka ds.polskich przedszkoli, Janina Opluštilowa. O
polskiej szkole w Koszarzyskach mówiła jej dyrektorka, Irena Starzykowa (...).
Dyrektorka polskiego przedszkola w Jabłonkowie, Zofia Sikora stwierdziła, że do
przedszkola uczęszcza 52 dzieci, są dwa oddziały oraz 4 nauczycieli. Etaty nauczycielskie
jednak zredukowano, listy i prośby w tej sprawie do Urzędu Szkolnego pozostały
bez odpowiedzi. Sytuację polskiego przedszkola w Piosku omówiła Maria Kozera,
nauczycielka odwołana niedawno ze stanowiska dyrektorki przedszkola (…). Na
zebraniu głos zabrał przewodniczący komisji, Jan Ryłko. Powiedział, że
znowelizowane ustawy są złe, gdyż umożliwiają dowolną interpretację.
Poinformował, że w czwartek 20.6. odbędzie się w hotelu „Piast“ w Czeskim
Cieszynie spotkanie na temat szkolnictwa polskiego na Zaolziu. Jego
współorganizatorami są komisja jabłonkowska, ZG PZKO i Rada Polaków …. („Głos Ludu“, 18.6.1996, „Obadowała komisja
ds. ochrony szkolnictwa polskiego na Zaolziu – w najbliższy czwartek spotkanie
w Piaście“).
Obsah článku Z činnosti Soužití-Coexistentia na základě
článků z „Głosu Ludu – novin Poláků v České republice“ – Politické hnutí
Soužití-Coexistentia v 1996 roce: Výkonná rada jednala o situaci
polského školsví na Zolzí. Byly zpracovány materiály pro komisi polského Sejmu
a Generální Konsulát PR v Ostravě. Funkcionáře „Soužití“ znepokojilo také
rozhodnutí obecního zastupitelstva ve Stonavě o zrušení polské školy – nebo jak
se mluví – její integraci s českou školou (GL, 1.2.1996). Konvent Polské
národní sekce jednal v Českém Těšíně, bylo zdůrazněno, že úkolem je
přežití. Delegace Hnutí se setkala se zástupci měst Bohumín a Havířov, konaly
se schůze s fukcionáři v Petrovicích, Bludovicích, Jablunkově a
Bukovci. Hnutí předalo velvyslanci PR v Praze a také poským senátorům seznam
nevyřešených vládou ČR (a také PR) otázek, jako navrácení majetků bývalých
polských organizací, záležitost 15% odškodnění Poláků postižených okupantem,
drastické snížení dotací pro polské kulturní organizace, školství a národnostní
tisk – což v důsledku vede k zániku souborů, dvojjazyčnost, nový
školský zákon, který zavádí minimální počty žáků ve třídách, nedostatečná
reprezentace polské menšiny ve vládních institucích, malý pohraniční styk a
také novelizace československo-polské smlouvy, která, jak pochopili již zástupci
téměř všech polských spolků na Zaolzí, nás nechrání. Byly projednávány otázky
souvísející s parlamentními a senátními volbami a personální otázky.
Konvent zřídil nezávislou komisi pro záležitosti školství, která bude působit
tak, aby byly ústavním soudem uznány za neplatné ty články školského zákona,
která nejsou v souladu s ústavou ČR, mezinárodnímí úmluvami o právech
dítěte... a navrhl vystoupit se stížnosti týkající se narušení sociálních práv
mládeže studující za hranicemi země (GL, 20.2.1996).
Na
schůzi Výkonné rady 29.2.tr. v Českém Těšíně byla informace o jednání
funkcionářů hnutí s generálním konsulem RP v Ostravě, Bernardem
Błaszykem, který byl informován o posledním Konventu Hnutí. Bylo jednáno o
blížících se parlamentních volbách. Výkonná rada se usnesla podepsat smlouvu
s politickým hnutím „Nezávislí“. Toto hnutí se obrátilo na Soužití
s návrhem umístění na svých kandidátních listnách zástupců národních
menšin. Zástupci Soužití si uvědomují, že je to jediná možnost, jak se zapojit
do boje o poslanecké mandáty. Z důvodu 5-proc. volebního práhu Soužití
samostatně kandidující je bez šance. Byla projednána i otázka školství. Výkonná
rada mj. podporuje zřízení polského gymnázia v Orlové (GL, 5.3.1996).
Přípravě na setkání s místopředsedou polské vlády Mirosławem Pietrewiczem
byla věnováno jednání komise pro ochranu polského školství na Zaolzí – polské
sekce Soužití v Českém Těšíně. Bylo rozhodnuto, že místopředsedovi vlády
budou předány materiály, které dokladují současný stav polského školství.
Prioritou je zpracování dokladů, které
budou svědčit o porušování zákonů při rušení polských školských zařízení a
potřebnou argumentaci na jejich obranu. Bylo rozhodnuto s těmito doklady
navštívit české misterstvo školství a informovat konsulát PR v Ostravě a
ministerstvo zahraničních věci ve Varšavě. Budou se také konat setkání se
zástupiteli v těch obcích, kde jsou ohroženy polské základní a mateřské
školy (GL, 23.3.1996).
Zástupci Hnutí se účastnili předvolební
konference Nezávislých v Praze-Dlabačově. Na kandidátkách do parlametních
voleb za politické hnutí Nezávislí kandidují také zástupci národních menšin –
Poláci, Ukrajinci, Maďaři. Funkcionáři hnutí očekávají podporu v menších
městech a obcích. Nezávislí zaplatili ve všech volebních obvodech požadovanou
zákonem kauci 200 tis. Kč (celkem 1,6 mln Kč). V případě, že nepřekročí 5%
volební práh, chtějí otázku volebních kaucí žalovat u ústavního soudu..
Volební program Nezávislých má 12 odstavců, z nichž jeden se týká práv
národních menšin. Nezávislí jsou vlastně jediným volebním seskupením, které
zařadilo do svého programu národnostní politiku. Nezávislí požadují přístup do
rozhlasu a televize, účast zástupců jednotlivých stran v televizních
diskuzích má být losován. Vyzývají také k dialogu o občanské společnosti.
Úterní půlnoc je posledním termínem předání kandidátních listin na poslance do
českého parlamentu zapisovatelům krajských volebních komisí. V 21.45 hod.,
předposlední, 19.stranou, která registrovala své kandidáty
v severomoravském volebním obvodu v Ostravě byla strana „Nezávislí“,
Na druhém místě, po severomoravském lídrovi, bývalým náměstku ministra
zemědělství ve vládě Petra Pitharda, Richardu Bartákovi je předseda politického
hnutí Coexistentia-Soužití, Stanislav Gawlik. „S ohledem na skutečnost, že
volební program této strany byl k nám kladně nakloněn, hlavně část
týkající se národních menšin, souhlasili jsme s kandidováním z této
listiny. Na kandidátce je 25 našich příznivců – členů PZKO, Matice školské a
jiných. Takév jiných volebních obvodech kandiduje asi 30 občanů Těšínského
Slezska.“. Podle příjmení se domníváme, že kandidují také zástupci romské a
ukrajinské menšiny. Ze známých osobnosti je tu ředitel rožnovského skanzénu,
světově známý folklorista dr.J.Štika.. Politické hnutí Nezávislí bylo založeno
před komunálními volbami. Kandidáti v obcích nejsou podřízení stranické
disciplíně, řídí se pouze svou vizí, jak je třeba působit v obcích (GL,
4.4.1996). Už podruhé v skřečoňském Domě PZKO se setkali lidé, kteří se
zajímají o současnost a budoucnost polských škol. Schůzí dne 9.4.tr. uspořádala
komise pro ochranu polského školství na Zaolzí, kterou zřídil poslední Konvent
Soužití. Byla projednán současný stav škol v Bohumíně a Dolní Lutyni a
jejich budoucnost.Obě školy na letošní rok mají výjimku ze školského zákona
(GL, 11.4.1996).
Na tiskové konferenci Nezávislí
prohlásili, že chtéji být alternativou pro ty voliče, kteří nenašli své místo
na dosavadní politické scéně. Hnutí reprezentuje všechny menšiny, včetně
národních a etnických. Je za přistoupením do NATO a Evropské unie.
V otázce trestu smrti je pro zachování jejího zákazu.. Zdůrazňuje nutnost
decentralizace státní správy a předání nižším článkům moci nejen povinností ale
i peněz. Podporuje snahy prezidenta ČR o zřízení funkce obhájce veřejných práv
(GL, 27.4.1996). Kandidáti na poslance polské národnosti se setkali
v novém sále divadla loutek „Bajka“: Stanisław Gawlik – Nezávislí,
Wawrzyniec Fójcik – ODS. Předvolební debatu vedla redaktor polské redakce
Českého rozhlasu v Ostravě, Otylia Toboła. Volební lístky politického
hnutí Nezávislí v severomoravském volebním obvodu obsahují údaje odlišté
od těch, jaké byly předány hnutím Nezávislí krajské volební komisi. U třiceti
jmén je údaj o členství kandidátů v politickém hnutí Nezávislí, přestože
tito nejsou členy žádné strany nebo hnutí (GL, 21.5.1996). Politické hnutí
Nezávislí, v rámci kterého kandidovalo Soužití, nezískalo očekávané
výsledky. V rámci celé ČR jsme neměli na ně vliv. Úspěch jsme nedosáhli
také v okresech Karviná a Frýdek Místek. Prostě většina Poláků se
zachovala racionálně a – přestože neakceptovala program ODS – volila pana
Wawrzyńce Fójcika. Na druhou stanu nebylo pro polské voliče výhodné, aby
Soužití splnilo ultimátum pana Tadeusze Wantuły a odstoupilo z voleb. V budoucnu
si musíme zvyknout, že Poláci budou kandidovat z různých listin, což
neznamená že nebudem jednotní v nejdůležitějších otázkách, jako například
obrana národnostního školství (GL, 8.6.1996). Zřízená na poslením Konventu
komise pro ochranu polského školství na Zaolzí jednala 13.5.
v Milíkově-Pasekách. Cílem takových jednání je získat informace o činnosti
školských zařízení a diskuse o stavu našeho školství s lidmi, kterým jeho
osud leží na srdci. Předseda školské komise, která působí v Jablunkově sdělil,
že školské zákony jsou špatné, protože umožňují libovolný výklad jednotlivých
paragrafů. Informoval, že v Českém Těšíně se bude konat setkání na téma
polského školství na Zaolzí, jehož organizátory jsou jablunkovská komise, HV
PZKO a Rada Poláků (GL, 18.5.1996). Opracował Tadeusz Toman, dokończenie w
następnym numerze.
|
Dom PZKO „Czytelnia“ w Wędryni – miejsce
obrad Rady Republikowej
Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia
A PZKO Házának „Olvasóterme“ Vendryně városában
– a Coexistentia-Együttélés
Politikai Mozgalom Országos Tanácsánák
tárgyalási helye
Dům PZKO „Čítárna“ ve Vendryni – místo
jednání Republikové rady
Politického hnutí Soužití-Coexistentia
„Wiadomości
– Tudósítások – Zprávy“, wydawca / vydavatel: Organizacja Wyższego Pożytku
Publicznego / Obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289,
adres wydawcy / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn,
Střelniční / Strzelnicza 28, rada redakcyjna / redakční rada: Tadeusz Toman,
Władysław Drong, Józef Toboła, zamknięcie numeru / uzávěrka čísla: 25.4.2008,
gratis / zdarma