*********************************************************************************************************
WIADOMOŚCI –
TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY
Gazeta członków ruchu
politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA
A
COEXISTENTIA-EGYÜTTÉLÉS politikai mozgalom tagjainak lapja
Noviny členů
politického hnutí COEXISTENTIA-SOUŽITÍ
nr 112 (1/2022) 23.2.2022 r.
*********************************************************************************************************
Wójt
Mostów koło Jabłonkowa, Andrzej Niedoba (MOSTY PLUS – stowarzyszenie COEX
i
kandydatów niezależnych) podczas chrztu książki „Czas uchwycony na gorącym
uczynku” mosteckiego fotografa Jana Kufy Kičeřoka
Ondřej
Niedoba, a Most u Jablunkova polgármestere (MOSTY PLUS – a COEX és a független
jelöltek szövetsége) a Most fotósa, Jan Kufa Kičerok "Tetten ért idő"
című könyvének bemutatóján
Starosta
Mostů u Jablunkova Ondřej Niedoba (MOSTY PLUS – sdružení COEX a nezávislých
kandidátů) při křtu knihy „Čas přistižen při činu” mosteckého fotografa Jana
Kufy Kičeroka (www.zwrot.cz)
Orientacyjny
plan zebrań ruchu politycznego COEXISTENTIA
A COEXISTENTIA politikai mozgalom üléseinek
indikatív menetrendje
Orientační plán schůzí politického hnutí
COEXISTENTIA
Piątek
10.12.2021 r.,
godz. 14:00 – Rada Wykonawcza, Karwina-Frysztat, razem z zebraniem zarządu i
rady nadzorczej Koexistencia opp., / pátek
10.12.2021, 14:00 h – Výkonná rada, Karviná-Fryštát, spolu se schůzí
správní rady a dozorčí rady Koexistencia o.p.s.,
Piątek
25.2.2022 r.,
godz. 14:00 – Rada Wykonawcza, Ostrawa, / pátek
25.2.2022, 14:00 h – Výkonná rada, Ostrava,
Sobota
14.5.2022 r.,
godz. 12:00 – Rada Republikowa i Rada Wykonawcza, Nawsie, uroczyste zebranie, /
sobota 14.5.2022, 12:00 h –
Republiková rada a Výkonná rada, Návsí, slavnostní schůze,
Piątek
24.6.2022 r.,
godz. 14:00 – Rada Wykonawcza, Trzyniec, / pátek
24.6.2022, 14:00 h – Výkonná rada, Třinec,
Piątek
2.9.2022 r.,
godz. 14:00 – Rada Wykonawcza, Ostrawa, / pátek
2.9.2022, 14:00 h – Výkonná rada, Ostrava,
Piątek
21.10.2022 r.,
godz. 14:00 – Rada Wykonawcza, Piotrowice koło Karwiny, razem z zebraniem
zarządu i rady nadzorczej Koexistencia opp., / pátek 21.10.2022, 14:00 h – Výkonná rada, Petrovice u Karviné,
spolu se schůzí správní rady a dozorčí rady Koexistencia o.p.s.,
Piątek
16.12.2022 r.,
godz. 14:00 – Rada Republikowa i Rada Wykonawcza, Lutynia Dolna-Wierzniowice /
pátek 16.12.2022, 14:00 h – Republiková rada a Výkonná rada, Dolní
Lutyně-Věřňovice.
Obrady Rady
Wykonawczej ruchu politycznego COEXISTENTIA w Karwinie-Frysztacie – 10.12.2021
r.
A COEXISTENTIA politikai mozgalom végrehajtó
tanácsának ülése Karviná-Fryštátban – 2021.12.10.
Jednání
Výkonné rady politického hnutí COEXISTENTIA
v Karviné-Fryštátě – 10. 12. 2021
Obrady zagaił Zoltan Domonkos,
przewodniczący COEX, przywitał obecnych członków Rady Wykonawczej COEX i
poinformował, że zebranie jest zdolne do przyjmowania uchwał. Przedstawił program
obrad według wniosku, który był razem z zaproszeniem przekazany wszystkim
członkom RW COEX: a) zagajenie, uchwalenie programu obrad, b) wybory
protokolanta, weryfikatora protokołu i komisji wyborczej, c) sprawozdanie
przewodniczącego COEX, d) omówienie udziału COEX w wyborach komunalnych 2022
r., e) wybory sekretarza RW COEX, f) dyskusja plenarna, g) przyjęcie uchwały.
Program obrad był uchwalony jednomyślnie. Protokolantem wybrano Tadeusza
Tomana, weryfikatorem protokołu Władysława Niedobę, członkami komisji wyborczej
Zoltana Domonkosa i Józefa Tobolę.
Zoltan Domonkos wygłosił sprawozdanie
z działalności COEX od ostatniego zebrania Rady Republikowej COEX w dniu
15.10.2021 r. Ministerstwu Spraw Wewnętrznych
przesłano informację o zmianie organu statutarnego i nazwiska osób, które są
upoważnione działać w imieniu COEX. Wydano decyzję przewodniczącego COEX o
ewidencji odesłanej korespondencji i archiwacji dokumentów i odesłanej
korespondencji. Następnie przewodniczący COEX przedstawił wstępny plan pracy
Rady Wykonawczej i Rady Republikowej COEX na 2022 rok, Rady Wykonawcza
COEX plan pracy zaakceptowała. Następnie przewodniczący COEX przekazał głos
Józefowi Tobołowi, który prowadził punkt obrad: przygotowanie COEX do wyborów
komunalnych, przedstawił przebieg obrad delegacji COEX z konsulem
generalnym Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie, Izabellą Wołłejko-Chwastowicz
w dniu 24.11.2021 r. Następnie komisja wyborcza
przeprowadziła tajne wybory sekretarza RW COEX, wybrano jednogłośnie Tadeusza
Tomana. Trzeba sprawdzić na stronach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, czy
zawierają aktualne dane COEX.
W
dyskusji poruszono temat listu członka Rady Republikowej COEX, Bogusława
Kalety, jakoby Stanisław Gawlik i Władysław Drong podczas obrad Rady
Republikowej 15.10.2021 r. w Nawsiu załatwiali swe prywatne sprawy, Rada Wykonawcza
COEX potępia takie oszczerstwa, Stanisław Gawlik i Władysław Drong byli
zobowiązani posprzątać salę i kuchnię. Władysław Drong przedstawił wyniki
wyborów komunalnych w 2018 roku w Karwinie i Milikowie. Uzgodniono, że trzeba
uściślić termin spotkania kierownictwa COEX z przewodniczącym Kongresu Polaków
w RC, na którym trzeba uzgodnić konsensualne stanowisko w sprawie nazewnictwa
szkół. Radzie Republikowej COEX będą zaproponowani do wyborów przewodniczących
sekcji narodowych: Stanisław Gawlik i Arpád Kosár. Punkty dotyczące
problematyki spisu powszechnego będą zawnioskowane do uchwały. Zebranie w
sprawie wyborów komunalnych będzie prowadzić Józef Toboła.
Uchwała była przyjęta jednogłośnie.
Domonkos
Zoltán, a COEX elnöke
megnyitotta az ülést, köszöntötte a
jelenlévő elnökségi tagokat, és
megállapította, hogy az ülés
határozatképes. Ismertettte az ülés
napirendjét a
COEX elnökségi tagjainak kiküldött
meghívóban javasoltak szerint: a) megnyitó,
a napirend elfogadása, b) a jegyzőkönyvvezető, a
jegyzőkönyv hitelesítő és a
választási bizottság megválasztása,
c) a COEX elnökének beszámolója, d) a COEX
2022-es önkormányzati választásokon
való részvételének megvitatása, e) a
COEX
titkárának megválasztása, f)
plenáris vita, g) a határozat elfogadása. A
napirendet
egyhangúlag jóváhagyják. Tadeusz Tomant
jegyzőkönyvvezetőnek, Vladislav
Niedobát jegyzőkönyv-hitelesítőnek, Domonkos
Zoltánt és Josef Tobolát a
választási bizottság tagjainak
választották.
Domonkos
Zoltán beszámolt a COEX
Köztársasági Tanácsának
legutóbbi, 2021.10.15-i ülése óta
végzett
tevékenységéről. A COEX alapszabály
szerinti szervének változásáról
és a COEX
nevében eljárni jogosult személyek nevéről
szóló tájékoztatást
megküldték a
Belügyminisztériumnak. A COEX elnökének a
küldött levelek
nyilvántartásáról,
valamint az iratok és a küldött levelek
archiválásáról szóló
határozatát
kiadták. A COEX elnöke bemutatta továbbá a
COEX Végrehajtó Tanács és a COEX
Országos Tanács 2022-re vonatkozó előzetes
munkatervét, amelyet a COEX
Végrehajtó Tanács ezt követően
jóváhagyott. Ezt követően a COEX elnöke
átadta a
szót Josef Tobolnak, a COEX első alelnökének, aki a
napirendi pont - A COEX
felkészülése a 2022-es önkormányzati
választásokra - levezető elnökeként
tájékoztatott a COEX
küldöttségének a Lengyel
Köztársaság ostravai
főkonzuljával, Izabella Wołłejko-Chwastowiczcsal
2021.11.24-én folytatott
megbeszélésének menetéről. Ezt
követően a választási bizottság titkos
szavazást
tartott a COEX RB titkárának személyéről,
Tadeusz Tomant egyhangúlag megválasztották.
Ellenőrizni kell a COEX-re vonatkozó adatok
pontosságát a Belügyminisztérium
honlapján.
A
vitában szóba került Bohuslav Kaleta, a
COEX Köztársasági Tanács tagja
levelének témája, mintha Stanislav Gawlik
és
Władysław Drong a Köztársasági Tanács
2021.10.15-i, Návsíban tartott ülése
alatt magánügyeikkel foglalkoznának, a COEX
vezetősége elítéli ezeket a
rágalmakat, Stanislav Gawlikot és Władysław Drongot
utasították, hogy
takarítsák ki a termet és a konyhát.
Władysław Drong ismertette a 2018-as önkormányzati
választások eredményeit Karviná és
Milíkovban. Meg kell határozni a COEX
vezetőségének és a Csehországi Lengyelek
Kongresszusának elnökének
találkozójának időpontját, amelyen
konszenzusos álláspontot kell kialakítani az
iskolák elnevezésének
kérdésében. A COEX Országos Tanácsa
javaslatot tett az
országos szekciók elnökeinek
megválasztására: Stanislav Gawlik és
Kosár Árpád
személyében. A népszámlálás
kérdésével kapcsolatos pontokat az
állásfoglalásban
javasolták. A helyhatósági
választásokról szóló
ülést Josef Tobola vezeti.
Az állásfoglalást egyhangúlag elfogadták.
Jednání zahájil Zoltán Domonkos,
předseda COEX, přivítal přítomné členy Výkonné rady a sdělil, že schůze je
usnášeníschopná. Přednesl
program jednání dle návrhu, který byl s pozvánkou předán všem členům VR
COEX: a) zahájení, schválení programu jednání, b) volba zapisovatele,
ověřovatele zápisu a volební komise, c) zpráva předsedy COEX, d) projednání
účasti COEX v komunálních volbách 2022, e) volba tajemníka VR COEX, f)
plenární diskuse, g) přijetí usnesení. Program jednání byl jednomyslně
schválen. Zapisovatelem byl zvolen Tadeusz Toman, ověřovatelem zápisu Vladislav
Niedoba, členy volební komise byli zvoleni Zoltan Domonkos a Josef Tobola.
Zoltan Domonkos přednesl zprávu o činnosti COEX od poslední
schůze Republikové rady COEX dne 15.10.2021. Ministerstvu vnitra byla zaslána
informace o změně statutárního orgánu COEX a jména osob, které jsou oprávněny
jednat jménem COEX. Bylo vydáno rozhodnutí předsedy COEX o evidenci odeslané pošty
a archivaci dokumentů a odeslané pošty. Dále předseda COEX přednesl předběžný
plán práce Výkonné rady a Republikové rady COEX pro rok 2022, plán práce
následně Výkonná rada COEX schválila. Následně předseda COEX předal slovo
Josefu Tobolovi, prvnímu místopředsedovi COEX, který řídil bod jednání:
příprava COEX pro komunální volby 2022, sdělil průběh jednání delegace COEX
s generální konsulkou Polské republiky v Ostravě, Izabellou
Wołłejko-Chwastowicz dne 24.11.2021. Následně volební
komise provedla tajnou volbu tajemníka VR COEX, zvolen byl jednohlasně Tadeusz
Toman. Je nutno ověřit na stránkách Ministerstva vnitra správnost údajů za
COEX.
V diskuzi bylo zmíněno téma dopisu člena
Republikové rady COEX, Bohuslava Kalety, jakoby Stanislav Gawlik a Władysław
Drong během jednání Republikové rady
15.10.2021 v Návsí zajišťovali své
soukromé záležitosti, Výkonná rada COEX
odsuzuje tyto pomluvy, Stanislav Gawlik a Władysław
Drong byli pověřeni uklidit sál a kuchyň. Władysław
Drong přednesl výsledky komunálních voleb v 2018 roce v Karviné a Milíkově. Je
nutno upřesnit termín setkání vedení COEX s předsedou Kongresu Poláků v ČR, na
kterém je nutno dohodnout konsensuální stanovisko ve věci názvů škol.
Republikové radě COEX byli navrženi na volbu předsedů národních sekcí:
Stanislav Gawlik a Arpád Kosár. Body k problematice sčítání lidu byly navrženy
do usnesení. Schůzi ke komunálním volbám bude řídit Josef Tobola.
Usnesení bylo schváleno jednohlasně.
Rada Wykonawcza COEX / COEX Végrehajtó
Tanácsa / Výkonná rada COEX
1)
wybrała
protokolantem Tadeusza Tomana, / zvolila zapisovatelem Tadeusze Tomana,
2)
wybrała
weryfikatorem protokołu Władysława Niedobę, / zvolila ověřovatelem zápisu
Vladislava Niedobu,
3)
wybrała
komisję wyborczą w składzie: Zoltan Domonkos, Józef Tobola, / zvolila volební komisi
ve složení: Zoltan Domonkos, Josef Tobola,
4)
bierze
do wiadomości informację o działalności COEX którą wygłosił przewodniczący
COEX, Zoltan Domonkos, / vzala na vědomí informaci o činnosti COEX, kterou
přednesl předseda COEX, Zoltán Domonkos,
5)
akceptuje
decyzję Zoltana Domonkosa, przewodniczącego COEX o ewidencji odesłanej
korespondencji i archiwacji dokumentów i odesłanej korespondencji, / schvaluje
rozhodnutí Zoltana Domonkose, předsedy COEX o evidenci odeslané korespondence a
archivaci dokumentů a odeslané korespondence,
6)
uchwala
wstępny plan zebrań COEX do 31.12.2022 r., / schvaluje předběžný plán schůzí
COEX do 31.12.2022,
7)
zobowiązuje
Władysława Dronga sprawdzić na stronach internetowych MSW poprawność danych o
COEX, / ukládá Władysławu Drongovi ověřit na
internetových stránkách Ministerstva vnitra správnost údajů COEX,
8)
bierze
do wiadomości informację o spotkaniu kierownictwa COEX w składzie: Zoltan
Domonkos, Józef Tobola, Tadeusz Toman z konsul generalną Izabellą
Wołłejko-Chwastowicz w konsulacie Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie, / bere
na vědomí informaci o setkání vedení COEX ve složení: Zoltan Domonkos, Josef
Tobola, Tadeusz Toman s generální konzulkou Izabellou Wołłejko-Chwastowicz
na konsulátu Polské republiky v Ostravě,
9)
wybrała
Tadeusza Tomana sekretarzem Rady Wykonawczej COEX, / zvolila Tadeusze Tomana
tajemníkem Výkonné rady COEX,
10)
wnioskuje
na przewodniczącego Polskiej Sekcji Narodowej Stanisława Gawlika i przekazuje
wniosek zgodnie ze statutem COEX Radzie Republikowej COEX, / navrhuje na předsedu
Polské národní sekce COEX Stanislava Gawlika a postupuje tuto volbu dle stanov
COEX Republikové radě COEX,
11)
wnioskuje
na przewodniczącego Węgierskiej Sekcji Narodowej COEX Arpáda Kosára i
przekazuje wniosek zgodnie ze statutem COEX Radzie Republikowej COEX, /
navrhuje na předsedu Maďarské národní sekce COEX Arpáda Kosára a postupuje tuto
volbu dle stanov COEX Republikové radě COEX,
12)
wybrała
sztab wyborczy COEX do wyborów komunalnych 2022 r. w składzie: Józef Tobola
(przewodniczący), Zoltan Domonkos, Władysław Drong, Władysław Niedoba, Tadeusz
Toman, / zvolila volební štáb COEX ke komunálním volbám 2022 ve složení: Josef
Tobola (předseda), Zoltan Domonkos, Władysław
Drong, Vladislav Niedoba, Tadeusz Toman,
13)
bierze
do wiadomości informację dotyczącą wyników wyborów komunalnych w 2018 roku w
Karwinie i Milikowie, którą wygłosił Władysław Drong, / vzala na vědomí
informaci k volebním výsledkům komunálních voleb v roce 2018
v Karviné a Milíkově, kterou přednesl Władysław
Drong,
14)
upoważnia
Józefa Tobolę, aby prowadził spotkanie członków Rady
Wykonawczej COEX
z działaczami miejscowymi COEX i partii koalicyjnych w sprawie
wyborów
komunalnych w 2022 roku, które odbędzie się po zakończeniu
zebrania RW COEX, /
zmocňuje Josefa Tobolu, aby vedl setkání členů
Výkonné rady COEX
s místními funkcionáři COEX a
politických koaličních stran,
týkající se
přípravy komunálních voleb v roce 2022,
které proběhne po ukončení schůze
VR COEX,
15)
bierze
do wiadomości argumenty Stanisława Gawlika w sprawie wyrażenia sprzeciwu
z przyjęciem przyczynku Bogusława Kalety do uchwały Rady Republikowej
COEX: a) przyjęcie przyczynku do wiadomości nie było zaakceptowane przez Radę
Republikową COEX, b) treść przyczynku jest wadliwa i szkalująca, c) nie można
z mocą wsteczną uchwalić, że odesłane przyczynki z adresu e-mailowego
Bogusława Kalety są oficjalnymi listami Polskiej Sekcji Narodowej COEX, / bere
na vědomí argumenty Stanislava Gawlika k vyjádření nesouhlasu s přijetím
příspěvku Bohuslava Kalety do usnesení Republikové rady COEX: a) přijetí příspěvku
na vědomí nebylo odsouhlaseno Republikovou radou COEX, b) obsah příspěvku je
zavádějící a dehostenující, c) nelze se zpětnou platností odsouhlasit, že
odeslané příspěvky z e-mailové adresy Bohuslava Kalety byly oficiálními
dopisy Polské národní sekce COEX,
16)
upoważnia
Józefa Tobolę rokować z przewodniczącym Rady Kongresu
Polaków w RC na
temat postulatu COEX o wsparcie Rady Rządu ds. Mniejszości Narodowych w
sprawie
nazewnictwa polskiego szkolnictwa w RC tak, aby wniosek spełniał
warunek
konsensualnego wniosku polskiej mniejszości narodowej na podstawie
protokołu
z obrad Rady Rządu ds. Mniejszości Narodowych z 8.1.2011 r.,
/
zmocňuje Josefa Tobolu jednat s předsedou Rady Kongresu
Poláků v ČR
na téma žádostí COEX o podporu Rady vlády
pro národnostní menšiny ve věci názvů
polského národnostního školství
v ČR, tak aby návrh splňoval podmínky
konsensuálního návrhu polské
národnostní menšiny na základě
zápisu
z jednání Rady vlády pro
národnostní menšiny z 8.1.2021,
17)
upoważnia
Józefa Tobolę, aby wnioskował przewodniczącemu Rady Kongresu Polaków w RC
powołać wspólną komisję COEX i Kongresu Polaków w RC w sprawie uzgadniania
wniosków do Rady Rządu ds. Mniejszości Narodowych, / zmocňuje Josefa Tobolu,
aby navrhl předsedovi Rady Kongresu Poláků v ČR zřídit společnou komisi
COEX a Kongresu Poláků v ČR pro řešení návrhů pro Radu vlády pro
národnostní menšiny,
18)
upoważnia
Tadeusza Tomana, sekretarza RW COEX, aby przesłał Czeskiemu Urzędowi
Statystycznemu list z zapytaniem, kiedy wreszcie ogłosi wyniki spisu
powszechnego w dziedzinach: narodowość i język ojczysty, / zmocňuje Tadeusze
Tomana, tajemníka VR COEX, aby zaslal Českému statistickému úřadu dopis
s dotazem, kdy konečně zveřejní výsledky sčítání lidu v oblastech
národnost a mateřský jazyk,
19)
nie
zgadza się z metodyką MSW w sprawie metody zaliczania dwu
narodowości u
jednego respondenta, z punktem 3, metoda obliczeń, ust. 5: (pokud
se
určitý občan přihlásí ke dvěma národnostem,
z nichž ani jedna nebude
česká, bude při sledování
příslušné národnosti započten k oběma
národnostem”),
domaga się wypuścić tekst: („z nichž ani jedna nebude
česká”), /
nesouhlasí s metodikou Ministerstva vnitra ČR
k postupu při
započítávání dvou národností
u jednoho respondenta, k bodu 3, způsob
výpočtu, odst. 5: „pokud se určitý občan
přihlásí ke dvěma národnostem,
z nichž ani jedna nebude česká, bude při
sledování příslušné
národnosti
započten k oběma národnostem“, požaduje vypustit
text: „z nichž ani
jedna nebude česká“,,
20)
żąda,
aby obywatele, którzy nie zgłosili żadnej narodowości, nie byli włączeni do
obliczeń i nie byli zaliczeni do czeskiej narodowości. / požaduje, aby občané,
kteří nepřihlásili žádnou národnost, nebyli zahrnuti do výpočtu a nebyli
připočteni k české národnosti.
Rozmowy Kongres
Polaków RC – COEXISTENTIA
A Csehországi Lengyelek Kongresszusa –
COEXISTENTIA megbeszélés
Jednání Kongres Poláků v ČR – COEXISTENTIA
W środę 5.1.2022 r. odbyło się w Czeskim
Cieszynie spotkanie delegacji COEXISTENTII w składzie Zoltan Domonkos –
przewodniczący, Józef Toboła – pierwszy zastępca przewodniczącego, Tadeusz
Toman – sekretarz Rady Wykonawczej z kierownictwem Kongresu Polaków w RC:
przewodniczącym Mariuszem Wałachem, wiceprzewodniczącym Tomaszem
Pustówką i członkiem Rady Andrzejem Bizoniem. Głównym punktem obrad
były zbliżające się wybory komunalne. Działacze COEXISTENTII przedstawili plan
udziału ruchu politycznego w wyborach, COEXISTENTIA zgłosi listy kandydackie
ruchu lub listy stowarzyszenia z kandydatami niezależnymi w miastach i gminach,
w których ma swoich radnych w zarządach i radach, w większych miastach
współpracować będzie z KDU-ČSL i innymi ugrupowaniami demokratycznymi.
Działaczy Kongresu Polaków w RC interesowało przede wszystkim zaangażowanie
COEXISTENTII w wyborach w Czeskim Cieszynie, Bystrzycy i Karwinie. Poruszono
również problematykę informowania lub raczej nieinformowania czytelników o
działalności COEXISTENTII w „Głosie” – gazecie Polaków w Republice Czeskiej i
temat dwujęzycznych napisów.
2022.1.5-én,
szerdán Český Těšínben a
COEXISTENTIA küldöttségének
találkozójára került sor a csehországi
Lengyel
Kongresszus vezetőségével: Mariusz Walach elnökkel, Tomasz Pustówka
alelnökkel és Andrzej Bizoni tanácstaggal, akiket Domonkos Zoltán
– elnök, Jozef Tobola – első elnökhelyettes és Tadeusz Toman
– a
Végrehajtó Tanács titkára alkotott. A fő
napirendi pont a közelgő önkormányzati
választások voltak. A COEXISTENTIA aktivistái
ismertették a mozgalom
választásokon való politikai
részvételének tervét, a COEXISTENTIA a
mozgalom
jelöltlistáit vagy az egyesület listáit
független jelöltekkel fogja benyújtani
azokban a városokban és községekben, ahol
tanácsosai vannak a testületekben és
tanácsokban, a nagyobb városokban pedig a KDU-ČSL-lel
és más demokratikus
csoportokkal fog együttműködni. A Csehországi
Lengyelek Kongresszusának aktivistái
elsősorban a COEXISTENTIA részvételét
akarták elérni a Český Těšín,
Bystřice és
Karviná városokban tartott választásokon.
Felvetették azt is, hogy a
"Głos" – a Cseh Köztársaságban élő
lengyelek lapja – tájékoztatja
vagy inkább nem tájékoztatja az olvasókat a
COEXISTENTIA tevékenységéről,
valamint a kétnyelvű feliratok kérdését.
Ve středu 5.1.2022 se konalo v Českém Těšíně
setkání delegace COEXISTENTIE ve složení Zoltan Domonkos – předseda, Josef
Tobola – první místopředseda, Tadeusz Toman – tajemník Výkonné rady
s vedením Kongresu Poláků v ČR: předsedou Mariuszem Wałachem,
místopředsedou Tomaszem Pustówkou a členem Rady Andrzejem Bizoněm.
Hlavním bodem jednání byly
blížící se komunální volby.
Funkcionáři COEXISTENTIE
informovali o plánu účastí politického
hnutí ve volbách, COEXISTENTIA přihlásí
kandidátní listiny hnutí nebo listiny
sdružení s nezávislými kandidáty ve
městech a obcích, kde v radách a zastupitelstvech
má své zástupce, ve větších
městech bude spolupracovat s KDU-ČSL a jinými
demokratickými seskupeními.
Funkcionáře Kongresu Poláků v ČR zajímala
především angažovanost COEXISTENTIE
ve volbách v Českém Těšíně, Bystřici a
Karviné. Byla zmíněna rovněž
problematika informování nebo spíše
neinformování čtenářů o činnosti
COEXISTENTIE v „Głosu” – novinách
Poláků v České republice a téma
dvojjazyčných
nápisů.
Zaproszenie na uroczystość
wspomnieniową
Meghívó a megemlékezésre
Pozvánka na vzpomínkovou akci
Stowarzyszenie na Rzecz Wartości Ludzkich i Chrześcijańskich im. Jánosa
Esterházy,
Komitet Pamięci Jánosa Esterházy ruchu politycznego COEXISTENTIA
oraz Węgierska Parafia Katolicka w Pradze / Esterházy János Egyesület az
Emberi és Keresztény Értékekért, a COEXISTENTIA politikai mozgalom Esterházy
János
Emlékbizottsága és a Prágai Magyar Katolikus Plébánia / Sdružení Jánose
Esterázyho
pro lidské a křesťanské hodnoty, Vzpomínkový výbor Jánose Esterházyho
politického hnutí COEXISTENTIA a Maďarský katolický sbor v Praze
serdecznie zaprasza / szeretettel meghívja / srdečně
zve
na uroczystość wspomnieniową z okazji 65. rocznicy śmierci hrabiego Jánosa
Esterházy, umęczonego bohatera Węgrów z Czechosłowacji, Sługi Bożego, która
odbędzie się
5
i 6 marca 2022 r. w Pradze. / gróf Esterházy
János, a csehszlovákiai
magyarok mártír hőse, Isten hű szolgája
halálának 65. évfordulója
alkalmából
2022. március 5-én és 6-án
Prágában tartandó
emlékünnepségre / na vzpomínkovou
slavnost u příležitosti 65. výročí smrti
hraběte Jánose Esterházyho, umučeného hrdinu Maďarů v Československu, Sluhy
božího,
která se bude konat 5. a 6. března v Praze.
Wydarzenie
realizowane jest pod patronatem Ambasadora Węgier w Pradze, dr
Miklósa Borosa oraz przy wsparciu Fundacji Rakoczego w Czechach.
/ A rendezvény
Dr. Boros Miklós prágai magyar nagykövet
védnöksége alatt és a csehországi
Rákóczi
Alapítvány támogatásával kerül
megrendezésre. / Událost se uskuteční pod
záštitou velvyslance Maďarska v Praze,
dr. Miklóse Borose a také za podpory Nadace Rákoczi v Česku.
Program w dniu 5
marca 2022 r. (sobota):
Program
2022. március 5-én. (szombat):
Program dne 5.
března 2022 (sobota):
10:00 uroczystość wspomnieniowa na Cmentarzu w
Motolu pod Pomnikiem Ofiar –
przemówienia powitalne, wieniec,
śpiewanie hymnu węgierskiego, zdjęcie grupowe /
megemlékezés a Motol temetőben az áldozatok emlékművénél - megnyitó
beszéd, koszorúzás,a magyar himnusz
eléneklése, csoportkép/ vzpomínková slavnost na Hřbitově Motol u Pomníku obětí
– úvodní projev, věnec,
zpěv maďarské hymny, skupinová
fotografie
11:30 Uroczystość wspomnieniowa w Węgierskiej
Parafii Katolickiej w Pradze – modlitwa
za Jánosa Esterházy, przemówienia,
poczęstunek / emlékünnepség a prágai magyar
katolikus templomban - ima
Esterházy Jánosért, beszédek, frissítők / vzpomínková
slavnost v Maďarském katolickém
sboru v Praze – modlitba za Jánose Esterházyho,
projevy, občerstvení
Program w dniu 6
marca 2022 r. (niedziela):
Program
2022. március 6-án. (vasárnap):
Program dne 6.
března 2022 (neděle):
9:30 Msza w kościele parafialnym św. Henryka i
św. Kunigundy za zabawienie Jánosa
Esterházy, celebruje JCLic. Ojciec
Zoltán Balga, proboszcz, występ węgierskiego chóru
Mille Domi w Pradze / mise a Szent Henrik és Szent Kunigunda
plébániatemplomban. Esteházy János
Isteni Irgalmasságáért, amelyet JCLic. Balga Zoltán atya celebrál, a Mille Domi
magyar kórus fellépése Prágában /
bohoslužba ve farním kostele sv. Jindřišky a sv. Kunegundy za smilování boží
Jánose Esteházyho, slouží JCLic. Otec
Zoltán Balga, kněz, vystoupení
maďarského pěveckého sboru Mille Domi v Praze
Komunikacja: Cmentarz Motol: Praga 5, Plzeňská 233, przystanek
tramwajowy „Krematorium”,
tramwaj
nr 9; Parafia: Praga
1, Jindřišská 30, przystanek tramwajowy „Jindřišská věž”, tramwaj nr 9 /
Közlekedés: a Motol temető: Praha 5, Plzeňská 233, villamosmegálló
"Krematorium", 9-es vonal; Templom: Praha 1, Jindřišká 30,
villamosmegálló "Jindřišská věž", 9-es vonal. / Doprava:
Hřbitov Motol: Praha 5, Plzeňská 233, zastávka tramvaje „Krematorium”, linka č.
9; Sbo: Praha 1, Jindřišká 30, zastávka tramvaje „Jindřišská věž”, linka č. 9.
Gazety gminne – artykuły w języku
polskim (statystyka za 2021 rok)
Obecní noviny – články v polském
jazyce (statistika za rok 2021)
Przygotowana tabelka zawiera dane
statystyczne dotyczące zamieszczania artykułów w języku polskim w gminnych
gazetach wydawanych na terenie zamieszkania polskiej mniejszości narodowej.
Konstytucja Republiki Czeskiej nr 2/1993 Dz.U. (Karta Praw i Swobód
Obywatelskich) w artykule nr 24 zapewnia obywatelom należącym do mniejszości
narodowych prawo na informacje w ich języku ojczystym. Prawo to dla władz
samorządowych, wydawców gazet, jest obowiązkiem. Zwłaszcza, że wykorzystują one
do tego celu budżety gminne, a gazety są gratisowo dostarczane mieszkańcom
poszczególnych miast i gmin. Redakcje te powinny przyjąć takie środki, aby organizacyjnie
i finansowo sprostać temu obowiązkowi. Oczywiście osobną sprawą jest aktywność
samej polskiej mniejszości narodowej, zwłaszcza dziennikarzy władających
językiem polskim. Niektóre gminy zamieszczają informacje o działalności
polskich stowarzyszeń wyłącznie w języku czeskim, co jest niedostateczne. Wykaz
nie obejmuje informacji o programach audiowizualnych (np. Telewizja POLAR w
Stonawie, Bystřický report w Bystrzycy).
Připravená
tabulka obsahuje statistické údaje
týkající se zveřejňování
článků v polském jazyce v obecních
novinách, které
jsou vydávány na území obydleném
polskou národnostní menšinou. Ústava
České
republiky č. 2/1993 Sb. (Listina základních práv a
svobod) v článku č. 24
zajišťuje občanům, kteří se hlásí k
národnostním menšinám právo na
informace v
mateřském jazyce. Toto právo je pro
samosprávné orgány, vydavatele novin,
povinností. Zejména proto, že využívají k
tomu účelu obecní rozpočty, a noviny
jsou bezplatně dodávány do schránek občanů
jednotlivých měst a obcí. Tyto
redakce by měly přijmout taková opatření, aby organizačně
i finančně zvládly
tento úkol. Samozřejmě jinou záležitostí je
aktivita samotné polské národnostní
menšiny, zejména novinářů, kteří
ovládají polský jazyk. Některé obce
zveřejňují
informace o činnosti polských spolků pouze v jazyce
českém, což je
nedostačující. Přehled neobsahuje informace o
audiovizuálních pořadech (např.
Televize POLAR ve Stonavě, Bystřický report v Bystřici).
A |
B |
C |
D |
E |
F |
G |
Bogumin |
Městské
noviny OKO |
24 |
0 |
|
płatne
nekrologi (bez korekty językowej) |
0 % |
Rychwałd |
Rychvaldský
zpravodaj |
12 |
0 |
|
|
0 % |
Lutynia
Dolna |
Dolnolutyňské
noviny |
10 |
5 |
PSP,
przedszkole |
|
4 % |
Orłowa |
Orlovské
noviny |
24 |
0 |
|
|
0 % |
Dąbrowa |
DOUBRAVA
– obecní zpravodaj |
11 |
0 |
|
reklama
– PZKO |
1 % |
Piotrowice
koło Karwiny |
Petrovický
zpravodaj |
6 |
12 |
PZKO
Piotrowice, PZKO Marklowice |
dodatek
SYNERGIA (4x), współpraca Piotrowice-Godów – 50 % |
8 % |
Karwina |
Karvinský
zpravodaj |
11 |
0 |
|
|
0 % |
Stonawa |
* |
|
|
|
|
|
Olbrachcice |
Albrechtické
listy |
4 |
8 |
spis
ludności, informacje o wyborach, PSP, przedszkole |
|
6 % |
Hawierzów |
* |
|
|
|
|
|
Sucha
Górna |
Informátor
obce Horní Suchá |
12 |
14 |
PZKO –
„Fedrowanie z folklorem”, PSP, przedszkole, czytelnictwo, podziękowanie |
|
4 % |
Cierlicko |
Listy
Těrlicka |
11 |
7 |
PSP,
Cierlickie Lato Filmowe |
reklama
– PSP |
3 % |
Kocobędz |
Chotěbuzské
zrcadlo – Kocobędzkie zwierciadło |
3 |
3 |
PZKO,
usługi dla seniorów |
życzenia
wielkanocne, kwartalnik – *** |
8 % |
Czeski
Cieszyn |
Těšínské
listy |
12 |
12 |
|
reklama
– Scena Polska |
1 % |
Gnojnik
– **** |
Stonávka
– zpravodaj obcí sdružených v mikroregionu |
6 |
5 |
PSP,
konkurs recytatorski, PZKO Trzanowice |
wydawca:
Sdružení obcí povodí Stonávky |
2 % |
Ropica |
Zpravodaj
obce Ropice |
2 |
6 |
„Z życia
szkoły”, przedszkole, stroje ludowe, czytelnictwo |
|
8 % |
Trzyniec |
Třinecký
zpravodaj |
7 |
0 |
|
|
0 % |
Wędrynia |
Vendryňské
noviny – Gazeta Wędryńska |
4 |
21 |
samorząd,
imprezy, informacje geograficzne, czytelnictwo, szkolnictwo, „Kiedy powiesz
po naszymu” |
|
22 % |
Nydek |
Nýdecký
zpravodaj – Informator Nydecki |
4 |
4 |
PZKO,
„Żniwa przi PZKO”, „Listopad” – opowiadanie, wiersz Henryka Jasiczka |
|
12 % |
Bystrzyca |
* |
|
|
|
|
|
Koszarzyska |
* |
|
|
|
|
|
Gródek |
Hrádecké
noviny – Gródeckie nowości |
1 |
3 |
spis
ludności, przedszkole, gra towarzyska |
dwumiesięcznik
– ** |
12 % |
Milików |
Informátor
– Biuletyn |
1 |
0 |
|
kwartalnik
– ** |
0 % |
Nawsie |
Návsíčko,
zpravodaj obce Návsí – biuletyn gminy Nawsie |
9 |
8 |
PZKO,
PSP, przedszkole, wiersze i opowiadania gwarowe |
reklama
– PSP, PZKO |
18 % |
Jabłonków |
JABKO –
zpravodaj města Jablunkov |
12 |
12 |
PSP,
Gorolski Święto, mikroregion Gorolsko Swoboda, Stara Jewka |
cykl
historyczny (artykuły z „Gwiazdki Cieszyńskiej”) |
5 % |
Mosty
koło Jabłonkowa |
Mostecký
/ Mostecki ZPRAVODAJ |
12 |
6 |
„Miejmy
ją w pamięci”, „Cześć ich pamięci”, spis ludności, PSP, przedszkole |
reklama
– PSP |
8 % |
Piosek |
Zpravodaj
obce Písek |
1 |
1 |
spis
ludności |
|
10 % |
Pioseczna |
Zpravodaj
obce Písečná |
3 |
1 |
PZKO
Pioseczno |
|
1 % |
Bukowiec |
Bukovecký
občasník |
2 |
4 |
spis
ludności, PSP, przedszkole |
|
8 % |
Łomna
Dolna |
* |
|
|
|
|
|
Boconowice |
* |
|
|
|
|
|
Łomna
Górna |
Lomňánek
– Zpravodaj obce Horní Lomná |
2 |
0 |
|
|
0 % |
A – gmina (miasto)
B – nazwa gazety
(dwujęzyczna – gruba czcionka)
C – numery wydane w
2021 roku, zamieszczony w Internecie
D – liczba artykułów w
języku polskim (bez płatnych reklam)
E – tematyka artykułów
w języku polskim
F – notatka
G – artykuły w języku
polskim w procentach (subjektywnie)
* – nie wydaje gazety
lub gazeta nie jest zamieszczona w Internecie
** – w Internecie
zamieszczony tylko jeden numer
*** – w Internecie
zamieszczone trzy numery
**** – również Smiłowice,
Trzycież, Ligotka Kameralna, Rzeka, Trzanowice
Wstępne wyniki Spisu Ludności w
Polsce
Předběžné výsledky Sčítání lidu v Polsku
Pierwsze wstępne wyniki Narodowego Spisu
Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 ogłoszono podczas transmisji online
27.1.2021 r. Populacja ludności Rzeczypospolitej Polskiej liczyła 38 179,8
tys. osób, z tego 19 680,2 tys. kobiet i 18 499,5 tys. mężczyzn.
Liczba ludności Polski była mniejsza o 0,9 % w porównaniu z wynikami spisu 2011
r. Na terenie Polski zlokalizowanych było 15,2 mln mieszkań. Liczba mieszkań
zwiększyła się o 12,6 % w porównaniu z wynikami spisu 2011 r. Przyjęto
harmonogram udostępniania informacji z Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i
Mieszkań 2021. Wynika z niego, że struktura narodowo-etniczna ludności będzie
udostępniona sukcesywnie od września do listopada 2022 roku.
První
předběžné výsledky Národního
sčítání
lidí a bytů 2021 byly zveřejněny během přenosu online 27.1.2022.
Populace lidí
Polské republiky čítá 38 179,8 tis. osob, z toho
19 680,2 tis. žen a
18 499,5 tis. mužů. Počet obyvatel Polska byl menší
o 0,9 % vůčí sčítání v
roce 2011. Na území Polska je lokalizováno 15,2
mln. bytů. Počet bytů se
zvětšil vůči sčítání v roce 2011 o 12,6 %.
Byl přijat harmonogram zveřejňování
informací z Národního sčítání
lidí a bytů 2021. Vyplývá z něho, že
národnostně-etnická
struktura Polska bude zveřejněna postupně od září do
listopadu 2022.
Wizyta delegacji Ministerstwa Spraw
Zagranicznych na Zaolziu
Návštěva delegace Ministerstva zahraničních
věcí na Zaolzí
W dniach 24-25.1.2022 r. przebywała na
Zaolziu delegacja Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej.
Przewodniczył jej pełnomocnik rządu ds. Polonii i Polaków za granicą Jan
Dziedziczak. – Na Zaolzie docierają niemałe środki finansowe z Warszawy.
Spośród 36 projektów 31 dotyczyło Zaolzia. To oczywiste, bo tutaj jest centrum
polskości w Republice Czeskiej i tutaj te działania są prowadzone – powiedział
podczas konferencji prasowej Dziedziczak. Polskie MSZ wspiera finansowo remonty
infrastruktury polonijnej na Zaolziu. Wspomniał remonty Domów PZKO w Wędryni,
Trzyńcu-Lesznej Dolnej, Karwinie-Frysztacie, Karwinie-Raju, Czeskim
Cieszynie-Mostach, Boconowicach, Jabłonkowie oraz w budynku Zarządu Głównego
PZKO w Czeskim Cieszynie. W wywiadzie dla „Głosu – gazety Polaków w Republice
Czeskiej” Dziedziczak skomentował wynik spisu ludności na Zaolziu – 37 tysięcy
910. Podziękował wszystkim zaangażowanym w prace nad spisem powszechnym. –
Czekamy jednak na oficjalne wyniki spisu ludności, te dotyczące poszczególnych
gmin. Umówiłem się z liderami środowisk polskich, że jak spłyną dokładne
wyniki, to wtedy przeprowadzimy dokładną analizę.
Ve dnech 24-25.1.2022 pobývala na Zaolzí
delegace Ministerstva zahraničních věcí Polské republiky. Předsedal ji
zmocněnec vlády pro Polonii a Poláky žijící za hranicemi, Jan Dziedziczak.
– Zaolzí dostává nemalé
finanční prostředky z Varšavy. Mezi 36 projekty bylo
31, které se týkaly Zaolzí. To je
samozřejmostí, protože zde je centrum
polskosti v České republice a zde jsou vedeny tyto činnosti
– řekl na tiskové
konferenci Dziedziczak. Polské MZV finančně podporuje opravy
polonijní
infrastruktury na Zaolzí. Vzpomněl opravy Domů PZKO ve Vendryni,
Třinci-Dolní
Lištné, Karviné-Fryštátě,
Karviné-Ráji, Českém Těšíně-Mostech,
Bocanovicích,
Jablunkově a také budovy Hlavního výboru PZKO v
Českém Těšíně. V rozhovoru pro
„Głos – noviny Poláků v České
republice” Dziedziczak okomentoval výsledky
sčítání lidu na Zaolzí – 36
tisíc 910. Poděkoval všem, kteří se zapojili do
sčítání lidu. – Avšak čekáme
na oficiální výsledky sčítání
lidu, ty které se
týkají jednotlivých obcí. Dohodl jsem se s
lídry polských organizací, že když
budou vyhlášeny přesné výsledky, potom
provedeme přesnou analýzu.
Wstępne wyniki Spisu Ludności w
Republice Czeskiej
Předběžné výsledky Sčítání lidu v České
republice
Wyniki w
ramach Republiki Czeskiej – 2021 rok:
Výsledky v
rámci České republiky – rok 2021:
razem
/ celkem |
10 524 167 |
|
czeska /
česká |
6 033 014 |
|
moravská
/ moravská |
359 621 |
|
śląska
/ slezská |
12 451 |
|
słowacka
/ slovenská |
96 041 |
|
polska
/ polská |
26 802 |
|
niemiecka
/ německá |
9 128 |
|
romska
/ romská |
4 458 |
|
rosyjska
/ ruská |
25 296 |
|
ukraińska
/ ukrajinská |
78 068 |
|
wietnamska
/ vietnamská |
31 469 |
|
bez
narodowości / neuvedeno |
3 321 058 |
Wyniki w
Województwie Morawsko-Śląskim – 2021 rok:
Výsledky v
Moravskoslezském kraji – rok 2021:
razem
/ celkem |
1 162 850 |
|
czeska /
česká |
656 665 |
|
morawska
/ moravská |
27 901 |
|
śląska
/ slezská |
11 011 |
|
słowacka
/ slovenská |
11 990 |
|
polska
/ polská |
18 378 |
|
niemiecka
/ německá |
465 |
|
romska
/ romská |
768 |
|
rosyjska
/ ruská |
440 |
|
ukraińska
/ ukrajinská |
1 429 |
|
wietnamska
/ vietnamská |
1 869 |
|
bez
narodowości / neuvedeno |
361 879 |
Mieszkańcy
według wybranych narodowości w latach 1991 – 2021:
Obyvatelstvo
podle vybraných národností v letech 1991 až 2021:
rok |
Razem celkem |
czeska česká |
moravská morawska |
śląska slezská |
słowacka
slovenská |
polska
polská |
niemiecka německá |
romska romská |
bez
narodowości neuvedena |
1991 |
10 302 215 |
8 363 768 |
1 362 313 |
44 446 |
314 877 |
59 383 |
48 556 |
32 903 |
22 017 |
2001 |
10 230 060 |
9 249 777 |
380 474 |
10 878 |
193 190 |
51 961 |
39 106 |
11 746 |
172 827 |
2011 |
10 436 560 |
6 711 624 |
521 801 |
12 214 |
147 152 |
39 096 |
18 658 |
5 135 |
2 642 666 |
2021 |
10 524 167 |
6 033 084 |
1 300 |
12 451 |
96 041 |
26 802 |
9 128 |
4 458 |
3 321 058 |
Mieszkańcy
według wybranych narodowości i kombinacji narodowości:
Obyvatestvo
podle vybraných národností a kombinací národností:
|
wyłącznie / výhradně |
w kombinacji z inną narodowością / v kombinací s
další národnosti |
razem / celkem |
czeska /
česká |
6 033 014 |
382 090 |
6 415 104 |
morawska
/ moravská |
359 621 |
197 020 |
556 641 |
śląska
/ slezská |
12 451 |
18 850 |
31 301 |
słowacka
/ slovenská |
96 041 |
66 537 |
162 578 |
polska
/ polská |
26 802 |
11 416 |
38 218 |
niemiecka
/ německá |
9 128 |
15 504 |
24 632 |
romska
/ romská |
4 458 |
17 233 |
21 691 |
rosyjska
/ ruská |
25 296 |
9 210 |
34 506 |
ukraińska
/ ukrajinská |
78 068 |
14 824 |
92 892 |
wietnamska
/ vietnamská |
31 469 |
7 254 |
38 723 |
Nie ładnie tak zostawiać naszego gościa w
błędzie
Nepěkné
je sdělovat našemu hostovi chybné informace
W wywiadzie redaktora naczelnego „Głosu – gazety Polaków w Republice
Czeskiej“ z ministrem, pełnomocnikiem rządu Rzeczypospolitej Polskiej do
spraw Polonii i Polaków za granicą, pan minister Dziedziczak stwierdził, że na
Zaolziu mieszka około 40 tysięcy Polaków. Rzeczywistość według Spisu
Powszechnego 2021 jest następująca:
V rozhovoru
šéfredaktora „Głosu – novin Poláků
v České republice“
s ministrem, zmocněncem vlády Polské republiky pro
záležitosti Polonie a
Poláků žijících za hranicemi, pan ministr
Dziedziczak prohlásil, že na Zaolzí
bydlí asi 40 tisíc Poláků. Skutečnost podle
Sčítání lidu 2021 je
následující:
W całej Repuiblice
Czeskiej zgłosiło narodowość polską: 26 802 obywateli,
do tego z podwójną
narodowością:
polska + austriacka 6
polska + romska 15
polska + rumuńska 2
polska + rusińska 2
polska + rosyjska 80
polska + grecka 11
polska + szkocka 1
polska + śląska 547
polska + słowacka 140 polska + słoweńska 1
polska + serbska 6
polska + syryjska 1
polska + hiszpańska 2
polska + szwedzka 1
polska + ?
2
polska + turecka 1
polska + ukraińska 149 polska + wietnamska 4
polska + żydowska 12
amerykańska + polska 30
angielska + polska 5
arabska + polska 1
armeńska + polska 1
australijska + polska 1
belgijska + polska 2
białoruska + polska 36
brytyjska + polska 13
bułgarska + polska 7
czeska + polska 9 814 czechosłowacka + polska 15
chińska + polska 1
duńska + polska 2
europejska + polska 37
francuska + polska 12
chorwacka + polska 2
Indyjska + polska 4
Irlandzka + polska 3
włoska + polska 13
japońska + polska 1
inna + polska
63
kanadyjska + polska 12
litewska + polska 8
łotewska + polska 2
węgierska + polska 12
macedońska + polska 3
mołdawska + polska 1
morawska + polska 211 niemiecka + polska 111
holenderska + polska 1
razem: 11 407,
suma sumarum: 38 209
obywateli.
z tego w
Województwie Morawsko-Śląskim: 18 378 obywateli,
do tego z podwójną
narodowością:
polska + austriacka 2
polska + romska 5
polska + rosyjska 1
polska + grecka 4
polska + szkocka 1
polska + śląska 471
polska + słowacka 64
polska + słoweńska 1
polska + ukraińska 5
polska + wietnamska 2
polska + żydowska 3
amerykańska + polska 5
angielska + polska 2
belgijska + polska 1
brytyjsko + Polska 4
bułgarska + polska 2
czeska + polska 5 921 czechosłowacka + polska 8
europejska + polska 8
francuska + polska 2
chorwacka + polska 2
włoska + polska 1
japońska + polska 1
inna + polska
30
kanadyjska + polska 3
litewska + polska 1
węgierska + polska 2
morawska + polska 96
niemiecka + polska 33
razem: 6680,
suma sumarum: 25 058
obywateli.
Porównanie spisów
z lat poprzednich obywateli z narodowością polską – ubytek:
1991 rok
59 383
2001 rok
51 968 12,5%
2011 rok
39 096 24,8%
2021 rok
26 802 31,5%
W porównaniu 2021 roku
z 1991 rokiem to ubytek 54,9%
Z najważniejszych przedsięwzięć wymienił kampanię informacyjną związaną ze
Spisem Powszechnym 2021, która została wsparta 427 000 zł. Co spowodowało
dodatkowy wpis o podwójnej narodowości 11 407 obywateli. Zostaje pytanie
jak będą wliczani w poczet mniejszości w gminach w oparciu o ustawy o gminach i
mniejszościach narodowych.
Opracował: Stanisław Gawlik
Rozmowa z wójtem Mostów koło
Jabłonkowa
Rozhovor se starostou Mostů u Jablunkova
W grudniu ubiegłego
roku rada gminy jednogłośnie uchwaliła budżet na 2022 rok. Uchwalono razem 22
inwestycji, m.in. naprawy poczekalni autobusowych i chodników, rekonstrukcja
wodociągu, ocieplenie budynków szkolnych i naprawa oświetlenia publicznego.
Uchwalono plan zimowego utrzymania dróg, który określa priorytety jak
miejscowo, tak czasowo. Zadaniem zimowego utrzymania dróg jest zapewnić przez
cały okres zimowy przejezdność i przechodność dróg i chodników, która jest
związana z wpływami pogodowymi w zimie – powiedział wójt Mostów koło
Jabłonkowa, Andrzej Niedoba (COEX+KN – MOSTY PLUS).
– Gmina ogłasza corocznie konkurs
„Osobowość gminy Mosty koło Jabłonkowa”. W 2021 roku z powodu pandemii nagrody
nie mogły być przekazane osobiście. Tytuł konkursu za 2021 rok uzyskali Paweł
Kufa, Jan Kufa Kičeřok i Alois Kohut. – dodał wójt. Paweł
Kufa nagrodę uzyskał przede wszystkim za zachowanie
tradycji rzemieślniczej w postaci rzeźb góralek, górolów, muzykantów, szopek,
kapliczek i postaci świętych oraz za pomoc w pracach koło mosteckiego kościoła
parafialnego i przy rekonstrukcji Domu PZKO Kasowy. Jan
Kufa Kičeřok nagrodę uzyskał za bogatą działalność
fotograficzną, przede wszystkim za wydanie książek „Od portretu do dokumentu” i
„Czas uchwycony na gorącym uczynku”. Alois
Kohut – za działalność w klubie narciarskim TJ Sokol i za
pomoc przy budowie chaty narciarskiej i wyciągów.
V prosinci minulého
roku byl zastupitelstvem jednohlasně schválen rozpočet na rok 2022. Schváleno
bylo celkem 22 investic, mj. opravy autobusových čekáren a chodníků, obnova
vodovodu, zateplení školních budov a opravy veřejného osvětlení. Byl schválen plán zimní údržby, který stanoví priority
údržby, a to jak místně, tak i časově. Úkolem zimní údržby je zajišťovat po
celé zimní období sjízdnost a schůdnost komunikací, které vznikají
povětrnostními vlivy v zimě – řekl starosta Mostů u Jablunkova Ondřej
Niedoba (COEX+NK – MOSTY PLUS).
– Obec vyhlašuje každoročně titul „Osobnost
obce Mosty u Jablunkova”. V roce 2021 kvůli pandemií tyto ceny nemohly být
předány osobně. Titul za rok 2021 získali Pavel Kufa, Jan Kufa Kičeřok a Alois
Kohut – dodal starosta. Pavel Kufa titul získal zejména za uchování řemeslné tradice v podobě řezeb
gorolek, gorolů, muzikantů, betlémů, kapliček, postav svatých a také za pomoc
při pracích u mosteckého farního kostela a při rekonstrukci Domu PZKO Kasowy. Jan Kufa Kičeřok titul získal za
bohatou fotografickou činnost, zejména za vydání fotoknih „Od portrétu k
dokumentu” a „Čas přistižen při činu”. Alois
Kohut – za činnost v lyžařském oddílu TJ Sokol a za pomoc
při výstavbě lyžařské chaty a vleků.
Projekty realizowane w gminach
Akce prováděné v obcích
NYDEK – Gmina w tym trudnym okresie pandemicznym kontynuowała realizację rozbudowy drewniaka i Budowę Wczasową koło Strażaków. Obie budowy zagajono już w ubiegłym roku i miałyby być zakończone z połowie roku obecnego, łącznie z interiorem W tym roku chcemy wydłużyć chodniki do osady Gora, zrekonstruować parking przed Nydeczanką, przeprowadzić przybudówkę warsztatów w szkole podstawowej i wzmocnić źródła wody pitnej – powiedział wójt Nydka, Jan Konečný (Stowarzyszenie Kandydatów Niezależnych). / NÝDEK – Obec v tomto nelehkém pandemickém období pokračovala na realizaci výstavby dřevěnky a na výstavbě Výletiště u Požárníků. Obě stavby byly zahájeny již v minulém roce a měly by být dokončeny v polovině roku příštího, včetně vnitřního vybavení. V letošním roce chceme prodloužit chodníky do osady Gora, zrekonstruovat parkoviště před Nýdečankou, provést přístavbu dílen v základní škole a posílit zdroje pitné vody – řekl starosta Nýdku Jan Konečný (Sdružení nezávislých kandidátů).
Wójt Nydku, Jan
Konečný
starosta Nýdku Jan Konečný
DĄBROWA – Gmina latami gnębiona i ograniczana przez wydobycie węgla, zaczyna Dąbrowa nowy rozdział swojej historii. W gminie z 1200 mieszkańcami modernizują szkołę, centrum życia stowarzyszeń – Dom Narodowy, rozpoczęto budowę kanalizacji. – Gmina potrzebuje budować nową infrastrukturę, dlatego przygotowuje działki pod budowę domów rodzinnych. Gmina ma już przygotowaną skrótową dokumentację projektową i przygotowane żądanie do Komisji Międzyresortowej, skąd chcielibyśmy czerpać pieniądze na ten projekt. W lokalizacji, która rozdzielona jest do pięciu etapów, będzie w przybliżeniu 50 działek budowlanych, a przygotowywany pierwszy i drugi etap zaczniemy finansować z własnych źródeł – powiedziała wójt Dąbrowy, Dáša Murycowa (NEZÁVISLÍ). / DOUBRAVA – Roky sužovaná a omezovaná těžbou uhlí, začíná Doubrava novou kapitolu své historie. V obci s 1200 obyvateli modernizují školu, centrum spolkového života – Národní dům, začalo budování kanalizace. – Obec potřebuje budovat novou infrastrukturu, proto připravuje pozemky pro výstavbu rodinných domů. Obec má již připravenou zkrácenou projektovou dokumentaci a připravenou žádost do Meziresortní komise, odkud bychom chtěli čerpat peníze pro tento projekt. V lokalitě, která je rozdělena do pěti etap bude přibližně 50 parcel a přípravy první a druhé etapy začneme financovat z vlastních zdrojů – řekla starostka Doubravy Dáša Murycová (NEZÁVISLÍ).
Wójt Dąbrowy, Dáša
Murycowa
starostka Doubravy Dáša Murycová
„Bić się, czy nie bić”
„Bít se nebo nebít”
Czesi próbowali przeżyć, a że czuli się słabi
wobec Hitlera, to stosowali mimikrę na zasadzie: będziemy udawać, że aprobujemy
niemieckie panowanie, ale po cichu robimy swoje – mówi na łamach tygodnika
„Newsweeka” historyk, Piotr Majewski, pracownik Uniwersytetu Warszawskiego. Czesi mają specyficzne poczucie humoru i dystans do siebie samych nawet
w trudnych chwilach.
Adolf
Hitler najpierw odebrał Czechosłowacji Sudety, a potem, w
marcu 1939 r., zlikwidował to państwo. Słowacy ogłosili niepodległość, a na
ziemiach Czech i Moraw utworzono protektorat. Hitler widział Czechów jako
nadzorców narodów podbitych. Jako Słowianie nie byli dla niego partnerami. To
jednak nie znaczy, że nie myślał o wykorzystaniu Czechów tam, gdzie mogli
okazać się przydatni. Podobne wyjątki stosował wobec Chorwatów, Słowaków, czy
Ukraińców. Były to jednak rozwiązania przejściowe, póki trwała wojna, ani
Hitler ani Reinhard Hayndrich nie ukrywali, że po ostatecznym zwycięstwie trzeba coś będzie zrobić z
Czechami, czyli najpewniej ich wysiedlić, bo Czechy i Morawy to od pradziejów
ziemie germańskie. W zależności od tego, jak się będą zachowywać, część Czechów
mogła by być zgermanizowana, a część osiedlona na Wschodzie właśnie w roli
nadzorców innych narodów, ale de facto także jako niewolnicy. Hitler na tle
innych Słowian Czechów na swój sposób szanował, bo uważał, że są najbardziej
podobni do Niemców dzięki wielowiekowej wspólnej historii. Dlatego w jego
rachubach gdzieś nad Morzem Białym jeszcze mogli okazać się przydatni. To nie
była jednak optymistyczna perspektywa.
Wiosną 1939 r. decydowały
jeszcze względy polityki międzynarodowej. Hitler musiał wymyślić jakieś
pośrednie rozwiązanie. Wcześniej bowiem deklarował, że chce tylko ziem
zamieszkałych przez Niemców – dlatego w Monachium postanowiono dać mu Sudety.
Jednak, zajął tereny zamieszkałe przez 7,5 miliona Czechów. Protektorat, czyli
rodzaj czeskiej autonomii w granicach Rzeszy, miał być listkiem figowym. Hitler
myślał pragmatycznie – gdyby zupełnie zlikwidował czeskie państwo, mogłoby
dojść do oporu, a to podważyłoby jego tezę, że czeska państwowość była fikcyjna
i zasługiwałaby na likwidację. Po wrześniu 1939 r., gdy już nie oglądał się na
Londyn i Paryż, chciał mieć nad Wełtawą spokój. Przerzucił koszty na lokalne
władze, a te podjęły grę. Prezydent Emil Hácha i generał Alois Eliáš byli kolaborantami, jeśli spojrzymy na nich zgodnie z dzisiejszymi
kryteriami, ale to nie znaczy, że byli pozbawionymi uczuć narodowych wyrodkami.
Mieli konserwatywne poglądy, byli wykształceni i uformowani w imperium
Habsburgów. Znali doskonale język niemiecki i niemiecką kulturę. Po 1939 r.
byli przeświadczeni, że niemiecka dominacja jest nieuchronna, więc trzeba się
poświęcić i rozsądnie, łagodnie pokierować czeskim losem. Bali się, że w
przeciwnym razie Niemcy sięgną po skończonych łajdaków. Bo w Czechach nie
brakowało faszystów, jak organizacja Flaga. Hácha na początku cieszył się
sporym zaufaniem społecznym. To samo premier Eliáš. To gwarantowało Niemcom
spokój. Czechy z ich przemysłem miały być ważnym elementem gospodarki Niemiec.
Postawienie na krzykliwych faszystowskich oszołomów, którzy nie mieli pojęcia o
rządzeniu, byłoby ryzykowne. Należało więc współpracować z Hachą, ale nie
przeszkadzało to Niemcom straszyć go faszystami. Taka polityka Berlina
uruchomiła morderczy mechanizm. Kolaborant był bowiem przyparty do muru i za
każdym razem, gdy okupant czegoś zażądał, tłumaczył sobie, że jest mniejszym
złem, aż sam zaczął robić rzeczy okropne.
Czeskie władze protektoratu w
1939 r. nie zakładały, że Żydzi zostaną wymordowani. Hácha i Eliáš uważali, że
jeśli nie oni, to Niemcy przejmą żydowskie firmy i tylko zwiększy się niemiecka
przewaga nad czeskim kapitałem i przemysłem. Antysemityzm na tym terenie czaił
się od dawna, ale nie był tak silny jak w Polsce. Liberalne, proeuropejskie
elity narzuciły Czechosłowacji tolerancję i poprawność polityczną. Niechęć do
Żydów wzrosła po Monachium w 1938 r. Ponieważ często funkcjonowali w obrębie
kultury niemieckiej, postrzegano ich jako element świata niemieckiego. Była to
pułapka, z której Żydzi nie mieli wyjścia. Tylko nieliczni, niemal zupełnie
zasymilowani z Czechami, mogli liczyć na pomoc. W ten sposób uratowała się
garstka – może kilkaset osób w skali całej okupacji.
Kolaborowali politycy, ale
Czesi masowo zapisywali się do tworzonych przez nich organizacji. Do Wspólnoty
Narodowej zapisało się niemal sto procent społeczeństwa. Naród aprobował linię
rządu protektoratu, w ten sposób kolaboracja właściwie przestawała być
kolaboracją. Z drugiej strony Czesi po prostu przyjęli postawę wyczekującą. Nie
było bowiem tak, że Czesi nagle pokochali nazistów i poczuli się słowiańskimi
mieszkańcami wielkoniemieckiej Rzeszy. Próbowali przeżyć, a że czuli się słabi
wobec Niemców, to stosowali mimikrę na zasadzie: będziemy udawać, że aprobujemy
niemieckie panowanie, ale po cichu będziemy robić swoje. Zresztą premier Eliáš
utrzymywał kontakt z emigracyjnym rządem Edwarda
Beneša w Londynie. Czeski ruch oporu był niejednolity i
słaby. Organizacja wojskowa za cel stawiała sobie przygotowanie do wystąpienia
przeciw okupantowi i przejęcia w dogodnym momencie kontroli nad krajem. Przez
szereg lat była jednak w głębokiej defensywie, a jej działania miały charakter
głównie wywiadowczy. Opór zbrojny pojawił się dopiero jesienią 1944 r., kiedy
stało się jasne, że do Czech wejdą alianci. Miało to też związek z działaniami
partyzantki radzieckiej. Kulminacją tych przygotowań było powstanie praskie z
maja 1945 r. Organizacje cywilne były równie słabe i także one zajmowały się
głównie zbieraniem dla Londynu informacji na temat Niemców, ich wojsk i
przemysłu. Do 1941 r. przekazywano także informacje od premiera Eliáša, który
współpracował z ruchem oporu, za co zapłacił więzieniem, a potem życiem. Byli
jeszcze komuniści, do 1938 r. działali legalnie. Co prawda, przed 1935 r.,
mieli program antypaństwowy i głosili, że Czechosłowacja to twór imperialistów
oraz, że należy oddać ziemie mniejszościom narodowym, ale potem bronili
republiki i nie uznali Monachium. W latach dwudziestych XX wieku była to partia
masowa, do której należało trzysta tysięcy ludzi. Perspektywa wyzwolenia przez
Związek Radziecki nie jawiła się Czechom jako nieszczęście. To utworzyło
komunistom drogę do władzy.
Następcy Háchy i Eliáša, Jaroslav Krejčí i Emanuel Moravec traktowali współpracę z Niemcami jako trampolinę do własnej kariery.
Krejčí został premierem protektoratu z nadania Hayndricha po aresztowaniu
Eliáša. Moravec, to przypadek szczególny. Dla niego kolaboracja była najpierw
sposobem na zarabianie, dopiero potem stał się apostołem kolaboracji jako minister
szkolnictwa. Doszedł do punktu, w którym chciał Czechów przerobić na narodowych
socjalistów, którzy by się rozpłynęli w niemieckim żywiole. Jeden z jego synów
służył w Wermachcie, drugi w Waffen SS, a trzeci był w Hitlerjugend... To już
był przerażający model totalnej kolaboracji. Tak więc paradoksem jest, że do
udanego zamachu na Rei harda Hayndricha doszło właśnie w Czechach, zwłaszcza że
podziemie było przeciwne tej akcji. Cała akcja została zaplanowana w Londynie i
przeprowadzona przez ludzi stamtąd przysłanych – czeskich cichociemnych.
Czeskie podziemie nie byłoby w stanie takiej akcji przeprowadzić.
Jak Czesi patrzyli wówczas na
Polaków? Z mieszaniną podziwu i lęku. Podziwiali Polaków za to, że mimo
niemieckiej przewagi postawili się. Nie wiem, w jakim stopniu Czesi orientowali
się w sytuacji na ziemiach polskich po 1939 r., bo byli skutecznie odcięci od
informacji. Natomiast powstanie warszawskie było nagłaśniane przez samych
Niemców – dla przestrogi. Szaleni Polacy znów rzucili się do walki i w efekcie
nie ma już Warszawy. Taka postawa faktycznie nie mieściła się w czeskim
pragmatycznym spojrzeniu na rzeczywistość. Przeciętny Czech myślał więc, że
jednak jest lepiej, gdy krew nie spływa ulicami. Samych Czechów podczas wojny
zginęło relatywnie niewielu, ale wymordowano prawie wszystkich czeskich Żydów.
O tym nie można zapominać.
Dziś wiemy, że Czesi przeszli
wojnę suchą stopą, ale wtedy nikt nie mógł tego przewidzieć. Z punktu widzenia
czeskiego patrioty jesienią 1941 r. perspektywy wydawały się ponure. Kraj był
spacyfikowany, rząd współpracował z Niemcami, którzy na wszystkich frontach
odnosili zwycięstwa, a kontrolę nad Protektoratem objął właśnie bezlitosny
Hayndrich... Nie wiadomo wówczas było, że klęska III Rzeszy będzie totalna. To,
że Czechosłowacja została wskrzeszona, było efektem splotu wielu okoliczności i
zasługą Edwarda Beneša, który potrafił dobrze rozegrać sprawę czeską podczas
wojny, a potem umiejętnie skapitalizować to, co ugrał. Beneš umacniał swoją
pozycję w obozie alianckim w tym samym czasie, gdy polski rząd ją tracił.
Dogadał się z Moskwą w 1943 r. za cenę wielkich ustępstw, ale mógł wrócić do
kraju.
Czy w Czechach dyskutuje się o
II wojnie światowej tak jak w Polsce? Te dyskusje mają bardziej piwiarniany
charakter. Czesi zastanawiają się, czy przypadkiem nie powinni się byli bronić
w 1938 r. Mój kolega, historyk, gdy go oprowadzałem po jednym z cmentarzy
wojennych, powiedział ze łzami w oczach, że nam zazdrości. Zapytałem czego –
tych tysięcy ofiar? Odparł, że owszem, ponieśliśmy ofiary, ale uratowaliśmy
honor.
Češi chtěli přežít, a protože se cítili slabí
vůčí Hitlerovi, používali mimikry na principu: budeme předstírat, že souhlasíme
s německou nadvládou, ale tiše bude dělat svoje – řekl pro týdeník „Newsweek”
historik, Piotr Majewski, zaměstnanec
Varšavské univerzity. Češi mají
specifický smysl pro humor a odstup do sebe samých dokonce v těžkých chvílích.
Adolf
Hitler
nejdřív vzal Československu Sudety, potom v březnu
1939 zlikvidoval tento stát. Slováci vyhlásili
nezávislost, a na území Čech a
Moravy byl zřízen protektorát. Hitler viděl Čechy jako
dozorce podrobených
národů. Jako Slované nebyli pro něho partnery. To
však neznamená, že
nepřemýšlel využít Čechy tam, kdy mohli být
použitelní. Obdobné výjimky používal
vůčí Chorvatům, Slovákům nebo Ukrajincům. Byla to
však přechodná řešení, dokud
trvala válka. Ani Hitler, ani Reinhard
Heyndrich neskrývali, že po rozhodujícím vítězství bude nutno
s Čechy něco udělat, nejlépe je vysídlit, protože Čechy a Morava jsou prehistorické
germánské území. V závislosti na tom, jak se budou chovat, část Čechů mohla být
poněmčena, a část vysídlena na Východ právě jako dozorci jiných národů, ale de
facto rovněž jako otroci. Hitler na rozdíl od jiných Slovanů Čechy svým
způsobem respektoval, protože je považoval jako nejvíce podobné Němcům z důvodu
mnohověkých společných dějin. Proto v jeho úvahách kdesi nad Bílým mořem ještě
mohli být použitelní. To však nebyla optimistická perspektiva.
Na
jaře 1939 rozhodovaly ještě
okolnosti mezinárodní politiky. Hitler musel vymyslet
nějaké nepřímé řešení.
Protože dříve deklaroval, že chce pouze území
obydlené Němci – proto bylo v
Mnichově dohodnuto předat mu Sudety. Avšak zabral
území, na kterém bydlelo více
jak 7,5 milionů Čechů. Protektorát, jako nějaký druh
české autonomie v
hranicích Říše, měl být
fíkovým listem. Hitler přemýšlel
pragmaticky – úplné
zrušení českého státu mohlo způsobit odpor,
což mohlo vyvrátit jeho tezi, že
česká státnost byla fiktivní a měla by být
zrušena. Po září 1939, kdy se už
neohlížel na Londýn a Paříž, chtěl mít nad
Vltavou klid. Přehodil náklady na
místní vládu, a ta zahájila hru. Prezident Emil
Hácha a generál Alois
Eliáš
byli kolaboranty, pohlédneme-li na nich podle
dnešních kriterií, což neznamená, že byli
zbavenými národních citů zvrhlíky.
Měli konzervativní názory, byli vzdělání a
zformování v Habsburském impériu.
Dokonale ovládali německý jazyk a německou kulturu. Po
roce 1939 byli
přesvědčení, že německá dominace je neodvratná,
proto je třeba obětovat se a
rozvážně řídit český osud. Báli se, že v
opačném případě Němci sáhnou po
naprosté hlupáky, protože v Čechách nechyběli
fašisté, např. organizace Vlajka.
Hácha se těšil na začátku značnou společenskou
důvěrou. Stejně premiér Eliáš.
To zajišťovalo Němcům klid. Čechy s jejich průmyslem se měly
stát důležitou
součástí hospodářství Německa.
Přijít s volbou fašistických křiklounů a
zblouznilců, kteří neměli ponětí o
vládnutí, by bylo riskantní. Proto museli
spolupracovat s Háchou, ale to nepřekáželo Němcům
strašit ho fašisty. Taková
politika Berlína uvedla do pohybu vražedný mechanismus.
Kolaboranti byli totiž
přitlačeni ke zdi a pokaždé, když okupant něco požadoval,
vysvětloval si to, že
jsou menším zlem, až sami začali dělat věci hrůzné.
Česká vláda protektorátu v roce
1939 nepředpokládala, že Židé budou vyvražděni. Hácha a Eliáš se domnívali, že
pokud ne oni, potom Němci převezmou židovské firmy a německá převaha nad českým
kapitálem a průmyslem se jenom zvětší. Antisemitismus na tomto území byl skrytý
už dávno, ale nebyl tak silný jako v Polsku. Liberální, proevropské elity
vynutily na Československu toleranci a politickou korektnost. Antipatie vůčí
Židům zesílila po Mnichovu v roce 1938. Protože se Židé často pohybovali v
okruhu německé kultury, byli vnímání jako součást německého světa. To byla
nástraha, ze které Židé neměli východiska. Pouze nepočetní, téměř úplně
zasimilování s Čechy, mohli počítat s pomoci. Takto se zachránila hrstka –
možno několik set osob v měřítku celé okupace.
Kolaborovali politici, naopak
Češi se hromadně zapisovali do jimi zakládaných organizací. Do Národní jednoty
se zapsalo téměř sto procent společnosti. Národ schvaloval směřování
protektorátní vlády, takto kolaborace vlastně přestávala být kolaborací. Na
druhou stranu Češi prostě přijali vyčkávací pozici. Nebylo totiž tak, že Češi
najednou se zamilovali do nacistů a si uvědomili, že jsou slovanskými občany
velkoněmecké Říše. Chtěli přežít, a protože se cítili slabí vůči Němcům, proto
používali minihru na principu: budeme předstírat, že souhlasíme s německou
nadvládu, ale tiše budeme dělat své. Ostatně premiér Eliáš udržoval kontakty s
emigrační vládou Edvarda Beneše v Londýně. České odbojové hnutí bylo nejednotné a slabé. Vojenská
organizace si dávala za cíl přípravu povstání proti okupantovi a převzetí v
příznivém momentu kontroly nad zemí. Avšak řadu let byla v hluboké defenzívě, a
její činnost měla hlavně špionážní charakter. Vojenský odpor se objevil teprve
na podzim 1944, když bylo rozhodnuto, že do Čech vstoupí spojenci. Souviselo to
s akcemi sovětského partyzántského hnutí. Vrcholem těchto příprav bylo pražské
povstání z května 1945. Civilní organizace byly stejně slabé a rovněž se
zajímaly hlavně výzvědnou činností pro Londýn s informacemi na téma Němců,
jejich vojsk a průmyslu. Do roku 1941 byly předávány rovněž informace od
premiéra Eliáše, který spolupracoval s odbojovým hnutím, za což zaplatil
vězením a následně životem. Existovali ještě komunisté, do roku 1938 působili
legálně. I když, před rokem 1935, měli protistátní program a hlásali, že
Československo je spiknutím imperialistů a také, že je nutno odevzdat zemi
národnostním menšinám, ale potom bránili republiku a neuznali Mnichov. Ve
dvacátých letech XX. století to byla početná strana, do které patřilo třístá
tisíc lidí. Perspektiva osvobození Sovětským svazem se nejevila Čechům jako
neštěstí. To umožnilo komunistům převzít později vládu.
Nástupci Háchy a Eliáše, Jaroslav Krejčí a Emanuel Moravec
brali spolupráci s Němci jako trampolínu do
vlastní kariéry. Krejčí se stal
premiérem protektorátu s pověření Hayndricha po
uvěznění Eliáše. Moravec je
zvláštním případem. Pro něho kolaborace
byla nejdříve způsobem na vydělávání
peněz, teprve potom se stal apoštolem kolaborace jako ministr
školství. Došel k
bodu, kdy chtěl Čechy předělat na národní socialisty,
kteří by se rozplynuli v
německém živlu. Jeden z jeho synů sloužil ve Wehrmachtu,
druhý ve Waffen SS, a
třetí byl v Hitlerjugend... To už byl děsivý model
totální kolaborace. Proto je
paradoxem, že k úspěšnému atentátu na
Reiharda Hayndricha došlo právě v
Čechách, zejména proto, že ilegalita nebyla nakloněna
této akci. Celá akce byly
naplánována v Londýně a provedena lidmi
poslanými odtamtud – českými
výsadkáři.
České ilegální organizace nebyly schopny tuto akci
provést.
Jak Češi tehdy hodnotili Poláky? Se směsicí obdivu a obav. Obdivovali Poláky,
že přes německou převahu se postavili Němcům. Nevím,
do jakého stupně se Češi orientovali v situaci na
polském území po
roce 1939, protože byli úspěšně odříznutí
od informací. Naopak varšavské
povstání bylo nahlásněno samotnými Němci
– pro výstrahu. Šílení Poláci
se opět
vrhli do boje a výsledkem je, že Varšavy už není.
Takový postoj fakticky nebyl
možný v českém pragmatickém
chápání reality. Průměrný Čech si myslel,
že přece
je lépe, když krev neteče ulicemi. Samotných Čechů za
války zahynulo relativně
málo, ale vyvražděni byli téměř všichni
čeští Židé. Na to nelze zapomenout.
Dnes víme, že Češi prošli válku
suchou stopou, ale tehdy nikdo to nemohl tušit. Z pohledu českého vlastence na
podzim 1941 se perspektivy zdály chmurné. Země byla zpacifikována, vláda
spolupracovala s Němci, kteří vítězili na všech frontách a kontrolu nad
Protektorátem právě převzal ukrutný Heyndrich.... Tehdy se nevědělo, že porážka
III Říše bude totální. Vzkříšení Československa bylo důsledkem shodou mnoha
okolností a zásluhou Edvarda Beneše, který uměl dobře rozehrát českou otázku za
války, a potom umně zkapitalizovat to co uhrál. Beneš upevňoval svou pozici
mezi spojenci ve stejné době, kdy polská vláda ji ztratila. Dohodl se s Moskvou
v roce 1943 za cenu velkých ústupků, ale mohl se vrátit do země.
Diskutuje se v Čechách o II
světové válce, jako je tomu v Polsku? Tyto diskuze mají spíše hospodský
charakter. Češi přemýšlejí, zda se náhodou neměli v roce 1938 bránit. Můj
kolega, historik, když jsem mu ukazoval jeden vojenský hřbitov, řekl se slzy v
očích, že nám závidí. Zeptal jsem ho, čeho – těch tisíců obětí? Odpověděl, že
zajisté, utrpěli jsme oběti, ale zachránili jsme čest.
Źródło: „NEWSWEEK” 7/2022
Pożegnaliśmy w 2021 roku
Irena Landowa (90, Sucha Górna), Anna Maiwaldowa (78, Sucha Górna), Jadwiga
Tačárowa (71), mgr Roman Żyła (90, Czeski Cieszyn-Mistrzowice) –
nauczyciel, działacz PZKO, Eugenia Gmuzdkowa (94, Karwina-Mizerów), Zbigniew
Kożusznik (74, Orłowa-Lutynia), Maria Szwedowa (81, Stonawa), Helena
Matulowa, Władysław Legierski (69, Karpętna), Emilia Bobek (87) – aktorka Sceny Polskiej, Helena
Szczerbowa (89, Trzyniec), Teresa
Kantorowa (92, Jabłonków), Maria
Cymorek (76, Czeski Cieszyn), inż.
Tadeusz Bonczek (89, Czeski Cieszyn), Jan Gałuszka (75, Sucha Górna), Józef Dworok (72, Sucha Górna), Anna Brodowa (Karwina-Raj), Jan Czudek (72, Jabłonków), Tadeusz
Klotek (66, Hawierzów), Bogusław
Łabudek (76, Hawierzów-Błędowice), Eugenia Matanogowa (76, Hawierzów), Adam Palowski (77, Karwina) – społecznik, członek zespołów folklorystycznych „Gorole”
i Błędowice”), Andrzej Bury (79, Kojkowice), Wanda Gachowa (90, Czeski Cieszyn), Aniela
Janitkowa (85, Trzyniec), inż.
Józef Wałoszek (97, Karwina) – działacz PZKO,
Władysław Pęcikiewicz (87, Karwina), Bruno Wróbel (77, Sucha Górna), Stanisław
Fusek (68, Piotrowice-Zawada), ks. Jan Niedoba (71) – pastor parafii LEKAW w Bystrzycy, mgr
Bronisława Drózd (83, Wędrynia), Leszek Lalurny (65, Łąki nad Olzą), Małgorzata
Kalinowa (87, Olbrachcice), Stanisław
Kohut „Czatar” (67, Mosty koło Jabłonkowa), Jan Pieknik (67, Trzycież), inż. Josef
Bocek (Sucha Górna), Aniela
Mulkowa (Orłowa) – członkini chóru mieszanego „Zgoda” w
Orłowie-Lutyni, Andrzej Pilch (81, Karwina), inż. Emilian
Niesłanik (86, Czeski Cieszyn), Maryla
Gemrot (Jabłonków), inż.
Zdzisław Pitala (88, Karwina), Bruno Hampel (62, Olbrachcice), Piotr Lipka (69, Karwina-Raj), inż.
Eugeniusz Cieńciała (94, Czeski Cieszyn), inż. Władysław Pasz (91, Orłowa-Łazy) – nauczyciel Technikum Maszynowego w Karwinie, Helena Fröhlichowa (63, Stonawa), Anienka
Wranik (81, Żywocice), Liba
Staszkowa, Jan Ciupa (87 Olbrachcice), Maria
Janotowa (87, Marklowice Dolne), Gabriela
Kotajna (88, Trzyniec), Bronisław
Brzuchański (66, Nawsie), Krystyna
Bezděk (75, Karwina-Kopalnie) – zamieszkała w Jindřichowie
Hradcu, Maria Hojdysz (70, Trzyniec), Eugeniusz
Duda (79, Czeski Cieszyn), Franciszek
Kolarz (83, Karwina-Raj), Tadeusz
Szeliga (70, Skrzeczoń), Anna
Kretkowa (76, Karwina-Granice), Stefania
Czudek (84, Gródek), inż.
Stanisław Gojniczek (72, Trzyniec), Halina Branna (82, Czeski Cieszyn) – nauczycielka, działaczka PZKO, Stanisław Matykiewicz (70, Karwina-Raj), Jana Labska (Čerčany), Marta Swaczynowa (85, Karwina-Frysztat), Janusz Lasota, Walter Stryja (78, Darków), Wiesław
Przeczek (60, Nawsie) – dziennikarz, przewodniczący
Zaolziańskiego Towarzystwa Fotograficznego, inż.
Markéta Hudcowa (68, Trzyniec), MUDr Kazimierz Swaczyna (Stonawa), Józef Kunschke (86, Orłowa-Lutynia), Lech Piszut (82, Żuków Górny), Józef Istel (80, Karwina), mgr Adam
Wałach (37, Czeski Cieszyn) – chórzysta „Canticorum
Novum”, Gabriela Frankowa (89, Karwina-Mizerów), Gertruda
Sabela (82, Ligotka Kameralna), Jan Wojtas (91, Wędrynia), Emilia Baron (90, Mosty koko Jabłonkowa), Anna Gradkowa (99, Olbrachcice), Leszek Firla (80, Stonawa) – zamieszkały w Pilźnie, Jan
Noga (95, Nydek), MUDr
Józef Wendrinski (79, Hawierzów-Sucha), Jan Mrózek (85, Karwina-Nowe Miasto), inż. Tadeusz
Stec (86, Trzyniec-Końska), inż.
Vanda Procházkowa (78, Czeski Cieszyn), Anna Wacławikowa (97, Czeski Cieszyn), Stanisław
Kula (78, Łąki), Alena
Kołorzowa (64, Hawierzów-Błędowice), Bronisława Kalinowa (88, Olbrachcice), Marta
Molinowa (87, Trzycież), Franciszka
Madziowa (88, Wędrynia), Maria
Bykowska (Boconowice),. inż.
Zygmunt Wajner (77, Cierlicko), Helena Kadłubcowa (86, Ropica), Wanda Krzywoń (89, Hawierzów-Błędowice), Jana Branna (60, Kocobędz), Ula Ondrusz (62, Orłowa), Anna
Ciesarowa (87, Kocobędz), Zdzisław
Fierla (82, Karwina-Mizerów) – zasłużony członek PTTS
Beskid Śląski w RC, inż. Tadeusz
Smugała (54, Cierlicko) – prezes Domu Polskiego Żwirki i
Wigury, prezes Macierzy Szkolnej w RC, Rudolf
Popiołek (91, Hawierzów), Erika
Proboszowa (Czeski Cieszyn), Danuta
Białożytowa (87, Gródek), Małgorzata
Palowska (Karwina), Stanisław
Tlołka (73, Orłowa-Łazy), inż.
Stanisław Zawadzki (70, Czeski Cieszyn), Józef Worek – członek zespołu śpiewaczego „Hutnik”,
Bolesław Adamczyk (87, Orłowa-Lutynia), Karol Kincel (83, Ropica), Marian Godula (54, Hawierzów-Sucha), inż. Karol
Recmanik (95, Stonawa), mgr
Piotr Żabiński (84, Stonawa) – nauczyciel,
działacz społeczny, członek COEXISTENTII, Helena
Macura – nauczycielka, MUDr
Kazimierz Feber (85, Łąki), MUDr Jan Kufa (90, Karwina-Frysztat), Krystyna Farnik (77, Czeski Cieszyn) – dyrektorka gnojnickiego przedszkola, Emilia Plintowa (Ligotka Kameralna), Józef Josiek (89, Leszna Dolna), Ewa
Podstawkowa (59, Marklowice Dolne), Lidia
Gawlasowa (92, Stonawa), JUDr
Wanda Kroczkowa (89, Czeski Cieszyn), Anna Szkanderowa (86, Boconowice), Jarosław
Podgrabiński (86, Karwina-Nowe Miasto), Karol Fiedor (93, Trzyniec), Anna
Kniezkowa (88, Czeski Cieszyn), mgr
Stanisław Łupiński (93, Nawsie) – nauczyciel i
społecznik, Leon Świder (88, Hawierzów), Bogusław
Szkuta (Niebory) – działacz PZKO, Danuše Smolowa (66, Hawierzów-Sucha Średnia), Tadeusz
Szebesta (90, Karwina-Raj), Czesław
Michałek (80, Stonawa), Gerhard
Raszka (79, Hawierzów), Leopoldina
Pierchałowa (83, Karwina-Mizerów), Anna
Brachaczkowa (91, Bystrzyca), Hildegarda
Cachlowa (91, Karwina), Tadeusz
Judaszewicz (91, Trzyniec), Elżbieta
Siudowa (76, Sucha Górna), Olga
Wacławikowa (91, Orłowa), Józef
Grycz (62, Trzyniec-Końska), Dorota
Doležal (65, Czeski Cieszyn), inż.
Czesław Walica (70, Karwina), Emilia Nieboras (94, Trzyniec), Antoni Łacek – długoletni pracownik ZG PZKO, Stanisława
Sucha (90, Gródek), Irena
Maria Owczarzy (74, Karwina-Raj), Zdzisław Wania (72, Trzyniec), Ilza Zuczkowa (91, Karwina-Frysztat), inż. arch.
Janusz Gałuszka (69, Karwina), Helena Kapustka (95, Leszna Górna), Jan Nytra (98, Karwina-Raj), Oto Rzyman (76, Sucha Górna), Krystyna
Szczerba (69, Karwina), Jadwiga
Niemiec (84, Stonawa) – nauczycielka, Emilia Martynkowa (91, Czeski Cieszyn), Andrzej
Przyhoda (trzyńczanin z Czeskiego Cieszyna), inż. Janusz Kupka (74, Karwina), Halina
Szkopkowa (66, Karwina-Nowe Miasto), Janka Janiczek (Ligotka Kameralna), Arnošta
Brodowa (Karwina-Raj), Władysław
Cieślar – nauczyciel, Stanisław
Kędzior (64, Hawierzów-Błędowice), inż. Alexander Szurman (77, Kocobędz).
Nekrologi
Dnia 27 września 2021 r. zmarł w wieku 84 lat śp.
Mgr. Piotr ŻABIŃSKI, zamieszkały w Stonawie,
emerytowany nauczyciel i dyrektor Średniej Szkoły Zdrowotnej w Karwinie,
działacz Miejscowego Koła PZKO w Stonawie, w okresie 1994-2002 radny za ruch
polityczny COEXISTENTIA w Stonawie, działacz Rady Republikowej ruchu
politycznego COEXISTENTIA. Wyrazy głębokiego współczucia Rodzinie składają
członkowie ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA-EGYUTTÉLÉS.
Dnia 15 stycznia 2022 r. zmarł w wieku 90 lat śp.
inż. Jan SZNAPKA, zamieszkały w Karwinie-Raju,
były prezes Miejscowego Koła PZKO w Karwinie-Starym Mieście, członek chóru
męskiego „Hejnał-Echo”, działacz Grupy Gminnej COEXISTENTII-WSPÓLNOTY w
Karwinie, w okresie 1998-2014 angażuje się w polityce komunalnej w Karwinie.
Członkowie Polskiej Sekcji Narodowej COEXISTENTII proszą o przyjęcie wyrazów
najszczerszego współczucia.
Dnia 28 stycznia 2022 r. zmarł w wieku 80 lat śp.
inż. Emil MACURA, zamieszkały w
Hawierzowie-Błędowicach, działacz Miejscowego Koła PZKO w Błędowicach, członek
Rady Republikowej ruchu politycznego COEXISTENTIA. Był kontynuatorem
działalności swojego brata, śp. inż. Edwina Macury. Wyrazy szczerego
współczucia córkom Wandzie i Halinie z Rodzinami oraz całej bliższej i dalszej
Rodzinie zmarłego składają członkowie ruchu politycznego
COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA-EGYUTTÉLÉS.
Dnia 5 lutego 2022 r. zmarł w wieku 85 lat śp.
Edward KOLONDRA, zamieszkały w Marklowicach
Dolnych, działacz Miejscowego Koła PZKO w Marklowicach Dolnych i Grupy Gminnej
ruchu politycznego COEXISTENTIA w Piotrowicach koło Karwiny, lider listy
wyborczej w 2010 roku. Wyrazy głębokiego współczucia Rodzinie składają
działacze Polskiej Sekcji Narodowej COEXISTENTII-WSPÓLNOTY.
Z ostatniej chwili: Rosja grozi
atakiem na Ukrainę
Aktuálně: Rusko hrozí útokem na Ukrajinu
Cały demokratyczny Zachód jest zjednoczony i
wspiera Ukrainę. W wypadku ataku zbrojnego Federacji Rosyjskiej na Ukrainę
przyjęte będą wobec Rosji dotkliwe restrykcje ekonomiczne. Stany Zjednoczone i
państwa Unii Europejskiej przekazują Ukrainie konkretną pomoc wojskową i
humanitarną. Wszystko wskazuje na to, że Władimir Putin podjął już decyzję i
czeka na pretekst, aby dać sygnał do rozpoczęcia ataku swoim żołnierzom.
Rosyjskie siły zbrojne są rozmieszczone wzdłuż granicy z Ukrainą. Na ten moment
jest to 190 tysięcy żołnierzy konwencjonalnych i nieregularnych sił lądowych –
wzdłuż całej granicy rosyjsko-ukraińskiej, na granicy białorusko-ukraińskiej,
na okupowanym Krymie i na Morzu Czarnym. Agencja Reutera dodaje, że z
okupowanego Doniecka od rana słychać kolejne eksplozje, zginęli dwaj żołnierze
ukraińscy. 20.2.2022 r.
Celý
demokratický Západ je sjednocen a
podporuje Ukrajinu. V případě vojenského útoku
Ruské federace na Ukrajinu budou
přijaty vůči Rusku citelné ekonomické sankce.
Spojené státy a státy Evropské
unie poskytuji Ukrajině konkrétní vojenskou a
humanitární pomoc. Všechno
poukazuje na to, že Vladimír Putin již rozhodl a čeká na
záminku, aby dal
signál svým vojákům k zahájení
útoku. Ruské ozbrojené síly jsou
rozmístěny
podél hranice s Ukrajinou. Na ten moment je to 190 tisíc
vojáků konvenčních a
nepravidelných vojenských pozemních jednotek
– podél celé rusko-ukrajinské
hranice, na bělorusko-ukrajinské hranici, na obsazeném
Krymu a v Černém moři. Agentura
Reutera dodává, že z obsazeném Doněcka je od
rána slyšet pokračující palba,
zahynuli dva ukrajinští vojáci. 20.2.2022.
Ukraiński posterunek
w obwodzie donieckim na Ukrainie
Ukrajinská hlídka v doněckém obvodu na
Ukrajině (21.1.2022
r.)
*********************************************************************************************************
„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy”,
wydawca / kiadó / vydavatel: Organizacja Pożytku Publicznego Koexistencia opp.
/ Koexistencia o.p.s. Közhasznú társaság / Obecně prospěšná společnost
Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / a kiadó címe / adresa
vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / ul. Strzelnicza
209/28, rada redakcyjna / szerkesztőbizottság / redakční rada: Tadeusz Toman (redaktor
naczelny / főszerkesztő / šéfredaktor), Zoltán Domonkos, Arpád Kosár, Władysław
Drong, Bogusław Kaleta, zamknięcie numeru / lapzárta / uzávěrka čísla: 21. 2.
2022, treść numeru zamieszczona na stronach internetowych www.coexistentia.cz, w formie drukowanego zeszytu gazeta jest przekazywana
instytucjom i archiwom, czytelnikom wyłącznie na zamówienie / a kiadvány
nyilvánosan elérhető a www.coexistentia.cz
honlapon, nyomtatott formában újságunkat
intézmények és
archívumok számára készítjük,
olvasók számára csak megrendelésre / obsah
čísla
zveřejněn na webových stránkách www.coexistentia.cz, v tištěné podobě jsou noviny poskytovány institucím a
archivům, čtenářům pouze na objednávku