xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

WIADOMOŚCI – TUDÓSÍTÁSOK – ZPRÁVY

10 – 1/2007 (13.1.2007)

Gazeta członków Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota

A Coexistentia-Együttélés Politikai Mozgalom tagjainak lapja

Noviny členů Politického hnutí Coexistentia-Soužití

 

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

 

 

13-letnia piosenkarka Ewa Farna, uczennica polskiej szkoły w Wędryni, w ramach ankiety „Czeski Słowik“ uzyskała tytuł „Odkrycie Roku“ / A 13 éves Farna Ewa énekeskislány a Vendryně-i lengyeliskoladákjaaz „Aranycsalogány“ ankét keretében „Az Év Felfedezése“ fokozatátnyerteel / 13-letá zpěvačka Ewa Farna, žákyně polské školy ve Vendryni v rámci ankety „Zlatý slavík“ získala titul „Objev roku“

 

Wydarzenia – událnosti – 2006 rok

 

4.1. – Premier Izraela Szaron zapada w śpiączkę, po kilku tygodniach Kneset uznaje go za niezdolnego do pełnienia swojej funkcji. / Premiér Izraele Šaron upadá do kómatu, po několika týdnech ho Kneset považuje za neschopného plnit svou funkci.

28.1. – Pod ciężarem śniegu zawaliła się hala wystawowa w Katowicach, zginęło 65 osób. / Pod tíhou sněhu se zbořila výstavní hala v Katovicích, zahynulo 65 lidí.

14.3. – Przeciw liberalizacji rynku pracy we Francji protestowali studenci, policja zawahała. / Proti liberalizaci trhu práce ve Francii protestovali studenti, policie zaváhala.

25.5. / 28.5. – Papież Benedykt XVI jest entuzjastycznie przyjęty w Polsce, kraju swego poprzednika. / Papež Benedikt XVI je nadšeně vítán v Polsku, zemí svého předchůdce.

27.5. – W trzęsieniu ziemi na indonezyjskiej wyspie Jawa ginie 5,5 tys. osób. / V zemětřesení na indonézském ostrově Java zahynulo 5,5 tis. lidí.

2.6. / 3.6. – Wybory parlamentarne w Republice Czeskiej zakończyły się patem, lewica i prawica uzyskały po 100 mandatów. Po wyborach Paroubka (ČSSD) zmienia na fotelu premiera Topolanek (ODS), ale bez wotum zaufania parlamentu. / Parlamentní volby v České republice se skončily patem, levice i pravice získaly po 100 mandátech. Po volbách Paroubka (ČSSD) v premiérském křesle nahradil Topolánek (ODS), ale bez důvěry parlamentu.

7.6. – Ginie Abu Musab al-Zarkawi, jeden z przywódców Al-Kaidy, namierzony przez Amerykanów podczas zbierania materiałów do swej książki. Prezydent USA George Busch w wojnie z terroryzmem jest optymistą, powiedział, że „Oczywiście my wygramy. Al-Kaida ucieka. My wygrywamy i my wygramy, jeżeli nie wyjedziemy przed zakończeniem roboty. / Zahynul Abu Musab al-Zarkavi, jeden z vůdců Al-Kaidy, zaměřen Američany při shromážďování materiálů do své knihy. Prezident USA George Busch ve válce s terrorismem je optimistou, řekl, že „Samozřejmě my vyhrajeme. Al.Kaida je na útěku. My vyhráváme a my vyhrajeme, jestliže neodejdeme před ukončením práce.

10.7. – Rosjanie zabijają czeczeńskiego bojownika Szamila Basajewa, odpowiedzialnego za atak na szkołę w Biesłanie (gdzie zginęło 330 osób). / Rusové zabíjejí čečenského bojovníka Šamila Basajeva, zodpovědného za útok na školu v Beslanu (kde zahynulo 330 lidí).

14.7. – Jarosław Kaczyński zastępuje Kazimierza Marcinkiewicza na stanowisku premiera Rzeczypospolitej Polskiej. / Jaroslav Kaczyński nahrazuje Kazimierze Marcinkiewicze ve funkci premiéra Polské republiky.

10.8. – W Wielkiej Brytanii służby specjalne uniemożliwiły serię porwań samolotów, zatrzymując 21 podejrzanych członków Al-Kaidy. / Ve Velké Británií tajná policie znemožnila sérií únosů letadel zadržením 21 podezřelých členů Al-Kaiidy.

12.9. – Zacytowanie przez papieża Benedykta XVI słów cesarza Manuela II Paleologa o dżihadżie wywołuje gwałtowne protesty muzułmanów. / Citované papežem Benediktem XVI slova císaře Manuela II Paleologa o džihádu vyvolaly bouřlivé protesty muslimů.

12.9 / 23.10. – Tysiące manifestantów w Budapeszcie bezskutecznie domaga się dymisji rządu Ferenca Gyurcsány, premier bowiem oznajmił narodowi, że „Węgry są spisane na straty. Żaden z europejskich krajów nie zrobił tyle głupst co my“. / Tisíce manifestantů v Budapešti se neúspěšně domáhá demise vlády Ference Gyurcsány, premiér totiž národu oznámil, že „Maďarsko je odepsáno. Žáden evropský stát neudělal tolik hloupostí, jako my“.

9.10. – Korea Północna dokonuje pierwszej podziemnej próby nuklearnej i dołącza do klubu mocarstw atomowych. / Severní Korea uskutečňuje první podzemní nukleární zkoušku a připojuje se do klubu atomových velmocí.

7.11. – W wyborach do Kongresu USA demokraci pierwszy raz od 12 lat zdobyli przewagę nad republikanami. / Ve volbách do Kongresu USA poprvé po 12 létech demokraté získali převahu nad republikány.

12.11. – W wyborach samorządowych w Polsce w dużych miastach wygrywa Platforma Obywatelska, w powiatach – Prawo i Sprawiedliwość, w gminach – Polskie Stronnictwo Ludowe. / Ve volbách do samosprávy v Polsku ve velkých městech zvítězila PO, v okresech PiS, v obcích – PSL.

21.11. – Wybuch metanu w kopalni Halemba w Rudzie Śląskiej zabija 23 górników. / Výbuch metanu na dole Halemba ve Slezské Rudě zabil 23 horníků.

30.12. – Na podstawie wyroku irackiego trybunału dokonano kary śmierci na Saddamie Husajnie za zbrodnie przeciwko ludzkości. / Na základě rozsudku iráckého tribunálu byl vykonán trest smrti na Saddamu Husajnovi za zločiny proti lidskosti.

 

Uroczyste zebranie Polskiej Sekcji Narodowej

Slavnostní schůze Polské národní sekce

 

Uroczyste zebranie zarządu Polskiej Sekcji Narodowej Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota z udziałem radnych Wspólnoty odbyło się 18.12. ub w Kocobędzu. Sekcja uchwaliła, że zebranie odbędzie się w gminie, gdzie w porównaniu z wyborami w 2002 r. lista Wspólnoty uzyskała najlepszy wynik (w Kocobędzu 1 mandat w 2002 r., 3 mandaty w 2006 r.). Sprawozdanie z działalności przeczytał prezes PSN, jednocześnie członek przedstawicielstwa gminnego w Kocobędzu, Władysław Niedoba . Głos w dyskusji zabrali Jan Czapek – członek zarządu gminy Lutynia Dolna, Paweł Wania – członek przedstawicielstwa gminnego w Ropicy i Bronisław Mrózek – członek zarządu i wice wójt gminy Kocobędz. PZKO w Kocobędzu przygotowało kolację. / Slavnostní schůze výboru PNS Politického hnutí Coexistentia-Soužití za účastí zastupitelů Soužití se konala 18.12. m.r. v Chotěbuzi. Sekce se usnesla, že schůze se bude konat v obci, kde ve srovnání s volbami v 2002 roce kandidátka Soužití uspěla nejlépe (v Chotěbuzi 1 mandát v 2002 roce, 3 mandáty v 2006 roce). Zprávu z činnosti přečetl předseda PNS, současně člen zastupitelstva obce v Chotěbuzi Vladislav Niedoba. V diskusi mluvili Jan Czapek – člen rady Dolní Lutyně, Pavel Wania – člen zastupitelstva v Ropici a Bronislav Mrózek – člen rady a místostarosta Chotěbuze. PZKO Chotěbuz připravilo večeři.

 

Prezydium PSN obradowało w sprawach personalnych

Předsednictvo PNS jednalo v personálních záležitostech

 

5.1. br. obradowało w Trzyńcu prezydium zarządu PSN. Zobowiązało prezesa sekcji, Władysława Niedobę omówić na zebraniu Rady Wykonawczej dnia 13.1. br. w Czeskim Cieszynie wniosek obsady personalnej centralnych organów Ruchu, którą ma zaakceptować Kongres Ruchu (zamieszczamy obowiązujący regulamin obrad PSN). Zobowiązano prezesa sekcji przesłać dyrektorowi ČT Ostrawa i wojewódzkiemu Komitetowi ds. Mniejszości Narodowych list w sprawie ograniczenia programu w języku polskim w telewizji publicznej. / 5.1. tr. jednalo v Třinci předsednictvo výboru PNS. Uložilo předsedovi sekce projednat na schůzí Výkonné rady dne 13.1. tr. v Českém Těšíně návrh personálního obsazení ústředních orgánů Hnutí (zveřejňujeme platný jednací řád PNS). Bylo uloženo předsedovi sekce zaslat dopis řediteli ČT Ostrava a krajskému Výboru pro národnostní menšiny dopis ve věci omezení programu v jazyce polském ve veřejnoprávní televizi.

 

Regulamin obrad Polskiej Sekcji Narodowej (dalej: PSN)

Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota (dalej: RP)

 

1.                   Działalność sekcji narodowych reguluje §29 statutu RP.

2.                   Zgodnie ze statutem, przewodniczącego PSN wybiera Konwent PSN, przewodniczący PSN jest jednocześnie wiceprzewodniczącym RP.

3.                   Protokoły z obrad organów PSN, uchwały PSN i inne dokumenty PSN przekazuje przewodniczący PSN sekretarzowi Rady Wykonawczej RP.

4.                   Obrady Konwentu PSN zwołuje przewodniczący PSN co najmniej 1 raz na rok.

5.                   Delegatami obrad Konwentu PSN są automatycznie członkowie PSN, którzy są członkami Rady Republikowej RP, Komisji Rewizyjnej RP, Sądu Rozjemczego RP oraz członkowie PSN, którzy z list kandydackich RP są posłami Parlamentu Europejskiego, posłami i senatorami Parlamentu RC, członkami przedstawicielstw wojewódzkich i przedstawicielstw gminnych. W gminach, gdzie PSN Ruchu uzyskała 3 i więcej mandatów, delegatami obrad Konwentu są 2 członkowie przedstawicielstwa gminnego.

6.                   Każda zarejestrowana Grupa Gminna lub Grupa Obwodowa RP ma prawo delegować na Konwent 2 swoich członków.

7.                   Uchwały Konwentu PSN są podejmowane zwykłą większością obecnych delegatów.

8.                   Konwent PSN wybiera 15 – 21 osobowy zarząd PSN.

9.                   Zarząd PSN zwołuje przewodniczący PSN co najmniej 1 raz na 3 miesiące.

10.               Zarząd PSN jest zdolny do podejmowania uchwał, jeśli przy prezentacji jest obecnych co najmniej 50 % członków zarządu PSN.

11.               Uchwały zarządu PSN są podejmowane zwykłą większością obecnych członków zarządu PSN.

12.               Zarząd PSN wybiera spośród swoich członków 5 osobowe prezydium zarządu PSN.

13.               Prezydium zarządu PSN zwołuje przewodniczący PSN co najmniej 1 raz na miesiąc.

14.               Prezydium zarządu PSN jest zdolne do podejmowania uchwał, jeśli przy prezentacji jest obecnych co najmniej 50 % członków prezydium zarządu PSN.

15.               Uchwały prezydium zarządu PSN są podejmowane zwykłą większością obecnych członków prezydium zarządu PSN.

16.               Członkowie PSN są zobowiązani dotrzymywać statut RP.

17.               W spornych wypadkach organem odwoławczym, zgodnie ze statutem, jest Sąd Rozjemczy RP.

 

Jednací řád Polské národní sekce (dále: PNS)

Politického hnutí Coexistentia-Soužití (dále: PH)

 

1.                  Činnost národních sekcí upravuje §29 stanov PH.

2.                  V souladu se stanovami, předsedu PNS volí Konvent PNS, předseda PNS je současně místopředsedou PH.

3.                  Zápisy z jednání orgánů PNS, usnesení PNS a jiné doklady PNS předkládá předseda PNS tajemníkovi Výkonné rady PH.

4.                  Jednání Konventu PNS svolává předseda PNS nejméně jednou za rok-.

5.                  Delegáty jednání Konventu PNS jsou automaticky členové PNS, kteří jsou členy Republikové rady PH, Revizní komise PH, Smírčí komise PH a členové PNS, kteří z kandidátních listin PH jsou poslanci Evropského parlamentu, poslanci a senátory Parlamentu ČR, členy krajských a obecních zastupitelstev. V obcích, kde PNS hnutí získala 3 a více mandátů, delegáty jednání Konventu jsou 2 členové obecního zastupitelstva..

6.                  Každá zaregistrovaná Místní skupina nebo Oblastní skupina PH má právo delegovat na Konvent PNS 2 své členy.

7.                  Usnesení Konventu PNS jsou přijímaná prostou většinou přítomných delegátů.

8.                  Konvent PNS volí 15 – 21 členný výbor PNS.

9.                  Výbor PNS svolává předseda PNS nejméně jednou za 3 měsíce.

10.              Výbor PNS je usnášeníschopný, jestliže je při prezentaci přítomno nejméně 50 % členů výboru PNS.

11.              Usnesení výnoru PNS jsou příjimáná prostou většinou přítomných členů výboru PNS.

12.              Výbor PNS volí ze svých členů 5 členné předsednictvo výboru PNS.

13.              Předsednictvo výboru PNS svolává předseda PNS nejméně jednou na měsíc.

14.              Předsednictvo výboru PNS je usnášenischopné, jestliže je při prezentaci přítomno nejméně 50 % členů předsednictva výboru PNS.

15.              Usnesení předsednictva výboru PNS jsou přijímaná prostou většinou přítomných členů předsednictva výboru PNS.

16.              Členové PNS jsou povinni dodržovat stanovy PH..

17.              Ve sporných případech odvolacím orgánem, v souladu se stanovami, je Smírčí komise PH.

 

Z obrad Grupy Gminnej Wspólnoty w Trzyńcu

Z jednání Místní skupiny Soužití v Třinci

 

Grupa Gminna Wspólnoty w Trzyńcu obradowała 1.12. ub i 5.1. br. Zebrania w zastępstwie prezesa grupy prowadził Tadeusz Toman . Omawiano m.in. problematykę powoływania komisji przy organach miasta, szczególnie Komitetu ds. Mniejszości Narodowych, nauczanie języka ojczystego w przedszkolu w Trzyńcu-Końskiej i wdrażanie dwujęzycznych napisów. Szczegóły przedstawimy w następnym numerze „Wiadomości“. / Místní skupina Soužití v Třinci jednala 1.12. mr. a 5.1. tr. Byly projednávány mj. záležitosti zřizování komisí při orgánech města, především Výboru pro národnostní menšiny, výuka mateřského jazyka v mateřské škole v Třinci-Konské a zavádění dvojjazyčných nápisů. Podrobnosti zveřejníme v příštím čísle „Zpráv“.

 

Wędrynia: Rozmowa z naszymi radnymi

Vendryně: Rozhovor s našími zastupiteli

 

„Głos Ludu – gazeta Polaków w RC zamieścił w numerze z 16.11.2006 r. rozmowę z Bogusławem Raszką – prezesem Koła PZKO Wędrynia, członkiem Gimnastyków i Bronisławem Zawadą – prezesem Koła PZKO Wędrynia-Zaolzie („Co nowego w Wędryni“). Autorką artykułu jest Halina Sikora, autorem zdjęć (miernej jakości) Jacek Sikora (kserokopię zdjęć zamieszczamy). Artykuł obszernie relacjonuje plany naszych radnych. Niestety gazeta nie poinformowała, że Raszka i Zawada są członkami przedstawicielstwa gminnego wybrani z listy Wspólnoty. A przecież wystarczyło zamieścić w nawiasie skrót COEX za imieniem i nazwiskiem. W czeskich mediach elektronicznych i w czeskich gazetach taka praktyka jest standardem Zamieszczamy obszerne fragmenty artykułu.

     Na pytanie, jak czuje się w nowej funkcji Raszka odpowiedział: „Jeszcze się nie dostosowałem do sytuacji, na razie jestem pracownikiem huty, co jednak najprawdopodobniej się zmieni. Wszystko zależy od ważnych inwestycji w gminie, które będą wymagały mojego większego zaangażowania. Obecnie pełnię swoje obowiązki po pracy w hucie. W gminie na etacie dział wójt. O ile dobrze się orientuję mam obowiązek być dyspozycyjnym dla mieszkańców dwa dni w tygodniu. Mój poprzednik pracował w poniedziałki i środy po południu.“. Na temat pierwszego zebrania Zarządu Gminy (Rady Gminnej) dodał: „To było wprowadzające spotkanie. W Radzie Gminnej z poprzedniej kadencji zostały dwie osoby. Reszta znalazła się w swoich funkcjach po raz pierwszy. Jednak każdy z nas ma już doświadczenie z pracy w gminie, bowiem tak się złożyło, że wszyscy byliśmy w poprzedniej kadencji przewodniczącymi różnych komisji samorządowych. Omawialiśmy bieżące sprawy, które przechodzą z roku na rok. Obecnie najważniejszą sprawą jest wykonanie kanalizacji. Chodzi o projekt całego naszego regionu. Przygotowujemy centralizację gminy. Dotychczas Wędrynia posiadała jakby trzy główne punkty. Chodzi o skrzyżowanie Czornowski, szkoły z kompleksem sportowym oraz Czytelnię. Wiemy , że mieszkańcom brak centrum. Dlatego w planach stoi wybudowanie nowoczesnego centrum gminy, w którym znalazły by się budynki gminne, sklepy, punkty usługowe. Cały kompleks zostanie wybudowany na placu obok kompleksu sportowego „Vitality Slezsko“. To odpowiednie położenie niedaleko od dworca, blisko drogi głównej, szkół“. Zawada dodaje: „Wiosną 2008 roku powinna się skończyć budowa chodnika z Czornowskiego na przystanek Morżoł. Zakończenie inwestycji zależy niestety od dotacji. Odnowiono cmentarz katolicki. Prace na cmentarzu ewangelickim trwają. Planujemy również dokończenie wodociągu w części graniczącej z Bystrzycą. W ten sposób cała gmina będzie uzbrojona w wodę. Kończymy poszerzanie starej drogi koło szkoły w Wędryni-Zaolziu“. Raszka kontynuuje: „Zrealizowano trzy etapy renowacji budynków szkolnych. Jest zbudowana przybudówka, boisko szkolne. Przeprowadzono generalny remont polskiej szkoły. W najbliższym czasie musimy jeszcze odnowić starą część czeskiej szkoły. Nowe inwestycje pojawią się też w związku z renowacją kolei i budową koridoru. Zawada podkreślił, że gmina bardzo sobie ceni współpracę z organizacjami niedochodowymi, zwłaszcza z obiema Kołami PZKO, które wspiera w ramach swojej polityki grantowej. Raszka przypomniał kolaudację nowego dachu Czytelni i okien. „Przyjechała do nas delegacja -Wspólnoty Polskiej-, która w dużej mierze sfinansowała remont. Całe szczęście udało nam się prace zakończyć przed zimą. Gdyby nie aktywna i ofiarna praca naszych członków, nie mielibyśmy szans uporać się z tym tak szybko. Przed nami jeszcze remont fasady. Chcemy dać Czytelni nową szatę zewnętrzną. Przecież to bardzo ważny budynek w naszej gminie, jest własnością PZKO, ale służy całej Wędryni“. Na pytanie, czy znajdzie jeszcze czas, by pełnić funkcję prezesa Koła PZKO Raszka odpowiada: „Moje losy rozstrzygną się na walnym zebraniu (…), na razie nie myślę o rezygnacji z pracy społecznej na rzecz PZKO. Wolny czas będę musiał znaleźć gdzie indziej. Najprawdopodobniej w zespole gimnastycznym pozostanę tylko rezerwowym. Czas już na -emeryturę- , są młodzi, którzy robią to dobrze. Ale ze sportu nie potrafię zrezygnować. W gminie śmieją się, że odstawię samochód i na spotkania Rady Gminnej będę jeździł na rowerze.“.

 

„Głos Ludu – noviny Poláků v ČR“ zveřejnil v čísle z 16.11.2006 rozhovor s Bohuslavem Raszkou – předsedou Místní slupiny PZKO Vendryně, členem Gymnastů a Bronislavem Zawadou – předsedou Místní skupiny PZKO Vendryně-Zaolzí („Co nového ve Vendryni“). Autorkou článku je Halina Sikora. Článek rozsáhlé popisuje plány našich zastupitelů. Bohužel noviny neinformovaly, že Raszka a Zawada byli členy zastupitelstva obce zvoleni z kandidátky listiny Soužití. A přece stačilo zveřejnit v závorce za jménem a příjmením zkratku COEX. V českých elektronických médiích a tiskovinách taková praxe je standardní. Zveřejňujeme rozsáhlé úryvky článku.

     Na otázku, jak se cítí v nové funkci Raszka řekl: „Ještě jsem se nepřízpůsobil nové situaci, prozatím jsem zaměstnancem železáren, to se však pravděpodobně změní. Vše závisí od důležitých investic v obci, které budou vyžadovat mojí větší angažovanost. Současně plním své úkoly po zaměstnání. Pokud se dobře orientuji, mám povinnost být k dispozici občanům obce dva dny v týdnu. Můj předchůdce pracoval v pondělí a ve středu odpoledne.“ Ve věci prvního zasedání Obecní rady řekl: „To bylo seznamovací setkání. V Obecní radě z minulého funkčního období zůstaly dvě osoby. Ostatní se ocitli ve svých funkcích poprvé. Avšak každý z nás má zkušenosti z práce v obci, protože všichni jsme byli členy různých komisí v minulém funkčním období. Na zasedání jsme projednávali běžné záležitosti, které přecházejí z roku na rok. Teď nejdůležitější věcí je provedení kanalizace. Jde o projekt pro celý náš region. Připravujeme centralizaci obce. Prozatím Vendryně měla jakoby tři hlavní body. Jde o křižovatku Čornovský, školu se sportovním areálem a Čítárnu. Víme, že občané centrum postrádají. Proto v plánu je výstavba moderního centra obce, kde budou stát obecní budovy, obchody, služby. Celý komplex bude umístěn na prostranství u sportovního areálu -Vitality Slezsko-. To je vhodné umístění blízko železniční zastávky a hlavní cesty, škol.“ Zawada doplnil: „Na jaře 2008 by měla být ukončena výstavba chodníku z Čornovského na zastávku Moržol. Uzavření investice závisí bohužel od dotací. Byl obnoven katolický hřbitov. Práce na evangelickém hřbitově trvají. Plánujeme rovněž ukončení vodovodu v částí hraničící s Bystřicí. Potom bude celá obec vybavena ve vodovod. Ukončíme rozšíření cesty u školy ve Vendryní-Zaolzí. Raszka pokračuje:“Byly ukončeny tři etapy renovace školních budov. Je postavena přístavba, školní hřiště. V nejbližší době musíme ještě obnovit starou část české školy. Nové investice se objeví v souvislosti s výstavbou železničního koridoru.“ Zawada zdůraznil, že obec si velmi cení spolupráce s neziskovými organizacemi, zejména s oběma skupinami PZKO, které podporuje v rámci své dotační politiky. Raszka připomněl kolaudaci nové střechy a oken Čítárny. „Přijela k nám delegace -Wspólnoty Polské-, která ve velké míře rekonstrukci financovala. Dobře, že se nám podařilo práce ukončit před zimou. Kdyby ne aktivní a obětavá práce našich členů, měli bychom problémy akci ukončit. Čeká nás ještě renovace fasády. Chceme, aby Čítárna měla nový vnější vzhled. Je to velmi důležitá budova v obci, je majetkem PZKO, ale slouží celé Vendryni. Na dotaz, zda bude mít čas plnit ještě funkci předsedy skupiny PZKO Raszka sdělil: „To se rozhodne na členské schůzi (…), prozatím nechci rezignovat na práci pro PZKO. Volný čas musím najít někde jinde. Pravděpodobně v Gymnastech zůstanu náhradníkem, je čas na „důchod“, protože jsou mladí, kteří to dělají lépe. Ale sportovat budu nadále. V obci se směji, že auto nechám v garáži a na schůze Obecní rady budu jezdit na kole.“

 

„Wspólnota“ w prasie polskiej w RC

„Soužití“ v polském tisku v ČR

 

Zamieszczamy spis artykułów prasowych (za wyjątkiem krótkich informacji w rubryce „Co w terenie“) dotyczących działalności Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota, jakie zamieścił „Głos Ludu – gazeta Polaków w Republice Czeskiej“, gazeta ukazująca się we wtorki, czwartki i soboty, której wydawcą jest Kongres Polaków w RC i miesięcznik społeczno kulturalny Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego „Zwrot“. Oba pisma są wspierane finansowo z budżetu państwa jako media publiczne Zamieszczamy też spis artykułów na temat Coexistentii-Wspólnoty, jakie zamieścił „Głos Ziemi Cieszyńskiej“, tygodnik wychodzący w Polsce po drugiej stronie Olzy. / Zveřejňujeme seznam tiskových článků (z výjimkou krátkývch informací) o činnosti Politického hnutí Coexistentia-Soužití, které zveřejnil „Głos Ludu“, obdeník vycházející v útery, čtvrtek a sobotu, jehož vydavatelem je Kongres Poláků v ČR a společensko-kulturní měsíčník Polského svazu-kulturně osvětového „Zwrot“. Obě tiskoviny jsou dotovány ze státního rozpočtu jako tiskoviny veřejnoprávní. Zveřejňujeme také seznam článků na téma Coexistentie-Soužití, které zveřejnil „Głos Ziemi Cieszyńskiej“, týdeník vycházející v Polsku po druhé straně Olzy.

 

„Głos Ludu“ – artykuły informacyjne o działalności Coexistentii-Wspólnoty / informační články o činnosti Coexistentie-Soužití

„GL“, 17.1.2006       „Wspólnota ma program“ (tt)

„GL“, 16.2.2006       „Wspólnota obraduje“ (r)

„GL“, 8.4.2006         „Tadeusza Wantułę też“ (tob)

„GL“, 13.5.2006       „Podpiszą umowę“ (kor)

„GL“, 18.5.2006       „Umowa czeka na podpis“ (tt)

„GL“, 1.6.2006         „Szanowni wyborcy“ (Wiesław Sikora, wiceprezes Ruchu Politycznego

                                 Coexistentia-Wspólnota) – artykuł redakcyjny

„GL“, 6.6.2006         „Posiedzenie Konwentu Wspólnoty“ (Tadeusz Toman)

„GL“, 8.6.2006         „Wspólnota uczciła pamięć 500 Polaków“ (r)

„GL“, 10.6.2006       „Wybory samorządowe – powód do mobilizacji“ (r)

„GL“, 24.6.2006       „Wybory komunalne 2006, priorytety programowe Polskiej Sekcji

                                 Narodowej Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota“

„GL“, 1.8.2006         „Przed wyborami“ (r)

„GL“, 15.8.2006       „Czy znajdą się w samorządach?“ (r)

„GL“, 19.8.2006       „W trójkę raźniej“ (r)

„GL“, 24.8.2006       „Znamy liderów“ (sch)

„GL“, 7.9.2006         „Wspólnota w wyborach“ (tt)

„GL“, 16.9.2006       „Sześć ugrupowań“ (tt)

„GL“, 16.9.2006       „Wspólnota przed wyborami“ (tt)

„GL“, 30.9.2006       „Wspólnota w wyborach“ (kor, H.S.)

„GL“, 5.10.2006       „Po obradach rady“ (T.T.)

„GL“, 14.10.2006     „Europoseł nad Olzą“ (kor)

„GL“, 14.10.2006     „Polacy mają szansę“ (tob)

„GL“, 14.10.2006     „Gra w pojedynkę“ – tekst sponsorowany

„GL“, 19.10.2006     „Wszyscy obiecują, Wasi kandydaci dotrzymują słowa“ – reklama

„GL“, 19.10.2006     „Współpraca jest konieczna“ – tekst sponsorowany

„GL“, 19.10.2006     „Wybory komunalne w Trzyńcu“ – tekst sponsorowany

„GL“, 24.10.2006     „Wyborczy bilans“ (kor)

„GL“, 4.11.2006       „Raczej dobrze“ (T.T.)

„GL“, 16.11.2006     „Co nowego w Wędryni?“ (Halina Sikora)

„GL“, 14.12.2006     „Wspólnota-Coexistentia obradowała w Pradze (Tadeusz Toman,

                                 sekretarz Rady Wykonawczej COEX)

„GL“, 14.12.2006     „Druga konferencja palkowicka“ (k)

„GL“, 21.12.2006     „Wymieniać się doświadczeniami“ (tt)

 

„Zwrot“ – artykuły informacyjne o działalności Coexistentii-Wspólnoty oraz artykuły publicystyczne na temat działalności COEX / informační články o činnosti Coexistentie-Soužití a publicistické články nt. činnosti COEX

 „Zwrot“, 1/2006       „Zebranie Rady Wykonawczej Ruchu Politycznego

                                 Coexistentia-Wspólnota“ (T.T.)

„Zwrot“, 1/2006        „Przechodniu, powiedz Polsce… Powspominajmy“ (Alfred Kołorz)

 

„Zwrot“, 1/2006        „Podróż po gminach przed wyborami – 3“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 2/2006        „Ochrona praw mniejszości – 15 lat polityki w zakresie wdrażania praw

                                 mniejszości narodowych w RC, międzynarodowe seminarium w Pradze“

                                 (Tadeusz Toman)

„Zwrot“, 3/2006        „Podróż po gminach przed wyborami – 4“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 4/2006        „Podróż po gminach przed wyborami – 5“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 5/2006        „Podróż po gminach przed wyborami – 5“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 6/2006        „Podróż po gminach przed wyborami“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 8/2006        „Podróż po gminach przed wyborami“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 9/2006        „Podróż po gminach przed wyborami“ (Władysław Drong)

„Zwrot“, 10/2006      „Wybory komunalne 20-21.10.2006 – polscy kandydaci na listach

                                 Ruchu Politycznego Coexistentia-Soužití-Wspólnota“

„Zwrot“, 10/2006      „Polacy kandydujący w wyborach komunalnych wymienieni na stronach

                                 30-33, którzy udostępnili swe fotografie“

„Zwrot“, 10/2006      „Paździenikowe wybory komunalne – szansa dla nas na następne lata“

                                 (Władysław Drong)

„Zwrot“, 12/2006      „Spis członków przedstawicielstw gminnych / miejskich wybranych

                                 w wyborach komunalnych z list Ruchu Politycznego Wspólnota“

                                 (Tadeusz Toman)

 

„Głos Ludu“ – artykuły artykuły publicystyczne na temat działalności Coexistentii-Wspólnoty, artykuły czytelników (Hyde Park) i artykuły redakcyjne z informacjami m.in. o COEX / publicistické články nt. činnosti Coexistentie-Soužití, články čtenářů (Hyde Park) a redakční články informující mj. o  COEX

 „GL“, 21.1.2006      „Jerzy Buzek w Kongresie“ (kor)

„GL“, 28.1.2006       „Nasz wspólny głos“ (sch)

„GL“, 25.2.2006       „Z kim do wyborów“ (kor)

„GL“, 25.3.2006       „Do wyborów wspólnie“ (Otylia Toboła)

„GL“, 1.4.2006         „Wybory budzą emocje“ (sch)

„GL“, 22.4.2006       „Do wyborów wspólnie“ – artykuł redakcyjny

„GL“, 29.4.2006       „Sonda“ (kor, man, mro, wak, sch)

„GL“, 11.5.2006       HYDE PARK „Wyborcy niczego nie zmienią“ (Melchior Sikora)

„GL“, 13.5.2006       „Po obradach Rady Kongresu Polaków“ (kor)

„GL“, 1.6.2006         „Drodzy Rodacy!“ (Józef Szymeczek, prezes Kongresu Polaków)

„GL“, 20.6.2006       „O dwujęzyczności, wyborach i spisie ludności“ (kor)

„GL“, 29.6.2006       HYDE PARK „Wybory tuż, tuż“ (Władysław Drong)

„GL“, 24.6.2006       „Ważne decyzje personalne“ (kor)

„GL“, 15.8.2006       HYDE PARK „Porąbany świat“ (Władysław Drong)

„GL“, 17.8.2006       „Nadzieja w SNK-ED“ (r)

„GL“, 22.8.2006       HYDE PARK „W państwie Józefa Szwejka“ (Tadeusz Toman)

„GL“, 5.9.2006         „Kandydaci do władz“ (tt)

„GL“, 14.9.2006       HYDE PARK „Przed wyborami“ (Stanisław Zahradnik)

„GL“, 3.10.2006       „Kierować się narodowością to za mało“ (Beata Schönwald)

„GL“, 5.10.2006       HYDE PARK „Kampania na ostrzu... spreja“ (Władysław Drong)

„GL“, 10.10.2006     HYDE PARK „O co chodzi“ (Władysław Drong)

„GL“, 12.10.2006     „Wizyta Zieleńca“ (r)

„GL“, 17.10.2006     HYDE PARK „Sejmik gminny w Cierlicku“ (Wawrzyniec Fójcik)

„GL“, 19.10.2006     HYDE PARK „To nie było tak“ (Stanisław Przyhoda)

„GL“, 19.10.2006     „Przedwyborczo przy strykach“ (T.T.)

„GL“, 19.10.2006     HYDE PARK „Iść czy nie iść“ (Władysław Drong)

„GL“, 31.10.2006     „Oczami Zaolziaków“ (mro)

„GL“, 2.11.2006       „Krajobraz po wyborach“ (kor, D.Ch., sch, hs)

„GL“, 4.11.2006       „Zmiany na ratuszach“ (hs, kor, mro)

„GL“, 7.11.2006       „Większość po staremu“ (kor, wak)

„GL“, 9.11.2006       „Fotele zostały rozdane“ (kor, sam)

 

„Głos Ziemi Cieszyńskiej“ – artykuły o działalności Coexistentii-Wspólnoty / informační články nt. činnosti Coexistentie-Soužití

„GZC“, 27.1.2006       „Przeprosiny“

„GZC“, 7.7.2006         „Dyskryminacja – jest czy nie“ (dysv)

„GZC“, 20.10.2006     „W weekend wybory“

„GZC“, 3.11.2006       „Polacy z tarczą“

 

Ruch Polityczny Coexistentia w 1993 roku

(działalność na podstawie artykułów w prasie polskiej w Republice Czeskiej)

 

Od 1.1.1993 r. na mapie Europy powstały dwa nowe państwa: Republika Czeska i Republika Słowacka. Powstały na drodze podziału Czeskiej i Słowackiej Republiki Federacyjnej. Republika Czeska ma 78 862 km kw. (22. miejsce w Europie) i liczy 10,2 mln mieszkańców (14. miejsce spośród 43 państw Europy). Tym samym działalność Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota-Egyuttélés-Spivżitja w warunkach federacji przechodzi do historii. Obie organizacje polityczne pracują samodzielnie w nowych państwach. Ich działalność uwarunkowana jest odmienną sytuacją polityczno społeczną w Czechach i na Słowacji. Kongres Wspólnoty, na którym doszło do podziału Ruchu odbył się w Komarnie 27.-28.2., brała w nim udział 10-osobowa delegacja Polaków z Zaolzia. Pierwszy Kongres Wspólnoty, działającej już samodzielnie w Republice Czeskiej, odbył się 15.5.1993 r. w klubie bułgarskim w Ostrawie. Na Kongresie zdecydowano, że w ramach Wspólnoty będą działać Polska, Węgierska i Ukraińska Sekcje Narodowe. Przewodniczącym został wybrany Stanisław Gawlik. Wspólnota w 1993 r. zorganizowała dwie konferencje prasowe – 26.2. w Czeskim Cieszynie i 12.7. w Ostrawie. Odnotować trzeba udział działaczy Wspólnoty (Stanisław Gawlik, Bronisław Batorek i Władysław Buda) w dniach 27.-28.5. w Konferencji Ruchu Paneuropejskiego w Wirtsburgu (RFN), spotkanie Stanisława Gawlika, Władysława Niedoby i Edwina Macury 28.12. z konsulem RP w Bratysławie, udział delegacji Ruchu w dwudniowej konferencji Związku Niemców w RC w Opawie (23.-24.4.) i w zebraniu Stowarzyszenia Ukraińców w Ostrawie-Hrabówce (12.12.). Należy jeszcze dodać, że rok 1993 nie był rokiem wyborczym. Niniejszy artykuł omawia działania Coexistentii-Wspólnoty w RC na podstawie skromnych informacji zamieszczonych w „Głosie Ludu“ (redaktorem naczelnym był wtedy Marian Siedlaczek, w 1993 ukazało się 150 numerów gazety i tylko 5 (słownie pięć) artykułów informacyjnych nt. Wspólnoty), miesięczniku „Zwrot“ i innych okazyjnych publikatorach.

     Analizie trudnej sytuacji politycznej – zaniknięciu państwa było poświęcone zebranie już w dniu 7.11.1992 r. – pisze w „Zwrocie“ nr 1/1993 (mro). Zastanawiano się nad opcjami przyszłego rozwoju ruchu w warunkach, gdy Konstytucja Republiki Słowackiej arogancko odnosi się do kwestii mniejszości narodowych, a projekt rządowy Konstytucji Republiki Czeskiej w ogóle ją ignoruje. W tych warunkach określenie strategii nie należy do rzeczy łatwych. Od nowego 1993 r. Wspólnota nie zaniknie, ale będzie działała w dwóch republikach, odpowiednio koordynując swoje posunięcia na międzynarodowej arenie politycznej i w sprawach dotyczących mniejszości narodowych i obywatelskich. Uchwalono, że ruch będzie działał na rzecz łagodzenia możliwych napięć, które mogą powstać w związku z zanikaniem federacji. Na łamach „Zwrotu“ nr.2/1993 w artykule „Z posłem o konfliktach“ (opr. MRO) przedrukowano fragmenty rozmowy, jakiej udzielił lider Wspólnoty, Stanisław Gawlik redaktor Janinie Hajduk z „Trybuny Opolskiej“. Gawlik powiedział m.in.: Gorzej, że obywatele mniejszości nie potrafią znaleźć się w dzisiejszych przemianach, nie wiedzą, jak reagować. Dotąd starali się być lojalnymi obywatelami republiki, ale teraz w obliczu przemiany,  zaczynają tracić grunt pod nogami. Nie wiedzą, co dla nich jest dobre. Moim zadaniem jest teraz tę sprawę jasno przedstawiać – w nowej rodzącej się demokracji każdy ma prawo żądać tego, co nie jest prawem zabronione. (…) Na pytanie, gdzie widzi przyczynę tego, że granica między nami, to znaczy między Polską i Czecho-Słowacją, jest tak trudna do przekroczenia odpowiada: (…) w ignorancji strony czeskiej i małej przebojowości strony polskiej, oczywiście na poziomie działań rządowych. Jest to wynik układu zawartego pomiędzy Polską a Czecho-słowacją, którego niestety nie oceniam pozytywnie. Ale w związku z tym, że teraz dojdzie do rozpadu federacji i powstaną dwie nowe republiki, trzeba będzie też podpisać nowe traktaty, mam nadzieję, że wszystkie problemy zostaną w nich rozwiązane.

     W „Zwrocie“ nr 3/2003 w artykule „Metamorfozy pana Andrzeja“ (Otylia Toboła) czytamy m.in.: Korespondent „Gazety Wyborczej“ w Pradze Andrzej Jagodziński należał do tych dziennikarzy, którzy nie pochwalali ubiegłorocznej wizyty delegacji Wspólnoty z posłem Stanisławem Gawlikiem na czele w Warszawie. Na łamach poczytnego pisma ostro przeciwstawił się opinii, jakoby Polacy w Czecho-słowacji byli dyskryminowani. Argumenty przedstawione przez liderów Wspólnoty, a także obecnych w delegacji przedstawicieli PZKO, nie bardzo przemawiały do jego wyobraźni. W końcu wyjazd Gawlika do Warszawy ocenił jako nacjonalistyczny wyskok sprzeczny z interesami grupy Polaków w Czecho-słowacji. Tamta historia i wywołana wówczas w prasie polskiej kampania przeciwko Wspólnocie i PZKO przypomniała mi się podczas lektury artykułu w „Rudym Prawie“ (“Polacy czują się w Czeskiej Republice dyskryminowani“). Nie chodzi tu jednak o kolejne skargi zaolziaków, ale tym razem o informacje przedrukowane z „Gazety Wyborczej“ (zmiana przepisów o ubezpieczeniu zdrowotnym obcokrajowców). Nie wiadomo, czy przysporzy to panu Andrzejowi popularności na Zaolziu. Bo kiedy pokrzywdzeni czuli się Zaolziacy milczał, a kiedy Polacy z Polski, a więc i on – to już coś zupełnie innego.

     „Głos Ludu“ z 6.2.21993 r. zamieścił wypowiedź Stanisława Gawlika („Bez senatu“) deputowanego z ramienia Ruchu Politycznego Wspólnota do rozwiązanego już dziś Zgromadzenia CSRF: Na pytanie Jak Pan przeżywa przedłużającą się niepewność co do dalszego losu drugiej izby czeskiego parlamentu – senatu ? odpowiada: Dla mnie nie oznacza to oczekiwania, bo mam bardzo dużo pracy. Aktualna jest teraz sprawa podziału Ruchu Politycznego Coexistentia-Wspólnota, załatwiane są sprawy reprezentacji tego ruchu w Federacji Unii Mniejszości Narodowych Europy Środkowej oraz w Międzynarodówce Liberalnej, której jesteśmy członkiem obserwatorem Chodzi o te żeby status sukcesora przejęła zarówno Wspólnota na Słowacji jak i w Republice Czeskiej. Nie wiemy jeszcze, czy te dwa ruchy definitywnie się rozdzielą, czy też będą działać w ramach unii. O tym zadecyduje Kongres Wspólnoty, który odbędzie się w Komarnie. Ponieważ zostałem nominowany do Zgromadzenia Federalnego z okręgu wyborczego w zachodniej Słowacji a słowacka konstytucja nie przewiduje drugiej izby parlamentu, wiedziałem, że sprawy poselskie będą rozgrywane z pozycji honorowego członkostwa Nieodpłatnego, ale z wszystkimi udogodnieniami wynikającymi ze statusu posła jako osoby wybieralnej. W Republice Czeskiej prawdopodobnie nie będzie delegowania osób do Senatu, lecz w jak najkrótszym czasie przeprowadzone będą nowe wybory (…). Na pytanie Co Pan sądzi o wybraniu na prezydenta Republiki Czeskiej Václava Havla odpowiedział: Nasz ruch wysłał do Václava Havla gratulacje z okazji wygrania wyborów prezydenckich. Byliśmy jedną z niewielu partii, która w programie wyborczym miała jako jeden z punktów poparcie dla jego osoby jako prezydenta federacji. Po jej rozpadzie popieraliśmy wybór Havla na prezydenta Republiki Czeskiej. Prezydent zna nasz stosunek do jego osoby, a sam swoje poparcie wobec mniejszości narodowych jasno skonkretyzował. Jest to więc akceptacja wynikająca z obopólnego zrozumienia.

     W piątek 5.2.1993 r. odbyło się w Czeskim Cieszynie spotkanie rady przedstawicieli ruchu politycznego Wspólnota z radnymi poszczególnych gmin wybranymi z ramienia Wspólnoty – informuje „Głos Ludu“ z 9.2.2003 r. („Wspólnota o sobie“ – MM). Na program obrad złożyły się takie tematy, jak sytuacja polityczna po podziale kraju, możliwość prowadzenia przez ruch działalności gospodarczej oraz program działania na przyszłość. Przedstawiono również wyniki rozmów koalicyjnych oraz treść umowy podpisanej z partią liberalną. Postanowiono wystosować list do premiera oraz prezydenta Republiki Czeskiej, w którym sformułowana będzie prośba o powołanie przy rządzie rady do spraw mniejszości narodowych. Rada taka działała przy rządzie federalnym, a po podziale kraju zanikła wraz z federacją. W „Głosie Ludu“ z 23.2.2003 r. („Kłamliwa informacja czy prawda o Wspólnocie“) czytelnik Tadeusz Wantuła zaatakował redaktora gazety pisząc m.in., że zaskakuje go niechlujność informacyjna oraz oczywiste kłamstwa i próba manipulacji politycznej w akapicie dotyczącym treści listów do Prezydenta i Premiera. Redaktor Marek Matuszyński sprostował informację dotyczącą mylnej informacji, że Rada do spraw Narodowości działała przy rządzie federalnym (działała i nadal działa przy rządzie Republiki Czeskiej). O innych zarzutach Wantuły nie chce polemizować.

    „Głos Ludu“ z 29.4.1993 r. informuje o zebraniu Rady Wykonawczej ogólnopaństwowego ruchu politycznego Wspólnota z 21.bm („Przed Kongresem Wspólnoty“). W programie było m.in. przygotowanie kongresu Wspólnoty (15 maja br. w Czeskim Cieszynie). Kongres odbywający się na nowych warunkach społeczno politycznych zaistniałych po podziale Czechosłowacji powinien nakreślić dalsze kierunki działania ruchu, przyjąć statut, a także zająć się problematyką rozwoju polskiego szkolnictwa oraz upomnieć się o zwrot polskich majątków na Zaolziu. Pominięta nie może zostać kwestia przestrzegania Karty Praw Człowieka oraz praw mniejszości narodowych w RC, a także problem ekologii.

    O wynikach Kongresu „Głos Ludu“ już nie napisał. Był natomiast artykuł w „Zwrocie“ nr.7/93 („Zadecyduje siła argumentów“ – MRO). III Kongres Ruchu Wspólnota odbył się 15 maja w Czeskim Cieszynie. Na obrady przybyli przedstawiciele mniejszości narodowych RC: niemieckiej, ukraińskiej, słowackiej, węgierskiej. Z pozdrowieniami wystąpili m.in. panowie Józef Staniek z Federacji Organizacji Kresowych w Polsce i Arpad Duka-Zoloyomi z bratniego ruchu Egyuttélés na Słowacji oraz Milan Zeżula – Czeskie Zrzeszenie Obywatelskie. Czechosłowacki Kongres Wspólnoty w 1992 r. przebiegał w przedwyborczej euforii. Wydarzenia ostatniego roku wiele zmieniły w optyce ruchu. Szczególnie podział republiki spowodował konieczność podziału ugrupowania na niezależne części czeską i słowacką. W Czechach mniejszości znalazły się pod zdecydowanym wpływem narodowości czeskiej. A więc w przyszłości charakterystyczną cechą ich funkcjonowania nie będzie opieranie się na liczebności, lecz na sile argumentów. Toteż stale aktualna jest obserwacja respektowania umów międzynarodowych dotyczących mniejszości związanych z autonomią kulturalną, szkolnictwem, określeniem zakresu samorządności terytorialnej. Nie do końca przemyślano ubiegłoroczną strategię przedwyborczą. Kolejne rozmowy z Czechosłowacką Partią Ludową (ČSL), Ruchem na Rzecz Demokracji – Stowarzyszeniem Moraw i Śląska (HSD-SMS) oraz Obywatelskim Sojuszem Demokratycznym (ODA) przynosiły niespełnione nadzieje na koalicje. W efekcie Wspólnota zmuszona była rozłożyć siły i środki, sama wystawiając kandydatów do wyborów. Zawiedli także zapowiadani propagandyści z Polski. Obecnie Wspólnota ma zawartą umowę o współpracy z Partią Ludowo-Demokratyczną (LDS) Emanuela Mandlera. Ruch angażuje się na forum międzynarodowym w Unii Paneuropejskiej i Federacji Unii Mniejszości Narodowych. Utrzymuje kontakty z przedstawicielami dyplomacji Austrii, Norwegii, Polski i Węgier. Obecnie jest słabą pozaparlamentarną opozycją. Jako jeden z celów działania stawia sobie powołanie w czeskiej strukturze rządowej niezależnego rzecznika Praw Obywatelskich. Do innych zadań, wynikających z rozwoju sytuacji, należy przeciwstawienie się przejawom nacjonalizmu, korupcji, opcja na rzecz stworzenia efektywnej sieci socjalnej i racjonalnej polityki zatrudnienia absolwentów szkół wyższych i średnich. Kongres zaaprobował przedłożone przez dotychczasowe kierownictwo statut Ruchu (…) Poinformowano także o powstaniu „Fundacji Wspólnoty“, której celem jest wydawanie publikacji periodycznych, działalność propagująca w środkach masowego przekazu współistnienia narodowości, organizowanie dyskusji, wykładów, konferencji i innych. Fundacja będzie utrzymywać się z datków dobrowolnych. Obradowano w języku czeskim, choć 95% uczestników było „tu stela“.

     Informację z konferencji prasowej Ruchu zamieścił „Głos Ludu“ z 14.8.2006 r. („Konferencja prasowa Wspólnoty“). Liderzy Wspólnoty spotkali się z dziennikarzami w Domu Polskim w Ostrawie. 28.6.1993 roku ruch został zarejestrowany przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych RC pod nazwą „Coexistentia“ oraz odpowiadającymi jej nazwami w językach poszczególnych narodowości. Przewodniczącym ruchu został Stanisław Gawlik, wiceprzewodniczącym Władysław Niedoba, sekretarzem Bronisław Batorek. Na konferencji obecni byli też członkowie Rady Republikowej, Wasyl Vanik – przewodniczący mniejszości ukraińskiej oraz Lubomír Jírek – obywatel narodowości czeskiej, który angażuje się w ruchu na rzecz mniejszości narodowych. Na razie zorganizowani są Polacy i Węgrzy, pomimo prób kontaktu ze strony Wspólnoty bliższą współpracą nie są zainteresowani Niemcy i Romowie. Wspólnota deklaruje się jako ruch centroprawicowy. Nie jest partią opozycyjną, choć nie uczestniczy w koalicji rządowej. W wyborach komunalnych, które miałyby przebiec jesienią 1994 r., ruch postanowił stworzyć koalicję z partiami, które są mu politycznie najbliższe. Chodzi głównie o Ruch Obywatelski (Občanské hnutí), Ruch Przedsiębiorców Prywatnych. Trwają też rozmowy z partiami morawskimi, głównie na temat przyszłego podziału administracyjnego kraju (…). Po podziale Czechosłowacji powstała w RC nowa, słowacka mniejszość narodowa, także z nią Wspólnota usiłuje nawiązać kontakty. Wspólnota wnioskuje powołanie instytucji ombudsmana, czyli rzecznika praw obywatelskich. Poruszono też temat zlikwidowania rubryki polskiej w „Gazecie Karwińskiej“. Jak powiedzieli liderzy ruchu, jeżeli gazeta jest wydawana przez miasto, to obywatele narodowości polskiej czy słowackiej, będąc podatnikami i tworząc znaczną część mieszkańców Karwiny, mają prawo do rubryki w swoim języku. Stanisław Gawlik podkreślił też, że o ile partie koalicji rządowej w kampanii wyborczej akcentowały zasady obywatelskie, to obecnie preferują tylko czeskie interesy narodowe. Członkowie mniejszości narodowych, jako obywatele Republiki Czeskiej, powinni mieć te same prawa, co ludzie deklarujący narodowość czeską i morawską.

     W 1993 r. w powołanej przez Wspólnotę fundacji Koegzystencja wydano pierwsze dwa numery pisma publicystyczno-społecznego „Nasze sprawy“ (październik 1993, listopad 1993).  

Obsah článku: „Politické hnutí Coexistentia v 1993 roce“: 1.1.1993 vznikly v Evropě dva nové státy – Česká republika a Slovenská republika. Proto i hnutí Coexistentia začalo politicky působit v obou státech samostatně. Jejich činnost byla podmíněna politicko-společenskou situaci v příslušném státě. K rozdělení Hnutí došlo na Kongrese v Komárně 27.-28.2. První samostatný Kongres v ČR se konal 15.5. v Ostravě. Na Kongrese bylo rozhodnuto, že v rámci Soužití v ČR budou působit sekce polská, maďarská a ukrajinská. Předsedou Hnutí byl zvolen Stanislav Gawlik. V 1993 roce Soužití uspořádalo dvě tiskové konference – 26.2. v Českém Těšíně a 12.7. v Ostravě. Funkcionáři Soužití (Stanislav Gawlik, Bronislav Batorek, Vladislav Buda) se 27.-28.5. zúčastnili konference Pan-Evropského Hnutí v německém Wirtstburgu. Dne 28.12. se delegace Hnutí – Stanislav Gawlik, Vladislav Niedoba, Edwin Macura setkala s konsulem Polské republiky v Bratislavě. Dále se delegace Hnutí účastnila dvoudenní konference Sdružení Němců v Opavě (23.-24.4.) a schůze Sdružení Ukrajinců (12.12.) v Ostravě-Hrabůvce. Rok 1993 nebyl rokem volebním. Článek projednává činnost Soužití na zakládě informací v polském tisku v ČR – zejména v „Głosu Ludu“ a „Zwrotu“, s tím že šéfredaktorem „Głosu Ludu“ byl v období 1993 roku Marian Siedlaczek, který zveřejnil v rámci 150 čísel v 1993 r. pouze 5 informačních článků o Soužití. „Zwrot“ č.1/93 zveřejnil článek (mro) který analyzuje a předvídá budoucí činnost Soužití. „Zwrot“ č.2/93 zveřejnil část rozhovoru, jaký poskytl Stanislav Gawlik redaktorce Janinie Hajduk z „Trybuny Opolské“ (opr.: MRO). „Zwrot“ č.3/93 v článku “Metamorfozy p.Andrzeje“ (Otylia Tobola) píše o dvojí morálce redaktora „Gazety Wyborczej“ Andrzeje Jagodzińského, který se svého času důrazně ohradil, jakoby Poláci v ČR byli diskriminování. Návštěvu delegace Soužití ve Varšavě v 1992 r. zhodnotil jako nacionální výskok, který byl údajně namířen proti zájmům skupiny Poláků v Česko-slovensku. Tentokrát však protestuje proti českým zákonům o zdravotním pojištění, které poškozují cizince. Jagodzińskému se tyto zákony nelíbí, protože jsou poškozovány práva cizinců, tedy i jeho, když však šlo o Poláky – občany ČR mlčel. „Głos Ludu“ z 6.2.1993 zveřejnil vyjádření Stanislava Gawlika („Bez senatu“), do konce minulého roku poslance Federálního shromáždění za Soužití, byl zvolen v západoslovenském volebním obvodu. Informuje rovněž o zaslání gratulačního dopisu Václavu Havlovi v souvislosti s jeho volbou do funkce prezidenta republiky (…). Na článek „Wspólnota o sobie“, který byl zveřejněn v „Głosu Ludu“ dne 9.2. (MM) reagoval čtenář Tadeusz Wantuła, který dokonce zaútočil v této souvislosti na šéfredaktora novin Marka Matuszyńského (:..) V „Głosu Ludu“ 29.4. byla zveřejněna informace o schůzí Výkonné rady, která projednávala přípravu Kongresu. O jednání Kongresu „Głos Ludu“ neinformoval. Článek o průběhu III Kongresu Soužití dne 15.5. v Ostravě byl zveřejněn ve „Zwrotu“ nr 7/93 („Zadecyduje siła argumentów“ – MRO). V budoucnosti činnost Soužití bude hlavně záviset na síle argumentů, nikoliv na počtu členů (…). Informaci o tiskové konferenci Soužití zveřejnil 14.8. „Głos Ludu“ (…). V 1993 roce Soužitím založena nadace Koexistence vydala první dva čísla publicisticko-společenské tiskoviny „Nasze sprawy“ (říjen 1993, listopad 1993).

 

Międzynarodowa ochrona mniejszości narodowych

(na podstawie pracy Państwowej Akademii Nauk z Warszawy)

 

     Ochrona prawna mniejszości narodowych jest aktualnym tematem podejmowanym przez organizacje międzynarodowe (ONZ, KBWE, Rada Europy, Unia Europejska). Problematyce tej poświęciliśmy artykuł zamieszczony w publikacji w nakładzie 10 egzemplarzy we wrześniu 2005 roku, który czerpał z pracy Państwowej Akademii Nauk z Warszawy autorstwa Krzysztofa Kwaśniewskiego i Anny Michalskiej. Dziś powracamy do tego tematu, zamieszczając ponownie obszerne fragmenty artykułu

     Rys historyczny: Najwcześniej podmiotem ochrony międzynarodowej były mniejszości religijne. Postanowienia o wolności wyznania zawierały Pokój augsburski (1555 rok), Pokój westfalski (1648 rok), Pokój w Oliwie (1660 rok). Traktaty pokojowe podpisane podczas Kongresu Wiedeńskiego (1815 rok) oprócz wolności wyznania gwarantowały mniejszościom pewne prawa cywilne. Przepisy o ochronie mniejszości figurowały we wszystkich traktatach zawartych w latach 1919-1923, za wyjątkiem Traktatu wersalskiego z Niemcami. Mocarstwa, które zwyciężyły w I. wojnie światowej zawarły z niektórymi państwami, m.in. z Polską Mały traktat wersalski (1919 rok), odrębny traktat o ochronie mniejszości. Zawierał on następujące zasady: 1) powszechna ochrona prawa do życia i wolności osobistej dla wszystkich mieszkańców bez względu na narodowość, rasę, język i religię, 2) równość wobec prawa i jednakowe prawa cywilne i polityczne dla wszystkich mieszkańców, 3) dostęp do urzędów publicznych i zaszczytów, jak również do wszelkich zawodów bez względu na narodowość, rasę, język i religię, 4) wolność posługiwania się własnym językiem w stosunkach prywatnych, handlowych, religijnych, w prasie i innych publikacjach, 5) wolność wyznania wraz z wolnością praktyk religijnych, jeśli nie naruszają porządku publicznego lub moralności. Mniejszościom zagwarantowano odrębne szkolnictwo, prawo organizowania stowarzyszeń, instytucji kulturalnych i socjalnych. Obowiązki państw wobec mniejszości były poddane kontroli sprawowanej przez Ligę Narodów. Mniejszości mogły składać w Radzie tej organizacji skargi ilekroć uważały, że państwo, któremu podlegają, narusza ich prawa. Z możliwości tej korzystała mniejszość niemiecka zamieszkała w Polsce. Podpisano też umowy dwustronne, np. Traktat polsko – niemiecki (1922 rok), dotyczący Górnego Śląska. Gwarantował on jednakową ochronę prawną Polakom i Niemcom zamieszkałym na górno-śląskim obszarze plebiscytowym. Jest to pierwszy w dziejach prawa międzynarodowego traktat, który przyznawał jednostce prawo wnoszenia petycji do organu międzynarodowego – Rady Ligi Narodów – z zarzutem naruszenia praw gwarantowanych przez normy międzynarodowe przez państwo, któremu prawnie podlega. Traktaty międzynarodowe w okresie międzywojennym nałożyły obowiązki prawno-międzynarodowe wyłącznie na państwa będące ich stronami. Ochrona mniejszości nie została podniesiona do normy powszechnego prawa międzynarodowego. Pakt Ligi Narodów nie formułował zasady międzynarodowej ochrony praw człowieka. Ze względu na ograniczony zasięg terytorialny traktatów, nie mogą być one uważane za zalążek uniwersalnej ochrony mniejszości. Okrucieństwa II. wojny światowej skłoniły społeczność międzynarodową do refleksji nad potrzebą sformułowania zasad międzynarodowej ochrony praw człowieka. Podczas Konferencji w San Francisco (1945 rok) ochronę praw człowieka przyjęto za jeden z najważniejszych celów tworzonej wówczas Organizacji Narodów Zjednoczonych. Współcześnie wyróżniamy trzy modele ochrony mniejszości: 1) klauzulę antydyskryminacyjną, zakazującą dyskryminacji m.in. ze względu na przynależność do grupy osób o innym kolorze skóry, języku, religii, narodowości itp., 2) ochronę praw osób, które należą do mniejszości, 3) ochronę mniejszości jako grupy.  

     Klauzula antydyskryminacyjna: Zasadą jest wskazanie kryteriów, które nie mogą być podstawą dyskryminacji. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne ONZ (1948 rok) ustanawia zakaz dyskryminacji z następujących względów: rasa, kolor skóry, płeć, język, wyznanie, poglądy polityczne lub inne, narodowość, pochodzenie społeczne, majątek, urodzenie lub jakiekolwiek inne okoliczności (artykuł 2). Międzynarodowy Pakt Praw Ekonomicznych, Społecznych i Kulturalnych, uchwalony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ (1966 rok) formułuje zasady niedyskryminacji w jednakowo brzmiących przepisach i wymienia te same kryteria. W ramach ONZ obowiązuje dziś kilkadziesiąt traktatów szczegółowych o prawach człowieka, np. Konwencja w sprawie zapobiegania karania zbrodni ludobójstwa (1948 rok), Konwencja o zwalczaniu i karaniu zbrodni apartheidu (1973 rok), Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji rasowej (1965 rok). Obowiązuje również Konwencja Międzynarodowej Organizacji Pracy w sprawie dyskryminacji w zakresie zatrudniania i wykonywania zawodu z 1958 roku. Klauzula zakazująca dyskryminacji ma charakter indywidualistyczny. Ma ona na celu zagwarantowanie ochrony prawnej jednostce, a nie grupie mniejszościowej, której ona jesz członkiem. Do wspomnianej już Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka z 1948 roku nie włączono odrębnych przepisów o ochronie mniejszości jako grupy, głównie ze względów politycznych. Podkreślano, że przy założeniu, iż podmiotem prawa jest wyłącznie człowiek.

     Ochrona mniejszości – Międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych: W ramach Zgromadzenia Ogólnego ONZ działa Podkomisja do Walki z Dyskryminacją i Ochrony Mniejszości. W centrum jej zainteresowania jest definicja pojęcia „mniejszość“ i środki prawne niezbędne do jej skutecznej ochrony. Podkomisja zaproponowała “tymczasowe środki ochrony mniejszości“, które dotyczyły przede wszystkim zagwarantowania prawa posługiwania się własnym językiem. Traktat ochronny nie został uchwalony, co świadczy o bardzo istotnych kontrowersjach politycznych i doktrynalnych w tej kwestii. Jedynym przepisem uchwalonym w ramach ONZ, który formułuje zasady ochrony mniejszości, jest artykuł 27 Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych. Stanowi on, że „w państwach, w których istnieją mniejszości etniczne, religijne lub językowe, osoby przynależne do tych mniejszości nie mogą być pozbawione prawa do posiadania, we wspólnocie z innymi członkami swej grupy, własnego życia kulturalnego i praktykowania własnej religii oraz posługiwania się własnym językiem“. Cytowany przepis nie rozstrzyga w sposób jednoznaczny kontrowersyjnych stanowisk. Sporny jest podmiot ochrony prawnej: czy ma być nim grupa mniejszościowa jako całość, czy raczej osoby, które do takiej grupy należą? Kontrowersyjny jest zakres gwarantowanych praw i obowiązków państwa: wyłącznie negatywne, czy również pozytywne, tzn. przypisujące organom państwowym rolę aktywną. Nie reguluje też najistotniejszych kwestii, jaką jest definicja mniejszości.

     Proces helsiński KBWE: Akt Końcowy Konferencji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie (KBWE) uchwalony w 1975 roku w Helsinkach stanowi m.in., że „państwa uczestniczące, na terytorium których istnieją mniejszości narodowe, respektują prawo osób należących do tych mniejszości do równości wobec prawa oraz przyznają im pełną możliwość skutecznego korzystania z praw człowieka i podstawowych wolności…“ (ustęp 4 zasady VIII). Szczególne znaczenie miało Spotkanie Kopenhaskie KBWE (1990 rok) na temat Ludzkiego Wymiaru. W Dokumencie Kopenhaskim państwa uznają, że poszanowanie praw mniejszości jest istotnym czynnikiem zagwarantowania pokoju, sprawiedliwości, stabilności i demokracji. Są to: 1) zachowanie i rozwój swej etnicznej, kulturowej, językowej i religijnej tożsamości, 2)swobodne używanie narodowego języka, 3) tworzenie i utrzymywanie edukacyjnych, kulturalnych i religijnych instytucji, 4) wyznawanie i praktykowanie własnej religii, 5) ustanowienie i utrzymywanie kontaktów z osobami o tym samym pochodzeniu etnicznym, narodowym i religijnym zamieszkałych zarówno w kraju, jak i poza granicami, 6) uczestnictwo w sprawach publicznych i w działalności międzynarodowych organizacji pozarządowych. Wymienia się tutaj m.in. konieczność tworzenia lokalnej administracji lub autonomii odpowiednio do historycznych i terytorialnych więzów mniejszości. Niedostatkami Dokumentu Kopenhaskiego są: skromny katalog praw indywidualnych, jak również kolektywnych, ogólnikowe sformułowania, brak specjalnej procedury dla weryfikacji i kontroli międzynarodowej nad realizacją praw mniejszości. Dokument Kopenhaski wzywa państwa uczestniczące w KBWE do ścisłej współpracy z organami ONZ i Rady Europy.

     Rada Europy – ochrona mniejszości narodowych: Już w 1973 roku dyskutowano w Radzie Europy projekt Protokołu Dodatkowego do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, który dotyczył praw osób należących do mniejszości narodowych. Prace normatywne paraliżują m.in. brak zgody co do definicji „mniejszość narodowa“. W 1990 roku Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy uchwaliło rekomendację 1134 o prawach mniejszości. Zaleca on Komitetowi Ministrów przygotowanie protokołu dodatkowego do Europejskiej Konwencji Praw Człowieka z 1950 roku lub odrębnego traktatu o ochronie mniejszości narodowych. Warto podkreślić, że Zgromadzenie Parlamentarne uznaje kolektywne prawa mniejszości. W 1993 roku została uchwalona rekomendacja 1201 o ochronie mniejszości narodowych. Przygotowana została Umowa Ramowa o Ochronie Mniejszości Narodowych. Dokument wprowadza bardzo skuteczny mechanizm kontroli przestrzegania przez państwa zaciągniętych zobowiązań. Dokumenty ONZ i KBWE są znacznie mniej doskonałe pod tym względem. Liczba gwarantowanych praw i wolności nie jest jednak zbyt duża. Nie mniej ważnym dokumentem uchwalonym w 1993 roku przez Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy jest Umowa Ramowa o Ochronie Języków Regionalnych i Mniejszościowych. Dokument zawiera rozdziały dotyczące kontroli przestrzegania Umowy, jego niedostatkiem jest znaczna nieprzejrzystość. Dokumenty o ochronie mniejszości narodowych nie mają charakteru prawnego. Stanowią one nacisk polityczny na państwa członkowskie Rady Europy, by te wprowadziły je do ustawodawstwa wewnętrznego.  (t)

 

Mezinárodní ochrana národních menšin

(na základě práce Státní akademie věd z Varšavy)

 

Právní ochrana národních menšin je aktuální temou, kterou projednávají mezinárodní organizace (OSN, KBSE, Rada Evropy, Evropská Unie). Této problematice je věnován článek, který jsme zveřejnili v publikaci, vydané v nákladu 10 výtisku v září 2005 roku, na základě práce Státní akademie věd z Varšavy, na zakládě knihy Krzysztofa Kwaśniewského a Anna Michalské.

Historický rys: Nejdříve subjektem mezinárodní ochrany byly náboženské menšiny. Ustanovení o svobodě vyznání obsahuje Augsburský mír (1555 r.), Vestfálský mír (1648 r.), Mír v Oliwě (1660 r.). Mírové smlouvy podepsány na Vídeňském Kongresu (1815 r.) kromě svobody vyznání zaručovaly menšinám jistá civilní práva. Ustanovení o ochraně menšin byly obsaženy ve všech smlouvách podepsaných v létech 1919-1923, s výjimkou Versailleské smlouvy s Němci. Vítězné mocnosti v 1.světové válce podepsaly s některými státy, mj. s Polskem Malou versailleskou smlouvu (1919 r.), zvláštní smlouvu o ochraně menšin. Obsahovala následující zásady: 1) všeobecná ochrana práva na život a svobodu soukromí pro všechny občany bez ohledu na národnost, rasu, jazyk a vyznání, 2) rovnost vůčí právu a stejná civilní a politická práva pro všechny občany, 3) přístup k veřejným úřadům a hodnostem, jak rovněž ke všem povoláním bez ohledu na národnost, rasu, jazyk a vyznání, 4) svobodu používat vlastní jazyk v soukromých, obchodních a církevních vztazích, v tisku a jiných publikacích, 5) svoboda vyznání spolu se svobodou náboženských praktik, jestliže nenarušují veřejný pořádek a morálku. Menšinám je zaručeno samostatné školství, právo zakládat sdružení, kulturní a sociální instituce. Povinnosti států vůčí menšinám byly podřízeny kontrole Ligy Národů. Menšiny mohly podávat v Radě této organizace stížnosti, kdykoliv uznaly, že stát, kterému přísluší, narušuje jejich práva. Této možnosti využívala německá menšina v Polsku. Podepsány byly také dvoustranné smlouvy, např. Polsko-německá smlouva (1922 r.), která se týkala Horního Slezska. Zaručovala stejnou právní ochranu Polákům i Němcům, občanům plebiscitní oblasti Horního Slezska. Je to první v dějinách mezinárodního práva dohoda, která jedinci umožňovala právo podávat petice k mezinárodní instituci – Radě Ligy Národů – z obviněním porušování práv zaručených mezinárodními normami státem, kterému právně přísluší. Mezinárodní dohody v meziválečném období nakládaly právně-mezinárodní povinnost pouze na státy, které tyto dohody podepsaly. Ochrana menšin nebyla právně povýšena na normu všeobecného mezinárodního práva. Pakt Ligy Národů neformuloval zásady mezinárodní ochrany lidských práv. S ohledem na omezený teritoriální dosah smluv, nemohou být tyto uznány za zárodek univerzální ochrany menšin. Zvěrstva 2.světové války přinutily mezinárodní společnost do reflexe nad potřebou formulovat zásady mezinárodní ochrany lidských práv. Konference v San Francisco (1945 r.) ochranu lidských práv přijala jako jeden z nejdůležitějších cílů zakládané tehdy Organizace spojených národů. V současnosti rozlišujeme tři druhy ochrany menšin: 1) antidiskriminační klauzuli zakazující diskriminaci mj. s ohledem na příslušnost ke skupině osob jiné barvy pleti, jazyku, vyznání, národností apod., 2) ochranu práv jedinců, kteří patří do menšiny, 3) ochrana menšiny jako skupiny.

Antidiskriminační klauzule: Zásadou je označení kriterií, která mohou být základem diskriminace. Všeobecná deklarace lidských práv přijata Valným shromážděním OSN (1948 r.) ustanovuje zákaz diskriminace z následujících důvodů: rasa, barva pleti, jazyk, vyznání, politické a jiné názory, národnost, společenský původ, majetek, příslušnost k společenské třídě nebo jakékoliv jiné okolnosti (článek 2). Mezinárodní pakt ekonomických, společenských a kulturních práv, schválený Valným shromážděním OSN (1966 r.) formuluje zásady nediskriminace v předpisech stejného znění a jmenuje stejná kritéria. V rámci OSN platí dnes několik desítek podrobných smluv o lidských právech, např. Konvence ve věci předcházení trestání zločinů proti lidskosti (1948 r.), Konvence o potírání a trestání zločinů apartheidu (1973 r.), Konvence ve věci likvidace všech forem rasové diskriminace (1965 r.). Platí rovněž Konvence Mezinárodní organizace práce ve věci diskriminace při zaměstnávání a provádění povolání z 1958 r. Tato klauzule platí pro jednotlivce, nikoliv skupiny (…)

Ochrana menšin – Mezinárodní smlouva občanských a politických práv: V rámci Valného shromáždění OSN působí Podkomise pro boj s diskriminací a pro ochranu menšin. Středem zájmu je definice pojmu „menšina“ a právní prostředky nutné k její úspěšné ochraně. Podkomise navrhla „prozatímní prostředky ochrany menšin“, které se týkají především práva na možnost používat vlastní jazyk. Tato smlouva nebyla schválena, což svědčí o velmi důležitých politických rozporech i doktrinálního charakteru v této otázce. Jedinou smlouvou schválenou v rámci OSN, která formuluje zásadu ochrany menšin, je článek 27 Paktu občanských a politických práv. Stanovuje, že „ve státech, kde jsou menšiny etnické, náboženské nebo jazykové, jednotlivci-příslušníci těchto menšin nemohou být zbavení práva do majetku, společně se členy své skupiny do vlastního kulturního života a náboženských praktik a používání vlastního jazyka“: Citovaný článek ale jednoznačně nerozhoduje ve sporných oblastech. Sporný může být subjekt právní ochrany: zda to má být menšinová skupina jako celek, nebo jednotlivec do této skupiny příslušející? Sporný je rozsah práv a povinnosti zajišťovaných státem – jen negativní nebo rovněž pozitivní, tzn., které dávají státním orgánům aktivní roli. Neřeší rovněž nejdůležitější záležitostí, jako je definice menšiny.

Helsinský proces KBSE: Závěrečná smlouva KBSE (1975 r.) podepsaná v Helsinkách, stanovuje mj. že „účastnické státy, na jejichž území jsou národní menšiny, respektují právo osob příslušejících do těchto menšin do rovnosti vůčí právu a udělují jim plnou možnost úspěšného využívání lidských práv a základních svobod…“ (část 4 zásady VIII). Význam mělo zejména Kodaňské setkání KBSE (1990 r.) na téma Lidského rozměru. Státy zde uznávají, že mít v úctě práva menšin je důležitým činitelem zajištění míru, spravedlnosti, stability a demokracie. Jsou to: 1) zachování rozvoje své etnické, kulturní, jazykové a náboženské identity, 2) neomezené používání vlastního jazyka, 3) tvorba a udržování edukačních, kulturních a náboženských institucí, 4) vyznávání a praktikování vlastního náboženství, 5) stanovování a udržování kontaktů s osobami o stejném etnickém, národním a náboženském původu jak ve státě působení tak za hranicemi státu, 6) účast na správě věcí veřejných a v činnosti mezinárodních nevládních organizací. Tu je vyjmenována mj. nutnost vytvoření místní samosprávy a autonomie dle historických a oblastních vazeb. Nedostatkem Kodaňského dokumentu jsou: omezený počet individuálních práv, taktéž kolektivních, obecná formulace, scházející speciální procedura mezinárodní verifikace a kontroly realizace práv menšin. Kodaňský dokument vyzývá účastnické státy KBSE do úzké spolupráce s orgány OSN a Rady Evropy.

Rada Evropy – ochrana národních menšin: Už v 1973 r. byl diskutován v Radě Evropy projekt Dodatečného protokolu do Evropské konvence lidských práv, která se týká práv osob příslušejících do národních menšin.. Normalizační práce znemožňuje chybějící dohoda nt. definice „národní menšina“. V 1990 r. Parlamentní shromáždění Rady Evropy schválilo rekomendaci 1134 o právech menšin. Připravena byla Rámcová úmluva o ochraně národních menšin. Dokument zavádí velmi úspěšně mechanismus kontroly dodržování závazků jednotlivými státy. Dokumenty OSN a KBSE jsou o moc méně dokonalé v tomto směru. Počet zajištěných práv a svobod není moc velký. Důležitým dokumentem je rovněž schválená v 1993 r. Valným shromážděním Rady Evropy Rámcová úmluva o ochraně regionálních a menšinových jazyků. Dokument obsahuje kapitoly týkající se kontroly dodržování Úmluvy, jeho nedostatkem je značná nepřehlednost. Dokumenty o ochraně národních menšin nemají právní charakter. Mají charakter politického nátlaku na členské státy Rady Evropy, aby tyto je zavedly do vnitřního práva.

 

Meandry dwujęzyczności (3)

 

     „Głos Ludu – gazeta Polaków w RC“ zaczęła zamieszczać obszerniejsze materiały na temat dwujęzyczności w różnych krajach europejskich. Ma to m.in. związek z problemami, jakie towarzyszą wdrażaniu dwujęzyczności na Zaolziu w Republice Czeskiej. W „GL“ z 2.12.2006 zamieszczono artykuł „Jak może wyglądać dwujęzyczność, czyli … pizza obok knedli“ (mro). W „GL“ z 18.11.2006 ukazał się artykuł Heleny Bonček „Młodzież o roli mniejszości narodowych we współczesnej Europie“, jego autorka, uczestniczka konferencji w Bolzano / Bozen nie miała do tej pory świadomości, ile różnych mniejszości narodowych zamieszkuje Europę. Zamieszczamy obszerne fragmenty artykułów.

     Dwujęzyczność na podstawie konstytucji z 2001 roku obowiązuje w autonomicznym regionie Republiki Włoskiej – Trentino-Alto Adige / Trentino.SudTirol. Chodzi o język włoski i język niemiecki. Głównym miastem tego regionu jest Bolzano / Bozen. Dwujęzyczność jest widoczna na każdym kroku, nie tylko na tablicy wjazdowej do miasta, czy to na dworcu kolejowym, kierunkowskazach itp. Jest widoczna wszędzie – dwujęzyczne nazwy ulic, instytucji publicznych i administracyjnych, na sklepach a nawet reklamówkach. Są też dwujęzyczne tablice o tym, kto wykonuje roboty budowlane, informacje na przystankach komunikacji miejskiej i na tablicach informacyjnych w autobusach, na przykład dwujęzyczne rozkłady jazdy. Są też dwujęzyczne napisy na towarach spożywczych, nawet tych światowych marek, które tu w regionie autonomicznym muszą podporządkować się ustawie i specjalnie na ten rynek wydrukować etykiety swoich towarów. Przy tym napisy w obu językach utrwalane są na równych prawach. Są one na trwałe związane z podłożem, w tynku czy w licu budynku. Bez prac budowlanych nikt nie wyciągnie ich i nie zdemontuje. Dwujęzyczność w Bolzano / Bozen jest konsekwentna. Odbija się na przykład na … wózkach zwożących książki w bibliotece Wolnego Uniwersytetu w Bozen / Bolzano. Na każdej półce widnieje informacja w innym języku, iż ten wózek służy do zwożenia przejrzanych książek. W Bolzano / Bozen są na równi prezentowane restauracje tyrolskie i włoskie – pizza obok knedli. Na gmachu parlamentu przymocowano trójjęzyczny napis złożony z metalowych liter, bowiem w regionach zamieszkałych przez liczącą 4 % populację mniejszości etnicznej Ladynów obowiązuje trójjęzyczność – oprócz włoskiego i niemieckiego również język ladyński.. Dla mieszkańców rosnącej w siłę autonomii, która z dwujęzyczności wyrobiła sobie europejską markę, a równie chętnie do niej przyjeżdżają tak Niemcy i Austriacy, jak i Włosi, dwujęzyczność jest bogactwem kultury – choć nie wszystkim nauka drugiego języka przychodzi łatwo. Wywalczenie takiego oblicza autonomii nie było proste i trwało prawie 50 lat. Jednak już dziś jej mieszkańcy wiedzą, że znajomość drugiego języka wytwarza wzajemne zaufanie i umożliwia harmonijny rozwój na rzecz wspólnego regionu.

     Delegacje młodzieży mniejszości narodowych niemal z całej Europy zawitały do Bolzano / Bozen w południowym Tyrolu we Włoszech, gdzie odbywała się czterodniowa konferencja pn. „Mniejszości – legislatywa a prawo“. Jej celem było omówić z młodymi przedstawicielami organizacji narodowościowych znaczenie i rolę mniejszości w współczesnej Europie i zainicjować bliższą współpracę między nimi. W Południowym Tyrolu mieszka 460 tys. obywateli, z tego 70 % to niemiecko mówiąca grupa narodowościowa, 26 % to Włosi, a 4 % Ladyni. Na ulicach Bolzano / Bozen częściej słychać niemiecki niż włoski. Wszystkie napisy są dwujęzyczne, na budynkach urzędów także trójjęzyczne – także po ladyńsku. W sklepach spożywczych można kupić typowe tyrolskie przysmaki. W piekarni panie w tyrolskich strojach ludowych sprzedają niemiecki apfelstrudel. Sprzedaje się też oczywiście włoskie lody i wyśmienita pizza.

     Program konferencji składał się z serii wykładów i warsztatów, przede wszystkim na temat języków mniejszościowych, ich nauczania i promocji wśród młodych ludzi. Ciekawy był wykład władz Walii, Meiriona Jonesa, który opisywał sposoby promowania języka walijskiego w Wielkiej Brytanii. Władze m.in. współpracują z firmą Microsoft, by udostępnić zestaw Microsoft Office także w języku walijskim, wydają płyty młodym zespołom muzycznym lub rozpowszechniają odznaki, które osoby posługujące się językiem walijskim mogą nosić na ubraniach lub torbach, dając w taki sposób do zrozumienia, że władają tym językiem. Strategia ta odnosi sukcesy, bo liczba osób posługująca się językiem walijskim w Wielkiej Brytanii rośnie. Interesujący był także wykład rzecznika rządu baskijskiego, Miren Azkarate, na temat kultury i społeczeństwa Basków w Hiszpanii lub spotkanie i dyskusja z Francie Molloyem – czołowym przedstawicielem „Sinn Fein“, który przedstawił proces rewolucji w Północnej Irlandii. Z historią, kulturą i życiem Ladynów można było się zapoznać podczas wycieczki do jednej z wiosek ladyńskich znajdującej się w górzystym terenie na zachodzie Południowego Tyrolu, gdzie jest m.in. muzeum ladyńskie.

 

 

     „Głos Ludu – noviny Poláků v ČR“ zveřejňují rozsáhlejší články na téma dvojjazyčností v různých státech Evropy. Je to spojeno s problémy se zaváděním dvojjazyčností na Zaolzí v České republice. Zveřejňujeme rozsáhlé úryvky článků, které popisují dvojjazyčnost v Jižním Tyrolsku v Itálii (Bolzano / Bozen) a nt. konference, která se v tomto městě konala. Dvojjazyčnost v tomto autonomním regionu platí na zakládě italské ústavy z 2001 roku. Jde o jazyk italský a německý. Dvojjazyčnost je vidět na každém kroku. Jsou vidět dvojjazyčné tabule ulic, veřejných a samosprávných institucí, v obchodech a dokonce na reklamách. Existují dvojjazyčné tabule, které informují, kdo provádí stavební práce, informace na zastávkách veřejné hromadné dopravy, informace v autobusech, například dvojjazyčné jízdní řády. Dvojjazyčné nápisy jsou rovněž na potravinářském zboží, i světoví výrobci musí se v tomto autonomním regionu přizpůsobit zákonu a na zboží vytisknout speciální nálepky. Veškeré dvojjazyčné nápisy na budovách jsou trvale spojeny se zdi nebo s  povrchem budovy. Dvojjazyčnost v Bolzano / Bozen je vidět rovněž na vozících v univerzitní knihovně. V oblastech, kde bydlí etnická menšina Ladinů (4 % občanů) platí trojjazyčnost. V této autonomní oblasti zavádění dvojjazyčností nebylo jednoduché a trvalo pomalu 50 let, dnes znalost druhého jazyka umožňuje občanům vzájemně si důvěřovat a umožňuje rozvoj tohoto regionu. Delegace mládeže národních menšin téměř z celé Evropy přijely do Bolzano / Bozen na čtyřdenní konferenci nt. „Menšiny – legislativa a právo“. Jejím cílem bylo projednat s mladými zástupci národnostních organizací význam a roli menšin v současné Evropě a umožnit bližší spolupráci mezi nimi (…). V Jižním Tyrolsku bydlí 460 tis. občanů, z toho 70 % je německy mluvící národnostní skupina, 2 % jsou Italové a 4 % Ladini. V ulicích Bolzano / Bozen je častěji slyšet němčinu od italštiny. Všechny budovy jsou označeny dvojjazyčně, a budovy ˇuřadů rovněž trojjazyčné – také v jazyce ladinském (…). V programu konference byly přednášky a semináře, především na téma menšinových jazyků, jejich výuky a promoce mezi mladými lidmi. Zajímavá byla přednáška člena vlády Walesu, Meiriona Jonese, který mluvil o způsobu promoce jazyka walského ve Velké Británii, vláda mj. spolupracuje s firmou Microsoft, která umožňuje používat sestavu Microsoft Office rovněž v jazyce waleském, jsou vydávány desky mladých hudebních skupin, a také rozšiřovány odznaky, které nosí na klopě obleku osoby znalé waleského jazyka. Tato strategie přináší úspěchy, protože počet osob, které ovládají waleský jazyk ve Velké Brintánií roste. Zajímavá byla přednáška mluvčího baskické vlády Miren Azkarate nt. kultury a života Basků ve Španělsku nebo setkání a diskuse s Francie Molloynym, čelním představitelem „Sinn Fein“ z Severního Irska. Z dějinami, kulturou a životem Ladinů bylo možno se seznámit při výletu do jedné z ladinských vesniček v horské oblasti Jižního Tyrolska, kde je mj. také ladinské muzeum.

 

Film dokumentalny „Zbrodnia zwana Katyń“

Dokument „Zločin jménem Katyň“

 

Na ekrany telewizji czeskiej wchodzi film na temat zbrodni katyńskiej z okresu 2. wojny światowej, zrealizowany przez ostrawską redakcję ČT. Jego twórcami są – historyk Mečislav Borák i dziennikarka Otylia Toboła (autorzy scenariusza) oraz dramaturg Lenka Poláková. W filmie są przedstawione nowe, dotąd nie publikowane fakty i nowe okoliczności tych okrutnych wydarzeń, które do dnia dzisiejszego mają wpływ na polsko rosyjskie stosunki. Ofiarami zbrodni byli również obywatele ówczesnej Czechosłowacji, przede wszystkim Polacy ze Śląska Cieszyńskiego.

 

Na obrazovky české televize je uváděn film na téma katyňského zločinu z období 2. světové války, vyroben ostravské redakci ČT. Jeho tvůrci jsou – historik Mečislav Borák a novinářka Otylie Tobołová (autoři scénáře) a dramaturg Lenka Poláková. Ve filmu jsou uvedena nová, dosud nepublikovaná fakta a nové souvislosti těchto hrůzných událostí, které až do dnešní doby poznamenávají polsko-ruské vztahy. Oběti zločinu pocházely také z bývalého Československa, byli to především Poláci z Těšínská.

 

Józef Chmiel obchodzi zacne urodziny

 

W dniu 5.1.2007 r. obchodził 70. urodziny pan Józef Chmiel z Darkowa – znany badacz historii i folkloru na Zaolziu, gawędziarz i autor wielu tekstów gwarowych, działacz Sekcji Folklorystycznej, inicjator odbywającego się od 11 lat Maja nad Olzą. Jest twórcą trąbit i rogów pasterskich oraz autorem książek poświęconych historii Karwiny i jej obecnych dzielnic, dawniej samodzielnych gmin. Działa w ruchu politycznym Wspólnota, jako kandydat angażuje się w kampaniach przedwyborczych. Kandydatem Wspólnoty był również w ubiegłorocznych wyborach na 10. miejscu stowarzyszenia ruchu politycznego Coexistentia-Wspólnota i kandydatów niezależnych stowarzyszenia wyborczego „Naše Karvinsko“. Ugrupowanie to uzyskało 3 mandaty w przedstawicielstwie miejskim. Pan Józef urodził się w Białej Krakowskiej, dziś części Bielska-Białej. Z wykształcenia ślusarz przez całe życie zawodowe pracował na kopalni, najpierw jako ślusarz na kopalni „Henryk“, a potem ratownik górniczy. W 1961 roku wziął udział w akcji ratowniczej w wielkiej tragedii na kopalni „Dukla“, gdzie zginęło 108 górników. Jako zwolennik Praskiej Wiosny w 1969 roku został przeniesiony na kopalnię „ČSM“. Józef Chmiel jest też wielkim kolekcjonerem nie tylko materiałów historycznych, ale również lampek i kasków górniczych, piwnych butelek, kufli i etykietek. Na emeryturze na pewno pan Józef się nie nudzi. / Dne 5.1.2007 slaví 70-té narozeniny Josef Chmiel z Darkova – známý badatel dějin a folkóru na Zaolzí, vyprávěč a autor mnoha textů v nářečí, funkcionář Folkloristické sekce, zakladatel již 11-letého Máje nad Olzou. Je autorem trombit a pastýřských rohů a autorem knih věnovaných dějinám Karviné a jejich současných čtvrtí, dříve samostatných obcí. Působí v politickém hnutí Soužití, angažuje se v rámci předvolebních kampaní jako kandidát Hnutí. Kandidátem Soužití byl rovněž ve volbách v minulém roce na 10. místě kandidátky sdružení politického hnutí Coexistentia-Soužití a nezávislých kandidátů volebního sdružení „Naše Karvinsko“. Seskupení to získalo 3 mandáty v městském zastupitelstvu. Pan Josef se narodil v Biale Krakovské, dnes částí Bielska-Bialé. Vyučil se zámečníkem a celý život pracoval na šachách. V 1961 roce se účastnil záchranné akce na dole „Dukla“, kde zahynulo 108 horníků. Jako příznivec Pražského jara v 1969 roce byl přenesen na důl „ČSM“. Josef Chmiel je také velkým sběratelem nejen historických materiálů, ale rovněž hornických svítidel a helem, pivních sklenic, kryglů a etiket. V důchodu se pan Josef určitě nenudí.

 

Życzymy naszemu członkowi zdrowia i jeszcze wielu lat zapału do pracy społecznej. Członkowie Coexistentii-Wspólnoty / Přejeme našemu členu zdraví a ještě mnoho let nadšení ke společenské práci. Členové Coexistentie-Soužití

 

LISTA NIEOBECNOŚCI (2006)

 

Milton Friedman (żył 94 lata) – ekonomista amerykański, propagator wolnego rynku, w 1976 r. otrzymał Nagrodę Nobla, doradzał amerykańskim prezydentom Nixonowi i Reaganowi, Jeane Kirkpatrick (80) – ambasador USA przy ONZ, pierwsza kobieta na tym stanowisku, w 1980 r. została doradczynią prezydenta Reagana, Anna Politkowska (48) – dziennikarka rosyjska, ostro krytykowała prezydenta Putina, otwarcie pisała o łamaniu praw człowieka w Czeczenii, znaleziono ją zastrzeloną w windzie w centrum Moskwy, Aleksander Litwinienko (44) – agent rosyjski, uśmiercony materiałem radioaktywnym, zagorzały krytyk prezydenta Putina, na własną rękę prowadził dochodzenie w sprawie zabójstwa Politkowskiej, Lennart Meri (77) – prezydent odrodzonej Estonii, Slobodan Milosevic (65) – prezydent Jugosławii, „obrońca Serbów“, odpowiadał za zbrodnie w wojnie w Chorwacji (10 tys. ofiar), Bośni (250 tys. ofiar) i Kosowie (5 tys. ofiar), zmarł na zawał serca w więzieniu Trybunału w Hadze, Augusto Pinochet (91) – przez 17 lat dyktator Chile, winny śmieci 3 tys. osób, dla wielu był przywódcą, który uratował Chile przed komunizmem, Johannes Rau (75) – były prezydent Niemiec, jako pierwszy niemiecki prezydent przemawiał w Knesecie (2002 r.), Ibrahim Rugowa (62) – przywódca albańczyków w Kosowie, międzynarodowe uznanie zyskał dzięki pokojowemu nastawieniu, Aleksander Zinowiew (84) – rosyjski filozof, pisarz i dysydent, od 1977 r. przebywał na emigracji, Gerard Ford (93) – jedyny prezydent USA, który objął urząd z nominacji partyjnej po ustąpieniu prezydenta Nixona, František Frajtl (94) – czeski pilot, walczył we Francji i Anglii, więziony przez komunistów w Mirowie.

 

Hanka Bielicka (91) – aktorka, Jerzy Fickowski (82) – poeta, pisarz, publicysta, walczył w powstaniu warszawskim, tłumaczył pieśni cygańskie, Kazimierz Górski (85) – najwybitniejszy polski trener piłkarski, Marek Grechuta (61) – piosenkarz i kompozytor, Stanisław Jopek (71) – śpiewak „Mazowsza“, Krzysztof Kołbasiuk (80) – aktor telewizyjny i teatralny, Lucjan Kydryński (77) – konferansjer, przez wiele lat prowadził festiwale w Opolu i Sopocie, Stanisław Lem (85) – pisarz, autor książek z dziedziny fantastyki naukowej, Leon Niemczyk (83) – aktor, zagrał w ponad 500 filmach, walczył w powstaniu warszawskim i w armii USA gen. Pattona, Marian Podkowiński (97) – dziennikarz, walczył w powstaniu warszawskim, relacjonował proces zbrodniarzy hitlerowskich w Norymberdze, Ewa Sałacka (49) – aktorka, ks. Jan Twardowski (91) – ksiądz katolicki, poeta, żołnierz AK, w powstaniu warszawskim, Marian Żelazek (88) – zakonnik, w II wojnie światowej więzień obozu koncentracyjnego w Dachau, w 1950 r. wyjechał jako misjonarz do Indii, Danuta Rinn (70) – piosenkarka.

 

Jan Kluza (87) – piłkarz Polonii Trzyniec, członek PZKO Czeski Cieszyn-Sibica, Zbigniew Szarowski (71) – ekonomista, rodak z Łazów, zamieszkały w Czeskim Cieszynie, Maria Wróblewska (88) – członek PZKO Karwina-Raj, Fryderyk Szewieczek (73) – członek PZKO Karwina-Darków, chórzysta darkowskiej „Liry“, Jan Bijok (69) – nauczyciel, dyrektor PSP w Lutyni Dolnej, długoletni dyrygent chóru „Lutnia“ w Lutyni Dolnej, Helena Čížová (84) – członek PZKO w Boguminie, Roman Kasztura (42) – lekarz z Trzyńca, Anna Pyszkowa (101) – członek PZKO z Oldrzychowic, Alojzy Szeliga (76) – społecznik, folklorysta, działacz PZKO ze Skrzeczonia, Eduard Krochmalny (78) – działacz PZKO z Olbrachcic, prezes PZKO Karwina-Sowiniec, Jan Sabela (72) – długoletni prezes PZKO w Ligotce Kameralnej, Anna Cyrzyk (81) – działaczka PZKO w Stonawie, Józef Ondruch (76) – lekarz, członek PZKO Karwina-Frysztat, Karol Hracki (83) – członek PZKO Olbrachcice, Emil Kubeczka (80) – członek PZKO Orłowa, pracownik „Jednoty-Jedność“, Franciszek Kupka (97) – nauczyciel ze Stonawy, Mirosław Pytel (79) – kombatant z Trzyńca, w czasie II wojny światowej żołnierz II Korpusu Polskiego, Antoni Szwarczar (82) – członek PZKO Olbrachcice, Jan Nierostek (71) – członek PZKO Hawierzów-Błędowice, Oskar Firut (85) – działacz PZKO ze Stonawy, członek Wspólnoty, Maria Ruskowa (81) – członek PZKO w Rychwałdzie, Stefania Dudowa (80) – działaczka PZKO z Karwiny-Łąk, Wilhelm Przeczek (70) – pisarz, poeta, tłumacz, organizator życia literackiego, nauczyciel, Henryk Witala (90) – długoletni piłkarz PKS Polonia, pochodzący z Suchej Dolnej, ostatnio zamieszkały w Katowicach, Erich Śmiłowski (76) – działacz Zrzeszenia Śpiewaczo-Muzycznego, członek PZKO Trzyniec-Osiedle, kierownik artystyczny i były dyrygent zespołu śpiewaczego „Hutnik“, Anna Pribulowa (91) – członek PZKO Stonawa, Józef Wilczek (76) – nauczyciel z Orłowej, Karol Putniorz (71) – członek PZKO Kocobędz-Ligota, Matylda Szebestowa (69) – nauczycielka z Karwiny, Franciszek Hess (90) – działacz PZKO Wędrynia, Helena Rucka (73) – nauczycielka, Edwin Lazar (75) – członek PZKO Trzyniec-Stare Miasto, Stanisław Mendrek (70) – lekarz z Czeskiego Cieszyna, Helena Żółta (82) – długoletnia członek „Humanity Śląskiej“ z Karwiny, Władysław Martynek (75) – kombatant z Trzyńca, w kampanii wrześniowej w mundurze harcerskim, wywieziony na Syberię, udział w kampanii w włoskiej, członek zespołu śpiewaczego „Hutnik“, Władysław Kalnik (82) – działacz PZKO, członek chóru „Dźwięk“ z Karwiny-Raju, Helena Kubica (90) – członek PZKO Ligotka Kameralna, Tadeusz Kożdoń (49) – prawnik, działacz polskich organizacji społecznych w Pradze i na Zaolziu, wiceprezes pierwszej Rady Polaków, Maria Ożógowa (77) – działaczka PZKO Skrzeczoń.

 

 

Na zdjęciu: Helena Lugsch, solistka zespołu rockowego Glayzy, zdjęcie z festiwalu muzycznego Woodstock, który odbył się w Karwinie w listopadzie ubiegłego roku, zamieścił tygodnik „Karvinsko“ (5.12.2006 r.) / Foto: Helena Lugsch, zpěvačka rockové skupiny Glayzy, foto z hudebního festivalu Woodstock, který se konal v Karviné v listopadu minulého roku, zveřejnil týdeník „Karvinsko“ (5.12.2006)

 

„Wiadomości – Tudósítások – Zprávy“, wydawca / vydavatel: Organizacja Wyższego Pożytku Publicznego / Obecně prospěšná společnost Koexistencia, IČO: 68899289, adres wydawcy / adresa vydavatele: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, Střelniční / Strzelnicza 28, rada redakcyjna / redakční rada: Tadeusz Toman, Władysław Drong, Józef Toboła, zamknięcie numeru  / uzávěrka čísla: 10.1.2007,  gratis / zdarma