xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

12 – 4/2007 (6.4.2007)

Gazeta członków Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota

A Coexistentia-Együttélés Politikai Mozgalom tagjainak lapja

Noviny členů Politického hnutí Coexistentia-Soužití

 

Xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

 

A fényképen: Dr. Kocsis L.A., a Mozgalom elnöke, valamint Farkas Éva és Fucsik István, a Mozgalom Országos Tanácsának tagjai a magyar márciusi forradalom 159. évfordulója alkalmábol tartott koszorúzáson Prágaban 2007.3.18-án / Na zdjęciu: przewodniczący Ruchu, dr. L.A.Kocsis i członkowie Rady Republikowej, Éva Farkás i István Fucsik kładą kwiaty w Pradze podczas uroczystości z okazji 159. rocznicy węgierskiej rewolucji marcowej  / Na snímku: předseda Hnutí Dr. L.A.Kocsis a členové Republikové rady Hnutí Éva Farkás a István Fucsik při kladení věnce v Praze 18.3.2007 u příležitosti 159. výročí maďarské březnové revoluce

 

Rada Wykonawcza COEX obradowała w Pradze

Výkonná rada COEX jednala v Praze

 

      W Restauracji Węgierskiej na praskiej Małej Stranie odbyło się ostatnie przed Kongresem Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota zebranie Rady Wykonawczej. Gospodarzem spotkania była Węgierska Sekcja Narodowa. Obrady prowadził przewodniczący COEX dr László Attila Kocsis. O działaniach Polskiej Sekcji Narodowej poinformował Władysław Niedoba, Węgierskiej Sekcji Narodowej – inż. László Derian.

      Głównym punktem obrad było przygotowanie Kongresu, który odbędzie się w sobotę 14.4.2007 r. w Domu PZKO im. Adama Wawrosza Trzyniec-Taras. Delegatami będą członkowie Polskiej Sekcji Narodowej, Węgierskiej Sekcji Narodowej oraz grup gminnych według klucza ustalonego przez Radę Republikową Ruchu. Udział w Kongresie będą brać automatycznie członkowie władz centralnych Ruchu oraz po dwóch członków każdej sekcji narodowej, grupy gminnej czy obwodowej. Kongres chce włączyć do prac Ruchu również Ukraińców – Rusinów, którzy w ubiegłym roku zawiesili działalność Ukraińsko-Rusińskiej Sekcji Narodowej. Pomimo to nadal jest widoczny ich wkład, na przykład wygłosili referat na międzynarodowej konferencji, jaka odbyła się w grudniu 2005 roku w Pradze. Gośćmi Kongresu będą wszyscy członkowie przedstawicielstw gminnych wybrani z list Wspólnoty-Coexistentii w ubiegłorocznych wyborach komunalnych.

     Rada Wykonawcza uzgodniła proponowany skład kandydatów do centralnych organów Ruchu. Węgierska Sekcja Narodowa i Polska Sekcja Narodowa przedstawiły imienne wnioski kandydatów. Rada Wykonawcza uchwaliła, że poprze w wyborach na przewodniczącego obecnego prezesa, dr.László Attilę Kocsisa, a na 1. wiceprezesa, inż. Wiesława Sikorę. Do Rady Republikowej obie sekcje będą proponować po 14 kandydatów. Komisja Rewizyjna będzie liczyć 5 członków, Sąd Rozjemczy 3 członków i 2 rezerwowych. W 15-osobowej Radzie Wykonawczej Polska Sekcja Narodowa ma zapewnionych 8 mandatów, Węgierska Sekcja Narodowa – 5 mandatów. Rada Wykonawcza uchwaliła treść programu i priorytetów programowych na okres 05/2007 – 04/2009. Informację o obradach Rady Republikowej zamieścił „Głos Ludu“ – gazeta Polaków w RC z 17.3. br. („Wspólnota przed Kongresem“). 

 

      V Maďarské restauraci na pražské Malé straně se konala poslední před Kongresem Politického hnutí Soužití-Coexistentia schůze Výkonné rady. Setkání uspořádala Maďarská národní sekce. Jednání řídil předseda COEX, dr. László Attila Kocsis. O činnosti Polské národní sekce informoval Władysław Niedoba, Maďarské národní sekce – Ing. László Derian.

     Hlavní bodem jednání byla příprava Kongresu, který se bude konat v sobotu 14.4.2007 v Domě PZKO Adama Wawrosze Třinec-Taras. Delegáty budou členové Polské národní sekce, Maďarské národní sekce a Místních skupin podle klíče stanoveného Republikovou radou. Účastníky Kongresu budou automaticky členové ústředních orgánů Hnutí a po dvou členech každé národní sekce, místní či oblastní skupiny. Kongres chce zapojit do práce v Hnutí také Ukrajince – Rusíny, kteří v minulém roce pozastavili činnost Ukrajinsko-Rusínské národní sekce. Přesto nadále jsou aktivní, přínosem byl např. jejich referát na mezinárodní konferenci, která se konala v prosinci 2005 roku v Praze. Hostmi Kongresu budou všichni členové zastupitelstev, kteří byli zvoleni z kandidátních listin Hnutí v minuloročních komunálních volbách.

     Výkonná rada dohodla navrhovanou sestavu kandidátů do ústředních orgánů Hnutí. Maďarská národní sekce a Polská národní sekce navrhly jména kandidátů. Výkonná rada schválila, že ve volbách na předsedu podpoří kandidaturu dr. László Attily Kocsise, na 1. místopředsedu – Ing. Wiesława Sikory. Do Republikové rady obě sekce budou navrhovat po 14 kandidátech. Revizní komise bude mít 5 členů, Smírčí komise 3 členy a 2 náhradníky. V 15-členné Výkonné radě Polská národní sekce má zajištěno 8 mandátů, Maďarská národní sekce – 5 mandátů. Výkonná rada schválila obsah programu a programových priorit na období 05/2007 – 04/2009. Informaci o jednání Republikové rady zveřejnil „Głos Ludu“ – noviny Poláků v ČR z 17.3.2007.

 

Konwent Polskiej Sekcji Narodowej (PSN)

     W piątek 2.3.2007 odbył się w  Czeskim Cieszynie (w salce posiedzeń Kongresu Polaków w RC) Konwent PSN Ruchu Politycznego Wspólnota-Coexistentia. Delegaci omówili na nim działalność sekcji za okres ubiegłego roku, wybrali nowe władze sekcji i przyjęli uchwałę związaną z planem pracy na okres następny. Sprawozdanie wygłosił przewodniczący PSN, Władysław Niedoba. Działalność polityczna dostosowana była do zmieniającej się na korzyść sytuacji politycznej, związanej z nieuchronną integracją europejską. 15-osobowy zarząd PSN Wspólnoty-Coexistentii pracował w składzie: Władysław Niedoba (przewodniczący), Wiesław Sikora, Tadeusz Toman, Władysław Drong, Józef Toboła, Alfred Kołorz, Józef Pietrus, Stanisław Gawlik, Eugeniusz Kiedroń, Bronisław Haratyk, Stanisław Przyhoda, Karol Madzia, Edward Zaleski, Paweł Wania i Piotr Żabiński.

     Cele programowe, realizowane zgodnie ze statutem, to przede wszystkim a) prawo do korzystania z własnego języka w kontaktach urzędowych, b) prawo do kształcenia w języku ojczystym, gwarantowanego przez państwo, c) prawo do udziału w rozwiązywaniu spraw dotyczących mniejszości narodowych, d) prawo do szerzenia informacji we własnym języku, e) prawo do rozwoju własnej kultury, f) prawo do zachowania własnych pamiątek kulturalnych i majątków. Były powołane 3 grupy tematyczne – ds. polityki komunalnej i organizacji wyborów, której przewodniczył Tadeusz Toman, ds. szkolnictwa narodowościowego – przewodniczył Wiesław Sikora i ds. kontaktów ze stowarzyszeniami obywatelskimi – przewodniczył Władysław Drong. Grupy tematyczne określały główne zadania i przedstawiały pod dyskusję program działalności.

      W realizacji punktu dotyczącego prawa do korzystania z własnego języka w kontaktach urzędowych Wspólnota-Coexistentia domaga się m.in. dostosowania ustawodawstwa państwowego (ustawy, rozporządzenia, ogłoszenia) do ratyfikowanej niedawno przez Republikę Czeską Konwencji Europejskiej o Ochronie Języków Regionalnych czy Mniejszościowych i obowiązującej Umowy Ramowej o Ochronie Mniejszości Narodowych. Z zadowoleniem przyjęto nowelizację rozporządzenia ministerstwa transportu nr 507/2006 Dz.U. o ruchu drogowym, wprowadzającego znaki drogowe „gmina w języku mniejszości narodowej“ i „koniec gminy w języku mniejszości narodowej“: Teraz już nic nie stoi na przeszkodzie, aby znaki te zainstalowano we wszystkich 31 gminach, w których umożliwia to ustawa o gminach. PSN włączyła się do działań związanych z wdrażaniem dwujęzycznych tablic czesko-polskich na dworcach i przystankach kolejowych w ramach modernizacji korytarza kolejowego Czeski Cieszyn-Mosty koło Jabłonkowa. Przewodniczący PSN wysłał list dyrektorowi ostrawskiego studia Telewizji Czeskiej, w którym wyraża swe niezadowolenie z ograniczeniem audycji informacyjnej w języku polskim, nadawanej na ČT1 w ramach „Reportu“. Ironiczna odpowiedź dyrektora telewizji publicznej działaczy Wspólnoty-Coexistentii zbulwersowała. W dziedzinie prawa do kształcenia w języku ojczystym Wspólnota-Coexistentia domaga się, aby prawo to realnie chroniło polskie szkolnictwo w Republice Czeskiej. Z dezaprobatą spotkały się działania trzynieckiego samorządu związane z tzw. „optymalizację szkolnictwa polskiego“, mające na celu likwidację polskiej szkoły Trzyniec-Taras, szkoły, która spełnia wszystkie limity dotyczące liczby uczniów w klasach. Punkt ten zajął najwięcej czasu w dyskusji.

     Na Konwencie PSN wybrano 17-osobowy zarząd PSN w składzie Władysław Drong, Stanisław Gawlik, Bronisław Haratyk, Jadwiga Karolczyk, Eugeniusz Kiedroń, Alfred Kołorz, Tadeusz Kornuta, Karol Madzia, Władysław Niedoba, Józef Pietrus, Stanisław Przyhoda, Wiesław Sikora, Józef Toboła, Tadeusz Toman, Paweł Wania, Edward Zaleski i Piotr Żabiński. Przewodniczącym PSN wybrano ponownie Władysława Niedobę.

Zebrania Grup Gminnych / Schůze Místních skupin

 

W okresie przedkongresowym przebiegały zebrania Grup Gminnych, które oceniły działania w ubiegłym roku, wybrały delegatów na Kongres Ruchu i omówiły plan działalności na okres następnej kadencji. Prezentujemy krótkie sprawozdania z kilku zebrań / V období před Kongresem Hnutí se konaly schůze Místních skupin, které zhodnotily činnost za minulý rok, zvolily delegáty na Kongres Hnutí a projednaly plán činnosti na následující období. Zveřejňujeme krátké informace z několika schůzí.

Piotrowice koło Karwiny (6.2.2007) – Zebranie zawnioskowało poinformować samorząd o konieczności zwołania Komitetu ds. Mniejszości Narodowych. Pomimo oddanej petycji w sprawie dwujęzyczności nic się nie dzieje. / Petrovice u Karviné – Schůze navrhla informovat samosprávu o nutnosti svolat Výbor pro národnostní menšiny. Přestože byla předána petice ve věci dvojjazyčností nejsou podníkány žádné kroky.

Karwina (23.2.2007) – Zebranie prowadził prezes GG, Jan Sznapka, informację z działalności Przedstawicielstwa Miejskiego i rady przekazał Petr Dyszkiewicz, radny stowarzyszenia „Naše Karvinsko“, które do jesiennych wyborów komunalnych startowało w koalicji z Wspólnotą. Obecny był prezes PSN, Władysław Niedobsa / Karviná – Schůzi řídil předseda MS, Jan Sznapka, informace z činnosti Městského zastupitelstva a rady sdělil Petr Dyszkiewicz, zastupitel sdružení „Naše Karvinsko“, které v komunálních volbách bylo v koalici se Soužitím. Přítomen byl předseda PNS, Władysław Niedoba.

Stonawa (16.3.2007) – Działalność organów gminnych omówił członek przedstawicielstwa, Ryszard Połednik, sprawy dotyczące działalności centralnych organów Ruchu przedstawił Tadeusz Toman. / Stonava – O činnosti orgánů obce referoval zastupitel Ryszard Polednik, o záležitostech projednávaných v ústředních orgánech Hnutí – Tadeusz Toman.

Karwina (23.3.2007) – Działania Komisji ds. zarządzania majątkiem miejskim przedstawił jej członek, Roman Sznapka. Obecni dyskutowali o priorytetach miasta. / Karviná – O činnosti Komise pro správu městského majetku referoval její člen, Roman Sznapka. Přítomní v diskuzi mluvili o prioritách města.

Jabłonków (26.3.2007) – Członkowie przedstawicielstw z Jabłonkowa – Bronisław Goryl, Gródku – Paweł Pilch i Milikowa – Jan Sznapka poinformowali o działaniach samorządów gminnych i miejscowych Komitetów ds. Mniejszości Narodowych. / Jablunkov – Členové místních zastupitelstev z Jablunkova – Bronisław Goryl, Hrádku – Paweł Pilch a Milíkova – Jan Sikora informovali o činnosti samospráv a místních Výbprů pro národnostní menšiny.

Trzyniec (31.3.2007) – Zebranie prowadził prezes GG, Józef Przywara, omawiano organizacyjne przygotowanie Kongresu i problematykę szkolnictwa. / Třinec – Schůzí řídil předseda MS, J.Przywara. Projednáno organizační přípravu Kongersu a problematiku školství.

 

Konvent Maďarské národní rekce (MSN)

Konvent MNS Politického hnutí Együttélés-Coexistentia se konal v pátek 9. března 2007 v Maďarské restauraci v Praze na Malé straně. Plenární schůzí zahájil předseda Hnutí, László Attila Kocsis uvítáním velvyslance Maďarské republiky v České republice Istvána Szabó, dalších hostů a přítomných členů Hnutí. Schůzi řídil místopředseda MNS, Ladislav Derian. Informaci o činnosti Hnutí přednesl jeho předseda L.Kocsis, zprávu z činnosti sekce L.Derian. Návrh pracovního plánu MNS na rok 2007 jménem vedení sekce předložil Juraj Nemes. Tento návrh byl v celém rozsahu a jednohlasně přijat. Po referátech o činnosti Hnutí a MNS vystoupil velvyslanec I.Szabó. Vysoce hodnotil dosažené úspěchy na poli ochrany a uplatnění zájmu menšiny v uplynulém období. Připomenul uznání naší činnosti jehož se dostalo od prezidenta Maďarské republiky, László Solyoma při jeho návštěvě v České republice v minulém roce. Přislíbil, že i nadále bude věnovat práci MNS v rámci Hnutí trvalou pozornost a podporu. Konvent MNS se ztotožnil s doporučením vedení sekce a s návrhem Polské národní sekce ohledně personálního obsazení ústředních orgánů Hnutí. Byla provedena kontrola organizačního zajištění schůze Výkonné rady. V diskusi byla přednesena aktuální informace o stavu připravenosti rehabilitace předválečného maďarského menšinového poslance v ČSR martyra Jánose Esterházyho. V rámci rozpravy zazněla kritika stavu, kdy ve smíšené slovensko-maďarské komisi pro rehabilitaci není zastoupena česká strana, resp. MNS, která dlouhodobě pečuje o památku Jánose Esterházyho a trvale usiluje o jeho rehabilitaci. Byl vysloven požadavek směrem k vedení Hnutí podniknout rázné opatření k nápravě. Dále se diskutovalo o možnostech obnovit katolické bohoslužby v maďarském jazyce v Praze. Konvent zvolil předsedou MNS a současně místopředsedou Hnutí Istvána György Palágyi. Místopředsedy MNS byli zvoleni Ladislav Derian, Ludvík Balla, István Fucsik a Juraj Nemes. Grémium sekce bude pracovat ve složení: Ludvík Balla, Gyula Bredár, Ladislav Derian, András Dojcsan, István Dojcsán, Mária Dedinová, Éva Farkás, István Fucsik, Ladislav Fekete, Rudolf Gaál, Göorgi Kláris, László Attila Kocsis, Ándrás Kolozsváry, Árpád Kosár, Ladislav Morovics, František Monus, Juraj Nemes, István György Palágyi, Ladislav Péder, Juraj Rácz, Erno Soós a Zoltán Trosko.

 

Výtah z Informační zprávy předsedy Politického hnutí Coexistentia-Soužití o činnosti Hnutí, přednesené na Konventu Maďarské národní sekce (Praha, 9. března 2007)

 

     Velevážený pane Velvyslanče, vážené dámy a pánové, milí hosté!

     Jménem celostátního vedení Politického hnutí Soužití srdečně pozdravuji všechny účastníky Konventu Maďarské národní sekce. Zároveň tlumočím vřelé pozdravy Polské národní sekce přejíc mnoho úspěchů v práci tomuto valnému shromáždění.

     Předně bych chtěl vyjádřit svou velkou radost nad tím, že se Konventu MNS osobně zúčastňuje mimořádný a zplnomocněný velvyslanec Maďarské republiky v České republice, jeho excelence pan István Szabó. Svou přítomností nejen nás poctí, ale také významnou měrou zvyšuje vážnost našeho jednání.

     Na loňském konventu jsme s uspokojením konstatovali, že dosažené výsledky a jejich uznání širokou veřejností nás zplnomocňují k tomu, abychom hodnocené období mohli považovat za jeden z nejúspěšnějších roků Hnutí. Nyní to můžeme říct znovu, poněvadž nehledě na některá naše neúspěšná snažení, nepochopení ze strany některých úřadů, v roce 2006 se nám podařilo dosáhnout významné výsledky a trvalé hodnoty.

     Naše úspěchy nic nemůže dokumentovat lépe než výměna dopisů s předsedou vlády České republiky, panem Jiřím Paroubkem (…).

     Předseda Hnutí ve svém dopisu ze 17. listopadu 2005 kvitoval srpnové gesto vlády vůčí německým antifašistům z řad bývalých občanů ČSR, zároveň však vyjádřil i politování nad tím, že se vláda ve svém prohlášení s omluvou neobrátila také na Maďary a Poláky žijící v ČSR, na nichž byly také spáchány křivdy v téže době po druhé světové válce. Předseda vlády v odpovědi ze 3. ledna 2006 potvrdil, že se omluva antifašistům vztahuje i na občany maďarské a polské národnosti (…). Toto politické gesto historického významu mělo velký ohlas v naši zemi i v zahraničí. Prezident republiky László Sólyom ve svém prohlášení, které učinil pro tisk po jednání s českým prezidentem dne 12. ledna 2006, zdůraznil, že „Maďarsko vítá tento dopis“. Maďarská vláda prostřednictvím svého mluvčího také uvítala omluvu (...).

     Našemu Hnutí se dostalo velké pocty pozváním na zahájení výstavy v bruselském sídle Evropského parlamentu, která prezentovala dokumenty o deportaci Maďarů ze Slovenska do Čech u příležitosti 60. výročí této bolestné události. Na vernisáži pronesl slavnostní zahajovací projev vedle maďarského europoslance také předseda Hnutí (...). Také toto naše vystoupení na půdě Evropského parlamentu přispělo ke zvýšení mezinárodní prestiže Hnutí.

     Hlavním úkolem MNS a celého Hnutí je napomáhat tomu, aby Maďaři v Česku uchovali svou národní identitu. Na setkání prezidenta Madarské republiky pana Lászlóa Sólyoma s představiteli Maďarů žijících v České republice, které se konalo v Praze v lednu minulého roku, předseda Hnutí v uvítacím projevu zdůraznil, že k zamezení asimilace je nutné větší pochopení a účinnější pomoc ze strany mateřské země (...). Ohledně našich očekávání poukázal na dřívější dopis prezidenta republiky adresovaný našemu Hnutí, v němž hlava státu prohlásila, že jako svou ústavní povinnost a také z vnitřního přesvědčení cítí odpovědnost za osudy zahraničních maďarských komunit.

     K našim úspěchům patří rovněž to, že po personální změně v čele zahraničního resortu MR, ke kterému došlo v minulém roce, jsou nadále udržovány dobré kontakty mezi našim Hnutím a Ministerstvem zahraničních věcí. To dokazuje i dopis ministryně Dr. Kingy Gönczové z 22. srpna, v němž mimo jiné nám přeje mnoho úspěchů v práci na úseku posílení dvojstranných maďarsko-českých styků a při hájení zájmu Maďarů žijících v Česku.

     Velký politický význam připisujeme otázce rehabilitace martyra československých Maďarů, hraběte Jánose Esterházyho. Při MNS jsme zřídili pracovní skupinu, jejímž úkolem je nashromáždit dokumenty potřebné k iniciování rehabilitace. Mezi jiné se nám již podařilo získat osvobozující rozsudek moskevského soudu. Jako první krok budeme iniciovat vydání oficiálního prohlášení Úřadu pro dokumentování a vyšetřování zločinů komunismu, pokud možno ještě u příležitosti letošního 50. výročí úmrtí tohoto politika s tragickým osudem.

     Naše Hnutí se pravidelně zúčastňuje komunálních i parlamentních voleb. Žel, uspokojivých výsledků se nám daří dosahovat pouze v místních, komunálních volbách. V loňských, obdobně jako v předchozích, naši polští kandidáti získali 40 mandátů, i funkce radních a místostarostů v těch regionech, kde polská menšina žije ve větší koncentraci – v různých částech Moravskoslezského kraje. Dříve i maďarští kandidáti přijali výzvu, konkrétně v Praze a Karviné. Jak je známo, v parlamentních volbách v roce 2002 jsme nominovali také čtyři maďarské kandidáty v pražském, středočeském a jihomoravském volebním kraji, avšak pro malý počet Maďarů žijících v diaspoře a pro nedostatek prostředků na financování předvolební kampaně se jim nepovedlo získat mandát. Proto jsme se v loňských parlamentních volbách již o to ani nepokoušeli (...).

     Svou informační zprávu bych chtěl ukončit tím, že celostátní vedení Hnutí oceňuje dosavadní práci Maďarské národní sekce, a i touto cestou vyjadřuje poděkování všem, kteří se přičinili o dosažení úspěchů (...).

 

PZKO i Beskid Śląski

 

     Polski Związek Kulturalno-Oświatowy – najliczniejsze i najaktywniejsze stowarzyszenie obywatelskie polskiej mniejszości narodowej obchodzi 60-lecie. Jego początki sięgają 1947 roku. Bogatym dorobkiem kulturalno-oświatowym mogą pochwalić się koła miejscowe (jest ich ponad 80), chóry, zespoły teatralne i taneczne, kluby kobiet, kluby młodych, sekcje Zarządu Głównego itp. Prezesem PZKO jest Zygmunt Stopa. Jubileuszowy Festiwal PZKO odbędzie się w sobotę 23.6.2007 w Karwinie. Zaprezentują się na nim chóry – dyrygował będzie Leszek Kalina, zespoły folklorystyczne – autorami choreografii będą Otto Jaworek i Pawełka Niedoba, będą wianki – poprowadzi je Józef Chmiel. Gwoździem programu będzie występ Zespołu Artystycznego Wojska Polskiego.

     Bardzo aktywnie pracuje Beskid Śląski, którego głównym zadaniem jest organizowanie imprez turystycznych i sportowych. Prezesem Beskidu Śląskiego jest Władysław Janik. Na zdjęciu: uczestnicy (m.in. Władysław Niedoba, wiceprezes Wspólnoty) Walnego Zgromadzenia BŚ z 20.1. br. w Olbrachcicach.

 

Polský svaz kulturně-osvětový – nejpočetnější a nejaktivnější občanské sdružení polské národní menšiny slaví 60. výročí, založen byl v 1947 roce. Úspěšnými výsledky se mohou pochválit místní skupiny (je jich přes 80), sbory, divadelní a taneční soubory, sekce žen, sekce mládeže, sekce Hlavního výboru apod. Předsedou PZKO je Zygmunt Stopa. Jubilejní Festival PZKO se bude konat v sobotu 23.6.2007 v Karviné. Předvedou se na něm sbory – sbormistrem bude Leszek Kalina, folklorní soubory – autory choreografie budou Otto Jaworek a Pawełka Niedoba, budou věnečky – řídit je bude Józef Chmiel. Zlatým hřebem programu bude vystoupení Uměleckého souboru Polské armády. Velmi dobře pracuje Beskyd slezský, jehož hlavním úkolem je pořádání turistických a sportovních akcí. Předsedou Beskydu slezského je Władysław Janik. Na fotografií: účastníci (mj. Władysław Niedoba, místopředseda Soužití) Valného shromáždění BŚ z 20.1. tr. v Albrechticích.

 

MEANDRY DWUJĘZYCZNOŚCI (5)

 

     1 marca 2007 roku, przez opublikowanie z Dzienniku Ustaw, Republika Czeska ratyfikowała Europejską Konwencję o Językach Regionalnych czy Mniejszościowych. Temat ten zainteresował media, nie tylko regionalne, jak w Republice Czeskiej, tak w Rzeczypospolitej Polskiej. Zwłaszcza, że poszczególne miasta i gminy, których owa Konwencja dotyczy, do tematu wdrażania treści Konwencji podchodzą różnie.

     „Mladá fronta Dnes“ z 28.2.br. zamieściła cykl artykułów pt. „Gminy rozwiązują polskie napisy“, Polacy: Zbliżymy się do Europy“, „Napisy w języku polskim? To zbyteczne wyrzucanie pieniędzy, twierdzi szereg ludzi“ (Ivana Lesková), „O dwujęzycznych napisach koło granic“ (Jiřina Pavelková). Opublikowała też wykaz gmin, w których powinno obowiązywać dwujęzyczne nazewnictwo. Gazeta informuje, że jasna sytuacja jest aktualnie tylko w Wędryni, gdzie radni jako pierwsi w województwie już zdecydowali, że na terenie gminy zamieszczą na dwadzieścia nowych tablic z nazwami z języku polskim. Natomiast większość obywateli gmin przygranicznych podobno nie zgadza się z wdrażaniem polskich napisów. Najbardziej przeszkadza im, że w języku polskim mają być również nazwy gmin. Dziennik dalej pisze, że komitet ds. mniejszości narodowych w Ligotce Kameralnej zadecydował, że w gminie nowe tablice nie są potrzebne. Perełką artykułu jest wypowiedź wójta gminy Gnojnik, Dagmar Molinovej, cytujemy – Gmina współpracuje z polskim miastem Gnojnik i w wypadku, kiedy w gminie na tablicach będzie taka sama nazwa, ludziom się to będzie mylić.

     Katowicki „Dziennik Zachodni“ w dniu 23.2.br. zamieścił artykuł „W Czeskim Cieszynie i wielu innych miejscowościach Zaolzia wreszcie pojawią się dwujęzyczne napisy!“ (Wojciech Trzcionka, Marek Świerszcz). Autorzy piszą w nim o dwujęzycznych nazwach ulic w Czeskim Cieszynie. Polskie szyldy zawisną na równi z czeskimi również na Urzędzie Miejskim oraz innych instytucjach samorządowych. Ponadto na czesko polskie wymienione zostaną drogowskazy i tablice wjazdowe. A za wszystko zapłaci rząd w Pradze. Wreszcie! Walczyliśmy o to od 1999 roku! – cytuje dziennik Józefa Szymeczka, prezesa Kongresu Polaków. Do tekstu gazeta dołącza dwie ramki. W jednej opis legislatywy dotyczącej mniejszości narodowych w Polsce oraz w drugiej pt. „Za Olzą nas ubywa“ są informacje o sytuacji demograficznej Zaolzia. Spadek populacji wiążą autorzy z niżem demograficznym, postępującą asymilacją i małżeństwami mieszanymi.

     Szczegółowo o działaniach samorządów w sprawie wdrażania dwujęzyczności pisze „Głos Ludu – gazeta Polaków w Republice Czeskiej“. Teksty, często nieprofesjonalne, zamieszcza czeska prasa regionalna. Ostrawski „Deník“ z 1.3.br pisze o wdrażaniu dwujęzyczności w Czeskim Cieszynie w artykule o mylącym tytule „Województwo za dwujęzyczne napisy zapłaci, dotychczas nikt ich nie chce“. Tymczasem artykuł cytuje wiceburmistrza Stanisława Folwarcznego, że wniosek był już przyjęty i tablice będą instalowane etapowo. Trzyniecki „Horizont“ z 18.3.br. w artykule „Dwujęzyczne napisy przełożyli“ informuje, że omawianie problematyki dwujęzycznych napisów w Trzyńcu komitet ds. mniejszości narodowych przesunął na okres późniejszy. Natomiast w Krnowie (nie na Zaolziu) miejski ośrodek informacyjny i kulturalny wydał przewodnik turystyczny w dwujęzycznej czesko polskiej mutacji. Przewodnik można uzyskać gratis w centrum informacyjnym na rynku – informuje “Deník“ z 8.3.br.

     Nieprzychylny wobec dwujęzycznych tablic jest Lumír Mžik, członek wojewódzkiego komitetu ds. mniejszości narodowych za KSČM i wójt Dziećmorowic. „Moravskoslezský kraj“ – gazetą publiczna, której wydawcą jest Województwo Morawskośląskie prezentuje jego stanowisko w tej sprawie, cytujemy – Działalność spółków narodowościowych przedstawia w wielu gminach w większej części działalność kulturalną, i dlatego w przyszłości musimy je popierać. Nie mam tym ale na myśli zachowanie niektórych „profesjonalnych narodowców“ i ich dążenia o wprowadzenie dwujęzycznych nazw gmin, ulic i tym podobne. Te działania rozwojowi działalności w grupach narodowościowych raczej szkodzą.

 

Překlad článku do jazyka českého: 1. března 2007 roku, zveřejněním ve Sbírce zákonů, Česká republika ratifikovala Evropskou chartu regionálních či menšinových jazyků. Toto téma zaujalo média, nejen regionální, jak v České republice, tak v Polské republice. Zejména, protože města o obce, kterých se Charta týká, k tématu uvádění obsahu Charty do života se stavějí rozdílně.

     „Mladá fronta dnes“ z 28.2.br. zveřejnila několik článků pn. „Obce řeší polské nápisy“, “Poláci: přiblížíme se Evropě“, „Nápisy v polštině? To je zbytečné vyhazování peněz, tvrdí řada lidí“ (Ivana Lesková), „O dvojjazyčných nápisech u hranic“ (Jiřina Pavelková). Zveřejnila také seznam obcí, kde mohou být dvojjazyčné názvy. Noviny informují, že jasno je zatím pouze ve Vendryni, jejíž zastupitele jako první v kraji už rozhodli, že na území obce rozmístí přes dvacet nových cedulí s názvy v polštině. Naopak řada obyvatel příhraničních obcí prý se zaváděním polských nápisů nesouhlasí. Nejvíc jim vadí, že by se měly polsky uvádět i názvy obcí. Deník dále píše, že výbor pro národnostní menšiny v Komorní Lhotce rozhodl, že v obci nové tabule nejsou nutné. Perlou článku je názor starostky obce Hnojník, Dagmar Molinové, citujeme – Máme družbu s polským městem Gnojnik. Když budeme mít na cedulích stejný název, lidem se to může plést.

     Katovický „Dziennik Zachodni“ dne 23.2.tr. zveřejnil článek „V Českém Těšíně a mnoha jiných obcích Zaolzí konečně se objeví dvojjazyčné nápisy!“ (Wojciech Trzcionka, Marek Świerszcz). Autoři píší v něm o dvojjazyčných názvech ulic v Českém Těšíně. Polské tabule budou stejně jako české umístěné také na Městském úřadě a jiných samosprávných institucích. Kromě toho na česko-polské budou vyměněny směrovky a vjezdové tabule. A za všechno zaplatí vláda v Praze. Konečně! Bojovali jsme o to od roku 1999! – deník cituje Józefa Szymeczka, předsedu Kongresu Poláků. Článek má dvě přílohy. Jedna popisuje legislativu týkající se národních menšin v Polsku a v druhé pn. „Za Olzou nás ubývá“ jsou informace o demografickém vývoji Zaolzí. Klesající populaci autoři spojují s demografickou níží, postupující asimilaci a smíšenými manželstvími.

     Podrobně o činnosti samospráv při zavádění dvojjazyčností píše „Głos Ludu – gazeta Polaków w Republice Czeskiej“. Texty, často neprofesionální, zveřejňuje český regionální tisk. Ostravský „Deník“ ze dne 1.3.tr píše o dvojjazyčností v Českém Těšíně v článku o matoucím názvu „Kraje dvojjazyčné nápisy zaplatí, zatím je nikdo nechce“. Přestože článek cituje místostarostu Stanisława Folwarczného, že návrh již byl přijat a tabule budou instalovány po etapách. Třinecký „Horizont“ ze dne 18.3.tr. v článku „Dvojjazyčné tabule zatím odsunuli“ sděluje, že otázka projednávání dvojjazyčných nápisů byla odsunuta na pozdější dobu. Naopak v Krnově (mimo Zaolzí) Městské informační a kulturní středisko vydalo turistického průvodce v dvojjazyčné česko-polské mutaci. Průvodce lze získat zdarma v informačním centru na náměstí – sděluje “Deník“ ze dne 8.3.tr.

     Lumír Mžik, člen krajského výboru pro národnostní menšiny za KSČM a starosta Dětmarovic není nakloněn dvojjazyčným tabulím. „Moravskoslezský kraj“ – veřejnoprávní tiskovina, jejíž vydavatelem je Moravskoslezský kraj představuje jeho názor v této otázce: Činnost národnostních spolků představuje v mnohých obcích převážnou část kulturního života, a proto v budoucnu jej bude zapotřebí podporovat. Nemyslím tím však chování některých „profesionálních národníků“ a jejich snahy o zavádění dvojjazyčných názvů obcí, ulic a podobně. Tyto aktivity rozvoji života v národnostních komunitách spíše škodí. 

 

INFORMACJI  Z TRZYŃCA … CIĄG DALSZY

POLSKA SZKOŁA – CZESKO-POLSKIE TABLICE – KOMITET ds.MNIEJSZOŚCI

Prasa polska w Republice Czeskiej („Głos Ludu“, „Zwrot“), prasa w Polsce („Dziennik Zachodni“, „Rzeczpospolita“) i media elektroniczne omawiają problematykę związaną z tzw. „optymalizacją szkolnictwa narodowościowego“, w rzeczywistości planem zamknięcia Polskiej Szkoły Podstawowej Trzyniec-Taras, brak decyzji władz miasta związanych z wdrażaniem dwujęzyczności, do czego obliguje je ratyfikowana przez Republikę Czeską Umowa Ramowa Rady Europy o Ochronie Mniejszości Narodowych i Europejska Konwencja o Ochronie Języków Regionalnych czy Mniejszościowych oraz ociąganie się władz Trzyńca z powołaniem Komitetu ds. Mniejszości Narodowych.

     Rodzice dzieci uczęszczających do PSP Trzyniec-Taras spotkali się 18.1.br., aby ustalić wspólne stanowisko wobec planowanego zamknięcia szkoły – pisze „GL“ z 20.1.2007 („Stoją murem za szkołą“). Zdecydowana większość rodziców postanowiła bronić swojej szkoły. Zwłaszcza, że szkoła spełnia limity uczniów w klasach i w najbliższych trzech latach nie powinno to ulec zmianie. Obecnie w 7 klasach uczy się 97 uczniów, czyli przeciętnie na klasę przypada 14 uczniów. Ustawa stanowi limit 12 uczniów. Zauważono również, że środowisko polskie na trzynieckim osiedlu Łyżbice zostałoby przez likwidację szkoły bardzo rozproszone. Rodzice podpisali petycję, w której nie zgadzają się na tzw. połączenie PSP Trzyniec-Taras z PSP Trzyniec-Dworcowa oraz postanowili petycję złożyć w Urzędzie Miejskim. Przedstawiciele Kongresu Polaków w RC oraz Macierzy Szkolnej będą zabiegać o wizytę u burmistrz miasta Věry Palkovskiej. Szybkość w podjęciu tej decyzji jest bardzo ważna w obliczu zbliżających się zapisów do pierwszej klasy. O spotkaniu władz Trzyńca z polską reprezentacją informuje „GL“ 25.1.2007 („O szkole na Tarasie z kierownictwem miasta – kto chce jej zamknięcia?“). Prezes Kongresu Polaków w RC Józef Szymeczek powiedział po spotkaniu: Jestem przerażony nieznajomością problematyki szkolnictwa mniejszości narodowych. Władze miasta traktują polską szkołę na równi z czeskimi. Moim zdaniem nie ma podstaw do likwidacji tej szkoły…. Tadeusz Wantuła, wiceprezes Kongresu Polaków w RC, przewodniczący Komisji Szkolnej przy KP powiedział redakcji „GL“, że delegacja polska zabiegała o to, by Rada Miasta przyjęła uchwałę, w której zobowiązuje się, że o likwidacji szkoły będzie można mówić dopiero wtedy, kiedy przeciętna liczba dzieci spadnie pod limit. Niestety władze miasta wytrąciły nam wszystkie argumenty stwierdzeniem, że przygotowania do zamknięcia szkoły przebiegały już przez dwa lata we współpracy z ówczesnym dyrektorem szkoły Romanem Wróblem. Burmistrz Věra Palkovská podobno spotkanie oceniła pozytywnie i zobowiązała się, że weźmie pod uwagę poglądy polskiej mniejszości i petycję o zachowanie szkoły. Rada Miasta obradowała w tej sprawie 29.1.2007 – pisze „GL“ z 1.2. br. („Jednak likwidacja?“). Rada Miasta poleciła Przedstawicielstwu połączenie szkoły Trzyniec-Taras z szkołą Trzyniec-Dworcowa. Rada Miasta wzięła pod uwagę petycję rodziców – powiedziała Věra Palkovská. Zdaniem Józefa Szymeczka Komisja Szkolna Kongresu Polaków powinna się w najbliższym czasie ustosunkować do decyzji Rady Miasta, by pomóc rodzicom w podejmowaniu decyzji. O obradach Komisji Szkolnej informuje „GL“ z 6.2.2007 („Kapitulacja szkoły na Tarasie“). W obradach wziął udział dyrektor PSP Trzyniec-Dworcowa Tadeusz Szkucik. Komisja Szkolna rozważyła za i przeciw, wzięła pod uwagę pasywne stanowisko Koła Macierzy Szkolnej z Tarasu (red: chodzi prawdopodobnie o pasywność jej prezesa Romana Raaba) i zobowiązała szefa Komisji Szkolnej Tadeusza Wantułę do przeprowadzenia kolejnych rozmów z władzami miasta… Spotkanie odbyło się 7.2.br. („GL“ z 13.2.2007, „Co z tą szkołą“), władze miasta reprezentowała wiceburmistrz Milada Hejmová. Tadeusz Wantuła poinformował, że ze strony Kongresu Polaków w RC nie ma akceptacji na połączenie obu szkół Podczas zapisów do szkoły na Tarasie do pierwszej klasy zapisana była 5 dzieci. Według pełniącej obowiązki dyrektor PSP Trzyniec-Taras Janiny Cienciała, część potencjalnych pierwszoklasistów była zapisana do szkoły czeskiej lub do szkoły chrześcijańskiej, czyli również czeskiej. Szczególne znaczenie dla zaolziańskich Polaków będzie miało dzisiejsze posiedzenie Przedstawicielstwa Miasta, pisze „GL“ z 27.2.br. („Dziś zapadnie decyzja“). Najważniejszym punktem obrad będzie głosowanie nad tzw. „optymalizacją szkolnictwa narodowościowego“… Powinien być też ustalony skład Komitetu ds. Mniejszości Narodowych. Uchwała została przyjęta większością głosów. Tylko 4 osoby były przeciw, 3 wstrzymały się od głosu, a 2 w ogóle nie wzięły udziału w głosowaniu. Za było aż 23 samorządowców („GL“ z 1.3.2007, „Wyrok śmierci zapadł wcześniej, niż został uchwalony – Koniec PSP na Tarasie“). Jako główny powód zamknięcia szkoły podano malejącą liczbę uczniów w klasach oraz troskę o jakość nauczania. Przypomniano, że do pierwszej klasy zgłosiła się tylko 5 dzieci. Tę decyzję natychmiast skomentował Jerzy Möhwald, tłumacząc obecnym, że na decyzję rodziców miały wpływ informacje o zamknięciu szkoły. Věra Palkovská powtórzyła natomiast, że nie chodzi o likwidację szkoły, a tylko o połączenie, dzięki czemu w PSP przy ul.Dworcowej może powstać duże centrum polskiego szkolnictwa…. Jerzy Möhwald podał wniosek, by głosowanie przesunąć na następne posiedzenie Przedstawicielstwa, gdyż sprawę powinien jeszcze przeanalizować miejski Komitet ds. Mniejszości Narodowych. Wniosek ten jednak większością głosów odrzucono. Poruszono natomiast sprawę lokalów szkoły. Zamiast polskich klas powinny się tam znaleźć klasy Podstawowej Szkoły Artystycznej, która obecnie mieści się w wilce przy ul.Jabłonkowskiej. Wiceburmistrz Radim Kozlovský przekazał zebranym, że nawet przewodniczący Komisji Szkolnej Kongresu Polaków Tadeusz Wantuła podczas rozmów z władzami miasta przyznał, że ta szkoła jest już martwa i podobno obiecał władzom miasta uciszenie medialnego szumu. Tak zwane wyciszenie prasy jest totalnym nieporozumieniem… Tak, powiedziałem, że tę szkołę zamordowali. Była to moja reakcja na zarzut, że nie warto walczyć o szkołę, skoro do pierwszej klasy zapisało się tylko 5 dzieci. No dobrze, ale ta szkoła stała się szkołą martwą  przez działania kierownictwa miasta. Bo kto zapisze dziecko do szkoły, która zostanie zlikwidowana? Tu wyrok śmierci zapadł wcześniej niż został uchwalony. Tego typu chwyt wydaje mi się wypróbowany przez historię. Najlepiej skłócić przeciwników, bo wtedy prościej się działa – powiedział „GL“ Tadeusz Wantuła.

     Na pytanie redakcji „GL“ dlaczego członkini Przedstawicielstwa z ramienia Coexistentii, Isabela Fenclowa nie wzięła udziału w głosowaniu, nasza radna odpowiedziała, że oczywiście głosowała przeciwko decyzji Rady Miejskiej, czyli za zachowaniem PSP Trzyniec-Taras, natomiast była zaskoczona, że podobno nie głosowała, musiało nie zadziałać urządzenie do głosowania. O wynikach obrad trzynieckiego Przedstawicielstwa obradowano na zebraniu Rady Kongresu Polaków w dniu 5.3.br. („GL“, „O trzynieckiej dwójce“). Kongres Polaków będzie w dalszym ciągu walczył o zachowanie trzynieckiej PSP na Tarasie, w głównej mierze zależało to będzie od tego, czy będą o to walczyć także rodzice. Nigdy nie zgodzimy się z formą, jaką ta optymalizacja ma być przeprowadzona. Można powiedzieć, że samorząd podejmował decyzję „o nas bez nas“. Nie mogli się na ten temat wypowiedzieć na posiedzeniu samorządu przedstawiciele mniejszości, nie obradował o tym miejski Komitet ds. Mniejszości Narodowych ani też nie wzięto pod uwagę stanowiska Komisji Szkolnej Kongresu i petycji rodziców. To jest pogwałcenie ustawy o mniejszościach narodowych z 2001 roku. “GL“ z 13.3.br. („Ta szkoła wciąż żyje“) przeprowadził rozmowę z Janiną Cienciała, pełniącą obowiązki dyrektora PSP na Tarasie. Na pytania, czy to prawda, że szkoła umiera, że spada poziom nauczania odpowiedziała: To nas obraża i niesamowicie rani. Uczymy normalnie, normalnie pracujemy. Bierzemy udział w konkursach… Pani burmistrz stwierdziła kiedyś, że poziom nauczania obniży się, kiedy zaczną uciekać ze szkoły nauczyciele. To jest absurdalne stwierdzenie. W każdej szkole dochodzi do rotacji pracowników. To nie ma nic wspólnego z jakością nauczania… Pani dyrektor otrzymała zarządzenie, by przeprowadzić wśród rodziców imienną ankietę, do której szkoły będą posyłali swe dzieci w przyszłym roku szkolnym. Z jednej strony Przedstawicielstwo Miejskie daje szkole jeszcze rok i pół, a parę dni potem prowadzone są kroki, które mogą ją zlikwidować jeszcze w tym roku. To też jest bardzo dziwne. W tym samym numerze „GL“ na temat jakości nauczania w PSP Trzyniec-Taras wypowiedział się Kazimierz Worek, inspektor szkolny: Ostatnia inspekcja została w tej szkole przeprowadzona w październiku 2003 roku. Wypadła bardzo dobrze. Wtedy ocenialiśmy w pięciostopniowej skali ocen. Szkoła otrzymała oceny celujące i bardzo dobre. Czyli poziom nauczania jest bardzo wysoki. Od tego czasu nie dotarły do nas żadne sygnały ani od miasta, ani od rodziców, że w szkole źle się dzieje, że obniżył się poziom i że inspekcję trzeba przeprowadzić ponownie. Wyniki ankiety odesłała pani dyrektor 15.3.br. władzom Trzyńca („GL“, 17.3.br., „Chcą tej szkoły“). Wszyscy rodzice chcą nadal posyłać swe dzieci do szkoły PSP Trzyniec-Taras, tylko jedno dziecko będzie uczęszczało do PSP Trzyniec-Dworcowa. Na zebraniu rodzice krytykowali ankietę, nie zgadzali się z „alokowaną“ szkołą, w ankiecie wykreślali te określenia i dopisywali dalszy punkt ankiety, mianowicie, że chcą, aby szkoła istniała dalej. W spotkaniu wziął udział Józef Szymeczek („GL“, 15.3.br., „Delegacja rządowa wybiera się do ratusza“). Roman Raab, który dotychczas reprezentował rodziców, zrezygnował z roli mediatora. Tę przejął na siebie Kongres Polaków w RC.

     Sytuacją w Trzyńcu zajął się też marcowy numer miesięcznika regionalnego „Zwrot“. W artykule redaktora naczelnego, Kazimierza Kaszpera („Nieobroniona i nieopłakana“) prezentuje skrótowo historię PSP Trzyniec-Taras. Budynek szkolny oddano do użytku w 1966 r. W roku szkolnym 1967/67 szkoła prowadziła 16 klas, do których uczęszczało 489 dzieci. Bezpośrednio po obchodach jubileuszu 30-lecia, w roku szkolnym 1996/97 do szkoły uczęszczało 210 dzieci. Nikt jeszcze nie miał wtedy złych snów. Tymczasem na posiedzeniu Przedstawicielstwa Miasta, dnia 27.2.2007 r, podano do wiadomości, że kwestię połączenia tej osiedlowej szkoły ze szkołą przy ul.Dworcowej, zaczęto rozważać już w r.1998! I co? I nic. Nikt nawet nie zasugerował organom przedstawicielskim polskiej mniejszości narodowej w RC, że mogłyby zwrócić baczniejszą uwagę na tę właśnie placówkę oraz na związany z jej bytem projekt władz miejskich… „Zwrot“ prezentuje wypowiedź Romana Suchanka, członka Komitetu ds. Mniejszości Narodowych: Nikt nas nie pytał o zdanie, nie zwołano nawet posiedzenia Komitetu w tej sprawie. Dla Polaków mieszkających na osiedlu jest to ogromna i bolesna strata. Rodzice posyłający dzieci do polskiej szkoły byli jednocześnie potencjalnymi aktywistami MK PZKO, teraz nie możemy już liczyć na ich ewentualną pomoc oraz Stanisława Zahradnika, zamieszkałego w Trzyńcu Łyżbicach historyka: Można zapłakać z rozpaczy. Jest to wydarzenie historyczne o dalekosiężnych skutkach. W tym samym numerze „Zwrot“ zamieszcza rozmowę z burmistrz Věrą Palkovską („Dobro uczniów a interes mniejszości“).

       Na temat prób zamknięcia PSP Trzyniec-Taras i sprawie dwujęzycznych tablic pojawiły się informacje w mediach w Rzeczypospolitej. Jako pierwszy ukazał się artykuł 23.2.br w katowickim „Dzienniku Zachodnim“ („W Czeskim Cieszynie i wielu innych miejscowościach Zaolzia wreszcie pojawią się dwujęzyczne napisy“). Autorzy artykułu Wojciech Trzcionka i Marek Świerszcz piszą głównie o dwujęzycznych nazwach ulic w Czeskim Cieszynie. Natomiast artykuł Piotra Kościńskiego w warszawskiej „Rzeczypospolitej“ z 26.2.br. („Czechy: Zmiany w szkolnictwie na Zaolziu – Polskiej szkole grozi likwidacja“) pisze o łączeniu trzynieckich PSP. Podkreśla się w nim, że łączenie władze nazywają optymalizacją, po czym opisana jest sytuacja obu szkół – jednej ze 120 uczniami, drugiej poniżej setki. Obydwie szkoły nie miały problemów z obowiązującymi limitami, stanowiącymi, że w klasie powinno być co najmniej 12 uczniów. Wydawało się, że wszystko będzie w porządku cytuje Józefa Szymeczka. Starosta miasta Věra Palkovska twierdzi, że szkoła dużo kosztuje, ale to nieprawda. To nie finanse są przyczyną optymalizacji – czytamy w artykule, a także m.in. to, że zdaniem Józefa Szymeczka, władze miasta utrudniały rekrutację uczniów do polskiej szkoły, nie dopuściły po jesiennych wyborach do powołania Komitetu ds. Mniejszości Narodowych, nie uzgadniały sprawy likwidacji szkoły z polskim organizacjami. Problematykę trzyniecką poruszyła również ogólnopaństwowa telewizyjna „Panorama“ (27.2., godz. 22.00). Wiadomość przejęta była z katowickiej regionalnej „trójki“.

     W sprawie Komitetu ds. Mniejszości Narodowych ukazał się artykuł w „GL“ z 15.2.br. („Niestabilny komitet…“). Trzyniecki Komitet to 9 osób. Siedmioro z nich zaproponował przewodniczący Komitetu, dwóch członków zgodnie z ustawą o gminach delegowało PZKO. W ten sposób w skład Komitetu wchodzi 4 Polaków, 1 Słowak, 1 Grek, 1 Rom i 1 Wietnamczyk. Rozważane jest poszerzenie Komitetu. Sprawa dwujęzycznych tablic utknęła w ten sposób w martwym punkcie. Wniosek o wprowadzenie dwujęzycznego nazewnictwa został złożony przez trzynieckich PZKO-wców na początku stycznia. Komitet ds. Mniejszości Narodowych, który ma przedstawić tę sprawę Przedstawicielstwu, do tej pory jednak się nie spotkał. O to, kiedy tak się stanie, Ladislav Vrátný, przewodniczący Komitetu powiedział: Jeszcze nie wiem. Aż zajdzie taka potrzeba. Redaktor „GL“ zwrócił mu uwagę, że Komitet musi rozpatrzyć wniosek o wprowadzenie dwujęzycznego nazewnictwa, zwłaszcza, że władze wojewódzkie ustaliły wreszcie zasady finansowania takich operacji. L.Vrátný przyznał zatem: Może już zaszła taka potrzeba. Podejrzewam, że spotkamy się po obradach Przedstawicielstwa Miejskiego. Te są pod koniec lutego. Być może spotkamy się przy okazji obrad samorządu. Pierwsze spotkanie Komitetu odbyło się 8.3.br. („GL“, „Komitet się już spotkał“). To było pierwsze informacyjne spotkanie. Ustaliliśmy, że dwujęzycznością zajmiemy się na następnym posiedzeniu. Musimy spokojnie o tym porozmawiać. Tu przecież nie chodzi tylko o tabliczki, co o uznanie przez większość naszego wkładu w historię. Przewodniczący Komitetu zgodził się z moją prośbą – powiedział Roman Suchanek, członek Komitetu. Na ostatnim posiedzeniu Przedstawicielstwa Miejskiego Komitet poszerzono o drugiego przedstawiciela słowackiej i greckiej mniejszości oraz ustalono, że Komitet może liczyć maksymalnie 11 osób (red: ograniczenie liczby członków jest niezgodne z prawem). „Trzyniecki Hutnik“ (7.3.br., „Výbor konečně kompletní“) poformował, że przeszło 2 miesiące trzynieccy radni nie mogli uzgodnić obsadę personalną Komitetu, stało się tak aż na trzecim posiedzeniu Przedstawicielstwa 27.2.br. Natomiast „Horizont“ (13.3.br., „Dvojjazyčné nápisy odsunuli“) pisze, że omawianie dwujęzycznych tablic było przesunięte na okres późniejszy. Artykuł na ten temat zamieścił regionalny dodatek dziennika „Právo“ z 8.3.br. (“Výbor pro národnosti v Třinci začíná jednat“).

     Ciekawe informacje przynosi Petr Brozda w trzynieckim tygodniku „Horizont“ z 6.2.br. („Ruší se škola kvůli vile?“) Pisze, że o zamknięciu PSP Trzyniec-Taras jeszcze nie zadecydowano, a już przygotowywane są plany na dalsze wykorzystanie budynku szkoły. U niektórych wywołuje to nawet wątpliwości, czy aby nie przyczyną optymalizacji szkolnictwa narodowościowego w Trzyńcu jest nie malejąca liczba dzieci, ale miejska wila, w której obecnie mieści się Podstawowa Szkoła Artystyczna. O wilę zaczyna być wielkie zainteresowanie, głównie spośród przedsiębiorców powiązanych z hutą. Redakcji udało się z kilku źródeł stwierdzić, że był już tam architekt i fotografował jej pomieszczenia. Věra Palkovska na pytanie redakcji odpowiedziała, że o tym, nic nie wie.

     Czytelnicy swe opinie na temat działań władz Trzyńca przesyłali do „GL“, który zamieszczał je na ostatniej stronie w „Hyde Parku“: Kazimierza Jaworskiego (15.3.) najbardziej przerażają metody postępowania nowego składu trzynieckiego samorządu. W taki sposób rozwiązywano tego rodzaju sprawy w czasach socjalistycznego (inter)nacjonalizmu, odgórnie, nie licząc się ze zdaniem tych, których te sprawy obchodzą i dotyczą. A jeżeli ci upomną się o swoje prawa, puszcza się w ruch machinę krętactw i zakulisowych intryg, tworząc na bieżący użytek „lokalny kodeks prawny“, poprzez doraźne przegłosowywanie czegokolwiek i kiedykolwiek…. Autor boi się, by w ten sposób bezprawnie rozdmuchane antagonizmy nie zostały później przypisane mniejszości walczącej o swoje prawa. H.J. (22.2.) odwołuje się na słowa Melchiora Wańkowicza: Jeśli dla życia politycznego narodu jego zewnętrznym symbolem i jego warunkiem jest niezawisłość, to dla życia duchowego i kulturalnego – szkoła. Można powiedzieć, że jest ona ważniejsza niż wszystko – niż prasa, bo tę zastąpi wieść gminna, niż nabożeństwo w języku ojczystym, bo to zawsze potrafi się schronić… pod dach prywatnego domu… wszędzie, gdzie jest zagrożona narodowość, rozszerza się najstraszliwsza, najzajadlejsza walka o szkołę. Alfred Kołorz (8.2.) pyta czytelników, czy nasza polska rodzina niemal przez pół wieku dobrze postąpiła, starając się utrzymać u dzieci język, wiarę i obyczaj przodków.  (opracował T.T.)

INFORMACE Z TŘINCE – POKRAČOVÁNÍ

Polská škola – česko-polské tabule – Výbor pro národnostní menšiny

(obsah článku v jazyce českém)

     Polský tisk v ČR, v Polsku a elektronická média informovala o tzv. „optimalizaci národnostního školství“, ve skutečnosti plánu na uzavření Polské základní školy Třinec-Taras, neochotě vedení města zavádět dvojjazyčnost, k čemuž zavazuje ratifikovaná ČR Evropská charta regionálních či menšinových jazyků a otálení vedení třinecké radnice se zřízením Výboru pro národnostní menšiny.

     Rodiče školáků s PZŚ Třinec-Taras mají společný názor na  plán uzavření školy, zejména že tato splňuje zákonem stanovené minimální počty žáků ve třídách – celkem 97 žáků v 7 třídách, což je průměr 14 žáků. Zákon stanoví počet 12 žáků (…) Rodiče sepsali petici a tuto odevzdali na Městský úřad (…). Tisk informoval také o výsledku jednání polské reprezentace s vedením města. Józef Szymeczek, předseda Kongresu Poláků v ČR řekl mj.: „Jsem zdrcen neznalostí problematiky národnostního školství. Vedení města se staví k polské škole stejně jako k českým školám. Dle mého názoru není důvod na uzavření školy…“. Tadeusz Wantuła, místopředseda Kongresu Poláků  sdělil „Głosu Ludu“, že polská delegace navrhovala odložit uzavření školy do doby, až počet dětí ve třídách poklesne pod zákonnou hranicí. Bohužel vedení města s tím nesouhlasilo a argumentovalo, že přípravy na uzavření školy byly již připraveny ve spolupráci s tehdejším ředitelem PZŠ Třinec-Taras, Romanem Wróblem. Starostka Věra Palkovská prý setkání zhodnotila kladně a slíbila brát ohled na stanoviska polské menšiny a petici za zachování školy (...). Další jednání se konalo s místostarostkou Miladou Hejmovou. Bylo opětovně sděleno, že Kongres Poláků neakceptuje plán na sloučení obou polských škol. Do první třídy PZŠ Třinec-Taras bylo zapsáno 5 dětí. Podle zatupující ředitelky školy, Janina Cienciała, část potenciálních žáků byla zapsána do české školy, část do školy křesťanské, to je rovněž české. Nakonec Zastupitelstvo města dne 27.2.tr. plán tzv. „optimalizace národnostního školství“ přijalo většinou hlasů. Jen 4 zastupitelé byli proti, 3 se zdrželi a 2 vůbec nehlasovali. Za uzavření PZŠ Třinec-Taras hlasovalo 23 zastupitelů. (…). Zastupitel Jerzy Möhwald usnesení okomentoval a řekl mj., že zápisy do 1.třídy byly ovlivněny informacemi o plánovaném uzavření školy (…). Navrhoval, aby hlasování bylo odloženo na následující Zastupitelstvo a aby bylo umožněno věc pojednat ve Výboru pro národnostní menšiny, tento návrh nebyl přijat. Zazněla také informace, že v budově školy bude sídlit Základní umělecká škola, která v současnosti je ve vilce při ul.Jablunkovské. Místostarosta Radim Kozlovský sdělil, že dokonce předseda Školské komise Kongresu Poláků Tadeusz Wantuła při jednání s vedením města sdělil, že škola je už mrtvá a že slíbil vedení města hladký průběh uzavření školy. To následně v tisku Tadeusz Wantuła odmítl (...). Zastupitelka Isabela Fenclová za Coexistentii se zdržela hlasování, avšak následně na dotaz „Głosu Ludu“ sdělila, že je tím překvapena, což způsobila určitě porucha hlasovacího zařízení (...). Kongres Poláků rozhodl, že bude bojovat za zachování školy. Kongres nikdy nebude souhlasit s formou jednání s polskou menšinou, ze skutečností, že se nemohli vyjádřit ani na zasedání Zastupitelstva a že nejednal Výbor pro národnostní menšiny. Ředitelka školy byla pobouřena názorem vedení města o údajné nízké kvalitě výuky. To odmítl rovněž školní inspektor Kazimierz Worek (...). Ředitelka školy obdržela nařízení s vedení města, aby zjistila formou ankety, do které školy budou děti v příštím roce docházet. Je s podivem, že na jednu stranu Zastupitelstvo dává škole naději ještě 1,5 roku existovat, a na druhou stanu jsou už připravovány kroky na uzavření školy ještě tento rok. Výsledek ankety odeslala ředitelka na Městský úřad. Všichni rodiče budou své děti posílat nadále do školy Třinec-Taras, a rodiče navíc k anketě připsali, že chtějí, aby škola existovala i nadále (:..). O této problematice byl také článek v měsíčníku „Zwrot“ 3/2007, jehož autorem je šefredaktor Kazimierz Kaszper (...). „Zwrot“ otiskl také názory historika Stanisława Zahradnika a člena Výboru, Romana Suchanka. V „GL“ se vyjadřovali rovněž čtenáři, mj. Kazimierz Jaworski, Alfed Kołorz (…). Byly také články v českém regionálním tisku, mj. v Deníku“, „Horizontu“…

 

Oslavy 159. výročí maďarské březnové revoluce

 

V neděli 218. března si pražští Maďaři připomenuli 159. výročí vypuknutí maďarské březnové revoluce a začátek boje za svobodu v letech 1848-1849. Pražská a středočeská oblastní skupina Maďarské národní sekce politického hnutí Coexistentia-Együttélés spolu s pražskou základní organizací Svazu Maďarů žijících v českých zemích a se studentským kroužkem Andre Adyho uspořádaly společné oslavy, v rámci nichž zástupci těchto organizací a Velvyslanectví Maďarské republiky v Praze položili věnce u pamětní tabule vévody Františka Rákocziho II. na Málostranském náměstí v Praze 1. Pietního aktu se zúčastnili též zástupci Maďarského hospodářského sdružení v České republice, Společnosti Artura Görgeyho a připravného výboru Sdružení maďarských lékařů v ČR. Slavnostní projev na tomto shromáždění, jehož se zúčastnilo na 100 osob, přednesl za Maďarskou národní sekci předseda pražské oblastní skupiny Dr. Ernö Soós. Mimo jiné v něm zdůraznil důležitost semknutí – jako jeden z odkazů maďarské březnové revoluce. Plný text projevu přinášíme níže. Věnec za MNS položili předseda Hnutí Dr. László Attila Kocsis a členové Republikové rady Éva Farkas a István Fucsik. Na závěr oficiální části oslav vystoupil pěvecký sbor Pražské maďarské náboženské obce reformované církve. Shromáždění bylo ukončeno zazpíváním maďarské národní hymny. Poté se část přítomných přesunula do blízké Maďarské restaurace, kde se v nevázané zábavné formě pokračovalo v oslavách za účastí diplomatických zástupců maďarského velvyslanectví.

 

„Dni Kuchni Romskiej“ w Karwinie

„Dny romské kuchyně“ v Karviné

 

Końcem lutego br. urządziło Stowarzyszenie Obywatelskie Romów Północnych Moraw i Śląska w Karwinie drugi rocznik konkursu „Dni Kuchni Romskiej“. Jury złożone z przedstawicieli miasta, szkolnictwa i służby zdrowia degustowało przygotowane potrawy z typowego jadłospisu romskiego. Każda potrawa była oceniana według smaku prostą skalą ocen tak samo jak w szkole. „Nie chodziło wyłącznie o typowe potrawy czeskie, jest różnica w przygotowaniu i smaku. Niektóre potrawy są typowe dla Romów węgierskich, a niektóre dla słowiańskich“ – powiedział w imieniu organizatorów Milan Ferenc. Tegoroczny fikcyjny złoty medal uzyskali Helena i Ivo Farkasz, wygrywając zdecydowanie z potrawą węgierską o nazwie Hluszka. Na załączonym zdjęciu jury ocenia przygotowane potrawy. / Koncem února tr. uspořádalo Občanské sdružení Romů Severní Moravy a Slezska v Karviné druhý ročník soutěže „Dny romské kuchyně“. Porota složena ze zástupců města, školství a zdravotnictví ochutnávala připravená jídla z typického romského jídelníčku. Každé jídlo bylo hodnoceno podle chuti jednoduchou stupnicí stejně jako ve škole. „Nebyly to jen typické české pokrmy, je rozdíl v přípravě a chutí. Některá jídla jsou typická pro maďarské Romy, a některá zase pro slovanské“ – řekl za pořadatele akce Milan Ferenc. Letošní pomyslnou zlatou medaili získali Helena a Ivo Farkašovi, kteří vyhráli na plné čáře s maďarským pokrmem s názvem Hluška. Na přiložené fotografií porota hodnotí připravené pokrmy.

 

Spotkanie premierów / Setkání premiérů

 

Premierzy Republiki Czeskiej i Rzeczypospolitej Polskiej, Mirek Topolánek i Jarosław Kaczyński, ogłosili 19.2. br., że oba państwa prawdopodobnie poprą amerykański plan na rozmieszczenie bazy rakietowej i radarowej na swoim terenie. Wspólne stanowisko ogłoszono podczas wizyty oficjalnej Topolánka w Polsce. / Předsedové vlád České republiky a Polské republiky, Mirek Topolánek a Jarosław Kaczyński, 19.2. tr. oznámili, že oba státy zřejmě přijmou americký návrh na rozmístění raketové a radarové základny na svých územích. Společné prohlášení bylo vydáno během Topolánkovy oficiální návštěvy Polska.

 

Polacy dopięli swego

 

Katowicki „Dziennik Zachodni“ z 23.2. br. zamieścił artykuł na temat wdrażania dwujęzyczności na Zaolziu w Republice Czeskiej. / „Dziennik Zachodni“, který vychází v Katovicích, zveřejnil 23.2. tr. článek na téma zavádění dvojjazyčností na Zaolzí v České republice – zveřejňujeme první část článku z titulní strany deníku.

 

 „Wiadomości – Tudósítások – Zprávy“, wydawca / vydavatel: Organizacja Wyższego Pożytku Publicznego / Obecně prospěšná společnost Koexistencia, IČO: 68899289, adres wydawcy / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / Strzelnicza 28, rada redakcyjna / redakční rada: Tadeusz Toman, Władysław Drong, Józef Toboła, zamknięcie numeru  / uzávěrka čísla: 31.3.2007,  gratis / zdarma