************************************************************************************************************************

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

 

Gazeta członków ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA

A COEXISTENTIA-EGYÜTTÉLÉS politikai mozgalom tagjainak lapja

Noviny členů politického hnutí COEXISTENTIA-SOUŽITÍ

 

www.coexistentia.cz

 

nr 119  (3/2023)                    13.9.2023

************************************************************************************************************************

 

Uczestnicy uroczystości z 4.7.2023 r. w Nawsiu pod tablicą upamiętniającą pobyt Władysława Sikorskiego

 A 2023. július 4-i ünnepség résztvevői Návsíban, a Wladyslaw Sikorski tartózkodására emlékeztető emléktábla alatt.

 Účastníci slavnosti ze 4. 7. 2023 v Návsí pod pamětní deskou připomínající pobyt Władysława Sikorského

 

Uroczystość pod tablicą Władysława Sikorskiego w Nawsiu

 Ünnepség Wladyslaw Sikorski emléktáblája alatt Návsíban

 Slavnost pod pamětní deskou Władysława Sikorského v Návsí

 

Z okazji 80. rocznicy tragicznej śmierci generała Władysława Sikorskiego w Gibraltarze (4.7.1943 r.), tej wciąż jeszcze budzącej kontrowersje tragedii lotniczej, pod tablicą w Nawsiu zawisnął wianek kwiatów z orzełkiem i biało-czerwoną wstążką oraz zapłonął znicz.

    Tablica przypominająca męża stanu, polityka i generała została zainstalowana na budynku polskiej szkoły w Nawsiu w 2004 roku w celu upamiętnienia jego pobytu na tym terenie na przełomie 1914 i 1915 roku. Sikorski zatrzymał się wtedy w nawiejskiej farze u pastora Franciszka Michejdy. – Władysław Sikorski jako dowódca Placu Departamentu Wojskowego zarządzał wojskiem na całym tutejszym terenie. W rejonie jabłonkowskim, bystrzyckim i trzynieckim stacjonowało wtenczas 1200 polskich legionistów, w Nawsiu mieszkało ich około 200. My wspominamy ich dlatego, bo dla nas Polaków tutaj było wielkim honorem, że wojsko polskie pod dowództwem ppłk Władysława Sikorskiego było na miejscu, a miejscowa ludność troszczyła się o nie – powiedział prowadzący uroczystość, Stanisław Gawlik. Przy okazji przypomniał również znany dla większości Zaolzian fakt, że na wigilię 1914 roku przyjechał do legionistów w Nawsiu sam Józef Piłsudski, to dokumentuje zdjęcie w sali dzisiejszej gospody „U Kosa”.

    Spotkanie zorganizowało Miejscowe Koło PZKO w Nawsiu i Stowarzyszenie Pożytku Publicznego Koexistencia. – Co roku 4 lipca spotykamy się w tym miejscu, by uczcić pamięć generała Sikorskiego. W tym roku w związku z okrągłą rocznicą przygotowaliśmy również prelekcję. Wykład opracowany przez pracowników Centralnej Biblioteki Wojskowej pn. „Generał Władysław Eugeniusz Sikorski w zbiorach Centralnej Biblioteki Wojskowej” jest przedstawiona na stronach internetowych COEX.

 

Władysław Sikorski tábornok gibraltári tragikus halálának (1943. július 4.), a máig fenntartásokat keltő légi katasztrófának 80. évfordulója alkalmából a návisi emléktáblánál sassal és fehér-piros szalaggal díszített virágkoszorút helyeztek el, és meggyújtották az örök lángot.

Az államférfi, politikus és tábornok emléktábláját 2004-ben helyezték el a návisi lengyel iskola épületén, hogy megemlékezzenek 1914 és 1915 fordulóján itt töltött tartózkodásáról. Sikorski akkoriban a návisi plébániatemplomban tartózkodott František Michejda lelkipásztorral. - Władysław Sikorski a katonai gyakorlótér parancsnokaként a hadsereg egész területén igazgatta a hadsereget. Abban az időben 1200 lengyel légiós élt Jablonec, Bystrzyck és Trinec térségében, és mintegy 200-an éltek Návsíban. Azért emlékezünk rájuk, mert nekünk, lengyeleknek nagy megtiszteltetés volt, hogy a lengyel hadsereg Wladyslaw Sikorski ezredes parancsnoksága alatt a helyszínen volt, és a helyi lakosság gondoskodott róluk - mondta Stanislav Gawlik, a ceremóniamester. Ebből az alkalomból felidézte azt a legtöbb zabolai által ismert tényt is, hogy 1914 karácsony estéjén maga Józef Pilsudski látogatta meg a légiósokat Návsíban, amiről a mai "U Kosa" vendéglátóhely előcsarnokában készült kép is tanúskodik.

   A találkozót a PZKO Návsí helyi csoportja és a Koexistencia Közhasznú Egyesület szervezte. Idén a kerek évfordulóra való tekintettel előadással is készültünk. Az előadást a Központi Katonai Könyvtár munkatársai készítették elő. "Władysław Eugeniusz Sikorsky tábornok a Központi Katonai Könyvtár gyűjteményében" című előadás a honlapon olvasható.

 

U příležitosti 80. výročí tragické smrti generála Władysława Sikorského v Gibraltaru (4. 7. 1943), této stále ještě vzbuzující výhrady letecké katastrofy, u pamětní desky v Návsí byl pověšen věneček květů s orlíčkem a bílo-červenou stužkou a také byl zapálen věčný oheň.

    Pamětní deska státníka, politika a generála byla instalována na budově polské školy v Návsí v roce 2004 s cílem připomenout jeho pobyt na tomto území na přelomu let 1914 a 1915. Sikorski se tehdy zdržel v náveském farním kostele u pastora Františka Michejdy. – Władysław Sikorski jako velitel Vojenského oddělení náměstí měl na starosti armádu na celém zdejším území. Na Jablunkovsku, Bystřicku a Třinecku pobývalo tehdy 1200 polských legionářů, v Návsí jich bydlelo asi 200. My si je připomínáme, protože pro nás Poláky bylo velkou ctí, že polská armáda pod velením pplk. Władysława Sikorského byla na místě, a místní obyvatelstvo se o ně staralo – řekl řídící slavnost Stanislav Gawlik. Při této příležitosti vzpomněl rovněž známou pro většinu Zaolzanů skutečnost, že na Štědrý den v roce 1914 přijel navštívil legionisty v Návsí sám Józef Piłsudský, což dokládá snímek ze sálu dnešní hospody „U Kosa”.

   Setkání uspořádala Místní skupina PZKO Návsí a Obecně prospěšná společnost Koexistencia. – Každý rok 4. července se setkáváme na tomto místě, abychom vzdali čest generálu Sikorskému. V letošním roce s ohledem na kulaté výročí jsme připravili rovněž přednášku. Přednáška připravena pracovníky Ústřední vojenské knihovny pn. „Generál Władysław Eugeniusz Sikorský ve sbírce Ústřední vojenské knihovny” je uvedena na internetových stránkách.

 

*************************************************************************************************************

Miasto Karwina,

stowarzyszenie Olza Pro

oraz Stowarzyszenie Pożytku Publicznego Koexistencia ops.

zapraszają

na

NA UROCZYSTOŚĆ WSPOMNIENIOWĄ UPAMIĘTNIAJĄCĄ 84. ROCZNICĘ MORDU 12 POLAKÓW PRZEZ NAZISTÓW NIEMIECKICH,

 W LESIE ZA KOPALNIĄ BARBARA W KARWINIE

nad którą przyjął honorowy patronat mgr Andrzej Bizoń, wiceprezydent miasta Karwiny.

 

Uroczystość odbędzie się we wtorek 19 września 2023 r. o godzinie 16:00

przy obelisku w miejscu zbrodni nazistów niemieckich.

 

W programie:

1.        Warta Honorowa Harcerzy

2.        Zapalenie 12 zniczy przez uczniów Polskiej Szkoły Podstawowej w Suchej Górnej

3.        Przywitanie gości honorowych i obecnych delegacji

4.        Występ chórów MK PZKO w Stonawie oraz MK PZKO w Suchej Górnej

5.        Okolicznościowy wiersz – uczennica PSP w Suchej Górnej

6.        Przedstawienie tragedii zamordowanych Polaków

7.        Apel Poległych

8.        Złożenie kwiatów

9.        Wystąpienia gości

10.    Zmówienie modlitwy za dusze zmarłych

11.    Odśpiewanie „Roty”

12.    Zakończenie

*************************************************************************************************************

 

Obrady XVIII Kongresu ruchu politycznego COEXISTENTIA

(dalej COEX), który odbył się 10.6.2023 r. w Czeskim Cieszynie

 

Obrady zagaił Józef Tobola, pierwszy zastępca przewodniczącego COEX, przywitał obecnych delegatów i gości XVIII Kongresu. Przedstawił wniosek programu, który był przedstawiony w zaproszeniu. Wniosek programu był zaakceptowany. Poinformował, że wszyscy delegaci otrzymali podczas prezentacji kartę delegata, zgłoszenie do dyskusji i statut COEX. Prowadzenie zebrania zlecono Józefowi Tobole. Przebiegły wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, komisji mandatowej i wyborczej i komisji uchwał. Protokolantem zawnioskowano Tadeusza Tomana, weryfikatorem protokołu Władysława Dronga, do komisji mandatowej i wyborczej Jarosława Madzię i Józefa Kozdrę, do komisji uchwał Władysława Niedobę i Józefa Tobolę. Wnioski były zaakceptowane.

    Sprawozdanie z działalności COEX przedstawił Józef Tobola, pierwszy zastępca przewodniczącego COEX – załącznik z języku czeskim i polskim. Sprawozdanie z działalności Węgierskiej Sekcji Narodowej COEX przedstawił Arpád Kosár. Sprawozdanie księgowego COEX przedstawił Władysław Drong.

    Następnie wystąpili goście obrad Roman Strzondala z TOP-09. Ocenił wyniki wyborów do Rad Gmin, gdzie mamy 57. kandydatów. TOP 09 ma w województwie tylko 35 kandydatów. W następnych wyborach Wanda Bocek może kandydować do Rady Gminy. Jestem członkiem Komitetu do Spraw Mniejszości Narodowych dla województwa morawsko-śląskiego, gdzie niestety dotacje są obniżane, co jest niestety szkoda. Następnie wystąpili Józef Kozdra i Jarosław Madzia, żadnych problemów nie ma. Następnie wystąpił Bogusław Kaleta z przyczynkiem dyskusyjnym na temat „Analiza i synteza aktualnych nazw szkół Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej (SPMN) w Republice Czeskiej 2018 r.”. Według niego trzeba opracować rozkaz ustawowy danej rozprawy, w celu stwierdzenia, czy we wniosku szkół Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Republice Czeskiej są naruszane zakazy Republiki Czeskiej.

    Przebiegły wybory przewodniczącego COEX, pierwszego zastępcy przewodniczącego COEX, Rady Republikowej COEX, Komisji Rewizyjnej COEX i Sądu Rozjemczego COEX, które przeprowadził w imieniu komisji mandatowej i wyborczej Jarosław Madzia. Wybory przebiegły w sposób tajny. Po krótkiej przerwie komisja przedstawiła wyniki wyborów.

    Wniosek uchwał przeczytał w imieniu komisji uchwał Władysław Niedoba – załącznik. Uchwała była przyjęta jednogłośnie.

 

Uchwała XVIII Kongresu COEX z dnia 10.6.2023 r.

XVIII Kongres COEX,

a)      zaakceptował program obrad,

b)      zaakceptował wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, skład komisji mandatowej i komisji wyborczej i komisji uchwał,

c)      bierze do wiadomości sprawozdanie przewodniczącego COEX z działalności COEX,

d)      bierze do wiadomości informację sekcji narodowych COEX,

e)      bierze do wiadomości sprawozdanie księgowego COEX,

f)        bierze do wiadomości wystąpienia gości,

g)      bierze do wiadomości przedstawione przyczynki dyskusyjne,

h)      uchwalił program wyborczy i priorytety programowe COEX na okres 6/2025-5/2027,

i)        wybrał Zoltána Domonkosa przewodniczącym COEX,

j)        wybrał Bogusława Raszkę pierwszym zastępcą przewodniczącego COEX,

k)      wybrał Radę Republikową COEX w składzie: Ladislav Derian, Zoltán Domonkos, Władysław Drong, János Fajd, István Fucsik, Władysław Heczko, Bogusław Kaleta, Jadwiga Karolczyk, Ewa Kawulok, Jolana Kónyová, Ladislav Kocsis, Arpád Kosár, Ladislav Labancz, Zdzisław Mikula, Ladislav Morovics, Władysław Niedoba, Bogusław Raszka, Ernest Soós, Eduard Szabó, Józef Tobola, Tadeusz Toman, Barbara Wachtarczyk, Paweł Wania,

l)        wybrał Komisję Rewizyjną COEX w składzie: Helena Bubik, Stanisław Gawlik, Róbert Komjathy,

m)   wybrał Sąd Rozjemczy COEX w składzie: Ludovít Balla, Tadeusz Kornuta, Karol Mrózek,

n)      przekaże opracować, na podstawie autora rozprawy na temat „Analizą i synteza aktualnych nazw szkół Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Republice Czeskiej – 2018 r.” Bogusława Kalety, rozkaz ustawowy danej rozprawy, w celu stwierdzenia, czy we wniosku szkół Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Republice Czeskiej są naruszane zakazy Republiki Czeskiej,

o)      upoważnia w razie nieobecności przewodniczącego COEX zastępować według § 20, ust. 2 kodeksu handlowego Bogusława Raszkę, dalej Józefa Tobolę, dalej Arpáda Kosára.

 

Jednání XVIII. Kongresu politického hnutí COEXISTENTIA

(dále COEX), který se konal 10. 6. 2023 v Českém Těšíně

 

Jednání zahájil Josef Tobola, první místopředseda COEX, přivítal přítomné delegáty a hosta XVIII. Kongresu. Přednesl návrh programu, který byl uveden na pozvánce. Návrh programu byl schválen. Informoval, že všichni delegáti obdrželi u prezentace delegační lístek, přihlášku do diskuze a stanovy COEX. Vedením schůze byl pověřen Josef Tobola. Proběhly volby zapisovatele, ověřovatele zápisu, mandátové a volební komise a návrhové komise. Na zapisovatele byl navržen Tadeusz Toman, na ověřovatele zápisu Władysław Drong, do mandátové a volební komise Jaroslav Madzia a Josef Kozdra, do návrhové komise Vladislav Niedoba a Josef Tobola. Návrhy byly schváleny.

    Zprávu o činnosti COEX přednesl Josef Tobola, první místopředseda COEX – příloha v jazyce českém a polském. Zprávu o činnosti Maďarské národní sekce COEX přednesl Arpád Kosár. Zprávu pokladníka COEX přednesl Władysław Drong.

    Následně vystoupil host jednání Roman Strzondala z TOP-09. Zhodnotil výsledky voleb do obecních zastupitelstev, kde máme 57 kandidátů. TOP 09 má v kraji pouze 35 kandidátů. V příštích volbách Vanda Bocek může kandidovat do obecního zastupitelstva. Jsem členem Výboru pro národnostní menšiny pro Moravskoslezský kraj, kde se bohužel částky snižují, což je škoda. Následně vystoupili Josef Kozdra a Jaroslav Madzia, žádné problémy nejsou. Následně vystoupil Bohuslav Kaleta s diskusním příspěvkem na téma „Analýza a syntéza aktuálních názvů škol Polského národnostního školství (SPM) v České republice 2018”. Podle něho se má zpracovat právní rozkaz dané rozpravy, za účelem zjištění, zda v návrhu škol Polského národnostního školství v České republice jsou porušovány zákazy České republiky.

    Proběhly volby předsedy COEX, prvního místopředsedy COEX, Republikové rady COEX, Revizní komise COEX a Smírčí komise COEX, které řídila za mandátovou a volební komisi Jaroslav Madzia. Volby proběhly tajnou volbou. Po krátké přestávce komise sdělila výsledky voleb.

    Návrh usnesení přečetl za návrhovou komisi Vladislav Niedoba – příloha. Usnesení bylo přijato jednohlasně.

 

Usnesení XVIII. Kongresu COEX ze dne 10. 6. 2023

XVIII. Kongres COEX

a)      schválil program jednání,

b)      schválil volbu zapisovatele, ověřovatele zápisu, složení mandátové a volební komise a návrhové komise,

c)      vzal na vědomí zprávu předsedy COEX o činnosti COEX,

d)      vzal na vědomí informaci národních sekcí COEX,

e)      vzal na vědomí zprávu pokladníka COEX,

f)        vzal na vědomí vystoupení hostů,

g)      vzal na vědomí přednesené diskusní příspěvky,

h)      schválil volební program a programové priority COEX na období 6/2023-5/2025,

i)        zvolil Zoltána Domonkose předsedou COEX,

j)        zvolil Bohuslava Raszku prvním místopředsedou COEX,

k)      zvolil Republikovou radu COEX ve složení: Ladislav Derian, Zoltán Domonkos, Władysław Drong, János Fajd, István Fucsik, Vladislav Heczko, Bohuslav Kaleta, Jadwiga Karolczyk, Eva Kawuloková, Jolana Kónyová, Ladislav Kocsis, Arpád Kosár, Ladislav Labancz, Zdislav Mikula, Ladislav Morovics, Vladislav Niedoba, Bohuslav Raszka, Ernest Soós, Eduard Szabó, Josef Tobola, Tadeusz Toman, Barbara Wachtarczyková, Pavel Wania,

l)        zvolil Revizní komisi COEX ve složení: Helena Bubiková, Stanislav Gawlik, Róbert Komjathy,

m)   zvolil Smírčí komisi COEX ve složení: Ludovít Balla, Tadeusz Kornuta, Karol Mrózek,

n)      dá zpracovat, na základě autora rozpravy na téma „Analýzou a syntézou aktuálních názvů škol Polského národnostního školství v České republice – 2018” Bohuslava Kalety, právní rozkaz dané rozpravy, za účelem zjištění, zda v návrhu škol Polského národnostního školství v České republice jsou porušovány zákazy České republiky,

o)      zmocnil v nepřítomnosti předsedy COEX zastupováním dle § 20, odst. 2 obchodního zákoníku Bohuslava Raszku, v jeho zastoupení Josefa Tobolu, v jeho zastoupení Arpáda Kosára.

 

XVIII Kongres COEX, sprawozdanie z działalności za poprzednią kadencję wyborczą

 

Szanowni Członkowie, Szanowni Goście,

   poprzedni Kongres naszego Ruchu odbył się w Domu PZKO w Nawsiu 15.10.2021 r. Kongres wybrał władze Ruchu – przewodniczącego, pierwszego zastępcę przewodniczącego, Radę Republikową, Komisję Rewizyjną i Sąd Rozjemczy, przyjął program i priorytety programowe. Cele Ruchu są niezmienne, ze wsparciem stowarzyszeń obywatelskich i organizacji pożytku publicznego Koexistencia forsuje dotrzymywanie praw człowieka i swobód obywatelskich. Podstawowe cele Ruchu to prawo do korzystania z własnego języka w kontaktach urzędowych, prawo do wykształcenia w języku ojczystym, gwarantowane przez państwo, prawo udziału w rozwiązywaniu spraw dotyczących mniejszości narodowych, prawo do szerzenia informacji w swoim języku, prawo do rozwoju własnych tradycji kulturalnych, prawo do zachowania własnych zabytków kultury i majątków. Zebranie Rady Republikowej, które odbyło się zaraz po Kongresie, wybrało Radę Wykonawczą i zastępcę przewodniczącego. Ministerstwu Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej była przesłana informacja o zmianie organu statutarnego Ruchu i spis osób uprawnionych działać w imieniu Ruchu.

   Zebranie Rady Wykonawczej, które odbyło się w Karwinie-Frysztacie w piątek 10.12.2021 r. przyjęło orientacyjny plan zebrań i zaakceptowało decyzję przewodniczącego Ruchu o archiwizacji korespondencji odesłanej, dokumentów i korespondencji doręczonej. Wzięła do wiadomości informację o spotkaniu kierownictwa Ruchu w składzie: Zoltan Domonkos – przewodniczący, Józef Tobola – pierwszy zastępca przewodniczącego i Tadeusz Toman z konsul generalną Izabellą Wołłejko-Chwastowicz w konsulacie Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie. Rada Wykonawcza wybrała sztab wyborczy do wyborów komunalnych 2022 r. w składzie: Józef Tobola (przewodniczący), Zoltan Domonkos, Władysław Drong, Władysław Niedoba, Tadeusz Toman i upoważniła Józefa Tobolę, aby prowadził spotkanie członków Rady Wykonawczej z działaczami terenowymi Ruchu i członkami koalicyjnych partii politycznych, dotyczących przygotowania do wyborów komunalnych. Rada Wykonawcza upoważniła Józefa Tobolę rozmawiać z przewodniczącym Rady Kongresu Polaków w Republice Czeskiej na temat postulatu ujednolicenia nazw polskiego szkolnictwa narodowościowego w Republice Czeskiej tak, aby wniosek spełniał warunki konsensualnego wniosku polskiej mniejszości narodowej na podstawie protokołu z obrad Rady Rządu ds. Mniejszości Narodowych z 8.1.2021 r. i aby wnioskował przewodniczącemu Rady Kongresu Polaków w Republice Czeskiej powołać wspólną komisję Ruchu i Kongresu Polaków w Republice Czeskiej ds. realizacji wniosku do Rady Rządu ds. Mniejszości Narodowych. Rada Wykonawcza zajmowała się również metodyką oceny wyników spisu ludności z 2021 roku i nieakceptacji metodyki Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej dotyczącej procesu podliczania dwu narodowości u jednego respondenta.

   W środę 5.1.2022 r. odbyło się w Czeskim Cieszynie spotkanie delegacji Ruchu w składzie: Zoltan Domonkos – przewodniczący, Józef Tobola – pierwszy zastępca przewodniczącego, Tadeusz Toman – sekretarz Rady Wykonawczej z kierownictwem Kongresu Polaków w Republice Czeskiej: przewodniczącym Mariuszem Wałachem, zastępcą przewodniczącego Tomaszem Pustówką i członkiem Rady Andrzejem Bizoniem. Głównym punktem obrad były zbliżające się wybory komunalne. Działacze Ruchu poinformowali o planie udziału ruchu politycznego w wyborach. Działaczy Kongresu Polaków w Republice Czeskiej interesowało przede wszystkim zaangażowanie Ruchu w wyborach w Czeskim Cieszynie, Bystrzycy i Karwinie. Była również wspomniana problematyka braku informowania czytelników o działalności Ruchu w „Głosie” – gazecie Polaków w Republice Czeskiej i temat dwujęzycznych napisów szkół, jednak w tym temacie porozumienia nie było.

   Kolejne zebranie Rady Wykonawczej odbyło się w piątek 25.2.2022 r. Omawiana była informacja o przygotowaniu do wyborów komunalnych w poszczególnych gminach i wydaniu publikacji do wyborów komunalnych w nakładzie 200 egzemplarzy, wydawcą była Koexistencia o.p.p. Były uzgodnione nowe terminy konferencji prasowych: w Nawsiu i Wierzniowicach. Przyjęto uchwałę o poparciu Ukraińców w ich walce z rosyjską agresją. Wspomnieć trzeba jeszcze współpracę z organizacją pożytku publicznego Koexistencia, przede wszystkim jeśli chodzi o działalność wydawniczą i informowanie społeczeństwa o działalności ruchu za pośrednictwem gazety „WTZ“ i stron internetowych www.coexistentia.cz. Udało się wydać publikację wiązaną o wynikach spisu ludności 2021 r. – narodowość. W dniu 29.4.2022 r. odbył się w Trzyńcu piknik patriotyczny z okazji polskiego święta państwowego, którego współorganizatorem była również Koexistencia opp.

   Zebranie Rady Republikowej, które odbyło się w sobotę 14.5.2022 r. w Nawsiu, wzięło do wiadomości informację o zaakceptowaniu sprawozdania audytorskiego za 2021 rok przez Urząd ds. Kontroli Gospodarowania Partii Politycznych i Ruchów Politycznych i informacji o przekazaniu sprawozdania podatkowego osób prawnych za 2021 rok Urzędowi Skarbowemu w Karwinie i  informacji o przesłaniu rocznego wykazu organizacji niezyskowych Czeskiemu Urzędowi Statystycznemu, na jego żądanie. Zebranie uchwaliło regulamin Polskiej Sekcji Narodowej i regulamin Węgierskiej Sekcji Narodowej COEX. Dalej zajmowało się przygotowaniem Ruchu do udziału w wyborach komunalnych. Uchwaliło decyzję Rady Wykonawczej o zgłoszeniu przez Ruch samodzielnych list kandydackich lub list kandydackich stowarzyszenia z kandydatami niezależnymi w gminach, w których uzyskał mandaty w 2018 roku. Upoważniła Radę Wykonawczą współpracować z KDU-ČSL w wyborach komunalnych w 2022 roku w Hawierzowie, Karwinie, Boguminie, Czeskim Cieszynie i Rychwałdzie i uchwaliła udział kandydatów Ruchu na listach kandydackich stowarzyszenia kandydatów niezależnych z poparciem petycji w gminach, w których Ruch nie zgłosi samodzielnej listy kandydackiej lub listy stowarzyszenia z kandydatami niezależnymi. Odłożyła obrady dotyczące oceny Spisu Ludności 2021 r. w Republice Czeskiej do następnego zebrania Rady Republikowej – po wyborach komunalnych. Odłożyła również obrady dotyczące poprawnego nazewnictwa polskich szkół w Republice Czeskiej ze względu na brak wsparcia Kongresu Polaków w Republice Czeskiej w tym temacie.

   W poniedziałek 20.6.2022 r. odbyło się w Czeskim Cieszynie kolejne zebranie Rady Wykonawczej a po zebraniu konferencja prasowa w sprawie udziału Ruchu w wyborach komunalnych z udziałem „Głosu“ i „Zwrotu“  Na zebraniu Rady Wykonawczej w piątek 2.9.2022 r. w Wierzniowicach uchwalono mianowanie pełnomocników Ruchu w wyborach komunalnych w poszczególnych gminach. Rada Wykonawcza zajmowała się przygotowaniem konferencji prasowych dotyczących wyborów komunalnych. Konferencje prasowe były otwarte dla prasy, niestety ani „Głos“, ani „Zwrot“ nie wziął udziału w tych konferencjach. Odbyły się we wtorek 13.9.2022 r. w Wierzniowicach i w czwartek 15.9.2022 r. w Nawsiu. W pierwszej konferencji w Wierzniowicach wzięli udział kandydaci z Lutyni Dolnej i Piotrowic koło Karwiny. W drugiej konferencji wzięli udział kandydaci z Jabłonkowa, Nawsia, Milikowa i Koszarzysk. Była omawiana strategia wyborcza w poszczególnych gminach i również metody oddziaływania na wyborców, aby wzięli udział w wyborach, dlatego że to najważniejszy składnik umożliwiający uzyskanie mandatu. Zaproszenie na spotkanie przyjął kandydat SPOLU (ODS, KDU-ČSL, TOP09) w wyborach senackich, Stanisław Folwarczny, który przedstawił swój program, umożliwiający uzyskanie szerokiego poparcia społeczeństwa dla swojej kandydatury. Niestety nami popierany kandydat przegrał w II. turze wyborów senackich.

   Była przygotowana wystawka materiałów propagacyjnych kandydatów do wyborów w niektórych gminach – w Olbrachcicach, Jabłonkowie, Nawsiu, Cierlicku, Wędryni, Piotrowicach koło Karwiny, Mostach koło Jabłonkowa i Gródku. Ze względu na ustabilizowaną sytuację finansową przy współpracy organizacji pożytku publicznego Koexistencia z wkładem Konsulatu Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie wydaliśmy dwie publikacje.

   Wybory komunalne i wybory senackie w obwodzie nr 73 odbyły się 23. i 24.9.2022 r.

   Obrady Rady Wykonawczej, które oceniły nasz udział w wyborach komunalnych  odbyły się w piątek 21.10.2022 r. w Piotrowicach koło Karwiny. Ruch zgłosił samodzielne listy kandydackie v dziesięciu gminach, mianowicie w Olbrachcicach (15 kandydatów), w Kocobędzu (15), w Wędryni (17), w Nydku (15), w Gródku (15), w Milikowie (13), w Koszarzyskach (9), w Nawsiu (15), w Łomnej Dolnej (9), w Bukowcu (11). Listy stowarzyszenia z kandydatami niezależnymi zarejestrowaliśmy w pięciu miastach i gminach: w Lutyni Dolnej – lista kandydacka o nazwie Soužití-Wspólnota (15 kandydatów), w Cierlicku (15), w Ropicy – lista kandydacka o nazwie Pro rozvoj Ropice (15), w Jabłonkowie – lista kandydacka o nazwie Soužití-Wspólnota (21), w Piosku – lista kandydacka o nazwie Piosek-Písek (9), w Mostach koło Jabłonkowa – lista kandydacka o nazwie MOSTY PLUS (11). Mandaty uzyskali: Lutynia Dolna – 1 (Jan Czapek), Olbrachcice – 2 (Gustaw Guńka, Piotr Zahraj), Cierlicko – 0, Kocobędz – 2 (Bronisław Mrózek, Roman Buława), Ropica – 4 (Uršula Waniowa, Janusz Sabela, Radim Revenda, Josef Kozdra), Wędrynia – 4 (Janusz Ondraszek, Jan Kraina, Renata Konstantykiewicz, Karin Farna), Nydek – 2 (Michał Milerski, Henryk Szymeczek), Koszarzyska – 5 (Janusz Klimek, Alina Kożdoń, Natalia Kantor, Michał Szlaur, Zbigniew Martynek), Gródek – 4 (Roman Polok, Jakub Kawulok, Jakub Kadłubiec, Stanisław Wolny), Nawsie – 2 (Jarosław Madzia, Rodan Lisztwan), Jabłonków – 1 (Jakub Mrózek), Milików – 6 (Ewa Kawulok, Kazimierz Sikora, Marek Wacławek, Michał Staszowski, Mirosław Sikora, Anna Cieślar), Łomna Dolna – 2 (Stanisław Marszałek, Marcela Szotkowska), Piosek – 1 (Karol Skupień), Bukowiec – 2 (Janusz Motyka, Robert Kulig), Mosty koło Jabłonkowa – 2 (Andrzej Niedoba, Janina Kufa), razem: 40 mandatów, co jest zgodne z naszymi oczekiwaniami. W innych miastach i gminach mandaty z list popieranych przez Ruch uzyskali: Piotrowice koło Karwiny – 3 (Kazimierz Faja, Helena Michalska, Zdzisław Mikula, NEZÁVISLÍ i kandydaci niezależni), Hawierzów – 1 (Bogusław Niemiec, SPOLU Plus – KDU-ČSL), Karwina – 2 (Mariam Szyja, Andrzej Szyja, SPOLU – KDU-ČSL), Bystrzyca – 4 (Roman Wróbel, Mariusz Wałach, Daniel Worek, Jadwiga Navrátilová, Jasně, čitelně, srozumitelně), Trzyniec – 2 (Wiesław Wania, Roman Brzezina, KDU-ČSL), Czeski Cieszyn – 1 (Petr Lose, KDU-ČSL), Trzanowice – 1 (Ryszard Jochymek, KDU-ČSL), Dąbrowa – 1 (Marek Hanzel, NEZÁVISLÍ), Boconowice – 1 (Dariusz Branny, BOCANOVICE PRO DALŠÍ GENERACE), Pioseczna – 1 (Władysław Sikora, SNK Písečná pro život). 

   Nie ma spełnionych niektórych zadań z obrad Rady Wykonawczej, kiedy przesłano list spółce O2 w sprawie włączenia polskiego programu telewizyjnego do jej oferty podstawowej. Spółka O2 na nasz list nie zareagowała, dlatego musimy zadecydować, czy problematykę przekażemy Urzędowi Rządu Republiki Czeskiej, ewentualnie napiszemy skargę na naruszenie ustawy. Na adres fundacji Reduta Dobrego Imienia w Warszawie przesłaliśmy skargę w sprawie programu Sylvii Klečkowej wyemitowanemu w Telewizji Czeskiej 3.10.2022 r., w którym działalność członków Armii Krajowej jest przedstawiana jako bandycka a współpracownicy Gestapa jako ich ofiary. Odpowiedzi niestety nie otrzymaliśmy. 

   Ostatnie zebranie Rady Wykonawczej połączone z obradami organizacji pożytku publicznego Koexistencia odbyło się we wtorek 13.12.2022 r. w Czeskim Cieszynie. Po zakończeniu zebrania wysłuchano wykład Tadeusza Siwka na temat wyników Spisu Ludności 2021 r. z punktu widzenia polskiej mniejszości narodowej.

   W bieżącym roku odbyły się dwa zebrania Rady Wykonawczej, w środę 29.3.2023 r. w Ostrawie i w piątek 28.4.2023 r. w Czeskim Cieszynie. Zajmowały się głównie przygotowaniem Kongresu Ruchu.

   Na koniec trzeba jeszcze poinformować, że sprawozdanie audytorskie za 2022 rok było zaakceptowane przez Urząd ds. Kontroli Gospodarowania Partii Politycznych i Ruchów Politycznych, sprawozdanie podatkowe osób prawnych za 2022 rok było przekazane Urzędowi Skarbowemu w Karwinie.

Zoltán Domonkos, przewodniczący COEX

Józef Toboła, pierwszy zastępca przewodniczącego COEX

 

XVIII. Kongres COEX, zpráva o činnosti za uplynulé volební období

 

Vážení členové, vážení hosté,

    minulý Kongres našeho Hnutí se konal v Domě PZKO v Návsí v sobotu 15. 10. 2021. Kongres zvolil vedení Hnutí – předsedu, prvního místopředsedu, Republikovou radu, Revizní komisi a Smírčí komisi, přijal program a programové priority. Cíle Hnutí jsou neměnné, s podporou občanských sdružení a obecně prospěšné společností Koexistencia prosazuje ochranu a další rozvoj lidských práv a základních svobod. Základní politické cíle Hnutí jsou právo na používání vlastního jazyka v úředním styku, právo na vzdělání v mateřském jazyce, garantované státem, právo účasti na řešení věcí, týkajících se národnostních a etnických menšin, právo na šíření informací ve svém jazyce, právo na rozvoj vlastních kulturních tradic, právo na zachování vlastních kulturních památek a statků. Schůze Republikové rady, která se konala ihned po Kongrese, zvolila Výkonnou radu a místopředsedu. Na Ministerstvo vnitra České republiky byla zaslána změna statutárního orgánu Hnutí a seznam osob oprávněných jednat jménem Hnutí.

    Schůze Výkonné rady, která se konala v Karviné-Fryštátě v pátek 10. 12. 2021 přijala orientační plán schůzí a schválila rozhodnutí předsedy Hnutí o archivaci odeslané korespondence, dokumentů a doručené korespondence. Vzala na vědomí informaci o setkání vedení Hnutí ve složení: Zoltán Domonkos – předseda, Josef Tobola – první místopředseda a Tadeusz Toman s generální konzulkou Izabellou Wołłejko-Chwastowicz na konzulátu Polské republiky v Ostravě. Výkonná rada zvolila volební štáb ke komunálním volbám 2022 ve složení: Josef Tobola (předseda), Zoltan Domonkos, Władysław Drong, Vladislav Niedoba, Tadeusz Toman a zmocnila Josefa Tobolu, aby vedl setkání členů Výkonné rady s místními funkcionáři Hnutí a členy politických koaličních stran, týkající se přípravy do komunálních voleb. Výkonná rada zmocnila Josefa Tobolu jednat s předsedou Rady Kongresu Poláků v České republice na téma žádostí sjednocení názvů polského národnostního školství v České republice, tak aby návrh splňoval podmínky konsensuálního návrhu polské národnostní menšiny na základě zápisu z jednání Rady vlády pro národnostní menšiny z 8. 1. 2021 a aby navrhl předsedovi Rady Kongresu Poláků v České republice zřídit společnou komisi Hnutí a Kongresu Poláků v České republice pro řešení návrhů pro Radu vlády pro národnostní menšiny. Výkonná rada se zabývala rovněž metodikou hodnocení výsledků sčítání lidu z 2021 roku a nesouhlasu s metodikou Ministerstva vnitra České republiky k postupu při započítávání dvou národností u jednoho respondenta.

    Ve středu 5. 1. 2022 se konalo v Českém Těšíně setkání delegace Hnutí ve složení Zoltan Domonkos – předseda, Josef Tobola – první místopředseda, Tadeusz Toman – tajemník Výkonné rady s vedením Kongresu Poláků v České republice: předsedou Mariuszem Wałachem, místopředsedou Tomaszem Pustówkou a členem Rady Andrzejem Bizoněm. Hlavním bodem jednání byly blížící se komunální volby. Funkcionáři Hnutí informovali o plánu účastí politického hnutí ve volbách. Funkcionáře Kongresu Poláků v České republice zajímala především angažovanost Hnutí ve volbách v Českém Těšíně, Bystřici a Karviné. Byla zmíněna rovněž problematika neinformování čtenářů o činnosti Hnutí v „Głosu” – novinách Poláků v České republice a téma dvojjazyčných nápisů škol, avšak v těchto otázkách shoda nebyla nalezena.

    Další schůze Výkonné rady se konala v pátek 25. 2. 2022. Projednávána byla informace o přípravách ke komunálním volbám v jednotlivých obcích a vydání publikace ke komunálním volbám v nákladu 200 výtisků, vydavatelem byla Koexistencia o.p.s. Byly dohodnuty nové termíny tiskových konferencí ke komunálním volbám: v Návsí a Věřňovicích. Bylo přijato usnesení o podpoře Ukrajinců v jejich boji s ruskou agresí. Zmínit je nutno ještě spolupráci s obecně prospěšnou společností Koexistencia o.p.s., zejména pokud jde o vydavatelskou činnost a informování veřejnosti o činnosti Hnutí prostřednictvím novin „WTZ“ a webu www.coexistentia.cz. Podařilo se vydat vázanou publikaci k výsledkům sčítání lidu 2021 – národnost. Dne 29. 4. 2022 se konal v Třinci piknik patriotyczny u příležitosti polského státního svátku, jehož spolupořadatelem byla rovněž Koexistencia o.p.s.

    Schůze Republikové rady, která se konala v sobotu 14. 5. 2022 v Návsí, vzala na vědomí informaci o schválení auditorské zprávy pro rok 2021 Úřadem pro dohled nad hospodařením politických stran a politických hnutí a informaci o předání zprávy o přiznání k dani z příjmu právnických osob pro rok 2021 Finančnímu úřadu v Karviné a  informaci o zaslání ročního výkazu neziskových organizací Českému statistickému úřadu, na jeho žádost. Schůze schválila jednací řad Polské národní sekce a jednací řad Maďarské národní sekce COEX. Dále se zabývala přípravou Hnutí na účast v komunálních volbách. Schválila rozhodnutí Výkonné rady, že Hnutí přihlásí samostatnou kandidátní listinu nebo kandidátní listinu sdružení s nezávislými kandidáty v obcích, ve kterých získala mandáty v roce 2018. Zmocnila Výkonnou radu spolupracovat s KDU-ČSL v komunálních volbách v roce 2022 v Havířově, Karviné, Bohumíně, Českém Těšíně a Rychvaldě a schválila účast kandidátů Hnutí na kandidátních listinách sdružení nezávislých kandidátů s podporou petice v obcích, ve kterých Hnutí nepřihlásí samostatnou kandidátní listinu nebo listinu sdružení s nezávislými kandidáty. Odložila jednání k hodnocení výsledků Sčítání lidu 2021 v České republice do příští schůze Republikové rady – po komunálních volbách. Odložila rovněž jednání ve věci správného názvosloví polských škol v České republice s ohledem na scházející podporu Kongresu Poláků v České republice v této otázce.

    V pondělí 20. 6. 2022 se konala v Českém Těšíně další schůze Výkonné rady a po schůzi tisková konference k účasti Hnutí v komunálních volbách za účastí „Głosu“ a „Zwrotu“  Na schůzi Výkonné rady v pátek 2. 9. 2022 ve Věřňovicích bylo schváleno jmenování zmocněnců Hnutí v komunálních volbách v jednotlivých obcích. Výkonná rada se zabývala přípravou tiskových konferencí ke komunálním volbám. Tiskové konference byly otevřeny pro tisk, bohužel ani „Głos“, ani „Zwrot“ se těchto konferencí neúčastnil. Konaly se v úterý 13. 9. 2022 ve Věřňovicích a ve čtvrtek 15. 9. 2022 v Návsí. První konference ve Věřňovicích se účastnili kandidáti z Dolní Lutyně a Petrovic u Karviné. Druhé konference se účastnili kandidáti z Jablunkova, Návsí, Milíkova a Košařisk. Byla projednávána volební strategie v jednotlivých obcích a také metody působení na voliče, aby se zúčastnili voleb, protože je to nejdůležitější součást umožňující získání mandátu. Pozvánku na setkání přijal kandidát SPOLU (ODS, KDU-ČSL, TOP09) v senátních volbách, Stanislav Folwarczny, který přednesl svůj program, umožňující získat širokou podporu společnosti pro svou kandidaturu. Bohužel námi podporovaný kandidát neuspěl v II. kole senátních voleb.

    Byla připravena výstavka propagačních materiálů kandidátů do voleb v některých obcích – v Albrechticích, Jablunkově, Návsí, Těrlicku, Vendryni, Petrovicích u Karviné, Mostech u Jablunkova a Hrádku. S ohledem na stabilní finanční situací jsme ve spolupráci s obecně prospěšnou společnosti Koexistencia s přispěním Generálního konzulátu Polské republiky v Ostravě vydali dvě publikace.

    Komunální volby a senátní volby v obvodě č. 73 se konaly 23. a 24. 9. 2022.

    Jednání Výkonné rady, které zhodnotilo naši účast v komunálních volbách se konalo v pátek 21. 10. 2022 v Petrovicích u Karviné. Hnutí přihlásilo samostatné kandidátní listiny v deseti obcích, jmenovitě v Albrechticích (15 kandidátů), v Chotěbuzi (15), ve Vendryni (17), v Nýdku (15), w Hrádku (15), v Milíkově (13), v Košařiskách (9), v Návsí (15), v Dolní Lomné (9), v Bukovci (11). Listiny sdružení s nezávislými kandidáty jsme registrovali v pěti městech a obcích: v Dolní Lutyni – kandidátka s názvem Soužití-Wspólnota (15 kandidátů), v Těrlicku (15), v Ropici – kandidátka s názvem Pro rozvoj Ropice (15), v Jablunkově – kandidátka s názvem Soužití-Wspólnota (21), v Písku – kandidátka s názvem Piosek-Písek (9), v Mostech u Jablunkova – kandidátka s názvem MOSTY PLUS (11). Mandáty získali: Dolní Lutyně – 1 (Jan Czapek), Albrechtice – 2 (Gustaw Guńka, Piotr Zahraj), Těrlicko – 0, Chotěbuz – 2 (Bronisław Mrózek, Roman Buława), Ropice – 4 (Uršula Waniowa, Janusz Sabela, Radim Revenda, Josef Kozdra), Vendryně – 4 (Janusz Ondraszek, Jan Kraina, Renata Konstantykiewicz, Karin Farna), Nýdek – 2 (Michał Milerski, Henryk Szymeczek), Košařiska – 5 (Janusz Klimek, Alina Kożdoń, Natalia Kantor, Michał Szlaur, Zbigniew Martynek), Hrádek – 4 (Roman Polok, Jakub Kawulok, Jakub Kadłubiec, Stanisław Wolny), Návsí – 2 (Jarosław Madzia, Rodan Lisztwan), Jablunkov – 1 (Jakub Mrózek), Milíkov – 6 (Ewa Kawulok, Kazimierz Sikora, Marek Wacławek, Michał Stoszowski, Mirosław Sikora, Anna Cieślar), Dolní Lomná – 2 (Stanisław Marszałek, Marcela Szotkowska), Písek – 1 (Karol Skupień), Bukovec – 2 (Janusz Motyka, Robert Kulig), Mosty u Jablunkova – 2 (Andrzej Niedoba, Janina Kufa), celkem: 40 mandátů, což je v souladu s našimi záměry. V jiných městech a obcích mandáty z listin podporovaných Hnutím získali: Petrovice u Karviné – 3 (Kazimierz Faja, Helena Michalska, Zdzisław Mikula, NEZÁVISLÍ a nezávislí kandidáti), Havířov – 1 (Bohuslav Niemiec, SPOLU Plus – KDU-ČSL), Karviná – 2 (Mariam Szyja, Andrzej Szyja, SPOLU – KDU-ČSL), Bystřice – 4 (Roman Wróbel, Mariusz Wałach, Daniel Worek, Jadwiga Navrátilová), Jasně, čitelně, srozumitelně), Třinec – 2 (Wiesław Wania, Roman Brzezina, KDU-ČSL), Český Těšín – 1 (Petr Lose, KDU-ČSL), Třanovice – 1 (Ryszard Jochymek, KDU-ČSL), Doubrava – 1 (Marek Hanzel, NEZÁVISLÍ), Bocanovice – 1 (Dariusz Branny, BOCANOVICE PRO DALŠÍ GENERACE), Písečná – 1 (Władysław Sikora, SNK Písečná pro život). 

    Nejsou dořešeny některé úkoly z jednání Výkonné rady, kdy byl zaslán dopis společnosti O2 ve věci zařazení polského televizního programu do jeho základní nabídky. Vzhledem k tomu, že na náš dopis společnost O2 nereagovala, musíme rozhodnout, zda problematiku postoupit Úřadu vlády České republiky, případně napsat stížnost na porušení zákona. Na adresu fundace Reduta Dobrego Imienia ve Varšavě jsme zaslali stížnost ve věci pořadu Sylvie Klečkové v České televizi odvysílaného 3. 10. 2022, ve kterém činnost členů Armii Krajové je prezentována jako banditská a spolupracovníci Gestapa jako jejich obětí. Odpověď jsme bohužel neobdrželi. 

    Poslední schůze Výkonné rady spojena s jednáním obecně prospěšné společnosti Koexistencia se konala v úterý 13. 12. 2022 v Českém Těšíně. Po ukončení schůze byla připravena přednáška Tadeusze Siwka na téma výsledků Sčítání lidu 2021 s pohledu polské národnostní menšiny.

    V letošním roce se konaly dvě schůze Výkonné rady, ve středu 29. 3. 2023 v Ostravě a v pátek 28. 4. 2023 v Českém Těšíně. Zabývaly se hlavně přípravou Kongresu Hnutí.

    Na závěr je nutno sdělit, že auditorská zpráva pro rok 2022 byla schválena Úřadem pro dohled nad hospodařením politických stran a politických hnutí, zpráva o přiznání k dani z příjmu právnických osob pro rok 2022 byla předána Finančnímu úřadu v Karviné.

Zoltán Domonkos, předseda COEX

Josef Tobola, první místopředseda COEX

 

Oznajmienie organu statutarnego

 

Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej, grupa stowarzyszania,

náměstí Hrdinů nr 3, 140 21 Praha 4

Według ustawy 65/2001 Sb. o stowarzyszaniu w partiach politycznych i ruchach politycznych, § 10 oznajmiamy imię, nazwisko, numer rodowy i adres miejsca pobytu osoby, która jest organem statutarnym ruchu politycznego COEXISTENTIA (dalej COEX): Zoltán Domonkos (przewodniczący COEX), numer rodowy: 600705/6462, adres miejsca pobytu: 747 27 Kobeřice, Stiborská 40.

    Kongres COEX uchwalił w razie nieobecności przewodniczącego COEX zastępowaniem według § 20, ust. 2 kodeksu handlowego następujących członków Rady Wykonawczej COEX: Bogusław Raszka (pierwszy zastępca przewodniczącego COEX), numer rodowy: 590624/0318, adres miejsca pobytu: 739 94 Wędrynia 9, w jego zastępstwie: Józef Toboła (zastępca przewodniczącego COEX), numer rodowy: 520427/054, adres miejsca pobytu: 735 53 Lutynia Dolna, część Wierzniowice, Główna 33, w jego zastępstwie: Arpád Kosár (zastępca przewodniczącego COEX), numer rodowy: 650228/6197, adres miejsca pobytu: 583 01 Chotěboř, Břevnická 1200.

    W załączniku oznajmienia przedstawiamy uwierzytelnioną kserokopię uchwały XVIII Kongresu COEX z dnia 10.6.2023 r.

Zoltán Domonkos, przewodniczący COEX,

Stiborská 40, 747 27 Kobeřice

 

Oznámení statutárního orgánu

 

Ministerstvo vnitra České republiky, úsek sdružování,

náměstí Hrdinů č. 3, 140 21 Praha 4

Podle zákona 65/2001 Sb. o sdružování v politických stranách a v politických hnutích, § 10 Vám oznamujeme jméno, příjmení, rodné číslo a adresu místa pobytu osoby, která je statutárním orgánem politického hnutí COEXISTENTIA (dále COEX): Zoltán Domonkos (předseda COEX), rodné číslo: 600705/6462, adresa místa pobytu: 747 27 Kobeřice, Stiborská 40.

    Kongres COEX zmocnil v nepřítomnosti předsedy COEX zastupováním dle § 20, odst. 2 obchodního zákoníku následující členy Výkonné rady COEX: Bohuslav Raszka (první místopředseda COEX), rodné číslo: 590624/0318, adresa místa pobytu: 739 94 Vendryně 9, v jeho zastoupení: Josef Tobola (místopředseda COEX), rodné číslo: 520427/054, adresa místa pobytu: 735 53 Dolní Lutyně, část Věřňovice, Hlavní 33, v jeho zastoupení: Arpád Kosár (místopředseda COEX), rodné číslo: 650228/6197, adresa místa pobytu: 583 01 Chotěboř, Břevnická 1200.

    V příloze oznámení Vám dokládáme ověřenou xerokopií usnesení XVIII. Kongresu COEX ze dne 10. 6. 2023.

Zoltán Domonkos, předseda COEX,

Stiborská 40, 747 27 Kobeřice

 

Obrady Rady Republikowej (dalej RR) ruchu politycznego COEXISTENTIA (dalej COEX), które odbyły się 10.6.2023 r. w Czeskim Cieszynie

 

Obrady zebrania prowadził Józef Toboła, zastępca przewodniczącego COEX. Uchwalono wniosek programu: wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, komisji mandatowej i wyborczej i komisji uchwał. wybory Rady Wykonawczej COEX, zastępców przewodniczących COEX i sekretarza Rady Wykonawczej COEX, sprawozdanie komisji mandatowej i komisji wyborczej, przyjęcie uchwały, zakończenie obrad. Program zebrania zaakceptowano. Przebiegły wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, komisji mandatowej i wyborczej i komisji uchwał. Na protokolanta zawnioskowano Tadeusza Tomana, na weryfikatora protokołu Władysława Dronga, do komisji mandatowej i wyborczej Jadwigę Karolczyk, Barbarę Wachtarczyk, do komisji uchwał Władysława Niedobę, Józefa Tobolę. Wnioski były zaakceptowane.

    Przebiegły wybory Rady Wykonawczej COEX, zastępców przewodniczących COEX i sekretarza Rady Wykonawczej COEX. Po zakończeniu wyborów komisja wyborcza przedstawiła wyniki wyborów. Na zakończenie była przyjęta większością głosów uchwała RR, którą przeczytał Józef Toboła

Rada Republikowa COEX

a)      uchwaliła wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, skład komisji mandatowej i wyborczej i komisji uchwał,

b)      wybrała Arpáda Kosára zastępcą przewodniczącego COEX,

c)      wybrała Józefa Tobolę zastępcą przewodniczącego COEX,

d)      wybrała Tadeusza Tomana sekretarzem Rady Wykonawczej COEX,

e)      wybrała Radę Wykonawczą COEX w składzie: Zoltán Domonkos, Władysław Drong, Ladislav Kocsis, Arpád Kosár, Władysław Niedoba, Bogusław Raszka, Ernest Soós, Józef Tobola, Tadeusz Toman,

f)        upoważniła Tadeusza Tomana, członka Rady Wykonawczej COEX, zwołać do 30.9.2023 r. zebranie Rady Wykonawczej COEX.

 

Jednání Republikové rady (dále RR) politického hnutí COEXISTENTIA (dále COEX), které se konalo 10. 6. 2023 v Českém Těšíně

 

Jednání schůze řídil Josef Tobola, místopředseda COEX. Byl schválen návrh programu: volba zapisovatele, ověřovatele zápisu, mandátové a volební komise a návrhové komise, volba Výkonné rady COEX, místopředsedů COEX a tajemníka Výkonné rady COEX, zpráva mandátové komise a volební komise, přijetí usnesení, závěr jednaní. Program schůze byl schválen. Proběhly volby zapisovatele, ověřovatele zápisu, mandátové a volební komise a návrhové komise. Na zapisovatele byl navržen Tadeusz Toman, na ověřovatele zápisu Władysław Drong, do mandátové a volební komise Jadwiga Karolczyk, Barbara Wachtarczyková, do návrhové komise Vladislav Niedoba, Josef Tobola. Návrhy byly schváleny.

    Proběhly volby Výkonné rady COEX, místopředsedů COEX a tajemníka Výkonné rady COEX. Po ukončení voleb volební komise sdělila výsledky voleb. Na závěr bylo přijato většinou hlasů usnesení RR, které přečetl Josef Tobola.

Republiková rada COEX

a)      schválila volbu zapisovatele, ověřovatele zápisu, složení mandátové a volební komise a návrhové komise,

b)      zvolila Arpáda Kosára místopředsedou COEX,

c)      zvolila Josefa Tobolu místopředsedou COEX,

d)      zvolila Tadeusze Tomana tajemníkem Výkonné rady COEX,

e)      zvolila Výkonnou radu COEX ve složení: Zoltán Domonkos, Władysław Drong, Ladislav Kocsis, Arpád Kosár, Vladislav Niedoba, Bohuslav Raszka, Ernest Soós, Josef Tobola, Tadeusz Toman,

f)        zmocnila Tadeusze Tomana, člena Výkonné rady COEX, svolat do 30. 9. 2023 schůzí Výkonné rady COEX.

 

Odznaczenia dla Stanisława Gawlika

 Vyznamenání pro Stanislava Gawlika

 

Stanisław Gawlik został kawalerem dwóch ważnych odznaczeń. We wtorek 8.8.2023 r. w siedzibie Zarządu Głównego PZKO w Czeskim Cieszynie otrzymał je z rąk Henryka Konarskiego, oficera Wojska Polskiego w stanie spoczynku i harcmistrza.

    Kiedy byłem niedawno na Zaolziu, dowiedziałem się, że są jeszcze miejsca, których, będąc na waszym terenie, wcześniej nie zaznałem. – Stanisław Gawlik z własnej inicjatywy, za własne pieniądze pokazuje, co to jest patriotyzm, co to jest być Polakiem. Dlatego, wracając do Polski, poprosiłem o wystawienie dokumentów, wpisanie do rejestru i zrealizowanie spotkania kapituły, aby nadać panu Stanisławowi nasze najwyższe odznaczenie związkowe – powiedział Henryk Konarski z Bydgoszczy. Tym odznaczeniem jest Złoty Krzyż Związku Żołnierzy Polskich, który Stanisławowi Gawlikowi przyznała Kapituła Złotego Krzyża i Odznaki Honorowej za jego działalność w trosce o historię regionu. Drugą odznaką był srebrny medal będący z kolei najwyższym odznaczeniem przyznawanym w uznaniu zasług przez Zarząd Krajowy Związku Oficerów Rezerwy Wojska Polskiego.

    Stanisław Gawlik stara się przywracać pamięć o Polakach, którzy ginęli nie tylko na Śląsku Cieszyńskim, ale także w innych częściach kraju. Przykładem tego jest cmentarz w Mirowie. Z naszego terenu należy wspomnieć pomnik w lesie niedaleko kopalni Barbara upamiętniający 12 Polaków zamordowanych przez Niemców w pierwszych tygodniach drugiej wojny światowej. Co roku przygotowuje też kalendarz ważnych rocznic, żeby później je przypominać.

 

Stanislav Gawlik zůstal rytířem dvou důležitých vyznamenání. V úterý 8. 8. 2023 v sídle Hlavního výboru PZKO v Českém Těšíně obdržel je z rukou Henryka Konarského, důstojníka Polské armády v důchodu a junáckého činovníka.

    Když jsem byl nedávno na Zaolzí, dozvěděl jsem se, že existují ještě místa, když jsem byl u vás, jsem ještě nezaznamenal. – Stanislav Gawlik z vlastní iniciativy, za vlastní peníze ukazuje, co to je vlastenectví, co to je být Polákem. Proto, když jsem se vracel do Polska, poprosil jsem o předvedení dokumentů, zapsání je do registru a uspořádání setkání kapituly, aby udělit panu Stanislavovi naše nejvyšší svazové vyznamenání – řekl Henryk Konarski z Bydhoště. Tímto vyznamenáním je Zlatý kříž Svazu polských vojáků, který Stanislavu Gawlikovi udělila Kapitula Zlatého kříže a Čestné vyznamenání za jeho činnost v péči o historii regionu. Druhým vyznamenáním byla stříbrná medaile, která je zase nejvyšším vyznamenáním udělovaným za zásluhy Zemským výborem Svazu důstojníků v záloze Polské armády.

    Stanislav Gawlik pečuje o obnovu vzpomínek o Polácích, kteří zahynuli nejen na Těšínském  Slezsku, ale rovněž v jiných částech země. Příkladem je hřbitov v Mírově. Na našem území musíme vzpomenout pomník v lese nedaleko dolu Barbora připomínající památku 12 Poláků zavražděných Němci v prvních týdnech druhé světové války. Každý rok připravuje rovněž kalendář důležitých výročí, aby je později připomínal.

 

Pamiątki w kapsule czasu marklowickiego kościoła

 Památky v kapsli času marklovického kostela

 

Niezwykłe pamiątki z przeszłości zostały znalezione w bani wieży drewnianego kościoła pw. Wniebowstąpienia Pańskiego w Marklowicach Dolnych, który przechodzi wielki remont. – Spodziewaliśmy się, że coś znajdziemy – mówi ks. Tomasz Stachniak, proboszcz parafii św. Marcina w Piotrowicach koło Karwiny.

    – Przypuszczaliśmy, że podczas remontu kościoła możemy coś znaleźć, podobnie jak trzy lata temu, podczas prac w wieży kościoła – dodaje ks. Tomasz Stachniak. Kapsułę czasu znaleźli w drugim tygodniu lutego pracownicy remontujący świątynię. Solidnie zapieczętowana metalowa tuba, a zwłaszcza jej zawartość, stanowiły ciekawostkę historyczną. Kapsuła czasu została uroczyście otwarta po mszy w piotrowickim kościele w obecności wójta gminy Mariana Lebiedzika, ks. Tomasza Stachniaka i parafian. Znalazły się w niej pamiątki z przeszłości. Zapiski z 1890 roku, kolejne z 1900 roku oraz datowane na 1908 i 1949 rok kroniki w języku polskim. Była też blaszana szkatułka z 24 monetami z lat 1936-1948, zawinięta w gazetę – wydanie „Głosu Ludu” z 18.10.1949 r. Starsze zapisy, ponieważ były delikatne i mogłyby być zniszczone, przekazano specjalistom z Archiwum Powiatowego w Karwinie. Bliższe szczegóły podał „Głos” i czeska prasa regionalna.

    Historię parafii zna najlepiej Janina Krajčowa. Jej rodzina jest mocno związana z drewnianym kościołem w Marklowicach Dolnych – jej dziadek Franciszek Sikora do 1972 roku był kościelnym, a potem tę funkcję przejął jej ojciec, Karol Sikora, który zresztą jest wspomniany w zapiskach znalezionych w kapsule czasu. W relacji spisanej pięknym pismem, a datowanej na 31.10.1949 r. i podpisanej przez Teofila Stolarza, Karol Sikora wzmiankowany jest jako jeden z blacharskich czeladników obok Antoniego Stolarza, którzy 30.10.1949 r. montowali krzyż i nową kopułę na kościelnej wieży. „Krzyż srebrną barwą nacierali, a kopułę nową zrobili” – czytamy w zapiskach. Udział Karola Sikory i Antoniego Stolarza w pracach przy kościele wspomina także Antoni Pawlita, który był organistą w marklowickim kościele od około 1935 r. do 1982 r. W krótkiej relacji spisanej na kartce, jaka znalazła się w tubie, zaznacza, że obaj panowie – Karol Sikora i Antoni Stolarz – krzyż na wieży oraz banię odnowili bezpłatnie. Dopisuje też, że w 1949 roku „wprowadzono prąd elektryczny w celu oświetlenia kościoła nakładem 35 000 koron”. Wymienia także Alfreda Pawlitę i Antoniego Rothnera, którzy pokryli kościelną wieżę nowym szyndziołem. Z kroniki spisanej przez Teofila Stolarza dowiadujemy się, że „w 1914 r. wybuchła wojna światowa”, która skończyła się w 1918 roku, „po wojnie powstała Polska i Czechosłowacja”, że „Śląsk Cieszyński przypadł do Polski, a w 1919 r. Czesi napadli na Śląsk i zaszli aż pod Skoczów”, że były trzy powstania na Górnym Śląsku, plebiscyt, że „Śląsk na poły podzielony” oraz, że „w październiku 1938 r. Polska odebrała Zaolzie oprócz pow. Frydeckiego”. Teofil Stolarz pisze także o wybuchu drugiej wojny światowej, wzmiankuje, że front przebiegał na granicy Zebrzydowic, Marklowic Górnych i Ruptawy, a wojna skończyła się w maju 1945 roku. „Znów powstała Polska i Czechosłowacja. Granica na Śląsku Cieszyńskim jak do r. 1938 (Śląsk na poły podzielony)”.

    W nowej kapsule czasu zamieszczono materiały przygotowane przez wójta Mariana Lebiedzika oraz ks. Tomasza Stachniaka o współczesnej historii gminy i parafii z ostatnich 60 lat, na przykład pieniądze czeskie i polskie, gazetkę gminną itp. Te będą czekały na odkrycie za kolejnych 60, a może 100 lat. Niestety, materiały tam zamieszczone, przetłumaczone na język czeski, są niefortunne, często nieprawdziwe. Czytamy w nich, że „w wyniku historycznych powstań i wojen na Górnym Śląsku i naszym regionie w Czechach żyła mniejszość polska, dlatego nabożeństwa w parafii odbywały się w dwóch językach, czeskim i polskim”. Niestety, autor pomylił tu Powstania Śląskie nie związane z faktem historycznych spisów ludności. Zamieszczono również inne głupoty. Ks. Tomasz Stachniak powiedział redakcji „Głosu”: – Nie jestem miejscowy, pochodzę z Bielska Białej. Pisałem ten tekst na podstawie różnych książek i opowiadań ludzi. Ale bardziej na podstawie opowiadań ludzi.

    Zapytuję, czy absolwenci teologii podczas studiów uczą się historii. Bo przecież „Historia jest nauczycielką życia” i tak powinna być traktowana. A we sprawie opowiadań ludzi nie przypominam sobie, aby ks. Stachniak kiedykolwiek przyszedł do miejscowych kół PZKO, działających na terenie gminy. Tadeusz Toman

 

Neobyčejné památky z minulosti byly nalezeny s kopuli věže dřevěného kostelíka pv. Panebezstoupení v Dolních Marklovicích, ve kterém probíhá rekonstrukce. – Očekávali jsme, že něco nalezneme – řekl kn. Tomasz Strachniak, farář farnosti sv. Martina v Petrovicích u Karviné.

    – Očekávali jsme, že během rekonstrukce kostela něco můžeme najít, obdobně jako před třemi roky v kopuli věže kostela – dodává kn. Tomasz Stachniak. Kapsli času našli druhý týden v únoru pracovníci stavební firmy. Důkladně zapečetěný kovový tubus, a zejména jeho obsah, tvořily historickou zajímavost. Kapsle času byla slavnostně otevřena po mši v petrovickém kostele za přítomnosti starosty obce, Mariana Lebiedzika, kn. Tomasze Stachniaka a věřících. Nalezeny byly v ní památky z minulosti. Zápisky z roku 1890, další z roku 1900 a také datované na roky 1908 a 1949 kroniky v polském jazyce. Byla tam rovněž plechová schránka se 24 minci z let 1936-1948, omotána do novin – vydání „Głosu Ludu” z 18. 10. 1949. Starší zápisy, protože byly jemné a mohly být poničeny, byly předány odborníkům z Okresního archívu v Karviné. Bližší podrobnosti zveřejnil „Głos” a český regionální tisk.

    Dějiny farnosti nejlépe zná Janina Krajčová. Její rodina je silně spojena s dřevěným kostelem v Dolních Marklovicích – její dědeček František Sikora byl do roku 1972 kostelníkem, a potom tuto funkcí plnil její otec, Karel Sikora, který ostatně je vzpomínán v zápiskách z kapsly času. V hlášení napsaném krasopisně, datovaném na 31. 10. 1949 a podepsaném Teofilem Stolarzem, Karel Sikora je připomínám jako jeden z klempířských tovaryšů kromě Antonína Stolarze, kteří 30. 10. 1949 montovali kříž a novou kopuli na kostelní věži. „Kříž stříbrnou barvou natřeli, a kopuli novou udělali” – čteme v zápiskách. Účast Karla Sikory a Antonína Stolarze při prácích na kostele vzpomíná rovněž Antonín Pawlita, který byl organistou v marklovickém kostele od okolo roku 1935 do roku 1982. V krátkém hlášení sepsaném na samostatném listu, který se našel v tubě, poznamenává, že oba pánové – Karel Sikora a Antonín Stolarz – kříž na věži a také kopuli obnovili bezplatně. Čteme rovněž, že v roce 1949 „byl zaveden elektrický proud pro osvětlení kostela nákladem 35 000 korun”. Vyjmenovává rovněž Alfreda Pawlitu a Antonína Rothnera, kteří pokryli kostelní věž novým šindelem. Z kroniky sepsané Teofilem Stolarzem se dozvídáme, že „v roce 1914 vypukla světová vojna”, která byla ukončena v roce 1918, „po válce vzniklo Polsko a Československo”, že „Těšínské Slezsko bylo přiděleno Polsku, a v roce 1919 Češi napadli Slezsko a zašli až po Skoczow”, že byly tři povstání v Horním Slezsku, plebiscit, že „Slezsko bylo na půl rozdělené” a také, že „v říjnu roku 1938 Polsko převzalo Zaolzí kromě frýdeckého okresu”. Teofil Stolarz píše rovněž o vypuknutí druhé světové války, připomíná, že fronta probíhala na hranici Zebrzydowic, Horních Marklowic a Ruptawy, a vojna skončila v květnu roku 1945. „Znovu vzniklo Polsko a Československo. Hranice na Těšínském Slezsku jako v roce 1938 (Slezsko na půl rozdělené)”.

    V nové kapsli času byly zveřejněny doklady připravené starostou Marianem Lebiedzikem a také kn. Tomaszem Stachniakem o současných dějinách obce a farnosti za posledních 60. let, na příklad české a polské peníze, obecní noviny apod. Tyto doklady budou čekat na objev za dalších 60. a možná 100 let. Bohužel, doklady tam zveřejněné, přeložené do češtiny, jsou nešťastné, často nepravdivé. Čteme v nich, že „výsledkem historických povstání a válek v Horním Slezsku a na našem území v Čechách žila polská menšina, proto bohoslužby ve farnosti se konají ve dvou jazycích, českém a polském”. Bohužel, autor si spletl Slezská povstání, která nejsou spojena s historickými sčítáním lidu. Zveřejněny byly rovněž jiné hlouposti. Kn. Tomasz Stachniak řekl redakci „Głosu”: – Nejsem místní, pocházím z Bielska Białé. Psal jsem ten text na základě různých knížek a vyprávění lidí. Ale především na základě vyprávění lidí.

    Ptám se, proč absolventi teologie se během studia neučí dějiny. Přece „Dějiny jsou učitelkou života” a takto by se s nimi mělo zacházet. A pokud jde o vyprávění lidí, nepřipomínám si, aby kn. Stachniak kdykoliv přišel do místních skupin PZKO, působících na území obce.

 

Rajd kolarski szlakiem 1. Powstania Śląskiego

 Cyklistický výlet po stopách 1. Slezského povstání

 

W sobotę 12.8.2023 r. odbyła się kolejna edycja tradycyjnego Rajdu Kolarskiego Szlakiem Walk Powstańców Pierwszego Powstania Śląskiego. Zagajenie odbyło się w Domu Kultury w Piotrowicach koło Karwiny.

    Stanisław Gawlik przybliżył kolarzom na podstawie dochowanych dokumentów przebieg powstania a Otmar Kantor z Jabłonkowa zagrał na gajdach i zaśpiewał uczestnikom góralskie piosenki. Przy pomniku powstańców oddano hołd powstańcom. Zagajenie startu dokonał wójt gminy, Marian Lebiedzik. – Rajd kolarski to bardzo oryginalny pomysł jako wspomnienie wydarzeń historycznych, które przebiegały na pograniczu – powiedział. Przybyła również konsul generalna Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Uczestnicy pokonali trasę rajdu z Piotrowic koło Karwiny do Skrzyszowa, Gołkowic, Godowa, a później przez Karwinę do Zebrzydowic. Podczas trasy kolarze zatrzymywali się przy poszczególnych miejscach pamięci. Tak było m. in. w Godowie pod pamiątkowym obeliskiem. W Zebrzydowicach czekał na kolarzy poczęstunek – grochówka. Współorganizatorem rajdu były gminy Piotrowice koło Karwiny, Godów, Zebrzydowice, Miejscowe Koło PZKO w Piotrowicach, klub turystyki rowerowej z Godowa oraz grupa kolarska „Przerzutka” z Zebrzydowic.

    A na koniec kilka zdań o powstaniu. Po zakończeniu pierwszej wojny światowej zaczęły się kształtować nowe granice Polski, która po 123 latach trwania w trzech zaborach – rosyjskim, pruskim i austro-węgierskim uzyskała niepodległość. Na terenach spornych między Polską a Niemcami, według postanowień Traktatu Wersalskiego, miano przeprowadzić plebiscyty. Objęły one również Górny Śląsk, plebiscyt przeprowadzono w warunkach propagandowej przewagi niemieckiej. Zanim doszło do plebiscytu, ludność polska dwa razy zbrojnie manifestowała swą wolę przyłączenia do Polski. Przeciw niemieckiemu terrorowi Ślązacy zaprotestowali potężnym strajkiem a następnie w kilka dni później w odpowiedzi na krwawe wypadki w kopalni Mysłowice, wybuchło pierwsze powstanie śląskie. Objęło ono prawie cały okręg przemysłowy i powiaty południowe, ale zakończyło się porażką. Polskie oddziały powstańcze, wobec ogromnej przewagi wojsk niemieckich, wycofały się na teren Zagłębia Dąbrowskiego i Krakowskiego. O związku Piotrowic koło Karwiny z pierwszym powstaniem śląskim pisze w „Těšínsku” nr 2/1989 historyk urodzony w Zawadzie, Andělín Grobelný. Cytujemy z jego artykułu pt. Piotrowice i pierwsze powstanie na Górnym Śląsku w 1919 roku: „W okresie wybuchu pierwszego powstania śląskiego nie był jeszcze rozwiązany problem przynależności terytorialnej Śląska Cieszyńskiego. Dlatego wschodnia część tego obszaru (ówczesna linia demarkacyjna przebiegała na wschód od Bogumina między Lutynią Górną i Dolną nad rzeką Olzą koło Frysztatu i stąd do Cieszyna) była i w polskich planach oznakowana jako jedna z baz wyjściowych polskich sił zbrojnych działających w interesie polskiej ludności na Górnym Śląsku. Ponieważ niemieckie oddziały narodowe były z dnia na dzień coraz bardziej agresywne, i miały silne wsparcie Straży Granicznej (Grenzschutz), sytuacja na Górnym Śląsku stawała się groźna. Pomimo to, że urzędy niemieckie ogłosiły stan wyjątkowy, jednak w przeddzień święta pracy z przyczyn taktycznych na 24 godzin go odwołały, aby mogły odbyć się manifestacje oburzonych pracowników. Manifestacje rzeczywiście odbyły się, ale rozwinęły się gdzie indziej, niż oczekiwały to urzędy niemieckie. Ujawniły się zwartością wszystkich pochodów, i były podczas nich uchwalane rezolucje żądające zniesienia stanu wyjątkowego, przywrócenia wolności przemówień i prasy, rozwiązania Grenzschutzu i przyłączenia Górnego Śląska do Polski. Niemcy na te masowe demonstracje, w których wzięło udział około 200 tysięcy osób, zareagowali jeszcze większym terrorem. Aresztowali polskich działaczy, polecili rozwiązać Podkomisariat Naczelnej Rady Ludowej w Bytomiu (14.5.1919 r.), zabronili wydawania bez zgody policji polskiej prasy. Dlatego rosła liczba uchodźców z Górnego Śląska. Ci szukali schronienia w trzech ośrodkach: w Piotrowicach na Śląsku Cieszyńskim, Oświęcimiu i Sosnowcu. Między uchodźcami rodziły się dążenia odpowiedzieć na terror niemiecki powstaniem zbrojnym. Głównym ośrodkiem powstańców w Piotrowicach była gospoda Chroboka niedaleko dworca, gdzie zakwaterowano dowództwo i załogę. Reszta była umieszczona w innych budynkach. Taką informację przekazał w 1967 roku Maxmilian Novak z Suchej Średniej, który był we wspomnianej gospodzie kelnerem. Później właścicielem gospody był Emil Krutki. Dziś budynek jest zrekonstruowany i mieści się w nim Dom Kultury.

 

V sobotu 12. 8. 2023 se konal další ročník cyklistického výletu Po stopách povstalců Prvního slezského povstání. Zahájení se konalo v Kulturním centru v Petrovicích u Karviné.

    Stanislav Gawlik přiblížil cyklistům, na základě dochovaných dokumentů, průběh povstání a Otmar Kantor z Jablunkova zahrál na dudy a zazpíval účastníkům gorolské písně. U pomníku povstalců byla odevzdána čest povstalcům. Zahájení výletu provedl starosta obce, Marian Lebiedzik. – Cyklistický výlet je velmi originální myšlenka jako připomínka historických událostí, které se konaly v pohraničí – řekl. Přišla rovněž generální konsulka Polské republiky v Ostravě, Izabella Wołłejko-Chwastowicz. Účastníci překonali trať výletu z Petrovic u Karviné do Skrzyszova, Golkowic a Godova, a dále přes Karvinou do Zebrzydowic. Během trasy cyklisté  zastavovali na památných místech. Tak bylo mezi jinými v Godově u pamětní desky. V Zebrzydowicích čekalo na cyklisty občerstvení – hrachovka. Spolupořadatelem akce byly obce Petrovice u Karviné, Godow, Zebrzydowice, Místní skupina PZKO Petrovice, cyklistický klub z Godowa a cyklistická skupina ze Zebrzydovic.

    A na konec několik vět o povstání. Po ukončení první světové války se začaly utvářet nové hranice Polska, které po 123 letech ve třech záborech – ruském, pruském a rakousko-uherském, získalo nezávislost. Na sporných územích mezi Polskem a Německem, podle ustanovení Versailské smlouvy, měly být provedeny plebiscity. Tyto byly provedeny v Horním Slezsku, plebiscit byl proveden v podmínkách německé propagandové převahy. Než došlo k plebiscitu, polské obyvatelstvo dvakrát vojensky manifestovalo svou vůli připojení k Polsku. Proti německému teroru Slezané vyhlásili mohutnou stávku a následně několik dnů později v odpovědi na krvavé události na dole Myslowice, vypuklo první slezské povstání. Obsáhlo ono téměř celou průmyslovou oblast a jižní okresy, avšak bylo poraženo. Polské povstalecké oddíly, s ohledem na velkou převahu německých vojsk, se stáhly na území Doubravského uhelného revíru a na území krakovského. O spojení Petrovic u Karviné s prvním slezským povstáním píše v „Těšínsku” č. 2/1989 historik narozen v Závadě, Andělín Grobelný. Citujeme z jeho článku pn. Petrovice a první povstání v Horním Slezsku v roce 1919: „V období vypuknutí prvního slezského povstání nebyla ještě vyřešena otázka územní příslušnosti Těšínského Slezska. Proto východní část tohoto území (tehdejší demarkační linie probíhala na východ od Bohumína mezi Horní a Dolní Lutyni nad řekou Olzou u Fryštátu a odtud do Těšína) byla rovněž v polských plánech označována jako jedna ze základen polských ozbrojených sil působících v zájmu polského obyvatelstva v Horním Slezsku. Protože německé nacionalistické oddíly se den ze dne stávaly agresivnější, a dostávalo se jim silné podpory ze strany Pohraniční ochrany (Grenzschutz), situace v Horním Slezsku nabývala hrozivé podoby. Německé úřady sice vyhlásily výjimečný stav, ale v předvečer svátku práce jej z taktických důvodů na 24 hodin odvolaly, aby se mohly uskutečnit manifestace rozhořčených pracujících. Manifestace se skutečně konaly, avšak vyústily jinde, než si to německé úřady představovaly. Projevilo se to sevřenosti ve všech průvodech a byly schvalovány rezoluce požadující zrušení výjimečného stavu, obnovení svobody projevů a tisku, zrušení Grenzschutzu a připojení Horního Slezska k Polsku. Němci na tyto masové demonstrace, jichž se zúčastnilo na 200 tisíc osob, zareagovali zesílením teroru. Zatýkali aktivní polské činitele, nařídili zrušení Podkomisariátu Vrchní lidové rady v Bytomi (14.5.1919), zabránili publikování polského tisku bez souhlasu policejních úřadů. Proto rostl počet uprchlíků z Horního Slezska. Ti hledali útočiště ve třech střediscích: v Petrovicích na Těšínsku, v Osvětimi a Sosnovci. Mezi těmito uprchlíky se rodily snahy odpovědět na německý teror ozbrojeným povstáním. Hlavním střediskem povstalců v Petrovicích byl hostinec Chroboka nedaleko nádraží, kde byli ubytování velitelství a vojsko. Zbytek posádky byl umístěn v jiných budovách. Takovou informaci předal v roce 1967 Maxmilian Novak z Prostřední Suché, který byl v tomto hostinci číšníkem. Později majitelem byl Emil Krutki. Dnešní budova byla rekonstruována a je v něm kulturní dům.

 

Gorolski Święto w strugach deszczu

 Gorolský svátek v dešti

 

W dniach 4.-6.8.2023 odbyło się w Jabłonkowie 76. Międzynarodowe Spotkanie Folklorystyczne „Gorolski Święto”. Niestety pogoda, zwłaszcza w niedzielę, nie dopisała. W korowodzie tym razem zabrakło, w trosce o stroje, zespołów folklorystycznych. Na jego czele na siwku jechał Adam Ryłko, a za nim głównie wozy alegoryczne.

    – Mówimy co prawda do pustej widowni, ale w internecie nas widzą – przekonywali konferansjerzy Karol Skupień i Władysław Łysek. Oficjalnego otwarcia dokonał przewodniczący komitetu organizacyjnego, prezes Miejscowego Koła PZKO w Jabłonkowie, Jan Ryłko. – Witam Was wszystkich bardzo serdecznie na 76. Gorolskim Święcie. Witam was w pelerynach, pod parasolami, witam wszystkich internautów. Witam Was tutaj, witam Was w Polsce, witam Was w Czechach, witam Was w całej Europie i witam Was na całym świecie – powiedział. Gośćmi Gorolskiego Święta byli między innym Mateusz Gniazdowski, ambasador Rzeczypospolitej Polskiej i Izabella Wołłejko-Chwastowicz, konsul generalna Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie.

    Program kulturalny zagaiły występy połączonych chórów – męskiego „Gorola” z Jabłonkowa i żeńskiej „Melodii” z Nawsia. Później na scenę wystąpiły utalentowane dzieci i młodzież – śpiewacy, gawędziarze i członkowie zespołu „Łączka” z Bystrzycy. W bloku programowym pn. „Karpackim chodniczkiem” zatańczyli również „Górole” z Mostów koło Jabłonkowa i „Małe Oldrzychowice”. Z zaproszonych zespołów wystąpiły m.in. „Ziemia Bydgoska” z Bydgoszczy, zespoły folklorystyczne z Węgier i Bośni i Hercegowiny, zespół folklorystyczny „Liptov” z Rużomberka. W programie wystąpiły wszystkie zaplanowane zespoły.

    Odbyły się również imprezy towarzyszące. W piątkowym seminarium etnograficznym zaprezentowano region etnograficzny Orawę. Ten niezwykle ciekawy region polsko-słowackiego pogranicza przedstawili Mateusz Lichosyt, wójt gminy Lipnica Wielka i Michal Strnál, wójt Orawskiej Polhory. Można było wysłuchać również folklor orawski. Wśród gości obecny był minister szkolnictwa Republiki Czeskiej, Marek Výborný (KDU-ČSL).

 

Ve dnech 4.8.2023 – 6.8.2023 se konalo v Jablunkově 76. Mezinárodní folklorní setkání „Gorolský svátek”. Bohužel počasí, zejména v neděli, selhalo. V průvodu tentokrát chyběly, s ohledem na kroje, folklorní soubory. V jeho čele na šedáku jel Adam Ryłko, a za nim hlavně alegorické vozy.

    – Mluvíme sice do prázdného publika, ale v internetu nás vidí – přesvědčovali konferansiéři Karol Skupień a Vladislav Łysek. Oficiální otevření provedl předseda organizačního výboru, předseda Místní skupiny PZKO Jablunkov, Jan Ryłko. – Vítám zde všechny velmi srdečně na 76. Gorolském svátku. Vítám vás pod pláštěnkami, pod deštníky, vítám všechny internauty. Vítám vás zde, vítám vás v Polsku, vítám vás v Čechách, vítám vás v celé Evropě a vítám vás na celém světě – řekl. Hostmi Gorolského svátku byli mezi jinými Mateusz Gniazdkowski, velvyslanec Polské republiky a Izabella Wołłejko-Chwastowicz, generální konzulka Polské republiky v Ostravě.

    Kulturní program zahájilo vystoupení spojených souborů – mužského „Gorola” z Jablunkova a ženské „Melodie” z Návsí. Později na scénu vystoupily nadané děti a mládež – zpěváci, vyprávěči a členové souboru „Łączka” z Bystřice. V rámci programového bloku pn. „Karpackým chodničkem” zatancovali rovněž „Górole” z Mostů u Jablunkova a „Małe Oldrzychowice”. Z pozvaných souborů vystoupily mj. „Ziemia Bydgoska” z Bydhoště, folklorní soubory z Maďarska a Bosny a Hercegoviny, folklorní soubor „Liptov” z Ružomberka. V programu vystoupily všechny plánované soubory.

    Konaly se rovněž přidružené akce. V pátečním, etnografickém semináři byl představen etnografický region Orava. Ten nezvyklé zajímavý region polsko-slovenského pohraničí představili Mateusz Lichosyt, starosta obce Lipnica Wielka a Michal Strnál, starosta Oravské Polhory. Bylo možno rovněž poslechnout si oravský folklor. Mezi hosty byl přítomen ministr školství České republiky, Marek Výborný (KDU-ČSL).

 

Korowód „Gorolskiego Święta” / Pochod „Gorolského svátku”

 

Dożynki w Gutach

 Gutské dožinky

 

W niedzielę 20.8.2023 r. odbyły się 55. Guckie Dożynki, po trzyletniej przerwie rozpoczął je korowód dożynkowy. Chleb i wieniec na czele korowodu nieśli Sara Unucka i Jan Glac z zespołu Tanecznego „Trzanowice”. Dary te przekazali gospodarzom Michaeli i Janowi Kaletom, którzy stanęli na scenie wraz z trójką dzieci.

    Nad organizacją dożynek od lat czuwa prezes MK PZKO w Gutach, a prywatnie teść pani Michaeli, Jan Kaleta. Pamięta on pierwsze dożynki z 1967 roku, a od prawie dwóch dekad pełni przede wszystkim rolę piekarza. Dzięki wybudowanemu w 1980 roku „piekarszczoka” guccy PZKO-wcy są samowystarczalni. – W bieżącym roku upiekliśmy 220 kołaczy, 70 chlebów, mięso i inne potrawy.

    Nie lada gratkę dla gości stanowiła zaprezentowana przez pastora Taskę książka wydana z okazji 100-lecia poświęcenia kościoła ewangelickiego w Gutach. Kronika „Guty do roku 1940” napisana była przez Jana Brodę. Na scenie dożynkowej można było śledzić występy taneczne Zespołu Pieśni i Tańca „Olza”, „Dziecka z Trzanowic” i Zespół Śpiewaczy „Chórek” z MK PZKO w Suchej Górnej. Z Polski przyjechał zaprzyjaźniony zespół regionalny „Dudoski” z Międzyczecza Górnego prezentujący repertuar żywiecki.

 

V neděli 20. 8. 2023 se konaly 55 Gucké dožínky, po tříleté přestávce je zahájil dožínkový pochod. Chléb a věnec v čele průvodu nesli Sara Unucka a Jan Glac z tanečního souboru „Trzanowice”. Tyto dary předali hospodářům Michaeli a Janovi Kaletom, kteří stanuli na scéně spolu s trojici dětí.

    Nad organizaci dožínek už léta dohlíží předseda MK PZKO Guty, a soukromě tchán pani Michaeli, Jan Kaleta. Pamatuje první dožínky z roku 1967, a právě od dvou dekád plní především úlohu pekaře. Díky postavenému v roce 1980 „pekárenského zařízení” gučtí PZKO-vci jsou samostatní. – V letošním roce jsme upekli 220 koláčů, 70 chlebů, maso a jiné pochutiny.

    Milým překvapením pro hosty byla prezentována pastorem Taskou kniha vydána u příležitosti 100 let evangelického kostela v Gutech. Kronika „Guty od roku 1940” byla napsána Janem Brodou. Na dožínkové scéně jsme mohli obdivovat taneční vystoupení Souboru Písní a Tanců „Olza”, souborem „Dziecka z Trzanowic” a Pěveckým souborem „Chórek” z MK PZKO Horní Suchá. Z Polska přijel spřátelený regionální soubor „Dudoski” z Horního Meziříčí, který prezentoval žywiecký repertuar.

 

 

Dożynki w Gutach

 Gutské dožínky

 

„Gazeta Wyborcza” o szkolnictwie w Czechach

 „Gazeta Wyborcza” o školství v Čechách

 

„Gazeta Wyborcza” z 4.9.2023 r. zamieściła w ramach załącznika „Duży Format” artykuł „W szkolnym Raju” opisujący szkolnictwo w Czechach. Autorką artykułu jest Monika Radzisz. Tekst można przeczytać na naszych stronach www.coexistentia.cz.

    Dzieci mają tu więcej czasu na naukę czytania ze zrozumieniem albo tabliczki mnożenia – pisze autorka. Wszystko jest prostsze, wolniejsze, a nauczycielka stara się, by wszyscy się dobrze nauczyli. W artykule są informacje o polskich szkołach podstawowych oraz o Polskim Gimnazjum im. Juliusza Słowackiego w Czeskim Cieszynie. Szkoły realizują czeską podstawę programową, ale są dwujęzyczne. Od pierwszej klasy jest także język polski. Matura też jest dwujęzyczna, więc absolwenci mogą studiować i w Polsce i w Czechach. Szkoły są publicznie finansowane przez czeskie ministerstwo edukacji, które przekazuje dotacje na wszystkich uczniów, również tych zameldowanych po polskiej stronie granicy, więc nauka jest za darmo.

    – Chcieliśmy uciec od pana Czarnka! Wie pani co mam na myśli – mówi Marek, polski przedsiębiorca, którego 12-letnia córka i 9-letni syn chodzą od trzech lat do szkoły w Czeskim Cieszynie. Córka edukację zaczęła po polskiej stronie. Chodziła do prywatnej, ewangelickiej szkoły podstawowej – najlepszej w mieście. Kosztowała 700 złotych miesięcznie. To jest naprawdę dobra szkoła, ma tylko jeden minus, dzieci się tam za dużo uczą, od pierwszej klasy presja, dużo prac domowych i dodatkowych zajęć. Szkoła chce być wysoko w rankingu....

 

„Gazeta wyborcza” z 4. 9. 2023 zveřejnila v rámci přílohy „Duży format” článek „Ve školním ráji” popisující školství v Čechách. Autorkou článku je Monika Radzisz. Text je možno přečíst na našich internetových stránkách www.coexistentia.cz.

    Děti máji tu více času na výuku čtení s pochopením nebo velkou násobilku – píše autorka. Všechno je jednoduché, pomalejší, a učitelka se snaží, aby všichni se dobře učili. V článku jsou informace o polských základních školách a Polském Gymnáziu Juliusze Słowackého v Českém Těšíně. Školy uskutečňují českou plán výuky, ale jsou dvojjazyčné, proto absolventi mohou studovat v Polsku i v Čechách. Školy jsou veřejně financovány českým ministerstvem školství, které předává dotace na všechny žáky, rovněž z polské strany hranice, proto výuka je zdarma.

    – Chtěli jsme utéct od pana Czarnka! Víte co mám na mysli – mluví Marek, polský podnikatel, jehož 12-letá dcera a 9-letý syn navštěvují už tři roky školu v Českém Těšíně. Dcera edukaci začala na polské straně. Navštěvovala soukromou, evangelickou základní školu – nejlepší ve městě. Stála 700 zlotých měsíčně. To je opravdu dobrá škola, má pouze jednu vadu, děti se tam hodně učí, od první třídy je nátlak, mnoho domácích úkolů a zvláštních zaměstnání. Škola chce být vysoko ve statistikách....

 

Wykaz statystyczny liczby dzieci zapisanych do klas pierwszych Polskich Szkół Podstawowych w Republice Czeskiej – korekta

 Statistický seznam počtu dětí zapsaných do prvních tříd Polských základních škol v České republice – oprava

 

 

2023 / 2024 **

2022 / 2023 *

2021 / 2022 *

2020 / 2021 *

2019 / 2020 *

2018 / 2019 *

2017 / 2018 *

2016 / 2017 *

2015 / 2016 *

Razem

227

248

235

243

225

250

241

275

249

z tego:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Gnojnik

9

14

15

19

17

13

20

19

15

Wędrynia

15

12

13

19

9

16

8

12

13

Bukowiec

8

12

11

6

8

8

11

8

7

Oldrzychowice

4

4

11

5

6

8

3

3

8

Sucha Górna

7

13

6

6

11

6

10

15

4

Trzyniec Dworcowa

18

23

15

21

24

25

18

21

19

Trzyniec Taras

0

0

0

2

2

5

6

8

8

Bystrzyca

19

13

20

22

10

15

17

17

22

Mosty k. Jabłonkowa

8

0

1

2

2

2

3

4

3

Orłowa Lutynia

2

5

2

5

5

1

5

5

3

Lutynia Dolna

5

5

5

3

7

7

3

8

2

Nawsie

2

7

6

5

10

10

8

7

2

Koszarzyska

0

3

0

6

4

2

4

6

1

Hawierzów Błędowice

5

3

4

11

5

5

9

5

4

Karwina Frysztat

16

21

18

20

15

19

18

15

15

Czeski Cieszyn

41

36

36

37

37

41

49

43

60

Czeski Cieszyn Sibica

9

9

9

10

11

8

6

14

12

Stonawa

0

2

4

2

1

4

3

4

3

Gródek

9

10

7

7

5

8

5

8

10

Jabłonków

16

31

17

15

13

25

13

30

17

Ropica / Niebory

7

2

9

5

6

6

7

5

6

Cierlicko

8

6

13

4

3

6

3

8

6

Łomna Dolna

7

5

5

1

2

5

5

2

3

Milików

5

3

3

6

7

0

3

4

3

Olbrachcice

7

9

5

4

5

5

4

4

3

v powiatach:

 

 

 

 

 

 

 

 

 

powiat Karwina

100

109

102

102

100

102

110

121

112

powiat Frýdek-Místek

127

139

133

141

125

148

131

154

137

*    źródło: Centrum Pedagogiczne dla Polskiego Szkolnictwa Narodowościowego w Czeskim Cieszynie

**  źródło: „Głos”, „ZWROT”, strony internetowe szkół

 

Prezydenci, burmistrzowie i wójtowie miast i gmin (2022-2026 r.)

 Primátoři a starostové měst a obcí (2022-2026)

 

Bogumin / Bohumín: Ing. Petr Vícha (ČSSD)

Rychwałd / Rychvald: Ing. Dagmar Pížová (ANO 2011)

Pietwałd / Petřvald: Ing. Jiří Lukša (KSČM)

Lutynia Dolna / Dolní Lutyně: Mgr. Pavel Buzek (STAN)

Piotrowice koło Karwiny / Petrovice u Karviné: doc. Ing. Marian Lebiedzik, Ph.D. (NEZ+NK)

Orłowa / Orlová: Lenka Brzyszkovská (ANO 2011)

Dziećmorowice / Dětmarovice: Ing. Ladislav Rosman (SNK – Prátelé rozvoje obce)

Dąbrowa / Doubrava: Mgr. Jiřina Ferenčíková (SNK – NAŚE DOUBRAVA)

Karwina / Karviná: Jan Wolf (ČSSD)

Stonawa / Stonava: Tomáš Wawrzyk (ANO 2011)

Olbrachcice / Albrechtice: Ing. Jindřich Feber (SNK – PROAL)

Sucha Górna / Horní Suchá: Ing. Jan Lipner (SNK Horní Suchá)

Błędowice Górne / Horní Bludovice: Ing. Mgr. Roman Nytra (NEZ-Horní Bludovice)

Hawierzów / Havířov: Ing. Josef Bělica (ANO 2011)

Cierlicko / Těrlicko: Ing. David Biegun (SNK – NAŠE TĚRLICKO)

Kocobędz / Chotěbuz: Ing. David Harok (SNK – Chotěbuz společně,moudře)

Czeski Cieszyn / Český Těšín: Ing. Vít Slováček (KDU-ČSL), od 6.3.2023 Karel Kula (Nestranící 2022)

Ropica / Ropice: Ing. Gabriela Szmeková (SNK – Společně oživíme Ropici)

Wielopole / Vělopolí: Tomáš Grohmann (SNK)

Trzanowice / Třanovice: Mgr. Jiří Tomiczek (SNK Třanovice)

Toszonowice Górne / Horní Tošanovice: Ing. Petr Martiňák (SNK – Za Horní Tošanovice)

Toszonowice Dolne / Dolní Tošanovice: Pavel Blabla (NEZ+NK – Pro Dolní Tošanovice)

Domasłowice Górne / Horní Domaslovice: Ing. Michaela Kolářová Válková (Nezávislí kand.)

Domasłowice Dolne / Dolní Domaslovice: Mgr. Dalibor Dudek (Pro obec Dolní Domaslovice)

Sobieszowice / Soběšovice: Petr Voznica (SNK – OBČANÉ SOBĚŠOVIC)

Gnojnik / Hnojník: Ing. Josef Kasper (SNK obce Hnojník)

Ligotka Kameralna / Komorní Lhotka: Ivo Sztefek (Ligotka-NEZ)

Rzeka / Řeka: Tomáš Tomeczek (SNK – Pro obec Řeka)

Trzycież / Střítež: Michaela Porvisová (SNK – SRPŠ při ZŠ a MŠ Střitež)

Śmiłowice / Smilovice: Martin Egchner (Smilovice – nezávislí)

Trzyniec / Třinec: RNDr. Věra Palkovská (STAN+NK – OSOBNOSTI PRO TŘINEC)

Wędrynia / Vendryně: Raimund Sikora (SNK Vendryně)

Nydek / Nýdek: Marek Hota (SNK – Nýdčané)

Bystrzyca / Bystřice:  Mgr. Roman Wróbel (SNK – „Jasně, čitelně, srozumitelně”)

Koszarzyska / Košařiska: Januš Klimek (COEX)

Gródek / Hrádek: Robert Borski (SNK Hrádek náš domov)

Milików / Milíkov: Eva Kawuloková (COEX)

Nawsie / Návsí: Marian Waszut (KDU-ČSL)

Jabłonków / Jablunkov: Ing. Jiří Hamrozi (KDU-ČSL)

Boconowice / Bocanovice: Ing. Martin Paduch (SNK – Pro obec Bocanovice)

Łomna Dolna / Dolní Lomná: Eva Sikorová (SNK pro obec Dolní Lomná)

Łomna Górna / Horní Lomná: Kamil Kawulok (SNK – Salajčané)

Bukowiec / Bukovec: Monika Czepczorová (SNK – PRO BUKOVEC)

Piosek / Písek: Věra Szkanderová (SNK – Za Písek společně)

PIoseczna / Písečná: Bc. David Ćmiel (SNK – Písečná pro život)

Mosty koło Jabłonkowa / Mosty u Jablunkova: Mgr. Zuzana Sikorová (KDU-ČSL)

Herczawa / Hrčava: od 18.2.2023 Petr Vyšlan (SNK Hyrčovjaně)

Stan z dniem 28.4.2023 r. / Stav ke dni 28. 4. 2023

 

Wybory parlamentarne w Polsce – 15.10.2023 r.

 Parlamentní volby v Polsku – 15. 10. 2023

 

Partie (koalicje) wyborcze / Volební strany (koalice)

Partie koalicyjne / Koaliční strany

 

Zjednoczona Prawica – Prawo i Sprawiedliwość

 

Jarosław Kaczyński

Koalicja Obywatelska – Platforma Obywatelska

 

Donald Tusk

Trzecia droga

Polskie Stronnictwo Ludowe

Władysław Kosiniak-Kamysz

 

Polska 2050

Szymon Hołownia

Lewica

 

Włodzimierz Czarzasty, Robert Biedroń, Adrian Zandberg

Konfederacja

 

Sławomir Menzen

Bezpartyjni Samorządowcy

 

 

 

Donald Tusk chce być premierem, to jest poza dyskusją. Wrócił po to, żeby wyrównać rachunki z Jarosławem Kaczyńskim – mówi jeden z najbliższych ludzi lidera Koalicji Obywatelskiej. Wielu ludzi przyznaje, że lata spędzone z Brukseli zmieniły Tuska. Nie ma już wielogodzinnych narad przy oglądaniu meczów w męskim gronie. Teraz jest tryb zadaniowy. Kiedyś jedyną kobietą w najbliższym otoczeniu Tuska była Ewa Kopacz, teraz wokół niego jest prawie patrytet: czterech mężczyzn i trzy kobiety. Szefowa sztabu wyborczego, Wioletta Paprocka, radna Platformy Obywatelskiej w mazowieckim sejmiku, była współpracownica prezydenta Warszawy, Rafała Trzaskowskiego. Agnieszka Rucińska jest łącznikiem między Tuskiem a klubem parlamentarnym, jako była dziennikarka zajmuje się też mediami w kampanii. Za podróże Tuska odpowiada posłanka Monika Wielichowska. To one przekonały Tuska, by Platforma Obywatelska zobowiązała się w kampanii do liberalizacji ustawy antyaborcyjnej.

     Marzeniem Tuska na start kampanijnej jesieni jest „mijanka”, czyli żeby Koalicja Obywatelska wreszcie wyprzedziła PiS w sondażach. Na razie niewiele na to wskazuje. Trzeba czekać na wrześniowe badania, bo one będą odzwierciedleniem rzeczywistych nastrojów. Gdy ludzie ruszą do sklepów po szkolne wyprawki dla dzieci, znowu odczują drożyznę, co wzmocni niechęć do rządzących. Liczy się to, kto przyszedł pierwszy na metę. System D´Hondta premiuje wygraną partię przy podziale mandatów, poza tym zwykle zwycięzcy powierza się misję tworzenia rządu. Mimo, że nie udało się utworzyć jednej listy opozycji, Tusk chce iść do wyborów w jak najszerszej formule, by zbierać nie tylko elektorat centrum, ale także wyborców centrolewicy i centroprawicy. Dlatego na listach Koalicji Obywatelskiej znaleźli miejsca była posłanka Lewicy Karolina Pawliczak, lider Agrounii Michał Kołodziejczak i Roman Giertych, były wicepremier w rządzie PiS, obecnie adwokat. – Cała Polska przeciw PiS, tylko o to chodzi. Każdy, kto jest przeciwko PiS jest mile widziany.

 

Donald Tusk chce být předsedou vlády, to je bez diskuse. Přišel, aby porazit Jarosława Kaczyńského – mluví jeden s nejbližších lidí lídra Občanské koalice. Mnoho lidí přiznává, že období strávené v Bruselu změnily Tuska. Nepořádají se už mnohahodinové porady při fotbale v mužském kruhu. Teď je průběh úkolový. Kdysi jedinou ženou v nejbližším okolí Tuska byla Ewa Kopacz, teď je kolem něho téměř parita: čtyři muži a tři ženy. Vedoucí volebního štábu, Wioletta Paprocká, zastupitelka Občanské platformy v krajském mazovieckém zastupitelstvu, dříve spolupracovnice primátora Varšavy, Rafała Trzaskowského. Agnieszka Rucińská je spojkou mezi Tuskem a parlamentním klubem, jako bývalá novinářka se zabývá rovněž mediačními úkoly. Za cestování Tuska odpovídá poslankyně Monika Wielichowská. To ony přesvědčily Tuska, aby Občanská platforma se zavázala ve volbách podpořit liberalizaci zákona proti potratům.

    Touhou Tuska v podzimní volební kampani je „střídání”, to znamená, aby Občanská koalice předstihla PiS ve výzkumech. Prozatím mnoho pro to neukazuje. Musíme čekat na zářijové výzkumy, protože ony budou odrážet skutečné veřejné mínění. Když lidé půjdou do obchodů pro školní potřeby pro děti, znovu pocítí drahotu, což upevní nechuť pro vládnoucí. Počítá se to, kdo přišel první do cíle. Systém dˇHondta poskytuje při rozdělení mandátů prémii pro vítěze voleb, kromě toho obvykle vítěze voleb se pověřuje sestavením vlády. Přestože se nepodařilo utvořit jednu opoziční listinu, Tusk chce jít do voleb v co nejširším spektru, aby sbírat nejen centrové hlasy, ale také hlasy voličů centrolevice a centropravice. Proto na listinách Občanské koalice jsou umístění bývalá poslankyně Levice Karolina Pawliczak, lídr Agrounie Michał Kołodziejczak a Roman Giertych, bývalý místopředseda ve vládě PiS, dnes advokát. – Celé Polsko proti PiS, jen o to jde. Každý, kdo je proti PiS je potřebný.

 

 

Donald Tusk – przewodniczący Platformy Obywatelskiej

 předseda Občanské platformy

 

Kiedy Kaczyński wymyślił referendum

 Když Kaczyński vymýšlí referendum

 

Polska kampania przedwyborcza trwa. Aktualny rząd partii Prawo i Sprawiedliwość (PiS) nazywa swoich przeciwników politycznych „czystym złem”, które trzeba wytępić. Opozycja demokratyczna pod kierownictwem Donalda Tuska ponownie obiecuje, że tym razem rzeczywiście zwycięży, a ten kto ma iść „do więzienia”, ten tam również pójdzie. A do tej kategorii w przemówieniach polityków opozycji są zaliczani mniej więcej wszyscy politycy rządu.

    Polacy jednocześnie stale nie wiedzą, czy 15.10.2023 r. będą głosować tylko w wyborach, lub również w referendum. Ogłoszone referendum nie ma żadnego oczywistego ani rzeczowego powodu, a fakt, że pytania mają być cztery, tylko dokumentuje jego znaczenie. Jego znaczenie jest wszystkim jasne. PiS poprzez referendum chce zmobilizować swoich wyborców, ponieważ tylko samodzielne zwycięstwo zapewni mu władzę? Na żadnych partnerów koalicyjnych nie może liczyć. Po drugie referendum uniemożliwia rozliczenie pieniędzy na kampanię. Pytania wymyślił sam Jarosław Kaczyński – zgadzacie się ze sprzedażą państwowych przedsiębiorstw, zgadzacie się na podwyższenie wieku emerytalnego, zgadzacie się na zburzenie muru przy granicy z Białorusią, zgadzacie się na przyjęcie uchodźców z Bliskiego Wschodu i Afryki. Przy czym ani jedno z tych pytań nie jest w programie opozycji. Ale Tusk chyba czeka na instrukcje z Niemiec, powtarza rząd, i jest obojętne, co teraz mówi lub nie mówi.

     Pomimo wszystkich kpin Jarosław Kaczyński robi to, co mu już kilkakrotnie się sprawdziło. Do niczego się nie zobowiązywać. Możliwe, że dziesięć dni przed planowanym referendum go odwoła i nic się nie odbędzie. Czeka, co potencjalnego wyborcę PiS zmusi przyjść do referendum i razem z nim wybierać PiS w wyborach. Dla opozycji pytania nie są przeznaczone i wyniki referendum ani emocje w sieciach socjalnych nic tu nie znaczą – liczą się tylko głosy wyborcze. A tam ma Jarosław Kaczyński niezłą szansę na trzeci kolejny mandat, przy czym „kauza referendum” mu tylko może pomóc.

 

Polská předvolební kampaň už je plném proudu. Současná vláda strany Právo a spravedlnost (PiS) nazývá své politické protivníky „čistým zlem”, které je zapotřebí vymýtit. Demokratická opozice pod vedením  Donalda Tuska opět slibuje, že tentokrát skutečně zvítězí, a kdo má jít „do tepláků”, ten tam také půjde. A do této kategorie se v projevech opozičních politiků kvalifikují víceméně všichni vládní politici.

    Poláci přitom stále nevědí, jestli 15. 10. 2023 budou hlasovat jen ve volbách, nebo i v referendu. Vyhlášené referendum nemá žádný zřejmý ani věcný důvod, a fakt, že otázky mají být čtyři, jen dokládá jeho smysl. Jeho smysl je naopak všem jasný. PiS jím chce mobilizovat své voliče, protože jen samostatné volební vítězství mu zaručí vládu? Na žádné koaliční partnery spoléhat nemůže. Zadruhé referendum znemožňuje hlídat peníze na kampaň. Otázky vymyslel sám Jaroslav Kaczyński – jste pro výprodej státních podniků, jste pro navýšení důchodového věku, jste pro zbourání zdi na hranici s Běloruskem, jste pro přijímání utečenců z Blízkého východu a Afriky. Přitom ani jedna z těchto otázek není v programu opozice. Ale Tusk stejně čeká na instrukce z Německa, opakuje vláda, a je lhostejné, co teď říká nebo neříká.

    Přes všechny posměšky dělá Jaroslav Kaczyński to co se mu už několikrát osvědčilo. K ničemu se nezavázat. Možná, že deset dní před plánovaným konáním referenda ho zruší a nic se konat nebude. Čeká, co potenciální voliče PiS přiměje k referendu přijít a spolu s tím odvolit v řádných volbách. Pro opozici totiž otázky určené nejsou a výsledky referend ani emoce na sociálních sítích se nepočítají – počítají se jen voličské hlasy ve volbách. A tam má zatím Jaroslav Kaczyński velmi slušnou šanci na třetí mandát v řadě, přičemž „klauza referendum” mu v tom může jedině pomoci.

 

 

Kampania przedwyborcza Prawa i Sprawiedliwości

 Předvolební kampaň Práva a spravedlnosti

 

„Chłopi” – czy nowy film nawiąże do powieści Reymonta i filmu z 1972 roku

 „Sedláci” – zda nový film naváže na román Reymonta a film z roku 1972

 

Władysław Reymont w 1924 roku za swoje epickie dzieło „Chłopi” otrzymał literacką Nagrodę Nobla, ale nie zdążył jej odebrać. Rok później zmarł. To dzieło w polskiej kulturze szczególne. Historia 58-letniego zamożnego gospodarza Macieja Boryny, któremu zachciało się ożenić po raz trzeci, i to z 19-latką. Dziewczyna zgadza się, a właściwie decyduje za nią matka, kobieta doświadczona, która wie, że pieniądze i ziemia, to grunt. Ale są jeszcze uczucia i instynkty, i dziewczynę pociąga fizycznie przyszły pasierb, a on za nią szaleje, choć dzieciaty i żonaty jest.

    Dzieło sfilmowano dwa razy, teraz pojawi się kolejna ekranizacja. Całkiem przyjemną ciekawostką jest fakt, że w wyścigu do Nobla Reymont pokonał takie osobistości kultury jak Thomas Mann, Thomas Hardy i Maksym Gorki. Być może dlatego, że powieść uważana jest za najbardziej wiarygodną kronikę społeczeństwa chłopskiego jaka kiedykolwiek powstała. W pierwszej połowie XX wieku chłopska tematyka była w kulturze i sztuce bardzo popularna. Film „Chłopi”, na którego premierę czekamy, zrealizowali twórcy niezwykli. Zespół, który odpowiada za produkcję adaptacji „Chłopów” zrealizował wcześniej pierwszą na świecie pełnometrażową animację malarską, obraz „Twój Vincent”. Tym razem Dorota Kobiela i Hugh Welchman postanowili stworzyć prawdziwe epickie widowisko. „Chłopi” zostali wyprodukowani w technice animacji malarskich. Początkowo producent filmu nakręcił film z aktorami, a następnie ponad stu malarzy w czterech studiach – w Polsce, na Litwie, w Ukrainie i Serbii – namalowało na podstawie zdjęć olejne obrazy, które stały się klatkami w filmie. W kolejnym kroku animatorzy uzupełnili ujęcia namalowane przez malarzy, by całość filmu była komfortowa w oglądaniu.

    Wiadomo, że „Chłopi” to powieść o życiu społeczności wsi Lipce. Reymont wyodrębnił w niej wyjątkowość dwóch postaci kobiecych. Jagna, która w sposób oczywisty wyprzedza swoją epokę, nie pasując do otoczenia wręcz boleśnie. Jest bujającą w obłokach artystką, nie skrywającą swych uczuć i popędów kobietą w pełni tego słowa znaczeniu. I Hanka, która początkowo jawi się tylko jako małostkowa i chytra żona, potem pokazuje swą pełną cierpienia twarz nie kochanej, a jednak skłonnej do zrozumienia i współczucia dla drugiej kobiety.

    Nie ulega jednak wątpliwości, że głównymi bohaterami są przede wszystkim Maciej Boryna, jego syn Antek i Jagna, a najważniejszą bohaterką jest Hanka. W serialu Jana Rybkowskiego z 1972 roku wspaniale wywiązała się ze swej roli Hanki Krystyna Królówna, w najnowszym filmie w rolę Hanki wciela się Sonia Mietielica. Bardzo wiele można sobie obiecywać po udziale Mirosława Baki w roli Macieja Boryny. Antka zagrał Robert Gularczyk, a Jagnę Kamila Urzędowska. Na pewno robiąc film twórcy pamiętają o poprzednich realizacjach, a Władysław Hańcza, Ignacy Gogolewski i Emilia Krakowska zawiesili poprzeczkę wysoko. Ale ponad pół wieku dzielące oba dzieła sprawia, że oczekiwania wobec nich są cokolwiek inne. Ten pierwszy popularyzował wielkie dzieło i podkładał obraz pod wyobrażenia. Ten dzisiejszy ma pokazać, że akurat to dzieło broni się przed upływem czasu swoim geniuszem.

 

Władysław Reymont získal v roce 1924 za své epické dílo „Sedláci” Nobelovu cenu za literaturu, ale nestihl jí převzít. Následující rok zemřel. Toto dílo je v polské literatuře neobvyklé. Dějiny 58-letého hospodáře Macieje Boryny, který zatoužil potřetí se oženit, dokonce s 19-letou. Dívka souhlasí, a ve skutečnosti rozhoduje za ní matka, žena zkušená, která ví, že peníze to je půda. Ale existují ještě pocity a půdy, a dívku fyzicky přitahuje její budoucí nevlastní syn, a on za ní je zblázněn, i když má děti a je ženatý.

    Dílo bylo zfilmováno dvakrát, teď se objeví další filmové zpracování. Docela příjemnou zajímavosti je skutečnost, že v závodě pro Nobelovu cenu Reymont porazil takové osobnosti kultury jako je Thomas Mann, Thomas Hardy a Maxim Gorki. Asi proto, že román je považován za nejvěrohodnější společenskou kroniku sedláctví, jaká kdykoliv vznikla. V první polovině XX. století téma v kultuře a umění bylo velmi populární. Film „Sedláci”, na kterého premiéru čekáme, uskutečnili tvůrci neobyčejní. Kolektiv, který odpovídá za výrobu adaptace „Sedláků”, dříve uskutečnil první na světě celovečerní malířskou animaci, obraz „Tvůj Vincent”. Tentokrát Dorota Kobiela a Hugh Welchman se rozhodli vytvořit opravdové epické představení. „Sedláci” byli vyrobeni v technice malířských animací. Ze začátku producent natočil film s herci, a následně více jak sto malířů ve čtyřech studiích – v Polsku, Litevsku, na Ukrajině a v Srbsku – nakreslilo na základě snímků olejomalby, které se staly obrázky ve filmu. Další krokem animátoři doplnili pojetí filmu, nakresleného malíři, aby celek byl komfortní při prohlížení.

    Je známo, že „Sedláci” jsou románem o životě společnosti ve vesnici Lipce. Reymont odlišil v ní výjimečnost dvou ženských postav. Jagna, která samozřejmě předbíhá svou dobu a nehodí se do okolí opravdu bolestně. Je vznášející se v oblacích umělkyni, netají své pocity a choutky v pravém slova smyslu. A Hanka, která ze začátku se jeví jako malicherná a chytrá žena, potom ukazuje svou plnou utrpení tvář nemilované, avšak přiklánějící se k pochopení a soucitu pro druhou ženu.

    Avšak nepodléhá skutečnosti, že hlavními hrdiny jsou především Maciej Boryna, jeho syn Antek a Jagna, a nejdůležitější hrdinkou je Hanka. V seriálu Jana Rybkowského z roku 1972 nádherně splnila svou roli Hanky Krystyna Królówna, v nejnovějším filmu roli Hanky hraje Sonia Mietielica. Velmi mnoho je možno si slibovat po účasti Mirosława Baky v roli Macieje Boryny. Antka zahrál Robert Gularczyk, a Jagnu Kamila Urzędowska. Určitě tvůrci filmu pamatovali na minulé jevištní realizace, a Władysław Hańcza, Ignacy Gogolewski a Emilie Krakowska pověsili  laťku vysoko. Avšak přes půl století oddělující od sebe oba díla působí, že očekávání vůči nim je poněkud jiné. První film popularizoval velké dílo a podkládal obraz pod představu. Dnešní film má ukázat, že právě toto dílo se obhajuje po létech svou genialitou.

 

 

Władysław Hańcza w roli Macieja Boryny i Emilia Krakowska z roli Jagny w filmie z 1972 roku, autor powieści Władysław Reymont

 Wladyslaw Hańcza v roli Matěje Boryny a Emilie Krakowska v roli Jagny ve filmu z roku 1972, autor románu Władysław Reymont

 

Propozycja na wakacje: Balaton i Gdańsk

 Nyaralási javaslat: Balaton és Gdansk

 Návrh na prázdniny: Balaton a Gdańsk

 

W wakacje proponujemy zwiedzić Balaton na Węgrzech, jedno z największych jezior europejskich o powierzchni 596 km2, z licznymi kąpieliskami i uzdrowiskami oraz nadbałtyckie miasto Gdańsk w Polsce, przy ujściu Wisły, z zabytkami i pamiątkami historycznymi z okresu drugiej wojny światowej i strajku Solidarności. / A nyári szünetben ajánljuk a magyarországi Balatont, Európa egyik legnagyobb tavát, amely 596 km2 felületével és számos fürdő- és gyógyfürdővel rendelkezik, valamint a lengyelországi balti várost, a Visztula torkolatánál fekvő Gdanskot a II. világháború és a Szolidaritás sztrájk történelmi emlékeivel és emlékhelyeivel. / O prázdninách navrhujeme navštívit Balaton v Maďarsku, jedno z největších evropských jezer s povrchem 596 km2, z početnými koupališti a lázněmi a také baltské město Gdańsk v Polsku, u ústí Wisly, s pamětihodnostmi a historickými památkami z období druhé světové války a stávky Solidarity.

 

 

Jezioro Balaton / Balaton / Jezero Balaton

 

 

Miasto Gdańsk / Gdaňsk / Město Gdaňsk

 

„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy”, wydawca / kiadó / vydavatel: Organizacja Pożytku Publicznego Koexistencia opp. / Koexistencia o.p.s. Közhasznú társaság / Obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / a kiadó címe / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / ul. Strzelnicza 209/28, rada redakcyjna / szerkesztőbizottság / redakční rada: Tadeusz Toman (redaktor naczelny / főszerkesztő / šéfredaktor), Zoltán Domonkos, Arpád Kosár, Władysław Drong, Bogusław Kaleta, zamknięcie numeru / lapzárta / uzávěrka čísla: 14.9.2023, treść numeru zamieszczona na stronach internetowych www.coexistentia.cz, w formie drukowanego zeszytu gazeta jest przekazywana instytucjom i archiwom, czytelnikom wyłącznie na zamówienie / a kiadvány nyilvánosan elérhető a www.coexistentia.cz honlapon, nyomtatott formában újságunkat intézmények és archívumok számára készítjük, olvasók számára csak megrendelésre / obsah čísla zveřejněn na webových stránkách www.coexistentia.cz, v tištěné podobě jsou noviny poskytovány institucím a archivům, čtenářům pouze na objednávku