*************************************************************************************************************
WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY
Gazeta członków ruchu politycznego
COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA
A COEXISTENTIA-EGYÜTTÉLÉS politikai mozgalom tagjainak
lapja
Noviny členů politického hnutí COEXISTENTIA-SOUŽITÍ
nr 100
(4/2019)
23.12.2019 r.
*************************************************************************************************************
|
|
W ramach XVI Kongresu ruchu politycznego COEXISTENTIA
wystąpiła pieśniarka operowa
Beata Kantor z 3 utworami Franciszka Liszta / A
COEXISTENTIA Politikai Mozgalom XVI. Kongresszusa keretén belül fellépett Beata
Kontor operaénekesnő, aki Liszt Ferenc 3 szerzeményét adta elő
/ V rámci XVI. Kongresu politického hnutí COEXISTENTIA
vystoupila operní pěvkyně Beata Kontor
se 3 skladbami Ference Liszta (foto: Józef Tobola)
SETNY
NUMER „WTZ”
A „WTZ”
SZÁZADIK SZÁMA
STÉ ČÍSLO
„WTZ”
*************************************************************************************************************
|
|
W Nawsiu obradował
XVI Kongres ruchu politycznego COEXISTENTIA / Nawsie helységben ülésezett a COEXISTENTIA Politikai Mozgalom XVI.Kongresszusa / V Návsí jednal XVI. Kongres politického
hnutí COEXISTENTIA
XVI Kongres ruchu politycznego COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA-EGYÜTTÉLÉS
odbył się w sobotę 9.11.2019 r. w Domu PZKO w Nawsiu. W ramach Kongresu, przed
zagajeniem obrad, wystąpiła pieśniarka operowa Beata Kantor z 3 utworami
Franciszka Liszta. W obradach brali udział, oprócz członków sekcji polskiej,
również Węgrzy z Pragi. Referat dotyczący 30-letniej działalności Ruchu
wygłosił jego wiceprzewodniczący, Stanisław Gawlik. W ramach dyskusji plenarnej
wystąpili zastępca wójta Nawsia, Roman Waszut, przedstawiciel TOP 09, Bogdan
Dal, wójtowie i zastępcy wójtów wybrani z list COEXISTENTII,
przewodniczący Stowarzyszenia ds. Rehabilitacji Jánosa Esterhzyego, László
Attila Kocsis i inni. Odczytano list jednego z założycieli COEXISTENTII w
1990 roku, Miklosa Duraya, który ze względów zdrowotnych nie mógł wziąć udziału
w Kongresie.
Dla Polaków
angażujących się w COEXISTENTII szczególnie istotne znaczenie ma udział w
wyborach wszystkich szczebli władzy. W czasie trwania ostatniej kadencji były
to wybory parlamentarne 20-21.10.2017
r., podczas których współpracowaliśmy z KDU-ČSL i wspieraliśmy na liście
kandydatów, Bogusława Niemca i Andrzeja Szyję z KDU-ČSL i naszych
kandydatów, Helenę Michalską i Józefa Przywarę. Popierana przez nas lista
kandydacka otrzymała mandaty w Izbie Poselskiej Parlamentu RC. W wyborach
komunalnych 5.-6.10.2018 r. COEXISTANTIA obroniła wynik sprzed czterech lat i
uzyskała łącznie 41 mandatów. W Olbrachcicach, Kocobędzu, Wędryni, Nydku,
Koszarzyskach, Gródku, Milikowie, Nawsiu, Łomnej Dolnej i Bukowcu zdobyliśmy
samodzielnie razem 29 mandatów, w Lutyni Dolnej, Cierlicku, Ropicy,
Jabłonkowie, Mostach koło Jabłonkowa i Piosku na listach stowarzyszenia z
kandydatami niezależnymi razem 12 mandatów, a dodatkowo mamy 7 mandatów
koalicyjnych z KDU-ČSL (4 w Hawierzowie, 3 w Karwinie). Progu 5-procentowego
nie udało nam się przekroczyć w Boguminie (koalicja), Piotrowicach koło Karwiny
i Trzyńcu (stowarzyszenie z TOP 09). W wyborach do Parlamentu
Europejskiego 24.-25.5.2019 r. COEXISTENTIA popierała Pawła Kawuloka, kandydata
ČSSD. Lista niestety nie przekroczyła progu 5%, ČSSD nie uzyskała mandatów.
Kongres przyjął
program wyborczy i priorytety programowe na okres kadencji 2019-2021 i
znowelizowany statut. Odbyły się wybory centralnych organów COEXISTENTII –
przewodniczącego, pierwszego wiceprzewodniczącego, 23-osobowej Rady
Republikowej, 3-osobowej Komisji Rewizyjnej i 3-osobowego Sądu Rozjemczego.
Organy centralne działać będą w niezmienionym składzie.
A COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA-EGYÜTTÉLÉS Politikai Mozgalom
VI.Kongresszusát 2019. November 9.-én tartották meg Návsí községben a PZKO Házban. A Kongresszus keretén belül, a gyűlés megkezdése előtt fellépett Beata Kontor operaénekesnő, aki Liszt Ferenc 3 szerzeményét adta elő. A gyűlésen a Lengyel Részleg
tagjain kívül résztvettek a prágai
magyarok is. A Mozgalom 30-éves tevékenységéről szóló beszámolót Stanislaw Gawlik alelnök tartotta meg. A plenáris vita keretén belül felszólalt Roman Waszut, Návsí község polgármestere, Bogdan dal a TOP 09 politikai
párt képviselője, a COEXISTENTIA jelölőlistáiról megválasztott
polgármesterek és alpolgármesterek, Kocsis László Attila, az Esterházy János
Társaság elnöke és mások.
Felolvasták Duray Miklósnak, az 1990-ben megalakított COEXISTENTIA egyik megalapítójának levelét, aki egészségügyi okok miatt nem tudott résztvenni a Kongresszuson.
A COEXISTENTIÁ-ban szerepet vállaló
lengyelek számára különös jelentőséggel bír a különböző színtű választásokon való
részvétel. Az utóbbi időben ez a 2017 október 20.-21.-én
tartott parlamenti választás volt, itt a KDU-ČSL politikai párttal működtünk együtt és támogattuk
Bohuslav Niemec és Andrzej Szyja képviselőjelölteket valamint a mi saját jelöltjeinket, Helena Michalska asszonyt és Jozef
Przywara urat. Az általunk támogatott jelölőlista mandátumokat szerzett a Cseh Köztársaság Parlamentjének Képviselőtestületébe. A 2018 október 5.-6.-án megtartott községtanácsi választásokon a COEXISTENTIA megvédte a
négy évvel ezelőtti eredményt és összesen 41 mandátumot szerzett. Albrechticén, Chotěbuzban, Vendryněn, Nýdekben, Košařiskában, Hrádeken, Milíkovban,
Návsíban, Dolní Lomnén és Bukovecen saját magunk szereztünk összesen 29 mandátumot, Dolní Lutyněn, Těrlickoban,
Ropicén, Jablunkovban, Mostech u Jablunkovban és Písekben független jelöltek társulásának jelölőlistáin összesen
12 mandátumot szereztünk és még ezen kívül 7 koalíciós mandátumunk is van
a KDU-ČSL-lel közösen (4 Havířovban, 3
pedig Karvinán). Nem sikerült átlépnünk az 5 százalékos választási küszöböt
Bohumínban (koalícióban), Petrovice u Karvinában és Třinecben (a TOP 09-tel
társulva). A 2019 május 24.-25.-én megtartott Európa Parlamenti választásokon a
COEXISTENTIA Pavel Kawulok urat, a ČSSD politikai párt jelöltjét támogatta. A
jelölőlista azonban sajnálatosan nem lépte át az 5 százalékos választási
küszöböt, így a ČSSD nem szerzett mandátumokat.
A Kongresszus
elfogadta a 2019-2021 közötti választási időszakra vonatkozó választási
programot és a programprioritásokat, valamint novellizálta az alapelveket is.
Választásokat tartottak a COEXISTENTIA központi szerveibe –
megválasztották az elnököt, az első alelnököt, az Országos Tanács 23 tagját, a
3-fős Ellenőrző Bizottságot és a 3-fős Békéltető Bizottságot. A Központi
szervek ugyanolyan összetételben fognak működni továbbra is.
XVI. Kongres politického hnutí
COEXISTENTIA-WSPÓLNOTA-EGYÜTTÉLÉS se konal v sobotu 9.11.2019 v Domě PZKO v
Návsí. V rámci Kongresu, před zahájením jednání, vystoupila operní pěvkyně
Beata Kontor se 3 skladbami Ference Liszta. Jednání se účastnili, kromě členů
polské sekce, rovněž Maďaři z Prahy. Referát týkající se 30leté činnosti Hnutí
pronesl jeho místopředseda Stanislav Gawlik. V rámci plenární diskuze
vystoupili místostarosta Návsí Roman Waszut, zástupce TOP 09 Bogdan Dal, starostové
a místostarostové zvolení z kandidátních listin COEXISTENTIE, předseda Sdružení
pro rehabilitaci Jánose Esterházyho László Attila Kocsis a jiní. Byl přečten
dopis jednoho ze zakladatelů COEXISTENTIE v roce 1990, Miklose Duraye, který ze
zdravotních důvodu se nemohl Kongresu účastnit.
Pro Poláky
angažující se v COEXISTENTII zvlášť důležitý význam má účast ve volbách na
všech úrovních. V posledním volebním období to byly parlamentní volby 20-21.10.2017, ve kterých jsme spolupracovali s
KDU-ČSL a podporovali kandidáty Bohuslava Niemce a Andrzeje Szyju
z KDU-ČSL a naše kandidáty Helenu Michalskou a Josefa Przywaru. Námi
podporovaná kandidátní listina získala mandáty v Poslanecké sněmovně Parlamentu
ČR. V komunálních volbách 5.-6.10.2018 COEXISTENTIA obhájila
výsledek z doby před čtyřmi roky a získala celkem 41 mandátů. V Albrechticích,
Chotěbuzi, Vendryni, Nýdku, Košařiskách, Hrádku, Milíkově, Návsí, Dolní Lomné a
Bukovci jsme získali samostatně celkem 29 mandátů, v Dolní Lutyni, Těrlicku,
Ropici, Jablunkově, Mostech u Jablunkova a Písku na kandidátních listinách
sdružení s nezávislými kandidáty celkem 12 mandátů, a navíc máme 7 koaličních
mandátů s KDU-ČSL (4 v Havířově, 3 v Karviné). 5-procentní volební práh se nám
nepodařilo překročit v Bohumíně (koalice), Petrovicích u Karviné a Třinci
(sdružení s TOP 09). Ve volbách do Evropského parlamentu 24.-25.5.2019
COEXISTENTIA podporovala Pavla Kawuloka, kandidáta ČSSD. Kandidátka bohužel
nepřekročila 5-procentní volební práh, ČSSD nezískala mandáty.
Kongres přijal
volební program a programové priority na volební období 2019-2021 a novelizoval
stanovy. Konaly se volby ústředních orgánů COEXISTENTIE – předsedy, prvního
místopředsedy, 23-členné Republikové rady, 3-členné Revizní komise a 3-členné
Smírčí komise. Ústřední orgány budou působit ve stejném složení.
COEXISTENTIA znowelizowała statut / COEXISTENTIA novelizovala stanovy
Podczas obrad XVI Kongresu ruchu politycznego
COEXISTENTIA, który odbył się 9.11.2019 r. Nawsiu, delegaci uchwalili zmiany statutu
ruchu. Najważniejsza zmiana dotyczy działalności sekcji narodowych, które nie
będą już centralnym organem ruchu, ale organem doradczym. Nowy § 29, art. 4 brzmi: „Sekcja narodowa jest
organem doradczym ruchu. W wypadku, że sekcja narodowa przedstawi Radzie
Republikowej lub Radzie Wykonawczej uchwałę z wnioskiem do realizacji,
Rada Republikowa lub Rada Wykonawcza jest zobowiązana wniosek omówić na
najbliższym zebraniu.“ Konieczne było dołączenie dwu nowych artykułów,
mianowicie § 29, art. 3: „Sekcja narodowa
przedstawia sprawozdanie z działalności Kongresowi, a w wypadku że jest to
konieczne, również Radzie Republikowej.“, §
29, art. 6: „Przewodniczącego sekcji narodowej wybiera Rada Republikowa,
członków Sekcji Narodowej wybiera Rada Wykonawcza.“. Skreślono natomiast § 29, art. 5, przewodniczący sekcji
narodowej nie będzie już automatycznie wiceprzewodniczącym ruchu i członkiem
Rady Wykonawczej.
Rada Wykonawcza obradować będzie częściej,
nie co trzy, a co dwa miesiące. Zmieniony §
24, art. 3 brzmi: „Rada Wykonawcza obraduje według potrzeby, co najmniej
raz na dwa miesiące. Przewodniczący ruchu ma prawo zwołać zebranie Rady
Wykonawczej kiedykolwiek. Jeżeli o to żąda co najmniej 1/3
członków Rady Wykonawczej jest przewodniczący ruchu zobowiązany bezzwłocznie
zwołać zebranie Rady Wykonawczej”. Kosmetyczne zmiany dotyczą § 24, art. 4, § 24, art. 5, § 25b, art. 2,
§ 25b, art. 3, § 31, art. 3, § 32, art. 1 i
§ 34. Niezmienne natomiast są cele
działania ruchu, uwzględnione w § 5. COEXISTENTIA z poparciem stowarzyszeń
obywatelskich i organizacji pożytku publicznego forsuje ochronę i dalszy rozwój
praw człowieka i podstawowych swobód. Podstawowe cele ruchu są: prawo do
korzystania z języka ojczystego w kontaktach urzędowych, prawo do wykształcenia
w języku ojczystym gwarantowanego przez państwo, prawo do udziału w
rozwiązywaniu spraw dotyczących mniejszości narodowych, prawo do szerzenia
informacji w języku ojczystym, prawo do rozwoju istotnych tradycji kulturowych,
prawo do zachowania własnych pamiątek kulturalnych i majątków.
Zmiana statutu była zarejestrowana przez
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych Republiki Czeskiej w dniu 28.11.2019 r.
V průběhu jednání XVI. Kongresu politického
hnutí COEXISTENTIA, který se konal 9.11.2019 v Návsí, delegáti schválili změny
stanov hnutí. Nejdůležitější změna se týká činnosti národních sekcí, které už
nebudou ústředními orgány hnutí, ale orgány poradními. Nový § 29, odst. 4 zní: „Národní
sekce jsou poradním orgánem hnutí. V případě, že národní sekce předloží
Republikové radě nebo Výkonné radě usnesení s návrhem na řešení, Republiková
rada nebo Výkonná rada je povinna návrh projednat ne nejbližší schůzi.”.
Nutno bylo doplnit dva nové články, jmenovitě § 29, odst. 3: „Národní sekce předkládá
zprávu o činnosti Kongresu, a pokud je to nutné rovněž Republikové radě.”,
§ 29, odst. 6: „Předsedu národní sekce volí Republiková rada, členy
národní sekce volí Výkonná rada.”. Naopak vyškrtnut byl § 29, odst. 5, předseda národní sekce
už nebude automaticky místopředsedou hnutí a členem Výkonné rady.
Výkonná rada bude se scházet častěji,
nikoliv jednou za tři měsíce, ale jednou za dva měsíce. Změněn byl § 24, odst. 3, který zní: „Výkonná rada
jedná podle potřeby, nejméně jednou za dva měsíce. Předseda hnutí může svolat schůzi
Výkonné rady kdykoliv. Jestliže o to žádá nejméně 1/3
členů Výkonné rady je předseda hnutí zavázán neprodleně svolat schůzi Výkonné
rady”. Kosmetické změny se týkají § 24,
odst. 4, § 24, odst. 5, § 25b, odst. 2, § 25b, odst. 3, § 31, odst.
3, § 32, odst. 1 a § 34. Naopak neměnné jsou cíle hnutí,
uvedené v § 5. COEXISTENTIA s podporou občanských sdružení a obecně prospěšné
společnosti prosazuje ochranu a další rozvoj lidských práv a základních svobod.
Základní cíle hnutí jsou: právo na použití mateřského jazyka v úředním styku,
právo na vzdělání v mateřském jazyce garantované státem, právo na účast v
řešení záležitostí týkajících se národnostních menšin, právo na šíření
informací v mateřském jazyce, právo na rozvoj vlastních kulturních tradic,
právo na zachování vlastních kulturních památek a statků.
Změna stanov byla registrována
Ministerstvem vnitra České republiky dne 28.11.2019.
XVI Kongres
COEX: Referat Stanisława Gawlika na temat 30-letniej działalności COEX / XVI. Kongres COEX: Referát Stanislava
Gawlika na téma 30leté činnosti COEX
Przedstawiciele
polskiej mniejszości narodowej reprezentujący Polski Związek
Kulturalno-Oświatowy głosili pogląd, że nie powinno się wiązać wyłącznie na
Forum Obywatelskie, ale zaangażować politycznie również razem z innymi
mniejszościami narodowymi. Dlatego nawiązali kontakty z etnicznymi Węgrami ze
Słowacji, gdzie istniał podobny pogląd preferujący samodzielną reprezentację
polityczną. Jednocześnie były prowadzone rozmowy z reprezentantami mniejszości
niemieckiej i rusińskiej. W styczniu 1990 roku przebiegła w Cieszyńskiem akcja
petycyjna, na podstawie której udało się uzyskać 1000 podpisów potrzebnych do
rejestracji nowego subjektu politycznego. Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
zarejestrowało nową partię 27.2.1990 r., na Słowacji 1.3.1990 r.. Kongres
założycielski, na którym przewodniczącym wybrano Miklosa Duraya, a pierwszym
zastępcą przewodniczącego Polaka, Stanisława Gawlika, odbył się 31.3.1990 r. w
Bratysławie. Po 1992 roku, po zaniku federacji czechosłowackiej, w Czechach
ruch kontynuował działalność pod nazwą Coexistentia-Wspólnota-Együttélés-Soužití-Spivžitja.
15.2.1993 r. odbył się kongres ruchu w Ostrawie, na którym powołano również
sekcje węgierską i ukraińsko-rusińską, przewodniczącym ruchu został wybrany
Stanisław Gawlik. Coexistentia brała
udział w wyborach komunalnych, w których uzyskiwała mandaty rzędu dziesiątek.
Przed wyborami parlamentarnymi w 1996 roku Wspólnota
zawarła umowę z ruchem NEZÁVISLÍ,
a niektórzy jej reprezentanci byli włączeni na listy kandydackie niezależnych.
Niestety nie uzyskali reprezentacji parlamentarnej. W wyborach wojewódzkich w
2000 roku kandydował za partię bez sukcesu lider mniejszości niemieckiej Hans
Korbel. W wyborach parlamentarnych w 2002 roku Wspólnota zawarła porozumienie z formacją Strana venkova – spojené občanské síly, niestety, ani tym razem nie
udało się uzyskać mandatów. Kandydaci za Wspólnotę
ubiegali się, również bez sukcesu, o wybór do Senatu. W wyborach senackich w
1996 roku był to Jerzy Czap w obwodzie senackim nr 73 Frydek Mistek. W wyborach
senackich w 1998 roku Jiří Pinkava w tym samym obwodzie. O ile chodzi o cele
programowe ruchu, głównym zadaniem było zapewnienie kandydatów do wyborów. W
wyborach komunalnych w 2006 roku uzyskaliśmy w powiecie Frydek Mistek 29
radnych, w powiecie Karwina 9 radnych, w 2010 roku 34 (FM) i 8 (KA),
v 2014 roku – 27 za COEX (Coexistentia),
9 w koalicji (FM) i 3 za COEX, 2 w koalicji (KA), w 2018 roku – 27 za
COEX, 6 w koalicji, 3 z poparciem COEX (FM) i 4 za COEX, 1 w koalicji
i 12 z poparciem COEX (KA). COEX popierała w wyborach do Senatu Petra Škrabiša
(KDU-ČSL) z Jabłonkowa, Igora
Petrova (SNK Evropští demokraté)
z Trzyńca, Jerzego Cieńciałę (Občané
společně – Nezávislí) z Wędryni. Wszyscy byli wybrani. Forsowanie
ochrony praw człowieka i wolności, przede wszystkim praw mniejszości
narodowych – 2005 rok – stanowisko COEX na Oświadczenie rządu Republiki
Czeskiej przeciw aktywnym przeciwnikom nazizmu, którzy po drugiej wojnie światowej
byli dotknięci w związku z postanowieniami stosowanymi w Czechosłowacji wobec
tzw. Obywatelstwu nieprzyjacielskiemu, rok 2006 – list premierowi Jiřemu
Paroubkowi w sprawie usprawiedliwienia za ucisk sprawiony Węgrom i Polakom,
oświadczenie COEX w sprawie całkowitej rehabilitacji Jánosa Esterházyego, rok
2007 – stanowisko COEX w sprawie dotrzymywania Europejskiej Karty Języków
Regionalnych lub Mniejszościowych, inicjatywa przesłana rzecznikowi praw
obywatelskich (veřejný ochránce práv)
– skarga dotycząca likwidacji szkoły podstawowej i przedszkola z polskim
językiem nauczania w Trzyńcu, Kopernika 969, Czeska Inspekcja Szkolna,
Inspektorat Morawskośląski, 2008 rok – skarga dotycząca niedozwolonego
wywierania presji przez pracowników Inspektoratu Morawskośląskiego Czeskiej
Inspekcji Szkolnej w sprawie wymagania dokumentacji od odpowiedzialnych
pracowników placówek szkolnych z polskim językiem nauczania wyłącznie w języku
administracyjnym, 2009 rok – Komisja Petycyjna Parlamentu Europejskiego:
przesłuchanie publiczne w sprawie skargi na opieszałe postępowanie Republiki
Czeskiej dotyczące implementacji do systemu prawnego europejskich umów o
ochronie mniejszości narodowych i ochronie języków mniejszościowych lub
regionalnych, komentarz do Trzeciego Periodycznego Sprawozdania o dotrzymywaniu
zasad określonych przez Umowę Ramową o Ochronie Mniejszości Narodowych,
zastrzeżenia do Raportu Republiki Czeskiej „Pierwsze Sprawozdanie
Periodyczne przedstawione sekretarzowi generalnemu Rady Europy według art. 15
Karty (Europejska Karta Języków Regionalnych lub Mniejszościowych)“, minister
szkolnictwa, młodzieży i gimnastyki Miroslava Kopicowa – skarga dotycząca
niedotrzymywania zasad umów europejskich ratyfikowanych przez Republikę Czeską,
minister transportu i łączności inż. Gustav Slamečka, MBA – zapewnienie
dwujęzycznych napisów na zrekonstruowanych dworcach Kolei Czeskich, Michal
Kocáb, minister, Praga – „Ponowne przywrócenie pierwotnej historycznej nazwy
rzece Olza“, „Ustosunkowanie się Polskiej Sekcji Narodowej COEX do raportu
Ministerstwa Spraw Zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej o Zaolziu“, 2010 rok
– starszy dyrektor Sekcji Praw Człowieka, stanowisko COEX dotyczące
Sprawozdania o Sytuacji Mniejszości Narodowych w Republice Czeskiej w 2010
roku, 2011 rok – przekazanie węgierskich odznaczeń państwowych „Krzyża
Rycerskiego Order Republiki Węgierskiej za Zasługi”, udzielonych przez
prezydenta Pálo Schmitta założycielom Wspólnoty,
László Kocsisowi i Stanisławowi Gawlikowi, informacje w pociągach Kolei
Czeskich o stacjach w języku polskim, 2012 rok – petycja domagająca się
rehabilitacji hrabiego Jánosa Esterházyego, adresowana przewodniczącej Izby
Poselskiej Parlamentu Republiki Czeskiej Miroslawie Němcowej, zastrzeżenia
do Drugiego Sprawozdania Periodycznego o dotrzymywaniu zobowiązań
wynikających z Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub
Mniejszościowych, 2014 rok – list wysłany prezydentowi republiki Milošowi
Zemanowi w sprawie objęcia patronatu uroczystości pod pomnikem gen. Šnejdárka w
Bystrzycy, 2015 rok – naruszenie ustawy o gminach, postulat powołania komitetu
ds. mniejszości narodowych, Rada Miasta Hawierzowa postulat odrzuciła z
uzasadnieniem, że nie znalazła powodów do powołania komitetu, oświadczenie COEX
do Sprawozdania o Sytuacji Mniejszości Narodowych w 2015 roku, 2016 rok – list
wysłany komitetom do spraw mniejszości narodowych „Prawo przyjmować informacje
w swoim języku ojczystym“, stanowisko COEX do Sprawozdania o Sytuacji
Mniejszości Narodowych w 2016 roku, list premiera Węgier Viktora Orbána. Działalność
prelekcyjna – wymieniam poszczególne imprezy, 1991 rok – konferencja
„Znaczenie Śląska Cieszyńskiego w stosunkach czechosłowacko-polskich od 1918
roku do dnia dzisiejszego”, 2000 rok – konferencja międzynarodowa na temat
„Potrzebują mniejszości narodowe własną partię“, 2016 rok – konferencja
międzynarodowa w Pradze na temat „Ochrona mniejszości w Unii Europejskiej – 15
lat polityki za prawa mniejszości narodowych w Republice Czeskiej“, 2009 rok –
konferencja „Sytuacja europejskich mniejszości narodowych – historia i
współczesność Węgrów i Polaków w Republice Czeskiej“, 2011 rok – Spis ludności
w Republice Czeskiej i interpretacja metodyki oceny wyników, udział i występ na
konferencji „Mniejszości narodowe a spis ludności 2011, prawo czy obowiązek“,
2013 rok – konferencja międzynarodowa „Generał Władysław Sikorski, żołnierz,
mąż stanu i polityk“, informacja do 70. rocznicy spotkania polskich
przywódców opozycyjnych w Palkowicach, „Okrągły stół – ocena dotrzymywania umów
europejskich w Republice Czeskiej“ 2014 rok – „Mniejszości w Europie – Europa
mniejszości“, udział i występ, 2015 rok – konferencja międzynarodowa „Czas –
miejsce – ludzie“, system obozów nazistowskich w okresie drugiej wojny
światowej, udział i występ, konferencja w Szombathely „János Esterházy…“,
2017 rok – konferencja międzynarodowa w Pradze „Gróf Esterházy János, 60.
rocznica jego męczeńskiej śmierci, konferencja międzynarodowa „Wpływ reformacji
na współczesne chrześcijaństwo“, współorganizacja, udział, uroczystości
wspomnieniowe ofiar drugiej wojny światowej i reżymu komunistycznego. Działalność
wydawnicza – Koexistencia opp. wydała do dnia dzisiejszego 99 numerów
gazety COEX „WTZ“, po Kongresie będzie wydany jubileuszowy 100. numer, radę
redakcyjną tworzą Tadeusz Toman (redaktor naczelny), Zoltán Domonkos, Władysław
Drong, Stanisław Gawlik, Bogusław Kaleta, treść numerów jest zamieszczana na
stronach internetowych www.coexistentia.cz,
w formie zeszytu jest gazeta przekazywana tylko instytucjom i archiwom,
czytelnikom tylko na zamówienie. Ku czci zmarłym – Kongres COEX oddał
cześć zmarłym w okresie ubiegłych 30 lat działaczom COEX i radnym z list
kandydackich COEX. Działacze: Władysław Buda – Koszarzyska, Gyula Brédar –
Praga, Ferenc Bugány – Praga, Stanisław Bura – Stonawa, Józef Chmiel – Karwina,
Witold Chmiel – Czeski Cieszyn, László Fekete – Praga, Rudolf Fronc –
Hawierzów, Rudolf Gaál – Karwina, Lajos Horváth – Praga, Franciszek Jeżowicz –
Olbrachcice, Stanisław Kantor – Milików, András Kolozsváry – Sadska, Alfred
Kołorz – Hawierzów, Ferenc Kónya – Praga, Edwin Macura – Czeski Cieszyn, Jan
Macura – Czeski Cieszyn, Władysław Milerski – Czeski Cieszyn, Ferenc Monus –
Ostrawa, Sándor Pálffy – Ostrawa, Stanisław Przyhoda – Trzyniec, Wiesław Sikora
– Trzyniec, László Somogyi – Brno, Emil Sztabla – Czeski Cieszyn, Władysław
Sztebel – Sucha Górna, Jerzy Taraba – Sucha Górna, Károly Tölgyesi – Praga.
Radni: Stanisław Guziur (1994-98, Piotrowice koło Karwiny), Karol Klimek (od
1994, potem wójt, zmarł w funkcji, Milików), Bogusław Kokotek (2010-2014, potem
TOP 09, zmarł w funkcji, Trzyniec), Henryk Sumera (1998-2002, Trzyniec).
Představitelé
polské národnostní menšiny z řad Polského kulturně-osvětového svazu
zastávali názor, že by se nemělo výlučně vázat na Občanské fórum, ale se
politicky angažovat spolu s jinými národnostními menšinami. Proto navázali
kontakty s etnickými Maďary ze Slovenska, kde existoval názorový proud
upřednostňující samostatnou politickou reprezentaci. Zároveň probíhala jednání
s představiteli německé a rusínské menšiny. V lednu 1990 proběhla na
Těšínsku petiční akce, na jejímž základě se podařilo opatřit 1000 podpisů
potřebných pro registraci nového politického subjektu. Ministerstvo vnitra
zaregistrovalo novou stranu 27. února 1990, na Slovensku 1. března 1900.
Zákládající kongres se uskutečnil 31. března 1990 v Bratislavě, kde
předsedou byl zvolen Miklos Duray, a prvním místopředsedou Polák, Stanislav
Gawlik. Po roce 1992, po zániku československé federace, v Česku
hnutí pokračovalo pod názvem Coexistentia-Wspólnota-Együttélés-Soužití-Spivžitja.
15. února 1993 se konal kongres hnutí v Ostravě, kde byly ustaveny i
maďarská a ukrajinsko-rusínská sekce, předsedou hnutí se stal Stanislav Gawlik.
Coexistentia se účastnila komunálních
voleb, kde získávala řádově desítky mandátů. Před sněmovními volbami roku 1996 Soužití uzavřelo dohodu s hnutím NEZÁVISLÍ a někteří jeho představitelé
byli začleněni na kandidátní listinu nezávislých. Nezískali ale parlamentní
zastoupení. V krajských volbách roku 2000 kandidoval za stranu neúspěšně
předák německé menšiny Hans Korbel. Ve sněmovních volbách roku 2002 Soužití vytvořilo alianci s formací
Strana venkova – spojené občanské síly,
ale ani tenkrát se nepodařilo získat mandáty. Kandidáti za Soužití se rovněž neúspěšně pokoušeli o zvolení do Senátu.
V senátních volbách v roce 1996 to byl Jiří Czap za senátní obvod č.
73 Frýdek-Místek. V senátních volbách v roce 1998 Jiří Pinkava ve
stejném obvodě. Pokud se jedná o programové cíle hnutí, hlavním úkolem
bylo zajistit kandidáty do voleb. V komunálních volbách v roce 2006
jsme získali v okrese Frýdek-Místek 29 členů zastupitelstva, v okrese
Karviná 9 členů zastupitelstva, v roce 2010 – 34 (FM) a 8 (KA),
v roce 2014 – 27 za COEX (Coexistentia),
9 v koalici (FM) a 3 za COEX, 2 v koalici (KA), v roce 2018 – 27
za COEX, 6 v koalici, 3 s podporou COEX (FM) a 4 za COEX, 1
v koalici a 12 s podporou COEX (KA). COEX podporovala ve volbách do
Senátu Petra Škrabiše (KDU-ČSL)
z Jablunkova, Igora Petrova (SNK
Evropští demokraté) z Třince, Jiřího Cieńciału (Občané společně – Nezávislí) z Vendryně. Všichni byli zvoleni.
Prosazování ochrany lidských práv a svobod, zejména práv národnostních
menšin – rok 2005 – stanovisko COEX k Prohlášení vlády ČR vůči aktivním
odpůrcům nacismu, kteří byli po skončení druhé světové války postiženi
v souvislosti s opatřeními uplatňovanými v Československu proti
tzv. nepřátelskému obyvatelstvu, rok 2006 – dopis předsedovi vlády Jiřímu
Paroubkovi ve věci omluvy za útlak způsoben Maďarům a Polákům, prohlášení COEX
ve věci úplné rehabilitace Jánose Esterházy, rok 2007 – stanovisko COEX
k realizaci Evropské charty regionálních či menšinových jazyků, podnět
veřejnému ochránci práv – stížnost na zrušení základní školy a mateřské školy s polským
jazykem vyučovacím Třinec, Koperníkova 969, Česká školní inspekce,
Moravskoslezský inspektorát, rok 2008 – podnět veřejnému ochránci práv –
stížnost na nepřípustné nátlaky pracovníků Moravskoslezského inspektorátu České
školní inspekce ve věci vyžadování dokumentace od zodpovědných pracovníků
školských zařízení s polským jazykem vyučovacím výlučně ve správním
jazyce, rok 2009 – Petiční komise Evropského parlamentu: veřejné slyšení ve
věci stížnosti na liknavé jednání České republiky ve věci implementace do právního
řádu evropských úmluv o ochraně národnostních menšin a ochraně menšinových či
regionálních jazyků, komentář ke Třetí periodické zprávě o plnění zásad
stanovených Rámcovou úmluvou o ochraně národnostních menšin, připomínky
k Raportu České republiky „První periodická zpráva předložená generálnímu
tajemníkovi Rady Evropy podle čl. 15 Charty (Evropské charty regionálních či
menšinových jazyků)“, Ministr školství, mládeže a tělovýchovy Miroslava
Kopicová – stížnost na nedodržování Českou republikou zásad ratifikovaných
evropských úmluv, Ministr dopravy a spojů Ing. Gustav Slamečka, MBA – zajištění
dvojjazyčných nápisů na rekonstruovaných nádražích Českých drah, Michal Kocáb,
ministr, Praha – „Znovunavrácení původního historického názvu řece Olza“,
„Vyjádření Polské národní sekce COEX k raportu Ministerstva zahraničních
věcí Polské republiky o Zaolzí“, rok 2010 – vrchní ředitel Sekce pro lidská
práva, vyjádření COEX ke Zprávě o situaci národnostních menšin v České
republice za rok 2010, rok 2011 – předání maďarských státních vyznamenání
„Rytířského kříže Řádu Maďarské republiky za zásluhy”, udělené prezidentem
Pálem Schmittem zakladatelům Soužití,
Lászlóovi Kocsisovi a Stanislavu Gawlikovi, informace ve vlacích Českých drah o
stanicích v polském jazyce, rok 2012 – petice požadující rehabilitaci
hraběte Jánose Esterházyho, adresované předsedkyni Poslanecké sněmovny
Parlamentu České republiky Miroslavě Němcové, připomínky ke Druhé
periodické zprávě o plnění závazků vyplývajících z Evropské charty regionálních
či menšinových jazyků, rok 2014 – zaslání dopisu prezidentu republiky Miloši
Zemanovi ve věci přijetí záštity nad oslavami u pomníku gen. Šnejdárka
v Bystřici, rok 2015 – porušení zákona o obcích, žádost o zřízení výboru
pro národnostní menšiny, Zastupitelstvo města Havířova odmítlo se zdůvodněním,
že neshledalo důvody pro jeho zřízení, vyjádření COEX ke Zprávě o situaci
národnostních menšin za rok 2015, rok 2016 – zaslání dopisu výborům pro
národnostní menšiny „Právo přijímat informace ve svém mateřském jazyce“,
stanovisko COEX ke Zprávě o situaci národnostních menšin za rok 2016, dopis
předsedy vlády Maďarska Viktora Orbána. Vzdělávací činnost – uvádím
jednotlivé akce, rok 1991 – konference „Úloha Těšínska
v československo-polských vztazích od roku 1918 dodnes“, rok 2000 –
mezinárodní seminář na téma „Potřebují národní menšiny vlastní stranu“, rok
2016 – mezinárodní seminář v Praze na téma „Ochrana menšin v Evropské
unii za práva národních menšin v České republice“, rok 2009 – seminář
„Situace evropských národnostních menšin – minulost a současnost Maďarů a
Poláků v České republice“, rok 2011 – Sčítání lidu v České republice
a interpretace metodiky vyhodnocení výsledků, účast a vystoupení na semináři
„Národnostní menšiny a sčítání lidu 2011, právo nebo povinnost“, rok 2013 –
mezinárodní seminář „Generál Władysław Sikorski, voják, státník a politik“,
informace k 70. výročí setkání polských opozičních vůdců
v Palkovicích, „Kulatý stůl – vyhodnocení realizace evropských úmluv
Českou republikou“ rok 2014 – „Menšiny v Evropě – Evropa menšin“, účast a
vystoupení, rok 2015 – mezinárodní konference „Čas – místo – lidé“, systém
nacistických táborů v letech druhé světové války, účast a vystoupení,
konference v Szombathely „János Esterházy…“, rok 2017 – mezinárodní
konference v Praze „Gróf Esterházy János, k 60. výročí jeho
mučednické smrti, mezinárodní konference „Vliv reformace na soudobé
křesťanství“, podíl na organizaci, účast, pamětní slavnosti obětem druhé
světové války a komunistického režimu. Vydavatelská činnost – Koexistencia
o.p.s. vydala k dnešnímu dni 99 čísel novin COEX „WTZ“, po Kongrese vyjde
jubilejní 100. číslo, redakční radu tvoří Tadeusz Toman (šéfredaktor), Zoltán
Domonkos, Władysław Drong, Stanislav Gawlik, Bohuslav Kaleta, obsah čísel je
zveřejněn na internetových stránkách www.coexistentia.cz,
v tištěné podobě jsou noviny poskytovány pouze institucím a archivům,
čtenářům pouze na objednávku. Pocta zemřelým – Kongres COEX vzdal poctu
zemřelým za uplynulých 30 let funkcionářům COEX a členům zastupitelstva
z kandidátek COEX. Funkcionáři: Władysław Buda – Košařiska, Gyula Brédar –
Praha, Ferenc Bugány – Praha, Stanisław Bura – Stonava, Józef Chmiel – Karviná,
Witold Chmiel – Český Těšín, László Fekete – Praha, Rudolf Fronc – Havířov,
Rudolf Gaál – Karviná, Lajos Horváth – Praha, Franciszek Jeżowicz –
Albrechtice, Stanisław Kantor – Milíkov, András Kolozsváry – Sadská, Alfred
Kołorz – Havířov, Ferenc Kónya – Praha, Edwin Macura – Český Těšín, Jan Macura
– Český Těšín, Władysław Milerski – Český Těšín, Ferenc Monus – Ostrava, Sándor
Pálffy – Ostrava, Stanisław Przyhoda – Třinec, Wiesław Sikora – Třinec, László
Somogyi – Brno, Emil Sztabla – Český Těšín, Władysław Sztebel – Horní Suchá,
Jerzy Taraba – Horní Suchá, Károly Tölgyesi – Praha. Zastupitelé: Stanisław
Guziur (1994-98, Petrovice u Karviné), Karol Klimek (od 1994, potom starosta,
zemřel ve funkci, Milíkov), Bohuslav Kokotek (2010-2014, potom TOP 09, zemřel
ve funkci, Třinec), Henryk Sumera (1998-2002, Třinec).
XVI Kongres
COEX: Wystąpienie László Attily Kocsisa, przewodniczącego Komitetu
Wspomnieniowego Jánosa Esterházyego / XVI.
Kongres COEX: Vystoupení László Atilly Kocsise, předsedy Pamětního výboru
Jánose Esterházyho
Szanowne Panie, szanowni Panowie!
Pozwólcie, proszę, abym i ja jak najserdeczniej pozdrowił Was, uczestników XVI
Kongresu COEX. Jednocześnie przekazuję Wam serdeczne pozdrowienia od
Stowarzyszenia Jánosa Esterházyego za Wartości Ludzkie i Chrześcijańskie i
od Stowarzyszenia za Wspólne Cele, o co prosił mnie jego przewodniczący pan dr
Miklos Duray, założyciel i pierwszy przewodniczący naszego ruchu. Wykorzystuję
okazję, aby szczerze pogratulować naszym polskim przyjaciołom z okazji
zbliżającego się wielkiego święta – Dnia Niepodległości Polski. Z Państwa
życzliwym pozwoleniem chciałbym się obecnie z Wami podzielić niektórymi
przemyśleniami dotyczącymi wygłoszonych sprawozdań, jak i ogólnej działalności
COEX za minione 30 lat jej istnienia, a to jako były przewodniczący COEX i
długoletni przewodniczący Węgierskiej Sekcji Narodowej COEX i Komitetu
Wspomnieniowego Jánosa Esterházyego COEX. Cieszy mnie, że referat pana dr
Stanisława Gawlika, obiektywnie i pozytywnie ocenia wykonaną przez ruch pracę,
z czym się w pełni utożsamiam. Rozumiem, że z powodów czasowych nie mógł
zawierać wyliczenia wszystkich ważnych wydarzeń, tym bardziej szczegółowo je
omawiać. Dlatego chciałbym niektóre, z mojego punktu widzenia, momenty
uzupełnić. Nasz ruch, jako organizacja polityczna chroniąca prawa człowieka i
prawa mniejszości narodowych, od samego początku występował przeciw tzw.
Dekretom Benesza, założonych na niedemokratycznej zasadzie winy kolektywnej, i
które do dnia dzisiejszego mają swe fatalne konsekwencje. W związku z tym
przypominam jako wydarzenie nadzwyczajnego znaczenia, korespondencję
przewodniczącego ruchu z premierem Republiki Czeskiej Jiřím Paroubkiem sprzed
14. lat Wtedy – 17 listopada 2005 roku – pozdrowiłem listownie pana premiera z
okazji Dnia Walki za Wolność i Demokrację i wyraziłem swoje uznanie za jego
inicjatywę w sprawie usprawiedliwienia niemieckim antyfaszystom z szeregów
byłych obywateli czechosłowackich za cierpienia i krzywdy, które doświadczyli
zaraz po zakończeniu drugiej wojny światowej na naszym terenie. Jednocześnie
wyraziłem zawód, że nie dotyczy to kolejnych mniejszości narodowych żyjących w
Republice Czeskiej, mianowicie Węgrów i Polaków, na których popełniona była
niemała krzywda w tym okresie. W pisemnej odpowiedzi z 3 stycznia 2006 pan
premier podziękował za przejaw uznania do Oświadczenia rządu Republiki Czeskiej
wobec aktywnych przeciwników nazizmu, którzy po zakończeniu drugiej wojny
światowej byli dotknięci w związku z postanowieniami stosowanymi w
Czechosłowacji wobec tzw. obywatelstwu nieprzyjacielskiemu. Podkreślił, że
usprawiedliwienie jest skierowane nie tylko wobec reprezentantów narodowości
niemieckiej, do grupy docelowej obywateli należą również reprezentanci
narodowości węgierskiej i polskiej. Dodał, że losy tysięcy obywateli, którzy po
drugiej wojnie światowej byli dotknięci bezprawiem, nie są mu żadnym wypadku
obojętne. Dotyczy to zwłaszcza również byłych obywateli czechosłowackich –
reprezentantów narodowości węgierskiej, którzy byli w latach 1946-1947 przemocą
przesiedleni z południowej Słowacji do pogranicza ziem czeskich na prace
przymusowe. Węgrzy żyjący w Republice Czeskiej i na Słowacji ten gest
polityczny, na który czekali całych sześć dziesięcioleci, wysoko cenią, pomimo
że nie jest ukierunkowany na materialne odszkodowanie dotkniętych osób
pokrzywdzonych, lecz jest przede wszystkim wyrazem moralnego uznania. Również
docenił to rząd węgierski, pomimo że prezydent Republiki Czeskiej Václav Klaus
swemu węgierskiemu odpowiednikowi László Sólomyowi podczas wizyty państwowej
oświadczył, że usprawiedliwienia rządu nie podziela. O usprawiedliwieniu rządu
czeskiego miałem tę cześć referować w swoim przemówieniu na zagajenie wędrownej
wystawy dokumentalnej „Never Again” w budynku Parlamentu Europejskiego w
Brukseli w maju 2006 roku, poświęconej 60. rocznicy deportacji 44 tysięcy
Węgrów ze Słowacji do pogranicza czeskiego. Komentarze mówiły wtedy o
„przełamaniu lodów w Czechach”. COEX zawsze odezwała się, kiedy mniejszościom
narodowym na świecie ograniczano ich prawa lub kiedy atakowano suwerenność
państw narodowych. Tak było na przykład podczas wydania dyskryminacyjnych ustaw
językowych na Słowacji przed laty i niedawno na Ukrainie, również w wypadku
ataków na Węgry w Parlamencie Europejskim. Swoje stanowiska wydaliśmy w formie
oświadczeń publicznych lub społecznych i petycji. Za nasze stanowiska
podziękowanie wyraziła przed laty Partia Koalicji Węgierskiej na Słowacji lub
węgierski premier Wiktor Orbán listem z 29 listopada 2016 roku. Od początku
nadzwyczajne znaczenie przykładamy uczczeniu pamięci i rehabilitacji hrabiego Jánosa
Esterházyego, czołowego działacza politycznego Węgrów w byłej Czechosłowacji.
Komitet wspomnieniowy Jánosa Esterházyego w ramach naszego ruchu ściśle
współpracuje ze Stowarzyszeniem Jánosa Esterházyego za Wartości Ludzkie i
Chrześcijańskie. Aktualnie z Węgierską i Polską Sekcją Narodową, również z
organizacją pożytku publicznego Koexistencia opp, zorganizowaliśmy kilka
udanych konferencji międzynarodowych z udziałem krajowych i zagranicznych
historyków, politologów i polityków. Podczas jubileuszowej imprezy
wspomnieniowej w marcu 2017 roku z okazji 60. rocznicy śmierci naszego
męczennika pozdrowiliśmy przewodniczącego komitetu zagranicznego Izby
Poselskiej Parlamentu RC, pana Karla Schwarzenberga, który tam wygłosił słynną
wypowiedź ocenioną również za granicą, że János Esterházy był jednym z
najbardziej honorowych polityków Europy Środkowej XX wieku i że jego skazanie
było wielkim błędem państwa czechosłowackiego. Węgierska Sekcja Narodowa COEX
zawsze pomagała zaspokajać potrzeby duchowe wierzących. Jako jej przewodniczący
prowadziłem korespondencję z arcybiskupem praskiej archidiecezji, Miloslavem
Vlkiem, później również z jego następcą, Dominikiem Duką na temat wznowienia
regularnych węgierskich nabożeństw w Pradze, co się także udało przed trzema laty.
W ubiegłym roku powstała Węgierska Parafia Rzymskokatolicka, a ja zostałem
członkiem jej rady pastoralnej. W ubiegłym roku w maju byłem zaszczycony tym,
że na zaproszenie prezydenta Węgier, pana Jánosa Ádera wziąłem udział w
przekazaniu wysokiego węgierskiego odznaczenia państwowego kardynałowi Duce w
Budapeszcie. W bieżącym roku w marcu na zaproszenie arcybiskupa archidiecezji
krakowskiej, kardynała Jędraszewskiego, wziąłem udział w zagajeniu procesu
beatyfikacji Jánosa Esterházyego. U narodzin pomysłu kanonizacji był obecny
Komitet Wspomnieniowy Jánosa Esterházyego, mam na myśli głównie nasz postulat,
z którym zwróciliśmy się wspólnym listem w tej sprawie do arcybiskupa
archidiecezji ołomunieckiej i metropolity morawskiego kardynała, Jana
Graubnera. Spotkał mnie, a tym samym również nasz ruch, wielki zaszczyt wziąć
udział w kolacji prezydenta republiki, Václava Klausa na Zamku Praskim w
kwietniu 2011 roku na cześć prezydenta Węgier Pála Schmitta i obiadu prezydenta
republiki Miloša Zemana w grudniu 2017 roku na cześć prezydenta Jánose Ádera.
Teraz otrzymałem zaproszenie przewodniczącego Izby Poselskiej Parlamentu RC
Radka Vondráčka na uroczystość z okazji 30. rocznicy wydarzeń listopadowych w
1989 roku. To wszystko świadczy o tym, że
COEX zauważają w najwyższych kręgach politycznych. Sam to uważam również
za wyraz uznania długoletniej działalności naszego ruchu, za to w ten sposób
dziękuję Wam wszystkim, którzy włączyliście się do wspólnych działań. Dziękuję
Wam, że wysłuchaliście mnie i życzę dalszego z sukcesem kontynuowanych płodnych
obrad.
Vážené
Dámy a vážení Pánové! Dovolte mi, prosím, abych také i já srdečně pozdravil
Vás, účastníky XVI. Kongresu COEX. Zároveň předávám vřelé pozdravy od Spolku
Jánose Esterházyho za lidské a křesťanské hodnoty a od Sdružení za společné
cíle, o což mě požádal jeho předseda pan dr. Miklos Duray, zakladatel a první
předseda našeho hnutí. Využívám této příležitosti, abych upřímně blahopřál
našim polským přátelům k nadcházejícímu velkému svátku – Dne vyhlášení
nezávislosti Polska. S Vaším laskavým svolením bych se nyní podělil
s Vámi s některými svými myšlenkami k předneseným zprávám, jakož i
k celkové činnosti COEX za uplynulých 30 let její existence, a to jako
bývalý předseda COEX a dlouholetý předseda Maďarské národní sekce COEX a
Pamětního výboru Jánose Esterházyho COEX. Těší mě, že referát pana dr.
Stanislava Gawlika objektivně a pozitivně hodnotí vykonanou práci hnutí,
s čímž se plně ztotožňuji. Chápu, že z časových důvodů nemohla
obsahovat výčet všech důležitých událostí, natož je podrobně rozvádět. Chtěl
bych proto některé z mého hlediska důležité momenty doplnit. Naše hnutí,
jakožto politická organizace hájící lidská práva a práva národních menšin, od
prvopočátku vystupovalo proti tzv. Benešovým dekretům, založeným na
nedemokratickém principu kolektivní viny, a které dodnes mají své neblahé
důsledky. V této souvislosti připomínám jako událost mimořádného významu,
korespondenci předsedy hnutí s předsedou vlády České republiky Jiřím
Paroubkem před 14ti lety. Tehdy – 17. listopadu 2005 – jsem dopisem pozdravil
pana premiéra ke Dni boje za svobodu a demokracii a vyjádřil své uznání za jeho
iniciativu ve věci omluvy německým antifašistům z řad bývalých občanů ČSR
za utrpení a křivdy, jež byly na nich páchány krátce po ukončení druhé světové
války na našem území. Zároveň jsem však vyjádřil i zklamání nad tím, že se to
nevztahuje na další národnostní menšiny žijící v České republice,
jmenovitě na Maďary a Poláky, na nichž byla také spáchaná nemalá křivda
v téže době. V písemné odpovědi z 3. ledna 2006 pan předseda vlády
poděkoval za uznání k Prohlášení vlády České republiky vůči aktivním
odpůrcům nacismu, kteří byli po skončení druhé světové války postižení
v souvislosti s opatřeními uplatňovanými v Československu proti
tzv. nepřátelskému obyvatelstvu. Zdůraznil, že omluva je zaměřena nejen vůči
příslušníkům německé národností, mezi cílovou skupinu občanů patří rovněž
příslušníci maďarské a polské národnosti. Dodal, že mu osudy tisíců občanů,
kteří byli po druhé světové válce postiženi bezprávím, nejsou v žádném
případě lhostejné. Týká se to zvláště i bývalých československých občanů –
příslušníků maďarské národností, kteří byli v letech 1946-1947 násilně
přesídlení z jižního Slovenska do pohraničí českých zemí na nucené práce.
Maďaři žijící v České republice i na Slovensku si tohoto politického
gesta, na což čekali celých šest desetiletí, vysoce váží, i když nesměřuje
k materiálnímu odškodnění postižených osob, nýbrž je především výrazem
morálního uznání. Také maďarská vláda toto ocenila, přesto že prezident České
republiky Václav Klaus svému maďarskému protějšku László Sólyomovi při státní
návštěvě prohlásil, že omluvu vlády nesdílí. O omluvě české vlády jsem měl čest
referovat ve svém projevu na zahájení putovní dokumentární výstavy „Never
again“ v budově Evropského parlamentu v Bruselu v květnu 2006,
věnované 60. výročí deportace 44 tisíc Maďarů ze Slovenska do českého
pohraničí. Komentáře tehdy hovořily o „prolomení ledů v Česku“. COEX se
vždy ozvala, když národnostním menšinám ve světě oklešťovali jejich práva, nebo
když se útočilo na suverenitu národních států. Tak tomu bylo například při
vydání diskriminačních jazykových zákonů na Slovensku před lety a nedávno na
Ukrajině, a v případě útoku na Maďarsko v Evropském Parlamentu. Svá
stanoviska jsme vydali formou veřejných či společných prohlášení a peticí. Za
naše postoje vyjádřila poděkování před lety Strana maďarské koalice na
Slovensku nebo předseda maďarské vlády Viktor Orbán dopisem ze dne 29.
listopadu 2016. Od počátku připisujeme mimořádnou pozornost uctění památky a
rehabilitace hraběte Jánose Esterházyho, předního politického činitele Maďarů
v bývalém Československu. Pamětní výbor Jánose Esterházyho při našem hnutí
úzce spolupracuje se Spolkem Jánose Esterházyho za lidské a křesťanské hodnoty.
V součinnosti s Maďarskou a Polskou národní sekci, a též s obecně
prospěšnou společností Koexistencia ops, jsme uspořádali několik úspěšných
mezinárodních konferencí za účasti domácích a zahraničních historiků,
politologů a politiků. Na jubilejní vzpomínkové akci v březnu 2017 při
příležitostí 60. výročí úmrtí našeho mučedníka jsme pozdravili i předsedu
Zahraničního výboru Poslanecké sněmovny Parlamentu České republiky pana Karla
Schwarzenberga, který tam přednesl proslulý výrok oceněný i v zahraničí,
že János Esterházy byl jedním z nejčestnějších politiků Střední Evropy ve
XX. století a že jeho odsouzení bylo velkou chybou československého státu.
Maďarská národní sekce COEX vždy napomáhala uspokojování duchovních potřeb věřících.
Jako její předseda jsem vedl korespondenci s arcibiskupem pražské
arcidiecéze Miloslavem Vlkem a též s jeho nástupcem Dominikem Dukou o
obnovení pravidelných maďarských svatých mší v Praze, což se také stalo
před třemi lety. V minulém roce byla zřízena Maďarská římskokatolická
fara, a stal jsem se členem její pastorační rady. Vloni v květnu jsem byl
poctěn tím, že na pozvání prezidenta Maďarska pana Jánose Ádera jsem se
zúčastnil předání vysokého maďarského státního vyznamenání kardinálu Dukovi
v Budapešti. Letos v březnu jsem se na pozvání arcibiskupa krakovské
arcidiecéze, kardinála Jędraszewského zúčastnil zahájení procesu blahořečení
Jánose Esterházyho. U zrodu myšlenky kanonizace byl přítomen i Pamětní výbor
Jánose Esterházyho, mám na mysli hlavně naší žádost, se kterou jsme se obrátili
společným dopisem v této záležitosti na arcibiskupa olomoucké arcidiecéze
a metropolitu moravského kardinála Jana Graubnera. Dostalo se mi velké cti a
tím i našemu hnutí, zúčastnit se večeře prezidenta republiky Václava Klause na
Pražském hradě v dubnu 2011 na počest prezidenta Maďarska Pála Schmitta i
oběda prezidenta republiky Miloše Zemana v prosinci 2017 na počest
prezidenta Jánose Ádera. Teď jsem dostal pozvání od předsedy Poslanecké
sněmovny Parlamentu České republiky Radka Vondráčka na slavnostní akci
k 30. výročí listopadových událostí roku 1989. To vše svědčí o tom, že si
COEX všímají v nejvyšších politických kruzích. Sám to považuji také za
výraz uznání mnoholeté úspěšné činnosti našeho hnutí, za což i touto cestou děkuji
Vám všem, kteří jste se podíleli na společné práci. Děkuji Vám, že jste mě
vyslechli a přeji další úspěšné pokračování v plodném sněmování.
XVI Kongres
COEX: Przyczynek dyskusyjny Bogusława Kalety na temat dwujęzycznego nazewnictwa
/ XVI. Kongres COEX: Diskuzní příspěvek
Bohuslava Kalety na téma dvojjazyčného názvosloví
Szanowni uczestnicy XVI Kongresu COEX. Kongres Polaków w Republice
Czeskiej zlecił swej Komisji Praw Mniejszości Narodowych opracować
problematykę implementacji godnych dwujęzycznych nazw gmin, ich dzielnic,
części, ulic, innych przestrzeni publicznych oraz oznakowania budynków organów
państwowych i jednostek samorządu terytorialnego, również w języku Polskiej
Mniejszości Narodowej w Republice Czeskiej, na podstawie dużej liczby praw międzynarodowych,
konwencji europejskich i ustaw Republiki Czeskiej do ochrony praw mniejszości
narodowych, w szczególności na podstawie ustawy konstytucyjnej nr 98/2013 Dz.U.
(Konstytucja RC), ustawy nr 273/2001 Dz.U. (ustawa o prawach mniejszości narodowych),
ustawy 561/2004, Dz.U. (ustawa szkolna) według następnych przepisów, kolejnych
ustaw i dekretów rządu Republiki Czeskiej. Komisja ta zajmowała się ogólnie
szeroką problematyką niezadowalającego stanu wdrażania nazw dwujęzycznych gmin,
ulic i innych przestrzeni publicznych, gdzie to ustawa nr 128 Dz.U umożliwia i
konstatuje, iż nie jest implementowana na odpowiednim poziomie! Dlatego będzie
opracowana dogłębna ogólna analiza wybranych nazw, w języku czeskim i polskim,
z wytkniętymi ich błędami i następnie dogłębna ogólna synteza tych nazw,
z proponowanym sposobem eliminacji błędów w tych nazwach i zastąpienia ich
ujednoliconymi, systemowymi i godnymi nazwami. Potem zostanie, na podstawie
wymienionej ogólnej dogłębnej analizy i syntezy nazw, opracowana dla każdej
właściwej gminy zwięzła synteza z proponowanymi, systemowymi,
ujednoliconymi i godnymi nazwami, które potem będą uchwalane przez właściwe
rady gmin i następnie przez nie instalowane. Dla specyficznego podzbioru
ogólnych nazw gmin, ulic i innych przestrzeni publicznych, konkretnie dla nazw
szkół Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej w Republice Czeskiej, gdzie są
ich aktualne nazwy w krytycznym stanie nazewniczym, została już na prośbę
Komisji Szkolnej Kongresu Polaków w Republice Czeskiej opracowana przez inż.
Bogusława Kaletę, CSc. dla Komisji Praw Mniejszości Narodowych Kongresu Polaków
w Republice Czeskiej, w języku czeskim i następnie w języku polskim, obszerna
Rozprawa nad analizą i syntezą aktualnych nazw szkół Szkolnictwa Polskiej Mniejszości
Narodowej w RC (SPMN w RC) 2018. r., która zawiera, oprócz innych, dwa
najważniejsze zestawy: 1. Rozprawa nad analizą i syntezą aktualnych nazw szkół
Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej w Republice Czeskiej, IA, analiza
2018 r. (1.), 2. Rozprawa nad analizą i syntezą aktualnych nazw szkół
Szkolnictwa Polskiej Mniejszości Narodowej w Republice Czeskiej, IB, synteza
2018. r.(2.). Sedno problemu tkwi w tym, iż nazwy szkół Szkolnictwa Polskiej
Mniejszości Narodowej w Republice Czeskiej powinny być na podstawie ustawy o
samorządzie gminnym dwujęzyczne, dlatego są bardzo długie, co bezprawnie
skłania do tego, iż części lub całe części nazw szkół w języku polskim są przez
oddziały szkolne w gminach i miastach opuszczane. Dochodzi tam do naruszania minimalnie
dwóch ustaw Republiki Czeskiej, co obraża godność obywateli polskiej
mniejszości narodowej na Zaolziu! Komisja Praw Mniejszości Narodowych Kongresu
Polaków w Republice Czeskiej przestała z nieznanych powodów po trzech
miesiącach pracować, przedstawiciele Kongresu Polaków w Republice Czeskiej nie
reagowali na niektóre listy napisane przez autora Rozprawy, bardzo długo nie
reagowali na dwa listy polecone w tej sprawie przewodniczącego COEX, Józefa
Przywary, pierwszy przesłany 28.2.2019 r. i drugi list urgencyjny przesłany
29.7.2019 r. Przewodniczący Kongresu Polaków w Republice Czeskiej, inż. Mariusz
Wałach, odpowiedział na te listy dopiero 19.9.2019 r. z prośbą o
usprawiedliwienie spóźnionej odpowiedzi. Ta była bardzo zwięzła i nie były w
niej zawarte odpowiedzi na przedłożone liczne pytania przewodniczącego
COEX. Ważna, paląca problematyka stoi już 3 lata. Dlatego Polska Sekcja
Narodowa COEX postanowiła zwołać przedstawicieli organizacji i stowarzyszeń
polskich, objaśnić im zaistniałą sytuację krytyczną, pozyskać ich dla wsparcia
przejęcia przez nią niezrealizowanego zadania przez Kongres Polaków w Republice
Czeskiej. Polecam, aby na właśnie przebiegającym XVI Kongresie COEX było w jego
uchwale zawarte polecenie przejęcia tego ważnego zadania przez Polską Sekcję
Narodową COEX. Z opracowaną pełną wersją Rozprawy (...) w języku polskim i
czeskim można zaznajomić się na stronach internetowych: www.coexistentia.cz, Dokumenty, Dokumenty OPS i napis Rozprava nad
analýzou a syntézou aktuálních názvů škol Polského národnostního školství (PNŠ
v ČR) 2018. Dziękuję za uwagę.
Vážení účastníci XVI Kongresu COEX. Kongres Poláků v České republice
uložil své Komisi práv národnostních menšin zpracovat problematiku implementování
důstojných, dvojjazyčných názvů obcí, jejich částí, ulic, jiných veřejných
prostranství a označení budov státních orgánů a územních samosprávných celků,
také v jazyce polské národnostní menšiny v České republice, na
základě celé řady mezinárodních práv, evropských konvencí a zákonů České
republiky na ochranu práv národnostních menšin, zejména na základě Ústavního
zákona č. 98/2013 Sb. (Ústava ČR), zákona č. 273/2001 Sb. (Zákon o právech
národnostních menšin), Zákona č. 128/2000 Sb. (Zákon o obcích), Zákona,
561/2004 Sb. (Školský zákon) ve znění pozdějších předpisů, dalších zákonů a
nařízení vlády České republiky. Tato komise se zabývala všeobecně širokou
problematikou neuspokojivého stavu zavádění dvojjazyčných názvů obcí, ulic a
jiných veřejných prostranství, kde to zákon č. 128 Sb. umožňuje a konstatovala,
že není provedeno na odpovídající úrovni. Bude proto zpracována obecná a
následně stručná analýza názvů v českém a polském jazyce pro každou
příslušnou obec s vytknutými chybami současného stavu názvů, a následně
hloubková obecná syntéza těchto názvů s navrženým způsobem odstranění těchto
chyb v názvech a nahrazením jich sjednocenými, systémovými a důstojnými
názvy v českém a polském jazyce. Potom bude, na základě uvedené obecné hloubkové
analýzy a syntézy názvů, zpracována pro každou příslušnou obec stručná syntéza
s navrženými, sjednocenými, systémovými a důstojnými názvy, které by pak
byly schváleny příslušnými zastupitelstvy obcí a následně instalovány. Pro
specifickou podmnožinu obecných názvů obcí, ulic a jiných veřejných
prostranství, konkrétně pro názvy škol polského národnostního školství
v České republice, kde jsou aktuální názvy těchto škol dlouhodobě
v prekérním, názvoslovném stavu, byla již na žádost Školské komise Kongresu
Poláků v České republice zpracována Ing. Bohuslavem Kaletou, CSc. pro
Komisi práv národnostních menšin Kongresu Poláků v České republice,
v českém a následně polském jazyce, zatím obšírná Rozprava nad analýzou a
syntézou aktuálních názvů škol polského národnostního školství v České
republice 2018, která obsahuje, kromě jiných, dva nejdůležitější soubory: 1.
Rozprava nad analýzou a syntézou aktuálních názvů polského národnostního
školství v České republice, IA, analýza 2018 (1.), 2. Rozprava nad analýzou
a syntézou aktuálních názvů polského národnostního školství, IB, syntéza 2018
(2.). Podstata problémů spočívá v tom,
že názvy škol polského národnostního školství v České republice musí být
ze zákona dvojjazyčné, a proto jsou velmi dlouhé, což neoprávněně vedlo
k tomu, že část nebo celá část názvu v polském jazyce byla školskými
úřady v obcích a ve městech vynechávána, což pochopitelně uráželo
důstojnost polské národnostní menšiny na Záolzí. Komise práv národnostních
menšin Kongresu Poláků v České republice přestala z neznámých důvodů
po třech měsících úplně pracovat, vedení Kongresu Poláků v České republice
nereagovalo na několikeré dopisy autora Rozpravy v této věci, na dva
dopisy předsedy COEX Josefa Przywary, první z 28.2.2019 a druhý urgenční
z 29.7.2019, předseda Kongresu Poláků v České republice Ing. Mariusz
Wałach odpověděl teprve 19.9.2019 s prosbou o prominutí za zpožděnou
odpověď. Ta byla velmi stručná, a nebyly v ní zodpovězeny mnohé otázky
položené předsedou COEX. Důležitá, palčivá problematika zůstala již 3 roky
stát. Proto Polská národní sekce COEX se odhodlala svolat zástupce polských
organizací a spolků, vysvětlit jim nastalou kritickou situaci, získat je pro
podporu převzetí nerealizovaného úkolu Kongresu Poláků v České republice.
Doporučuji, aby i na našem XVI. Kongresu COEX bylo v usnesení dáno Polské
národní sekci COEX doporučení k převzetí tohoto odpovědného úkolu. Se
zpracovanou plnou verzí Rozpravy (…) v polském a českém jazyce se lze seznámit
na stránkách: www.coexistentia.cz, Dokumenty, Dokumenty OPS a název „Rozprava
nad analýzou a syntézou aktuálních názvů škol Polského národnostního školství
(PNŠ) v ČR 2018“. Děkuji za pozornost.
Uchwała
XVI Kongresu COEX z dnia 9.11.2019 r. / Usnesení
XVI. Kongresu COEX ze dne
9.11.2019
XVI Kongres COEX / XVI. Kongres COEX
uchwalił
program obrad, / schválil program jednání,
wziął do
wiadomości wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, skład komisji
mandatowej, komisji wyborczej i komisji uchwał, / vzal na vědomí volbu
zapisovatele, ověřovatele zápisu, složení mandátové komise, volební komise a
návrhové komise,
wziął do
wiadomości prezentację 30-letniej historii COEX, / vzal na vědomí prezentaci
30leté historie COEX,
wziął do
wiadomości sprawozdanie przewodniczącego COEX o działalności COEX, / vzal na
vědomí zprávu předsedy COEX o činnosti COEX,
wziął do
wiadomości sprawozdanie Węgierskiej Sekcji Narodowej COEX, / vzal na vědomí
zprávu Maďarské národní sekce COEX,
wziął do
wiadomości wystąpienia gości, / vzal na vědomí vystoupení hostů,
wziął do
wiadomości sprawozdanie Komisji Rewizyjnej COEX, / vzal na vědomí zprávu
Revizní komise COEX,
wziął do
wiadomości informację komisji mandatowej, / vzal na vědomí informaci mandátové
komise,
wziął do
wiadomości wygłoszone przyczynki dyskusyjne, / vzal na vědomí přednesené
diskusní příspěvky,
uchwalił
zmianę statutu COEX, / schválil změnu stanov COEX,
uchwalił
program wyborczy i priorytety programowe COEX na kadencję 6/2019-5/2021, /
schválil volební program a programové priority COEX na období 6/2019-5/2021,
wybrał Józefa
Przywarę przewodniczącym COEX, / zvolil Josefa Przywaru předsedou COEX,
wybrał
Zoltána Domonkosa pierwszym zastępcą przewodniczącego COEX, / zvolil Zoltána
Domonkose prvním místopředsedou COEX,
wybrał
Radę Republikową COEX w składzie: Ladislav Derian, Zoltán Domonkos, Władysław
Drong, János Fajd, István Fucsik, Stanisław Gawlik, Bogusław Kaleta, Jadwiga
Karolczyk, Jolana Kónyová, László Attila Kocsis, Arpád Kosár, László Labancz,
Emil Macura, Karel Matisz, Władysław Niedoba, Józef Przywara, Bogusław Raszka,
Ernö Soós, Eduard Szabó, Józef Toboła, Tadeusz Toman, Barbara Wachtarczyk,
Paweł Wania, / zvolil Republikovou radu COEX ve složení: Ladislav Derian,
Zoltán Domonkos, Władysław Drong, János Fajd, István Fucsik, Stanislav Gawlik,
Bohuslav Kaleta, Jadwiga Karolczyk, Jolana Kónyová, Ladislav Kocsis, Arpád
Kosár, Ladislav Labancz, Emil Macura, Karel Matisz, Vladislav Niedoba, Josef
Przywara, Bohuslav Raszka, Ernest Soós, Eduard Szabó, Josef Toboła, Tadeusz
Toman, Barbara Wachtarczyková, Pavel Wania,
wybrał
Komisję Rewizyjną COEX w składzie: / zvolil Revizní komisi COEX ve složení:
Helena Bubik, Róbert Komjathy, Józef Pietrus,
wybrał Sąd
Rozjemczy COEX w składzie: / zvolil Smírčí komisi COEX ve složení: Ludovít
Balla, Eugeniusz Kiedroń, Tadeusz Kornuta,
upoważnił
zastępować przewodniczącego COEX w czasie jego nieobecności według § 20, ust. 2
kodeksu handlowego Zoltána Domonkosa, w jego nieobecności Arpáda Kosára, w jego
nieobecności Stanisława Gawlika, / zmocnil v nepřítomnosti předsedy COEX
zastupováním dle §20, odst. 2 obchodního zákoníku Zoltána Domonkose,
v jeho zastoupení Arpáda Kosára, v jeho zastoupení Stanislava
Gawlika.
Návsí (Nawsie), 9.11.2019
Podpisy
členů návrhové komise / podpisy członków komisji uchwał: Bohuslav
Kaleta, Ernest Soós, Pavel Wania
Uchwała
Rady Republikowej COEX z dnia 9.11.2019 r. / Usnesení Republikové rady
COEX ze dne 9.11.2019
Rada
Republikowa COEX / Republiková rada COEX
wzięła do
wiadomości wybory protokolanta, weryfikatora protokołu, skład komisji
mandatowej, komisji wyborczej i komisji uchwał, / vzala na vědomí volbu
zapisovatele, ověřovatele zápisu a složení mandátové komise, volební komise a
návrhové komise,
wzięła do
wiadomości informację komisji mandatowej, / vzala na vědomí informaci mandátové
komise,
wzięła do
wiadomości wygłoszone przyczynki dyskusyjne, / vzala na vědomí přednesené
diskusní příspěvky,
wybrała
Radę Wykonawczą COEX w składzie: Zoltán Domonkos, Władysław Drong, Stanisław
Gawlik, László Attila Kocsis, Arpád Kosár, Władysław Niedoba, Józef Przywara,
Ernö Soós, Tadeusz Toman, / zvolila Výkonnou radu COEX ve složení: Zoltán
Domonkos, Władysław Drong, Stanislav Gawlik, Ladislav Kocsis, Arpád Kosár,
Vladislav Niedoba, Josef Przywara, Ernest Soós, Tadeusz Toman,
wybrała
Stanisława Gawlika i Arpáda Kosára zastępcami przewodniczącego COEX, / zvolila
Stanislava Gawlika a Arpáda Kosára místopředsedy COEX,
wybrała
Tadeusza Tomana sekretarzem Rady Wykonawczej COEX, / zvolila Tadeusze Tomana
tajemníkem Výkonné rady COEX,
wybrała
Arpáda Kosára przewodniczącym Węgierskiej Sekcji Narodowej COEX, / zvolila
Arpáda Kosára předsedou Maďarské národní sekce COEX,
wybrała
Stanisława Gawlika przewodniczącym Polskiej Sekcji Narodowej COEX, / zvolila
Stanislava Gawlika předsedou Polské národní sekce COEX,
zobowiązała
sekretarza Rady Wykonawczej COEX przesłać Ministerstwu Spraw Wewnętrznych RC
spis osób statutarnych COEX, / uložila tajemníkovi Výkonné rady COEX zaslat
Ministerstvu vnitra ČR seznam statutárních osob COEX,
zobowiązała
sekretarza Rady Wykonawczej COEX przesłać Ministerstwu Spraw Wewnętrznych RC
zmianę statutu COEX, / uložila tajemníkovi Výkonné rady COEX zaslat
Ministerstvu vnitra ČR změnu stanov COEX,
upoważniła
Polską Sekcję Narodową COEX, na podstawie przyczynku dyskusyjnego Bogusława
Kalety na XVI Kongresie COEX, przejąć inicjatywę w wprowadzaniu odpowiednich
nazw szkół, / zmocnila Polskou národní sekci COEX, na základě diskusního
příspěvku Bohuslava Kalety na XVI. Kongrese COEX, převzít iniciativu
v zavádění vhodných názvů škol,
upoważniła
Węgierską Sekcję Narodową COEX na podstawie przyczynku dyskusyjnego László
Attily Kocsisa na XVI Kongresie COEX, przejąć inicjatywę dotyczącą dalszej
współpracy ze Stowarzyszeniem Jánosa Esterházyego za Wartości Ludzkie i
Chrześcijańskie i ze Stowarzyszeniem za Wspólne Cele, / zmocnila Maďarskou
národní sekci COEX, na zakládě diskusního příspěvku Ladislava Kocsise na XVI.
Kongrese COEX, převzít iniciativu týkající se další spolupráce se Spolkem
Jánose Esterházyho za lidské a křesťanské hodnoty a se Sdružením za společné
cíle.
Návsí (Nawsie), 9.11.2019
Podpisy
členů návrhové komise / podpisy członków komisji uchwał: Bohuslav
Kaleta, Ernest Soós, Pavel Wania
Wyniki wyborów do Sejmu i Senatu Rzeczypospolitej Polskiej –
13.10.2019 r. / Výsledky voleb do
Poslanecké sněmovny (Sejmu) a Senátu Polské republiky – 13.10.2019
Wybrano 460 posłów w wyborach
proporcjonalnych i 100 senatorów w jednomandatowych okręgach wyborczych. W
wyborach do Sejmu zwyciężyła Zjednoczona Prawica – Prawo i Sprawiedliwość,
uzyskując 43,59% głosów i 235 mandatów. Do Sejmu weszły oprócz Prawa i
Sprawiedliwości następujące ugrupowania: Koalicja Obywatelska – Platforma
Obywatelska – 27,40% (134 mandatów), Lewica – 12,56% (49 mandatów), Polskie
Stronnictwo Ludowe – Koalicja Polska – 8,55% (30 mandatów) i Konfederacja – 6,81%
(11 mandatów). Mniejszość niemiecka uzyskała 1 mandat. W wyborach do Senatu
Prawo i Sprawiedliwość uzyskało 48 mandatów, Platforma Obywatelska 43 mandaty,
Polskie Stronnictwo Ludowe 3 mandaty, Lewica 2 mandaty, pozostałe 4 mandaty
uzyskali kandydaci niezależni. Dokładne wyniki przedstawiamy w tabelce. / Bylo zvoleno 460 poslanců podle zásad poměrného
zastoupení a 100 senátorů v jednomandátových volebních obvodech. Ve
volbách do Poslanecké sněmovny (Sejmu) zvítězila Sjednocená pravice-Právo a
spravedlnost, když získala 43,59 % hlasů a 235 mandátů. Do Poslanecké sněmovny
(Sejmu) kromě Práva a Spravedlnosti prošla následující seskupení: Občanská
koalice-Občanská platforma – 27,40 % (134 mandátů), Levice – 12,56 % (49
mandátů), Polská lidová strana-Polská koalice – 8,55 % (30 mandátů) a
Konfederace – 6,81 % (11 mandátů). Německá menšina získala 1 mandát. Ve volbách
do Senátu Právo a spravedlnost získalo 48 mandátů, Občanská platforma 43
mandáty, Polská lidová strana 3 mandáty, Levice 2 mandáty, zbylé 4 mandáty získali
nezávislí kandidáti. Přesné výsledky voleb zveřejňujeme v tabulce.
Wyniki
wyborów do Sejmu w poszczególnych okręgach wyborczych
|
|
Zjednoczona Prawica – Prawo i Sprawiedliwość |
Koalicja Obywatelska – Platforma Obywatelska |
Lewica |
PSL – Koalicja Polska |
Konfedera-cja |
|
1. Legnica (Dolnośląskie) |
42,40% (6) |
25,02% (3) |
16,43% (2) |
7,17% (1) |
5,85% (0) |
|
2. Wałbrzych
(Dolnośląskie) |
40,54% (4) |
32,09% (3) |
12,35% (1) |
7,25% (0) |
5,42% (0) |
|
3. Wrocław (Dolnośląskie) |
34,67% (5) |
32,80% (5) |
15,41% (2) |
7,45% (1) |
6,46% (1) |
|
4. Bydgoszcz
(Kujawsko-Pomorskie) |
36,43% (5) |
31,05% (4) |
15,17% (2) |
9,02% (1) |
7,05% (0) |
|
5. Toruń
(Kujawsko-Pomorskie) |
40,38% (6) |
26,42% (4) |
14,83% (2) |
10,88% (1) |
6,33% (0) |
|
6. Lublin (Lubelskie) |
55,39% (9) |
19,30% (3) |
9,10% (1) |
7,81% (1) |
7,07% (1) |
|
7. Chełm (Lubelskie) |
59,50% (8) |
14,80% (2) |
11,86% (1) |
6,83% (1) |
5,84% (0) |
|
8. Zielona Góra
(Lubuskie) |
34,30% (4) |
31,27% (4) |
15,61% (2) |
11,63% (1) |
7,19% (1) |
|
9. Łódź (Łódzkie) |
35,82% (4) |
32,90% (4) |
20,10% (2) |
6,65% (0) |
4,53% (0) |
|
10. Piotrków
Trybunalski (Łódzkie) |
56,21% (6) |
15,64% (1) |
10,95% (1) |
10,44% (1) |
6,76% (0) |
|
11. Sieradz
(Wielkopolskie) |
49,81% (7) |
20,48% (3) |
11,98% (1) |
10,29% (1) |
5,88% (0) |
|
12. Kraków
(Małopolskie) |
53,48% (6) |
23,04% (2) |
8,51% (0) |
7,90% (0) |
7,06% (0) |
|
13. Kraków
(Małopolskie) |
39,56% (6) |
30,48% (4) |
13,01% (2) |
7,99% (1) |
7,06% (0) |
|
14. Nowy Sącz
(Małopolskie) |
65,80% (8) |
13,83% (1) |
7,35% (1) |
6,95% (0) |
6,07% (0) |
|
15. Tarnów
(Małopolskie) |
59,59% (7) |
14,00% (1) |
13,35% (1) |
7,11% (0) |
5,94% (0) |
|
16. Płock
(Mazowieckie) |
52,48% (6) |
16,85% (2) |
15,17% (1) |
8,76% (1) |
5,24% (0) |
|
17. Radom
(Świętokrzyskie) |
57,82% (6) |
17,15% (2) |
10,20% (1) |
7,43% (0) |
5,89% (0) |
|
18. Siedlce
(Mazowieckie) |
59,76% (9) |
13,94% (2) |
11,94% (1) |
6,49% (0) |
6,45% (0) |
|
19. Warszawa
(Mazowieckie) |
42,05% (9) |
27,49% (6) |
18,19% (3) |
7,51% (1) |
4,75% (1) |
|
20. Warszawa
(Mazowieckie) |
40,89% (6) |
28,61% (4) |
13,09% (1) |
8,60% (1) |
6,63% (0) |
|
21. Opole (Opolskie)
* |
37,64% (5) |
26,71% (4) |
11,74% (1) |
10,31% (1) |
7,90% (1) |
|
22. Krosno
(Podkarpackie) |
63,36% (8) |
15,94% (2) |
7,85% (1) |
6,81% (1) |
6,04% (0) |
|
23. Rzeszów
(Podkarpackie) |
62,38% (10) |
14,39% (2) |
8,25% (1) |
7,79% (1) |
6,59% (1) |
|
24. Białystok
(Podlaskie) |
52,04% (8) |
21,04% (3) |
9,33% (1) |
9,09% (1) |
6,96% (1) |
|
25. Gdańsk
(Pomorskie) |
41,31% (6) |
32,10% (4) |
13,47% (1) |
7,21% (1) |
5,90% (0) |
|
26. Słupsk
(Pomorskie) |
36,43% (5) |
35,85% (5) |
12,47% (2) |
7,94% (1) |
7,30% (1) |
|
27. Bielsko-Biała
(Śląskie) |
46,76% (5) |
27,20% (3) |
11,48% (1) |
7,42% (1) |
7,13% (0) |
|
28. Częstochowa
(Śląskie) |
44,28% (4) |
22,63% (2) |
15,59% (1) |
8,68% (0) |
6,07% (0) |
|
29. Katowice
(Śląskie) |
37,75% (4) |
32,61% (4) |
13,38% (1) |
7,67% (0) |
5,99% (0) |
|
30. Bielsko-Biała
(Śląskie) |
48,28% (5) |
27,71% (3) |
9,68% (1) |
7,17% (0) |
5,64% (0) |
|
31. Katowice
(Śląskie) |
39,19% (5) |
37,20% (5) |
11,92% (2) |
7,33% (1) |
4,37% (0) |
|
32. Katowice
(Śląskie) |
37,13% (4) |
29,66% (3) |
21,90% (2) |
6,45% (0) |
4,85% (0) |
|
33. Kielce
(Świętokrzyskie) |
55,18% (10) |
16,75% (3) |
9,95% (1) |
9,88% (1) |
5,95% (1) |
|
34. Elbląg
(Pomorskie) |
40,86% (4) |
28,43% (2) |
11,64% (1) |
10,89% (1) |
5,66% (0) |
|
35. Olsztyn
(Warmińsko-Mazurskie) |
38,82% (5) |
26,46% (3) |
13,84% (1) |
13,19% (1) |
6,97% (0) |
|
36. Kalisz
(Wielkopolskie) |
42,48% (6) |
24,72% (3) |
13,43% (2) |
12,80% (1) |
6,57% (0) |
|
37. Konin
(Wielkopolskie) |
47,29% (5) |
20,48% (2) |
15,04% (1) |
9,81% (1) |
6,74% (0) |
|
38. Piła
(Wielkopolskie) |
35,64% (4) |
30,60% (3) |
13,86% (1) |
13,28% (1) |
6,62% (0) |
|
39. Poznań
(Wielkopolskie) |
45,38% (5) |
25,33% (3) |
16,49% (2) |
6,61% (0) |
6,20% (0) |
|
40. Koszalin
(Zachodniopomorskie) |
36,83% (3) |
32,31% (3) |
15,44% (1) |
9,43% (1) |
5,98% (0) |
|
41. Szczecin
(Zachodniopomorskie) |
35,71% (5) |
35,11% (4) |
15,25% (2) |
7,40% (1) |
6,53% (0) |
* 21. Opole
– Mniejszość Niemiecka, 7,90% (1)
Wyniki
wyborów do Senatu w poszczególnych okręgach wyborczych
|
|
Zwycięzca |
Wynik |
Liczba kandydatów |
|
1. Legnica (Dolnośląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
38,53% |
3 |
|
2. Legnica
(Dolnośląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
39,68% |
3 |
|
3. Legnica
(Dolnośląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
46,67% |
3 |
|
4. Wałbrzych
(Dolnośląskie) |
Koalicja Obywatelska |
49,85% |
3 |
|
5. Wałbrzych
(Dolnośląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
43,45% |
3 |
|
6. Wrocław
(Dolnośląskie) |
Koalicja Obywatelska |
45,45% |
3 |
|
7. Wrocław
(Dolnośląskie) |
Koalicja Obywatelska |
69,21% |
2 |
|
8. Wrocław
(Dolnośląskie) |
Koalicja Obywatelska |
65,64% |
2 |
|
9. Bydgoszcz
(Kujawsko-Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
52,66% |
3 |
|
10. Bydgoszcz
(Kujawsko-Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
45,76% |
4 |
|
11. Toruń
(Kujawsko-Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
60,90% |
2 |
|
12. Toruń
(Kujawsko-Pomorskie) |
Polskie Stronnictwo
Ludowe |
39,26% |
5 |
|
13. Toruń
(Kujawsko-Pomorskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
40,16% |
5 |
|
14. Lublin
(Lubelskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
62,27% |
4 |
|
15. Lublin
(Lubelskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
60,27% |
3 |
|
16. Lublin
(Lubelskie) |
Koalicja Obywatelska |
49,63% |
3 |
|
17. Chełm (Lubelskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
59,06% |
2 |
|
18. Chełm (Lubelskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
60,72% |
3 |
|
19. Chełm (Lubelskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
63,01% |
3 |
|
20. Zielona Góra
(Lubuskie) |
Koalicja Obywatelska |
66,43% |
2 |
|
21. Zielona Góra
(Lubuskie) |
Koalicja Obywatelska |
42,22% |
4 |
|
22. Zielona Góra
(Lubuskie) |
KW Wadima Tyszkiewicza |
51,90% |
3 |
|
23. Łódź (Łódzkie) |
Koalicja Obywatelska |
67,17% |
2 |
|
24. Łódź (Łódzkie) |
KW Krzysztofa
Kwiatkowskiego |
38,09% |
3 |
|
25. Sieradz
(Wielkopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
57,69% |
3 |
|
26. Sieradz
(Wielkopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
41,82% |
3 |
|
27. Sieradz
(Wielkopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
52,20% |
4 |
|
28. Piotrków
Trybunalski (Łódzkie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
55,63% |
3 |
|
29. Piotrków
Trybunalski (Łódzkie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
53,32% |
2 |
|
30. Kraków
(Małopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
57,90% |
2 |
|
31. Kraków
(Małopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
57,35% |
2 |
|
32. Kraków
(Małopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
59,55% |
2 |
|
33. Kraków
(Małopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
54,66% |
3 |
|
34. Tarnów (Małopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
55,61% |
4 |
|
35. Tarnów
(Małopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
58,32% |
3 |
|
36. Nowy Sącz
(Małopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
65,35% |
3 |
|
37. Nowy Sącz
(Małopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
60,33% |
2 |
|
38. Płock
(Mazowieckie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
52,41% |
2 |
|
39. Płock
(Mazowieckie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
58,02% |
3 |
|
40. Warszawa
(Mazowieckie) |
Koalicja Obywatelska |
51,52% |
2 |
|
41. Warszawa
(Mazowieckie) |
Polskie Stronnictwo
Ludowe |
58,56% |
2 |
|
42. Warszawa
(Mazowieckie) |
Koalicja Obywatelska |
64,55% |
2 |
|
43. Warszawa
(Mazowieckie) |
Koalicja Obywatelska |
53,08% |
3 |
|
44. Warszawa
(Mazowieckie) |
Koalicja Obywatelska |
55,25% |
3 |
|
45. Warszawa
(Mazowieckie) |
Koalicja Obywatelska |
67,06% |
2 |
|
46. Siedlce
(Mazowieckie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
61,53% |
2 |
|
47. Siedlce
(Mazowieckie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
62,00% |
4 |
|
48. Siedlce
(Mazowieckie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
61,49% |
2 |
|
49. Radom (Świętokrzyskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
63,10% |
2 |
|
50. Radom
(Świętokrzyskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
57,45% |
3 |
|
51. Opole (Opolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
45,54% |
4 |
|
52. Opole (Opolskie) |
Koalicja Obywatelska |
54,54% |
3 |
|
53. Opole (Opolskie) |
Koalicja Obywatelska |
40,63% |
3 |
|
54. Rzeszów
(Podkarpackie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
63,15% |
3 |
|
55. Rzeszów
(Podkarpackie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
73,12% |
2 |
|
56. Rzeszów
(Podkarpackie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
56,85% |
2 |
|
57. Krosno
(Podkarpackie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
65,49% |
3 |
|
58. Krosno
(Podkarpackie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
64,75% |
2 |
|
59. Białystok
(Podlaskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
58,17% |
3 |
|
60. Białystok
(Podlaskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
43,90% |
4 |
|
61. Białystok
(Podlaskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
56,53% |
3 |
|
62. Słupsk
(Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
60,02% |
2 |
|
63. Słupsk
(Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
46,81% |
3 |
|
64. Słupsk
(Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
60,95% |
3 |
|
65. Gdańsk
(Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
70,45% |
2 |
|
66. Gdańsk
(Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
57,30% |
2 |
|
67. Gdańsk (Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
60,92% |
2 |
|
68. Częstochowa
(Śląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
48,26% |
4 |
|
69. Częstochowa
(Śląskie) |
Lewica |
43,75% |
3 |
|
70. Katowice
(Śląskie) |
Koalicja Obywatelska |
61,09% |
2 |
|
71. Katowice
(Śląskie) |
Koalicja Obywatelska |
57,19% |
2 |
|
72. Bielsko-Biała
(Śląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
54,05% |
2 |
|
73. Bielsko-Biała
(Śląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
46,18% |
3 |
|
74. Katowice
(Śląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
38,35% |
4 |
|
75. Katowice
(Śląskie) |
Lewica |
50,93% |
2 |
|
76. Katowice
(Śląskie) |
Koalicja Obywatelska |
43,14% |
4 |
|
77. Katowice
(Śląskie) |
Koalicja Obywatelska |
59,60% |
2 |
|
78. Bielsko-Biała
(Śląskie) |
Koalicja Obywatelska |
51,09% |
2 |
|
79. Bielsko-Biała
(Śląskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
49,16% |
3 |
|
80. Katowice (Śląskie) |
Koalicja Obywatelska |
62,15% |
2 |
|
81. Kielce
(Świętokrzyskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
64,09% |
2 |
|
82. Kielce
(Świętokrzyskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
49,30% |
3 |
|
83. Kielce
(Świętokrzyskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
49,33% |
5 |
|
84. Elbląg
(Pomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
44,62% |
3 |
|
85. Elbląg
(Pomorskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
41,98% |
4 |
|
86. Olsztyn
(Warmińsko-Mazurskie) |
KW wyborców Lidii
Staroń |
59,46% |
4 |
|
87. Olsztyn
(Warmińsko-Mazurskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
42,05% |
3 |
|
88. Piła
(Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
43,64% |
3 |
|
89. Piła
(Wielkopolskie) |
Polskie Stronnictwo
Ludowe |
63,04% |
2 |
|
90. Poznań
(Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
69,41% |
2 |
|
91. Poznań (Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
72,02% |
2 |
|
92. Konin
(Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
41,71% |
4 |
|
93. Konin
(Wielkopolskie) |
Prawo i Sprawiedliwość |
59,34% |
2 |
|
94. Kalisz
(Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
51,35% |
3 |
|
95. Kalisz
(Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
50,73% |
2 |
|
96. Kalisz
(Wielkopolskie) |
Koalicja Obywatelska |
50,55% |
2 |
|
97. Szczecin
(Zachodniopomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
65,57% |
2 |
|
98. Szczecin
(Zachodniopomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
58,29% |
2 |
|
99. Koszalin
(Zachodniopomorskie) |
Koalicja Obywatelska |
43,45% |
3 |
|
100. Koszalin
(Zachodniopomorskie) |
KW wyborców Demokracja
Obywatelska |
33,67% |
3 |
70-lecie miesięcznika Zwrot / 70. výročí měsíčníka Zwrot
CZESKI CIESZYN – W środę
4.12.2019 r. odbyła się w Teatrze Cieszyńskim Gala Jubileuszowa z okazji siedem
dziesięciolecia miesięcznika Zwrot. Galę prowadzili redaktor naczelna Zwrotu, Halina Szczotka i redaktor Głosu, Szymon Brandys. Przedstawili historię
miesięcznika i przypomnieli osoby, które miały największe zasługi w jego rozwoju.
W programie brali udział tancerze Zespołu Pieśni i Tańca Olza, piosenkarka, Darina Krygiel, nota bene ilustratorka
Zwrotu, i młoda utalentowana 12-letnia piosenkarka, Julia Macura. Można było obejrzeć wystawę poświęconą 70-leciu
Zwrotu, którą przygotował Marian Steffek.
Uczestników gali poproszono wcześniej, by nie przynosili na jubileusz kwiatów,
ale zabawki, które stowarzyszenie Nigdy
nie jesteś sam przekazało dzieciom przebywającym w szpitalach w Trzyńcu i
Ostrawie. Za te piękne dary podziękowała przewodnicząca stowarzyszenia, Renata Czader. W drugiej części
wieczoru zagrał gość z Polski, zespół Nocna
Zmiana Bluesa.
ČESKÝ TĚŠÍN – Ve
středu 4.12.2019 v Těšínském divadle se konal slavnostní večer u
příležitosti 70 let měsíčníku Zwrot. Slavnostním večerem slovem provázeli
šéfredaktorka měsíčníku Zwrot Halina Szczotka a redaktor novin Głos Szymon
Brandys. Představili historii měsíčníku a připomněli osoby, které pro tento
časopis měly největší zásluhy. Během večera se s kulturním programem předvedli
tanečníci ZPiT Olza, zpěvačka Darina Krygiel, současně nota bene ilustrátorka
Zwrotu, a mladá talentovaná 12-letá zpěvačka Julia Macura. Dříve hosté večera
byli požádání, aby místo květin přinesli hračky, které sdružení Nikdy nejsi sám předalo dětem
v nemocnicích v Třinci a Ostravě. Za tyto krásné dárky poděkovala
předsedkyně sdružení Renata Czader. Ve druhé části večera zahrál host
z Polska, skupina Nocna Zmiana
Bluesa.
Jesienne spotkanie Klubów Kobiet PZKO w
Piotrowicach koło Karwiny / Podzimní
setkání Klubů žen PZKO v Petrovicích u Karviné
PIOTROWICE
KOŁO KARWINY – Działaczki Klubów Kobiet Miejscowych Kół PZKO
mają swe regularne spotkania dwa razy w roku, wiosną i jesienią. Głównym
organizatorem akcji jest Sekcja Kobiet Zarządu Głównego PZKO. Tym razem spotkanie
odbyło się w sobotę 26.10.2019 r. w dużej sali nowo wybudowanego Centrum
Kultury w Piotrowicach koło Karwiny. Współorganizatorami akcji były oba
Miejscowe Koła PZKO działające w gminie – MK PZKO w Piotrowicach i MK PZKO w
Marklowicach. Członkinie Klubów Kobiet złączyły swe siły by przybyłe na
spotkanie panie mogły miło spędzić razem czas i naczerpać energię do dalszej
aktywności. Prezes Sekcji Kobiet ZG PZKO, Anna
Piszkiewicz, przywitała przybyłych gości, m.in. konsul generalną
Rzeczypospolitej Polskiej w Ostrawie, Izabellę
Wołłejko-Chwastowicz, przedstawiciela Zarządu Gminy, Kazimierza Faję, oraz delegacje pań z Zebrzydowic i Godowa. Kwiaty
na ręce członkini Sekcji Kobiet i długoletniej przewodniczącej piotrowickiego
Klubu Kobiet, Wandy Fusek, złożyli
oprócz Anny Piszkiewicz również prezes MK PZKO, Zdzisław Mikula, i obecna kierowniczka Klubu Kobiet, Marcela Mira. Bukiet kwiatów otrzymała
również przewodnicząca Klubu Kobiet w Marklowicach, Ewa Podstawka. W programie imprezy przedstawiono, w formie prezentacji
multimedialnych, działalność obu Miejscowych Kół oraz ich Klubów Kobiet.
Natomiast w programie artystyczno-kulturalnym wystąpiły młode artystki z
Piotrowic koło Karwiny, na fortepianie zagrała Partycja Kondziołka, dwie pieśni zaśpiewała Barbara Janusz. Zespół śpiewaczy Zebrzydowianki wykonał nieznane
pieśni regionalne. Zatańczyli członkowie działającego w Piotrowicach koło
Karwiny Klubu Tańca Towarzyskiego Meredni. Kolejne spotkanie odbędzie się w
Hawierzowie-Błędowicach, a jego tematem przewodnim będzie 100-lecie urodzin
poetki śp. Anieli Kupiec. Jesienią wszystkie kobiety zaprosi do siebie Ligotka
Kameralna.
PETROVICE
U KARVINÉ – Funkcionářky Klubů žen Místních skupin Kół PZKO
svá pravidelná setkání pořádají vždy dva krát v roce, na jaře a na podzim.
Hlavním pořadatelem akce je Sekce žen Hlavního výboru PZKO. Tentokrát se
setkání konalo v sobotu 26.10.2019 ve velkém sále nově postaveného
Kulturního centra v Petrovicích u Karviné. Spolupořadateli akce byly obě
Místní skupiny PZKO působící v obci – MS PZKO Petrovice a MS PZKO
Marklovice. Členky Klubů žen spojily své síly, aby ženy, které přišly na
setkání, mohly spolu příjemně strávit čas a načerpat energii pro další
aktivitu. Předsedkyně Sekce žen Hlavní výboru PZKO Anna Piszkiewicz přivítala příchozí
hosty, mj. generální konzulku Polské republiky v Ostravě Izabellu
Wołłejko-Chwastowicz, zástupce Rady obce Kazimierza Faju a také delegaci žen z
Zebrzydovic a Godova. Květy člence Sekce žen a dlouholeté předsedkyni
petrovického Klubu žen Wandě Fuskové předali kromě Anny Piszkiewicz také
předseda MS PZKO Zdzisław Mikula a současná předsedkyně Klubu žen Marcela Mira.
Kytici květin obdržela rovněž předsedkyně Klubu žen Marklovice Ewa Podstawka.
V rámci programu akce byla uvedena, ve formě multimediální
prezentace, činnost obou Místních skupin a také
jejich Klubů žen. Naopak v rámci uměleckého kulturního programu vystoupily
mladé umělkyně z Petrovic u Karviné, na klavír hrála Partycja Kondziołka, dvě
písně zazpívala Barbara Janusz. Pěvecký soubor Zebrzydowianki předvedl neznámé regionální písně. Zatančili členové
klubu společenského tance Merendi, působícího v Petrovicích u Karviné.
Další setkání se bude konat v Havířově-Bludovicích, a jeho tématem bude
100. výročí narozenin básnířky sp. Anieli Kupiec. Na podzim všechny ženy pozve
k sobě Komorní Lhotka.
|
|
Jesienne Spotkanie Klubów Kobiet Miejscowych Kół PZKO
w Piotrowicach koło Karwiny / Podzimní setkání Klubů žen Místních skupin PZKO w
Petrovicích u Karviné (www.petroviceuk.cz)
Nowa publikacja „Od Cieszyna do Bogumina“ / Nová publikace „ Od Těšína k Bohumínu“
REGION – „Od
Cieszyna do Bogumina“, tak brzmi tytuł najnowszej publikacji prof. dr hab. Daniela Kadłubca. Dzieło liczące
580 opowiadań to prawdziwy skarb zarówno dla miłośników Śląska Cieszyńskiego,
jak i przedstawicieli świata nauki. Książka ta jest efektem badań terenowych
prowadzonych na przestrzeni kilkudziesięciu lat przez Sekcję Folklorystyczną
Zarządu Głównego PZKO. – Od roku 1965 prowadziliśmy sporadyczne penetracje
terenów zagłębiowskich, które przekształciły się w systematyczne poszukiwania w
latach 1975-1992, kiedy to odwiedziliśmy pomiędzy Czeskim Cieszynem a Boguminem
43 miejscowości. Tutaj zrealizowano 94 badania wśród 240 autochtonów, żyjących
tu od wielu pokoleń – napisał autor książki. Poszczególne opowiadania
podzielone są do grup według miejscowości. Dużym atutem tego dzieła jest
przystępność polsko- i czesko- języcznej wersji rozdziałów poświęconych m.in.
mowie ludowej gawędziarzy żyjących między Cieszynem a Boguminem, ich życiu i
opowiadaniom. Czytelnik może wysłuchać nagrań na krążku CD dołączonej do
książki. To niesamowite spotkanie z czasami których już nie ma.
REGION – „Od Těšína
k Bohumínu“, tak zní titul nejnovější publikace prof. Daniela Kadłubca,
Dr. Sc. Dílo, které obsahuje 580 povídek je opravdovým pokladem jak pro
milovníky Těšínského Slezska, tak zástupce světa vědy. Knížka je výsledkem
místního výzkumu prováděného Folkloristickou sekcí Hlavního výboru PZKO během
několika desítek let. – Od 1965 roku provádíme sporadickou penetrací uhelných
územní, která se změnila v systematický výzkum v letech 1975-1992,
kdy jsme navštívili mezi Českým Těšínem a Bohumínem 43 obcí. Tu jsme uskutečnili
94 výzkumů mezi 240 autochtony, žijícími zde od několika generací – napsal
autor knížky. Jednotlivé povídky byly rozděleny do skupin podle obcí. Velkým
kladem tohoto díla je jazyková přístupnost polsko- i česko- jazyčné verze
kapitol věnovaných mj. nářečí lidových vyprávěčů žijících mezi Těšínem a
Bohumínem, jejich života a povídek. Čtenář si může poslechnout nahrávky na CD
disku přiložené ke knížce. To je neuvěřitelné setkání s obdobím kterého už
není.
Śląska rzeka Olza w Klubie Propozycji / Slezská řeka Olza v Diskuzním klubu
PIOTROWICE
KOŁO KARWINY – We wtorek 17.9.2019 r. odbyło się spotkanie
Klubu Propozycji, który działa przy Miejscowym Kole PZKO w Piotrowicach koło
Karwiny. Tematem spotkania była nasza śląska rzeka Olza, a jego gościem Władysław Kristen. Prelegent opowiadał
uczestnikom imprezy o wyprawach rowerowych z Lasu Miejskiego w Jabłonkowie,
wzdłuż rzeki w kierunku Bukowca i Istebnej, aż pod samą Gańczorkę, skąd
wytryska źródełko Olzy. Na rowerze nie można dojechać aż pod samo źródełko,
część trasy trzeba przejść na piechotę po, od niedawna oznakowanej, ścieżce.
Kristen opowiedział historię odkrycia źródełka i jego zagospodarowania.
Podkreślił, że samo źródełko i jego najbliższa
okolica wypiękniały. Każdorazowo, po przybyciu na miejsce, uczestnicy
wycieczki śpiewają nasz hymn zaolziański autorstwa Jana Kubisza, „Płyniesz
Olzo”. Władysław Kristen pochodzi z Karwiny-Solcy, mieszka w Czeskim Cieszynie.
Pracował w górnictwie, dziś jest emerytem. Społecznie angażuje się na kilku
frontach. Jest prezesem Miejscowego Koła PZKO w Czeskim Cieszynie-Mostach,
organizatorem rajdów kolarskich czy pieszych do źródła Olzy, kierownikiem Klubu
Propozycji w Czeskim Cieszynie, uczestniczy w jubileuszach i akcjach
wspomnieniowych, śpiewa w chórach. Pod jego opieką działa Harcerski Krąg
Seniora w Republice Czeskiej. Kristen dał się również poznać jako wspaniały
recytator wierszy Adama Mickiewicza. Podczas spotkania zaprezentował „Pana
Twardowskiego”. Dyskutowano również na tematy luźno związane z Olzą. Zwrócono
uwagę, że w ilustrowanym albumie „Od pramene – Olza – po ujście” (2001 r.),
którego wydawcą był Bronisław Ondraszek, zabrakło opisu Piotrowic koło Karwiny,
jako gminy nadolziańskiej – Olza jest rzeką graniczną między Piotrowicami koło
Karwiny i Dziećmorowicami. Z drugiej strony natomiast w prasie pojawiają się
niedawno błędne informacje, jakoby powstańcy śląscy w 1919 roku podczas
wymarszu, przekraczali Olzę, w rzeczywistości na trasie walk była nie Olza, a
jej prawy dopływ – Piotrówka.
PETROVICE
U KARVINÉ – V úterý 17.9.2019 se konalo setkání Diskusního
klubu, který působí v rámci Místní skupiny PZKO Petrovice u Karviné.
Tématem setkání byla slezská řeka Olza, a jeho hostem Władysław Kristen.
Prelegent vyprávěl účastníkům akce o cyklistických výletech z Městského lesa
v Jablunkově, podél řeky směrem na Bukovec a Istebnou, až pod samotnou
Ganczorku, odkud tryská zřídelko Olzy. Na kole je možno dojet až pod samotné
zřídelko, část trasy je nutno projít pěšky po, od nedávná označené, stezce.
Kristen vyprávěl historii objevu zřídelka a jeho zařízení. Zdůraznil, že
samotné zřídelko a jeho nejbližší okolí zkrásněly. Vždy, po příchodu na místo,
účastníci výletu zpívají naši zaolzanskou hymnu „Płyniesz Olzo”, jejíž autorem je Jan Kubisz. Władysław Kristen pochází
z Karviné-Solce, bydlí v Českém Těšíně. Pracoval v hornictví, dnes je
důchodcem. Společensky se angažuje na několika frontách. Je předsedou Místní
skupiny PZKO Český Těšín-Mosty, pořadatelem cyklistických nebo pěších výletů do
zřídla Olzy, vedoucím Diskusního klubu v Českém Těšíně, účastní se
výročních a vzpomínkových akcí, zpívá ve sborech. Pečuje o Harcerski Krąg Seniora v České Republice. Kristena rovněž
známe jako výborného recitátora básní Adama Mickiewicze. Na setkání předvedl „Pana Twardowského”. Bylo diskutováno
rovněž na témata jednotlivě spojená s Olzou. Bylo upozorněno, že
v ilustrovaném albu „Od pramene –
Olza – po ujście” (2001 r.), jehož vydavatelem byl Bronisław Ondraszek,
chybí popis Petrovic u Karviné, jako nadolzanské obce – Olza je hraniční řekou
mezi Petrovicemi u Karviné a Dětmarovicemi. Na druhou stranu se v tisku nedávno
objevují chybné informace, jakoby slezští povstalci v roce 1919 při odchodu k
boji, postupovali přes Olzu, ve skutečnosti na trase bojů nebyla Olza, ale její
pravý přítok – Petrůvka.
|
|
Władysław Kristen (www.zwrot.cz)
Klub Propozycji gościł działaczkę z Suchej Górnej
/ Diskuzní klub hostil funkcionářku z
Horní Suché
PIOTROWICE
KOŁO KARWINY – We wtorek 19.11.2019 r. odbyło się kolejne
spotkanie Klubu Propozycji Miejscowego Koła PZKO w Piotrowicach koło Karwiny.
Gościem piotrowickich PZKO-wców była Eugenia
Kania, działaczka PZKO-wska, przewodnicząca Klubu Kobiet MK PZKO w Suchej
Górnej i emerytowana nauczycielka. Tematem spotkania była działalność
kulturalno-oświatowa Polaków w Suchej Górnej. Prelegentka obszernie
przedstawiła historię i aktualną działalność Miejscowego Koła PZKO w Suchej
Górnej, posiłkując się kronikami i artykułami prasowymi. MK PZKO w Suchej
Górnej założono w 1948 roku. Od 1967 roku działa w historycznym budynku Domu
Robotniczego. Jednym z najaktywniejszych zespołów Koła jest Klub Kobiet, który
liczy 36 pań. Klub Kobiet organizuje regularnie co dwa lata wystawy prac
ręcznych, urządzane są również wycieczki. W Suchej Górnej aktywny jest również
Klub Chłopa. Działały tu chóry – męski, żeński i aktualny chór mieszany Sucha,
zespoły śpiewacze Robinsonki, Gama, Mały Chórek. Zespół taneczny Suszanie
reprezentuje Koło w terenie, wyjeżdża również na festiwale międzynarodowe,
ostatnio gościł w Strażnicy i na Światowym Festiwalu Zespołów Polonijnych w
Rzeszowie. Suszanie mają bardzo dobre warunki do prób w odremontowanym budynku
Centrum Multifunkcyjnego. Parter jest wykorzystywany przez sztangistów, na
piętrze jest nowoczesna sala taneczna z garderobą i wypożyczalnią strojów. Baza
członkowska Koła liczy przeszło 400 członków. Koło organizuje wykopki,
Fedrowanie z Folklorem – odbyła się już 10. edycja, bal reprezentacyjny,
odpust. Współpracuje z polską szkołą i przedszkolem, organizuje spotkania
absolwentów szkoły. Eugenia Kania w szkolnictwie spędziła prawie 40 lat. Po
studiach w 1966 roku zaczynała, na podstawie wydawanego wtedy przez władze
zlecenia, w Gnojniku, tam przepracowała 12 lat, które oceniła jako najlepsze
lata w pracy nauczycielskiej. Przeszła kilka placówek, uczyła w Suchej Górnej,
Karwinie-Nowym Mieście i Hawierzowie-Błędowicach, gdzie spędziła ostatnie 10
lat. Była również wizytatorem powiatowym, którego zadaniem było nadzorowanie
programów nauczania nie tylko w polskich szkołach, ale również w szkołach
czeskich w powiecie karwińskim. Dlatego obecnych na prelekcji ciekawił również
temat szkolnictwa.
PETROVICE
U KARVINÉ – V úterý 19.11.2019 se konalo setkání Diskusního
klubu Místní skupiny PZKO Petrovice. Hostem petrovických členů PZKO byla
Eugenie Kaniová, předsedkyně Klubu žen MS PZKO Horní Suchá a učitelka v
důchodu. Tématem setkání byla kulturně-osvětová činnost Poláků v Horní Suché.
Přednášející představila minulost a současnou činnost MS PZKO v Horní Suché, s
využitím kronik a tiskových článků. MS PZKO Horní Suchá vznikla v roce 1948. Od
roku 1967 působí v historické budově Dělnického domu v Horní Suché. Klub žen,
který čítá 36 členek, pořádá pravidelně každé dva roky výstavu ručních prací a
také zájezdy. V Horní Suché je rovněž aktivní Klub chlapů. Působily zde pěvecké
sbory – mužský, ženský a současný smíšený sbor Sucha, pěvecké soubory
Robinsonki, Gama, Mały Chórek. Taneční soubor Suszanie zastupuje Skupinu na
venkově, vyjíždí na mezinárodní festivaly, naposledy hostil ve Strážnici a na
Světovém festivalu polonijních souborů v Řešově. Suszanie mají velmi dobré
podmínky pro svou činnost v opravené budově Multifunkčního centra Horní Suchá.
Přízemí využívají vzpěrači, na patře je moderní taneční sál z šatnou a
půjčovnou krojů. Členská základna Skupiny čítá přes 400 členů. Skupina pořádá
vykopávky, Fedrování s folklórem – konal se už 10. ročník, reprezentační ples,
pouť. Spolupracuje s polskou školou a mateřskou školou, pořádá setkání
absolventů školy. Eugenie Kaniová ve školství prožila téměř 40 let. Po studiích
v roce 1966 začínala, na základě tehdy vydávané úřady umístěnky, v Hnojníku,
tam pracovala 12 let, které hodnotí jako nejlepší léta své učitelské praxe.
Prošla několika školskými zařízeními, učila v Horní Suché, Karviné-Novém Městě
a Havířově-Bludovicích, kde strávila posledních 10 let. Byla rovněž okresním
inspektorem, jehož úkolem byl dohled nad učebnímu programy nejen v polských
školách, ale rovněž ve školách českých v okrese Karviná. Proto přítomné na
přednášce zajímalo rovněž téma školství.
|
|
Uczestnicy spotkania Klubu Propozycji / Účastníci setkání Diskusního
klubu (www.petroviceuk.cz)
Kolędowanie w polskiej szkole w Trzyńcu / Koledování v polské škole v Třinci
TRZYNIEC – W piątek
13.12.2019 r. w Polskiej Szkole Podstawowej im. Gustawa Przeczka zorganizowano
coroczny koncert świąteczny. W odróżnieniu od poprzednich edycji tegoroczny odbył
się w nowej sali gimnastycznej. Wśród zaproszonych gości była również prezydent
miasta, Věra Palkovska (OSOBNOSTI PRO TŘINEC – stowarzyszenie STAN i KN), która wygłosiła przemówienie
i złożyła wszystkim świąteczne życzenia. Koncert zatytułowano „Z kolędą dookoła
świata“. Kolędy zabrzmiały w kilku językach: po polsku, czesku, słowacku,
niemiecku, angielsku, hiszpańsku i francusku. Urozmaiceniem koncertu był występ
znanego artysty Jiřego Siudy, a
całość muzycznie wsparł zespół Glayzy.
TŘINEC – V pátek
13.12.2019 v Polské základní škole Gustawa Przeczka byl uspořádán
každoroční sváteční koncert. Na rozdíl od minulých ročníků, letošní se konal
v nové tělocvičně. Mezi pozvanými hosty byla rovněž primátorka města Věra
Palkovská (OSOBNOSTI PRO TŘINEC – sdružení STAN a NK), která pronesla projev a
složila všem sváteční přání. Koncert byl nazván „S koledou kolem světa“. Koledy
zazněly v několika jazycích: polsky, česky, slovensky, německy, anglicky,
španělsky a francouzsky. Zpestřením koncertu bylo vystoupení známého umělce
Jiřího Siudy a celek hudebně podpořil soubor Glayzy.
Teatralne przedstawienie szkolne w Wędryni / Školní divadelní představení ve Vendryni
WĘDRYNIA – Uczniowie
Polskiej Szkoły Podstawowej im. Wisławy Szymborskiej w Wędryni zaprosili 12. i 13.12.2019
r. mieszkańców na tradycyjne przedstawienie szkolne. Tym razem był to spektakl
„Za siedmioma górami“ oparty na motywach baśni Ewy Szelburg Zarembiny. Sala
wędryńskiej Czytelni wypełniła się do ostatniego miejsca. – Dla nas to duże i
ważne wydarzenie, zwłaszcza, że Wędrynia ma bogate tradycje teatralne. Działa u
nas uznana, dorosła grupa aktorska, ale także dzieci się cieszą, gdy mogą
występować na scenie. Dlatego regularnie organizujemy spektakle – powiedział Krzysztof Gąsiorowski, dyrektor polskiej
podstawówki w Wędryni.
VENDRYNĚ – Žáci
Polské základní školy Wisławy Szymborské Vendryně pozvali 12 a 13.12.2019
občany na tradiční školní představení. Tentokrát to bylo představení „Za
sedmero horami“ na základě podnětů pohádek Ewy Szelburg Zarembinové. Sál
vendryňské Čítárny se zaplnil do posledního místa. – Pro nás to je velká a
důležitá událost, zvlášť že Vendryně má bohaté divadelní tradice. Působí u nás
považovaný, dospělý divadelní spolek, ale rovněž dětí se těší, když mohou
vystupovat na scéně. Proto pravidelně pořádáme představení – řekl Krzysztof
Gąsiorowski, ředitel polské základní školy ve Vendryni.
Szkolna impreza rocznicowa w Orłowie / Výroční školní slavnost v Orlové
ORŁOWA – W sobotę
14.12.2019 r. uczniowie, nauczyciele, rodzice i sympatycy Polskiej Szkoły
Podstawowej w Orłowie-Lutyni świętowali 90-lecie budynku oraz 191-lecie
polskiego szkolnictwa w mieście. Nauczycielki przygotowały z dziećmi
przedstawienie „Brzydkie Kaczątko“. – Jubileusz szkoły jest zawsze okazją do
wspomnień, które na zawsze pozostają w pamięci. Chociaż czas je porządkuje i
czasem dodaje blasku, to dźwięk szkolnego dzwonka przywołuje je ponownie.
Trudno bowiem być obojętnym wobec miejsca, w którym zostawiło się część życia –
powiedziała Halina Sikora, dyrektor
szkoły.
ORLOVÁ – V sobotu
14.12.2019 žáci, učitelé, rodiče a příznivci Polské základní školy
Orlová-Lutyně slavili 90. výročí budovy a také 191. výročí polského školství ve
městě. Učitelky připravily s dětmi představení „Ošklivé kačátko“. –
Jubileum školy je vždy příležitostí na vzpomínky, které trvale zůstávají
v paměti. I když je čas třídí a někdy dodává lesku, zvuk školního zvonce
je znovu přivolává. Obtížně je být lhostejný vůčí místu, kde se zanechalo část
svého života – řekla Halina Sikorová, ředitelka školy.
Kolędy zabrzmiały w Olbrachcicach / Koledy zazněly v Albrechticích
OLBRACHCICE – Świąteczny
nastrój panował 13.12.2019 r. w kościele ewangelickim w Olbrachcicach. Program
w wykonaniu dzieci z Polskiej Szkoły Podstawowej i Przedszkola oraz
pracowników i sympatyków obu placówek przyciągnął liczną publiczność.
Zabrzmiały tradycyjne oraz nowe polskie kolędy. Znakiem rozpoznawczym
olbrachcickich tradycyjnych koncertów
jest to, że występują na nich także nauczyciele i inni pracownicy szkoły oraz
przedszkola razem z uzdolnionymi muzycznie absolwentami i sympatykami
szkoły. Niektórzy z nich są zawodowymi muzykami. – Chcemy razem
z dziećmi, jako jedna wspólnota, przeżywać tę przedświąteczną atmosferę –
powiedziała dyrektorka szkoły, Jolanta
Kożusznik.
ALBRECHTICE – Sváteční
nálada nastal 13.12.2019 v evangelickém kostele v Albrechticích.
Program, který předvedly děti Polské základní školy a mateřské školy a
zaměstnanci a příznivci obou škol upoutal pozornost početného obecenstva.
Zazněly tradiční a také nové polské koledy. Poznávacím znakem albrechtických
tradičních koncertů je, že na nich spolu vystupují rovněž učitelé a jiní
zaměstnanci školy a mateřské školy dohromady s hudebně nadanými absolventy
a příznivci školy. Někteří z nich jsou profesionálními hudebníky. – Chceme
spolu s dětmi, jako celek, prožít předsváteční atmosféru – řekla ředitelka
školy, Jolanta Kożusznik.
Wystawa w Mostach koło Jabłonkowa / Výstava v Mostech u Jablunkova
MOSTY KOŁO JABŁONKOWA – Aż do
połowy stycznia 2020 r. mogą odwiedzający wystawę „Narodziny życia z ognia
i żelaza“ podziwiać w Mostach dzieła artystyczne młodych talentów
z warsztatu kowalskiego na Słowacji. W Drzewiónce na Fojstwiu można
widzieć wyroby studentów z Średniej Szkoły Zawodowej, o kierunku maszynowym,
w Kysuckim Nowym Mieście. Przybyli mogą obejrzeć metalowe plastyki lub różne
rzeczy użytku domowego lub obrazy, uwagę zwracają również metalowe figurki do
szachów. Studenci z Kysuckiego Nowego Miasta prezentowali już swe dzieła
m.in. na wystawach w Austrii lub Francji.
MOSTY U JABLUNKOVA – Až do
poloviny ledna 2010 mohou návštěvníci výstavy „Zrod života z ohně a
železa“ obdivovat v Mostech umělecká díla mladých talentů z kovářské
dílny na Slovensku. V Dřevěnce na Fojství je k vidění tvorba studentů
ze Střední odborné školy, se strojnickým zaměřením, v Kysuckém Novém
Městě. Příchozí si mohou prohlédnout kovové plastiky či různé užitkové věci
nebo obrazy, pozornost návštěvníků přitahují rovněž kovové šachové figurky.
Studenti z Kysuckého Nového Města prezentovali už svá díla mezi jinými na
výstavách ve Francii či Rakousku.
Kopalnia Łazy kończy po 130 latach / Důl Lazy po 130 letech končí
ORŁOWA – W bieżącym
roku górnicy żegnali się z Kopalnią Łazy, na której węgiel wydobywano niemal 130
lat i na powierzchnię wyjechało 145 milionów ton węgla kamiennego. Ostatni
wózek, to tradycyjna impreza, która oficjalnie kończy wydobycie węgla na
kopalni. Właśnie dlatego na tę uroczystość przyjechali popatrzeć świadkowie,
byli i aktualni górnicy, nie brakowało kierownictwa OKD i gości, w tym
dziennikarzy. Na lata spędzone w tym areale wspominają górnicy, którzy na
Łazach pracowali. Przy szybie wyciągowym kapela górnicza grała hymn górniczy,
wysłuchano ostatnich przemówień. A co będzie dalej? Dziś na Kopalni Łazy
pracuje 350 ludzi. Od marca 2020 roku, kiedy kopalnia włączona będzie do
programu ukończenia wydobycia, pozostanie ich około setka. Niektórzy odejdą na
emeryturę, inni przejdą do innych kopalń w rewirze. Czynne są aktualnie cztery
– ČSA, Darków, ČSM północ i ČSM południe. Wydobycie na Kopalni Łazy (wcześniej
Nowa Jama) rozpoczęło się w 1892 roku. Kopalnia była budowana od roku 1890 jako
największa i najnowocześniejsza we swym okresie z wtedy ogromną pojemnością 500
tysięcy ton wydobycia rocznie. Największe wydobycie było w latach 80. ubiegłego
wieku, niemal 2,5 miliony ton. W ubiegłym roku wydobyto na Łazach 450 tysięcy
ton, w bieżącym roku 250 tysięcy ton węgla koksującego. W roku 1950 była
najpierw przemianowana na Kopalnia Antonín Zapotocký, a w 1991 roku powstała
Kopalnia Łazy.
ORLOVÁ – V letošním
roce se horníci loučí s Dolem Lazy, na kterém se těžilo téměř 130 let a na
povrch vyjelo 145 milionů tun černého uhlí. Poslední vozík je tradiční akce,
která oficiálně končí těžbu na šachtě. I proto se na tuto slavnost přijeli
podívat pamětníci, bývali i současní horníci, nechybělo vedení OKD a hosté,
včetně novinářů. Na roky strávené v tomto areálu vzpomínali horníci, kteří na
Lazech pracovali. U těžních klecí hornickou hymnu hrála hornická kapela,
odezněly poslední projevy. A co bude dál? Aktuálně na Dole Lazy pracuje 350
lidí. Od března 2020, kdy důl vstoupí do útlumového programu, jich zůstane asi
jen stovka. Někteří odejdou do důchodu, jiní přejdou na jiné šachty v revíru.
Činné jsou momentálně čtyři – ČSA, Darkov, ČSM sever a ČSM jih. V areálu Dolu
Lazy začne příští rok technická likvidace, která má podle výkonného ředitele
OKD, Michala Hermana, trvat až do roku 2023, a přijde na stovky miliónu korun.
O zavírání dalších dolů v OKD zatím rozhodnuto není. Těžba v Dole Lazy, dříve
Nová Jáma, neboli Neuschacht) začala v roce 1892. Důl byl stavěn od roku 1890
jako největší a nejmodernější ve své době s tehdy obrovskou kapacitou 500 tisíc
tun roční těžby. Největší těžba byla v 80. letech minulého století, až 2,5
milionů tun. Loni vytěžili na Lazech 450 tisíc tun, letos 250 tisíc tun
koksovatelného uhlí. V roce 1950 byl nejprve přejmenován na Důl Antonín
Zápotocký, a v roce 1991 vznikl Důl Lazy.
|
|
Na Kopalni Łazy wywiezli ostatni wózek węgla, skończyło w ten sposób
jego wydobycie. / V Dole Lazy vyvezli poslední vozík uhlí, skončila tak jeho
těžba (www.deník.cz)
Nowy bankomat w Wędryni / Nový
bankomat ve Vendryni
WĘDRYNIA – Od
11.12.2019 r. mogą obywatele Wędryni wykorzystywać bankomat. – Rozmowy o jego
zbudowaniu prowadziła gmina z domem bankowym od kilku lat. Gmina pokryła
koszty budowy kiosku bankomatu. Bank gminie opłaca komorne i jednocześnie nie
pobiera żadnych opłat. Bank opłaca akurat elektryczność i przyłączenie
internetowe – powiedział wójt gminy Rajmund
Sikora (SNK Vendryně). Bankomat
na Czornowskim cieszy się od początku pozytywnymi reakcjami. Służy nie tylko miejscowym,
ale również ludziom, którzy przez Wędrynię przejeżdżają. Bankomat znajduje się
w idealnym miejscu, wprost koło motorestu. Kierowcy nie muszą nigdzie
zajeżdżać. Mają tu do dyspozycji wielki parking, restaurację oraz kilka
sklepów. Obywatele wszystkie opłaty mogą uiszczać za pomocą karty kredytowej.
VENDRYNĚ – Ve
Vendryni mohou od 11.12.2019 občané využívat bankomat. – Jednání o jeho zřízení
obec vedla z bankovním domem několik let. Obec zřídila kiosek bankomatu na
vlastní náklady. Banka obci nehradí nájem a zároveň od obce nevybírá žádné
poplatky. Banka si platí akorát elektřinu a internetové připojení – řekl
starosta obce Rajmund Sikora (SNK Vendryně). Bankomat na Černovském se setkává
od začátku výhradně s kladnými ohlasy. Slouží nejenom místním, ale i
lidem, kteří Vendryní projíždějí. Bankomat je v ideálním místě, přímo u
motorestu. Řidiči nemusejí nikam zajíždět. Mají zde k dispozici velké
parkoviště, restauraci a také několik obchodů. Občané veškeré obecní poplatky
mohou uhradit platební kartou.
Budowa kanalizacji w Milikowie / Výstavba kanalizace v Milíkově
MILIKÓW – W
Milikowie zabrali się w połowie listopada 2019 r. do wielkiej inwestycji. W
centrum gminy rozpoczęto budowę kanalizacji ściekowej za około 70 milionów
koron. Na ciąg kanalizacyjny, który powinien być gotów do końca 2021 roku,
będzie podłączonych przeszło 170 budynków. Długość kanalizacji będzie liczyć
razem 7,6 kilometrów. – Budowę kanalizacji rozpoczęto pracami przygotowawczymi
do budowy składowiska różnego materiału i budową oczyszczalni ścieków w
lokalizacji znajdującej się w części gminy Janiczki – poinformowała wójt gminy,
Ewa Kawulok (COEX). Podkreśliła, że
o ile będzie korzystna pogoda, to znaczy bez intensywnych opadów, budowa ciągu
kanalizacyjnego będzie kontynuowana również w miesiącach zimowych. Ponad połowę
kosztów inwestycji pokryją dotacje Ministerstwa Ochrony Środowiska, w wysokości
40 milionów koron. Resztę pieniędzy musi zapewnić Milików.
MILÍKOV – Do velké
investice se v půlce listopadu 2019 pustili v Milíkově. V centru
obce začala výstavba splaškové kanalizace za zhruba 70 miliónu korun. Na
kanalizační řád, který by měl být hotový do konce roku 2021, se napojí přes 170
objektů. Délka kanalizace bude činit celkem 7,6 kilometru. – Stavba kanalizace
započala přípravou místa pro skladování veškerého materiálu a výstavbou
čistírny odpadních vod v lokalitě nacházející se v částí obce Janički
– informovala starostka obce, Ewa Kawuloková (COEX). Zdůraznila, že pokud bude
příznivé počasí, tedy bez intenzivních přeháněk, stavba kanalizačního řádu bude
pokračovat také v zimních měsících. Více než polovinu investice pokryje
dotace z Ministerstva životního prostředí, která činí 40 milionu korun. O
zbytek financování se musí postarat Milíkov.
Mosty koło Jabłonkowa: Referendum o nazwie gminy / Mosty u Jablunkova: Referendum o názvu obce
MOSTY KOŁO JABŁONKOWA – Mosty koło
Jabłonkowa mają mieć krótszą nazwę. Zarząd Gminy w Mostach koło Jabłonkowa
proponuje, aby nazwa ograniczyła się tylko do Mostów. Na sesji Rady Gminy w dniu
10.7.2019 r. najważniejszym punktem programu była dyskusja nt. zmiany nazwy
gminy. Pojawili się zarówno zwolennicy, jak i przeciwnicy uproszczenia nazwy. –
Osobiście zgadzam się z wprowadzeniem zmiany na Mosty, ale kiedy widzę burzliwe
reakcje ludzi, jestem za tym, żeby zmiana ta była wynikiem ankiety, w której
mogliby się wypowiedzieć wszyscy mieszkańcy. Najlepiej, aby miała ona formę
referendum – powiedziała radna, Jadwiga
Onderek (MOSTY PLUS – stowarzyszenie COEX i KN). Niektórzy przeciwnicy
zmiany nazwy argumentowali, że nowa nazwa będzie myliła się z innymi
miejscowościami. Wójt, Andrzej Niedoba
(MOSTY PLUS – stowarzyszenie COEX i KN), kontrargumentował, że w całej
Republice Czeskiej nie ma innej samodzielnej gminy, która nazywałaby się Mosty,
dlatego nie ma powodu bliższego precyzowania nazwy. Powoływał się tak na fakt,
że do początku lat pięćdziesiątych XX wieku gmina nazywała się Mosty. Mosty
koło Jabłonkowa zaprowadzono, ponieważ istniały jeszcze Mosty koło Czeskiego
Cieszyna. Dziś jednak Mosty koło Czeskiego Cieszyna nie są już samodzielne, są
dzielnicą Czeskiego Cieszyna. Rada Gminy w Mostach koło Jabłonkowa przyjęła
jednogłośnie uchwałę o zamiarze przeprowadzenia referendum o zmianie nazwy
gminy. Prawdopodobnie odbędzie się ono jesienią w 2020 roku, przy okazji
wyborów do samorządów wojewódzkich.
MOSTY U JABLUNKOVA – Mosty u
Jablunkova mají mít kratší název. Rada obce Mosty u Jablunkova navrhuje, aby se
název omezil pouze na Mosty. Nejdůležitějším bodem programu na jednání
Zastupitelstva obce dne 10.7.2019 byla diskuse nt. změny názvu obce. Objevili
se zároveň příznivci, jako i odpůrci zjednodušení názvu. – Osobně souhlasím se
zavedením změny na Mosty, ale když vidím bouřlivé reakce lidí, jsem pro, aby
tato změna byla výsledkem ankety, ve které by se mohli vyjádřit všichni občané.
Nejlépe, aby měla formu referenda – řekla členka zastupitelstva, Jadwiga
Onderková (MOSTY PLUS – sdružení COEX a NK). Někteří odpůrci změny názvu
zdůrazňují, že nový název se bude plést s jinými obcemi. Starosta, Ondřej
Niedoba (MOSTY PLUS – sdružení COEX a NK), vyslovil protiargument, a řekl, že
v celé České republice není jiná samostatná obec, která by se jmenovala
Mosty, proto není důvod bližší specifikace názvu. Odvolával se na skutečnost,
že od začátku padesátých let XX. století se obec jmenovala Mosty. Mosty u
Jablunkova byly zavedeny, protože existovaly ještě Mosty u Českého Těšína.
Avšak dnes Mosty u Českého Těšína už nejsou samostatné, jsou čtvrtí Českého
Těšína. Zastupitelstvo obce Mosty u Jablunkova jednohlasně se usneslo, že
provede referendum o změně názvu obce. To by se mohlo konat pravděpodobně na
podzim roku 2020, spolu s krajskými volbami.
|
|
Zdjęcie ilustracyjne / Ilustrační
foto (www.zwrot.cz)
Pietetystyczna impreza wspomnieniowa w Stonawie / Vzpomínková pietní slavnost ve Stonavě
STONAWA – Tragedię
górniczą w kopalni ČSM, która dokładnie rok temu zakończyła się śmiercią 13
górników, przypomnieli sobie 20.12.2019 r. uczestnicy uroczystości
wspomnieniowej połączonej z odsłonięciem posągu „Łzy“. Monument, który
wyszedł spod dłuta Martina Kuchařa,
ma przypominać wszystkich tych, którzy pracę w kopalni przypłacili życiem.
Podczas wybuchu metanu i następnie pożaru w Kopalni ČSM Północ w Stonawie
20.12.2018 r. zginęło 13 górników, w czego 12 – to pracownicy z Polski. Na
uroczystość przybył m.in. premier Republiki Czeskiej, Andrej Babiš. Zastępca ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej w
Pradze, Antoni Wręga, odczytał list
premiera RP, Mateusza Morawieckiego.
STONAVA – Hornickou
tragedií na Dole ČSM, při které přesně před rokem zahynulo 13 horníků, si
připomněli 20.12.2019 účastníci vzpomínkové slavnosti spojené s odhalením
sochy „Slzy“. Pomník, dílo Martina Kuchaře, má připomínat všechny ty, kteří
prací na dole připlatili životem. Při výbuchu metanu a následném požáru na
Dole ČSM Sever ve Stonavě 20.12.2018 zahynulo 13 horníků, z čeho 12 to
byli zaměstnanci z Polska. Na slavnosti byl přítomen mj. předseda vlády
České republiky Andrej Babiš. Zástupce velvyslanectví Polské republiky
v Praze Antoni Wręga přečetl dopis předsedy vlády Polské republiky
Mateusze Morawieckého.
*************************************************************************************************************
Koexistencia opp. wydała /
Koexistencia o.p.s. vydala
Statut ruchu
politycznego (dalej: ruchu) COEXISTENTIA, w brzmieniu zmian i dodatków
zaakceptowanych przez Kongres Ruchu w dniu 9.11.2019 r.
A COEXISTENTIA
Politikai mozgalom (a továbbiakban mint: mozgalom) Alapszabályai, a mozgalom
2019.XI.9.-ikei Kongresszusán elfogadott változtatások és kiegészítések szerint
Stanovy
politického hnutí (dále hnutí) COEXISTENTIA, ve znění změn a doplňků
schválených Kongresem hnutí dne 9.11.2019
*************************************************************************************************************
„Wiadomości-Tudósítások-Zprávy”, wydawca / kiadó / vydavatel: Organizacja Pożytku Publicznego
Koexistencia opp. / Koexistencia o.p.s. Közhasznú társaság / Obecně prospěšná
společnost Koexistencia o.p.s., IČO: 68899289, adres wydawcy / a kiadó címe /
adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / ul.
Strzelnicza 209/28, rada redakcyjna / szerkesztőbizottság / redakční rada:
Tadeusz Toman (redaktor naczelny / főszerkesztő / šéfredaktor), Zoltán
Domonkos, Władysław Drong, Stanisław Gawlik, Bogusław Kaleta, zamknięcie numeru
/ lapzárta / uzávěrka čísla: 20.12.2019, treść numeru zamieszczona na stronach
internetowych www.coexistentia.cz, w formie drukowanego zeszytu gazeta jest
przekazywana instytucjom i archiwom, czytelnikom wyłącznie na zamówienie / a
kiadvány nyilvánosan elérhető a www.coexistentia.cz honlapon, nyomtatott formában újságunkat intézmények
és archívumok számára készítjük,
olvasók számára csak megrendelésre / obsah čísla zveřejněn na webových
stránkách www.coexistentia.cz, v tištěné podobě jsou noviny poskytovány institucím
a archivům, čtenářům pouze na objednávku