xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

16 – 7/2007 (30.8.2007)

 

Gazeta członków Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota

A Coexistentia-Együttélés Politikai Mozgalom tagjainak lapja

Noviny členů Politického hnutí Coexistentia-Soužití

 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

Megemlékezés Mírovban a mártír Esterházy János halálánok 50. évfordulója alkalmából, balról: Kokes János a Prágai Tükör föszerkesztöje, Kocsis László Attila a Coexistentia-Együttélés Politkai Mozgalom elöke és Duka-Zólyomi Árpad az Európai Parlament képviselöje / Zgromadzenie z okazji 50-tej rocznicy śmierci męczennika Jánosa Esterházy, które odbyło się 9.6.2007 w Mirowie, na zdjęciu od lewej: redaktor naczelny „Prágai Tükör“ János Kokes, przewodniczący Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota László Attila Kocsis, poseł Parlamentu Europejskiego Árpad Duka-Zólyomi / Shromáždění u příležitosti 50. výročí smrti martyra Jánose Esterházyho, které se konalo 19.6.2007 v Mírově, zleva: šéfredaktor „Prágai Tükör“ János Kokes, předseda Politického hnutí Coexistentia-Soužití László Attila Kocsis a poslanec Evropského parlamentu Árpad Duka Zólyomi

 

Rada Wykonawcza i Republikowa obradowała w Ostrawie

Výkonná i Republiková rada jednala v Ostravě

 

     W sobotę 14.7.2007 r. odbyło się zebranie Rady Wykonawczej i Rady Republikowej Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia. Miejscem obrad była salka posiedzeń Związku Węgrów na Ziemiach Czeskich w Ostrawie. Obrady prowadził przewodniczący Ruchu, László Attila Kocsis, sprawozdanie z działalności Polskiej Sekcji Narodowej przedstawił przewodniczący sekcji Władysław Niedoba, działalność Węgierskiej Sekcji Narodowej przedstawił w zastępstwie prezesa tej sekcji Ándrás Kolozsváry. Gośćmi obrad byli przewodniczący Partii Pracy – Koalicji Partii Pozaparlamentarnych, Radoslav Štědroň i przewodnicząca Związku Węgrów w Ostrawie, Anna Hyvnarová.

     R. Štědroň poinformował o propozycji swojej partii dotyczącej wspólnego udziału partii i ruchów pozaparlamentarnych w wyborach wojewódzkich w 2008 roku. Szczegóły omawiane będą na spotkaniu z udziałem prezesów lub pełnomocników poszczególnych partii 20.10.2007 r. w Pardubicach. Wspólnota-Coexistentia weźmie udział w tym spotkaniu w charakterze obserwatora. Ponieważ priorytetem Polskiej Sekcji Narodowej Ruchu jest współdziałanie z partią SNK ED, z zadowoleniem przyjęto informację R.Štědroňa o rozmowach Partii Pracy z przewodniczącym SNK ED, Helmutem Dohnálkiem. W dyskusji podkreślono, że podstawą sukcesu w wyborach są finanse, a tych niestety małe partie nie mają. Pomimo to udział w wyborach jest ważny, bo nieobecni nie mają racji. Forma zaangażowania w przyszłorocznych wyborach będzie jeszcze w organach centralnych Ruchu dyskutowana. W dyskusji głos zabrali m. in. Józef Toboła, Sándor Pálffy, Władysław Niedoba, Edward Zaleski i Stanisław Gawlik.

     W dalszej części obrad poinformowano o treści listu, jaki był wystosowany do poszczególnych gmin Zaolzia z zapytaniami o działalność Komitetów ds. Mniejszości Narodowych oraz problematyką instalacji dwujęzycznych czesko-polskich tablic. Dyskutowano także o działalności wydawniczej, zwłaszcza w związku z koniecznością zapewnienia finansów za pośrednictwem Organizacji Wyższego Pożytku Publicznego Koegzystencja.

Uchwała Rady Wykonawczej COEX:

  1. RW bierze do wiadomości wystąpienie gościa obrad, przewodniczącego Partii Pracy R.Štědroňa i nawiązującą dyskusję,
  2. RW zobowiązuje przewodniczącego COEX, L. A. Kocsisa zapewnić udział obserwatorów Ruchu na obradach Partii Pracy – Koalicji Partii Pozaparlamentarnych 20.10.br. w Pardubicach,
  3. RW upoważnia J.Tobołę regularnie rozmawiać z SNK ED o strategii wyborczej i taktyce do wyborów wojewódzkich w 2008 roku,
  4. RW bierze do wiadomości realizację uchwały RW i stwierdza, że zadania z poprzedniego zebrania RW były spełnione,
  5. RW proponuje Radzie Republikowej zaakceptować skład 3-osobowej Komisji Rewizyjnej: S. Przyhoda, E. Zaleski, L. Fekete i jednocześnie zobowiązuje sekcje narodowe wytypować odpowiednich kandydatów w celu uzupełnienia składu Komisji Rewizyjnej w przyszłości,
  6. RW zobowiązuje wiceprzewodniczącego COEX, przew. Polskiej Sekcji Narodowej W.Niedobę założyć najpóźniej do 30.9.2007 konto w banku,
  7. RW zgadza się na przeniesienie punktu obrad: informacje przewodniczącego COEX i przewodniczących sekcji narodowych na zebranie Rady Republikowej, które odbędzie się po zakończeniu RW.

Uchwała Rady Republikowej COEX:

  1. RR bierze do wiadomości sprawozdanie przewodniczącego COEX,
  2. RR bierze do wiadomości sprawozdania PSN i WSN,
  3. RR bierze do wiadomości sprawozdanie Komisji Rewizyjnej,
  4. RR wybiera na członka Rady Wykonawczej J.Tobołę,
  5. RR przyjmuje rezygnację członka RR R. Gaála i kooptuje do RR Á. Kosára,
  6. RR bierze do wiadomości, że Komisja Rewizyjna COX będzie pracować w 3-osobowym składzie z przewodniczącym S.Przyhodą i bierze do wiadomości jej perspektywiczne poszerzenie do 5 osób,
  7. RR zobowiązuje przewodniczącego COEX zapewnić koncepcję finansowania „W-T-Z“, organu prasowego COEX, którego wydawcą jest Organizacja Wyższego Pożytku Publicznego Koegzystencja,
  8. RR bierze do wiadomości informację T. Tomana o przesłaniu listów do gmin w sprawie działalności Komitetów ds. mniejszości Narodowych,
  9. RR upoważnia J.Tobołę przygotować na temat możliwości zredagowania stron www Ruchu,
  10. RR upoważnia J.Tobołę przygotować spotkanie z wójtem Lutyni Dolnej,
  11. RR upoważnia Węgierską Sekcję Narodową omówić z stowarzyszeniami węgierskiej mniejszości narodowej delegowanie członka do Komitetu ds. mniejszości Narodowych w Trzyńcu w celu poparcia mniejszości polskiej w sprawie dwujęzycznych tablic,
  12. RR zobowiązuje sekretarza RW, T. Tomana przygotować organizacyjnie, po uzgodnieniu z przewodniczącym WSN, obrady Rady Wykonawczej i RR w dniu 29.9.2007 r. w Pradze.

 

V sobotu 14.7.2007 se konala v Ostravě, v zasedací místnosti Svazu Maďarů v českých zemích schůze Výkonné rady a Republikové rady Politického hnutí Coexistentia-Soužití. Jednání řídil předseda Hnutí, László Attila Kocsis, zprávu z činnosti Polské národní sekce přednesl předseda sekce, Władysław Niedoba, činnost Maďarské národní sekce prezentoval, v zastoupení předsedy sekce, András Kolozsváry. Jednání se účastnili přizvání hosté – předseda Strany práce - Koalice neparlamentních stran, Radoslav Štědroň a předsedkyně Svazu Maďarů v Ostravě, Anna Hyvnarová.

      R. Štědroň informoval jménem své strany o návrhu společné kandidátky neparlamentních stran a hnutí v krajských volbách v 2008 roce. Podrobnosti budou projednány na setkání za účastí předsedů nebo zmocněnců jednotlivých stran 20.10.2007 v Pardubicích. Coexistentia-Soužití se jednání zúčastní jako pozorovatel. Protože prioritou Polské národní sekce Hnutí je součinnost se stranou SNK ED, s uspokojením byla přijata informace R. Štědroně o rozhovorech Strany práce s předsedou SNK ED, Helmutem Dohnálkem. V diskusi bylo zdůrazněno, že základem úspěchu ve volbách jsou finance, a ty bohužel malé strany nemají. Přesto účast ve volbách je důležitá, protože nepřítomní nemají pravdu. Forma účastí ve volbách v příštím roce bude ještě v ústředních orgánech Hnutí projednávána. Diskuse se účastnili m. j. Josef Toboła, Sándor Pálffy, Władysław Niedoba, Edward Zaleski a Stanisław Gawlik.

        Přítomní byli také informováni o obsahu dopisu, jaký byl zaslán jednotlivým obcím na Zaolzí s dotazem na činnost Výboru pro národnostní menšiny a problematiku zřizování dvojjazyčných česko-polských tabulí. Diskuse proběhla rovněž na téma vydavatelské činnosti, zejména s ohledem na nutnost zajištění financí prostřednictvím Obecně prospěšné společnosti Koexistencia.

Usnesení Výkonné rady COEX:

  1. VR bere na vědomí vystoupení hosta, předsedy Strany práce R.. Štědroně a následnou diskusi,
  2. VR ukládá předsedovi COEX, L. A. Kocsisovi zajistit účast pozorovatelů Hnutí na jednání Strany práce - Koalice neparlamentních stran dne 20.10.2007 v Pardubicích,
  3. VR zmocňuje J.Tobołu průběžně jednat s SNK ED o volební strategii a taktice pro krajské volby v 2008 roce,
  4. VR bere na vědomí informaci o plnění usnesení VR a konstatuje, že úkoly z minulé schůze VR byly splněny,
  5. VR doporučuje Republikové radě schválit současné 3-členné složení Revizní komise: S. Przyhoda, E. Zaleski, L. Fekete a současně ukládá národním sekcím vytipovat vhodné kandidáty pro doplnění Revizní komise v budoucnu,
  6. VR ukládá místopředsedovi COEX, předsedovi Polské národní sekce W.Niedobovi založit nejpozději do 30.9.2007 účet v bance,
  7. VR souhlasí s přesunem bodu jednání: informace předsedy COEX a předsedů národních sekcí na jednání Republikové rady, která se koná po ukončení jednání VR. 

Usnesení Republikové rady COEX:

  1. RR bere na vědomí zprávu předsedy COEX,
  2. RR bere na vědomí zprávy PNS a MNS,
  3. RR bere na vědomí zprávu Revizní komise,
  4. RR volí členem Výkonné rady J.Tobołu,
  5. RR přijímá rezignaci člena RR R.Gaála a kooptuje do RR Á.Kosára,
  6. RR bere na vědomí, že Revizní komise bude pracovat ve 3-členném složení s předsedou S.Przyhodou a bere na vědomí její budoucí rozšíření na 5 členů,  
  7. RR ukládá předsedovi COEX zajistit koncepci financování „W-T-Z“, tiskoviny COEX, jejíž vydavatelem je Obecně prospěšná společnost Koexistence,
  8. RR bere na vědomí informaci T. Tomana o zaslání dopisů obcím ve věci činnosti Výborů pro národnostní menšiny,
  9. RR zmocňuje J.Tobołu připravit informaci na téma možnosti zredigovat www stránky Hnutí,
  10. RR zmocňuje J.Tobołu připravit setkání se starostou Dolní Lutyně,
  11. RR zmocňuje Maďarskou národní sekci projednat s občanskými sdruženími maďarské národní menšiny delegování člena do Výboru pro národnostní menšiny v Třinci s cílem podpory polské menšiny ve věci dvojjazyčných tabulí,
  12. RR ukládá tajemníkovi VR, T. Tomanovi organizačně připravit, po dohodě s předsedou MNS, jednání Výkonné rady i RR dne 29.9.2007 v Praze.

 

„Tükörkep“ i „Zwrot“ o Wspólnocie / „Tükörkep“ a “Zwrot“ o Soužití

 

„Tükörkep“ (2 szám / 2007) i „Zwrot“ (7/2007) zamieściły artykuły o Kongresie Wspólnoty i uroczystości w Mirowie. Zamieszczamy ksero artykułów i ich tłumaczenie na język czeski. / „Tükörkep“ (2 szám / 2007) a „Zwrot“ (7/2007) zveřejnily články o Kongrese Soužití a slavnostech v Mírově. Zveřejňujeme xero obou článků a překlad do jazyka českého.

 

László Kocsis nadále v čele Coexistentie-Soužití – Politické hnutí Coexistentia-Soužití, zájmová organizace národních menšin v České republice, se bude zasazovat o rehabilitaci vedoucího politického představitele maďarské menšiny v tzv. Slovenském Štátě Jánose Esterházyho, který po druhé světové válce byl prohlášen za válečného zločince a neprávem odsouzen a vězněn. Na tom se jednomyslně usnesli delegáti jubilejního 10. Celostátního Kongresu, kteří rokovali v dubnu 2007 v severomoravském Třinci. Jubilejní Kongres na dobu dalších dvou let na post republikového předsedy zvolil László Attilu Kocsise, bývalého předsedu Maďarské sekce Politického hnutí Coexistentia-Soužití. Kocsis je penzionovaným velvyslancem a do čela hnutí byl zvolen před dvěma lety. Jmenovaný byl ve své funkci opět potvrzen. Předsedou Maďarské sekce Coexistentia-Soužití byl zvolen István György Palágyi, povoláním jaderny fyzik. Nejsilnější složkou v Hnutí, která čítá asi 1500 členů je Polská sekce, zatímco činnost Rusínsko-Ukrajinské sekce t.č. prožívá útlum. V severomoravském regionu Poláky obývaném venkově Hnutí má několik desítek zástupců v místních samosprávách. Jedním z nejvýznamnějších úkolů Hnutí v nejbližším období považujeme využití všech dostupných právních prostředků v naší snaze o rehabilitaci a hmotnou kompenzaci právnických a fyzických osob, kteří po druhé světové válce byli neprávem pronásledování a vězněni a jejich majetek byl konfiskován – potvrdil ve svém vystoupení Kocsis. Stanislaw Gawlik, jeden z vedoucích představitelů Poláků, zdůraznil: Poláci si vzali za své iniciativu Maďarů ve věci rehabilitace Jánose Esterházyho a rozhodně ji podporuji. Ze strany Maďarů odznělo: Maďaři plnou měrou podporují požadavky Poláků, aby v jimi obývaných obcích se důsledně uplatnila dvojjazyčnost, ke které český stát, přijetím Evropské charty regionálních či menšinových jazyků, se i právně zavázal. Poláci si stěžují, že místní české samosprávy jenom velice pomalu realizují předpisy Charty. Kongres pověřil Výkonnou radu Hnutí, aby sledovala uvádění státem přijatých závazků do života a udělala potřebná opatření. Na základě polské iniciativy do usnesení Kongresu bylo také přijato: budou iniciovat u příslušných státních orgánů, aby mezi úředně chráněné menšinové jazyky, jako polština, slovenština, němčina a romština, byla zařazena také maďarština. Na Kongrese byl přijatý nový program Coexistentia-Soužití na 2 roky a byly stanoveny i nejdůležitější úkoly Hnutí. Mezi nimi jsou i péče o památná místa národních menšin (János Kokes). Překlad: I.Gy.Palágyi 

 

Památka obětem totality – Na hřbitově v Mírově. Za účasti asi 200 osob se konala 9.6. na hřbitově v Mírově pietní slavnost u příležitosti 50. výročí smrti významného maďarského politika a humanisty Jánose Esterházyho. Památku oběti stalinských represí uctili také dcera Alice Malfatty-Esterházy, zástupce Ministerstva zahraničních věcí ČR Ladislav Lukács, velvyslanec Maďarské republiky v Praze István Szabó, generální konsul MR v Praze, Zsuzsanna Gurszki, přední funkcionář Strany maďarské koalice ve Slovenské republice Árpad Duka-Zólyomi, konsul Polské republiky v Ostravě Michal Gierwatowski, delegace Politického hnutí Coexistentia-Soužití v čele s jejím předsedou László Attilou Kocsisem a delegace Polské národní sekce Tadeuszem Tomanem, Jadwigou Karolczyk, Stanislavem Przyhodou, starosta Mírova Ladislav Jílek a zástupci maďarských organizací v ČR, na Slovensku a Maďarsku.

 

Vězeň režimu. János Esterházy se narodil 14.3.1911 jako dítě polsko-maďarských rodičů (matka Alžběta z Tarnowských) v Nyitraújlak (dnes Veľké Zalužie na Slovensku). V předválečném Československu jako předseda Křesťansko-sociální strany byl zvolen poslancem do parlamentu v Praze. Po vzniku samostatného Slovenska, jako předseda Maďarské strany a poslanec do parlamentu v Bratislavě, důsledně vystupoval na obranu lidských práv. Ostří své kritiky směroval hlavně proti fašizujícím slovenským politikům, kteří se zhlédli v pochybných vzorech nacistické diktatury. Jeho prudký odpor vyvolávaly takové jevy, jak: přivlastňování si soukromého majetku, koncentrační tábory, menšinové pogromy. Jako jediný poslanec nehlasoval 12.5.1942 pro proti-židovský zákon, na jehož základě slovenští Židé byli deportování do táborů smrti. Díky svým kontaktům s ještě tehdy nezávislou maďarskou politickou scénou se mu podařilo zachránit značný počet pronásledovaných Čechů, Židů a Poláků. Důsledkem toho skončil pod stálým policejním dohledem, byl zbaven poslaneckého mandátu a postaven před soudem. Poslední týdny války byl nucen se skrývat před Gestapem. Po válce poprvé byl zadržen v Bratislavě sovětskou hlídkou 6.4.1945. Po necelých dvou týdnech byl propuštěn na svobodu pro scházející důkazy viny. Ne nadlouho. 20 dubna, v budově Slovenské národní rady, při audienci u Gustáva Husáka, zmocněnce pro vnitřní záležitosti, byl znovu uvězněn. Tentokrát spolu s jinými zadrženými Maďary byl převezen do Moskvy a umístěn ve vězení na Butyrkách. Byl zinscenizován kolektivní soudní proces, v důsledku něhož Esterházy byl uvězněn v lágru u Kňaž-Pogost na severu, a odtud putoval do tábora Rakpas. Odsud v březnu 1948 byl převezen – už jako těžce nemocný – do tábora Sangradok-Protok. Současně slovenský Národní tribunál vydal nejprve zatykač, a potom příkaz pro jeho uvěznění. Nakonec Národní tribunál rozhodl o zahájení soudního řízení proti Esterházymu. Po 15-minutové rozpravě Oblastní soud slovenského Národního tribunálu odsoudil v nepřítomnosti Jánose Esterházyho k trestu smrti. Mezitím 20.4.1949, ve stanici Čop sovětské vedení předalo maďarského politika zmocněnci Ministerstva vnitra Československé republiky, kteří ho umístili v bratislavské věznici. Prezident Klement Gottwald mu změnil trest smrti na doživotí, a v 1955 roce v důsledku amnestie na 25 let vězení. Byl vězněn střídavě v Bratislavě, Leopoldově, Mírově a Borech u Plzně. Nakonec skončil v Mírově, kde 8.3.1957 zemřel (opr. SG).   Překlad: Tadeusz Toman

 

Niedomówienia i zupełna nieprawda

 

Tak można powiedzieć o relacjach tygodnika „Horizont“. Z zasady nie kupuję tego tygodnika, chciałem jednak zobaczyć, jak zostanie skomentowane nasze PZKO-wskie święto. Dokładna lektura wszystkich trzech artykułów zamieszczonych w „Horizoncie“ nie dała odpowiedzi na pytanie, kto je właściwie organizuje. Gazeta daje do zrozumienia, że wszystko to jest zorganizowane przez jakichś wirtualnych górali, którzy raz po raz zjadą ze swych rodzinnych wsi do Jabłonkowa i tam wyczyniają harce. Hulankę, swawolę. Gdyby nie część flagi PZKO na czele, można spekulować czy specjalnie nie był dobrane to zdjęcie, nie był pokazany żaden polski akcent tego święta. Myślę, że o to chodziło redaktorom gazety. Jak też można skomentować, że na wozach alegorycznych była widziana cytuję „… pradelna z prototypem gorolskiej pralki“. Sugeruje się tu czytelnikowi, że obecnie górale są zacofani i na niej właśnie piorą. Pralka ta była zrobiona przed 55 laty i nie był to żaden prototyp, ale ogólnie dostępna w tych czasach pralka i jest niemal rówieśnicą Gorolskiego Święta. Nie pierze już co najmniej 45 lat po włączeniu elektryczności na Podbeskidziu. Uskarża się też na łamach tygodnika pracownica centrum informacji w Jabłonkowie, że przez ostatni tydzień nie odpowiadała na nic innego, tylko na pytania o „Gorola“. Przecież to jej praca. Nie wiem jak w Jabłonkowie, bo tego już nie byłem w stanie stwierdzić, ale w podobnym centrum w Czeskim Cieszynie zamiast plakatu, który otrzymali w poniedziałek wisiał w głównej witrynie tylko program i to jeszcze na niewidocznym miejscu zastępując ogromny plakat na Cierlickie Lato Filmowe, który wisiał tu już więcej jak 2 tygodnie, a do CLF jeszcze kolejne 3 tygodnie. Jeśli tak mają centra informacji tłumić naszą aktywność, to już działalność na wskroś antypolska. Mogli by to zauważyć nasi radni. Niestety, jest im to często obojętne. Wielu posiada własne sklepy, w ich witrynach mogliby zamieścić polskie plakaty. Musieliby się jednak nie bać.

     Jak się przekonałem, w poszczególnych wioskach i miastach jest różnie. Gdzie niegdzie plakat z programem utrzyma się i dwa tygodnie (Łomna Górna), ale to wyjątek. W innym miejscu trzeba powtarzać naklejanie codziennie. Nie będę przytaczał nazw tych miejscowości, ale specjalna komisja monitoruje te sprawy a raport o tych gminach po roku trafi na pewno do Brukseli.

     Wywiad z premierem RC jest także nastawiony całkowicie oszukańczo i prawicowo. Nie znalazłem wytłumaczenia słowa mumraj, które użył redaktor przy zapytaniu o to, co się dzieje koło niego. Nie byłby to członek ODS, podobnie jak w Polsce PiS lub LPR, żeby nie wspomniał, że przed rokiem 1989 było to w reżyserii kogoś innego, ale teraz to wszystko się robi dobrowolnie i folklor niesiemy w sobie. Panie Topolanek, czy pan spadł z Marsa. Nikt nas PZKO-wskich działaczy nie ograniczał w robieniu Gorolskiego Święta. Nie straszyło się nas na każdym zebraniu higienikami, celnikami i innym ograniczeniami. Taka biurokracja jaka jest przed każdą imprezą, za komuny nie była. Wszyscy robimy w swoich stoiskach za darmo, a dotacja, jaką dostaje jabłonkowskie Koło na imprezę nie jest nawet 1/10 z tego, co za miesiąc otrzyma konkurencja w Łomnej trzymająca nawet etatowego pracownika. Ale tam nie robią tzw. za darmo. I pragnę przypomnieć, że to właśnie ODS z roku na rok ogranicza dotację na polską prasę i kulturę, żeby już ten wyrzut sumienia z 1920 roku zlikwidować, zanim znikną granice i większe państwo zaleje mniejsze a nasze szanse wzrosną….

Niepoprawny optymista Drong Władysław  

 

Narážky a naprostá nepravda – tak je možno charakterizovat referování týdeníku „Horizont“. Z přesvědčení nekupuji tento týdeník, avšak tentokrát chtěl jsem zjistit, jak bude okomentován náš PZKO-vský svátek. Podrobná četba všech tří zveřejněných v „Horizontu“ článků neumožňuje odpovědět na otázku, kdo ho vlastně organizuje. Noviny dávají na srozuměnou, že všechno to je organizováno nějakými virtuálními horaly, kteří jednou ročně přijedou ze svých rodných vesnic do Jablunkova, kde vyvádějí, flámují a dělají rozpustilost. Kdyby nebyla zveřejněna část vlajky PZKO v čele průvodu, je možno spekulovat zda tento snímek nebyl vybrán schválně, nebyl by ukázán žádný polský prvek tohoto svátku. Myslím, že šlo o záměr redakce. Dovolili si rovněž komentář, že na alegorických vozech bylo vidět cituji „…. prádelna s prototypem goralské pračky“. Čtenářům redakce vnucuje názor, že dnešní horalé jsou zaostalí a na této pračce perou. Skutečnost je taková, že pračka byla vyrobena před 55 léty a nikoli jako prototyp, ale obecně dostupný výrobek, který je skoro vrstevnicí Gorolského Swięta. Nepere už nejméně 45 let po zavedení elektřiny v Podbeskydí. V týdeníku dále pracovnice informačního centra v Jablunkově naříká, že je nucena poslední týden odpovídat pouze na dotazy o „Gorola“. Přece to je její zaměstnání. Nevím jaký byl stav v Jablunkově, protože jsem to nemohl zjistit, ale v obdobném informačním centru v Českém Těšíně místo plakátu, který dostali v pondělí tam visel v hlavní vitríně jen program, a to ještě na neviditelném místě místo, velkého plakátu Těrlického Filmového Léta, který tam už byl více než 2 týdny, a do zahájení TFL byly ještě další 3 týdny. Jestliže takovým způsobem mají informační centra tlumit naší aktivitu, potom to už je činnost naskrz protipolská. Mohli by to vidět naší zastupitelé. Bohužel, těm je to často lhostejné. Mnoho v nich má vlastní obchody, v jejich vitríně by mohli vylepit polské plakáty. Museli by se ale nebát. Jak jsem se přesvědčil, v jednotlivých obcích a městech je situace různá. Někde plakát s programem vydrží i dva týdny (Horní Lomná), ale to je spíš výjimka. Na jiném místě je nutno plakáty denně obnovovat. Nebudu zveřejňovat o které obce jde, mimořádná komise monitoruje tyto záležitosti a zpráva o těchto obcích po roce se určitě dostane do Bruselu. Rozhovor s premiérem ČR je také zaměřen zcela podvodně a pravicově. Nenašel jsem v článku vysvětlení slova mumraj, které redaktor použil v otázce, co se děje kolem něho. Nebyl by to člen ODS, obdobně jako v Polsku PiS nebo LPR, aby nepřipomněl, že před rokem 1989 to bylo v režií někoho jiného, ale tentokrát se to všechno dělá dobrovolně a folklór neseme v sobě. Pane Topolánek, přišli jste s Marsu. Nikdo nás PZKO-vské funkcionáře neomezoval v dělání Gorolského Święta. Nestrašilo se nás na každé schůzí hygienou, celníky a jinými omezeními. Taková byrokracie, jaká je teď před každou akcí, za komunismu nebyla. Všichni pracujeme v naších stáncích zdarma a dotace, které dostává jablunkovské PZKO na akci nejsou ani desetinou toho, co měsíčně dostává konkurence v Lomné, ta dokonce platí profesního zaměstnance. Ale tam to nedělají tzv.zdarma. Chtěl bych ještě připomenout, že je to právě ODS, která každoročně omezuje dotace na polský tisk a kulturu, abychom už tyto výčitky svědomí z 1920 roku zrušili než zmizí hranice a větší stát zaplaví menší a naše šance porostou …

                                                  Nepolepšitelný optimista Drong Władysław

 

Listy do gmin w sprawie Komitetów ds. Mniejszości Narodowych

Dopisy obcím ve věci Výborů pro národnostní menšiny

 

      Ruch Polityczny Wspólnota-Coexistentia podjął uchwałę o przesłaniu listu do wszystkich miast i gmin na Zaolziu w sprawie działalności Komitetów ds. Mniejszości Narodowych oraz ustawowego wprowadzenia dwujęzycznych napisów w gminach zamieszkiwanych przez członków mniejszości narodowych. Przedstawiciele danej mniejszości narodowej, spełniającej warunek 10%, o wprowadzenie dwujęzyczności występują za pośrednictwem Komitetów ds. Mniejszości Narodowych (dalej: KMN). Stanowisko KMN posiada moc prawną. Jeśli KMN zaleci wprowadzenie dwujęzyczności, to władze gminy muszą je wprowadzić.

     Do gmin zamieszkiwanych przez co najmniej 10-procentową mniejszość polską był wysłany list w języku polskim. Chodzi o gminy Gródek, Milików, Koszarzyska, Wędrynia, Bukowiec, Łomna Dolna, Boconowice, Bystrzyca, Ropica, Łomna Górna, Pioseczna, Nydek, Śmiłowice, Nawsie, Ligotka Kameralna, Rzeka, Trzanowice, Piosek, Jabłonków, Wielopole, Trzycież, Mosty koło Jabłonkowa, Trzyniec, Gnojnik, Stonawa, Olbrachcice, Sucha Górna, Kocobędz, Piotrowice koło Karwiny, Czeski Cieszyn i Cierlicko.

Zamieszczamy treść listu: „Zgodnie z ustawą nr.128/2001 Dz.U.., w gminach, w których zamieszkuje więcej jak 10% obywateli, którzy podczas ostatniego spisu ludności zgłosili narodowość inną niż czeską, gmina powołuje KMN (Výbor pro národnostní menšiny). Ustawa nie określa bliższych szczegółów dotyczących składu, częstotliwości obrad i zakresu działalności KMN, jednak jak można domniemywać obowiązkiem KMN jest omawianie wszystkich tematów dotyczących problematyki związanej z interesem mniejszości narodowych, a szczególnie oznakowanie nazw gmin, ich części, placów, ulic, budynków urzędów państwowych i samorządowych itp. w języku mniejszości narodowej, która w liczbie większej jak 10% zamieszkuje w gminie. W danej gminie warunek ten spełnia polska mniejszość narodowa. Prosimy o przekazanie nam informacji dotyczących a) powołania i aktualnego składu KMN, b) częstotliwości i zakresu tematów omawianych podczas zebrań KMN, c) zakresu dwujęzycznych czesko-polskich tablic, jakie KMN zaproponował wdrożyć. Jednym z podstawowych celów programowych ruchu politycznego mniejszości narodowych Coexistentia-Wspólnota jest wdrażanie Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych w zakresie ratyfikowanym przez Republikę Czeską, dlatego nasze zainteresowanie tym tematem. Informacje nam przekazane będą służyć do celów statystycznych.“ Dr. László Attila Kocsis, przewodniczący COEX (list podpisał w jego zastępstwie pierwszy wiceprzewodniczący COEX, Wiesław Sikora).

     Do gmin, które spełniają warunek zamieszkiwania w nich co najmniej 10% obywateli, którzy podczas ostatniego spisu ludności zgłosili narodowość inną niż czeską, tj. tam gdzie gminy są zobowiązane powołać KMN, ale polska mniejszość narodowa samodzielnie tego warunku nie spełnia wysłano list w języku czeskim. Chodzi o gminy Dąbrowa, Herczawa, Toszonowice Górne, Hawierzów, Karwina, Orłowa i Bogumin. Treść listu: „Według postanowienia ustawy nr 128/2001 Dz.U. o gminach, §117, ust. 3 i ustawy nr 273/2000 Dz.U. o prawach członków mniejszości narodowych, §15, ust. 2 gmina, w której żyje według ostatniego spisu ludności co najmniej 10% obywateli zgłaszających inną narodowość niż czeską, jest zobowiązana powołać KMN. Członkami tego Komitetu są i przedstawiciele mniejszości narodowych, przewodniczącym jest zawsze członek przedstawicielstwa. Dana gmina spełnia warunek powołania KMN. Nasz ruch polityczny Coexistentia-Soužití-Wspólnota działa w interesie mniejszości narodowych w Republice Czeskiej. Żąda, by organy administracji państwowej i samorządowej dotrzymywały ustawy związane z ochroną języka mniejszości, szkolnictwa narodowościowego, kultury itp. W związku z tym żądamy o przekazanie nam niektórych informacji, na przykład a) dane o działalności KMN, jego skład, częstotliwość obrad, przyjmowane uchwały, b) praktyka wdrażania Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych, którą Republika Czeska ratyfikowała i obowiązuje od 1.3.2007, zwłaszcza jak są realizowane postanowienia o ochronie języka polskiego, słowackiego, niemieckiego i romskiego w kontaktach urzędowych, c) dane o popieraniu szkolnictwa narodowościowego, zwłaszcza polskiego, d) dane o wspieraniu działalności kulturalnej mniejszości narodowych, e) w jaki sposób są obywatele gminy i to jak większości tak i mniejszości informowani o swoich prawach wynikających z ustaleń Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych. Przekazane informacje będą nam służyć do celów statystycznych. Za przekazane informacje z góry dziękujemy.“ Dr. László Attila Kocsis, przewodniczący COEX (list podpisał w jego zastępstwie pierwszy wiceprzewodniczący COEX, Wiesław Sikora).

     Do gmin, które warunku powołania KMN nie spełniają, tj. Lutynia Dolna, Błędowice Górne, Rychwałd, Pietwałd, Dziećmorowic wysłano list, w języku czeskim, następującej treści: „Ruch polityczny Coexistentia-Soužití-Wspólnota działa w interesie mniejszości narodowych w Republice Czeskiej. Żąda, by organy administracji państwowej i samorządowej dotrzymywały ustawy związane z ochroną języka mniejszości, szkolnictwa narodowościowego, kultury itp. W gminach, w których żyje według ostatniego spisu ludności co najmniej 10% obywateli zgłaszających narodowość inną niż czeską powołuje się KMN. Dana gmina warunku tego nie spełnia, pomimo to może powołać Komitet fakultatywnie. Z związku z tym żądamy o przekazanie nam niektórych informacji, na przykład a) dane o działalności KMN, ewentualnie innego organu, którego zadaniem jest rozwiązywać problemy związane z problematyką mniejszości narodowych, jego skład, częstotliwość obrad, przyjmowane uchwały, b) praktyka wdrażania Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych, którą Republika Czeska ratyfikowała i obowiązuje od 1.3.2007, zwłaszcza jak są realizowane postanowienia o ochronie języka polskiego, słowackiego, niemieckiego i romskiego w kontaktach urzędowych, c) dane o popieraniu szkolnictwa narodowościowego, zwłaszcza polskiego, d) dane o wspieraniu działalności kulturalnej mniejszości narodowych, e) w jaki sposób są obywatele gminy i to jak większości tak i mniejszości informowani o swoich prawach wynikających z ustaleń Europejskiej Karty Języków Regionalnych czy Mniejszościowych. Przekazane informacje będą nam służyć do celów statystycznych. Za przekazane informacje z góry dziękujemy.“ Dr. László Attila Kocsis, przewodniczący COEX (list podpisał w jego zastępstwie pierwszy wiceprzewodniczący COEX, Wiesław Sikora).

     Do terminu zamknięcia numeru na nasz list odpowiedziały Dąbrowa, Lutynia Dolna, Sucha Górna, Bystrzyca, Rychwałd, Bogumin, Karwina, Błędowice Górne, Czeski Cieszyn, Piotrowice koło Karwiny (odpowiedź w języku polskim), Rzeka, Hawierzów i Gnojnik. Treść niektórych odpowiedzi zamieścimy w następnym numerze „WTZ“. Planujemy wydać jeszcze w tym roku publikację wiązaną na ten temat. (Tadeusz Toman)

 

     Politické hnutí Coexistentia-Soužití přijalo usnesení o zaslání dopisu všem městům a obcím na Zaolzí ve věci činnosti Výborů pro národnostní menšiny a zákonného zavádění dvojjazyčných nápisů v obcích, ve kterých žijí příslušníci národních menšin. Zástupci dané menšiny, která splňuje požadavek 10 %, zavedení dvojjazyčností žádají prostřednictvím Výboru pro národnostní menšiny (dále: VNM). Názor VNM je právně závazný. Jestliže VNM navrhne zavést dvojjazyčnost, vedení obce musí tento požadavek respektovat.

     Do obcí, ve kterých žije nejméně 10 % polské národní menšiny byl zaslán dopis v jazyce polském. Jde o obce Hrádek, Milíkov, Košařiska, Vendryně, Bukovec, Dolní Lomná, Bocanovice, Bystřice, Ropice, Horní Lomná, Písečná, Nýdek, Smilovice, Návsí, Komorní Lhotka, Řeka, Třanovice, Písek, Jablunkov, Vělopolí, Střítež, Mosty u Jablunkova, Třinec, Hnojník, Stonava, Albrechtice, Horní Suchá, Chotěbuz, Petrovice u Karviné, Český Těšín a Těrlicko. Zveřejňujeme obsah dopisu: „Podle zákona č.128/2001 Sb., v obcích, ve kterých žije více než 10 % občanů, kteří podle posledního sčítání lidu uvedli národnost jinou než česká, obec zřizuje VNM. Zákon neurčuje bližší podrobnosti tykající se složení, četnosti jednání a rozsahu činnosti VNM, avšak je možno se domnívat že povinnosti VNM je projednávat veškeré záležitosti týkající se otázek důležitých pro národní menšiny, především označení názvů obcí, jejích částí, veřejných prostranství, ulic, budov státních a samosprávných orgánů apod. v jazyce národní menšiny, která v počtu větším než 10 % žije v obci. V dané obci tuto podmínku splňuje polská národní menšina. Prosíme o předání nám informací týkajících se a) zřízení a současného složení VNM, b) četnosti a obsahu otázek projednávaných na schůzích VNM, c) rozsahu dvojjazyčných česko-polských tabulí, jaké navrhuje zřídit VNM. Jedním ze základních programových cílů politického hnutí národních menšin Coexistentia-Soužití je uvádění do života Evropské charty regionálních či menšinových jazyků v rozsahu schváleném Českou republikou, proto náš zájem o tuto problematiku. Předané informace využijeme pro statistické účely.“ Dr. László Atila Kocsis, předseda COEX  (dopis podepsal v zastoupení první místopředseda COEX, Wiesław Sikora).

     Do obcí, které splňují podmínku nejméně 10 % občanů, kteří při posledním sčítání lidu uvedli jinou národnost než českou, to je tam, kde obce jsou povinny zřídit VNM, avšak polská národní menšina sama tuto podmínku nesplňuje, byl zaslán dopis v jazyce českém. Jde o obce Doubrava, Hrčava, Horní Tošanovice, Havířov, Karviná, Orlová a Bohumín. Obsah dopisu: „V souladu s ustanovením zákona č.128/2001 Sb. o obcích, §117, odst. 3 a zákona č.273/2000 Sb. o právech příslušníků národnostních menšin, §15, odst. 2 obec, ve které žije podle posledního sčítání lidu alespoň 10 % občanů hlásících se k národnosti jiné než české, je povinna zřídit VNM. Členy tohoto výboru jsou i zástupci národnostních menšin a předsedou je vždy člen zastupitelstva. Daná obec požadavek pro zřízení VNM splňuje. Naše politické hnutí Coexistentia-Soužití-Wspólnota působí v zájmu národních menšin v České republice. Po orgánech státní správy a samosprávy požaduje plnění zákonů souvisejících s ochranou jazyka menšin, národnostního školství, kultury apod. V této souvislosti požadujeme o předání některých informací, například a) údaje o činnosti VNM, jeho složení, četnost jednání, přijímaná usnesení, b) praxe zavádění Evropské charty regionálních či menšinových jazyků, která byla ratifikována Českou republikou a platí od 1.3.2007, zejména jak jsou plněny ustanovení o ochraně polského, slovenského, německého a romského jazyka v úředním styku, c) údaje o podpoře národnostního školství, zejména polského, d) údaje o podpoře kulturních aktivit národnostních menšin, e) způsob, jakým jsou občané obce, a to jak majority, tak minority, informování o svých právech vyplývajících s požadavků Evropské charty regionálních či menšinových jazyků. Vámi předané informace budou sloužit pro statistické účely. Za poskytnuté informace předem děkujeme.“ Dr. László Attila Kocsis, předseda COEX (dopis podepsal v zastoupení první místopředseda COEX, Wiesław Sikora).

     Do obcí, které nesplňují podmínku pro zřízení VNM, tj. Dolní Lutyně, Horní Bludovice, Rychvald, Petřvald, Dětmarovice byl zaslán dopis v jazyce českém následujícího obsahu: „Politické hnutí Coexistentia-Soužití-Wspólnota působí v zájmu národních menšin v České republice. Po orgánech státní správy a samosprávy požaduje plnění zákonů souvisejících s ochranou jazyka menšin, národnostního školství, kultury apod. Daná obec tento požadavek nesplňuje, avšak může zřídit Výbor fakultativně. V této souvislosti požadujeme o předání některých informací, například a) údaje o činnosti Výboru pro národnostní menšiny, popřípadě jiného orgánu, který řeší otázky související s problematikou národních menšin, jeho složení, četnost jednání, přijímaná usnesení, b) praxe zavádění Evropské charty regionálních či menšinových jazyků, která byla ratifikována Českou republikou a platí od 1.3.2007, zejména jak jsou plněny ustanovení o ochraně polského, slovenského, německého a romského jazyka v úředním styku, c) údaje o podpoře národnostního školství, zejména polského, d) údaje o podpoře kulturních aktivit národnostních menšin, e) způsob, jakým jsou občané obce, a to jak majority, tak minority, informování o svých právech vyplývajících s požadavků Evropské charty regionálních či menšinových jazyků. Vámi předané informace budou sloužit pro statistické účely. Za poskytnuté… informace předem děkujeme.“ Dr. László Attila Kocsis, předseda COEX (dopis podepsal v zastoupení první místopředseda COEX, Wiesław Sikora).

     Do uzávěrky toho čísla na dopis reagovaly obce Doubrava, Dolní Lutyně, Horní Suchá, Bystřice, Rychvald, Bohumín, Karviná, Horní Bludovice, Český Těšín, Petrovice u Karviné (odpověď v jazyce polském), Řeka, Havířov a Hnojník. Obsah některých dopisů zveřejníme v příštím čísle „WTZ“. V plánu je vydání ještě v tomto roce vázané publikace na uvedené téma. (Tadeusz Toman)

 

Odpowiedź na list MSW w sprawie PSP Trzyniec-Taras

Odpověď na dopis Ministerstva vnitra ve věci PZŠ Třinec-Terasa

 

      Ruch Polityczny Wspólnota-Coexistentia otrzymał odpowiedź Ministerstwa Spraw Wewnętrznych z 28.6.2007 r w sprawie wniosku o uchylenie uchwały nr.3/74/2007 z 27.2.br. Przedstawicielstwa Miejskiego w Trzyńcu o tzw. „połączeniu“, tj. zamknięciu Polskiej Szkoły Podstawowej Trzyniec-Taras. List podobnej treści otrzymał Kongres Polaków w RC i ZG Macierzy Szkolnej. Na roboczych spotkaniach w Trzyńcu (w imieniu Wspólnoty wzięli w nich udział – 10.7. W. Sikora, 24.7. T. Toman) uzgodniono, że Kongres prześle do MSW list również w imieniu PZKO, Wspólnoty i Macierzy. List zawiera argumentację prawniczą oraz stanowisko polskiej mniejszości narodowej wobec opinii MSW. W liście wyrażamy sprzeciw wobec mętnego i niejednoznacznego stanowiska MSW. Treść listu – w załączeniu.

     Listy do rodziców wysłała Macierz Szkolna. Tłumaczy się w nich sytuację szkoły i apeluje o to, by wszystkie dzieci kontynuowały naukę w szkole na Tarasie. Apel ten skierowany jest również do rodziców przyszłych pierwszoklasistów, którym miasto nie umożliwiło zapisać swe dzieci do szkoły w zwykłym terminie. Od ilości dzieci zależne będą dalsze losy szkoły.

     Tematowi szkoły poświęcone było spotkanie wojewódzkiego Komitetu ds. mniejszości Narodowych na ratuszu w Trzyńcu. Na spotkanie nie przybyli burmistrz Věra Palkovská, ani przewodniczący KMN w Trzyńcu Ladislav Vrátny. Przewodniczący ostrawskiego KMN Pavol Kuboš, jego zastępca Władysław Niedoba, członek Tomáš Staněk i były senator Emil Škrabiš musieli się zadowolić rozmową z wiceburmistrzami Ivo Kantorem i Miladą Hejmovą i przewodniczącym Komisji ds. wychowania i Kształcenia Ivo Klenem. Mniejszość polską reprezentowali Józef Szymeczek, Tadeusz Wantuła, Janusz Branny, Roman Suchanek i Rudolf Marosz, reprezentujący interesy rodziców uczniów. Reprezentanci miasta powtórzyli znane argumenty o ekonomicznym charakterze planowanych zmian i co za tym idzie konieczności zamknięcia szkoły, natomiast polska mniejszość i Komitet wojewódzki stoją na stanowisku ścisłego przestrzegania prawa.

 

Politickému hnutí Coexistentia-Soužití byla doručena odpověď Ministerstva vnitra z 28.6.2007 ve věci revokace usnesení Zastupitelstva města Třince č.3/74/2007 z 27.2.tr. o tzv. „sloučení“, tj. uzavření Polské základní školy Třinec-Terasa. Dopis podobného obsahu byl doručen Kongresovi Poláků v ČR a HV Matice školské. Na pracovních setkáních v Třinci (jménem Soužití se účastnili – 10.7. W. Sikora, 24.7.T .Toman) bylo dohodnuto, že Kongres zašle MVn dopis rovněž jménem PZKO, Soužití a Matice. Dopis obsahuje právní argumentaci a stanovisko polské národní menšiny vůči názoru MVn. V dopise vyjadřujeme náš nesouhlas vůči pochybnému a dvojsmyslnému stanovisku MVn. Obsah dopisu – v příloze. Dopis rodičům zaslala Matice školská. Vysvětluje v nich situaci a vyzývá rodiče, aby jejich děti pokračovaly v docházce ve škole na Terase. Výzva je směrována rovněž rodičům příštích prvňáků, kterým město neumožnilo zapsat své děti do školy v řádném termínu. Od počtu dětí budou záviset další osudy školy. Škole bylo věnováno setkání krajského Výboru pro národnostní menšiny na radnici v Třinci. Setkání se neúčastnili starostka Věra Palkovská, ani předseda VNM v Třinci, Ladislav Vrátný. Předseda ostravského VNM Pavol Kuboš, jeho zástupce Władysław Niedoba, člen Tomáš Staněk a bývalý senátor Emil Škrabiš se museli spokojit s rozhovorem s místostarosty Ivo Kantorem a Miladou Hejmovou a předsedou Komise pro výchovu a vzdělávání Ivo Klenem. Polskou menšinu reprezentovali J.Szymeczek, T.Wantuła, J.Branny, R.Suchanek a za rodiče Rudokf Marosz. Zástupci města opakovali známé argumenty o ekonomickém charakteru plánovaných změn, jejichž výsledkem je nutnost uzavření školy, naopak polská menšina a krajský Výbor se dožadují důsledně dodržovat zákony.

 

Ruch Polityczny Coexistentia-Wspólnota w 1994 roku

(na podstawie artykułów z prasy polskiej w Republice Czeskiej)

 

Rok 1994 był rokiem wyborów komunalnych, pierwszych w samodzielnej Republice Czeskiej. Informacje na ten temat przeważały w prasie polskiej na Zaolziu. Jedynym poważnym źródłem informacji o działaniach Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota w 1994 roku jest niezależne pismo publicystyczno-społeczne „Nasze sprawy“, którego wydawcą była fundacja Koegzystencja przy współpracy Fundacji Słowa Polskiego dla Zaolzia, pod redakcją Stanisława Gawlika. W 1994 r. wydano 5 numerów pisma (4 – 8). Informacje na temat wyborów komunalnych zamieścił miesięcznik PZKO „Zwrot“. Natomiast „Głos Ludu – gazeta Polaków w Republice Czeskiej“, organ prasowy Rady Polaków przekazywał informacje nt. Wspólnoty z lokalnej prasy czeskiej, zamieszczano też artykuły szkalujące Wspólnotę. Dopiero pod koniec roku, w okresie przed wyborami redakcja umożliwiła Wspólnocie prowadzić kampanię informacyjną, czy agitację przedwyborczą. Redaktorem naczelnym pisma był w tym okresie Marian Siedlaczek, od maja obowiązki redaktora „Głosu Ludu“ pełnił Władysław Biłko.

 

     „Nasze sprawy“ (nr 4) z marca 1994 roku zamieściły materiały informacyjne i publicystyczne nt. układu polsko-czesko-słowackiego o wzajemnych stosunkach z 1991 roku, ratyfikowanego w 1992 roku. Traktat podpisany był w tajemnicy przed opinią publiczną. Prasa zaczęła o nim pisać dopiero na początku lutego 1992 roku. Pismo publikuje memoriał Federacji Organizacji Kresowych do Rządu i Parlamentu Rzeczpospolitej Polskiej oraz porównuje układ niemiecko-czesko-słowacki z układem polsko-czesko-słowackim. Zamieszcza też materiał  z okazji 75-tej rocznicy czeskiego najazdu na Śląsk Cieszyński.

     Informacje nt. działań politycznych Coexistentii-Wspólnoty zamieszczają „Nasze sprawy“ (nr 5) z sierpnia 1994 roku, m.in. treść listu przewodniczącego Ruchu Stanisława Gawlika do premiera RP Waldemara Pawlaka. W liście czytamy m. in. „Dzięki uprzejmości Pana posła Tomasza Sabata mamy możliwość przekazać na Pana ręce materiały dotyczące naszego ruchu politycznego (…). Będąc zaproszeni na obrady Komisji Sejmowej do spraw kontaktów z Polakami za granicą, chcieliśmy skorzystać z szansy, lecz niestety nie było nam dane uzyskać audiencji. Żal nam, że było to niemożliwe, tym bardziej że wczoraj Radio Czeskie poinformowało o nieoficjalnym spotkaniu Szanownego Pana Premiera z Premierem Republiki Czeskiej. Chcieliśmy osobiście uwypuklić niektóre problemy, na które Premier Klaus ma inny niż my pogląd, a które tłumaczy przedstawicielom z Polski w sposób, na który ci nie znajdują odpowiednich argumentów. Podstawową sprawą utrzymania bytu narodowego Polaków na Zaolziu są dzisiaj nie tylko sprawy finansowe w sferze szkolnictwa, kultury i oświaty lecz sprawy systemowe dotyczące reprezentacji polskiej mniejszości w organach wybieralnych, zwrotu majątków byłych organizacji polskich nowo powstałym, czy mały ruch graniczny umożliwiający bezproblemowy kontakt z krajem ojczystym (…)“. Pismo zamieszcza też treść interpelacji posła na Sejm RP, Władysława Wilka w sprawie „drastycznie“ zmniejszonych przez Rząd Czech dotacji dla PZKO. Jest też informacja o obchodach setnej rocznicy największej tragedii w Zagłębiu Ostrawsko-Karwińskim z 14.6.1894 roku.

     Wrześniowy numer „Naszych spraw“ (nr. 6) wiele miejsca poświęca zbliżającym się wyborom komunalnym. Redaktor naczelny pisze m. in.: „Do działań na rzecz mniejszości narodowych, w szczególności zaś dla zabezpieczenia gwarancji praw narodowych społeczności polskiej na Zaolziu, zgodnie z uznawanymi standardami europejskimi, należą wysiłki zmierzające do przekonania kompetentnych ośrodków decyzyjnych, iż odpowiednie postanowienia przygotowanego onegdaj traktatu polsko-czesko-słowackiego powinna formułować prawa ludności polskiej na Zaolziu wszechstronnie, szczegółowo, konkretnie i precyzyjnie. Postulowano wówczas również, że traktat powinien zawierać takie klauzule gwarancyjne, jak zakres działania Komisji Mieszanej do kontroli przepisów wykonawczych ustaleń traktatowych w odniesieniu do praw mniejszości narodowych, powołania Sądu Rozjemczego i innych niezbędnych ustaleń z arbitrażem w Hadze włącznie, w przypadku naruszania niezbywalnych praw mniejszości narodowych. Szczególny nacisk kładziono na konieczność traktatowego uregulowania zwrotu skonfiskowanego do 1945 roku mienia organizacji polskich na Zaolziu. Po ujawnieniu tekstu wyżej wymienionego traktatu (…) przedstawiciele Ruchu Politycznego Coexistentia domagali się uzupełnienia traktatu przed jego ratyfikacją. Wskazywali przy tym na traktat niemiecko-czesko-słowacki jako wzór do naśladowania (…). Członkowie Rady Polaków oświadczali w ramach opiniowania ustaleń traktatu, iż gwarantuje on prawa i realizację postulatów Polaków zaolziańskich. Tak wprowadzono w błąd stronę polską. Na początku lutego 1992 r. Rada Polaków w opublikowanym oświadczeniu w „Głosie Ludu“ ogłosiła, że jest jedynym (!) przedstawicielem ludności polskiej na Zaolziu (?) i ostro potępiła protest Ruchu Politycznego Coexistentia, który domagał się pełnego i rzetelnego zagwarantowania praw narodowych Polaków na Zaolziu w czekającym wówczas na ratyfikację traktacie. Biuletyn Stowarzyszenia Wspólnota w Warszawie, który wtedy przedrukował to oświadczenie, podał jako sygnatariusza nie Radę Polaków w Czeskim Cieszynie, lecz imiennie jej członka Jana Rusnoka. Żadna z organizacji zaolziańskich nie odcięła się od wymienionego oświadczenia, które stało się podstawą ataków politycznych na Ruch Polityczny Coexistentia, gdyż ten jako jedyny wystąpił w obronie gwarancji praw polskiej ludności zaolziańskiej (…). Ruch Polityczny Coexistentia, który ma poparcie kompetentnych, zajmujących się prawami człowieka gremiów międzynarodowych, oświadcza, że będzie szukał wyjścia z tej trudnej sytuacji i uważa, że dawna, jak i obecna postawa Rady Polaków z Czeskiego Cieszyna i jej mocodawców nie wymaga komentarza. W tych niełatwych działaniach dla ratowania naszej, polskiej tożsamości narodowej, niezbędne jest nam poparcie naszego, polskiego społeczeństwa w nadchodzących wyborach i skuteczny dystans od wszystkich sprawców naszego obecnego, wysoce niezadowalającego położenia. Każdy prawdziwy Polak w listopadowych wyborach odda głos kandydatowi Coexistentii!

     Jest też informacja o wystosowaniu przez Coexistentię-Wspólnotę listu do byłego prezydenta Václava Havla, do byłego premiera Václava Klausa i do przewodniczącego Izby Poselskiej Parlamentu RC w sprawie nie uwzględnienia w ustawie wyborczej prawa członków mniejszości narodowych otrzymywania informacji w języku macierzystym i prawo używania swego języka w kontaktach urzędowych. W ustawie brak postanowień konieczności publikowania obwieszczeń o wyborach również w językach mniejszości i drukowania kart do głosowania także w językach mniejszości narodowych. Numer zamieszcza też „Ramowy program wyborczy Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota do wyborów komunalnych 1994“, informuje o działaniach Macierzy Szkolnej i pracach Filii Urzędu Szkolnego. „Nasze sprawy“ w kolejnych dwu numerach (7, 8) zamieszczają obszerny artykuł Bogusława Kalety, kierownika FUSK „Problematyka szkolnictwa mniejszości narodowych w Republice Czeskiej“. 

     „Kostki zostały rzucone“ pisze w „Naszych sprawach“ z października (nr. 7) Stanisław Gawlik. Północ 13 września była limitującą dla przyszłych czterech lat możliwości oddziaływania na sprawy dotyczące nas samych. W tych gminach, gdzie działacze organizacji polskich zrozumieli sens działania… i oddali listy z kandydatami do wyborów w przedstawicielstwach gminnych, nastał czas przygotowań sensownych programów wyborczych (…). Aby zachować wpływ na przeciwstawianie się działaniom niekorzystnym dla naszego społeczeństwa wystarczyło tak niewiele – znaleźć potrzebną ilość świadomych ważności chwili przedstawicieli naszej mniejszościowej społeczności, którzy podjęliby obywatelski obowiązek ubiegania się o mandat obrońcy  naszych interesów. Nie wszyscy są w stanie go uzyskać, lecz wszystkim należą się słowa najwyższego uznania, zarówno tym działaczom PZKO i Macierzy Szkolnej, którzy przygotowywali i organizowali listy kandydatów, jak również tym, którzy się na te listy wpisali. Dotyczy to następujących gmin: Bogumina, Rychwałdu, Lutyni Dolnej, Wierzniowic, Piotrowic, Stonawy, Suchej Górnej, Olbrachcic, Hawierzowa, Cieszyna, Trzyńca, Gródka, Nawsia, Bukowca, Piosku, Łomnej Dolnej, Koszarzysk, Milikowa, Nydku i Jabłonkowa.

 

     „Nasze sprawy“ (nr. 8) zamieszczają apel do wyborców (“Rodacy“) … Ruch Polityczny Coexistentia-Wspólnota w Republice Czeskiej, w swoim programie regionalnym podkreśla potrzebę obrony demokracji, praw obywatelskich, praw człowieka, praw mniejszości narodowych do kształcenia się, rozwoju kulturalnego i religijnego w językach macierzystych (...). Szanowny wyborco! Zanim wrzucisz kartę wyborczą do urny, pomyśl o tym i uświadom sobie, kto – która partia czy ruch polityczny – zadba o nasze potrzeby, jeśli nie my sami? Kto będzie bronił naszych praw tu na tej ziemi piastowskiej, na której mieszkamy z dziada pradziada? Wybierając kandydatów Wspólnoty wybierasz tolerancję, zgodę, demokrację – głosujesz na spuściznę pozostawioną na przez naszych przodków.

     Przed planowymi jesiennymi wyborami komunalnymi odbyły się wybory do przedstawicielstwa gminnego w Nawsiu. Nawsie od roku 1960 do końca roku ubiegłego jedna z dzielnic Jabłonkowa, a obecnie samodzielna gmina, przygotowuje się do nadzwyczajnych wyborów do samorządu gminnego. Odbędą się one 26 lutego – informuje „Głos Ludu“z 15.1.1994. Do przedstawicielstwa gminnego startuje 68 kandydatów skupionych na 5 listach: komunistów (14 kandydatów), Wspólnoty (14), koalicji republikanów i Partii Zielonych (15), niezależnych (15) i Obywatelskiej Partii Demokratycznej (10). Trzy lokale wyborcze – budynek byłej szkoły nauki jazdy, dyrekcja spółdzielni rolnej i Dom Kultury w Jasieniu czynne będą 26.2. od godz 7.00 do 20.00 (“Głos Ludu“, 24.2.1994). Wyniki zamieścił „Głos Ludu“ z 1.3.1994 („Niezależni poza zasięgiem“) . Najwięcej głosów (37,5%) uzyskali kandydaci z listy niezależnych. Z listy „Wspólnoty“ mandaty zdobyli inż.Władysław Sikora, Anna Młynek, Józef Pyszko. Jak poinformował „Głos Ludu“ z 15.3.1994 do samodzielności dąży również Wędrynia, obecnie dzielnica Trzyńca. Wnioskodawcy usamodzielnienia Wędryni oddali petycję trzynieckiej Radzie Miejskiej. Referendum odbyło się 23.4.1994. Jak poinformował „Głos Ludu“ z 16.7.1994 („Do urn dwukrotnie“) mieszkańcy Wędryni podejdą w najbliższych ośmiu miesiącach aż dwa razy do urn wyborczych. Po raz pierwszy Wędrynianie odwiedzą lokale wyborcze 18 i 19.11.br., kiedy to zdecydują o składzie przedstawicielstwa miasta Trzyńca, zaś w lutym przyszłego roku wybiorą radnych do własnego przedstawicielstwa gminnego. Wędrynia stanie się samodzielną gminą dopiero 1 stycznia 1995 roku.

     We wrześniu „Głos Ludu“ zamieszczał informacje agencyjne nt. list wyborczych w gminach („Kandydaci wystąp!“) . W Cierlicku o 15 miejsc w przedstawicielstwie ubiegać się będzie pięć partii – ODS, KDS, KDU-ČSL, ČSSD i KSČM. Coexistentia-Wspólnota, Partia Zielonych i niezależni tym razem nie wystawili do wyborów swoich kandydatów. Z aż z dziewięciu list można wybierać w Czeskim Cieszynie członków 27-osobowego przedstawicielstwa miejskiego, kandyduje m.in. Coexistentia-Wspólnota. Listy do 9-osobowego samorządu w Gródku wystawia Coexistentia-Wspólnota oraz grupa kandydatów niezależnych, zaś poza listami 3 kandydaci indywidualnie. Do wyborów 7-osobowego przedstawicielstwa w Stonawie staje 7 partii i ruchów społecznych: KDS, Důchodci za životní jistoty, ČSSD, Coexistentia-Wspólnota, KSČM, KDU-ČSL i Zrzeszenie Kandydatów Niezależnych. W Nydku o głosy wyborców będzie się ubiegało 5 partii: ODS, KDS, Coexistentia-Wspólnota, KSČM i ČSSD. Z dziesięciu list kandydatów będą w listopadzie wybierać mieszkańcy Trzyńca, do walki wyborczej stają ODS, ODA, KDS, KDU-ČSL, ČSSD, LSNS, ČMSS, KSČM, Coexistentia-Wspólnota i koalicja republikanów i Zrzeszenia Emerytów. Jabłonkowskie przedstawicielstwo miejskie będzie liczyć 21 członków a o głosy wyborców ubiegać się tu będzie 6 partii i ruchów politycznych: KDU-ČSL, KSČM, socjaldemokraci, Partia Przedsiębiorców i Coexistentia-Wspólnota. Do nawiejskiego urzędu gminnego wpłynęło w terminie 8 list kandydatów. O 15 miejsc będą ubiegać się socjaldemokraci, KDS, KSČM, Coexistentia-Wspólnota, dwie koalicje – ODS i KDU-ČSL i republikanów i Partii Zielonych, jak również kandydaci niezależni z listy Zrzeszenia Kandydatów Niezależnych i Zrzeszenia Kandydatów Niezależnych “O Piękne Jasienie“. Mieszkańcy Hawierzowa wybiorą członków 43-osobowego przedstawicielstwa miejskiego z 13 list kandydatów. Miejska komisja wyborcza sprawdzała, czy spośród 399 kandydatów wszyscy spełniają wymagane przez ordynację wyborczą warunki. Pełne listy kandydackie wystawiły w Hawierzowie: Czesko-Słowacki Blok Demokratyczny, ČSSD, koalicja KDU-ČSL i KDS, KSČM, Coexistentia-Wspólnota, ČMSS oraz ODS. W Ligotce Kameralnej po wyborach przedstawicielstwo gminne liczyć będzie 11 członków. Listy kandydatów wystawiły KSČM, KDU-ČSL, Zrzeszenie Kandydatów Niezależnych,  poza listami zbiorowymi startuje jeden z mieszkańców na liście indywidualnej. O miejsca w 15-osobowym przedstawicielstwie gminnym w Gnojniku ubiegają się KDU-ČSL oraz KSČM. W przedstawicielstwie gminnym w Suchej Górnej zasiądzie po wyborach 15 osób, a listy kandydatów złożyło w terminie 6 partii: ODS, KSČM, Coexistentia-Wspólnota, ČSSD, KDU-ČSL oraz koalicja republikanów i Zrzeszenia Emerytów RC.

     „Głos Ludu“ z 10.9.1994 zamieścił rozmowę z Stanisławem Gawlikiem, przewodniczącym Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota („Trzy pytania do…“) . Na pytanie o liczbę kandydatów Wspólnoty odpowiada, że trochę jeszcze za wcześnie na dokładną odpowiedź. Na pewno będziemy startować w Pradze, Karlovych Varach, w Hradcu Kralowej, w Ostrawie, no i oczywiście w większości gmin Zaolzia, gdzie istnieją zorganizowane grupy polskiego społeczeństwa (…). Na listach będą obywatele narodowości czeskiej z małżeństw mieszanych, polskiej, greckiej, węgierskiej, słowackiej, jednak nie chodzi tu o narodowość. Trzeba zrozumieć, że w dzisiejszych czasach system władzy jest obywatelski. Rada Wykonawcza Wspólnoty już od maja penetrowała teren, chodziła do zarządów Kół PZKO, Macierzy Szkolnej, rozmawialiśmy z prezesami, tłumaczyliśmy. Wielu ma świadomość tego, że istnieje realna szansa by współdecydować o sprawach dotyczących mniejszości narodowych.

     „Zwrot“ nr. 10/94 w artykule Stanisława Zahradnika „Wybory komunalne wczoraj i dziś“ przynosi informacje nie tylko z historii tej odleglejszej, ale również analizuje pierwsze demokratyczne wybory komunalne po upadku komunizmu w dniu 24 listopada 1900 roku. Kandydaci spośród ludności polskiej znajdowali się na listach wszystkich partii. Oprócz tego Wspólnota wystawiła własne listy tylko Polaków. W kampanii przedwyborczej była aktywna i widoczna (…) Niestety, żadna z naszych kompetentnych instytucji nie podjęła się trudu podsumowania wyników wyborów z punktu widzenia osiągnięć Polaków zaolziańskich. Wiemy tylko, że z ramienia Wspólnoty znajduje się w radach gminnych i miejskich 19 radnych narodowości polskiej. Autor przedstawił też bardziej konkretne wyniki na przykładzie Nawsia, w którym przy sposobności ponownego usamodzielnienia się gminy odbyły się na początku br. wybory komunalne, mogące uchodzić za prawybory tych nadchodzących (…) Autor zakończył artykuł następującym zdaniem: „Chociaż trudno na podstawie jednego przykładu wyciągnąć daleko idące wnioski, bowiem poszczególne gminy znacznie różnią się miejscowymi warunkami, które należy uwzględnić, jest rzeczą wymowną, że Polacy już tradycyjnie najchętniej głosują na swoją polską listę.“.

     W „Zwrocie“ nr. 11/94 artykuł redakcyjny „Wybory, wybory, wybory…“ napisał Stanisław Gawlik, kończąc artykuł stwierdzeniem, że tylko, od nas samych zależy, jak egzekwujemy prawa, które nam przysługują.

     Grudniowe numery „Głosu Ludu“ zamieszczają składy personalne poszczególnych miast i gmin („Nowe władze“). W wyborach 18-19.11.1994 na listach Coexistentii-Wspólnoty w województwie było 317 kandydatów. Mandaty uzyskało 44 kandydatów: Bogdan Waluszczyk (Bogumin), Bolesław Czapek (Lutynia Dolna), dr. Tadeusz Siwek (Rychwałd), inż. Marian Janas, Stanisław Guziur (Piotrowice koło Karwiny), mgr Piotr Żabiński (Stonawa), inż.Albin Budjač, MUDr Stanisław Kowalski (Olbrachcice), JUDr Eugeniusz Kiedroń (Sucha Górna), PhDr. Bogdan Suchanek (Hawierzów), inż. Jan Branny, mgr.Karol Suszka (Czeski Cieszyn), inż.Leon Hliśnikowski (Trzyniec), Jan Szturc, Adam Milerski (Nydek), Władysław Buda, Bronisława Walczakowa (Koszarzyska), inż.Jan Kawulok, Olga Kubienowa, Józef Czudek, Paweł Tomčala, Jan Kaleta, Danuta Mruzkowa (Gródek), inż.Bogusław Kaleta, inż. Danuta Szkatułowa, inż. Kazimierz Jachnicki (Jabłonków), Marta Pilich (Łomna Dolna), Józef Ćmiel, Stanisław Motyka, Władysław Zoń, Bronisław Skupień, Tadeusz Czudek, Czesław Bielesz (Bukowiec), inż. Jan Sikora, Stanisław Kantor, Jan Madzia, Helena Niedobowa, Helena Wacławkowa (Milików), Anna Hamrozi, Jan Matuszny, Stanisław Kobielusz (Piosek), Stanisław Lisztwan, mgr. Bogdan Hajduk, Anna Młynowa (Nawsie). Dodać trzeba 5 mandatów z lutowych (1995 r.) wyborów w Wędryni: Stanisław Wawrzeczka, Bogusław Raszka, inż. Jerzy Macura, inż. Stanisław Szuścik, Stanisław Samek.

     „Głos Ludu“ zamieszczał też artykuły, które nie powinny być w poważnej gazecie. Z braku brukowca na Zaolziu przyjmujemy to do wiadomości. Na przykład gazeta zajęła się konfliktem między redaktorem naczelnym periodyku „Nasze sprawy“, a jednocześnie przewodniczącym Coexistentii-Wspólnoty Stanisławem Gawlikem i Bronisławem Batorkiem, sekretarzem Wspólnoty i to z inicjatywy Batorka. „Głos Ludu“ z 14.5.1994 („Zmuszony do publicznego protestu“) pisze, że do naszych domów dotarł, mimo protestów niektórych członków Rady Wykonawczej Wspólnoty 4. numer nowego pisma społeczno-politycznego „Nasze sprawy“ i że treść tego numeru jest zaprzeczeniem woli zgodnego współżycia, a wyraz Koegzystencja znalazł się w nazwie fundacji, wydającej powielane na kopiarce pisemko. Dla Bronisława Batorka była to, jak napisał, ostatnia kropla, która przebrała miarkę (“WTZ“: 90 % czytelników „Głosu Ludu“ nie odbierało  pisma „Nasze sprawy“ i nie mogło zweryfikować tej informacji). Omawiając wyniki kongresu FUEN w Gdańsku 11-15..5.1994 Wspólnotę na łamach „Głosu Ludu“ z 26.5.1994 zaatakowała Franciszka Chocholáč („Europejskie forum mniejszości“). Okazją do tego ataku była informacja w biuletynie informacyjnym FUEN, która Wspólnotę (Coexistentię) przedstawia jako reprezentanta wszystkich obywateli czeskich – członków mniejszości narodowych i że Wspólnota walczy podobno m.in. o zwrot majątków Niemców sudeckich (?).

 

Obsah článku v jazyce českém: COEXISTENTIA-SOUŽITÍ V 1994 ROCE. Rok 1994 byl rokem komunálních voleb, prvních v rámci samostatné České republiky. Informace na téma voleb převládaly v polském tisku na Zaolzí. Jediným kompetentním zdrojem informací o činnosti Hnutí v 1994 roce byla nezávislá publicisticko-společenská tiskovina „Naše věci“, jejíž vydavatelem byla nadace Koexistence za spolupráce nadace Fundacja Słowa Polskiego dla Zaolzia, a redaktorem Stanisław Gawlik. V 1994 roce bylo vydáno pět čísel (č.4-8). Informace o komunálních volbách zveřejnil měsíčník PZKO „Zwrot“. Naopak v „Głosu Ludu – novinách Poláků v ČR“, tiskovině Rady Poláků, zdrojem informací o činnosti Soužití byl regionální český tisk.„Głos Ludu“ zveřejňoval také články pomlouvající Soužití. Teprve koncem roku, před komunálním volbami redakce umožnila Soužití vést předvolební informační kampaň. Šéfredaktorem novin byl v tomto období Marian Siedlaczek, od května plnil povinnosti redaktora Władysław Biłko. „Naše věci“ (č.4) zveřejnily články nt. polsko-česko-slovenské smlouvy o vzájemných vztazích z 1991 roku, ratifikované v 1992 roce a srovnávají ji se smlouvou německo-česko-slovenskou (…). „Naše věci“ č.5 zveřejňují obsah dopisu předsedy Hnutí Stanisława Gawlika adresovaný předsedovi polské vlády, Waldemarovi Pawlakovi. Píše mj., že je nám líto, že jsme nemohli osobně prezentovat naše postoje s tím, že naší prioritou kromě záležitostí týkající se financování menšinového školství, kultury, osvěty je účast polské menšiny v zastupitelských sborech, navrácení hmotných statků ukradených polským spolkům  a  malý pohraniční styk.„Naše věci“ č.6 věnují velký prostor blížícím se komunálním volbám. Šéfredaktor píše mj., že pro činnost národních menšin, zejména zajištění jejich práv podle uznávaných evropských standartu je důležité, aby polsko-česko-slovenská smlouva všestranně, podrobně, konkrétně a precizně formulovala zajištění práv polské menšiny na Zaolzí. Bylo navrhováno rovněž, aby obsahovala garance, jako např. činnost Smíšené komise pro kontrolu  prováděcích předpisů smlouvy, zřízení Smírčí komise a jiných nutných zajištění, včetně haagské arbitráže, související s narušováním práv národních menšin (…). Vzorem může být smlouva německo-česko-slovenská (…). Rada Poláků v prohlášení zveřejněném v „Głosu Ludu“ se prohlásila jediným zástupcem polské menšiny na Zaolzí a ostře odsoudila protest Politického hnutí Coexistentia-Soužití, který požadoval plné a řádné zajištění národních práv Poláků na Zaolzí (...). Politické hnutí Coexistentia má podporu mezinárodních organizací zabývajících se zajišťováním lidských práv. Byla zveřejněna také informace o zaslání dopisu bývalému prezidentu Václavu Havlovi, bývalému předsedovi vlády Václavu Klausovi a předsedovi Poslanecké sněmovny Parlamentu ČR ve věci absence ve volebním zákoně ustanovení o nutnosti zveřejňovat oznámení o volbách rovněž v menšinových jazycích a tisku volebních lístků také v jazycích národních menšin. Byl zveřejněn rámcový volební program Politického hnutí Coexistentia-Soužití do komunálních voleb a články Bogusława Kalety, vedoucího Pobočky školského úřadu pro národnostní školství o problematice národnostního školství v České republice (…). Předvolební články zveřejňují také „Naše věci“ č.7 a 8. (…). Vážený voliči, před rozhodnutím, kterou stranu nebo hnutí budeš volit, zvaž, kdo se bude věnovat našim záležitostem, jestliže to nebudeme my sami. Volbou kandidátů Soužití volíš toleranci, dohodu a demokracii a také dědictví, které nám zanechali naši předci. „Głos Ludu“ přináší články z předvolební kampaně. 26.2.1994 se konaly volby do zastupitelstva obce Návsí, po jejím osamostatnění od Jablunkova. 23.4.1994 se konalo referendum, ve kterém občané Vendryně rozhodli o odtržení od Třince a osamotnění obce od 1.1.1995. V září „Głos Ludu“ zveřejňoval informace o kandidátních listinách v jednotlivých obcích (...). Rozhovor s předsedou Hnutí, Stanisławem Gawlikem „Głos Ludu“ zveřejnil 10.9.1994. „Zwrot“ č.10/94 přinesl článek Stanisława Zahradnika, ve kterém autor provedl mj. analýzu prvních demokratických komunálních voleb z 24.11.1990 roku (…). V „Zwrotu“ č.11/94 Stanisław Gawlik svůj redakční článek končí shrnutím, že pouze od nás samotných bude záležet, jak se budeme dožadovat plnění zákonných práv, které nám přináleží. V prosinci „Głos Ludu“ zveřejňuje personální obsazení jednotlivých městských a obecních rad. Ve volbách z 18-19.11.1994 ze 317 kandidátů Soužití mandát získalo 44. K těm je ještě nutno připočítat 5 mandátů z Vendryně z únorových voleb z 1995 roku (…). „Głos Ludu“ přinášel také informace bulvárního charakteru, namířené ve svém důsledku proti Politickému hnutí Coexistentia-Soužití (…).

 

W 1994 roku fundacja Koegzystencja wydała pięć numerów pisma „NASZE SPRAWY“, nr. 4 - 8. Prezentujemy kserokopię strony tytułowej czwartego numeru gazety z marca 1994 / V roce 1994 nadace Koexistence vydala pět  čísel tiskoviny „NASZE SPRAWY“ („Naše věci“), č.4 - 8. Zveřejňujeme xerokopií titulní strany čtvrtého čísla novin z března 1994.

 

Jubileuszowe Gorolski Święto w Jabłonkowie

Jubilejní Gorolski Świeto v Jablunkově

 

     Jubileuszowe 60. Gorolski Święto przebiegało w Lasku Miejskim od piątku do niedzieli 3.-5.8.2007 r. Wzięła w nim udział rekordowa liczba – przeszło 20 tysięcy osób (w niedzielę około 8 tysięcy). Takiego tłoku na Gorolskim Święcie jego uczestnicy nie pamiętają od dawna. Wśród licznych gości – premier Republiki Czeskiej, Mirek Topolánek.

 

     Barwny korowód zespołów i wozów alegorycznych z Rynku Mariackiego do Lasku Miejskiego prowadził góral na siwku. Tę tradycję legendarnego Jury spod Grónia przejął Adam Ryłko, który w tym roku usiadł na siwka już po raz dziewiąty. W Lasku Miejskim gości przywitał Jan Ryłko, prezes MK PZKO oraz burmistrz Jabłonkowa, Petr Sagitarius. Pozdrowienia gościom Gorola przekazał też pan premier: „Właściwie nie wiem, dlaczego jestem tutaj po raz pierwszy za tych 60 lat. Ale mogłem tu być co najwyżej 51 razy, bo mam 51 lat. Nie byłem tu może dlatego, że jeszcze nigdy nie byłem tak konsekwentnie zapraszany, jak w tym roku przez Jurka Cienciałę (Jerzy Cienciała, dyrektor Huty Trzyniec). Ten mi powiedział – w tym roku tu musisz być.“. Konferansjerem niedzielnego programu był Tadeusz Filipczyk – Filip. Uroczystość rozpoczął występ połączonych chórów „Gorol“, „Melodia“, „Przełęcz“ oraz PZKO-wski ZPiT „Olza“. W programie wystąpiły kolejno „Wilia“ (Litwa), „Břeclavan“, „Regle“ z Poronina, „Tena“ (Chorwacja) oraz „Lúčnica“ (Słowacja). W niedzielnej mszy świętej, poprzedzającej pochód, brał udział ks.bp. František Václav Lobkowicz i biskup Stanisław Piętak.

     Gorolski Święto zagajono po raz pierwszy już w piątek. Zaprezentowały się kapela cymbałowa „Hradišťan“, zespół „Lipa“ z Bratysławy, był też przegląd tradycyjnych i unikatowych instrumentów muzycznych. Wieczorem muzykowano przy watach. Wstęp na piątkowe występy był gratisowy. Sobota tradycyjnie była dniem młodzieżowym. Wystąpiły zespoły folklorystyczne „Kapušančan“ (Słowacja), „Velička“, polski zespół „Wilia“ z Litwy, „Clog“ (USA) oraz zaolziańskie młodzieżowe zespoły folklorystyczne. Sobotni program zakończył Karnawał Gorolski. Imprezami towarzyszącymi był bieg przełajowy „O dzbanek mleka“, Rajd „O kyrpce Macieja“ i Kawiarenka „Pod pegazem“. Z okazji jubileuszowego Gorolskiego Święta był wydany specjalny banknot 1 gorol. Miejscowe Koło PZKO w Jabłonkowie wydało kolorowy Almanach na jubileuszowe 60. Gorolski Święto (1848-2007)  – „Ho! Ho! Ho! Na Gorola wio!“. Obszerne informacje z imprezy ze zdjęciami  zamieścił  tradycyjnie „Głos Ludu“ i trzyniecki „Hutnik“, Tygodnik regionalny „Horizont“ przyniósł rozmowę z premierem Topolánkiem. Artykuły zamieściły centralne gazety w swoich dodatkach regionalnych, m.in. „Mladá fronta Dnes“, ale krótkie, bez komentarzy.

 

      Jubilejní 60. Gorolski Święto proběhlo od pátku do neděle 3.-5.8.2007 v Městském lesíku v Jablunkově. Letošní účast byla rekordní – přes 20 tisíc lidí (v neděli asi 8 tisíc). Takovou tlačenici na Gorolském Święcie jeho účastníci ještě nepamatují. Mezi četnými hosty byl premiér České republiky, Mirek Topolánek.

     Barvitý průvod skupin a alegorických vozů z Mariánského náměstí do Městského lesíka vedl horal na šedáku. Tuto tradici legendárního Jury spod Gronia převzal Adam Ryłko, který tento rok osedlal šedáka již podeváté. V Městském lesíku hosty uvítal Jan Ryłko, předseda Místní skupiny PZKO a Petr Sagitarius, starosta Jablunkova. Hosty Gorola pozdravil také pan premiér: „Já vlastně nevím, proč jsem tady poprvé za těch šedesát let, ale mohl jsem tady být maximálně 51 krát, protože mám 51 let. Nebyl jsem možná proto, že jsem nikdy nebyl tak důsledně pozván jako letos Jurkem Ciencialou. Ten mi řekl – letos u toho musíš být!“. Konferansierem nedělního programu byl Tadeusz Filipczyk - Filip. Slavnosti zahájilo vystoupení spojených pěveckých sborů „Gorol“,„Melodia“,„Przełęcz“ a souboru písní a tanců PZKO „Olza“. V programu vystoupily postupně „Wilia“ (Litva), „Břeclavan“, „Regle“ s Poronina, „Tena“ (Chorvatsko) a „Lúčnica“ (Slovensko). V nedělní mši svaté, před průvodem, se účastnil biskup František Václav Lobkowicz a biskup Stanislav Piętak.

     Gorolski Świeto bylo zahájeno letos už v pátek. Prezentovaly se cimbálová muzika „Hradišťan“, soubor „Lípa“ z Bratislavy, byla také přehlídka tradičních i unikátních hudebních nástrojů.. Večer proběhlo setkání u vater při zpěvu a muzice. Vstupné na pátek bylo volné. Sobota byla tradičně věnována mládeži. Vystoupily folklorní soubory „Kapušančan“ (Slovensko), „Velička“, polský soubor „Wilia“ z Litvy, „Clog“ (USA) a mládežnické folklorní soubory z Zaolzí. Sobotní program ukončil Gorolský karneval. Konal se také přespolní běh „O džbánek mléka“, putovní závod „O kyrpce Matěje“ a kavárnička „Pod pegazem“. U příležitostí jubilejního Gorolského Święta byl vydána mimořádná bankovka 1 gorol. Místní skupina PZKO v Jablunkově vydala barevný almanach na jubilejní 60. Gorolské Święto (1948-2007) – „Ho! Ho! Ho! Na Gorola wio!“. Rozsáhlé informace a fotografie z Gorolského Święta přinesl tradičně „Głos Ludu“ a třinecký „Hutník“ Regionální týdeník „Horizont“ zveřejnil rozhovor s premiérem Topolánkem. Celostátní noviny informovaly o slavnostech ve svých regionálních přílohách, mj. „Mladá fronta Dnes“, ale jen krátce, bez komentářů.

 

Premier Mirek Topolánek był na Gorolskim Święcie symbolicznie pasowany na gorola. Po wbiciu siekierą do pnia dwóch gwoździ i wypiciu tupla piwa, nastąpiły trzy razy gorolskim prawem do tyłku i podziękowanie premiera za akt pasowania. „Gorol wita Wałachów“ – powiedział podniesiony do stanu gorolskiego, czy raczej upokorzony Topolánek. / Premiér Mirek Topolánek byl na Gorolskim Świętu symbolicky povýšen do gorolského stavu. Po zatlučení dvou hřebů do pařezu sekerou, spláchnutí tuplákem piva, následovaly tři údery gorolským právem do zadnice a poděkování premiéra za ceremonii. „Gorol zdraví Valachy“ – řekl povýšený, nebo chcete-li raději ponížený Toplánek.

 

Tyle gości, jak na tegorocznym Gorolskim Święcie, jabłonkowski Lasek Miejski dawno nie pamięta. W niedzielę na Gorolu było przeszło 8 tysięcy osób. / Takový počet hostů, jak letošním Gorolskim Świecie, jablunkovský Městský lesík dávno nepamatuje. V něděli na Gorolu bylo přes 8 tisíc lidí.

 

Wiadomości – Tudósítások – Zprávy“, wydawca / vydavatel: Organizacja Wyższego Pożytku Publicznego / Obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / Strzelnicza 28, rada redakcyjna / redakční rada: Tadeusz Toman, Władysław Drong, Józef Toboła, zamknięcie numeru / uzávěrka čísla: 20.8.2007, gratis / zdarma