*************************************************************************************************************

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

 

Gazeta członków ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA

A COEXISTENTIA-EGYÜTTÉLÉS politikai mozgalom tagjainak lapja

Noviny členů politického hnutí COEXISTENTIA-SOUŽITÍ

 

www.coexistentia.cz

 

nr 103  (3/2020)                       6.5.2020 r.

*************************************************************************************************************

 Uroczystość wspomnieniowa u grobu męczennika Jánosa Estrházyego na cmentarzu w Pradze-Motolu w dniu 7.3.2020 r. (zdjęcie: János Kokes) 

Emlékünnepség a mártír Esterházy János sírjánál a Prága – Motol-i temetőben, 2020 március 7-én (fénykép: Kokes János) 

Vzpomínková slavnost u hrobu mučedníka Jánose Estrházyho na hřbitově Praha-Motol dne 7.3.2020 (foto: Jan Kokes)

 

Ranking państw według wolności prasy 

Stupnice zemí podle svobody tisku

 

Międzynarodowa organizacja pozarządowa Reporterzy bez Granic (Reports Sans Frontiárés) opublikowała 21.4.2020 r. ranking państw według wolności prasy. – Polska spadła w nim na 62 miejsce, powodem jest rosnąca fala nienawiści w mediach – napisała Dominika Bychowska z Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka. Również Republika Czeska opuściła prestiżową grupę dwudziestu krajów i była zaszeregowana do drugiej kategorii państw, gdzie sytuacja jest „zadawalająca“.

 

Mezinárodní nevládní organizace Reportéři bez hranic zveřejnila 21.4.2020 stupnici zemí podle svobody tisku. – Polsko se propadlo na 62. místo, důvodem je rostoucí vlna nesnášenlivosti v médiích – napsala Dominika Bychowská z Helsinské nadace lidských práv. Rovněž Česká republika opustila prestižní skupinu první dvacítky zemí a byla zařazena do druhé kategorie států, kde je situace „uspokojivá“.

Mapa wolności prasy 

Mapa svobody tisku

 

Uwagi do mapy / poznámky k mapě:

NIE KLASYFIKOWANO / NENÍ KLASIFIKOVÁNO

SYTUACJA DOBRA / DOBRÁ SITUACE

SYTUACJA ZADAWALAJĄCA / USPOKOJIVÁ SITUACE

ZNACZNE PROBLEMY / ZNATELNÉ PROBLÉMY

SYTUACJA TRUDNA / OBTÍŽNÁ SITUACE

SYTUACJA BARDZO TRUDNA / VELMI ZÁVAŽNÁ SITUACE

 

Ranking wolności prasy – kolejność państw / Stupnice

svobody tisku – pořadí států

Kolejność / pořadí

Państwo / stát

1.

Norwegia / Norsko

2.

Finlandia / Finsko

3.

Dania / Dánsko

4.

Szwecja / Švédsko

5.

Holandia / Holandsko

6.

Jamajka / Jamajka

7.

Kostaryka / Kostarika

8.

Szwajcaria / Švýcarsko

9.

Nowa Zelandia / Nový Zéland

10.

Portugalia / Portugalsko

11.

Niemcy / Německo

12.

Belgia / Belgie

13.

Irlandia / Irsko

14.

Estonia / Estonsko

15.

Islandia / Island

16.

Kanada / Kanada

17.

Luksemburk / Lucembursko

18.

Austria / Rakousko

19.

Urugwaj / Uruguay

20.

Surinam / Surinam

 

 

22.

Łotwa / Lotyšsko

26.

Australia / Austrálie

28.

Litwa / Litva

29.

Hiszpania / Španělsko

32.

Słowenia / Slovinsko

33.

Słowacja / Slovensko

34.

Francja / Francie

35.

Wielka Brytania / Velká Británie

40.

Republika Czeska / Česká republika

41.

Włochy / Itálie

42.

Południowa Korea / Jižní Korea

43.

Tajwan / Thajsko

45.

Stany Zjednoczone / Spojené státy

48.

Rumunia / Rumunsko

59.

Chorwacja / Chorvatsko

60.

Gruzja / Gruzie

62.

Polska / Polsko

65.

Grecja / Řecko

66.

Japonia / Japonsko

84.

Albania / Albánie

88.

Izrael / Izrael

89.

Węgry / Maďarsko

96.

Ukraina / Ukrajina

111.

Bułgaria / Bulharsko

149.

Rosja / Rusko

153.

Białoruś / Bělorusko

154.

Turcja / Turecko

 

 

170.

Arabia Saudyjska / Saudská Arabie

171.

Kuba / Kuba

172.

Laos / Laos

173.

Iran / Irán

174.

Syria / Sýrie

175.

Wietnam / Vietnam

176.

Dżibutti / Džibutti

177.

Chiny / Čína

178.

Erytrea / Eritrea

179.

Turkmenistan / Turkmenistán

180.

Korea Północna / Severní Korea

 

Wykład o Władysławie Młynku 

Přednáška o Władysławu Młynkovi

 

Bohaterem spotkania Międzygeneracyjnego Uniwersytetu Regionalnego PZKO, które odbyło się 5.3.2020 r. w Czeskim Cieszynie, był nauczyciel, literat, animator kultury Władysław Młynek (1930-1997). O jego poezji mówiła Janina Raclavska z Uniwersytetu Ostrawskiego. Wykład przeplatany był fragmentami twórczości, które przedstawił Karol Suszka. Uczestnicy spotkania mieli okazję obejrzeć wystawę „Władysław Młynek. Śpiywy Gorola“, którą przygotował Marian Steffek z Ośrodka Dokumentacyjnego Kongresu Polaków.

 

Hrdinou setkání Mezigenerační regionální univerzity PZKO, které se konalo 5.3.2020 v Českém Těšíně, byl učitel, spisovatel, kulturní animátor Władysław Młynek (1930-1997). O jeho poezii mluvila Jana Raclavská z Ostravské univerzity. Přednáška byla doplněna úryvky jeho tvorby, kterou přednesl Karol Suszka. Účastníci setkání měli možnost zhlédnout výstavu „Władysław Młynek, Zpěvy Gorola“, kterou připravil Marian Steffek z Dokumentačního střediska Kongresu Poláků.

 

 Wystawa „Władysław Młynek.Śpiywy Gorola“ / Výstava „Władysław Młynek. Zpěvy Gorola“

 

„Nora“ w Scenie Polskiej Teatru Cieszyńskiego 

„Nora“ v Polské scéně Těšínského divadla

 

W sobotę 15.2.2020 r. Scena Polska Teatru Cieszyńskiego wystawiła w premierze dramat norweskiego pisarza Henryka Ibsena „Nora“. Spektakl wyreżyserował warszawski artysta Michał Zdunik. Rolę Nory zagrała Joanna Gruszka. Spektaklu poza Czeskim Cieszynem z powodu epidemii koronawirusa nie udało się zespołowi zagrać.

 

V sobotu 15.2.2020 v premiéře zahrála Polská scéna Těšínského divadla drama norského spisovatele Henrika Ibsena „Nora“. Hru režíroval varšavsky umělec Michal Zdunik. Roli Nory zahrála Joanna Gruszka. Z důvodu epidemie koronaviru se souboru nepodařilo hru zahrát mimo Český Těšín.

 

Joanna Gruszka i Marcin Kaleta w sztuce Sceny Polskiej „Nora“ 

Joanna Gruszka a Marcin Kaleta ve hře Polské scény „Nora“

 

Zapisy do polskich szkół – terminy 

Zápisy do polských škol – termíny

 

Zapisy do klas pierwszych szkół podstawowych odbywają się w tym roku bez obecności dzieci i najlepiej również bez rodziców, którzy powinni wykorzystać e-mail, skrzynkę datową lub pocztę. W związku z pandemią koronawirusa zadecydowało tak Ministerstwo Szkolnictwa, Młodzieży i Wychowania Fizycznego. Zapisy do obowiązkowego uczęszczania do szkoły przebiegają zgodnie z przepisami prawnymi, jednak z odstąpieniem od niektórych tradycyjnych metod. / Zápisy do prvních tříd základních škol se letos konají bez přítomností dětí a nejlépe i bez rodičů, kteří se ozvou e-mailem, datovou schránku nebo poštou. V souvislosti s koronavirovou pandemií o tom rozhodlo Ministerstvo školství, mládeže a tělovýchovy. Zápisy k povinné školní docházce probíhají v souladu s právními předpisy, avšak s upuštěním od některých tradičních postupů.

Polskie szkoły podstawowe (1-9 kl.) – Polské základní školy (1-9. tř.):

Bystrzyca / Bystřice – 1-30.5.2020

Czeski Cieszyn / Český Těšín – 1-17.5.2020

Gnojnik / Hnojník – 1-27.5.2020

Hawierzów-Błędowice / Havířov-Bludovice – 6-17.5.2020

Jabłonków / Jablunkov – 6-30.5.2020

Karwina-Frysztat / Karviná-Fryštát – 1-28.5.2020

Lutynia Dolna / Dolní Lutyně – 6-24.5.2020

Sucha Górna / Horní Suchá – 1-7.5.2020

Trzyniec / Třinec – 27-30.5.2020

Wędrynia / Vendryně – 1-30.5.2020

Polskie szkoły małoklasowe (1-5 kl.) – Polské málotřídní školy (1-5. tř.)

Bukowiec / Bukovec – 1-9.5.2020

Cierlicko / Těrlicko – 7-17.5.2020

Czeski Cieszyn-Sibica / Český Těšín-Svibice – 1-17.5.2020

Gródek / Hrádek – 1-30.5.2020

Łomna Dolna / Dolní Lomná – 6-30.5.2020

Koszarzyska / Košařiska – 1-17.5.2020

Milików / Milíkov – 1-30.5.2020

Mosty koło Jabłonkowa / Mosty u Jablunkova – 7-24.5.2020

Nawsie / Návsí – 7.5.2020

Olbrachcice / Albrechtice – 6-30.5.2020

Oldrzychowice / Oldřichovice – 27-30.5.2020

Orłowa-Lutynia / Orlová-Lutyně – 6-17.5.2020

Ropica + Niebory / Ropice + Nebory – 28.5.2020

Stonawa / Stonava – 1-30.5.2020

Trzyniec-Taras / Třinec-Terasa – 27-30.5.2020

 

Zapisy do polskich szkół – dyrektorzy szkół komentują 

Zápisy do polských škol – ředitelé škol komentují

 

Anna Jeż (Trzyniec / Třinec) – Smucimy się z tego powodu, że nie zobaczymy naszych przyszłorocznych pierwszoklasistów, ponieważ uważamy, że osobisty kontakt jest niezmiernie ważny. Niemniej jednak postanowiliśmy już, że kiedy przeminie ta sytuacja i wrócimy do szkoły, zorganizujemy spotkanie zapoznawcze uczniów zapisanych do pierwszej klasy z naszą placówką („Głos“, 3.4.2020 r). / Zarmucuje nás, že neuvidíme naše budoucí prvňáky, protože pokládáme, že osobní kontakt je nesmírně důležitý. Nicméně jsme už rozhodli, že když tato situace pomine a vrátíme se do školy, uspořádáme seznamovací setkání žáků zapsaných do první třídy s našim zařízením.

Monika Pláškowa (Sucha Górna / Horní Suchá) – Zapisy z udziałem dzieci pozwalały nam na zweryfikowanie ich poziomu dojrzałości szkolnej. Zawsze też mieliśmy dla dzieci przygotowane upominki, które niejako podnosiły doniosłość tego wydarzenia, jakimi są zapisy do szkoły. Dlatego jak będzie to tylko możliwe, to z wielką radością spotkamy się z dziećmi i rodzicami  („Głos“, 3.4.2020 r). / Zápisy za účasti dítěte nám umožňovaly prověřit úroveň jejich školní vyspělosti. Vždy jsme měli rovněž připravené dárky, které jaksi zvyšují význam této události. Proto, když to jen bude možné, rádi se setkáme s dětmi a rodiči.

Maryla Hlávka-Kraina (Mosty koło Jabłonkowa / Mosty u Jablunkova) – Kiedy podczas zapisów nauczycielka rozmawiała z dzieckiem, ja w tym czasie przeprowadzałam wywiad z rodzicami. Pytałam o alergie, problemy logopedyczne, interesowałam się, czy dziecko będzie chodziło do świetlicy. Prócz tego mogłam obserwować, jak dziecko sobie radzi i w razie czego skierować go jeszcze do poradni, ponieważ sami rodzice zwykle nie widzą tego, co my widzimy. Na zapisy do mosteckiej podstawówki miało przyjść w tym roku dwoje dzieci. Szkoda, że tak się potoczyły sprawy, bo dzieci cieszyły się na ten dzień, a ja z nimi. Może poproszę, żeby wysłały do mnie chociaż rysunek, byśmy mieli jakąś interakcję. Będę dzwoniła też do rodziców, żeby dowiedzieć się czegoś więcej o ich dzieciach („Głos“, 3.4.2020 r). / Když při zápisech učitelka mluvila s dítětem, já jsem tehdy prováděla rozhovor s rodiči. Ptala jsem se o alergie, logopedické problémy, zajímala jsem se, zda dítě bude navštěvovat družinu. Kromě toho mohla jsem pozorovat, zda dítě si dobře vede a poslat ho ještě, když to bude nutné, do poradny, protože samotní rodiče obvykle nevidí to, co vidíme my. K zápisům do mostecké základní školy měly letos přijít dvě dětí. Škoda, že věci dostaly takový spád, protože děti se těšily na tento den, a my spolu s nimi. Možná poprosím, aby mi zaslaly alespoň obrázek, abychom měli nějakou zpětnou vazbu. Budu telefonovat rodičům, abych se dozvěděla něco více o jejich dětech.

Bogdan Sikora (Bystrzyca / Bystřice) – Aby nie ograniczyć zapisów do anonimowego wydarzenia, planuję osobiście odwiedzić zapisanych na pierwszy rok pierwszoklasistów. Razem z kierowniczką przedszkola i nauczycielką 1. klasy wsiądziemy w samochód i spróbujemy podjechać do ich domów, żeby z odpowiedniej odległości pozdrowić dzieciaki i przekazać im upominki. Wszystko będzie zależało od rodziców, czy zgodzą się na taką wizytę. Jej data zostanie dopiero ustalona („Głos“, 3.4.2020 r). / Aby se zápisy neomezovaly na anonymní událost, plánuji osobně navštívit děti zapsané do první třídy. Spolu s ředitelkou mateřské školy a učitelkou 1. třídy nastoupíme do auta a zkusíme přiblížit se  k jejich domům, abychom z náležité vzdálenosti pozdravili děti a předali jim dárky. Vše bude záviset na rodičích, zda budou souhlasit s takovou návštěvou. Její datum bude teprve určeno.

 

Ropica: dzieci o swojej szkole 

Ropice: Děti o své škole

 

Dodatek marcowego numeru miesięcznika „Zwrot“ poświęcony jest polskim szkołom w okresie przed zapisami do klasy pierwszej. Małoklasówkę w Ropicy prezentują wypowiedzi uczniów. / Příloha březnového čísla měsíčníku „Zwrot“ je věnována polským školám v období před zápisy do prvních tříd. Málotřídku v Ropici představují vyjádření žáků.

 

– Moja szkoła jest najlepsza na świecie. Moim ulubionym przedmiotem jest matematyka. Bardzo lubię jeździć na wycieczki, ostatnio byliśmy w Koziej Zagrodzie w Brennej. (M. C., 2. klasa)

– W naszej szkole jest fajnie, dlatego, że nigdy się nie nudzę. Jest wesoła i zabawna. Na spotkaniu z panem Marcinem Pałaszem mogliśmy sobie kupić książki. (M. K., 2. klasa)

– Lubię moją szkołę, dlatego że są tu bardzo miłe i sympatyczne panie nauczycielki. Wymyślają fajne wycieczki, które bardzo mi się podobają. Mieliśmy w klasie pokaz mody, wybory Miss, Dzień Misia Pluszowego. Ja najbardziej lubię lekcje wychowania fizycznego i lekcje przyrody. Poznałam nowych kolegów a ci, których znałam od przedszkola, też są bardzo mili i fajni. Na przerwach możemy bawić się i grać w różne gry. Ta szkoła to super! (A. O., 3. klasa)

– Podoba mi się, że wyjeżdżamy na wycieczki. Na wycieczce do ZOO dowiedziałam się wiele ciekawych rzeczy, na przykład dlaczego flamingi są różowe. Mam w szkole dużo przyjaciółek, z którymi mogę bawić się na przerwach. (A. T., 4 klasa)

– Uwielbiam naszą szkołę, bo kiedy skończymy przerabiać lekcje, to jedziemy do Cieszyna i zwiedzamy go. Nauczymy się czegoś nowego, a nie siedzimy przy tym w ławce! Oglądamy zabytki, chodzimy po rynku, szukamy w lasku miejskim cieszynianki i innych wiosennych kwiatków. Możemy sobie kupić lody lub rurkę z bitą śmietaną. Kiedy jest ładnie, na lekcji przyrody wychodzimy na podwórko z zeszytami i tam się uczymy. (D. Č, 5. klasa)

– Moja szkoła jest ciekawa. W tym roku mieliśmy Wieczór Afrykański. Prowadziłem z kolegami z klasy licytację, a zebrane pieniądze wysłane były do Afryki. O Afryce opowiedział nam pan Samuel z Demokratycznej Republiki Konga, który przyszedł do naszej klasy ze swoją żoną i córeczką. W szkole mamy różne atrakcyjne projekty, np.: Smaczne i zdrowe śniadanie domowe, Dzień Owocowy, Dzień Wiedzy o Pingwinach. Naszą klasę odwiedził pan, który kilka miesięcy spędził na Antarktydzie, gdzie obserwował życie pingwinów. Mamy też różne ciekawe kółka. W ramach Kółka Młodego Europejczyka uczymy się o państwach Europy, notujemy ciekawostki, a potem gotujemy przysmaki pochodzące z omawianego państwa. Lubię moją szkołę! (M. C., 5. klasa).

 

– Moje škola je nejlepší na světě. Mým oblíbeným předmětem je matematika. Velmi rád jezdím na výlety, naposledy jsme byli v Kozí zahradě v Brenné. (M. Cz., 2. třída)

– V naší škole je prima, protože se nikdy nenudím. Je veselá a legrační. Na setkání s panem Martinem Pałaszem jsme si mohli koupit knihy. (M. K. 2. třída)

– Mám rád moji školu, protože jsou tu velmi milé a sympatické paní učitelky. Vymýšlejí prima výlety, které se mi velmi líbí. Měli jsme ve třídě módní přehlídku, volbu Miss, Den plyšového medvídka. Já mám nejraději hodiny tělesné výchovy a hodiny přírody. Seznámil jsem se s novými kamarády, a ty které jsem znal od mateřské školy, rovněž jsou velmi milí a fajn. Na přestávkách můžeme si hrát a hrát různé hry. Ta škola je super! (A. O., 3. třída)

– Líbí se mi, že jezdíme na výlety. Na výletě do ZOO jsem se dozvěděla mnoho zajímavých věcí, například proč plameňáci jsou růžoví. Mám ve škole mnoho kamarádek, se kterými si mohu o přestávkách hrát. (A. T., 4. třída)

– Zbožňují naši školu, protože když skončíme probírat látku, jedeme do Těšína a prohlížíme si ho. Naučíme se něčemu novému, a nesedíme přitom ve školní lavici! Navštěvujeme památky, chodíme po náměstí, hledáme v městském lesíku těšíňanku a jiné jarní květinky. Můžeme si koupit zmrzlinu nebo se smetanou. Když je pěkné počasí, na hodinách přírody jdeme se sešity na dvůr a tam se učíme. (D. Č, 5. Třída)

– Moje škola je zajímavá. V letošním roce jsme měli Africký večer. Vedl jsem s kamarády ze třídy licitaci, a vybrané peníze byly zaslány do Afriky. O Africe nám vyprávěl pan Samuel z Demokratické Republiky Kongo, který přišel do naší třídy se svou ženou a dceruškou. Ve škole máme různé atraktivní projekty, např.: Chutná a zdravá domácí snídaně, Ovocný den, Den znalosti o tučňácích. Naši třídu navštívil pan, který několik měsíců strávil na Antarktidě, kde pozoroval život tučňáků. Máme rovněž zajímavé kroužky. V rámci Kroužku mladého Evropana se učíme o státech Evropy, zaznamenáme si zajímavosti, a potom vaříme pochoutky pocházející s příslušného státu. Mám rád moji školu! (M. C., 5. třída).

 

 Budynek polskiej szkoły w Ropicy 

Budova polské školy v Ropici

 

Zapisy do polskich szkół – dodatek „Zwrotu“ 

Zápisy do polských škol – příloha „Zwrotu“

 

Z ciekawą inicjatywą wyszła redakcja miesięcznika „Zwrot“, wydając specjalny dodatek, którego celem jest promocja polskich szkół przed terminem zapisów dzieci do klas pierwszych. – Wybór szkoły dla dziecka nie jest prosty. Większość rodziców zdaje sobie sprawę z tego, że od niego zależy przyszłość ich potomka. Jako mama dwójki dzieci, które już chodzą do polskiej szkoły i jednego pięciolatka, który pójdzie do zapisów w przyszłym roku, doskonale rozumiem dylematy rodziców – napisała Halina Szczotka, redaktor naczelna „Zwrotu“. – Mamy niesamowite szczęście, że możemy żyć w miejscu, gdzie prawie w każdej miejscowości jest polska szkoła. Nasze dzieci mogą uczyć się równolegle języka polskiego i czeskiego, w których płynnie się porozumiewają. Oprócz tego w wielu przypadkach, już od przedszkola, uczą się języka angielskiego, w starszych klasach dochodzi do tego jeszcze niemiecki albo rosyjski (…). Nasze szkoły są otwarte, również na rodziców, którzy nie znają języka polskiego. W niektórych miejscowościach mogą oni nawet uczestniczyć w lekcjach języka polskiego – dodaje. Polecamy lekturę dodatku „Zwrotu“. / Se zajímavou iniciativou vyšla redakce měsíčníku „Zwrot“, když vydala mimořádnou přílohu, jejímž cílem je propagace polských škol před termínem zápisů dětí do prvních tříd. – Volba školy pro dítě není jednoduchá. Většina rodičů si uvědomuje, že závisí od ní budoucnost jeho potomka. Jako máma dvou dětí, které navštěvují polskou školu a jednoho pětiletého syna, který půjde k zápisům v příštím roce, si dokonale uvědomuji dilema rodičů – napsala Halina Szczotka, šéfredaktorka „Zwrotu“. – Máme nesmírné štěstí, že můžeme žít v místě, kde téměř v každé obci je polská škola. Naše děti se mohou učit souběžně polskému i českému jazyku, kterými se plynně dorozumívají. Kromě toho v mnoha případech, už od mateřské školy, se učí anglický jazyk, ve starších třídách ještě dodatečně navíc jazyk německý nebo ruský (…). Naše školy jsou přístupné rovněž pro rodiče, kteří neovládají polský jazyk. V některých obcích dokonce mohou navštěvovat hodiny polského jazyka – dodává. Doporučujeme četbu přílohy „Zwrotu“.

 

Rozbudowa polskiego przedszkola w Bystrzycy 

Přístavba polské mateřské školy Bystřice

 

Polskie przedszkole w Bystrzycy przygotowuje się do rozbudowy i remontu. Po zakończeniu prac powstanie nowy oddział. Remont rozpocznie się w maju i ma potrwać do października 2020 r. Rozbudowa jest konieczna ze względu na brak miejsc. Dotychczasowa pojemność wynosi 66 miejsc, placówka po remoncie będzie mogła pomieścić 90 dzieci. Przedszkole, kiedy ponownie zostanie otwarte, będzie działało w budynku szkoły. – Mieliśmy problem z miejscami, zwróciliśmy się w tej sprawie do Urzędu Gminy. Wójt, Roman Wróbel, zaraz aktywnie do tego podszedł. W trakcie prac budowlanych z jednej części budynku, przybudówki, zostanie zdjęty dach i ta część zostanie podniesiona, aby można było zaadaptować strych. Powstaną sala do zabaw, jadalnia, sala do zajęć plastycznych, szatnie, toalety, podręczna kuchenka. To będzie oddział dla najstarszych dzieci – powiedziała kierowniczka przedszkola, Monika Polok. – Prócz tego zostanie wyremontowana jeszcze jedna klasa na parterze, która dostosowana będzie do potrzeb dwulatków. W całym, budynku zostanie przeprowadzony remont instalacji elektrycznej oraz ogrzewania, dodatkowo zainstalowana będzie winda.

 

Polská mateřská škola v Bystřici se připravuje na přístavbu a rekonstrukci. Po ukončení prací vznikne nové oddělení. Rekonstrukce bude zahájena v květnu a má pokračovat do října 2020. Přístavba je nutná s ohledem na scházející místa. Dosavadní kapacita je 66 míst, zařízení po rekonstrukci pojme 90 dětí. Mateřská škola, když opět bude otevřena, bude působit v budově školy. – Měli jsme problém s umístěním dětí, proto jsem se obrátila na Obecní úřad. Starosta, Roman Wróbel, se ihned aktivně zapojil do řešení. V průběhu stavebních prací z jedné části budovy, přístavby, bude sundána střecha a tato část bude zvýšena, aby bylo možno adaptovat podkroví. Vznikne sál pro zábavu, jídelna, sál pro plastickou výuku, šatny, záchody, příruční kuchyňka. Vznikne oddělení pro nejstarší děti – řekla vedoucí mateřské školy Monika Poloková. – Kromě toho bude opravena jedna třída v přízemí, která bude přizpůsobena pro potřeby dvouletých dětí. V celé budově bude provedena oprava elektrické instalace a také topení, navíc bude instalován výtah.

 

Dyrektorzy polskich szkół o plusach i minusach zdalnego nauczania 

Ředitelé polských škol o kladech a záporech výuky na dálku

 

Barbara Smugała (Cierlicko / Těrlicko) – Minusy widzę w ograniczeniu kontaktów międzyludzkich. Kontakty bezpośrednie są bardzo ważne i żadna pośrednia forma nie zastąpi osobistej relacji. Edukacja tylko i włącznie w formie zdalnej może dla niektórych uczniów wiązać się z poczuciem osamotnienia, nie mają bowiem możliwości przedyskutowania problemu z kolegą. Na pewno brakuje pracy w grupach, do której byli przyzwyczajeni nasi uczniowie. Jeśli ta sytuacja trwa długo, zaczyna brakować odpowiedniej motywacji do nauki. Nie ma możliwości wspólnej ewaluacji i wspólnego przedyskutowania wyników. Oczywiście są i plusy: nauczyciele musieli bardzo szybko nauczyć się komunikacji z uczniami, wyszukiwania nowych źródeł i metod nauczania („Głos“, 24.4.2020 r). / Zápory vidím v omezení mezilidských vztahů. Přímé kontakty jsou velmi důležité a žádná nepřímá forma nenahradí osobní vztah. Výuka jen a pouze na dálku může pro některé žáky být spojena s pocitem osamotnění, protože nemají možnost prodiskutovat problém s kamarádem. Určitě chybí práce ve skupinách, na kterou byli naši žáci zvyklí. Pokud tento stav trvá dlouho, začíná chybět příslušná motivace k výuce. Není možnost společného ocenění a společného prodiskutování výsledků. Samozřejmě jsou také klady: učitelé se museli velmi rychle naučit komunikace s žáky, vyhledávání nových zdrojů a metod výuky.

Romana Molinek (Nawsie / Návsí) – Brakuje nam kontaktu z dzieckiem. Uczniów pierwszego stopnia trzeba odpowiednio prowadzić podczas lekcji, mamy różne gry, zabawy, które pomagają w przyswojeniu materiału. Rodzice w domu nie są do tego przygotowani. Sami przyznają, że czasem trudno im wyjaśnić materiał dziecku tak, aby to było dla niego zrozumiałe. Dzięki temu rodzice widzą, że nauka, przekazywanie wiedzy w szkole są naprawdę ważne. Zdalne nauczanie jest na pewno dużym wyzwaniem także dla nauczycieli. Pozytywne jest to, że rodzice naprawdę ściśle z nami współpracują, dokładają się, starają. Mamy także wielodzietne rodziny, na przykład z piątką dzieci, gdzie troje z nich chodzi do szkoły. Takim rodzinom naprawdę nie jest łatwo. Dlatego nie organizowaliśmy regularnego nauczania przez Google Classroom, ponieważ te rodziny musiałyby cały dzień spędzić przez komputerem („Głos“, 24.4.2020 r). / Chybí nám vždy kontakt s dítětem. Žáky prvního stupně je nutno vhodně usměrnit a vést při výuce, máme různé hry, zábavy, které pomáhají žákům zcizit látku. Rodiče doma nejsou na to připraveni. Přiznávají, že někdy je složité vysvětlit látku dítěti tak, aby byla pro něho srozumitelná. Díky tomu rodiče vědí, že výuka, předávání znalostí ve škole je opravdu důležité. Výuka na dálku je velkou výzvou rovněž pro učitele. Kladné je to, že rodiče opravdu s námi úzce spolupracují, pilně pracují a snaží se. Máme rovněž vícedětné rodiny, například s pěti dětmi, kde tři z nich navštěvují školu. Takovým rodičům opravdu není lehko. Proto nepořádali jsme pravidelnou výuku přes Google Clasroom, protože tyto rodiny by musely celý den strávit u počítače.

Halina Sikora (Orłowa / Orlová) – Nauczycielowi trwa dłużej przygotowanie lekcji. Żeby uatrakcyjnić dany temat, trzeba poszukać w Internecie, wybrać odpowiednie interaktywne ćwiczenia, widea. Szukać pomysłów, jak za pomocą nowoczesnych technologii przekazać to co potrzebne w atrakcyjny i zrozumiały sposób. Zwłaszcza najmłodszym dzieciom, pierwszoklasistom, brakuje osobistego kontaktu z nauczycielem. Są też oczywiście plusy – dzieci stały się bardziej samodzielne, nauczanie zdalne jest dla nich wielką lekcją informatyki. Przekonały się, że sprzęt, który mają w domu – komputery, komórki nie służy tylko do gier, ale ma dużo szersze zastosowanie („Głos“, 24.4.2020 r). / Učitelovi trvá déle příprava na hodinu. Aby téma bylo více přitažlivé, je nutno zdroje hledat na Internetu, zvolit příslušné interaktivní cvičení, videa. Hledat nápady, jak pomocí moderních technologií předat to, co je nutné atraktivně a srozumitelně. Zejména nejmladším dětem, prvňákům, chybí často osobní kontakt s učitelem. Existují samozřejmě také klady – děti se staly více samostatné, výuka na dálku je pro ně velkou hodinou informatiky. Přesvědčily se, že zařízení, které mají doma – počítače, mobily slouží nejen ke hraní, ale mají mnohem širší využití.

 

Zapisy do polskich szkół – wyniki 

Zápisy do polských škol – výsledky

 

Wykaz statystyczny liczby dzieci zapisanych do klas pierwszych polskich szkół podstawowych w Republice Czeskiej 

Statistický seznam počtu dětí zapsaných do prvních tříd polských základních škol v České republice

 

2020 / 2021**)

2019 / 2020*)

2018 / 2019*)

2017 / 2018*)

2016 / 2017*)

2015 / 2016*)

2014 / 2015*)

RAZEM / CELKEM

 

225

250

241

275

249

229

z tego / z toho

 

 

 

 

 

 

 

Gnojnik

 

17

13

20

19

15

11

Wędrynia

 

9

16

8

12

13

9

Bukowiec

 

8

8

11

8

7

10

Oldrzychowice

 

6

8

3

3

8

4

Sucha Górna

 

11

6

10

15

4

5

Trzyniec Dworcowa

 

24

25

18

21

19

12

Trzyniec Taras

 

2

5

6

8

8

9

Bystrzyca

 

10

15

17

17

22

14

Mosty k. Jabłonkowa

 

2

2

3

4

3

9

Orłowa Lutynia

 

5

1

5

5

3

6

Lutynia Dolna

 

7

7

3

8

2

5

Nawsie

 

10

10

8

7

2

5

Koszarzyska

 

4

2

4

6

1

6

Hawierzów Błędowice

 

5

5

9

5

4

10

Karwina Frysztat

 

15

19

18

15

15

17

Czeski Cieszyn

 

37

41

49

43

60

39

Czeski Cieszyn Sibica

 

11

8

6

14

12

10

Stonawa

 

1

4

3

4

3

2

Gródek

 

5

8

5

8

10

2

Jabłonków

 

13

25

13

30

17

21

Ropica / Niebory

 

6

6

7

5

6

7

Cierlicko

 

3

6

3

8

6

8

Łomna Dolna

 

2

5

5

2

3

0

Milików

 

7

0

3

4

3

5

Olbrachcice

 

5

5

4

4

3

4

*) źródło: Polskie Centrum Pedagogiczne

**) dane na podstawie doniesień medialnych

 

Wikipedie: najwięsze pandemie w historii 

Wikipedie: nejvější pandemie v dějinách

 

Pandemia (greckie: pan „wszyscy”, demos „lud”) – to określenie wielkiej epidemii, która ogarnia duży obszar na różnych kontynentach w tym samym czasie. Charakteryzuje się łatwością rozprzestrzeniania, najczęściej drogą kropelkową. Przedstawiamy największe pandemie w historii:

tyfus v Atenach (430 p.n.e.) – prawdopodobnie tyfus brzuszny, zabił około jednej czwartej żołnierzy ateńskich i w okresie czterech lat jedną czwartą populacji;

dżuma Justyniana (591-750 n.e.) – wybuchła w Etiopii i rozszerzyła się niemal do całej Europy i Azji, gdzie zabiła 25-50 milionów ludzi; na terenie Bizancjum stała się przyczyną śmierci 40 proc. mieszkańców Konstantynopola;

czarna śmierć (1347-1353) – choroba wywołana przez pałeczki dżumy (Yersinia pestis), prawdopodobnie wybuchła w Chinach lub w Azji Środkowej, przez Jedwabny Szlak przedostała się na Krym w 1364 roku, skąd rozprzestrzeniła się na basen Morza Śródziemnego i Europę; prawdopodobnie przenoszona przez pchły pasożytujące na szczurach; choroba zabiła ok. 200 mln osób;

czarna ospa (XVI wiek) – zdziesiątkowała Amerykę Północną i Południową, największe żniwo zebrała wśród Inków i Azteków oraz rdzennych mieszkańców Ameryki Północnej; w latach 1636-1698 w Bostonie miało miejsce sześć epidemii tej choroby; pandemia czarnej ospy w XVIII wieku w Europie odebrała życie około 60 milionom ludzi;

dżuma azjatycka (1855-1904) – wybuchła w Chinach (Yunnan) i stopniowo ogarnęła inne kontynenty; w samych Indiach około 12 mln ofiar, w Europie i Ameryce około 10 mln ofiar;

grypa hiszpańska (1918-1920) – największa pandemia grypy w dziejach ludzkości, wirus po raz pierwszy pojawił się wśród żołnierzy w obozie w Kansas, ogarnęła niemal wszystkie kontynenty, szacuje się, że wywołała śmierć około 50 mln ludzi;

grypa azjatycka (1957-1958) – pandemia pojawiła się w Chinach, kiedy wirus ludzkiej i ptasiej grypy jednocześnie napadał świnie i genetycznie zmutował tworząc śmiertelny wirus; zmarło co najmniej milion ludzi;

grypa Hongkong (1968-1969) – wirus ludzkiej i ptasie grypy wytworzył nowy wirus, który był po raz pierwszy zanotowany w Hongkongu; ponieważ wirus do pewnego stopnia był podobny do tego z 1957 roku, ludzie byli na niego częściowo uodpornieni i liczba ofiar była niższa, zabił mniej więcej 750 tysięcy ludzi;

meksykańska świńska grypa (2009-2010) – pierwszy wypadek grypy był zanotowany w Meksyku, skąd później rozszerzyła się do całego świata; na tą chorobę zmarło 200 tysięcy ludzi.

W dniu 11.3.2020 r. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogłosiła pandemię koronawirusa SARS-CoV-2, która wywołuje chorobę COVID-19 i szerzy się od grudnia 2019 r. z prowincji Wuhan w Chinach; jak dotąd pochłonęła znacznie mniej ofiar niż największe pandemie w historii (liczba zmarłych na całym świecie wynosi w tej chwili ok. 200 tys. – WTZ).

 

Pandemie (řecké: pan „všichni”, demos „lid”) – to je definice epidemie velkého rozsahu zasahující do více kontinentů v určitém časovém období. Charakterizuje se snadným šířením kapénkovou cestou. Uvádíme největší pandemie v dějinách:

tyfus v Athénách (430 př.n.l.) – nejspíše břišní tyfus, zabil přibližně čtvrtinu athénských vojáků a čtvrtinu populace za čtyři roky;

justiniánský mor (591-750 n.l.) – z Etiopie se mor rozšířil téměř do celé Evropy a Asie, zabil 25-50 milionů lidí; na území Byzantské říše byl příčinou smrti 40 proc. obyvatel Konstantinopolu;

černá smrt (1347-1353) – do celé Eurasie se rozšířil mor, který zabil přibližně 75 milionů lidí; nemoc vyvolává tyčinkovou bakterii (Yersinia pestis), vypukla pravděpodobně v Číně nebo ve Střední Asii, Hedvábnou cestou se dostala v roce 1364 na Krym, odkud se rozšířila do povodí Středozemního moře a do Evropy; přenášečem byly pravděpodobně blechy parazitující na  krysách, nemoc zabila asi 200 mln lidí;

černé neštovice (XVI. století) – zdecimovaly Severní a Jižní Ameriku, největší žeň sebraly mezi Inky a Aztéky a původními obyvateli Severní Ameriky; v letech 1636-1698 v Bostonu bylo šest epidemií této nemoci; pandemie černých neštovic v XVIII. století v Evropě usmrtila asi 60 milionů lidí;

morová rána v Asii (1855-1904) – mor se postupně šířil z Číny do Indie, v samotné Indii asi 40 milionů obětí, v Evropě a Americe celkově zabil přibližně 10 milionů lidí;

španělská chřipka (1918-1920) – největší pandemie v dějinách lidstva, virus se poprvé objevil mezi vojáky v táboře v Kansasu a zasáhl zhruba 500 mln lidí; odhaduje se, že zemřelo 50 milionů lidí;

asijská chřipka (1957-1958) – pandemie se objevila v Číně, asi když viry lidské a ptačí chřipky současně napadaly vepře a po výměně genů vytvořily nový smrtící virus, zemřelo minimálně milion lidí;

hongkongská chřipka (1968-1969) – viry lidské a ptačí chřipky vytvořily nový virus, který byl poprvé zaznamenán v Hongkongu; jelikož se vir do jisté míry podobal viru z roku 1957, byli proti němu lidé částečně imunní a počet obětí byl nižší, zabil asi 750 tisíc lidí;

mexická prasečí chřipka (2009-2010) – první případ byl zaznamenán v Mexiku, odkud se poté rozšířil do celého světa; na tuto nemoc zemřelo 200 tisíc lidí.

Pandemii představuje šířící se od prosince 2019 z čínské provincie Wuhan epidemie koronaviru SARS-CoV-2, který vyvolává onemocnění COVID-19. Za pandemii ji Světová zdravotnická organizace prohlásila 11.3.2020. Dosud má mnohem méně obětí než největší pandemie v dějinách (počet zemřelých na celém světě je v tomto okamžiku asi 200 tis. – WTZ).

 

www.onet.pl: komentarz o plusach i minusach epidemii 

www.onet.pl:  komentář o kladech a záporech epidemie

 

Politycy są ciągle jeszcze w biegu, w ferworze walki i w przeciwieństwie do mas są wyłączeni z normalnego życia – załatwiają rożne sprawy, jakby nigdy nic, kombinują i knują. Uważają, że mimo ich najgorszych błędów, wszystko się samo jakoś utrzyma, a na dodatek będzie tak, jak chcą, żeby było – to wypowiedź Tomasza Stawiszyńskiego, dziennikarza i filozofa w rozmowie z redakcją www.onet.pl.

    Wszystkie niemal elity polityczne w Europie, Ameryce zresztą też, reagowały dokładnie tak samo. Najpierw lekceważyły zagrożenie, bagatelizowały je i udawały, że nic wielkiego się nie dzieje, że nie ma potrzeby wprowadzania jakichś wielkich zmian. Sprawiedliwie oddajmy rządowi polskiemu, że wprowadził restrykcje na stosunkowo początkowym etapie epidemii. Niezależnie od tego, jak oceniamy te działania i stojące za nimi motywacje – ograniczenia zastosowano wcześniej, niż np. we Francji czy w Anglii. Myślę, że należy to docenić. Myślę też jednak zarazem, że prawda o konsekwencjach epidemii, która do zwykłych ludzi dociera wcześniej – właśnie dlatego, że tracą pracę, zmienia się ich tryb życia, mają różnego rodzaju troski i kłopoty – a do oderwanych od życia rządzących dotrze najpóźniej.

    Dzisiaj, kiedy wszystko się wali, Jarosław Kaczyński przypomina owładniętego obsesją władcę, który w imię obrony własnych wielkościowych fantazji, gotów jest poświęcić zdrowie i życie całych rzesz ludzi. Kaczyński prący za wszelką cenę do wyborów w maju, całkowicie stracił kontakt z rzeczywistością. Przez ostatnie lata rządy przez niego sprawowane były tak radykalne i despotyczne, że stał się zakładnikiem tego, co mówi i robi. Biorąc pod uwagę niską jakość tarczy antykryzysowej, bezprawne parcie do wyborów 10 maja i coraz bardziej od rzeczywistości oderwane przemówienia premiera Mateusza Morawieckiego, rządzący w Polsce zachowują się tak, jakby wszystko od nich zależało, jakby wszystko mogli, jakby byli wszechmocni.

    Wiele wskazuje na to, że COVID-19 po prostu przyspieszył procesy gospodarcze i ekonomiczne, które już się działy. Zwłaszcza wielki kryzys, o którym od dawna wiedzieliśmy, że nadchodzi. Epidemia może posłużyć rządzącym – na całym świecie, dodajmy – za pretekst do wprowadzenia inwigilacji i kontroli na nieznaną wcześniej skalę. W Polsce już się pojawił pomysł, żeby Poczta Polska mogła otwierać i skanować urzędową korespondencję, a to dopiero początek zmian.

    Ale w tych czasach, czasach epidemii, są też rzeczy bardzo pouczające, które poprowadzą nas we właściwą stronę, jeśli im pozwolimy. Mnie się na przykład bardzo podoba to, że epidemia działa jak serum prawdy: wydobywa na jaw nasze prawdziwe uczucia i emocje. Na przykład myśleliśmy, że nam na kimś zależy, a teraz orientujemy się, że wcale nie. Albo przeciwnie, mieliśmy z kimś sporadyczną relację i nagle przychodzi zrozumienie, jak ważny jest dla nas ten człowiek.

 

Politici jsou stále ještě v běhu, v zápalu boje a na rozdíl od lidu nejsou vyřazeni z běžného života – zařizují různé záležitosti, jakoby nikdy nic, spekulují a kují. Soudí, že přes jejich nejhorší chyby, všechno se nějak udrží, a navíc bude přesně tak, jako chtějí, aby bylo – to je výrok Tomasze Stawiszyńského, novináře a filozofa v rozhovoru s redakci www.onet.pl.

    Téměř všechny politické elity v Evropě, v Americe ostatně také, reagovaly přesně stejným způsobem. Nejdříve podceňovaly ohrožení, zlehčovaly ho a předstíraly, že se nic velkého neděje, že není důvod zavádět nějaké velké změny. Spravedlivě přiznejme polské vládě, že zavedla omezení v poměrně počáteční etapě epidemie. Nezávislé na tom, jak hodnotíme tyto kroky a doprovázející je motivace – omezení byla uplatněna dříve než např. ve Francii nebo v Anglii. Myslím, že je to nutno ohodnotit. Avšak současně si rovněž myslím, že pravdu o důsledcích epidemie si obyčejní lidé uvědomují dříve – právě proto, že ztrácejí práci, mění se jejich způsob života, mají různé starosti a potíže – než odříznutí od života vládnoucí.

    Dnes, když se všechno boří, Jarosław Kaczyński připomíná zmocněného chorobnou představou panovníka, který ve jménu obhajoby vlastních velikánských fantazií, je schopen věnovat zdraví a život celých zástupů lidí. Kaczyński směřující za každou cenu k volbám v květnu, úplně ztratil kontakt s realitou. Poslední roky jeho vládnutí byly tak radikální a despotické, že se stal rukojmím toho, co mluví a dělá. Když zohledníme nízkou kvalitu antikrizového štítu, protiprávní cestu k volbám 10 května a stále víc odříznuté od reality proslovy premiéra Mateusze Morawieckého, vládnoucí v Polsku se chovají, jakoby všechno záviselo od nich, jakoby všechno mohli, jakoby byli všemocní.

    Hodně ukazuje na to, že COVID-19 prostě urychlil hospodářské a ekonomické procesy, které už se odehrávaly. Zejména velká krize, o které dávno jsme už věděli, že přichází. Epidemie může posloužit vládnoucím – v celém světě, dodejme – za záminku k zavedení sledování a kontroly občanů v dříve neznámém měřítku. V Polsku už někdo vymyslel, že Polská pošta může otvírat a skenovat úřední korespondenci, a to je teprve začátek změn.

    Ale v těchto dobách, dobách epidemie, jsou také věci velmi poučné, které nás zavedou na pravou stranu, pokud jim to dovolíme. Mne se například velmi líbí, že epidemie působí jako serum pravdy: vytahuje na jevo naše opravdové pocity a emoce. Například mysleli jsme si, že nám na někom záleží, a teď se orientujeme, že vůbec ne. Nebo naopak, s někým jsme měli sporadickou relaci a najednou se objevuje pochopení, jak důležitý je pro nás tento člověk.

 

 Wakacje bieżącego roku będziemy zmuszeni prawdopodobnie spędzać w Republice Czeskiej. Prezydent Milosz Zeman proponuje zwiedzać piękno czeskiego krajobrazu. 

Nasza propozycja to zamek Linhartowy koło Krnowa i miejsce pielgrzymek Cvilin w Województwie Morawsko-Śląskim 

Prázdniny letošního roku budeme pravděpodobně nuceni trávit v České republice. Prezident Miloš Zeman nám navrhuje vychutnat si krásy české krajiny. 

Náš návrh zní: zámek Linhartovy u Krnova a poutní místo Cvilín v Moravskoslezském kraji.

 

Łukasz Szumowski twarzą walki z koronawirusem

Łukasz Szumowski tváří boje s koronavirem

 

Minister zdrowia, Łukasz Szumowski (PiS), stał się twarzą walki Polaków z pandemią koronawirusa. Minister poszybował w rankingach popularności polityków, wyprzedzając prezydenta Andrzeja Dudę i premiera Mateusza Morawieckiego. Niestety, to nie on podejmuje kluczowe decyzje polityczne, a jego prezes, Jarosław Kaczyński. Łukasz Szumowski jest członkiem bractwa o nazwie Korporacja Arkonia, które było założone w Rydze w czasie zaborów. Do bractwa należało wielu studentów, których nazwiska były później znane w całej Polsce. Jej członkiem był Władysław Anders, generał 2. Korpusu Polskiego walczącego w II wojnie światowej. Drugą organizacją, której członkiem jest Szumowski, to Zakon Kawalerów Maltańskich, który od 1994 roku ma status stałego obserwatora przy Organizacji Narodów Zjednoczonych. Jego historia sięga czasów wypraw krzyżowych w XI wieku. Zakon nie ma barw politycznych. Należą do niego osoby kojarzone z konserwatywną prawicą, ale również z liberalną lewicą. W szeregi Zakonu wstępowało wielu duchownych, m.in. kardynał Franciszek Macharski, czy prymas Polski, Józef Glemp.

 

Ministr zdravotnictví, Łukasz Szumowski (PiS), se stal tváří boje Poláků s pandemií koronaviru. Ministr odletěl ve výzkumech popularity politiků, když předběhl prezidenta Andrzeje Dudu a premiéra Mateusze Morawieckého. Bohužel, to není on, kdo rozhoduje, klíčová politická rozhodnutí jsou vyhrazena jeho předsedovi Jarosławu Kaczyńskému. Łukasz Szumowski je členem bratrství s názvem Korporace Arkonie, které bylo založeno v Rize v období záborů. Členy bratrství se stalo mnoho studentů, jejíž jména byly později známé v celém Polsku. Jeho členem byl Władysław Anders, generál 2. Polského korpusu bojujícího ve II. světové válce. Druhou organizací, jejíž členem je Szumowski, je Zákon maltských rytířů, který od roku 1994 má status stálého pozorovatele při Organizaci sjednocených národů. Jeho dějiny sáhají období křížových výprav v XI. století. Zákon nemá politické barvy. Patří do něho osoby spojované s konzervativní pravicí, ale rovněž s liberální levicí. Do řad Zákona vstoupilo mnoho duchovních, m. j. kardinál Franciszek Macharski, nebo polský primas Józef Glemp.

 

 Łukasz Szumowski, polski minister zdrowia 

Łukasz Szumowski, polský ministr zdravotnictví

 

Powiedzieli.... 

Řekli...

 

Formuła korespondencyjnych wyborów jest jedyną formą przeprowadzenia wyborów w czasie epidemii koronawirusa. Wybory korespondencyjne są jedyną bezpieczną opcją. Chyba, że zdecydujemy się na wybory za dwa lata, wtedy być może będzie możliwość przeprowadzenia wyborów w formie tradycyjnej – oświadczył Łukasz Szumowski (PiS), polski minister zdrowia. / Podoba korespondenčních voleb je jedinou možností provedení voleb v době epidemie koronaviru. Korespondenční volby jsou jedinou možnou bezpečnou opcí. Ledaže se rozhodneme pro volby za dva roky, kdy už pravděpodobně bude možno uspořádat volby v tradiční podobě – řekl Łukasz Szumowski (PiS), polský ministr zdravotnictví.

 

Prezydent Stanów Zjednoczonych Donald Trump podczas konferencji prasowej powiedział, że Chiny powinny ponieść konsekwencje wybuchu pandemii koronawirusa, jeśli były za nią „świadomie odpowiedzialne”. – Jeśli to był błąd, to błąd jest błędem. Jednak jeśli oni byli świadomie odpowiedzialni, w takiej sytuacji na pewno powinny być tu konsekwencje. Prezydent USA krytykował Chiny za brak przejrzystości w działaniach po tym, jak wirus zaczął rozprzestrzeniać się w chińskiej prowincji Wuhan. Trump zakwestionował też oficjalną liczbę ofiar koronawirusa w Chinach. Podobne stanowisko zajęła Francja. Minister spraw zagranicznych Francji, Jean-Yves Le Drian, wezwał ambasadora Chin w Paryżu, aby wyjaśnił niejasności dotyczące liczby ofiar w Chinach. / Prezident Spojených států Donald Trump na tiskové konferenci řekl, že Čína musí nést odpovědnostní následky výbuchu pandemie koronaviru, pokud je za ní „vědomě odpovědná”. – Pokud to byla chyba, potom chyba je chybou. Avšak pokud oni jsou vědomě zodpovědní, v takovém případě určitě tu připadá v úvahu úhrada důsledků. Prezident USA kritizoval Čínu za malou průhlednost potom, když vir se začal šířit z čínské provincie Wuhan. Trump rovněž zpochybnil oficiální počet obětí koronaviru v Číně. Obdobný názor zaujala Francie. Ministr zahraničních věcí Francie, Jean-Yves Le Drian, vyzval velvyslance Číny v Paříži, aby vysvětlil nesrovnalosti týkající se počtu obětí v Číně.

 

Prezydent Andrzej Duda w wywiadzie dla „Gazety Polskiej” powiedział: – Jeśli nie wybierzemy prezydenta, to kraj pogrąży się w chaosie. Może opozycji podoba się taka perspektywa, ale dla obywateli, dla zwykłych ludzi będzie ona dramatyczna. / Prezident Andrzej Duda v rozhovoru pro „Gazetu Polskou” řekl: – Pokud nezvolíme prezidenta, země se uvrhne do chaosu. Taková perspektiva se možná opozici líbí, ale pro občany, pro obyčejné lidi bude dramatická.

 

Prezydent Milosz Zeman w wywiadzie dla stacji Frekvence 1 powiedział, że według niego czeskie granice miałyby być zamknięte jeszcze przez rok. – Podzielam pogląd, aby granice były zamknięte rok, wcale nie dwa lata. Zdaniem prezydenta otwarcie granic mogłoby przynieść falę epidemii, przede wszystkim podczas podróży tam, gdzie jeszcze nie zakończyła się. Ludzie przeciwnie powinni podziwiać piękno czeskiego krajobrazu. / Prezident Miloš Zeman v rozhovoru pro Frekvenci 1 uvedl, že podle něj by měly české hranice zůstat zavřené ještě rok. – Zastávám názor, aby hranice byly uzavřeny rok, nikoli dva roky. Podle něj by otevření hranic mohlo přinést vlnu epidemie, zejména při cestách tam, kde ještě neskončila. Lidé by si naopak měli vychutnat krásy české krajiny.

 

Zamknięcie granic na rok, jak to forsuje prezydent, Milosz Zeman, jest według konstytucjonalisty Jana Kysely niekonstytucyjne. Przed naruszaniem praw człowieka przestrzega również opozycja i ostrzega, że granice nie mogą być zamknięte ani o minutę dłużej. Nie możny ludziom nakazywać, gdzie mają spędzać urlop. / Zavření hranic až na rok, jak to prosazuje prezident Miloš Zeman, je podle ústavního právníka Jana Kysely protiústavní. Před porušováním základních lidských práv varuje i opozice a trvá na tom, že uzavření hranic nemůže trvat ani o minutu déle. Není možné lidem přikazovat, kde mají trávit dovolenou.

 

Naukowcy z Uniwersytetu Harvarda uważają, że znoszenie obostrzeń związanych z epidemią koronawirusa będzie miało sens jedynie wtedy, gdy zwiększy się liczba przeprowadzonych testów. Na przykładzie USA podano, że powinno być zlecanych około 152 testów na 100 tysięcy mieszkańców. / Vědci z Harvardské univerzity usuzují, že omezování nařízení spojených s epidemií koronaviru má smysl pouze tehdy, pokud se zvětší počet provedených testů. Na příkladě USA bylo uvedeno, že by mělo být prováděných asi 152 testů na 100 tisíc obyvatel.

 

Kanclerz Niemiec, Angela Merkel, w wyjątkowo ostry sposób skrytykowała dyskusje na temat dalszego łagodzenia ograniczeń w walce z koronawirusem. Podczas wideo konferencji prezydium CDU z 21.4.2020 r. Merkel stwierdziła, że obawia się, że pozytywny rozwój zmniejszania się zakażeń może ulec zahamowaniu, a nawet zostać odwrócony. / Německá kancléřka Angela Merkelová výjimečně přísně kritizovala diskuzi na téma dalšího omezování nařízení souvisejících s bojem proti koronaviru. Na videokonferenci předsednictva CDU z 21.4.2020 Merkelová řekla, že se obává, že pozitivní vývoj poklesu nákazy může být zbrzděn, a dokonce obrácen.

 

Svatopluk Němeček na temat pracy ministra zdrowia 

Svatopluk Němeček na téma práce ministra zdravotnictví

 

Były minister zdrowia, Svatopluk Němeček (ČSSD), twierdzi, że Republika Czeska pandemię koronawirusa pokona. Na temat pracy swego następcy mówi: Adam Vojtěch? To jest tragedia!

    Svatopluk Němeček niemal trzy lata stał na czele Ministerstwa Zdrowia, teraz jest dyrektorem Bogumińskiego Szpitala Miejskiego. Rozmowę z nim zamieścił „Deník” z 10.4.2020 r.

     Kierował Pan resortem zdrowia od stycznia 2014 r. do listopada 2016 r. Dlatego na miejscu jest pytanie: Jak Pan ocenia pracę swoich następców na czele z ministrem zdrowia, Adamem Vojtěchem (ANO), w czasie pandemii? (Deník). Sposób, jak potraktowało to ministerstwo zdrowia, był tragiczny. Zatrzymała się dystrybucja przez firmy, które to umiały, my mieliśmy u nich zamówione środki ochronne i wszystko mogło działać dalej. Jednak ministerstwo przejęło na siebie zakupy i dystrybucję i już pierwsze czternaście dni jasno pokazały, że tego urzędnicy nie umieją, nigdy tego nie robili i nie mają do tego zdolności. Tego nie można nauczyć się za trzy dni bez wsparcia wyszkolonych załóg. Później przynajmniej wstąpiło do tego ministerstwo spraw wewnętrznych i przez swoje kontakty w Chinach było zdolne rozkręcić początek dystrybucji. Od tego czasu to we współdziałaniu z województwami jakoś działa. Przychodzą chwile, kiedy nasze zapasy zmniejszają się a jesteśmy bardziej nerwowi, ale według informacji z mediów są na tym niektóre znacznie większe szpitale w o wiele gorszej sytuacji niż my (SM). 

    Zasłynął Pan z twardej walki na poglądy z ówczesnym ministrem finansów Andrejem Babišem. Umie sobie Pan wyobrazić współpracę z nim coby s premierem? Jak ocenia Pan jego kroki? (Deník). Widzimy, że to jego rządzenie jest chaotyczne, premier nie funkcjonuje jak powinien. Wystarczy przytoczyć jeden przykład z poprzednich dni. Profesor Roman Prymula wypuścił informację, że społeczeństwo będzie się przetrawiać, co było zasadniczą zmianą wobec wszystkich poprzednich informacji. Lecz za dwie godziny wyjdzie z ust premiera oświadczenie, że nie będzie się przetrawiać... Ludzie są zdezorientowani, powstaje chaos. Przecież premier powinien to koordynować, do mediów powinno iść oświadczenie dopiero wtedy, kiedy alternatywy strategii są omówione z fachowcami. Teraz nie czas, aby psychika ludzi była w ten sposób doświadczana. W końcu wygląda na to, że sytuację chyba opanujemy i włoski lub hiszpański scenariusz nas nie dotknie (SM).

 

Bývalý ministr zdravotnictví Svatopluk Němeček (ČSSD) věří, že Česká republika pandemii koronaviru překoná. K práci svého nástupce říká: Adam Vojtěch? Je to tragedie!.

    Svatopluk Němeček skoro tři roky stál v čele Ministerstva zdravotnictví, teď je ředitelem Bohumínské městské nemocnice. Rozhovor s ním zveřejnil „Deník” z 10.4.2020.

    Vedl jste resort zdravotnictví od ledna 2014 do listopadu 2016. Proto je otázka na místě: Jak hodnotíte práci svých nástupců v čele s ministrem Adamem Vojtěchem (ANO) v době pandemie? (Deník). Způsob, jakým to pojalo ministerstvo zdravotnictví, byl tragický. Zastavilo se zásobování firmami, které to uměly, my u nich už měli pomůcky usmlouvány a vše mohlo dál běžet. Jenže ministerstvo si vzalo nákupy a distribuci pod sebe a už prvních čtrnáct dnů jasně ukázalo, že tohle úředníci neumějí, nikdy to nedělali a nemají na to kapacity. Tohle se nedá naučit za tři dny bez podpory vyškolených týmů. Pak se do toho aspoň vložilo vnitro a svými kontakty na Čínu tak bylo schopno rozjet začátek zásobování. Od té doby to v součinnosti v kraji nějak funguje. Přicházejí chvíle, kdy se naše zásoby ztenčují, a jsme nervóznější, ale podle zpráv z médií jsou na tom některé výrazně větší nemocnice daleko hůře než my (SM).

    Proslul jste tvrdými názorovými střety s tehdejším ministrem financí Andrejem Babišem. Umíte si představit, že byste s ním spolupracoval coby s premiérem? Jak hodnotíte jeho kroky? (Deník). Ukazuje se, že to jeho řízení je chaotické, premiér nefunguje, jak má. Stačí jenom příklad z minulých dnů. Profesor Roman Prymula pustí informaci, že se bude společnost promořovat, což je zásadní změna oproti všem předchozím sdělením. Za dvě hodiny však přijde z úst premiéra vyhlášení, že se promořovat nebude... Lidé jsou zmateni, vzniká chaos. Tohle by přece měl premiér koordinovat, do médií by měla chodit prohlášení až poté, co jsou alternativy strategie probrány s odborníky. Teď není doba na to, aby psychika lidí byla tak zkoušená. Nakonec to vypadá, že situaci snad zvládneme a italský ani španělský scénář se nás nedotkne (SM).

 

 Svatopluk Němeček, dyrektor Szpitala Miejskiego w Boguminie, kiedyś minister zdrowia 

Svatopluk Němeček, ředitel Městské nemocnice Bohumín, dříve ministr zdravotnictví (Deník)

 

Żądamy: otwórzcie granicę 

Žádáme: otevřete hranici

 

Burmistrz Czeskiego Cieszyna, Gabriela Hřebačkowa (Nestraníci), w wywiadzie dla polskiego kwadransa Czeskiego Radia w Ostrawie krytycznie oceniła zamknięcie granicy państwowej. Poczyniło to wielkie problemy, przede wszystkim firmom, które uzależnione są od pracowników z Polski i oczywiście samym pracownikom tych firm. Na pytanie o kontakty z burmistrz Cieszyna, odpowiedziała, że nawiązywanie jakichkolwiek kontaktów jest obecnie niemożliwe. Ogranicza się wyłącznie do rozmów telefonicznych.

    Dwa zespoły działające po dwu stronach Olzy, Izabel po czeskiej i Bartnicky po polskiej, nagrały piosenkę „Dwa brzegi”, która ma symbolicznie połączyć oba brzegi rzeki. Piosenka już stała się hitem internetu.

    Kolejną inicjatywą jest „Spacer PRZECIWKO GRANICY w Cieszynie”, która przebiegała 25.4.2020 r. w samo południe. Chodzi o akcję protestacyjną, której celem było, aby rządzący dostrzegli tragedię pracowników, którzy zatrudnieni są po drugiej stronie Olzy, ale i tragedię regionu jako całości. Było legalnie z maseczkami na twarzy i z zachowaniem odległości. Zrezygnowano ze zgromadzenia przy moście i z wygłaszania przemówień. I tak wszyscy wiedzą, o co chodzi.

 

Starosta Českého Těšína, Gabriela Hřebačková (Nestraníci), v rozhovoru pro polskou čtvrthodinu Českého rozhlasu Ostrava kriticky zhodnotila uzavření státní hranice. Udělalo to velké problémy především firmám, které jsou závislé na pracovnicích z Polska a samozřejmě samotným zaměstnancům těchto firem. Na dotaz o kontakty se starostkou Těšína, odpověděla, že navazování jakýchkoliv kontaktů je dnes nemožné. Omezuje se pouze na telefonní rozhovory.

    Dva soubory působící na dvou stranách Olzy, Izabel na české a Bartnicky na polské, nahrály píseň „Dva břehy”, která má symbolicky spojit oba břehy řeky. Píseň se už stála hitem internetu.

    Další iniciativou je „Procházka PROTI UZAVŘENÉ HRANICI v Těšíně”, která proběhla 25.4.2020 v samotné poledne. Jde o protestní akci, jejíž cílem je, aby si vládnoucí všimli tragedii pracovníků, kteří jsou zaměstnání na druhé straně Olzy, ale rovněž tragedii regionu jako celku. Bylo legitimně s rouškami na obličeji a se zachováním vzdálenosti. Bylo rezignováno se shromáždění u mostu a s vyhlašováním projevů. Stejně všichni vědí, o co jde.

 

Pożegnania 

Rozloučení

Paweł Królikowski (1961-2020) – Po długiej walce z chorobą 27.2.2020 r. zmarł Paweł Królikowski, popularny aktor i prezes Związku Artystów Scen Polskich. Największą popularność przyniosła mu rola Kusego w serialu „Ranczo“. Oprócz tego występował w programach rozrywkowych. Na zdjęciu z żoną Małgorzatą i najstarszym synem, Antonim, również aktorem / 27.2.2020 zemřel po delší nemoci Paweł Królikowski, populární herec a předseda Svazu umělců polských scén. Největší popularitu mu přinesla role Kusého v seriálu „Ranč“. Kromě toho vystupoval v mnoha zábavných pořadech. Na snímku s manželkou Małgorzatou a nejstarším synem Antonínem, rovněž hercem.

 

Krzysztof Penderecki (1933-2020) – W wieku 86 lat zmarł jeden z najwybitniejszych polskich kompozytorów, Krzysztof Penderecki. Światowy rozgłos przyniosły mu utwory „Tren ofiarom Hiroszimy“ czy „Pasja według św. Łukasza“. Dyrygował czołowymi orkiestrami symfonicznymi w Europie, Stanach Zjednoczonych i Azji.  Doktor honoris causa kilkudziesięciu uniwersytetów, Kawaler Orderu Orła Białego, pięciokrotny laureat nagrody Grammy. Na zdjęciu: dyrygent Krzysztof Penderecki / Ve věku 86 let zemřel jeden z nejvýznamnějších polských hudebních skladatelů, Krzysztof Penderecki. Světový věhlas mu přinesly skladby „Žalozpěv obětem Hirošimy“ nebo „Pašije podle sv. Lukáše“. Řídil přední symfonické orchestry v Evropě, Spojených státech a Asii. Doktor honoris causa několika univerzit, Rytíř řádu Bílého orla, pětinásobný laureát ceny Grammy. Na fotografii: sbormistr Krzysztof Penderecki

 

Banery nad Olzą 

Nápisy nad Olzou

 

Z powodu epidemii koronawirusa przygraniczny ruch, który do tej pory odbywał się bez żadnych przeszkód i kontroli, nagle został zablokowany. Podzielone zostały rodziny, zamarł handel, usługi i życie kulturalne, tworzone w przygranicznym obszarze przez Czechów i Polaków. Sytuacja izolacji obu części miasta dla wielu młodych jest zupełnie nowa. Ci starsi przypominają sobie czasy szczelnie zamkniętej do 1989 roku granicy.

    Kilka dni po zamknięciu granicy grupa mieszkańców Cieszyna wywiesiła baner na brzegu Olzy z wiadomością do znajomych z drugiej strony granicy „Tęsknię za tobą, Czechu“. Spontaniczna akcja obrazuje tęsknotę za „niespodziewanie i nagle ograniczoną możliwością kontaktu“ z czeskimi przyjaciółmi. Następnego dnia po czeskiej stronie granicy pojawiła się odpowiedź „I ja za tobą, Polaku“. Po kilku dniach na zachodnim brzegu Olzy zawisł kolejny napis „Agnieszko, księżniczko moja, czy wyjdziesz za mnie?“.

 

Z důvodu epidemie koronaviru příhraniční styk, který se dosud probíhal bez jakýchkoliv překážek a kontrol, byl najednou nečekaně zablokován. Rozdělené zůstaly rodiny, zanikl obchod, služby a kulturní život, vytvářen v příhraniční oblasti Čechy a Poláky. Situace izolace obou částí města je pro mnohé mladé úplně nová. Ti starší si připomínají doby před rokem 1989 úplně zavřené hranice.

    Několik dnů po uzavření hranic skupina občanů Těšína vyvěsila nápisy na břehu Olzy se zprávou pro známé na druhé straně hranice „Stýská se mi po Tobě, Čechu“. Spontánní akce zobrazuje touhu za „nenadálé a náhlé omezenou možností kontaktu“ s českými přáteli. Následující den na české straně hranice se objevila odpověď „Také já za tebou, Poláku“. Po několika dnech na západním břehu Olzy byl pověšen další nápis „Agnieszko, moje princezničko, vezmeš si mne?“.

 

*************************************************************************************************************

 

 Banery nad Olzą w Cieszynie / Nápisy nad Olzou v Těšíně: „Stýská se mi po Tobě, Čechu“, „I ja za Tobą, Polaku“, „Agnieszko, moje princezničko, vezmeš si mne?“

 

*************************************************************************************************************

 

Wiadomości-Tudósítások-Zprávy”, wydawca / kiadó / vydavatel: Organizacja Pożytku Publicznego Koexistencia opp. / Koexistencia o.p.s. Közhasznú társaság / Obecně prospěšná společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / a kiadó címe / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / ul. Strzelnicza 209/28, rada redakcyjna / szerkesztőbizottság / redakční rada: Tadeusz Toman (redaktor naczelny / főszerkesztő / šéfredaktor), Zoltán Domonkos, Arpád Kosár, Władysław Drong, Bogusław Kaleta, zamknięcie numeru / lapzárta / uzávěrka čísla: 4.5.2020, treść numeru zamieszczona na stronach internetowych www.coexistentia.cz, w formie drukowanego zeszytu gazeta jest przekazywana instytucjom i archiwom, czytelnikom wyłącznie na zamówienie / a kiadvány nyilvánosan elérhető a www.coexistentia.cz honlapon, nyomtatott formában újságunkat intézmények és archívumok  számára készítjük, olvasók számára csak megrendelésre / obsah čísla zveřejněn na webových stránkách www.coexistentia.cz, v tištěné podobě jsou noviny poskytovány institucím a archivům, čtenářům pouze na objednávku