xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

19 – 1/2008 (1.2.2008)

www.coexistentia.cz

 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

 

Obraduje Rada Republikowa Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia

w dniu 29.9.2007 r. w Pradze, na zdjęciu Karol Madzia, inż. Jadwiga Karolczyk,

JUDr György Nemes i inż. Tadeusz Toman

Tárgyal az Együttélés-Coexistentia Politikai Mozgalom Országos Tanácsa

Prágában 2007. IX. 29-én, a képen Madzia Karol, Ing. Karolczyk Jadwiga,

JUDr. Nemes György és Ing. Toman Tadeusz

Jedná Republiková rada Politického hnutí Coexistentia-Soužití

dne 29.9.2007 v Praze, na snímku Karol Madzia, Ing. Jadwiga Karolczyk,

JUDr. György Nemes a Ing. Tadeusz Toman

 

Świat i Europa w 2007 roku

Svět a Evropa v 2007 roce

 

W styczniu Bułgaria i Rumunia zostały członkami Unii Europejskiej, zwiększając liczbę państw UE do 27. / V lednu Bulharsko a Rumunsko se staly členy Evropské unie, zvětšil se tak počet států EU na 27.

W maju Nicolas Sarkozy wygrywa wybory prezydenckie we Francji. / V květnu Nicolas Sarkozy vítězí v prezidentských volbách ve Francií.

Polsce i Ukrainie przydzielono organizację Mistrzostw Europy w piłce nożnej 2012./ Polsko a Ukrajina se staly organizátory ME ve fotbale 2012.

W czerwcu prezydent USA George W.Bush w ramach swej europejskiej podróży składa oficjalną wizytę w Czechii (Praga) i Polsce (Hel). / V červnu prezident USA George W.Bush v rámci své evropské cesty přijel na oficiální návštěvu Česka (Praha) a Polska (Hel).

W czerwcu Gordon Brown obejmuje urząd premiera Wielkiej Brytanii po dekadzie rządów Tonyego Blaira. / Od června, po dekádě vlády Tony Blaira, se předsedou vlády Velké Británie stává Gordon Brown.

We wrześniu głosami 377 posłów skrócono kadencję polskiego Sejmu. Przyspieszone wybory wygrywa Platforma Obywatelska, a premierem koalicyjnego rządu PO i Polskiego Stronnictwa Ludowego zostaje Donald Tusk. / V záři hlasy 377 poslanců bylo zkráceno funkční období polského Sejmu. V předčasných volbách vítězí Občanská platforma, a předsedou koaliční vlády OP a Polské lidové strany se stává Donald Tusk.

W grudniu pro kremlowska partia Jedna Rosja wygrywa wybory parlamentarne uzyskując 60 % głosów, i może zmienić konstytucję tak, aby Władimir Putin w 2008 roku mógł się ubiegać o prezydenturę. / V prosinci prokremlovská strana Jedno Rusko vítězí v parlamentních volbách s výsledkem 60 % hlasů, a může změnit ústavu tak, aby Vladimír Putin v roce 2008 mohl se ucházet o prezidenturu.

W grudniu w Lizbonie przywódcy 27 krajów podpisali traktat reformujący Unię Europejską. Od teraz ma UE osobowość prawną. / V Lizboně předáci 27 států podepsali reformní smlouvu Evropské unie. Od teď má EU právní subjektivitu.

W grudniu Czechia i Polska wstąpiły do strefy Schengen. Zlikwidowane są kontrole graniczne, w tym na granicy polsko-czeskiej. / V prosinci Česko a Polsko vstoupily do schengenského prostoru. Odpadají hraniční kontroly, včetně polsko-české hranice.

 

Jaki będzie 2008 rok?

Co očekáváme v 2008 roce?

 

Rok 2008 jest rokiem przestępnym, luty ma 29 dni. / Rok 2008 je rokem přestupným, únor má 29 dnů.

W Czechii wdrażane będą niepopularne reformy – w służbie zdrowia, podatkach i systemie socjalnym. Ceny towarów i usług wzrosną, wprowadza się opłaty u lekarza i w aptekach. / V Česku se zavádějí nepopulární reformy – ve zdravotnictví, daních a sociálním systému. Ceny zboží a služeb porostou, začíná se platit u lékaře a v lékárnách.

W lutym Václava Klausa zastąpi Jan Švejnar, chyba że dotychczasowego prezydenta poprą komuniści. / V únoru Jan Švejnar nahradí Václava Klause, ledaže současného prezidenta podpoří komunisté.

Lutowe wybory prezydenckie w Rosji są już wcześniej rozstrzygnięte Władimira Putina zastąpi wskazany przez niego Dmitrij Medwediew. / Únorové volby ruského prezidenta jsou už předem rozhodnuty. Vladimíra Putina nahradí jeho oblíbenec Dmitrij Medveděv.

W Austrii i Szwajcarii odbędą się Mistrzostwa Europy w piłce nożnej, z udziałem polskiej i czeskiej reprezentacji narodowej. / V Rakousku a Švýcarsku se uskuteční Mistrovství Evropy ve fotbale, za účastí polské i české národní reprezentace.

W Chinach odbędą się igrzyska olimpijskie. / V Číně se konají olympijské hry.

Od sierpnia będą nieważne monety 50 halerzowe. / V srpnu končí platnost padesátihaléřových mincí.

Kto będzie nowym prezydentem USA, wybory w listopadzie. / Kdo bude novým prezidentem USA, volby v listopadu.

 

Zebranie Rady Wykonawczej COEX w Czeskim Cieszynie

Schůze Výkonné rady COEX v Českém Těšíně

 

W sobotę 24.11. ub. roku odbyło się w Czeskim Cieszynie zebranie Rady Wykonawczej Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia. Udział wzięli członkowie Polskiej Sekcji Narodowej. Członkowie sekcji węgierskiej i ukraińsko-rusińskiej swoje wnioski przekazali pisemnie. Obrady pod nieobecność przewodniczącego Ruchu prowadził prezes sekcji polskiej, Władysław Niedoba. Omówiono m.in. tematykę związaną z przyszłorocznymi wyborami do przedstawicielstw wojewódzkich i senatu Parlamentu Republiki Czeskiej, działalność komitetów ds. mniejszości narodowych i wdrażanie dwujęzycznych tablic w gminach.

     Pod dyskusję przygotowano sprawozdanie z realizacji przez Republikę Czeską zobowiązań dotyczących Umowy Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych i Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych. Podjęto uchwałę o współpracy z SNK ED i ruchem politycznym Nezávislí w przygotowaniu koalicyjnej listy kandydackiej do przedstawicielstwa Województwa Morawskośląskiego. Wybory odbędą się w październiku 2008 r. Wspólnota-Coexistentia wydała oświadczenie w związku z wykorzystaniem tzw. „nocy kryształowej“ (pogrom Żydów z 9 na 10 listopada 1938,  który rozpoczął okres ostrych prześladowań Żydów w III Rzeszy) do zorganizowania pochodów ulicami historycznego żydowskiego miasta w Pradze przez środowiska prawicowo-nacjonalistyczne. Wyrażono jednoznaczny sprzeciw wobec jakiejkolwiek nietolerancji narodowościowej, wyznaniowej czy rasowej. Wspólnota sprzeciwia się wszelkim przejawom radykalizacji społeczeństwa oraz działaniom ugrupowań, które przypominają faszyzm i bolszewizm. Żądamy, aby nie zezwolono na działalność organizacji, których celem jest naruszać demokratyczny porządek państwa oraz rozwiązania niedemokratycznych organizacji już istniejących.

     Przyjęto program działalności Wspólnoty-Coexistentii na rok następny. W 2008 roku odbędą się 3 zebrania Rady Republikowej oraz 6 zebrań Rady Wykonawczej.

Uchwała Rady Wykonawczej:

Rada Wykonawcza

a)                  bierze do wiadomości sprawozdanie z działalności Ruchu,

b)                  bierze do wiadomości informację o doręczonej i odesłanej korespondencji i artykułach w prasie,

c)                  bierze do wiadomości sprawozdanie komisji ds. realizacji Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych i upoważnia W.Niedobę i I.Palágyi rozpocząć dyskusję nt. powyższego sprawozdania, członków Rady Wykonawczej zobowiązuje przygotować przyczynki dyskusyjne, ewentualnie stanowiska na piśmie,

d)                  bierze do wiadomości informację z działalności Polskiej Sekcji Narodowej i przyczynki dyskusyjne członków Rady Wykonawczej,

e)                  zobowiązuje J.Nemesa i S.Gawlika, członków komitetu przygotowawczego seminarium nt. następstw Dekretów Beneša przekazać sprawozdanie o stanie przygotowań powyższej akcji, przygotowanie akcji wymaga przesunięcia terminu na rok 2008,

f)                    zgadza się z oświadczeniem Węgierskiej Sekcji Narodowej z 20.11.br. w związku z wydarzeniami, które wywołały ekstremistyczne grupy o orientacji prawicowej przy próbie wykorzystania wydarzeń tzw. „nocy kryształowej“ i na wniosek Polskiej Sekcji Narodowej żąda ogłosić oświadczenie jako oświadczenie Ruchu,

g)                  bierze do wiadomości sprawozdanie J.Toboły,  któremu zlecono przygotowanie udziału Ruchu w wyborach wojewódzkich i senackich w 2008 roku, o umowie z SNK ED nt. listy kandydackiej w wyborach do przedstawicielstwa Województwa Morawskośląskiego i wstępnie akceptuje działania związane z przygotowaniem listy kandydackiej SNK ED + Nezávislí + Wspólnota-Coexistentia,

h)                  zobowiązuje W.Niedobę poinformować Partię Pracy (Strana práce) o rezygnacji ze współpracy w wyborach w 2008 roku,

i)                    stanowczo żąda przyspieszyć przeregistrację Organizacji Wyższej Użyteczności Publicznej Koexistencja a następnie rozpocząć czerpanie środków z funduszy Unii Europejskiej,

j)                    akceptuje plan zebrań centralnych organów Ruchu,

k)                  zobowiązuje sekretarza Rady Wykonawczej zwołać zebranie Rady Republikowej w dniu 1.2.2008 o godz. 14.30 w Ostrawie, szczegóły uzgodnić z przewodniczącym Węgierskiej Sekcji Narodowej.

Plan zebrań centralnych organów Ruchu:

a)                  Ostrawa – 1.2.2008 (piątek), Rada Wykonawcza + Republikowa, organizator: Węgierska Sekcja Narodowa, charakter roboczy

b)                  Czeski Cieszyn – 5.4.2008 (sobota), Rada Wykonawcza, organizator: Polska Sekcja Narodowa, charakter roboczy

c)                  Wędrynia – 3.5.2008 (sobota), Rada Republikowa, organizator: Polska Sekcja Narodowa, charakter uroczysty

d)                  Lutynia Dolna – 21.6.2008 (sobota), Rada Wykonawcza, organizator: Polska Sekcja Narodowa, charakter uroczysty

e)                  Czeski Cieszyn – 16.8.2008 (sobota) lub 23.8.2008 (sobota), Rada Wykonawcza / według potrzeby, organizator: Polska Sekcja Narodowa, charakter roboczy

f)                    Praga – 27.9.2008 (sobota), Rada Wykonawcza, organizator: Węgierska Sekcja Narodowa, charakter roboczy

g)                  Czeski Cieszyn – 22.11.2008 (sobota), Rada Wykonawcza, organizator: Polska Sekcja Narodowa, charakter roboczy

h)                  Praga – 6.12.2008 (sobota) lub 13.12.2008 (sobota), Rada Republikowa, organizator: Węgierska Sekcja Narodowa, charakter uroczysty

 

V sobotu 24.11. minulého roku se konala v Českém Těšíně schůze Výkonné rady Politického hnutí Soužití-Coexitentia. Účastnili se členové Polské národní sekce. Členové sekce maďarské a ukrajinsko-rusínské své návrhy předali písemně. Jednání řídil v nepřítomnosti předsedy Hnutí předseda polské sekce, Władysław Niedoba. Projednána byla m.j. problematika související s krajskými volbami a z volbami do Senátu Parlamentu ČR v 2008 roce, činnost výborů pro národnostní  menšiny a zavádění dvojjazyčných tabulí v obcích.

     K diskusi byla připravena zpráva o plnění Českou republikou závazků týkajících se Rámcové úmluvy o ochraně národnostních menšin a Evropské charty regionálních či menšinových jazyků. Bylo přijato usnesení o spolupráci z SNK ED a politickým hnutím Nezávislí při přípravě koaliční kandidátní listiny do Zastupitelstva Moravskoslezského kraje. Volby se budou konat v říjnu 2008 roku.

     Soužití-Coexistentia vydalo prohlášení v souvislosti se zneužitím památky na tzv. „křišťálovou noc“ (pogrom Židů z 9. na 10. listopadu 1938, který zahájil období pronásledování Židů ve III. Říší) extrémistickými pravicově orientovanými seskupeními zamýšleným pochodem jejich příslušníků ulicemi historického pražského židovského města. Byl vyjádřen rozhodný nesouhlas vůčí jakékoliv národnostní, náboženské či rasové netoleranci. Soužití nesouhlasí s jakýmikoliv projevy radikalizace společnosti a s činnosti seskupení, které připomínají fašizmus a bolševizmus. Žádáme, aby nebyla umožněna činnost organizací, jejichž cílem je narušovat demokratický řád státu a zrušit nedemokratické organizace už existující. Byl schválen program činnosti Soužití-Coexistentie na následující rok. V 2008 roce se budou konat 3 schůze Republikové rady a 6 schůzí Výkonné rady.

Usnesení Výkonné rady:

Výkonná rada

a)                  bere na vědomí zprávu z činnosti Hnutí,

b)                  bere na vědomí zprávu o došlé, odeslané korespondenci a tiskových článcích,

c)                  bere na vědomí zprávu komise pro plnění požadavků Evropské charty regionálních či menšinových jazyků a zmocňuje W.Niedobu a I.Palágyi zahájit diskusi k této zprávě, členům Výkonné rady ukládá připravit diskusní příspěvky, příp. písemná stanoviska,

d)                  bere na vědomí informaci z činnosti Polské národní sekce a diskusní příspěvky členů Výkonné rady,

e)                  žádá J.Nemese a S.Gawlika, členy přípravného výboru semináře nt. důsledků Benešových dekretů předat zprávu o přípravě této akce, příprava akce vyžaduje přesun termínu konání akce na 2008 rok,

f)                   souhlasí s prohlášením Maďarské národní sekce z 20.11.tr. k událostem, jež vyvolaly extrémistická pravicově orientovaná seskupení při pokusu zneužít památku na tzv. „křišťálovou noc“ a na návrh Polské národní sekce požaduje zveřejnit toto prohlášení jako prohlášení Hnutí,

g)                  bere na vědomí zprávu J.Toboły, pověřeného přípravou účastí Hnutí v krajských a senátních volbách v 2008 roce, o dohodě s SNK ED ke kandidátní listině do Zastupitelstva Moravskoslezského kraje a předběžně schvaluje postupy spojené s přípravou listiny SNK ED + Nezávislí + Soužití-Coexistentia,

h)                  ukládá W.Niedobovi informovat Stranu práce o rezignaci ze spolupráce ve volbách v 2008 roce,

i)                    důrazně žádá urychlit přeregistraci Obecně prospěšné společnosti Koexistence a následně zahájit čerpání fondů Evropské unie,

j)                   schvaluje plán  jednání ústředních orgánů Hnutí,

k)                  ukládá tajemníkovi Výkonné rady svolat schůzi Republikové rady 1.2.2008 v 14.30 hod. v Ostravě, podrobnosti dohodnout s předsedou Maďarské národní sekce.

Plán schůzí ústředních orgánů Hnutí:

a)                  Ostrava – 1.2.2008 (pátek), VR+RR, organizátor: Maďarská národní sekce, pracovní

b)                  Český Těšín – 5.4.2008 (sobota), VR, organizátor: Polská národní sekce, pracovní

c)                  Vendryně – 3.5.2008 (sobota), RR ,organizátor: Polská národní sekce, slavnostní

d)                  Dolní Lutyně – 21.6.2008, VR, organizátor: Polská národní sekce,slavnostní

e)                  Český Těšín – 16.8.2008 (sobota) nebo 23.8.2008 (sobota), VR / podle potřeby, organizátor: Polská národní sekce, pracovní

f)                   Praha – 27.9.2008, VR, organizátor: Maďarská národní sekce, pracovní

g)                  Český Těšín – 22.11.2008 (sobota), VR, organizátor: Polská národní sekce, pracovní

h)                  Praha – 6.12.2008 (sobota) nebo 13.12.2008 (sobota), RR, organizátor: Maďarská národní sekce, slavnostní

 

Koexistencia o.p.s. – uchwała sądu

usnesení soudu

 

Sąd Wojewódzki w Ostrawie ogłosił 22.11.2007 uchwałę, która akceptuje zmiany w rejestrze Organizacji Wyższej Użyteczności Publicznej Koexistencia. Zmiany dotyczą uzupełnienia wykazu ogólnie użytecznych służb: a) popieranie badań historii mniejszości polskiej i mniejszości węgierskiej w Republice Czeskiej, b) uzyskiwanie dotacji finansowych z samorządów gminnych i wojewódzkich, z funduszy państwowych i funduszy Unii Europejskiej, c) popieranie nadawania programów radiowych i telewizyjnych dla polskiej mniejszości narodowej i węgierskiej mniejszości narodowej w Republice Czeskiej. Był potwierdzony skład rady administracyjnej: Ing.Wiesław Sikora (przewodniczący), Ing.Tadeusz Toman (członek), František Monus (członek) i skład rady nadzorczej: Dr.Ing.Stanisław Gawlik (przewodniczący), Władysław Niedoba (członek), PhDr.Ladislav Kocsis (członek). / Krajský soud v Ostravě vydal 22.11.2007 usnesení, které schvaluje změny ve rejstříku Obecně prospěšné společnosti Koexistencia. Změna se týká doplnění seznamu obecně prospěšných služeb: a) podporování výzkumu dějin polské menšiny a maďarské menšiny v České republice, b) získávání finančních dotací z obecních a krajských samospráv, ze státních fondů a fondů Evropské unie, c) podpora rozhlasového a televizního vysílání pro polskou národnostní menšinu a maďarskou národnostní menšinu v České republice. Bylo potvrzeno složení správní rady: Ing.Wiesław Sikora (předseda),Ing.Tadeusz Toman (člen), František Monuš (člen) a dozorčí rady: Dr.Ing.Stanislav Gawlik (předseda), Vladislav Niedoba (člen),PhDr.Ladislav Kocsis (člen).

 

List przewodniczącego ukraińsko-rusińskiej sekcji

Dopis předsedy ukrajinsko-rusínské sekce

 

Otrzymaliśmy list przewodniczącego Stowarzyszenia Ukraińców i Sympatyków Ukrainy w Ostrawie, Vasila Vaníka, z którego cytujemy / Obdrželi jsme dopis předsedy Sdružení Ukrajinců a příznivců Ukrajiny (SUPU) v Ostravě, Vasila Vaníka, ze kterého citujeme:

„… oznamují Vám s velkým politováním, že činnost naši organizace pozastavuji z důvodu mé těžké nemoci (…), pozastavuji také vydávání „Ostravské prosvity“. Informoval jsem už Radu SUPU v Praze, její předsedkyni Mgr. Olgu Mandovou. Chci Vás jen upozornit, že na 2007 rok jsme od Rady SUPU nedostali ani korunu na naši činnost v Ostravě. Výroční schůzí v lednu a v březnu výročí T.Ševčenka jsme financovali z naší regionální pokladny. Všem, kteří jste mi pomáhali, chci poděkovat za těch 15 let naší existence, jak regionální organizace SUPU, tak „Ostravské prosvity“. Přeji Vám pěkné Vánoce a Šťastný Nový rok 2008. Doufám, , že Mgr. Olga Mandová najde nějaké řešení a bude reagovat na problémy, jaké vznikly v RO SUPU v Ostravě. 3.12.2007“

 

Obradował zarząd sekcji polskiej

Jednal výbor polské sekce

 

We wtorek 18.12. ub. roku odbyło się w Czeskim Cieszynie zebranie zarządu Polskiej Sekcji Narodowej Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia. Obrady prowadził przewodniczący sekcji, Władysław Niedoba. Omówiono temat udziału w wyborach wojewódzkich. W dyskusji przestawiono stanowisko wobec nowelizacji ustawy o gminach i w sprawie dostępu do mediów, szczególnie „Głosu Ludu“ i „Zwrotu“.

     W.Niedoba poinformował o spotkaniu z Františkiem Zwyrtkiem, przewodniczącym Ruchu Politycznego Nezávislí, które odbyło się na początku grudnia w Czeskim Cieszynie. Uzgodniono wspólną strategię udziału w wyborach wojewódzkich w październiku 2008 r. Do wyborów będzie zgłoszona koalicja Wspólnoty-Coexistentii z SNK ED i RP Nezávislí.

     Prezes sekcji dalej mówił o uzgodnieniach w sprawie nowelizacji ustawy o gminach, jakie podjęto na spotkaniu ekspertów w dniu 17.12. ub. roku w Kongresie Polaków. Wspólnota-Coexistentia nie zgadza się szczególnie na takie zmiany, które mogłyby zagrozić polskiemu szkolnictwu narodowościowemu. Wnioski Ruchu w tej sprawie były przesłane pocztą elektroniczną do Rady Rządu ds. Mniejszości Narodowych w Pradze.

     Wiele miejsca poświęcono tematowi mediów. Stwierdzono m.in., że pisma polskiej mniejszości narodowej – „Głos Ludu“ i „Zwrot“ nie poruszają tematów związanych z działalnością Wspólnoty-Coexistentii, a jeśli już to jej działalność prezentują w negatywnym świetle. Takie podejście nie jest w interesie nie tylko Wspólnoty-Coexistentii, ale całej polskiej mniejszości narodowej. Cenzurą objęto nawet opinie wpływowych niezależnych publicystów. Dlatego kierownictwo sekcji proponuje redakcji „Zwrotu“, aby udostępniła co najmniej ½ strony na informacje z działalności Wspólnoty-Coexistentii.

    Uchwalono, że w spotkaniu z europosłem Jerzym Buzkiem w Kongresie Polaków w dniu 20.12. ub. roku weźmie udział W.Niedoba i pierwszy wiceprzewodniczący Ruchu, Wiesław Sikora (spotkanie nie odbyło się – red.). Działacze Ruchu wezmą udział w uroczystościach związanych z przystąpieniem Polski i Czechii do strefy Schengen.

 

V útery 18.12. m.r. se konala v Českém Těšíně schůze výboru Polské národní sekce Politického hnutí Soužití-Coexitentia.. Jednání řídil předseda sekce, Władyskaw Niedoba. Projednána byla otázka účasti v krajských volbách. V diskusi byl předložen názor ve věci novelizace zákona o obcích a ve věci přístupu do médií, především „Głosu Ludu“ a „Zwrotu“. W Niedoba informoval o setkání s Františkem Zwyrtkem, předsedou Politického hnutí Nezávislí, které se konalo na začátku prosince v Českém Těšíně. Byla dohodnuta společná strategie účastí v krajských volbách v říjnu 2008. Do voleb bude přihlášena koalice Soužití-Coexistentie s SNK ED a PH Nezávislí. Předseda sekce dále řekl o dohodách ve věci novelizace zákona o obcích, které byly přijaty na setkání expertů dne 17.12. m.r. v Kongrese Poláků. Soužití-Coexistentia nesouhlasí především s takovými změnami, které by mohly ohrozit polské národnostní školství. Názor Hnutí v této věci byl zaslán elektronickou poštou Radě vlády pro národnostní menšiny v Praze. Větší prostor byl věnován otázce médií. Bylo konstatováno, že tiskoviny polské národní menšiny – „Głos Ludu“ a „Zwrot“ nezveřejňují témata související s činnosti Soužití-Coexistentie, a jestli už, pak její činnost je prezentována negativně. Takový přístup není v  zájmu nejen Soužití-Coexistentie, ale celé polské národní menšiny. Cenzura byly vztažena dokonce na názory vlídných nezávislých novinářů. Proto vedení sekce navrhuje redakci „Zwrotu“, aby dala prostor minimálně v rozsahu ½ strany na informace z činnosti Soužití-Coexistentie. Bylo dohodnuto, že v setkání s eupoposlancem Jerzym Buzkiem v Kongrese Poláků dne 20.12. m.r. se zúčastní W.Niedoba a první místopředseda Hnutí Wiesław Sikora (setkání se nekonalo – red.). Funkcionáři Hnutí se zúčastní slavností souvisejících s přistoupením Polska a Česka do Schengen.

 

Seminarium Rady Europy

Seminář Rady Evropy

 

Dnia 15.10.2007 odbyło się w Pradze Seminarium RE, poświęcone podsumowaniu problematyki związanej z wdrażaniem Konwencji Ramowej Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych. Sprawozdanie z jej przebiegu przekazał JUDr Eugeniusz Kiedroń, członek Rady Rządu ds.Mniejszości Narodowych, członek Rady Republikowej Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia. W imieniu polskiej mniejszości narodowej w seminarium brali również udział Bronisław Haratyk,  Roman Suchanek, Tadeusz Wantuła i Bronisław Walicki. Artykuł zamieścił miesięcznik „Zwrot“ nr.11/2007.

     Konwencja Ramowa o Ochronie Mniejszości Narodowych weszła w życie 1.2.1998 r. W myśl Konwencji Republika Czeska zobowiązała się do tworzenia takich warunków, które umożliwiałyby mniejszościom narodowym zachowanie i rozwijanie ich kultury i tradycji, czyli tożsamości. Radę Europy reprezentowali prof.Lidija Basta-Fleiner, wiceprezydent Komisji Doradczej Ministrów RE oraz Krzysztof Zyman, administrator Sekretariatu Konwencji Ramowej RE. Rząd Republiki Czeskiej reprezentowali przedstawiciele ministerstw, Kancelarii Ochrony Praw Obywatelskich oraz przewodniczący Sekretariatu ds.Mniejszości Narodowych, Andrej Sulitka.

     E.Kiedroń wygłosił w ramach dyskusji przyczynek następującej treści: Szanowne Panie i Panowie. Komisja Doradcza Konwencji Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych w swoim drugim stanowisku wobec Republiki Czeskiej, przyjętym w Strasburgu 24.2.2005 r., który dotyczył ust.12 w rozdziale „Interkulturalne szkolnictwo“ w punkcie 137 na stronie 24 sprawozdania postanowiła, że „…należy jeszcze dużo zrobić, aby tradycje oraz kultura mniejszości narodowych były w szkołach czeskich należycie doceniane i zrozumiane“ – koniec cytatu. Uważam, że przedstawione stanowisko jest niezmiernie aktualne, pomimo to, moim zdaniem, nie oddaje w pełni sedna sprawy. Myśl poszerzyłbym o kolejną dziedzinę, która miałaby odegrać niemniej ważną rolę, a są nią media, tj. środki masowego przekazu, jak ogólnopaństwowe, tak i regionalne. Telewizja czeska co prawda emituje multikulturalny program „Bybylon“, informujący o życiu praktycznie wszystkich mniejszości narodowych w Republice Czeskiej. Rozgłośnia ostrawska Czeskiego Radia i telewizja nadają regularnie, choć w mierze niedostatecznej, programy dla obywateli narodowości polskiej, to jednak nadal brakuje obiektywnych i rzetelnych informacji o mniejszościach narodowych, skierowanych przede wszystkim do średniego i młodego pokolenia społeczeństwa większościowego, które historycznie objaśniałyby obecność mniejszości narodowych na naszym terenie. Przecież po rozpadzie Austro-Węgier w 1918 roku nie powstał, jak twierdzili niektórzy politycy, jednolity naród czechosłowacki. Na tym terenie historycznie żyli obok siebie nie tylko Czesi i Słowacy, ale również Niemcy, Polacy, Żydzi, Węgrzy, Romowie i inne narodowości. To jest. prawdziwa i obiektywna informacja o obecności mniejszości narodowych w RC, które chcą zachować swój  język, kulturę i tradycje. Niewiedza społeczeństwa większościowego i niedostrzeganie właśnie tych faktów są często przyczyną przejawów ksenofobii, słownych potyczek i nietolerancji niektórych współobywateli najczęściej społeczeństwa większościowego wobec mniejszości narodowych. Dowodzą tego obraźliwe artykuły w prasie regionalnej, w internecie i w kontaktach osobistych. Kiedy w jednej gminie na Śląsku Cieszyńskim urząd gminny, w zgodzie z ustawą o gminach, wprowadził dwujęzyczne tablice na budynkach publicznych, placach, ulicach, przystankach autobusowych i znakach drogowych również w języku polskim, od razu tablice te były przemalowane. Dodać muszę, że gmina niezwłocznie dała wszystko do stanu pierwotnego. Korzystanie z  języka mniejszości narodowych w kontaktach urzędowych w określonych regionach, poparcie rozwoju kultury i szkolnictwa narodowościowego, wprowadzanie dwujęzycznych napisów itp. nie jest przejawem nacjonalizmu, jak to niektórzy ujmują. Jest to normą cywilizacyjną Europy, ale i naszej republiki, dowodem współżycia społeczeństwa multikulturalnego. Takie uświadamianie i informacje muszą być skierowane nie tylko do mniejszości narodowych, ale przede wszystkim, i to chcę podkreślić, do społeczeństwa większościowego wszystkich kategorii wiekowych, zaczynając już dziećmi wieku przedszkolnego. Tym udowodnimy sobie i światu naszą dojrzałość kulturową i poszanowanie wobec naszej historii i na nich chcemy wychowywać siebie i następne generacje.“.

     W dyskusji podkreślano, iż ustawodawstwo Republiki Czeskiej, gwarantujące prawa mniejszościom narodowym jest w zasadzie dobre i odzwierciedla tendencje, które zaakceptowano i w innych krajach europejskich, jednak wdrażanie tych postanowień w praktyce, przede wszystkim na szczeblu samorządów terytorialnych, pozostawia jeszcze wiele do życzenia.

     W seminarium umożliwiono wygłosić 3 przyczynki dyskusyjne z czasowym ograniczeniem maksimum 10 minut. Oprócz przyczynku dyskusyjnego E.Kiedronia w imieniu polskiej mniejszości narodowej, przyczynki wygłosili reprezentanci niemieckiej i ukraińskiej mniejszości narodowej.

 

Dne 15.10.2007 se konal v Praze seminář RE věnovaný shrnutí problematiky související se zaváděním Rámcové konvence Rady Evropy o ochraně národních menšin. Zprávu z jeho průběhu předal JUDr.Evžen Kiedroń, člen Rady vlády pro národnostní menšiny, člen Republikové rady politického hnutí Soužití-Coexistentia. Jménem polské národní menšiny se semináře účastnili Bronislav Haratyk, Roman Suchanek, Tadeusz Wantuła a Bronisław Walicki. Článek zveřejnil měsíčník „Zwrot“ č.11/2007.

     Rámcová konvence o ochraně národních menšin platí od 1.2.1998. Ve smyslu Konvence se Česká republika zavázala vytvořit takové podmínky, které umožňují národním menšinám zachovávat a rozvíjet jejich kulturu a tradice, to je identitu. Radu Evropy reprezentovali prof.Lidiija Basta-Fleiner, viceprezidentka Poradní komise Ministrů RE a Krzysztof Zyman, administrátor Sekretariátu Rámcové konvence RE. Vládu České republiky reprezentovali zástupci ministerstev, kanceláře Veřejného ochránce práv a předseda Sekretariátu pro národnostní menšiny, Andrej Sulitka.

     E.Kiedroń přednesl v rámci semináře diskusní příspěvek následujícího obsahu: „Vážené dámy a pánové. Poradní výbor Rámcové úmluvy o ochraně národnostních menšin ve svém druhém stanovisku ohledně České republiky, přijatém ve Štrasburku dne 24.2.2005 v článku 12, kapitole „Interkulturní rozměr školství“ v bodě 137, na str. 24. zprávy mimo jiné uvádí, cituji „… ještě zbývá udělat mnoho práce, aby tradice a kultura národnostních menšin byly v českých školách skutečně známy a doceňovány“ – konec citace. Uvedené konstatování pokládám za velmi aktuální avšak dle mého názoru nevystihuje plně podstatu věci. Tuto myšlenku bych rozšířil tak, že existuje další oblast, která by měla sehrát neméně důležitou úlohu, a to jsou naše média, tzn. sdělovací prostředky jak celostátní, tak i ty regionální. Existuje už sice multikulturní pořád „Babylon“, který přináší informace o životě národnostních menšin v naší republice. Ostravský rozhlas i televize zařazuji pravidelně, byť v omezeném rozsahu, programy pro polské spoluobčany. Schází však seriózní informace pro široký okruh občanů, směřující především do majoritní části společnosti, zvláště středního a mladšího věku, které by historicky objasňovaly přítomnost národnostních menšin na našem území. Vždyť rozpadem Rakousko-Uherska v roce 1918 nevznikl, jak to někteří tehdejší politikové tvrdili, jednotný československý národ. Na tomto území historicky žili po dlouhá staletí vedle sebe nejen Češi a Slováci, ale také Němci, Poláci, Židé, Maďaři, Rómové a další národnosti. To je pravdivá a objektivní informace současné přítomnosti národnostních menšin v ČR, které si chtějí uchovat svůj jazyk, kulturu a tradice. Nevědomost a přehlížení právě této skutečnosti je mnohdy příčinou současných projevů xenofobie, nesmyslných narážek, třenic i averze některých spoluobčanů nejčastěji majoritní většiny obyvatelstva vůči národnostním menšinám. Potvrzením toho jsou často urážlivé články v regionálních časopisech, na internetu nebo v osobních diskusích. Když v jedné obci na Těšínsku obecní úřad, v souladu s právní úpravou obsaženou v zákoně o obcích, zavedl dvojjazyčné označení veřejných budov, prostranství, ulic, autobusových zastávek a silničních tabulí též v jazyce polském, vzápětí tyto byly barvou přemalovány. Je třeba říci, že obec neprodleně dala vše do původního stavu. Používání jazyka národnostních menšin v úředním styku v určených regionech, podpora rozvoje kultury a školství národnostních menšin, zavádění dvojjazyčných nápisů atd. není výmyslem nějakých nacionalistů, jak to někteří pojímají. Je to důkaz soužití multikulturní společnosti, protože takovou přece Evropa, ale i naše republika je. Toto vědomí a informace musí směřovat nejen do národnostních menšin, ale především, a to chci zdůraznit, do majoritní části obyvatelstva všech věkových skupin, počínaje už dětmi předškolního věku. Tím prokážeme sami sobě ale i světu naší kulturní vyspělost a úctu, kterou věnujeme našim dějinám a na nich hodláme vychovávat sebe i příští generace“.

      V diskusi bylo zdůrazněno, že právní systém ČR, zaručující národním menšinám práva, je v zásadě dobrý a odráží tendence, které byly přijaty v jiných evropských státech, avšak zavádění těchto ustanovení do praxe, především na úrovní regionální samosprávy, je ještě značně nedokonalé. Na semináři bylo umožněno přednesení 3 diskusních příspěvků v délce maximálně 10 minut,kromě příspěvku E.Kiedroně za polskou národní menšinu příspěvky přednesli zástupci německé a ukrajinské národní menšiny.

 

W sprawie nowelizacji ustawy o gminach

Ve věci novelizace zákona o obcích

 

 

Aktualnym tematem jest nowelizacja ustawy nr.128/2000 Dz.U. o gminach, dotycząca powoływania komitetów ds. mniejszości narodowych. 17.12.ub.r. zebrała się w Kongresie Polaków grupa ekspertów i przygotowała stanowisko, które przesłano organom Rządu RC. Podstawowym postulatem jest, aby nowelizacja ustawy nie była realizowana przeciw interesom polskiej mniejszości narodowej w RC i aby zapewniała, że większość czeska nie będzie wykorzystywać słowacką mniejszość narodową przeciw interesom polskiej mniejszości narodowej. JUDr.Eugeniusz Kiedroń, proponuje, aby wszędzie tam, gdzie jedna grupa narodowościowa stanowi co najmniej 10 % obywateli gminy, zapewniono w Komitecie tej narodowości co najmniej połowę liczby członków. To umożliwi, aby przez żadną umowę nie wprowadzono niekorzystne zmiany. Przewodniczący sekcji polskiej Wspólnoty-Coexistentii, Władysław Niedoba, przesłał pocztą elektroniczną stanowisko Ruchu:

Proponowane brzmienie § 117 ustawy nr.128/2000 Dz.U. o gminach jest:

(3) Gmina, na której terytorium mieszka według ostatniego spisu ludności:

a)                  co najmniej 10 % obywateli tej samej mniejszości narodowej, zgłaszających się do innej niż czeskiej narodowości, powołuje komitet ds. mniejszości narodowych. Przewodniczącym komitetu jest zawsze członek przedstawicielstwa gminy a liczba członków komitetu jest zawsze nieparzysta. Członkami komitetu są:

1.                              przedstawiciele tej samej mniejszości narodowej delegowani stowarzyszeniem obywatelskim wytworzonym według specjalnej ustawy *), którzy muszą stanowić co najmniej połowę członków komitetu,

2.                              osoby wybierane przedstawicielstwem gminy i reprezentanci tych mniejszości narodowych, którzy nie osiągają 10 % obywateli,

b)                  co najmniej 10 % obywateli zgłaszających się do innej niż czeskiej narodowości, powołuje komitet ds. mniejszości narodowych, o ile o to pisemnie zażądają reprezentanci stowarzyszeń obywatelskich właściwych mniejszości narodowych wytworzonych według specjalnej ustawy. Członkami komitetu są:

1.                              osoby wybierane przedstawicielstwem gminy,

2.                              reprezentanci mniejszości narodowych delegowani stowarzyszeniami obywatelskimi wytworzonymi według specjalnej ustawy *), którzy muszą stanowić co najmniej połowę członków komitetu.

*) Ustawa nr.83/1990 Dz.U. o stowarzyszeniach obywatelskich, w brzmieniu późniejszych ustaw

Komentarz do proponowanych przez Rząd RC zmian:

a)                  Dopuszcza się, aby reprezentanci mniejszości narodowych nie mieli w Komitecie większości (zdanie: chyba, że warunek ten nie można spełnić ze względu na brak potrzebnej liczby kandydatów z osób mniejszości narodowych). Tzw. brak potrzebnej liczby kandydatów nie może być powodem zastąpienia reprezentantów mniejszości narodowej przez większość czeską, co może być nadużyciem. Zmiana ustawy nie ma realnych przesłanek. W gminach, w których żyje polska mniejszość narodowa jest dostateczny interes osób narodowości polskiej do członkostwa nie tylko w Komitecie, ale również w Przedstawicielstwie, niestety 5% próg wyborczy im członkostwo to uniemożliwia.

b)                  Liczba reprezentantów mniejszości narodowych delegowanych stowarzyszeniami obywatelskimi określa przedstawicielstwo tak, aby stanowili co najmniej 1/3 członków Komitetu. Istnieje sprzeczność między postulatem, aby członkowie mniejszości narodowych stanowili co najmniej ½ członków Komitetu, a postulatem aby reprezentanci mniejszości narodowych delegowani przez stowarzyszenia obywatelskie stanowili co najmniej 1/3 członków Komitetu. Jak przedstawicielstwo udowodni, że przez niego wybrane osoby nie są czeskiej narodowości, kiedy Karta Praw i Swobód Obywatelskich tego nie umożliwia.  Rozwiązaniem jest, że ½ członków Komitetu będą proponować stowarzyszenia obywatelskie.

c)                  Jeżeli stowarzyszenie obywatelskie delegowało więcej osób, nad limit określony przez przedstawicielstwo gminy, losowanie określi, które osoby będą członkami Komitetu. Propozycja ta nie jest chyba pomyślana poważnie. W społeczeństwie demokratycznym nie do pomyślenia, aby decyzję w tak wrażliwym temacie dokonano formą losowania (to jest możliwe chyba tylko w sporcie). Przepis ten może polska mniejszość narodowa łatwo ośmieszyć (na przykładzie Trzyńca: będzie delegować 500 kandydatów, inne mniejszości narodowe nie są zdolne delegować więcej niż 20 kandydatów, z wielkim stopniem prawdopodobieństwa będą wylosowani wyłącznie reprezentanci tylko mniejszości polskiej, choć istnieje wariant nieprawdopodobny, ale możliwy – że nie będzie wylosowany ani jeden reprezentant mniejszości polskiej). Rozwiązać to można w ten sposób, że jedno stowarzyszenie obywatelskie będzie proponować jednego kandydata, a ten będzie zaakceptowany na członka Komitetu.

 

Aktuální záležitostí je novela zákona č.128/2000 Sb. o obcích týkající se podmínek zřizování výborů pro národnostní menšiny. 17.12.mr. se v Kongrese Poláků sešla skupina expertů a připravila stanovisko, které bylo zasláno orgánům Vlády ČR. Základním požadavkem je, aby změna zákona nebyla uskutečňována proti zájmům polské národní menšiny v ČR a aby bylo zajištěno, že česká většina nebude zneužívat slovenskou národní menšinu proti zájmům polské národní menšiny. JUDr.Evžen Kiedroń navrhuje, aby všude, kde jedna národnostní skupina tvoří alespoň 10 % občanů obce, měla zajištěno ve Výboru minimálně polovinu členů. To zajistí, aby žádná dohoda nemohla prosadit nepříznivé návrhy. Předseda polské sekce Soužití-Coexistentie, Władysław Niedoba, zaslal e-mailem stanovisko Hnutí:

Navrhované znění § 117 zákona č.128/2000 Sb. o obcích je:

(3) Obec, v jejímž územním obvodu žije podle posledního sčítání lidu:

a)                  alespoň 10 % občanů téže národnostní menšiny, hlásících se k jiné než české národnosti, zřizuje výbor pro národnostní menšiny. Předsedou výboru je vždy člen zastupitelstva obce a počet členů výboru je vždy lichý. Členy výboru jsou:

1.                              zástupci téže národnostní menšiny jmenování občanským sdružením utvořeným podle zvláštního zákona*), kteří musí tvořit jednu polovinu členů výboru,

2.                              osoby volené zastupitelstvem obce a zástupci těch národnostních menšin, jejichž počet v obci nedosahuje 10 %,

b)                  alespoň 10 % občanů hlásících se k jiné než české národnosti, zřizuje výbor pro národnostní menšiny, pokud o to písemně požádají zástupci občanských sdružení příslušných národnostních menšin utvořených podle zvláštního zákona*), členy výboru jsou:

1.                              osoby volené zastupitelstvem obce,

2.                              zástupci národnostních menšin jmenování občanskými sdruženími utvořenými podle zvláštního zákona *), kteří musí tvořit nejméně jednu polovinu členů výboru.

*) zákon č. 83/1990 Sb. o sdružování občanů, ve znění pozdějších předpisů

Komentář k navrhovaným vládou změnám:

a)                  Připouští se, že příslušníci národnostních menšin nebudou tvořit ve Výboru většinu (věta: ledaže tuto podmínku nelze splnit pro nedostatek kandidátů z řad příslušníků národnostních menšin). Tzv.nedostatek kandidátů což může být zneužitelné nemůže být důvodem pro nahrazení příslušníků národnostní menšiny občany české národnosti. Změna zákona neodpovídá realitě. V obcích, ve kterých žije polská národnostní menšina  je dostatečný zájem občanů polské menšiny na členství nejen ve Výboru ale i v Zastupitelstvu, avšak 5% volební práh jim toto členství mnohdy znemožňuje.

b)                  Počet zástupců národnostních menšin jmenovaných občanským sdružením stanoví zastupitelstvo tak, aby tito zástupci tvořili alespoň 1/3 členů Výboru. Existuje rozpor mezi požadavkem, aby příslušníci národnostní menšiny tvořili nejméně ½ členů Výboru a požadavek, aby zástupci národnostní menšiny jmenování občanskými sdruženími tvořili alespoň 1/3. Jak zastupitelstvo prokáže, že jimi zvoleni zástupci nemají českou národnost, když Listina základních práv a svobod jim to znemožňuje. Řešení je, že občanská sdružení budou navrhovat ½ členů Výboru.

c)                  Je-li občanským sdružením jmenováno více zástupců – než je počet stanovený zastupitelstvem obce, určí los, kteří zástupci budou členy Výboru. Tato věta snad není myšlena vážně. V demokratické společnosti není přípustné, aby se losovalo v tak citlivé otázce (to je možné snad je ve sportu). Tento článek může polská národnostní menšina lehce zesměšnit (na příkladu Třince: bude delegovat 500 kandidátů, ostatní národnostní menšiny nejsou schopny delegovat více než 20 kandidátů, z velkou pravděpodobnosti budou vylosování pouze zástupci polské menšiny, existuje ale i nepravděpodobná, ale možná varianta, že nebude vylosován žáden zástupce polské menšiny). Vyřešit to lze – jedno občanské sdružení bude navrhovat jednoho kandidáta, a ten bude akceptován za člena Výboru.

Władysław Niedoba, člen Rady vlády pro národnostní menšiny, 18.12.2007

 

PŘÍLOHA: Současné znění zákona č.128/2000 Sb:

 

Zákon č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení), § 117:

Odst.1: Zastupitelstvo obce může zřídit jako své iniciativní a kontrolní orgány výbory. Svá stanoviska a návrhy předkládají výbory zastupitelstvu obce.

Odst.2: Zastupitelstvo obce zřizuje vždy finanční a kontrolní výbor.

Odst.3: Obec, v jejímž územním obvodu žije podle posledního sčítání lidu alespoň 15 % občanů hlásících se k národností jiné než české, zřizuje výbor pro národnostní menšiny. Členy tohoto výboru jsou i zástupci národnostních menšin, pokud je deleguje svaz  utvořený podle zvláštního zákona *).

Odst.4: Předseda výboru je vždy člen zastupitelstva obce.

*) Zákon č. 83/1990 Sb. o sdružování občanů, ve znění pozdějších předpisů

Zákon č.273/2001 Sb. o právech příslušníků národnostních menšin a změně některých zákonů, § 15:

Zákon č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení) se mění takto:

Odst.2: V § 117, odst. 3 větě první se číslice „15“ nahrazuje číslicí „10“, na konci věty druhé se tečka nahrazuje středníkem a doplňuje se text „vždy však příslušníci národnostních menšin musí tvořit nejméně polovinu všech členů výboru.“.

Zákon č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení), § 29:

Odst.2: V obci obývané příslušníky národnostních menšin se název obce, jejích částí, ulic a jiných veřejných prostranství a označení budov státních orgánů a územních samosprávných celků uvádějí též v jazyce národnostní menšiny, jestliže se podle posledního sčítání lidu hlásilo k této národnosti alespoň 20 % občanů obce a jestliže o to požádalo petici nejméně 50 % zletilých občanů obce hlásících se k této národnostní menšině.

Zákon č.273/2001 Sb. o právech příslušníků národnostních menšin a změně některých zákonů, § 15:

Zákon č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení) se mění takto:

Odst.1: V § 29, odst. 2 se číslice „20“ nahrazuje číslicí „10“ a číslice „50“ se nahrazuje číslicí „40“.

Novelizace zákona č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení), § 29:

Odst.2: V obci obývané příslušníky národnostních menšin se název obce, jejich částí, ulic a jiných veřejných prostranství a označení budov státních orgánů a územních samosprávných celků uvádějí též v jazyce národnostní menšiny, jestliže se podle posledního sčítání lidu hlásilo k této národnosti alespoň 10 % občanů obce a jestliže o to zástupci této menšiny požádali prostřednictvím výboru pro národnostní menšiny, a ten návrh usnesením schválil.

Zákon č.561/2004 Sb. o předškolním, základním, středním, vyšším odborném a jiném vzdělávání (školský zákon), § 14:

Odst.1: Obec, kraj, popřípadě ministerstvo zajišťuje pro příslušníky národnostních menšin vzdělávání v jazyce národnostní menšiny v mateřských, základních a středních školách, a to v obcích, v nichž byl v souladu se zvláštním právním předpisem **) zřízen výbor pro národnostní menšiny, pokud jsou splněny podmínky stanovené tímto zákonem.

**)  § 117 odst.3 zákona č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení) ve znění zákona č.273/2001 Sb.

 

PŘÍLOHA: Navrhované změny zákona č.128/2000 Sb:

 

Zákon č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení), § 117:

Odst.3: Obec,

a)                  v jejímž územním obvodu žije podle posledního sčítání lidu alespoň 10 % občanů téže národnostní menšiny***), hlásících se k jiné než české národnosti, zřizuje výbor pro národnostní menšiny, členy výboru jsou osoby volené zastupitelstvem obce a dále zástupci národnostních menšin jmenování občanským sdružením utvořeným podle zvláštního zákona****). Příslušníci národnostní menšiny a zástupci národnostních menšin jmenování podle věty druhé musí tvořit nejméně jednu polovinu členů výboru, ledaže tuto podmínku nelze splnit pro nedostatek kandidátů z řad příslušníků národnostních menšin na členy výboru. Počet zástupců národnostních menšin jmenovaných občanským sdružením podle věty druhé stanoví zastupitelstvo obce tak, aby tito zástupci tvořili alespoň 1/3 členů výboru, je-li občanským sdružením jmenováno více zástupců než počet stanovený zastupitelstvem obce, určí los, kteří zástupci budou členy výboru,

b)                  v jejímž územním obvodu žije podle posledního sčítání lidu alespoň 10 % občanů hlásících se k jiné než české národnosti, zřizuje výbor pro národnostní menšiny, pokud o to písemně požádají zástupci občanských sdružení příslušných národnostních menšin utvořených podle zvláštního zákona****), členy výboru jsou osoby, jmenované obdobně, jak stanoví písm a) tohoto odstavce.

***) § 2 zákona č. 273/2001 Sb. o právech příslušníků národnostních menšin a o změně některých zákonů

****) zákon č. 83/1990 Sb. o sdružování občanů, ve znění pozdějších předpisů.

Zákon č.128/2000 Sb. o obcích (obecní zřízení), § 29:

Odst.2: V obci obývané příslušníky národnostních menšin se název obce, jejich částí, ulic a jiných veřejných prostranství a označení budov státních orgánů a územních samosprávných celků uvádějí též v jazyce národnostní menšiny, jestliže se podle sčítání lidu hlásilo k jedné národnostní menšině alespoň 10 % občanů obce, pokud o to požádají zástupci příslušné národní. menšiny prostřednictvím výboru pro národní. menšiny (§117 odst. 3 písm a) a pokud ten svým usnesením návrh doporučí.

 

„Głos Ludu“ o obradach Wspólnoty-Coexistentii

 

„Głos Ludu – gazeta Polaków w Republice Czeskiej“ zamieściła następujące artykuły z obrad Wspólnoty-Coexistentii: „Przed obradami Rady „Wspólnoty“ (GL, 27.9.2007), „Wspólnota“ w stolicy (GL, 4.10.2007),  Wspólnota szykuje się do wyborów (GL, 29.11.2007) / „Głos Ludu – noviny Poláků v České republice“ zveřejnily následující články z jednátí Soužití-Coexistentie: Před jednáním Rady „Soužití“ (GL, 27.9.2007), „Soužití“ v hlavním městě (GL, 4.10.2007), Soužití se chystá do voleb (GL, 29.11.2007).

 

W sprawie „Raportu…“

 

Redaktor ČR Ostrava, Otylia Toboła, przesłała do „Głosu Ludu“ artykuł z prośbą o opublikowanie w ramach „Hyde Parku“. Redakcja nie skorzystała z tekstu. My zamieszczamy go w pełnym brzmieniu.

Dr. Staniek już zapłacił – kolejna … W sobotnim „Głosie Ludu“ Halina Sikora pozwoliła nam zajrzeć za kulisy sprawy Raportu. Teraz czytelnika należy jeszcze poinformować, kto i kiedy zapłaci za tę drugą część ogłoszenia, które ukazało się w „Głosie Ludu“ 11 października br. pod numerem „GL-598“. Za pierwszą część zapłacił Staniek. Kiedy przeczytał w gazecie, że jest posądzony o autorstwo kontrowersyjnego Raportu, poszedł do redakcji, a ponieważ, jak mówi, nie ma zaufania do wydawcy i nie wierzy, żeby „Głos Ludu“ ot tak, opublikował jego zapewnienie, że nie jest autorem Raportu – zdecydował się na ogłoszenie płatne. Sądził, iż tak jak w innych mediach, również tu obowiązuje zasada, że redakcja nie ingeruje w płatne ogłoszenia. Najwyżej odmawia ich przyjęcia, nie narażając klienta na koszty. W „Głosie Ludu“ ogłoszenie Stańka zostało przyjęte. Przydzielono mu symbol „GL-589“, wypisano pokwitowanie na sumę 728 koron i zobowiązano się opublikować 9 października br. Umowy jednak nie dotrzymano. Ogłoszenia nie było, i Staniek był tym mocno zaniepokojony. Po kilku dniach jego niepokój zmienił się w gorzką bezsilność. Jego ogłoszenie posłużyło gazecie do wykonstruowania prowokacji („GL“, 11.10. br.). Oprócz części prawdziwej, podanej przez Stańka, ogłoszenie miało jeszcze drugą, która miała Stańka, a także sekcję polską Wspólnoty-Coexistentii uniewiarygodnić i skompromitować w oczach czytelnika. O tym, że to oszczerstwo, gazeta zechciała przekonać się dopiero wtedy, kiedy Coexistentia domagała się ostro satysfakcji. Redaktor naczelna odmówiła zdradzić, kto przyszedł z takim „pomysłem“. Zresztą nie ma to większego znaczenia. Powiedziała, że Staniek zapłacił przecież „tylko“ za pierwszą część ogłoszenia. Skoro tak, pytam: Kto w takim razie i kiedy zapłaci za resztę. Według stawek wydawnictwa należy się gazecie jeszcze ok. 1500 Kč. Stańkowi i Coexistentii autor manipulacji jest winien przeprosiny, opłacone z własnej kieszeni, zamieszczone na tym samym miejscu gazety, w którym zostało wydrukowane zniesławienie. Gazeta powinna też zwrócić Stańkowi 728 Kč i obciążyć nimi autora manipulacji. Gazeta może też tego nie zrobić i wierzyć, że Coexistentia nie spełni swej groźby, że poszkodowany nie zwróci się do prawników, że czytelnik zapomni, że wszystko przycichnie. Niesmak jednak zostanie i przykre doświadczenie – że za prawdę trzeba w „jedynej polskiej na Zaolziu gazecie“ zapłacić. Kłamstwo i oszczerstwo są za darmo. (Otylia Toboła).

 

Obsah: Redaktorka ČR Ostrava, Otylia Toboła, zaslala do redakce „Głosu Ludu“ příspěvek, ve kterém chtěla oslovit čtenáře v záležitosti inzerce k „Raportu…“. Redakce příspěvek nezveřejnila. V „GL“ z 11.10.2007 byla otištěna inzerce, prostřednictvím které Józef Staniek odmítá, že je autorem zmíněného kontroverzního dokumentu a také, že uvedený dokument Soužití-Coexistentia nepodpořila. Tuto inzerci redakce GL využila k vymýšlené provokaci. Spolu s pravdivou informací byla otištěna kompromitující polskou sekci Coexistentie-Soužití informace. To mělo nepříznivě ovlivnit čtenáře. Že je to pomluva, se redakce GL přesvědčila s ostré reakce Coexistentie. Za tuto část inzerce nikdo nezaplatil. Nakladatelství, ve kterém GL vychází, by mělo vrátit Stańkovi peníze a tyto celkově požadovat po autorovi manipulace. Bohužel, nepříjemná zkušenost, že za pravdu v jediných polských novinách na Zaolzí se platí, a lež a pomluva  je zdarma – zůstane.

 

Z ostatniej chwili…

Aktuálně…

 

* W środę 9.1. br. obradowała Rada Rządu Republiki Czeskiej ds. Współpracy z Samorządami. Dyskutowano o nowelizacji ustawy o gminach. Jak poinformował biorący udział w obradach JUDr Eugeniusz Kiedroń, członek Rady Republikowej Wspólnoty-Coeexistentii, dyskusja dotyczyła głównie tematu powoływania i kompetencji gminnych Komitetów ds. Mniejszości Narodowych. Pozytywnym wynikiem obrad było m.in. odrzucenie możliwości powoływania członków Komitetu drogą losowania. Doszło do kompromisu w sprawie zapisu ustawy, aby skład Komitetu odzwierciedlał procentową liczbę konkretnych mniejszości narodowych w gminie. Komitety zostaną obowiązkowo powołane wszędzie tam, gdzie mniejszości narodowe wg ostatniego spisu stanowią co najmniej 10 % mieszkańców gminy. Warunkiem jednak będzie pisemny wniosek wniesiony do urzędu gminy przez przynajmniej jedno stowarzyszenie obywatelskie. / Ve středu 9.1.tr. jednala Rada vlády České republiky pro spolupráci se samosprávou. Na programu byla diskuse o změnách v zákoně o obcích. Jak sdělil účastník jednání, JUDr.Evžen Kiedroń, člen Republikové rady Soužití-Coexistentie, diskuse se týkala hlavně zřizování a kompetence obecních Výborů pro národnostní menšiny. Kladným výsledkem jednání bylo mj. odmítnutí  možnosti jmenování členů Výboru losováním. Byl přijat kompromisní návrh, aby složení Výboru odráželo procentní počet jednotlivých národních menšin v obci. Výbory budou zřízeny všude tam, kde počet národních menšin v obci podle výsledků posledního sčítání je minimálně 10 %. Avšak podmínkou je zaslání písemného návrhu do úřadu obce alespoň jedním občanských sdružením.

 

* W styczniu przebiegają w szkołach podstawowych zapisy dzieci do 1.klas. Dla polskiej mniejszości narodowej na Zaolziu mają one ważne znaczenie. Zawsze z niepokojem są oczekiwane wyniki zapisów do 25 polskich szkół. Właśnie od wyników zapisów zależeć będzie, jak będzie wyglądał przyszły rok szkolny w polskich szkołach w Trzyńcu. Zgodnie z uchwałą przedstawicielstwa miasta ma być zamknięta szkoła na Tarasie. Możliwe jednak, że polska szkoła na trzynieckim osiedlu pozostanie, co zależeć będzie głównie od liczby dzieci i … postawy województwa i ministerstwa szkolnictwa / V lednu probíhají v základních školách zápisy do 1.tříd. Pro polskou národní menšinu na Zaolzí mají velký význam.Vždy se znepokojením jsou očekávány výsledky zápisů do 25 polských škol. Právě od výsledků zápisů bude záležet, jak bude vypadat polské školství v příštím roce v Třinci. V souladu s usnesením zastupitelstva města má být uzavřena škola na Terase. Je ale možné, že polská škola na třineckém sídlišti bude existovat nadále, což je závislé hlavně na počtu dětí a …postoji kraje a ministerstva školství.

 

Komitety ds. Mniejszości Narodowych – listy z gmin

Výbory pro národnostní menšiny – dopisy z obcí

 

Wspólnota-Coexistentia jest adresatem odpowiedzi na list wysłany do gmin w sprawie działalności Komitetów ds. Mniejszości Narodowych (KMN). Korespondencja ciągnie się już przeszło pół roku, a trzy gminy (Jabłonków, Piosek, Pioseczna) w ogóle jeszcze nie odpowiedziały. Zamieszczamy treść kolejnych listów. / Soužití-Coexistentia je adresátem odpovědi na dopis zasálaný obcím ve věci činnosti Výboru pro národnostní menšiny (VNM). Korespondence se už táhne přes půl roku, a tři obce (Jablunkov, Písek, Písečná) ještě vůbec neodpověděly. Zveřejňujeme obsah dalších dopisů.

Nydek / Nýdek – KMN został w aktualnym składzie (Ing.Michał Milerski, Stanisław Szturc, Ing.Paweł Szymeczek) powołany 30.10.2006. Członkowie KMN spotykają się na comiesięcznych zebraniach zarządu MK PZKO. KMN proponuje wdrożyć następujące tablice dwujęzyczne: Obecní úřad v Nýdku – Urząd Gminy Nydek, Stavební úřad – Urząd Budowlany, Matrika – Urząd Stanu Cywilnego, Knihovna – Biblioteka, tablica wjazdowa Nýdek – Nydek. Propozycja ta została przyjęta przez przedstawicielstwo gminy. Michał Milerski, KMN Nydek. 2.11.2007 / VNM byl zřízen v současném složení (…) 30.10.2006. Členové VNM se setkávají měsíčně na schůzích MS PZKO. VNM navrhl zřídit následující dvojjazyčné tabule: (…) Návrh byl obecním zastupitelstvem přijat.

Bukowiec / Bukovec – KMN przy Urzędzie Gminnym był powołany zaraz na pierwszym zebraniu powyborczym w roku 2006. Przewodniczący: Petr Chrascina, członkowie: Tadeáš Lipowski, Robert Kulig. Częstotliwość zebrań KMN – raz na kwartał, omawiany temat – dwujęzyczność. KMN zaproponował wdrożyć w gminie dwujęzyczne tablice na budynkach Urzędu Gminnego, Szkoły Podstawowej z pjn, Przedszkola z pjn, Remizy Strażackiej oraz kompleksu sportowego pod nartostradą „Kempaland“. Z dniem dzisiejszym są dwujęzyczne napisy wdrożone i umieszczone na wszystkich zaproponowanych obiektach publicznych. Petr Chrascina, KMN, 1.11.2007 / VNM při Obecním úřadě byl zřízen ihned na první povolební schůzi v 2006 roce. Předseda, členové: (…). Frekvence jednání VNM – čtvrtletně, projednávaná témata – dvojjazyčnost. VNM navrhl zřídit v obci dvojjazyčné tabule na budovách Obecního úřadu, Základní školy s pol.jv., Mateřské školy s poj.jv., Hasičské zbrojnice a sportovního areálu pod sjezdovkou „Kempaland“. K dnešnímu dni byly dvojjazyčné tabule zavedeny na všech navržených veřejných budovách. Petr Chrascina, VNM, 1.11.2007.

Wędrynia / Vendryně – V obci pracuje 5-členný výbor. Byl zřízen v prosinci r.2002. V novém volebním období (2006/2010) předsedkyni výboru je Mgr.Roszková Marta. Dalšími členy výboru jsou: Ing.Lakota Marek, Ing.Szpyrc Jan, Turoňová Anna, Motyková Jiřina. Hlavním úkolem výboru je spolupráce s národnostně smíšeným obyvatelstvem. Největší a prakticky jediná menšina je polská (35% z celkového počtu obyvatel obce). Jeho úkolem je koordinace a mapování činnosti života menšiny, hlavně národnostních spolků, za spolupráce se zastupitelstvem, radou obce a obecním úřadem. V obci aktivně pracují 2 místní skupiny PZKO s celkovým počtem více než 700 členů. Dalšími aktivními národnostními spolky jsou Matice školská (Macierz Szkolna) a turistická organizace Beskid Śląski (…) Obec finančně a organizačně podporuje aktivity spojené s činnosti národnostní menšiny. Bohuslav Raszka, místostarosta obce, 27.9.2007.

Mosty koło Jabłonkowa / Mosty u Jablunkova – Aktualny skład KMN: Jadwiga Ondrzejek, Erwin Turek, Kamil Bula, Marcel Svoboda, Jan Kufa (przewodniczący). Zebrania odbywają się wtedy, kiedy KMN ma konkretne zadanie. Tematy zebrań: podsumowanie działalności w r.2006, sytuacja w polskiej szkole itp. Organizacje polskie zwróciły się do gminy o wprowadzenie dwujęzycznych napisów pod koniec października r.2007. Prośba zostanie rozpatrzona w KMN w listopadzie tego roku. Jan Kufa, przewodniczący KMN. 6.11.2007 / Současné složení VNM: (…). Schůze se konají vždy, když VNM má určitý úkol. Témata schůzí: shrnutí činnosti v 2006 r., situace v polské škole atd. Polské organizace koncem října 2007 roku požádaly o zavedení dvojjazyčných nápisů v obci. Tato prosba bude projednána ve VNM v listopadu tr. Jan Kufa, předseda VNM. 6.11.2007.

Gródek / Hrádek – KMN działa w składzie: przewodniczący Paweł Pilch, członkowie Ing.Stanisław Wolny, Władysław Wałach, Ing.Maria Turoń, Zofia Dorda. KMN zasiada według aktualnych potrzeb. Omawiane są tematy: dwujęzyczne nazewnictwo w gminie, odpowiedzi na listy z „Úřadu vlády ČR“. Główne tablice dwujęzyczne są umieszczone. Zostają do zrealizowania tablice wjazdowe i wyjazdowe na drodze 1. klasy 1/11 według rozporządzenia nr.507/2006 Sb. Paweł Pilch, KMN. / VNM působí ve složení: (…). Zasedání VNM jsou podle potřeby. Projednávaná témata: dvojjazyčné názvosloví v obci, odpovědi na dopis z Úřadu vlády ČR. Hlavní dvojjazyčné tabule jsou umístěny. Zůstává instalovat vjezdové a výjezdové tabule na silnici 1.třídy 1/11 podle vyhlášky č.507/2006 Sb. Paweł Pilch, VNM.

Łomna Dolna / Dolní Lomná – Zastupitelstvo na svém 9.zasedání konaném dne 29.10.2007 odvolalo předsedu VNM p.Stanislava Czudka (změna trvalého pobytu) a jmenovalo p.Ivana Kluze (…), členové VNM jsou: p.Marta Pilich, p.Bronislav Procner, p.Alina Jopková, p.Jan Kawulok. VNM schválil zavedení v obci dvojjazyčné názvy a označení (…). VNM doporučuje oslovit v tomto smyslu subjekty jako: vjezdové tabule, směrové tabule, vjezd do Mionší, muzeum, ostatní poskytovatele veřejných služeb o nároku na dvojjazyčné tabule a dohodnout, jak společně úředním zviditelněním Charty profitovat a přispět např. k turistické přitažlivosti. S pozdravem Pavlínová Renata, starostka obce. 4.1.2008.

Vělopolí / Wielopole – V obci byl ustanoven VNM. Předsedou je člen zastupitelstva, p.Landecký Petr. Výbor se neschází, nevznikla potřeba. Dvojjazyčný nápis byl umístěn na budově obecního úřadu. Latochová Vladislava, starostka obce. 30.10.2007.

Śmiłowice / Smilovice – Skład KMN: prezes Władysław Niemczyk, członkowie Kowalczyk Jakub, Kowalczyková Anna, Łabaj Zbyszek. Częstotliwość i zakres tematów: raz na kwartał, nazwy dwujęzyczne (…) Władysław Niemczyk, KMN. 12.11.2007 / Složení VNM (…). Frekvence a program: čtvrtletně, dvojjazyčnost. W.Niemczyk, VNM, 12.11.2007.

 

Plan wydawnictw

Vydavatelský plán Koexistencia o.p.s.

 

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“ (19), broszura, 1.2.2008

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“ (20), broszura, 5.4.2008

„Komitety ds.Mniejszości Narodowych“, publikacja wiązana, 3.5.2008

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“ (21), broszura, 21..2008

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“ (22), broszura, 16.8.2008

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“ (23), broszura, 27.9.2008

„Polskie szkolnictwo w Trzyńcu“, publikacja wiązana, 22.11.2008

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy“ (24), broszura, 6.12.2008

 

Prelekcja o globalizacji

Přednáška o globalizaci

 

Międzygeneracyjny Uniwersytet Regionalny, powołany przez Radę Oświaty ZG PZKO, obraduje regularnie raz na miesiąc w Czeskim Cieszynie. W ramach spotkania w dniu 3.1.br. odbył się wykład Tadeusza Siwka z Uniwersytetu Ostrawskiego nt. „Co to jest globalizacja i czy może ona stanowić zagrożenie dla społeczeństwa polskiego na Zaolziu i jego kultury“. Proces globalizacji ma kilka wymiarów: a) ekonomiczny – ujednolicenie rynków, b) polityczny – malejąca rola państwa i c) kulturowy – przenikanie kultur. W wyniku globalizacji możemy wymienić zjawiska pozytywne i negatywne. Dzięki globalizacji rozwija się gospodarka wielu krajów i dystrybucja towarów, poprawia się zabezpieczenie socjalne i dostęp do informacji. Negatywnym zjawiskiem jest, że rośnie prawdopodobieństwo kryzysów ekonomicznych, wzrasta bezrobocie, a w hypermarketach na całym świecie można kupić te same towary, bez regionalnych różnic. Także na Zaolziu globalizacja może mieć wpływy negatywne – utrata tożsamości, spłycenie kultury, upadek zainteresowania kulturą przodków i wpływy pozytywne – lepsza możliwość prezentacji mniejszości narodowych (Internet), lepsza ochrona praw mniejszości.  Nie ma jednak sensu walczyć z globalizacją, należy starać się wykorzystać  to dobre co ona przynosi. Wśród słuchaczy byli m.in. Wiesław Sikora, pierwszy wiceprzewodniczący Coexistentii-Wspólnoty i Tadeusz Toman, sekretarz Rady Wykonawczej Coexistentii-Wspólnoty.

 

Mezigenerační regionální univerzita, jejíž zřizovatelem je Rada osvěty Hlavního výboru Polského kulturně-osvětového svazu, jedná pravidelně jednou za měsíc v Českém Těšíně. V rámci setkání dne 3.1.tr. se konala přednáška Tadeusze Siwka z Ostravské univerzity na téma „Co to je globalizace a zda může být ohrožením pro polskou společnost na Zaolzí a pro její kulturu“. Proces globalizace má několik rozměrů: a) ekonomický – sjednocení trhu, b) politický – zmenšující se vliv státu a c) kulturní – pronikání kultur. Výsledkem globalizace mohou být kladné i záporné jevy. Zásluhou globalizace se rozvíjí hospodářství mnoha států a distribuce zboží, lepší je sociální zabezpečení a přístup k informacím. Záporným jevem je, že narůstá pravděpodobnost ekonomických krizí, roste nezaměstnanost, a v hypermarketech na celém světě je možno koupit stejné zboží, bez regionálních rozdílů. Rovněž na Zaolzí globalizace může mít negativní důsledky – ztráta identity, zploštění kultury, ale i pozitivní – lepší možnosti prezentace národních menšin (Internet), lepší ochrana práv menšin. Nemá smysl bojovat z globalizací, vhodné je využít její klady. Mezi posluchači byli mj. Wiesław Sikora, první místopředseda Coexistentie-Soužití a Tadeusz Toman, tajemník Výkonné rady Coexistentie-Soužití.

 

Meandry dwujęzyczności (8)

 

Prasa w Republice Czeskiej, szkoda że przede wszystkim ta mniejszościowa („Głos Ludu – gazeta Polaków w RC“, „Zwrot“ – miesięcznik PZKO) zaczęła zamieszczać pozytywne przykłady o dwujęzyczności w krajach europejskich oraz informacje o szczątkowym stanie dwujęzyczności na Zaolziu – terenie zamieszkałym przez polską mniejszość narodową w Republice Czeskiej. Pan Stanisław Kołek z Czeskiego Cieszyna przekazał redakcji „Głosu Ludu“ zdjęcie dwujęzycznej słowacko-ukraińskiej tablicy wjazdowej wioski Jarabina – na Słowacji niedaleko Starej Lubowni. Wieś zamieszkuje mniejszość ukraińska. Nikomu nie przeszkadza fakt, że do granicy z Ukrainą jest około 150 km. W „Głosie Ludu“ z 24.7.2007 roku Józef Heczko zamieścił zdjęcie kierunkowskazów z Wędryni. Czytelnik pisze, że wiosną ub.roku zamieszczono tu tablice, które musiał zaprojektować człowiek złej woli, nie myślący ekonomicznie i logicznie. Dodaje, że niektórzy wędryniacy zachwalają dwujęzyczność wędryńską. Jak to wygląda w rzeczywistości, widać na zdjęciu … Faktem jest, że sytuacja od tego czasu uległa nieznacznej poprawie.

     Regułą stało się zamazywanie polskojęzycznych nazw miejscowości na Zaolziu przez czeskich szowinistów. Akcje są prawdopodobnie koordynowane i opłacane przez wpływowe osoby lub instytucje, a wykonywane przez „nieznanych sprawców“. Samorządy nie są zainteresowane schwytaniem i ukaraniem winnych. Zamalowano tablice wjazdowe z polskim napisem w Olbrachcicach, Boconowicach i Suchej Górnej, tj. wszędzie tam gdzie były zainstalowane. Wójt Boconowic, Renata Sikorová przyznała, że o incydencie dowiedziała się dopiero od redakcji „Głosu Ludu“. Uważa jednak, że nie chodzi o przejaw nacjonalizmu, lecz o sprawkę młodych wandali. „Postaramy się jak najszybciej zmyć farbę, by tablica nadal informowała o tym, że w naszej wsi żyje także mniejszość polska“. Zdjęcie zamieścił trzyniecki tygodnik „Horizont“. Radny Boconowic Petr Cienciala powiedział, że „zainstalowaniem dwujęzycznych tablic chcieliśmy wyjść naprzeciw polskiej mniejszości, ale nie możemy ciągle siedzieć lub spać, abyśmy to dopilnowali“. Tablice z polską nazwą gminy Sucha Górna zostały pomalowane przy wjeździe od strony Pacałówki. Zdjęcie zamieścił „Głos Ludu“. „Pomalowane tablice zdjęliśmy i spróbujemy wyczyścić. Jeżeli okaże się, że nie da ich się wyczyścić, zamówimy wykonanie nowych tablic. W żadnym wypadku gmina nie będzie składała zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa przez nieznanego sprawcę“ – powiedział Josef Žerdík, wicewójt gminy. Wcześniej tablice wjazdowe były zamazane w gminie Olbrachcice. I tu władze gminne dały wyczyścić tablice, rezygnując z zawiadomienia policji.

     Pisma polskiej mniejszości w Republice Czeskiej piszą również o przepisach prawnych, z których prawo do podwójnego nazewnictwa wynika oraz o sposobie jego finansowania. Gdy weźmiemy pod uwagę, że czeskie media informują o tym temacie raczej sporadycznie, w dodatku bardziej akcentując wypowiedzi osób nastawionych do polskich napisów negatywnie niż przynosząc rzetelne informacje, trudno się dziwić, że cały szereg naszych współobywateli nie orientuje się w tej problematyce, żyjąc w przekonaniu, że podwójne nazewnictwo jest czymś, co wymyślili sobie Polacy, a do czego inne narodowości nie mają prawa (GL, 24.11.2007, „Informacji ciągle za mało“).

     W niektórych miejscowościach informacja nt. Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych i ustawy o gminach, z których prawo do podwójnego nazewnictwa wynika, zamieszczona była w gazetkach gminnych. W jednym z numerów Těšínských listů był artykuł na ten temat – powiedziała Dorota Havík, rzecznik czeskocieszyńskiego ratusza. Na stronach internetowych miasta niedawno pojawiła się opinia 29-letniego mieszkańca, że dwujęzyczne nazwy ulic stawiają Polaków do roli analfabetów, którzy dotąd w tym mieście błądzili, nie wiedząc nawet, gdzie mieszkają. W dwóch kolejnych numerach gminnego kwartalnika Chotěbuzské zrcadlo (którego ostatni jesienny numer po raz pierwszy otrzymał również polską nazwę Zwierciadło) pojawiły się polemiczne artykuły dotyczące wprowadzania dwujęzyczności w Kocobędzu. Jan Michel przedstawia sprawę wprowadzenia polskich nazw, jako niemalże prywatną inicjatywę przewodniczącego komitetu ds. mniejszości narodowych Władysława Niedoby,  forsującego zdaniem Michela tę sprawę bez względu na ro, że w budżecie gminy nie ma na to środków. Na koniec stwierdza, że szkoda byłoby bez głowy forsować coś, co pogarsza stosunki międzyludzkie wśród mieszkańców. W.Niedoba odpowiada na jego zarzuty w artykule pt. „Taka jest prawda“, podkreślając: To, że chcemy polskich napisów, to nie pobożne życzenie polskiej mniejszości, lecz zobowiązanie Republiki Czeskiej, które wzięła na siebie po przystąpieniu do Unii Europejskiej, a mniejszość polska domaga się tylko realizacji przyjętych ustaw.

     Tabliczki z dwujęzycznymi nazwami ulic zainstalowano w centrum Czeskiego Cieszyna – po granicę z Kocobędzem i Ropicą między Olzą a torami kolejowymi. Razem ulic jest 171. Redakcja tygodnika „Horizont“ zauważyła nawet, że nowe tablice są większe i ładniejsze. Napisy są białe na ciemnomodrym tle. Na zdjęciu wiceburmistrz Stanisław Folwarczny i radny Tadeusz Cichy z dwujęzyczną tablicą. Również w Cierlicku z wprowadzeniem dwujęzyczności nie ma problemu – mówi Barbara Dawid, przewodnicząca komitetu ds. mniejszości narodowych. Jak najszybciej będą wprowadzone dwujęzyczne tablice wjazdowe i dwujęzyczna nazwa Domu Kultury, gminnych Usług Technicznych. Od dawna istnieje polski napis, łącznie z polską nazwą miejscowości na budynku Urzędu Gminnego oraz na bibliotece.

O refundacji dwujęzycznych tablic pisze „Głos Ludu“ z 22.12.2007 („Pół miliona  zamiast pięciu“). Jak poinformowała Barbara Odstrčilová, rzecznik prasowy Urzędu Wojewódzkiego w Ostrawie, ogółem z prawa do wprowadzenie dwujęzycznego nazewnictwa skorzytało 12 gmin – Olbrachcice (80845 Kč), Sucha Górna (127098 Kč),  Pioseczna (7773 Kč), Boconowice (14113 Kč), Czeski Cieszyn (212227 Kč), Nydek (16779 Kč), Łomna Dolna (35000 Kč), Bukowiec (35331 Kč), Wędrynia (57528 Kč), Trzanowice (11662 Kč), Stonawa (35972 Kč) i Gródek (21455 Kč). Władysław Niedoba, wiceprezes wojewódzkiego Komitetu ds. Mniejszości Narodowych zapewnia, że jego członkowie maksymalnie skrócili procedurę uchwalania refundacji. Tak by wszystkie wnioski mogły być wypłacone tak szybko, jak tylko to możliwe. Fakt, że z nowych możliwości refundacji skorzystało tylko 12 gmin z 31 możliwych, wskazuje na niezdecydowanie wójtów w korzystaniu z przysługujących mieszkańcom ich gmin przywilejów. Cóż. Trudno. Z ogólnej kwoty 5 mln Kč, które nasze gminy miały do dyspozycji w 2007 roku na sporządzenie tablic podwójnego nazewnictwa, będziemy musieli oddać do budżetu blisko 4,5 mln Kč ! Jedyna pociecha, że w 2008 roku czeka na nas kolejnych 5 mln Kč  – dodaje W.Niedoba.

 

Tisk v České republice, především ten menšinový („Głos Ludu“ – noviny Poláků v ČR, „Zwrot“ – měsíčník PZKO) začal zveřejňovat pozitivní příklady o dvojjazyčnosti v evropských státech, a také informace o reliktním stavu dvojjazyčností na Zaolzí – oblasti v ČR obývané polskou národní menšinou. Pan Stanisław Kołek z Českého Těšína předal redakci „Głosu Ludu“ snímek dvojjazyčné slovensko-ukrajinské vjezdové tabule do obce Jarabina na Slovensku nedaleko Staré Ľubovně. Vesnici obývá ukrajinská menšina. Nikomu nevadí skutečnost, že ke hranicím s Ukrajinou  je asi 150 km. V „Głosu Ludu“ z 24.7.2007 Józef Heczko zveřejnil snímek směrových tabulí ve Vendryni. Čtenář píše, že na jaře minulého roku byly zde osazeny tabule, které musel projektovat člověk o zlé vůlí, který nemyslí ekonomicky a logicky. Dodává, že někteří vendryňané vychvalují vendryňskou dvojjazyčnost. Jak to reálně vypadá je vidět na fotografii … Skutečností ovšem je, že od té doby se situace o něco zlepšila.

     Pravidlem se stalo přestříkávání polskojazyčných názvů obcí na Zaolzí českými šovinisty. Akce jsou pravděpodobně koordinovány a financovány vlídnými osobami nebo institucemi, a uskutečňovány „neznámými vandaly“. Samospráva nemá zájem vypátrat a odsoudit viníky. Byly zamalovány vjezdové tabule s polským nápisem v Albrechticích, Bocanovicích a Horní Suché, to je všude tam, kde byly instalovány. Starostka Bocanovic, Renáta Sikorová přiznala, že o incidentu se dověděla teprve od redakce „Głosu Ludu“. Domnívá se však, že nejde o projev nacionalismu, ale o čin mladých vandalů. „Budeme to muset co nejrychleji umýt, aby tabule nadále informovala, že v naší obci žije polská menšina“. Snímek zveřejnil třinecký týdeník „Horizont“. Petr Cienciala, zastupitel Bocanovic řekl, že „instalováním dvojjazyčných tabulí jsme chtěli vyjít vstříc polské menšině, avšak nejsme schopni ovlivnit jednání některých jedinců. Nemůžeme tam pořád sedět nebo spát, abychom to uhlídali.“ Tabule s polským názvem obce Horní Suchá byly pomalovány při vjezdu ze směru od Pacalůvky. Snímek  zveřejnil „Głos Ludu“. „Přestříkané tabule jsme sundali a budeme se snažit je vyčistit, jestliže to nebude možné, objednáme provedení nových tabulí. V žádném případě obec nebude podávat trestní oznámení na neznámého pachatele“ řekl Josef Žerdík, místostarosta obce. Již dříve vjezdové tabule byly přestříkané v obci Albrechtice. I zde vedení obce dalo tabule vyčistit, odstoupilo však  z oznámení policie.

     Tiskoviny polské menšiny v ČR píšou také o právních předpisech, ze kterých právo do dvojitého názvosloví vyplývá a také o způsobu jeho financování. Jestliže zohledníme, že česká média informuji o této otázce sporadicky, navíc místo pravdivých objektivních informací zdůrazňují názory osob s negativním postojem k polským nápisům, potom se nelze divit, že celá spousta naších spoluobčanů se nevyzná v této problematice a žije v přesvědčení, že dvojjazyčnost je něco, co si vymysleli Poláci, a do čeho jiné národností nemají právo (GL, 24.11.2006).

     V některých obcích informace o Evropské chartě menšinových či regionálních jazyků a zákonu o obcích, ze kterých právo do dvojitého názvosloví vyplývá, byla zveřejněna v obecních novinách. Jedno z čísel „Těšínských listů“ zveřejnilo článek o této problematice – řekla Dorota Havlík, mluvčí českotěšínské radnice. Na internetových stránkách města byl nedávno zveřejněn názor 29-letého občana, že dvojjazyčné názvy ulic stavějí Poláky do pozice analfabetů, kteří dosud bloudili tímto městem, nevědí kde bydlí. V dvou postupných číslech obecního čtvrtletníku „Chotěbuzské zrcadlo“ (kterého poslední podzimní číslo poprvé dostalo rovněž polský název „Zwierciadło“) byly zveřejněny polemické články týkající se zavádění dvojjazyčností v Chotěbuzi. Jan Michel informuje o záležitostí zavádění polských názvů, jako téměř o soukromé iniciativě předsedy výboru pro národnostní menšiny Władysława Niedoby, který prosazuje podle názoru Michela tuto záležitost bez ohledu na to, že v obecním rozpočtu nejsou na to prostředky. Na závěr sděluje, že by byla škoda bezhlavě prosazovat něco, co zhoršuje mezilidské vztahy mezi občany. W.Niedoba odpovídá na jeho námitky v článku „Taková je pravda“ a zdůrazňuje: To, že požadujeme polské nápisy není zbožné přání polské menšiny, ale závazky ČR, které přijala po svém přistoupení do Evropské unie, a polská menšina se domáhá jen provedení přijatých zákonů.

     Tabulky s dvojjazyčnými názvy ulic byly instalovány v centru Českého Těšína – od hranic z Chotěbuzí a Ropicí mezi řekou Olzou a železniční tratí. Dohromady je jich 171. Redakce týdeníku „Horizont“ poznamenává , že oproti předchozím jsou větší a úhlednější. Nápisy jsou bílé na tmavěmodrém podkladě. Na snímku je místostarosta Stanisław Folwarczny a zastupitel Tadeusz Cichy s dvojjazyčnou tabulí. Rovněž v Těrlicku se zaváděním dvojjazyčností není problém – sděluje Barbara Dawid, předsedkyně výboru pro národností menšiny. Co nejdříve budou zavedeny dvojjazyčné vjezdové tabule a dvojjazyčný název Kulturního domu, obecních Technických služeb. Již dávno je polský nápis, dohromady s polskojazyčným názvem obce na budovách Obecního úřadu a knihovny.

     O refundací dvojjazyčných tabulí píše „GL“ z 22.12.2007. Jak sdělila Barbora Odstrčilová, tiskový mluvčí Krajského úřadu v Ostravě, právo na dvojjazyčné názvosloví využilo celkem 12 obcí – Albrechtice, Horní Suchá, Písečná, Bocanovice, Český Těšín, Nýdek, Dolní Lomná, Bukovec, Vendryně, Třanovice, Stonava a Hrádek. Władysław Niedoba, místopředseda krajského Výboru pro národnostní menšiny ujišťuje, že jeho členové maximálně zkrátili proceduru schvalování refundace. Tak, aby všechny návrhy mohly být propláceny tak rychle, jak je to možné. Skutečnost, že nové možnosti refundace využilo pouze 12 obcí z 31 možných, ukazuje na nerozhodnost starostů ve využití přináležejících občanům jejich obcí privilegií. Co se dá dělat. Z celkové částky 5 mln Kč, které v roce 2007 na zajištění tabulí s dvojitým názvoslovím měly obce k dispozici, budeme muset odevzdat do rozpočtu necelé 4,5 mln Kč! Jedinou útěchou je, že v roce 2008 nás čeká dalších 5 mln Kč – dodává W.Niedoba.. 

 

Pożegnaliśmy w 2007 roku

 

Jan Broda (95) – nauczyciel, zasłużony działacz kultury ze Skoczowa, doctor honoris causa Chrześciańskiej Akademii Teologicznej w Warszawie, Ryszard Kapuściński (74) – pisarz, podróżnik, autor reportaży polityczno-społecznych o rewolucjach w Afryce, Azji i Ameryce, Włodzimierz Szostok (76) – społecznik MK PZKO Sucha Górna, ks.Ernest Dostal (71) – emerytowany proboszcz parafii p.w.św.Piotra z Alkantary w Karwinie-Kopalniach, Tadeusz Delong (67) – działacz MK PZKO Olbrachcice, Alojzy Szkucik (86) – społecznik z Lesznej Dolnej, Józef Franek (86) – nauczyciel i kombatant z Trzyńca, Irena Zawadowa (69) – nauczycielka z Lesznej Dolnej, Elżbieta Pindór (83) – działaczka MK PZKO Sibica, Tomek Katrušák (16) – student Polskiego Gimnazjum w Czeskim Cieszynie, zginął tragicznie na stokach Alp, Władysław Winkler (72) – emerytowany nauczyciel, zamieszkały w Trzyńcu, społecznik MK PZKO Karwina-Darków, Waleria Derlichowa (79) – działaczka MK PZKO Darków, Helena Raszykowa (88) – z Karwiny-Frysztatu, działaczka MK PZKO Darków, Genowefa Dudowa (92) – członek chóru „Lira“ Darków,  Emil Sztabla (83) – działacz PZKO i Wspólnoty-Coexistentii z Czeskiego Cieszyna, członek chóru „Harfa“, Anna Przeczek (77) – działaczka MK PZKO Ligotka Kameralna, Józef Raszyk (88) – redaktor „Głosu Ludu“, działacz klubu sportowego w Łąkach, JUDr Józef Krygel (64) – społecznik, członek Zarządu Głównego Macierzy Szkolnej, Wiktor Zin (82) – rysownik („Piórkiem i Węglem“), Ludwik Pindór (86) – działacz MK PZKO Sibica, Waleria Rzymanowa (78) – działaczka MK PZKO Sucha Górna, Franciszek Konkolski (78) – z Karwiny, członek chóru „Lira“ Darków i „Hejnał-Echo“, Henryk Werner (65) – działacz MK PZKO Olbrachcice, Anna Kokotkowa (83) – z Trzyńca-Łyżbic, członek Towarzystwa Ewangelickiego w RC i MK PZKO Trzyniec-Wieś, Tadeusz Szafarczyk (86) – znany cieszyński fotografik, Danuta Przeczek (55) – dyrektor Czesko-Polskiej Izby Handlowej w Ostrawie, Ing.Karol Kuś (83) – z Czeskiego Cieszyna, członek chóru „Harfa“, Leszek Ściskała (49) z Olbrachcic, Łada Krumniklowa (77) – dziennikarka z Czeskiego Cieszyna, Adam Cieńciała (74) – z Czeskiego Cieszyna, członek chóru „Harfa“ i „Godulan“, mgr.Lidia Kaleta (66) – nauczycielka z Jabłonkowa, działaczka MK PZKO Jabłonków i Wspólnoty-Coexistentii, Stanisław Sikora (59) – długoletni prezes MK PZKO Niebory, Władysław Grycz (59) – z Oldrzychowic, Emilia Siudowa – członek chóru „Lira“ Darków, Wanda Sztebel – działaczka MK PZKO Sucha Górna i członek chóru „Sucha“, JUDr Józef Macura (88) – z Czeskiego Cieszyna, nauczyciel,  długoletni prezes Chóru Nauczycieli Polskich i MK PZKO Czeski Cieszyn-Osiedle, Jan Sikora – były dyrektor polskiej szkoły w Mostach k. Jabłonkowa, Helena Kornasowa (70) – działaczka MK PZKO Orłowa.

 

Nowe publikacje w języku polskim

 

   “W obronie polskiej szkoły Trzyniec-Taras. Informacje. Dokumenty. Artykuły prasowe.“ – wydała Organizacja Użyteczności Publicznej Koexistencia pod redakcją Tadeusza Tomana. Wiązana publikacja niskonakładowa zawiera wstęp, który przedstawia historię polskiego szkolnictwa w Trzyńcu-Łyżbicach oraz omawia sytuację polskiej szkoły podstawowej na trzynieckim osiedlu w 1997 roku w związku z planami władz miasta jej zamknięcia. Załączono spis dokumentów i artykułów prasowych dotyczących tego tematu. / Vydala Obecně prospěšná společnost Koexistencia, redaktor: Tadeusz Toman. Vázaná publikace o malém nákladu obsahuje úvod, který popisuje dějiny polského školství v Třinci-Lyžbicích a projednává situaci polské základní školy na třineckém sídlišti v 1997 roce související s plánem vedení města na její uzavření. V příloze je seznam dokumentů a tiskových článků týkajích se této problematiky.

     “PZKO w roku 2007. Aneks do Leksykonu“ – wydał Zarząd Główny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego z okazji 60-lecia organizacji. Redaktor: Franciszek Bałon.  Leksykon PZKO z okazji 50-lecia Związku, wydany w r.1997, przedstawiał najważniejsze wydarzenia z życia PZKO za okres 50 lat. Dziesięć lat upłynęło od jego wydania,  dlatego ZG PZKO wydał „Aneks…“, który uzupełnia niektóre hasła, ale przede wszystkim dokumentuje ogrom pracy kulturalno-oświatowej wykonanej w okresie lat 1997-2007 przede wszystkim w 86 Miejscowych Kołach PZKO. Zamieszcza też wykaz zasłużonych działaczy PZKO oraz opis działalności jednostek organizacyjnych Zarządu Głównego PZKO. / Vydal Hlavní výbor Polského svazu kulturně-osvětového u příležitosti 60-tého výročí organizace. Redaktor: Franciszek Bałon. Leksikon PZKO u příležitosti 50-tého výročí Svazu, vydaný v 1997 roce uváděl nejdůležitější události ze života PZKO za období 50-ti let. Deset let už minulo od jeho vydání, proto HV PZKO vydal „Aneks…“, který doplňuje některá hesla, ale především dokumentuje ohromnou kulturně-osvětovou činnost za období let 1997-2007 především v 86 Místních skupinách PZKO. Zveřejňuje také seznam zasloužilých funkcionářů PZKO a popis činnosti organizačních jednotek Hlavního výboru PZKO.

     „Kalendarz Śląski 2008“ – wydawcą jak co roku jest Zarząd Główny PZKO. Tegoroczny, 44. rocznik kalendarza ukazał się pod redakcją Jana Kubiczka. / „Slezský kalendář 2008“ – vydavatelem je tradičně Hlavní výbor PZKO. Redaktorem letošního 44. ročníku kalendáře je Jan Kubiczek.

      „Śpiewamy wszyscy“ – Zespół Śpiewaczo-Muzyczny „Przyjaźń“ oraz Macierz Ziemi Cieszyńskiej są wydawcami drugiego, poszerzonego zbioru pieśni i piosenek. Śpiewnik zawiera obok pieśni ludowych wiele popularnych i melodyjnych rodzimych piosenek. W pierwszej części zawiera osobno zapis nutowy z podpisanym tekstem pierwszej zwrotki i osobno w części drugiej zapis słów wszystkich zwrotek danej pieśni. Śpiewnik jest przeznaczony dla jak najszerszego kręgu odbiorców. Autorem wyboru pieśni, układu i opracowania muzycznego jest Józef Wierzgoń                                                                                                                                                                                                                                        / Pěvecko-muzický soubor „Przyjaźń“ a Matice Těšínska vydaly druhý, rozšířený sborník písní a písniček. Zpěvník obsahuje kromě lidových písní mnoho populárních a melodických zdejších písniček.,První část obsahuje zvlášť notový zápis s obsahem první sloky a zvlášť druhá část zápis obsahu všech slok dané písně. Zpěvník je věnován co nejširšímu okruhu čtenářů. Autorem výběru písní,uspořádání a hudebního zpracování je Józef Wierzgoń.

 

 

„Wiadomości – Tudósítások – Zprávy“, wydawca / vydavatel: Organizacja Wyższego Pożytku Publicznego / Obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / Strzelnicza 28, rada redakcyjna / redakční rada: Tadeusz Toman, Władysław Drong, Józef Toboła, zamknięcie numeru  / uzávěrka čísla: 17.1.2008,  gratis / zdarma