xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich

w Republice Czeskiej

„BIULETYN SEP“ – rocznik 2012 (numer 30 + 31)

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

http://www.coexistentia.cz/SEP/index.html

xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx

Słowo wstępne redaktora naczelnego (Biuletyn SEP nr 30)

     Szanowni członkowie Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich, szanowni czytelnicy naszego „Biuletynu SEP“ !

     Jednym z celów statutowych naszego Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej jest utrzymywanie kontaktów z podobnymi organizacjami branżowymi w Macierzy. Realizujemy te cele poprzez współpracę z Oddziałem Gliwickim Stowarzyszenia Elektryków Polskich im. Prof.Stanisława Fryzego. Delegacja zaolziańskich elektryków regularnie bierze udział w Spotkaniach Noworocznych w Gliwicach. Na tegoroczne spotkanie wyjechałem razem z inż.Zygmuntem Stopą i Władysławem Niedobą. Wykorzystałem możliwość krótkiej prezentacji naszej organizacji, wspomniałem też o wstępnych wynikach Spisu Powszechnego, jaki w 2011 roku organizowano w całej Unii Europejskiej, w tym w Republice Czeskiej. Podkreśliłem, że w pielęgnowaniu świadomości narodowej ważną rolę pełnią organizacje branżowe takie jak nasza.Wielkie rezerwy są na Zaolziu w reklamowaniu możliwości studiów na Politechnice Śląskiej, tak aby nasi studenci w większym stopniu preferowali studia w Polsce.

    Zdecydowaliśmy się poszerzyć regionalnie współpracę i przyjęliśmy zaproszenie na Spotkanie Noworoczne Oddziału Bielskiego SEP, jakie odbyło się w Żywcu. Tu również nasza delegacja, tym razem dwuosobowa – obecny był też inż.Zygmunt Stopa – zaprezentowała dorobek SEP w Republice Czeskiej. Mieliśmy możliwość porozmawiać z elektrykami z Cieszyna, którzy działają w ramach bielsko-bialskiego SEP. Tu spotkałem po latach kolegę ze studiów, aktualnie dziekana Wydziału Elektrycznego Wyższej Szkoły Górniczej – Uniwersytetu Technicznego (VŠB-TE) Prof.Vítězslava Styskalę, który w towarzystwie inż.Mieczysława Hudeczka, przedsiębiorcy zaolziańskiego i jednocześnie nauczyciela akademickiego, był gościem spotkania.

Słowo wstępne redaktora naczelnego (Biuletyn SEP nr 31)

     Szanowni członkowie Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich, szanowni czytelnicy naszego „Biuletynu SEP“ !

     Wykorzystując możliwość napisania kilku zdań przeznaczonych dla członków naszego stowarzyszenia, chciałbym je tym razem poświęcić ocenie „Biuletynu SEP“ i planom na przyszłość. Rozmawiając z naszymi członkami i jednocześnie czytelnikami naszego pisma odnoszę wrażenie, że jest on oceniany pozytywnie, a materiały publikowane w nim są ciekawe i często przydatne w pracy zawodowej. Czytane są też artykuły przejęte z prasy elektrotechnicznej wydawanej w Polsce lub tłumaczenia z prasy czeskiej. Pismo wydajemy techniką kserograficzną, bo na inną bardziej jakościową formę nas po prostu nie stać finansowo. Pomimo to już samo wydawanie własnej gazety podnosi prestiż naszej organizacji. Niestety finanse zmuszają nas do pewnych ograniczeń w działalności wydawniczej. Obecny numer jest ostatnim, który w stopce redakcyjnej informuje o możliwości zakupu gazety za 20 Kč. Ostatnio nasi czytelnicy spoza grona członków SEP z tej możliwości korzystali w coraz mniejszym zakresie, co spowodował internet i możliwość przeczytania o naszej działalności na stronach www.coexistentia.cz/SEP/index.htm

 Dlatego począwszy od przyszłego numeru ograniczymy nakład pisma do 30 egzemplarzy. „Biuletyn SEP“ nadal będzie przekazywany naszym członkom gratis, kilka egzemplarzy prześlemy do archiwów i bibliotek na naszym terenie. W związku z tym, że gazeta nie będzie już ogólnie dostępna, nie musimy przekazywać egzemplarzy obowiązkowych instytucjom wymienionym w ustawie, co było niewspółmiernie kosztowne.

     Gorąco namawiam naszych członków do współpracy i przekazywania artykułów fachowych, luźnych notatek, czy nawet pomysłów redakcji „Biuletynu SEP“. Zapraszam do lektury numeru 31.

inż. Tadeusz Toman,

przewodniczący Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w RC

redaktor naczelny „Biuletynu SEP“

Referat wygłoszony na Spotkaniu Elektryków 14.9. br.

Szanowni goście, członkowie i sympatycy Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej!

     Chciałbym w skrócie przypomnieć Wam kilka danych dotyczących działalności naszego stowarzyszenia, które są też zamieszczone na naszych stronach internetowych. SEP jako jedno z wielu samodzielnych polskich stowarzyszeń obywatelskich działających w Republice Czeskiej zarejestrowano w 1999 roku. Statut organizacji i jej działalność nawiązuje do Ogniska Techników, które istniało przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego już w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku. Od początku istnienia w ramach działalności statutowej najważniejszymi naszymi zadaniami są: integrowanie środowiska elektryków i tworzenie więzów koleżeńskich i organizowanie życia towarzyskiego, doskonalenie kwalifikacji zawodowych, podniesienie rangi branży elektrotechnicznej w społeczeństwie, wymiana najnowszych informacji technicznych, udostępnienie polskiej literatury fachowej i periodyków. Stowarzyszanie się Polaków – elektryków w warunkach Zaolzia jest potrzebne, bo nadrzędnym celem jest zachowanie polskiej tożsamości narodowej.

     Działamy na miarę swoich sił i środków finansowych. SEP aktualnie zrzesza 16 członków, a jego pracą kieruje 5-osobowy zarząd w składzie: inż. Tadeusz Toman, inż. Tomasz Stopa, Tadeusz Parzyk, inż. Stanisław Feber i inż. Andrzej Macura. Stowarzyszenie wydaje „Biuletyn SEP“, który ukazuje się regularnie dwa razy rocznie, do dnia dzisiejszego wydaliśmy 30 numerów. Oprócz działalności wydawniczej są organizowane odczyty i prelekcje oraz ekskursje do zakładów przemysłowych. Odwiedziliśmy elektrownię cieplną Dziećmorowice, elektrociepłownię Cieszyn, elektrownie szczytowo-pompowe Dlouhé stráně i Porąbka-Żar, czy ostatnio Zakład Energetyki Huty Trzynieckiej. Doroczne zebrania członkowskie, na których omawiamy plan pracy na kolejny okres, organizowane są zwykle w firmie EMTEST w Czeskim Cieszynie. Podczas majowego spotkania odbyła się prezentacja inwestycyjna firmy EMTEST i omówienie działania urządzeń odsiarczania montowanych przez firmę na Litwie. Tematem spotkania w listopadzie ubiegłego roku były urządzenia elektryczne eksploatowane w walcowni Huty Trzynieckiej.

     Ważne jest też utrzymywanie kontaktów z Stowarzyszeniem Elektryków Polskich, organizacją o bogatej historii i silnej pozycji w społeczeństwie polskim. Od początku ściśle współpracujemy s Oddziałem Gliwickim SEP im. profesora Stanisława Fryzego, corocznie delegacja naszego SEP bierze udział w Spotkaniach Noworocznych, tegoroczne, z udziałem trzyosobowej delegacji z Zaolzia, odbyło się 9.1. bieżącego roku. Czołowi działacze SEP Gliwice gościli już wielokrotnie na Zaolziu. Nasz członek, inż. Zygmunt Stopa jest posiadaczem odznaczenia Medalem Honorowym im. prof. Obrapalskiego, który ustanowiony był przez Oddział SEP i Wydział Elektryczny Politechniki Śląskiej. Ściślejszą współpracę chcemy nawiązać też z Oddziałem Bielskim SEP. Nasza delegacja wzięła udział w Spotkaniu Noworocznym, które zorganizowane było w dniu 20.1. bieżącego roku w Żywcu.

     Członkowie naszego SEP, to tylko nieznaczny procent elektryków – Polaków, członków PZKO. Zakładam, że ludzi którzy zawód ten zdobyli studiując szkołę średnią, czy uczelnię wyższą o kierunku elektrotechnicznym lub wyuczyli się zawodu elektryka jest na Zaolziu około 800. Najważniejszym zadaniem jest włączyć ich do pracy społecznej w naszym stowarzyszeniu elektrotechnicznym.

inż. Stanisław Feber,

sekretarz Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w RC

W skrócie: z działalności SEP

Członkowie SEP na ekskursji w Hucie Trzyniec – Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej umożliwia swoim członkom zwiedzić zakłady energetyczne na naszym terenie. Byliśmy już na ekskursji w elektrowni Dziećmorowice i Elektrociepłowni Cieszyn. W czwartek 12.1. br. sześcioosobowa grupa członków SEP odwiedziła Hutę Trzyniecką, Wydział Energetyczny. Celem ekskursji było zapoznanie się z technologią oraz systemem sterowania elektrowni. Przywitał nas p. inż. Zientek, kierownik ciepłowni, który spędził z nami czwartkowe popołudnie. W swym wykładzie opowiedział nam pięćdziesięcioletnią historię kotłów. Najstarszy to kocioł K14 na miał węglowy, z lat osiemdziesiątych pochodzą kotły K11 i K12 wykorzystujące nowoczesne tzw. fluidalne spalanie o bardzo wysokim stopniu wykorzystania paliwa. Później udaliśmy się do sterowni kotłów i generatorów i zapoznali się z ich systemem sterowania. Są wykorzystane najnowsze technologie w dziedzinie komputerów przemysłowych. Nasza dalsza droga prowadziła do kotła K12, który oglądnęliśmy od najwyższego do najniższego poziomu a następnie zwiedziliśmy maszynownię z trzema turbinami, generatorami oraz turbokompresorami. Wizyta w Hucie Trzynieckiej była bardzo pouczająca a byłym pracownikom huty przypomniała czasy spędzone wśród grona hutników. (inż. Stanisław Feber)

Spotkanie Noworoczne w Gliwicach – W dniu 9.1.2012 r. w Sali Konferencyjnej NOT odbyło się tradycyjne Spotkanie Noworoczne Oddziału Gliwickiego SEP. Po powitaniu przybyłych gości, prezes Andrzej Grabowski omówił działalność Oddziału w 2011 r. Na koniec swego wystąpienia złożył wszystkim obecnym najlepsze życzenia na Nowy 2012 Rok. Następnie wystąpili zaproszeni goście. Wręczono wyróżnienia i nagrody książkowe – za aktywną działalność i zaangażowanie w pracy Oddziału. Następnie wręczono nagrody w konkursie na najlepszą pracę dyplomową absolwentom Politechniki Śląskiej Po odznaczeniach uczestnicy wysłuchali występu artystycznego zespołu „PRO-ARTE“ z Zabrza. Po części oficjalnej rozpoczęło się spotkanie koleżeńskie. (www.sep.gliwice.pl)

Spotkanie Bielskiego Oddziału SEP w Żywcu – W dniu 20.1.2012 r. w Zajeździe Dębina w Żywcu Oddział Bielsko-Bialski SEP zorganizował noworoczne spotkanie dla członków Stowarzyszenia. Wśród zaproszonych gości byli przedstawiciele samorządu, przemysłu, środowisk akademickich, dyrektorzy szkół średnich, a także koledzy z Gliwickiego Oddziału SEP oraz Śląskiej Izby Inżynierów Budownictwa. Gościem honorowym była arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg, której przekazano okolicznościową paterę jako dowód uznania za zaangażowanie w sprawie lokalnej społeczności. Po powitaniu zebranych prezes Oddziału przedstawił najistotniejsze wydarzenia minionego roku: działalność szkoleniową SEP, współpracę z młodzieżą, wyjazdy techniczne i kontakty z kolegami z zagranicy. Zaproszony na spotkanie burmistrz Antoni Szlagor jako gospodarz ziemi żywieckiej powitał zebranych, kierując do gości ciepłe słowa i gratulując aktywnej działalności. Bielski Oddział Stowarzyszenia – poza członkami aktywnymi zawodowo – skupia młodych elektryków ze szkół średnich w Bielsku-Białej, Cieszynie i Żywcu oraz liczne grona studentów z bielskiej ATH. W ub. roku przyjęto do Stowarzyszenia 86 nowych członków. Uczniowie zainteresowani są podnoszeniem kwalifikacji. Każdego roku SEP organizuje zajęcia dotyczące bezpieczeństwa elektrycznego, które adresowane są do uczniów ostatnich klas szkół o profilu elektrycznym a uzyskane świadectwa kwalifikacyjne stanowią dodatkowy atut na rynku pracy. Ubiegły rok był bogaty w wydarzenia. Zorganizowano dwa zagraniczne wyjazdy techniczno-szkoleniowe: na wiosnę do Norwegii i w jesieni – na Ukrainę do Lwowa. Wspólnie ze Śląską Izbą Inżynierów Budownictwa zorganizowano szkolenia elektryków w zakresie prawa budowlanego i energetycznego. Tradycją stało się organizowanie wyjazdowych zebrań zarządu połączonych ze zwiedzaniem zakładów pracy. W listopadzie koledzy z koła SEP przy zakładach CELMA w Cieszynie (obecnie członek Grupy Cantoni) przybliżyli tematykę produkcji silników indukcyjnych. Plany Stowarzyszenia na przyszły rok obejmują równie owocną działalność szkoleniową – szczególnie w środowisku szkolnym i akademickim. (www.sep.bielsko-pl)

Zebranie członkowskie SEP – Członkowie i goście – potencjalni członkowie spotkali się 23.2. br. w Czeskim Cieszynie w siedzibie firmy Emtest, aby omówić dorobek Stowarzyszenia w ub. roku i uchwalić plan pracy na rok bieżący. Gośćmi obrad byli studenci 4. klasy Technikum Elektrycznego w Hawierzowie Adam Ligocki, Tomasz Michałek i Zbigniew Opioł. Zebranie zagaił i prowadził przewodniczący SEP, Tadeusz Toman. Przyjęto następujący program obrad: a) sprawozdanie z działalności w 2011 roku, b) sprawozdanie kasowe, c) sprawozdanie komisji rewizyjnej, d) wybory zarządu i komisji rewizyjnej na lata 2012-2013, e) przyjęcie planu pracy i budżetu na 2012 rok, f) dyskusja, g) przyjęcie uchwały. Sprawozdanie z działalności SEP za okres ubiegłego roku przedstawił sekretarz SEP, Stanisław Feber. Doroczne walne zebranie odbyło się 28.2.2011 r. w salce posiedzeń Zarządu Głównego PZKO w Czeskim Cieszynie. Podsumowano na nim działalność, wybrano staro-nowy zarząd i zaakceptowano plan pracy na okres następnego roku. Kolejne dwa spotkania zorganizowaliśmy w firmie Emtest w Czeskim Cieszynie. Na spotkaniu 24.5.2011 inż.Tomasz Stopa przedstawił inwestycje firmy Emtest, koncentrując się na omówieniu działania urządzeń odsiarczania montowanych przez firmę na Litwie. Tematem drugiego spotkania w dniu 4.11.2011 r. były urządzenia elektryczne w walcowni Huty Trzynieckiej. Temat ten przygotował Władysław Drong. W dniu 12.1.2012 r. sześcioosobowa grupa członków odbyła się ekskursję do Wydziału Energetycznego Huty Trzynieckiej, gdzie zapoznała się z technologią i systemem sterowania elektrowni. 3-osobowa delegacja SEP (Tadeusz Toman, Zygmunt Stopa, Władysław Niedoba) wzięła udział 9.1.2012 r. w spotkaniu noworocznym Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. W dniu 20.1.2012 r. Tadeusz Toman i Zygmunt Stopa wyjechali do Żywca, gdzie odbyło się spotkanie noworoczne Oddziału Bielskiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich. Na obu spotkaniach Tadeusz Toman poinformował o działalności naszego stowarzyszenia. Wydano 2 numery „Biuletynu SEP“ – przekazane członkom 7.2.2011 r. i 11.11.2011 r. Sprawozdanie kasowe za 2011 rok przekazał pisemnie księgowy SEP, Andrzej Macura. Stan kasy z dniem 31.12.2010 r.: 6 189,00 Kč, dochody: 1 400,00 Kč, z tego 1 300,00 Kč  (składki członkowskie), 100,00 Kč  (sprzedaż „Biuletynu SEP“), wydatki: 986,00 Kč, z tego 727,00 Kč (wydawnictwo – „Biuletyn SEP“), 159,00 Kč  (pocztowe i drobne wydatki), stan kasy z dniem 31.12.2011 r.: 6 603,00 Kč. Za komisję rewizyjną Zygmunt Stopa zobowiązał się do następnego spotkania członkowskiego przeprowadzić kontrolę kasowości. Oczekuje inicjatywy księgowego. Odbyły się wybory zarządu i komisji rewizyjnej SEP. Zarząd i komisja rewizyjna będą działać w niezmienionym składzie: T.Toman – przewodniczący, S.Feber – sekretarz, T.Stopa – wiceprzewodniczący ds. technicznych, T.Parzyk – wiceprzewodniczący ds. organizacyjnych, A.Macura – księgowy, Z.Stopa i W.Drong – komisja rewizyjna. Przyjęto plan pracy na rok 2012: wydanie 2 numerów „Biuletynu SEP“, spotkanie na które zaprosimy gości (czerwiec), prelekcja (październik), ewentualnie ekskursja do elektrowni szczytowo-pompowej Porąbka-Żar, poszerzenie współpracy z SEP Gliwice i SEP Bielsko-Biała. Finanse na tą działalność są zapewnione. W dyskusji wzięli udział wszyscy obecni – dyskutowano na temat możliwości poszerzenia bazy członkowskiej, wyjazdu studentów do Politechniki Gliwickiej i możliwości prezentacji działalności SEP w internecie.

Uchwała zebrania członkowskiego SEP

Zebranie członkowskie SEP

a) przyjęło do wiadomości sprawozdanie przewodniczącego, sekretarza i księgowego,

b) wybrało zarząd SEP i komisję rewizyjną w niezmienionym składzie,

c) zobowiązało zarząd SEP inicjować poszerzenie bazy członkowskiej o potencjalnych kandydatów inż.Grzegorza Stopę i inż.Wiesława Chodurę, zaproponowano deklaracje członkowskie SEP obecnym na spotkaniu studentom 4.klasy Technikum w Hawierzowie,

d) zobowiązało Władysława Dronga przygotować strony www naszego stowarzyszenia,

e) zobowiązało inż.Tadeusza Tomana i Tadeusza Parzyka zorganizować uroczyste spotkanie w czerwcu,

f) zobowiązało inż.Tadeusza Tomana i inż.Tomasza Stopę poszerzyć współpracę z SEP Gliwice i SEP Bielsko-Biała.

Artykuł „Aktywni elektrotechnicy“ w ZWROCIE – Miesięcznik Polskiego Związku-Kulturalnego-Oświatowego „Zwrot“ zamieścił w lutowym numerze obszerny artykuł o działalności Stowarzyszenia. Autorem artykułu następującej treści jest Tadeusz Toman: „Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej (w skrócie SEP), zarejestrowane w 1999 r., jest jednym z wielu samodzielnych polskich stowarzyszeń obywatelskich, działających na Zaolziu. Statut organizacji i jej działalność nawiązuje do Ogniska Techników, które istniało przy Zarządzie Głównym Polskiego Związku Kulturalno-Oświatowego już w latach 70. ub. wieku. Od początku istnienia w ramach działalności statutowej najważniejszymi zadaniami SEP są: integrowanie środowiska elektryków i tworzenie więzów koleżeńskich i organizowanie życia towarzyskiego, doskonalenie kwalifikacji zawodowych, podniesienie rangi branży elektrotechnicznej w społeczeństwie, wymiana najnowszych informacji technicznych, udostępnienie polskiej literatury fachowej i periodyków. Stowarzyszanie się Polaków-elektryków w warunkach Zaolzia jest potrzebne, bo nadrzędnym celem jest zachowanie polskiej tożsamości narodowej, a branżowe ugrupowania mogą temu służyć. SEP działa na miarę swoich sił i środków finansowych. Aktualnie zrzesza 16 członków, jego pracą kieruje 5-osobowy zarząd w składzie: inż. Tadeusz Toman (przewodniczący), inż. Tomasz Stopa (wiceprzewodniczący ds. technicznych), Tadeusz Parzyk (wiceprzewodniczący ds. organizacyjnych), inż. Stanisław Feber (sekretarz), inż. Andrzej Macura (skarbnik). Stowarzyszenie wydaje „Biuletyn SEP“, który ukazuje się regularnie dwa razy w roku, do dnia dzisiejszego wydaliśmy 29 numerów. Oprócz działalności wydawniczej są organizowane odczyty i prelekcje oraz ekskursje do zakładów przemysłowych. Odwiedziliśmy już elektrownię cieplną Dziećmorowice, Elektrociepłownię Cieszyn, elektrownie szczytowo-pompowe Dlouhé stráně i Porąbka-Żar, a niedawno, 12.1. br., Wydział Energetyczny Huty Trzyniec. Podczas tej ekskursji mogliśmy się zapoznać z technologią oraz systemem sterowania elektrowni oraz wysłuchać wykładu o historii i aktualnej pracy Wydziału. Zwiedziliśmy sterownię kotłów i generatorów, kocioł K12 od najwyższego do najniższego poziomu oraz maszynownię z turbinami i generatorami. Doroczne zebrania członkowskie organizowane są zwykle w Cz. Cieszynie, ostatnie odbyło się 28.2. ub.r. Podsumowano na nim działalność i zaakceptowano plan pracy na kolejny okres. Podczas spotkania w dniu 24.5. ub. r. odbyła się prezentacja inwestycyjna firmy EMTEST oraz zostało omówione działanie urządzeń odsiarczania montowanych przez firmę na Litwie. Tematem spotkania 4.11. ub. r. były urządzenia elektryczne eksploatowane w walcowni Huty Trzynieckiej. Ważne jest też utrzymywanie kontaktów z Stowarzyszeniem Elektryków Polskich, organizacją o bogatej historii i silnej pozycji w społeczeństwie polskim. Jest to jedna z pierwszych organizacji branżowych w odrodzonym po I wojnie światowej państwie polskim. Od początku ściśle współpracujemy s Oddziałem Gliwickim SEP im. prof. Stanisława Fryzego. Oddział powstał w 1953 r., w mieście-siedzibie wyższej uczelni technicznej – Politechnice Śląskiej i wielu innych instytucji naukowo-technicznych, projektowych i badawczych. Aktualnie przewodniczącym Oddziału jest prof. Andrzej Grabowski. Delegacja naszego SEP regularnie bierze udział w Spotkaniach Noworocznych, tegoroczne, z udziałem trzyosobowej delegacji z Zaolzia, odbyło się 9.1. br. Omówiono na nim działalność Oddziału, wręczono wyróżnienia i nagrody książkowe za aktywną działalność oraz nagrody w konkursie na najlepszą pracę dyplomową absolwentów Politechniki Śląskiej. Wykorzystałem możliwość krótkiej prezentacji naszego Stowarzyszenia w ramach wystąpień gości. Uczestnicy wysłuchali występu zespołu artystycznego „PRO-ARTE“ z Zabrza. Czołowi działacze SEP Gliwice, m.in. prof. Kazimierz Gierlotka, mgr inż. Kazimierz Nabzdyk, mgr inż. Tadeusz Skubis, prof. Tadeusz Lipiński, prof. Józef Pinko, gościli już wielokrotnie na Zaolziu. Nasz członek, inż. Zygmunt Stopa jest posiadaczem odznaczenia Medal Honorowy im. prof. Obrapalskiego, który ustanowiony był przez Oddział SEP i Wydział Elektryczny Politechniki Śląskiej. Ściślejszą współpracę chcemy nawiązać z Oddziałem Bielskim SEP, którego prezesem jest aktualnie prof. Krzysztof Sitkiewicz. W 2010 roku Oddział obchodził 50-lecie istnienia. Grupuje kilkanaście kół terenowych oraz kół przy licznie istniejących tu zakładach przemysłu  elektromaszynowego, włókienniczego i energetyki. 20.1. br. nasza delegacja wzięła udział w Spotkaniu Noworocznym w Żywcu. Przedstawiłem na nim dorobek i cele działalności naszej organizacji. Na Spotkanie to przybyła też delegacja Fakultetu Elektrotechniki i Informatyki Uniwersytetu Ostrawskiego z dziekanem prof. Vítezslavem Stýskalą na czele. Członkowie naszego SEP, to tylko nieznaczny procent elektryków-Polaków, członków PZKO. Zakładam, że ludzi którzy zawód ten zdobyli studiując szkołę średnią, czy uczelnię wyższą o kierunku elektrotechnicznym lub wyuczyli się zawodu elektryka jest na Zaolziu ok. 800. Najważniejszym zadaniem jest włączyć ich do pracy społecznej w naszym stowarzyszeniu elektrotechnicznym.“. Artykuł podzielony był do trzech części o nazwach: od wydawnictw po ekskursje, kontakty sprzyjają edukacji i perspektywy rozwoju. Zamieszczono zdjęcie biurowca i części zakładu produkcyjnego Energetyki Cieszyn sp. z o.o., które były jednym z celów wypraw edukacyjnych zaolziańskich elektrotechników.

Spotkanie elektryków nt. możliwości studiów

     W piątek 14.9. br. odbyło się w siedzibie ZG PZKO w Czeskim Cieszynie spotkanie elektryków. Jego tematem była prezentacja możliwości studiów na wydziałach elektrycznych ostrawskiej Wyższej Szkoły Bańskiej – Uniwersytetu Technicznego i Politechniki Śląskiej w Gliwicach. Gośćmi spotkania byli wykładowcy obu uczelni – Vítězslav Stýskala, szef Katedry Elektrotechniki i Informatyki VŠB-TU Ostrawa, Jan Kapinos z Politechniki Śląskiej w Gliwicach oraz działacze Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich, Andrzej S.Grabowski i Kazimierz Nabzdyk. Szkoda, że na spotkanie nie przybyli zaproszeni studenci klas maturalnych czeskocieszyńskiego Polskiego Gimnazjum, potencjalni studenci tych uczelni.

     Dyskusję prowadził Tadeusz Toman, przewodniczący Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej (SEP), organizatora spotkania. Poprzedziła ją krótka informacja Stanisława Febera, sekretarza SEP, nt. działalności stowarzyszenia, które grupuje polskich elektryków z Zaolzia. SEP jako jedno z wielu samodzielnych polskich stowarzyszeń obywatelskich działających w Republice Czeskiej zarejestrowano w 1999 roku. W ramach działalności statutowej najważniejszymi zadaniami SEP są: integrowanie środowiska elektryków i organizowanie życia towarzyskiego, doskonalenie kwalifikacji zawodowych, podniesienie rangi branży elektrotechnicznej w społeczeństwie, wymiana najnowszych informacji technicznych, udostępnienie polskiej literatury fachowej i periodyków. Stowarzyszanie się Polaków – elektryków w warunkach Zaolzia jest potrzebne, bo nadrzędnym celem jest zachowanie polskiej tożsamości narodowej. Stowarzyszenie wydaje dwa razy rocznie „Biuletyn SEP“, organizuje odczyty i prelekcje oraz wycieczki do zakładów przemysłowych. Utrzymuje kontakty z Oddziałem Gliwickim Stowarzyszenia Elektryków Polskich, ściślejszą współpracę chce nawiązać też z Oddziałem Bielskim Stowarzyszenia Elektryków Polskich.

     Rozmowy nt. możliwości studiów na uczeniach ostrawskiej i gliwickiej rozpoczęła prezentacja gości. Przedstawili oni dorobek swoich uczelni, strukturę organizacyjną i poinformowali o kierunkach prowadzonych studiów. Obie uczelnie posiadają pełne uprawnienia akredytacyjne. Na VŠB-TU, która jest drugą największą, po praskiej ČVUT, uczelnią techniczną w Republice Czeskiej, studiuje aktualnie 26 tys. studentów. Jednym z siedmiu fakultetów jest samodzielny Fakultet Elektrotechniki i Informatyki, obchodzący w br. 20-lecie istnienia, w bieżącym roku akademickim studiuje na nim 3700 studentów. Politechnika Śląska w Gliwicach kształci na studiach dziennych, wieczorowych i zaocznych 30 tys. studentów, z czego na Wydziale Elektrycznym na studiach inżynierskich i magisterskich 2500 studentów. Wydział Elektryczny, jeden z 14 wydziałów, ma 3 instytuty i 3 katedry – Instytut Elektrotechniki i Informatyki, Instytut Elektroenergetyki i Sterowania Układów, Instytut Metrologii, Elektroniki i Automatyki, Katedrę Optoelektroniki, Katedrę Energoelektroniki, Napędu Elektrycznego i Robotyki i Katedrę Mechatroniki.

     Ciekawa wymiana zdań, nawiązująca do przedstawionych prezentacji, dotyczyła finansowania uczelni, „jakości“ studentów, szkolnictwa ogólnie, w tym średniego ogólnokształcącego i zawodowego. Goście z Gliwic zadeklarowali możliwość sfinansowania wyjazdu zainteresowanych studentów Gimnazjum Polskiego w Czeskim Cieszynie do Politechniki Śląskiej w Gliwicach.

www.sep.gliwice.pl o imprezie naszego stowarzyszenia

     Na stronach internetowych Oddziału Gliwickiego Stowarzyszenia Elektryków Polskich jest zamieszczony artykuł p.t. „Wizyta w kole SEP w Czeskim Cieszynie“ (asg). Czytamy w nim: „14. bm delegacja naszego oddziału złożyła wizytę w kole SEP w Czeskim  Cieszynie. Przedstawiciele oddziału w osobach prezesa kol. A.S.Grabowskiego, skarbnika kol. Kapinosa i kol. K.Nabzdyka – opiekuna koła, uczestniczyli w zebraniu poświęconym omówieniu możliwości studiowania młodzieży z Zaolzia na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej. W zebraniu uczestniczył między innymi kol. Z.Stopa, aktywista środowiska polskich elektroenergetyków na Zaolziu, oraz doc. inż. V.Styskala z Technicznego Uniwersytetu w Ostrawie. Zebranie otworzył i prowadził prezes koła kol. T.Toman, który po przedstawieniu gości umożliwił przedstawicielom szkół wyższych zaprezentowanie organizacji nauki w Czechach i Polsce. Kol. J.Kapinos po pełnej pasji prelekcji przekazał prezesowi koła materiały promocyjne Wydziału Elektrycznego. Prezes koła T.Toman zapewnił, że więcej informacji na temat SEP w Republice Czeskiej jest na ich stronie internetowej http://www.coexistentia.cz/SEP/index.htm

O studentach Technikum Elektrotechnicznego w Hawierzowie

W „Głosie Ludu“ – gazecie Polaków w Republice Czeskiej z 31.1. br. ukazał się artykuł (dc) pt. „Koledzy od elektrotechniki. Czytamy w nim m.in.: Razem chodzili do Polskiej Szkoły Podstawowej w Karwinie, teraz są uczniami tej samej, czwartej klasy Technikum Elektrotechnicznego w Hawierzowie. Zbigniew Opioł i Tomasz Michałek ze Stonawy oraz Adam Ligocki z Kocobędza razem biorą też udział w konkursach technicznych – działalności fachowej uczniów szkół średnich (tak zwanych SOČ) oraz konkursie polegającym na skonstruowaniu energooszczędnych mini-pojazdów z napędem słonecznym. W ogólnokrajowym finale konkursu, który odbył się w ub. tygodniu w Wyższej Szkole Górniczej – Uniwersytecie Technicznym w Ostrawie, Opioł zdobył pierwsze miejsce. Michałek uplasował się na siódmej pozycji w kategorii pojazdów z napędem wodorowym, natomiast Ligocki odniósł sukces w postaci trzeciego miejsca w ubiegłorocznej edycji konkursu. „Samochodzik przez 15 sekund wchłania energię, potem sam się rozjeżdża i ma do pokonania trasę o długości 1,7 metra. Składa się z maleńkich paneli słonecznych, kondensatora, sterowany jest mikroprocesorem. Wygrywa pojazd, który najszybciej pokona trasę“ – wyjaśnił istotę konkursu w kategorii pojazdów z napędem słonecznym nauczyciel Władysław Opioł. Zbigniew Opioł jego syn, a zarazem uczeń, mówił, że już w zeszłym roku brał udział w konkursie w tej kategorii (…). Również w konkursie SOČ chłopcy odnoszą sukcesy. W zeszłym roku ich wspólna praca dostała się do finału ogólnokrajowego (tam zajęli 11 miejsce), w rundzie wojewódzkiej byli drudzy. W tym roku pracują nad trzema nowymi projektami. Innowacyjne rozwiązania techniczne są jednak niemożliwe bez odpowiednich funduszy. Dlatego nie tylko wymyślają nowe rzeczy, ale też próbują dotrzeć do sponsorów. A przy okazji przygotowują się do matury. Wszyscy trzej marzą o studiach na wydziałach elektrotechnicznych – Zbyszek i Adam w Brnie, Tomek w Ostrawie lub Gliwicach.

O bliźniakach Tomaszu i Witoldzie

„Głos Ludu“ – gazeta Polaków w Republice Czeskiej zamieścił 22.12 ub.r. w ramach reportaży o znanych osobach publicznych i jednocześnie bliźniakach artykuł o Tomaszu i Witoldzie Stopach. Autorka artykułu Beata Schönwald pisze m.in.: (…) Kiedy próbuję umówić się na rozmowę, zastaję tylko Witolda. Tomasz akurat wyjechał służbowo do Norwegii. Cierpliwie czekam więc na jego powrót. Jak się okazuje, niepotrzebnie „Już pani przecież mówiłem, że z bliźniakami to jest tak, że jeden jest rzecznikiem, a drugi już nic ciekawego nie powie“ (…). Tomasz i Witold Stopowie wykorzystują swoje podobieństwo – celowo nie piszę identyczny wygląd, bo jak twierdzą, dobrzy znajomi łatwo ich rozpoznają – w sposób bardzo praktyczny. „Tak się złożyło, że pracujemy razem w jednej firmie. Ze względu na to, że jesteśmy do siebie podobni, a w telefonie mamy w zasadzie identyczny głos, łatwo możemy siebie nawzajem zastąpić w rozmowie z klientami. Dla klienta to nie ma znaczenia, bo tego, czego dowiedziałby się od brata, dowie się również i ode mnie. I na odwrót. Dzięki temu jesteśmy więc o wiele bardziej elastyczni“ – przekonuje Witold. Przyznaje jednak, że owo łatwe zamienianie się rolami też ma swoje minusy. „Czasem nie zdążymy poinformować siebie nawzajem o pewnych szczegółach i dopiero z rozmowy z drugą stroną dowiadujemy się, co już rzekomo wcześniej ustaliliśmy“ – uśmiecha się Witold. Ze względu na swoje podobieństwo przyjęli też pewną zasadę, nazwijmy ją grzecznościową. „Polega ona na tym, że kiedy ktoś na mnie intensywnie patrzy, to powinienem mu się ukłonić. Jest bowiem wielce prawdopodobne, że zna mojego brata bliźniaka i myśli, że to ja nim jestem…“ W szkole koledzy i nauczyciele nie mieli raczej problemu z rozpoznawaniem, który z bliźniaków jest Tomkiem, a który Witkiem (…). Za to później, w czasach studenckich, kiedy dla wykładowców byli już o wiele bardziej anonimowymi osobami niż w jabłonkowskiej podstawówce czy czesko cieszyńskim gimnazjum, Witold w razie potrzeby mógł stać się Tomaszem i vice versa. „Zdarzało się, że w czasie studiów na laboratoria poszliśmy jeden w zastępstwie drugiego“ – dodaje. Obaj bliźniacy wybrali studia w Warszawie. Ale nie te same. Witold poszedł na maszynoznawstwo, a Tomasz na elektronikę. „Studiowaliśmy więc na różnych wydziałach, każdy z nas mieszkał w innym akademiku. Potem zrządzeniem losu, znaleźliśmy się we wspólnej firmie“ – mówi rzecznik obydwu braci. „W szkole nauczyciele starali się robić między nami różnice. Było to na tej zasadzie, że jeden musiał być lepszy, a drugi gorszy. Ich zdaniem nie mogliśmy być tacy sami, równie dobrzy. Pamiętam, jak to denerwowało naszych rodziców“  (…). Tomasz i Witold mają jeszcze trójkę braci – jednego starszego i dwóch młodszych. „Nasz młodszy brat był zawsze trochę wyższy niż my w jego wieku, stąd wielu ludzi uważało nas za trojaczki. Tym bardziej, że zwykle bawiliśmy się wszyscy razem“ – mówi Witold. Jego zdaniem, w życiu wszystko zależy od szczęścia. Takim szczęściem jest posiadanie brata bliźniaka. „To wielka wygrana. Duży plus. Na bracie bliźniaku w stu procentach mogę polegać“ – mówi z przekonaniem.

Mieczysław Hudeczek o niezawodności silników indukcyjnych

     Mieczysław Hudeczek wydał w swoim wydawnictwie publikację „Zvyšování spolehlivosti asynchronních elektromotorů včetně poháněných strojů – technická diagnostika“ („Zwiększenie niezawodności silników indukcyjnych z uwzględnieniem napięcia zasilania – diagnostyka techniczna“). Hudeczek jest absolwentem i doktorantem Wyższej Szkoły Bańskiej – Uniwersytetu Technicznego w Ostrawie. Przez 13 lat był członkiem Rady Wydziału Elektrotechniki i Informatyki VŠB-TU, jest przewodniczącym Zarządu Morawsko-Śląskiego Związku Elektrotechnicznego (Moravskoslezský elektrotechnický svaz), wiceprzewodniczącym Unii Elektrycznej (Elektrotechnická unie) w Pradze, członkiem Rady pisma „Elektrotechnika w Praktyce“ („Elektrotechnika v praxi“). Wspólnie z żoną jest właścicielem firmy HUDECZEK SERVICE Sp. z o.o. z siedzibą w Olbrachcicach.

     W słowie wstępnym Prof. Pavel Santarius z VŠB-TU pisze, że silniki asynchroniczne są jednymi z najczęściej używanych napędów. Monografia poświęcona jest diagnostyce i niezawodności pracy maszyn elektrycznych. Autor przez 42 lata zawodowej działalności zajmował się elektrycznymi układami napędowymi w przemyśle ciężkim: w energetyce, hutnictwie, górnictwie, kamieniołomach itd. W większości były to układy napędowe asynchroniczne obejmujące: sieć zasilającą, silniki indukcyjne i napędzane urządzenia mechaniczne. Silnikami indukcyjnymi zajmował się począwszy od ich projektowania, wytwarzania, montaż na stanowisku pracy, bezpieczną eksploatację, diagnostykę, przeglądy i remonty, po ich demontaż i złomowanie. W książce są przedstawione podstawy teoretyczne determinujące zwiększenie niezawodności silników indukcyjnych w eksploatacji.

    Treść monografii podzielona jest na 14 rozdziałów, epilog, zestawienie publikacji autora i spis literatury. Bibliografia obejmuje 66 pozycji własnych Autora monografii i 90 pozycji innych autorów. Tytuły kolejnych rozdziałów:

Rozdział 1: Wstęp – Opisuje ogólny problem niezawodności silników asynchronicznych.

Rozdział 2: Gdzie zaczyna się niezawodność silników asynchronicznych – Odpowiedzią na postawione pytanie jest algorytm działania w celu zabezpieczenia niezawodności silników asynchronicznych.

Rozdział 3: Diagnostyka techniczna – Charakteryzuje bezdemontażową diagnostykę techniczną silnika asynchronicznego począwszy od konstrukcji, poprzez kontrolę produkcyjną, eksploatację oraz diagnostykę on-line i diagnostykę on-line i diagnostykę off-line.

Rozdział 4: Generacja drgań w maszynach wirujących – Opisano zjawiska generacji drgań, ich klasyfikację i analizę sygnałów wzbudzanych drganiami.

Rozdział 5: Mechaniczne przyczyny wibracji maszyn wirujących i silników asynchronicznych – Są to: niewyważenia, zgięty wał, nieosiowość osadzenia sprzęgła, luzy w posadowieniu agregatów, łożyska toczne, łożyska ślizgowe, przekładnia. Poznanie tych przyczyn jest podstawą diagnostyki wibracyjnej.

Rozdział 6: Elektromagnetyczne przyczyny generacji drgań maszyn wirujących i silników asynchronicznych – Opisano zjawisko generacji hałasu maszyn elektrycznych pochodzenia elektromagnetycznego.

Rozdział 7: Pryncypia silnika asynchronicznego – Omówiono budowę i zasadę działania silników asynchronicznych. Informacja ta jest dedykowana przede wszystkim dla nieelektryków.

Rozdział 8: Pomiary drgań – Opisano procedury: aparaturę do pomiaru, przygotowanie i przeprowadzenie pomiarów drgań. Ocenę stanu technicznego maszyn na podstawie znajomości wyników pomiarów drgań i wprowadzenie diagnostyki technicznej do eksploatacji maszyn oraz jej efekty.

Rozdział 9: Metoda prowadzenia monitoringu drgań w złożonych kinematycznie układach – Wytypowanie punktów pomiaru drgań, analiza częstotliwości emitowanych przez łożyska i koła zębate.

Rozdział 10: Bezdemontażowa diagnostyka techniczna silnika – Wykrywanie zwarć w obwodach magnetycznych maszyn, przerwy w prętach wirnika, diagnostyka stanu technicznego izolacji uzwojeń.

Rozdział 11: Wpływ asymetrii elektromagnetycznej silników indukcyjnych na napędzaną maszynę roboczą – Identyfikacja niesprawności silnika spowodowana niesymetrią pola elektromagnetycznego i jej wpływ na maszynę napędzaną. Analiza i symulacja niesymetrii pola elektromagnetycznego silnika asynchronicznego. Metoda wyważania nieliniowych systemów elektromechanicznych.

Rozdział 12: Charakterystyczne widma drgań silników indukcyjnych i układów napędowych w praktyce – Przeprowadzono analizę spektrum harmonicznych drgań (34 widm) w silnikach indukcyjnych generowanych przez niewyważenie, nieosiowość, rezonans, luz mechaniczny na sprzęgle, uszkodzenie uzwojenia wirnika, uszkodzenie łożysk tocznych, uszkodzenie łożysk ślizgowych, łopatek wentylatora, poluzowania uzwojeń, kołysanie, przekładni zębatej, przekładni pasowej.

Rozdział 13: Dopuszczalne wartości drgań pracujących maszyn – Analiza drgań w oparciu o normy i instrukcje eksploatacji maszyn. Statystyczne metody obliczania symptomów maksymalnych. Wzrost drgań o określony iloraz widma referencyjnego, ocena drgań maksymalnych łożysk. Najwyższe dopuszczalne wartości drgań pracujących maszyn.

Rozdział 14: Mechanizmy napędowe i ich niedomagania – Zasilanie energią elektryczną o nieznamionowych parametrach. Zasilanie silnika poprzez falownik. Regulacja prędkości obrotowej silników indukcyjnych pierścieniowych. Wady zamocowania napędu: usterki produkcyjne, uszkodzenie ramy, pęknięcia fundamentu, elastyczna podstawa, wady montażowe, nieosiowość. Wady napędu na środowisko i odwrotnie. Błędy w pomiarach i analizie widm drgań silnika i mechanizmów napędowych.

Epilog – Wymienia profesorów na których publikacjach uczył się diagnostyki, są to Oldřich Taraba z ČVUT Praga i Czesław Czempel z Politechniki Poznańskiej.

Studenci w firmie Hudeczek Service w Olbrachcicach

     Grupa studentów Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej zaliczyła w październiku br. pięciodniowy staż w firmie Hudeczek Service w Olbrachcicach, która jest jednocześnie ośrodkiem szkoleniowym dla doktorantów Wydziału Maszynowego Uniwersytetu Technicznego w Ostrawie. Staże są współfinansowane przez Unię Europejską. Partnerami projektu są małe firmy działające na terenie pogranicza. Stażyści zaznajamiają się u nas z najnowocześniejszą technologią niesymetrii pola elektromagne-tycznego silników asynchronicznych, które pod koniec XIX wieku opisał Nikola Tesla. Ten rodzaj silnika jest najbardziej rozpowszechniony, ma jednak swe usterki, których usuwaniem zajmuję się od lat 80. Tego tematu dotyczył zresztą mój doktorat – powiedział Mieczysław Hudeczek.

     Tygodniowe warsztaty nie ograniczyły się do teorii. Było także sporo praktyki, studenci pracowali na specjalnym modelu. Zajmowali się także trzypunktową metodą wyważania wirników opisaną przez Hudeczka. Zajęcia są dla nas bardzo ciekawe, gdyż tematyka stażu jest ściśle powiązana z kierunkiem naszych studiów. Badanie drgań silników asynchronicznych pokrywa się z zajęciami, które zaliczyliśmy w ubiegłym semestrze. Możemy więc poszerzać swoją wiedzę, a następnie wykorzystać ją w praktyce. Zostaliśmy bardzo mile przyjęci, zarówno tutaj w Olbrachcicach, jak i w Karwinie, gdzie jesteśmy zakwaterowani – powiedział Łukasz Skierkowski, student automatyki ATH w Bielsku-Białej. Efektem zajęć jest nie tylko poszerzenie horyzontów naukowych polskich studentów, ale także protokół z badań. Brałam udział w kilku praktykach i stażach, muszę jednak przyznać, że tutaj zauważyłam ogromne zaangażowanie oraz profesjonalne podejście do prowadzenia firmy – powiedziała jedna ze stażystek, Bogna Śigajło, studentka kierunku Nauka o materiale a środowisku ATH w Bielsku-Białej.  („Głos Ludu“, nr. 118/2012)

Nadprądowe wyłączniki instalacyjne

Nadprądowe wyłączniki instalacyjne zastępują tradycyjne instalacyjne bezpieczniki topikowe. Są powszechnie stosowane w instalacjach elektrycznych domowych i przemysłowych. Zapewniają zabezpieczenie urządzeń i obwodów przed przeciążeniem i zwarciem, ochronę przeciwporażeniową w sieciach z uziemionym przewodem neutralnym TN-C i TT oraz pozwalają na ręczne załączanie i wyłączanie obwodów. Są przy tym wyposażone w dobrze widoczny i bezpieczny wskaźnik stanu zadziałania. Wyłączniki instalacyjne są budowane jako jedno i wielobiegunowe w dużym zakresie prądów znamionowych, od 0,5 do 125 A, z następującymi charakterystykami zadziałania wyzwalaczy:

1) charakterystyka B – o obszarze zadziałania wyzwalaczy elektromagnetycznych od 3 do 5 krotności prądu znamionowego. Wyłączniki o charakterystyce B, produkowane zwykle na prądy znamionowe od 6 A do 63 A, przeznaczone są do zabezpieczenia przewodów w obwodach oświetleniowych, gniazd wtykowych i sterowania,

2) charakterystyka C – o obszarze zadziałania wyzwalaczy elektromagnetycznych od 5 do 10 krotności prądu znamionowego. Wyłączniki o charakterystyce C są produkowane zwykle na prądy znamionowe od 0,5 A do 63 A i są przeznaczone do zabezpieczenia urządzeń o dużych prądach rozruchowych, np. silników i transformatorów,

3) charakterystyka D – o obszarze zadziałania wyzwalaczy elektromagnetycznych od 10 do 20 krotności prądu znamionowego. Wyłączniki o charakterystyce D są produkowane na prądy znamionowe od 0,5 A do 125 A i służą do zabezpieczania obwodów urządzeń o bardzo dużych prądach załączania, np. silników o ciężkim rozruchu, niektórych transformatorów i grup lamp oświetleniowych.

Obszar zadziałania wyzwalaczy termicznych dla wszystkich typów charakterystyk zawiera się w granicach od 1,13 do 1,45 krotności prądu znamionowego wyłącznika – przy temperaturze odniesienia wynoszącej 30^O C. Zdolność łączeniowa wyłączników instalacyjnych, w zależności od typu, wynosi od 6 do 25 kA. Działanie, charakterystyki i zasady doboru nadprądowych wyłączników instalacyjnych zostały przedstawione w normach technicznych.

Badania instalacji elektrycznych

     Instalacje elektryczne potencjalnie stanowią większe zagrożenie dla użytkowników obiektów budowlanych niż inne instalacje. Wadliwe zaprojektowanie, czy też wykonanie, a także ulegające wpływom destrukcyjnych czynników i czasu mogą być przyczyną pożaru, wybuchu, zniszczenia i porażenia prądem elektrycznym użytkowników. Dlatego, zgodnie z rozporządzeniem Ministerstwa Pracy i Spraw Socjalnych Republiki Czeskiej numer 73/2010 Dz.U., obowiązkiem wykonawcy instalacji elektrycznej jest przekazać użytkownikowi sprawozdanie z wyjściowego badania instalacji elektrycznej. Częstotliwość okresowych badań sprawności technicznej i bezpieczeństwa instalacji i urządzeń elektrycznych wynika z wymagań normy technicznej ČSN 33 1500.

     Podczas badania instalacji elektrycznych wykonuje się zwykle następujące rodzaje pomiarów: kontrola stanu izolacji sieci, pomiar oporu pętli zwarciowej, pomiar oporu przewodów ochronnych i połączeń wyrównawczych oraz pomiar rezystancji uziemienia W instalacjach z wyłącznikami różnicowoprądowymi wykonuje się pomiar napięcia uszkodzenia i pomiar prądu różnicowego.

     Okresy badań określone są w zależności od wpływów zewnętrznych, jakie określono w pomieszczeniach przemysłowych, czy domowych na podstawie ČSN 33 2000-5-51 ed.3:

1) w obiektach mokrych z wpływami zewnętrznymi wody (AD2-AD8) i o wyziewach ekstremalnie żrących (AF4) – co 1 rok,

2) w obiektach zagrożonych pożarem lub wybuchem (BE2, BE3) – co 2 lata,

3) w obiektach o wyziewach żrących (AF3), zapylonych (AE4, AE5, AE6), wilgotnych (AA4), gorących (AA6) itp. – co 3 lata,

4) na otwartej przestrzeni – co 4 lata,

5) w obiektach bez niebezpiecznych wpływów zewnętrznych, np. warsztaty, biura – co 5 lat.

Czasookresy instalacji odgromowej określa nowy zestaw norm technicznych ČSN EN 62305 w następujący sposób:

1) obiekty zagrożone pożarem i wybuchem, obiekty z materiałów łatwopalnych – co 2 lata,

2) inne obiekty  (budynki, obiekty sportowe i dla użytku zgromadzeń publicznych, hale przemysłowe, kominy, dźwigi na placach budowy) – co 4 lata,

Dla wykonywania kontroli instalacji elektrycznych i instalacji odgromowej wymagane jest posiadanie odpowiedniego rodzaju kwalifikacji, które udziela państwowy urząd dozoru technicznego – Państwowa Inspekcja Republiki Czeskiej (Technická inspekce České republiky).

Normalizacja międzynarodowa i europejska

     Normalizacja w dziedzinie elektrotechniki jest ściśle związana z normalizacją międzynarodową i europejską. Normy krajowe jak w Polsce, tak w Republice Czeskiej w coraz większym zakresie wprowadzają normy międzynarodowe lub europejskie, często przejmują je w całości jako tłumaczenie. Związane jest to z integracją europejską w ramach Unii Europejskiej. Dlatego chcemy czytelnikom przypomnieć ogólne zasady systemu normalizacji.

     W międzynarodowej działalności przyjęto, że dokumenty normalizacyjne cechują

a) dobrowolność uczestnictwa w opracowaniu i stosowaniu norm,

b) uzgadnianie na zasadzie porozumienia wszystkich zainteresowanych stron,

c) powszechność stosowania w powtarzających się czynnościach,

d) jawność i powszechna dostępność,

e) zatwierdzanie przez wyspecjalizowaną i uznaną organizację,

f) opracowywanie bez ingerencji administracji państwowej w treść merytoryczną.

W oparciu o te zasady jest prowadzona międzynarodowa działalność normalizacyjna na szczeblu światowym, szczeblu regionalnym – europejskim oraz na szczeblu krajowym Na poziomie światowym działa Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO (International Organization for Standardization), która obejmuje dziedziny poza elektrotechniką, choć z normami ISO styka się także elektryk. Przykładowo można tu wymienić normy dotyczące jakości. W obszarze elektrotechniki normalizację prowadzi Międzynarodowa Komisja Elektrotechniczna IEC (International Electrotechnical Comission).

     Na terenie Europy działają: Europejski Komitet Normalizacyjny CEN (Comité Européen de Normalisation), który jest odpowiednikiem ISO oraz Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki CENELEC (Comité Européen de Normalisation Elektrotechnique), odpowiednik IEC. Zadaniem IEC jest rozwój normalizacji międzynarodowej. Zakres jej działalności obejmuje cały obszar elektryki wraz z elektroniką, magnetyzmem, elektromagnetyzmem, elektroakustyką, telekomunikacją, wytwarzaniem i rozdziałem energii elektrycznej oraz z przynależnymi dyscyplinami. IEC została założona w 1906 roku przez producentów i użytkowników. Opiera się na pracy ekspertów kierowanych tam przez producentów i użytkowników i jest stymulowana przez potrzeby rynku. Stąd wynikają programy prac nad nowymi tematami i nowelizacją istniejących norm. Są wypracowane formy organizacyjne i metody pracy. Oparte na wieloletnim doświadczeniu. Dawniej średni czas wytwarzania normy wynosił około 7-8 lat. Obecnie przy zastosowaniu elektronicznych środków komunikacji czas ten został skrócony do rzędu 5 lat.

     Publikacje IEC obejmują problematykę bezpieczeństwa, zagadnienia ochrony środowiska, kompatybilność elektromagnetyczną, jakość wyrobów itd. Szczegółową dziedziną normalizacji jest terminologia – normy w tym zakresie tworzą Międzynarodowy Słownik Terminologiczny Elektryki. Dokumenty są wydawane jako

a) Norma międzynarodowa IEC – dokument podstawowy,

b) Przewodnik stosowania IEC,

c) Raport techniczny IEC

Normy międzynarodowe IEC oraz Przewodniki stosowania IEC zawierają części normatywne oraz części informacyjne. W szczególności w Przewodnikach część informacyjna często jest obszerna i ma charakter podręcznikowy. Raporty techniczne prezentują wyniki międzynarodowych badań, które są tylko zalecane do wykorzystania, ale często także stanowią podstawę do ustaleń normatywnych.

     Publikacje IEC są wydawane w zasadzie w dwóch językach: angielskim i francuskim. Publikacje te w przeszłości otrzymywały kolejny numer, np. IEC 38 „Napięcia znormalizowane IEC“, norma wydana w 1983 r. W 1997 roku wprowadzono pięciocyfrową numerację mieszczącą się w przedziale 60000 i 79999. Przykładowo norma IEC 38 otrzymała numer IEC 60038. Rok wydania publikacji jest zapisywany po dwukropku. W podanym przykładzie otrzymujemy: IEC 60038:1983. Istniejące dokumenty normalizacyjne IEC w ustalonych okresach czasu podlegają rewizji, której wynikiem może być stwierdzenie aktualności dokumentu, potrzeby nowelizacji albo jego wycofania. Okres wykonywania rewizji jest rzędu 2-5 lat. Do IEC należy przeszło 50 komitetów narodowych z całego świata.

     Członkami CENELEC są narodowe organizacje normalizacyjne krajów europejskich. Kraje europejskie mają swoją bogatą i różnorodną tradycję normalizacyjną. Najbardziej znane są niemieckie normy DIN-VDE oraz brytyjskie normy BS. Różnorodność wymagań tych norm powodowała trudności w rozwoju międzynarodowej współpracy gospodarczej. Stąd podstawowym priorytetem normalizacji europejskiej jest doprowadzenie do jednolitych zharmonizowanych norm stosowanych we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Podstawowe zasady struktury europejskich dokumentów normatywnych w obszarze techniki zostały ustalone w 1985 r. Przyjęto, że europejskie władze administracyjne Unii Europejskiej będą wydawać tzw. Dyrektywy. Są to akty prawne o charakterze ustaw, ustalające obowiązkowe przepisy techniczne, które mają określać tylko podstawowe i ogólne wymagania, dotyczące zwłaszcza bezpieczeństwa i zdrowia. Przykładem takiego dokumentu może być Dyrektywa Rady Wspólnoty Europejskiej Nr 73/23/EEC z roku 1973, zwana dyrektywą niskonapięciową, dotycząca harmonizacji przepisów prawnych odnoszących się do sprzętu elektrycznego przeznaczonego do użytkowania w zakresie napięcia od 50 do 1000 V prądu przemiennego.

„Żywiec w kulturze i tradycji“

     Podczas wizyty naszej delegacji na imprezie noworocznej Oddziału SEP Bielsko-Biała, która odbyła się w Żywcu, jednym z darów, jaki przekazali nam gospodarze spotkania był piękny kolorowy album „Żywiec w kulturze i tradycji“ z podtytułem „Od Komorowskich do Habsburgów – żywiecki skarbiec kultury i tradycji“. Materiał fotograficzny wykorzystany w publikacji pochodzi ze zbiorów Muzeum Miejskiego w Żywcu i innych instytucji, też ze zbiorów prywatnych. Autorką jest Dorota Firlej.

     Książka przedstawia obszernie i w ciekawy sposób historię miasta. Najstarsze dzieje na postawie kroniki Andrzeja Komonieckiego są związane z pierwotną osadą leżącą na brzegu rzeki Soły w miejscu, gdzie jest dziś Jezioro Żywieckie. W dawnych czasach zbudowano na wzgórzu gród o nazwie Grójec, dziś już nie istniejący. Prawa miejskie Żywiec otrzymał w XIII wieku, kiedy należał do Księstwa Cieszyńskiego. Później ponad 100 lat ziemie te były pod wpływem Korony Czeskiej. Dalsza historia miasta jest związana z ziemią oświęcimską – w 1454 r. książę oświęcimski złożył hołd lenny królowi Kazimierzowi Jagiellończykowi, który później wykupił te tereny i w 1467 r. sprzedał Piotrowi Komorowskiemu, hrabiemu na Orawie i Liptowie, życzliwie przyjętemu przez mieszkańców Żywca. Późniejsi właściciele doprowadzili miasto do upadku. Dopiero pod panowaniem arcyksięcia Karola Stefana Habsburga żywieczczyzna doczekała się znaczących zmian, spowodowanych przez rozwój przemysłu. Powstały linie kolejowe Żywiec-Bielsko (1878 r.) i Żywiec-Čadca (1884 r.). Karol Stefan od 1886 r. mieszkał nad Adriatykiem. Po przeprowadzce do Żywca sześcioro swoich dzieci wychowywał w duchu polskości, córki wydał za przedstawicieli polskich rodów szlacheckich. Panem na Żywcu został arcyksiążę Karol Olbracht Habsburg. Maria Krystyna Habsburg (ur. w 1923 r.) – honorowa obywatelka Żywca, mieszkająca na żywieckim zamku, jest córką Karola Olbrachta i hrabiny Alicji Ancarcrona.

     W albumie przedstawiono zdjęcia zabytków miasta. Na przestrzeni wieków pojawiło się tu wiele znanych rodów: Skrzyńscy, Komorowscy, królewska rodzina Wazów, Wielopolscy oraz Habsburgowie. W Żywcu zachowało się wiele zabytkowych budowli. Stary Zamek powstał w pierwszej połowie XV w. Pałac Habsburgów, zwany Nowym Zamkiem, powstał w wyniku przebudowy barokowych oficyn otaczających Stary Zamek. Obecny kształt Nowy Zamek zawdzięcza Karolowi Stefanowi Habsburgowi. Żywieckie rezydencje otacza piękny park krajobrazowy.

     W albumie są też zdjęcia Domku Chińskiego – altany z 1712 r., średniowiecznego rynku z Ratuszem, Dzwonnicy przy kościele parafialnym, kościoła św. Krzyża, kościoła pod wezwaniem św. Marka, kościoła pod wezwaniem Przemienienia Pańskiego, żywieckie figury przydrożne – św. Jana Nepomucena , arcyksiążęcy browar i cmentarz żydowski.

     Na zamku wystawione są eksponaty przekazane do Muzeum w Żywcu w 2002 r. przez arcyksiężnę Marię Krystynę Habsburg. Są to m.in. portrety arcyksiężnej Marii Teresy z początku XX w., portret królowej hiszpańskiej Marii Krystyna Habsburg z 1908 r., porter arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga (XIX w.), portrety rodzinne Habsburgów. W zbiorach Muzeum Miejskiego w Żywcu znajduje się obecnie 50 obrazów autorstwa Jana Kazimierza Olpińskiego. W dziale etnograficznym Muzeum można obejrzeć stroje mieszczan żywieckich. W zbiorach bibliotecznych Muzeum Miejskiego znajduje się interesująca kolekcja oryginalnych planów architektonicznych. Zbiór liczy prawie 700 dokumetów z XIX i XX w. Projekty ukazują zmiany architektoniczne całego zabytkowego kompleksu żywieckiego, czyli Starego Zamku, Pałacu Habsburgów i parku. Dział przyrodniczy mieści się w zabytkowej stajni zamkowej z 1903 r. Eksponowana jest tam wystawa „Ptaki i ssaki Żywiecczyzny“.

     W 1856 r. założono w Żywcu z inicjatywy arcyksięcia Albrechta Fryderyka Habsburga (1817-1895) browar i rozpoczęto produkcję piwa zwanego Cesarskim. Wytwarzano również piwo ciemne. Browar jest od 1994 r. częścią holenderskiego koncernu Heineken i wchodzi w skład Grupy Żywiec S.A. Budynki fabryki pochodzące z połowy XIX wieku otoczone są nowoczesnymi budowlami. W starej leżakowni znajduje się Muzeum Browaru.

Z działalności Stowarzyszenia Elektryków Polskich

     Uchwała o utworzeniu Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich zapadła na Zjeździe Założycielskim 7-9 czerwca 1919 r. w Warszawie, do którego jako założycielskie przystąpiły koła: warszawskie, lwowskie, krakowskie i łódzkie. W wyniku połączenia się w 1928 r. Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich ze Stowarzyszeniem Radiotechników Polskich 5 stycznia 1929 r. Komisariat Rządu zatwierdził nowy statut i zmianę nazwy na Stowarzyszenie Elektryków Polskich. W 1939 r. doszło do kolejnego połączenia ze Stowarzyszeniem Teletechników Polskich, tym razem bez zmiany nazwy. Na tym zakończył się proces integracji elektryków w jednym Stowarzyszeniu Elektryków Polskich.

     Stowarzyszenie Elektryków Polskich, zwane dalej SEP, jest organizacją twórczą o charakterze naukowo-technicznym, stanowiącą dobrowolne zrzeszenie elektryków wszystkich specjalności oraz osób, których działalność zawodowa wiąże się z szeroko rozumianą elektryką, także osób prawnych zainteresowanych działalnością SEP.

     SEP nieprzerwanie od 1919 roku:

a) inicjuje i popiera polską twórczość naukową w dziedzinie elektryki w powiązaniu ze światowym postępem,

b) przyczynia się do rozwoju wszystkich dziedzin elektryki w Polsce,

c) dba o podnoszenie kwalifikacji elektryków, kultury technicznej i etyki zawodowej oraz upowszechnia wiedzę o elektryce w społeczeństwie,

d) integruje zawodowo i społecznie środowisko elektryków, udziela pomocy swoim członkom,

e) roztacza opiekę nad kształcącą się młodzieżą i młodą kadrą techniczną rozpoczynającą pracę zawodową, funduje stypendia naukowe,

f) organizuje międzynarodowe, krajowe i regionalne konferencje, sympozja i narady, poświęcone najbardziej aktualnym problemom elektryki, a także konkursy, wystawy i wycieczki techniczno-turystyczne,

g) współpracuje z zagranicznymi organizacjami inżynierskimi, uzyskując dla polskich specjalistów dostęp do informacji światowej elektryki, jest członkiem Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Inżynierów Elektryków EUREL,

h) opracowuje opinie dotyczące programów, aktów prawnych i innych dokumentów przygotowywanych przez władze administracyjne i inne organizacje,

i) prezentuje władzom, instytucjom i zainteresowanym organizacjom własne poglądy dotyczące zasadniczych problemów z dziedziny elektryki,

j) oddziaływuje na zakres i treść programów nauczania w obszarze elektryki,

k) organizuje szkolenie i dokształcanie eklektyków oraz przeprowadza egzaminy kwalifikacyjne,

l) uczestniczy w opracowywaniu norm i przepisów technicznych, ustanawia prenormy i komentarze normalizacyjne SEP,

m) prowadzi badania jakości szeregu urządzeń i artykułów elektrycznych,

n) udziela rekomendacji i prawa posługiwania się znakiem rekomendacji SEP firmom z obszaru elektryki produkującym wysokiej jakości wyroby lub wykonującym usługi na odpowiednim poziomie jakościowym,

o) wydaje czasopisma branżowe, wpływa na treści w nich publikowane, a także publikuje książki i inne materiały przeznaczone dla środowiska elektryków,

p) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie elektryki.

SEP ma oddziały we wszystkich miastach wojewódzkich i w kilku innych aglomeracjach miejskich.

www.sep.gliwice.pl

W dniu 9.11.2011 r. w sali konferencyjne NOT w Gliwicach odbyło się seminarium zorganizowane przez Sekcję Instalacji i Urządzeń Elektrycznych pt. „Sieci internetowe wraz z osprzętem“.

Koło SEP nr 23 przy Technikum nr 4 w Gliwicach w dniu 16.11.2011 r. zorganizowało wykład „Oświetlenie elektryczne“:

W dniu 17.11.2011 r. kol. Wacław Matła z Koła SEP przy Biprohucie podzielił się wrażeniami z wyprawy do Chin 15-osobowej grupy z okresu na przełomie wrzesień – październik 2010 r.

W dniu 23.11.2011 r. w sali NOT-u w Gliwicach odbyło się seminarium nt. „Współczesne instalacje elektryczne w szpitalach i służbie zdrowia“

Spotkanie Bytomskiego Koła SEP odbyło się 15.12.2011 r. w Piekarach Śląskich

W dniu 19.12.2011 r. odbyło się w Warszawie 7 Spotkanie Rady Prezesów, głównym punktem programu było zasięgnięcie opinii Rady w sprawie projektu budżetu centralnego na rok 2012.

Spotkanie z prezesami kół OGI SEP odbyło się 21.12.2011 r. w Gliwicach w ramach wysłuchano wykładu dotyczącego „jakości energii elektrycznej“:

W ramach integracji środowiska zorganizowano w dniach 13-15.1.2012 r.  tradycyjny noworoczny wyjazd techniczno-turystyczny do Wieliczki i Krakowa. Tradycyjna kolacja koleżeńska w piątek oraz spektakl w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w sobotę pozwoliły na znakomite poprawienie nastrojów po trudach całodniowych wypraw turystycznych i technicznych.

Bal Elektryka Sekcji Energetyki Oddziału SEP odbył się w dniu 27.1.2012 r. w sali NOT w Gliwicach. Goście bawili się przy muzyce zespołu „Kukuła Disco“.

W dniu 6.2.2012 r. odbyło się zebranie zarządu Oddziału. Zebrani uchwalili regulamin funduszu stypendialnego. Przyjęto Sprawozdanie zarządu za 2011 r.

W dniach 2-3.3.2012 r. odbyła się w Kaliszu 8 Rada Prezesów SEP. Zebrani w Hotelu Europa wysłuchali informacji Prezesa i Dziekana. Informację o działalności Tarnobrzeskiego Oddziału SEP przedstawił kol. J.Okładko. Prezes kol. Prof. J.Barglik zaapelował o wydelegowanie aktywistów do tworzonej Sekcji Zastosowania Pola Elektromagnetycznego w Medycynie.

Dnia 5.3.2012 r. odbyło się planowane posiedzenie Prezydium Oddziału SEP, na którym omawiano wyniki finansowe za rok 2011.

Dnia 6.3.2012 r. w Zespole Szkół Mechaniczno-Elektrycznych im.T.Kościuszki odbyło się zebranie założycielskie Rybnickiego Koła Terenowego. Do Koła przystąpiło 8 członków, prezesem został kol. Marek Holoma.

www.sep.bielsko.pl

Katedra Elektrotechniki i Automatyki Wydziału Budowy Maszyn i Informatyki ATH wraz z SEP Oddział Bielsko-Biała zorganizowały 20-25.2.2012 r. w Bielsku-Białej seminarium z miernictwa elektrycznego. Gośćmi byli naukowcy z pięciu stolic – Warszawy, Moskwy, Kijowa, Sofii i Taszkentu.

Dyskusje na temat Ogłoszenia numer 50

Kwalifikacja elektrotechniczna w Republice Czeskiej jest z definicji kombinacją kształcenia teoretycznego i praktyki. Poszczególne stopnie kwalifikacji definiuje tzw. ogłoszenie (vyhláška) o kwalifikacji fachowej w elektrotechnice numer 50 z 1978 r. Dziennika Ustaw. Ma ono swoich zwolenników i przeciwników. Ci pierwsi argumentują doświadczeniami z praktyki. Wielu egzaminowanych pracowników nie umie dziś odpowiedzieć na podstawowe pytania dotyczące bezpieczeństwa wynikające z ogłoszenia numer 50. Dlatego doświadczenie i praktyka przemawiają za zachowaniem aktualnie obowiązującego trzyletniego cyklu egzaminacyjnego – powiedział inż.Jiří Sajner, który jest członkiem grupy roboczej przygotowującej nowelizację tego ważnego przepisu elektrotechnicznego. Przeciwnicy z kolei argumentują doświadczeniami z zagranicy, przede wszystkim ze Słowacji. Wyniki głosowania wśród fachowców są jednoznaczne – większość uważa ogłoszenie nr. 50 z 1978 r. za przestarzałe. (źródło: „Elektrotechnický magazín“ 6-7/2012)

Informacje dotyczące nowych inicjatyw organizacji elektrotechnicznych w Republice Czeskiej

Redakcja „Biuletynu SEP“ otrzymała ciekawe stanowisko, dotyczące działalności organizacji elektrotechnicznych i apel o zjednoczenie elektryków w Republice Czeskiej. Zamieszczamy obszerne skróty tych dokumentów.

    Szanowni koledzy!

    Na dorocznym zebraniu członkowskim EŽS Brno omówiono, uzgodniono i uchwalono stanowisko dotyczące zwrócenia się do prasy codziennej w sprawie naszych postulatów i uwag dotyczących stanu prawnego i pracy elektryków. Wyczerpaliśmy bowiem wszystkie możliwości, wyników nie przyniosły ani rozmowy w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Obowiązujące prawo w Republice Czeskiej nie jest przez administrację państwową, tj. Urzędy Budowlane jednoznacznie interpretowane, projekty nie są oceniane i recenzowane przez fachowców, a dokumentacja jest opracowywana dopiero dodatkowo po wykonaniu prac po zwróceniu uwagi przez technika rewizyjnego urządzeń elektrycznych.

    W samodzielnym punkcie obrad uchwalono, aby doszło do nowych rozmów w sprawie przerejestrowania Unii Elektrotechników Republiki Czeskiej (UEČR – Unie elektrotechniků České republiky) na Izbę  Elektrotechników  Republiki Czeskiej (KEČR – Komora elektrotechniků České republiky), aby w ten sposób zapewnić jej odpowiednią pozycję na poziomie Instytutu Technicznego Republiki Czeskiej (TIČR – Technický institut České republiky). KEČR stowarzyszałby wszystkie związki elektrotechniczne, cechy, spółki i asocjacje i byłby reprezentowany we wszystkich województwach Republiki Czeskiej. Stał by się organizacją-następczynią ČSVTS – Česká vědecko-technická společnost, do której powinni wstąpić wszyscy przedsiębiorcy w branży elektro, jak też OSVČ – Osoby samostatně výdělečně činné w branży elektro.  (Milan Bureš)

    Szanowne Damy i Panowie, elektrycy wszystkich kwalifikacji i tytułów!

    Kierownictwo Morawsko-Śląskiego Związku Elektrotechnicznego (Moravskoslezský elektrotechnický svaz) w Ostrawie uważnie śledzi  działalność elektryków w naszym państwie. Na pierwszy rzut oka wygląda na to, że wszyscy są aktywni i chcą dla elektrotechniki zyskać jak najwięcej. Jednak po głębszej analizie stanu elektryki w Republice Czeskiej  z przerażeniem stwierdzamy, że wszyscy pięknie mówią, ale nic nie robią, za wyjątkiem szkoleń i egzaminów według ogłoszenia nr 50/1978 Dz.U. Tym się wszyscy chwalą i nazywają to pięknie „kształcenie całego życia“ (celoživotní vzdělávání), przy czym takie szkolenia i egzaminy powinny być domeną organów dozoru technicznego. Z działalności tej czerpie korzyści kilka organizacji i jednostek. Kierownikami tych grup są w większości panowie w podeszłym wieku, często między sobą zwaśnieni. Działalność ta w ostatnich dwudziestu latach nic nie przyniosła elektrotechnice, ani elektrykom. Kierownicze osoby poszczególnych grup nie stworzyły w parlamencie, rządzie i ministerstwach takiej pozycji, abyśmy byli respektowani. Wszyscy musimy sobie odpowiedzieć na następujące pytania: Kto rządzi elektrykami w tam państwie? Grupy finansowe i prawnicze, które wygrywają przetargi. Firmy budowlane. Inni, którzy mają pieniądze. Nie są to elektrycy.

    Jak wyglądają projekty elektro? Projekty są opracowywane tylko, aby uzyskać zezwolenie na budowę. Są na poziomie podstawowym, bez obliczeń zwarć, ubytków napięcia, minimalnych przekrojów, bilansu energetycznego, klasyfikacji środowiska itp. O jakości tych projektów decydują w urzędach budowlanych elektrotechniczni laicy. Interesuje ich wyłącznie okrągła pieczątka najlepiej koloru czerwonego. Według tych projektów są potem montowane urządzenia elektryczne a następnie przedkładane do rewizji wyjściowej i do kolaudacji w urzędzie budowlanym. Projekty aktualnego stanu instalacji elektrycznych większością nie istnieją. Zmiany w instalacjach nie są wykonywane i nie są akceptowane przez projektanta.

     Jakie są sprawozdania rewizyjne? Są pisane od „zielonego“ stołu. Honorarium, które przysługuje technikowi rewizyjnemu na podstawie konkursu, nie umożliwia skontrolowanie instalacji elektrycznej na miejscu (…). Ceny za przeprowadzenie rewizji okresowej są takie, że jeśli wykonamy analizę  czasową poszczególnych czynności, wychodzi nam przy  taryfie godzinowej technika rewizyjnego 350,- Kč w organizacji, która zwyciężyła w konkursie 3,75 Kč na jedną czynność trwającą 10 min. Do limitów czasowych nie są wliczane koszta przyrządów pomiarowych, transportu, diety, opracowanie sprawozdania itp. U najdroższej organizacji wychodzi to 58,- Kč na jedną czynność trwającą 10 min. przy tych samych warunkach. Jaką jakość mają te rewizje. Relacje cenowe o tym jednoznacznie wypowiadają. Rewizje okresowe nie odpowiadają rzeczywistości ani dokumentacji projektowej. Są w lepszym wypadku przepisywane, w gorszym kopiowane, bez kontroli instalacji elektrycznej na miejscu i to kilkakrotnie po sobie. (…). Musimy zadać sobie pytanie, czy takie sprawozdania są nam w ogóle potrzebne. (…)

    Jak taki stan rzeczy zmienić? Musi być powołana Niezależna Organizacja Elektro w Republice Czeskiej (NOE ČR – Nezávislá organizace elektro České republiky), która będzie jedynym reprezentantem elektryków wszystkich kwalifikacji i tytułów. NOE ČR musi być powołana na podstawie ustawy o stowarzyszaniu obywateli nr 83/1990 Dz.U. Jej kierownictwo musi być wybierane w określonych interwałach czasowych na czas maksymalnie dwóch kadencji wyborczych. Przewodniczącym lub członkiem kierownictwa może być osoba maksymalnie przez dwie następujące po sobie kadencje wyborcze. Musi być powołany sąd rozjemczy dla rozwiązywania ewentualnych sporów. Siedziba stowarzyszenia musi być w Pradze, najlepiej na terenie szkoły wyższej o kierunku technicznym. Powinny być powołane rady robocze (fachowe) i wybrany tzw. vrchní odborný rada na okres 5 lat. Dla zapewnienia finansowej działalności NOE ČR muszą być przeprowadzone radykalne zmiany i posunięcia w niektórych czynnościach elektryków. Prawdopodobnie wszystkim się to nie będzie podobać, ale zmiana to życie. Efektem będą korzyści dla wszystkich elektryków (…). Musi być opracowany statut NOE ČR dla zaakceptowania przez zgromadzenie ogólne (…).

    Koleżanki i koledzy. Koniecznością jest przemyśleć niniejszy apel i zająć stanowiska. Każdy dzień zwłoki zbliża nas do katastrofy i dlatego oczekujemy Waszej reakcji na ten apel. (prof. Ing. Pavel Santarius, CSc, Ing. Mečislav Hudeczek, Ph.D.).

„Polacy zasłużeni dla elektryki“

     Z inicjatywy polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Stosowanej wydano obszerną publikację encyklopedyczną p.t. „Polacy zasłużeni dla elektryki. Początki elektrotechnicznego szkolnictwa wyższego, pionierzy elektryki“. Chodzi o pracę zbiorową pod redakcją Jerzego Hickiewicza. W przedmowie Krzysztofa Kluszyńskiego, przewodniczącego Polskiego Towarzystwa Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej czytamy m.in. „Książka ukazuje się w najwłaściwszym momencie, bo zaledwie w kilka lat po tym, jak kresu dobiegł wiek dwudziesty, który okrzyknięto dumnie „wiekiem elektryczności“. Było to cudowne stulecie, u progu którego z powodzeniem dokonano transmisji linią 3-fazową energii elektrycznej na znaczną odległość, tworząc w ten sposób podwaliny elektroenergetyki, a równocześnie wynaleziono lampę elektronową, która dała asumpt do narodzin nowej gałęzi inżynierii – elektroniki (…). Pośród tych, którzy z pasją zgłębiali tajemnice energii elektrycznej i przyczynili się do jej wykorzystania oraz do rozpowszechnienia z przemyśle i życiu codziennym – nie zabrakło Polaków (…). Książka jest owocem wieloletniej, żmudnej i nacechowanej dociekliwością pracy wielu Autorów (…). Wyjątkowość tej książki polega na tym, że o wybitnych zmarłych profesorach – elektrykach piszą sami elektrycy, często w równym stopniu oddani nauce i cieszący się wielkim uznaniem w środowisku naukowym i technicznym.

     Celem książki jest uchronić przed zapomnieniem losy Polaków związanych z rozwojem elektryki i jednocześnie na ile jest to możliwe, oddanie atmosfery tamtych czasów, poczynając od XIX wieku, a kończąc około lat osiemdziesiątych, po drugiej wojnie światowej. Rozwój elektryki przypada na okres zaborów Polski, co stwarzało określone trudności w powstaniu polskiego szkolnictwa wyższego, w tym elektrotechnicznego. Książka, jak piszą autorzy, nie jest dokumentem historycznym, ale opisem działalności osób wyróżniających się w dziedzinie elektryki obejmującym ich działalność naukową, zawodową, społeczną. Życie wielu z nich splotło się z wydarzeniami I lub II wojny światowej. Autorami opisów poszczególnych sylwetek są najczęściej ich wychowankowie lub osoby ze środowiska, w którym działali.

     Publikację otwiera opis rozwoju elektrotechniki. O politechnice lwowskiej i warszawskiej są w książce samodzielne rozdziały: „Początki politechnicznego szkolnictwa wyższego, powstanie Oddziału Elektrotechnicznego Politechniki Lwowskiej“, „Powstanie i pierwsze dekady rozwoju Politechniki Warszawskiej oraz jej Wydziału Elektrycznego“.

     Przestawiono sylwetki następujących osób: Józef Herman Osiński (1738-1802) – pierwszy elektryk polski, pionier techniki odgromowej, pedagog, autor i tłumacz dzieł z zakresu fizyki, chemii i metalurgii, Wojciech Urbański (1820-1903) – polski badacz zjawisk elektrycznych, Julian Ochorowicz (1850-1917) – pierwszy Polak zajmujący się przesyłaniem obrazów na odległość, filozof, lekarz, psycholog, literat, wynalazca, Napoleon Nikodem Cybulski (1854-1919) – twórca encefalografii, doktor medycyny, fizjolog, profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego, Michał Doliwa Dobrowolski (1862-1919) – szlachcic, genialny polski elektrotechnik, twórca urządzeń pracujących w systemie trójfazowym, Roman Dzieślewski (1863-1924) – inżynier-mechanik, Ignacy Mościcki (1867-1946) – fizyk, autor opracowania nt. konstrukcji kondensatora, autor urządzeń elektrocieplnych, od 1925 r. rektor Politechniki Lwowskiej, od 1 VI 1926 r. prezydent Rzeczypospolitej, Aleksander Rothert (1870-1937), Marian Lutosławski (1871-1918), Roman Podolski (1873-1954), Konstanty Żórawski (1874-1956), Jan Studniarski (1876-1946), Gabriel Sokolnicki (1877-1957), Kazimierz Idaszewski (1978-1965), Kazimierz Drewnowski (1881-1952),

Jan Henryk Obrąpalski (1881-1958), Tadeusz Malarski (1883-1952), Wacław Gunther (1884-1953), Stanisław Fryze (1885-1964), Alfons Hoffmann (1885-1963), Włodzimierz Krukowski (1887-1941), Bolesław Konorski (1892-1986), Czesław Dąbrowski (1896-1983), Zygmunt Gogolewski (1896-1969), Lucjan Nehrebecki (1900-1990), Józef Węglarz (1900-1980), Henryk Kozkowski (1901-1973), Jerzy Ignacy Skowroński (1901-1986), Stanisław Bladowski (1902-1971), Eugeniusz Jezierski (1902-1990), Witold Iwaszkiwicz (1903-1982), Mieczysław Rotkiewicz (1903-1987), Kazimierz Kopecki (1904-1984), Roman Kurdziel (1904-1978), Jan Podoski (1904-1998), Edmund Romer (1904-1987), Jan Barzyński (1905-1974), Czesław Jaworski (1905-1981), Jarosław Stefan Kuryłowicz (1905-1990), Eugeniusz Matula (1905-1988), Paweł Jan Nowacki (1905-1979), Marian Suski (1905-1993), Bolesław Dubicki (1906-1990), Zygmunt Hasterman (1906-1986), Walenty Starczakow (1906-1999), Tadeusz Cholewicki (1907-1988), Andrzej Jellonek (1907-1998), Witold Kobyliński (1907-1974), Izaak Rosenzweig (1907-1941), Karol Przanowski (1908-1997), Jerzy Siwiński (1908-1990), Stanisław Szpor (1908-1981), Eugeniusz Horoszko (1909-1998), Bronisław Sochor (1909-1989), Konstanty Bielański (1910-1994), Stanisław Dzierzbicki (1910-1988), Zbigniew Marcin Siciński (1910-1991), Włodzimierz Hellman (1911-1987), Jan Kożuchowski (1911-1994), Jan Stefan Manitius (1911-1996), Stefan Seidel (1911-1977), Andrzej Karol Kordecki (1912-2001), Ludger Szklarski (1912-2003), Zenon Jagodziński (1913-1999), Edmund Piotrowski (1913-1992), Tadeusz Stępniewski (1913-1987), Jan Trojak (1913-1994), Władysław Kołek (1914-1992), Stanisław Kurzawa (1914-1974), Mieczysław Pluciński (1914-1987), Franciszek Szymik (1914-1979), Zbigniew Jasicki (1915-2001), Konstanty Wołkowiński (1915-1987), Andrzej Kamiński (1916-1995), Władysław Latek (1916-1991), Antoni Marian Plamitzer (1916-2001), Zbigniew Orzeszkowski (1917-2001), Władysław Pełczewski (1917-2006), Zdzisław Pomykalski (1917-2000), Jerzy Jaczewski (1918-2000), Zdzisław Kachlicki (1919-2008), Tadeusz Koter (1919-1995), Michał Jabłoński (1920-2008), Wojciech Maria Fuliński (1921-2001), Ryszard Hagel (1921-1979), Arkadiusz Puchała (1928-1974).

Nikola Tesla – patron ronda w Katowicach

     Uchwałą Rady Miasta Katowice z dnia 28 maja 2012 r. nadano placowi w dzielnicy Brynów u zbiegu ulic Załęskiej i Ligockiej, miano Rondo Nikoli Tesli. W Katowicach są już ulice zasłużonych elektryków, takich jak: Arkadiusz Puchała, Tadeusz Zarański oraz Jan Mikusiński.

     Nikola Tesla urodził się w 1856 r. chorwackim Zadarze, należącego wtedy do Monarchii Austro-Węgierskiej. Gimnazjum ukończył w Karlowacu, a studia wyższe w Grazu i Pradze. W Budapeszcie rozpoczął pracę w telekomunikacji. W 1882 r. zainteresował się budową silników elektrycznych i przesiedlił się do Paryża, podejmując pracę w firmie Edison Continental Company. W 1884 r. przeniósł się do Stanów Zjednoczonych, gdzie rozpoczął pracę zaproponowaną przez Thomasa A. Edisona w laboratorium elektrycznym w Orange (…). Edison był przeciwnikiem rozwijającego się prądu przemiennego i nie zapłaciwszy Tesli, wyrzucił go z pracy. Tesla podejmował się różnych prac. Będąc kopaczem rowów, udało mu się nawiązać kontakt z właścicielami Western Union Telegrapf Company, którzy pomogli mu założyć swoją firmę Tesla Electric Light Company. Po wygłoszeniu 16 maja 1888 r. przez Teslę referatu o koncepcji i przyszłości zastosowań pola wirującego, dalsza współpraca z Edisonem, tych dwóch wielkich indywidualności była niemożliwa.

     W 1888 r. Tesla otrzymał patent na opracowany silnik indukcyjny i w tym też roku firma Westinghouse rozpoczęła jego produkcję. Pierwsze silniki Tesli pracowały przy częstotliwości 125 oraz 133 Hz. Tą samą częstotliwością zasilano również sieć oświetleniową. Ze względu na duże straty energii, występujące w miedzi i żelazie silników, zaczęto obniżać częstotliwość do 25 lub 30 Hz. Powodowało to jednak zjawisko migotania oświetlenia elektrycznego. Ostatecznie przyjęto częstotliwość 60 Hz, jako optymalną dla pracy maszyn elektrycznych i oświetlenia. Dalsze badania dotyczyły urządzeń wysokiego napięcia i wielkiej częstotliwości. Po opublikowaniu przez Maxwella teorii pola elektromagnetycznego Tesla wpadł na pomysł konstrukcji cewki wysokonapięciowej emitującej bardzo silne fale elektromagnetyczne. W 1891 r. zbudował powietrzny transformator wielkiej częstotliwości nazwany później generatorem Tesli, przy pomocy którego pobudzał bezprzewodowo do świecenia lampy wyładowcze. Ogólny podziw wzbudzał pokaz łuku elektrycznego o długości ponad 40 m.

     Jednak pasmo sukcesów Tesli miało się ku końcowi. W 1990 r. opatentował urządzenie do transmisji bezprzewodowej fal radiowych. Jednak kilka dni wcześniej podobny patent zgłosił Marconi, który opierał się na wcześniejszych opracowaniach Tesli. Długie procesowanie się z Marconim o pierwszeństwo patentu nad radiem doprowadziło Teslę do bankructwa. Ostatecznie przygnębił go fakt przyznania nie jemu, a Marconiemu Nagrody Nobla za skonstruowanie radia. W 1943 r. (już po śmierci Tesli) Sąd Najwyższy USA przyznał Tesli prawa patentowe do radia. Marconi wyznał,  że wykorzystał prace Tesli w zbudowaniu swojego radia (…). Późniejsze jego projekty – urządzenia do wykrywania za pomocą fal krótkich łodzi podwodnych, projektowanie turbin itp. nie przekonywały inwestorów. W 1912 r. zgłoszono do Nagrody Nobla kandydatury Nicoli Tesli i Thomasa Edisona. Ze względu na utrzymujący się pomiędzy kandydatami konflikt, Nikola Tesla poprosił o wycofanie swojej kandydatury, by nie łączyć go z osobą Edisona.

     Tesla opracował ponad 200 patentów, z których najsławniejsze to: silnik elektryczny, prądnica prądu przemiennego, autotransformator, radio, elektrownia wodna, bateria słoneczna, transformator Tesli, dynamo rowerowe i świetlówka. Nikola Tesla żył samotnie i nie dbał o swe interesy. Pomimo, że miał wielu przyjaciół, zmarł bez pieniędzy, osamotniony 7 stycznia 1943 r. w Nowym Jorku. Dla upamiętnienia jego wynalazków nazwano jednostkę indukcji magnetycznej jego nazwiskiem. W Belgradzie uczczono jego pamięć i urządzono Muzeum Nikoli Tesli. (źródło: „Śląskie Wiadomości Elektryczne“ 3/2012)

Muzeum czeskiego Edisona w Plánicy

W miejscowości Plánice, która leży między Klatowami, Horaždowicami i Nepomukiem urodził się w 1847 r. František Křižík (zmarł w 1941 r.), znany czeski elektryk, wynalazca i przedsiębiorca. Chodzi o kraj pagórkowaty, odpowiedni dla turystyki rowerowej ze stawami, kamieniołomami i to jak czynnymi, tak już zamkniętymi. Muzeum Františka Křižíka znajduje się w domku, gdzie mieszkał w dzieciństwie, jego dom rodzinny znajduje się w sąsiedztwie. Założono go już w 1957 r. Budynek był zrekonstruowany z inicjatywy pracowników Národního technického muzea w Pradze, Výstaviště Praga i firmy ČEZ w latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku. Podczas rekonstrukcji natrafiono na piwnicę, ale nie było w niej nic historycznie ciekawego. W muzeum są dobrze opracowane tablice informacyjne oraz wideo. Niestety, atmosfera tego miejsca po przeprowadzonej rekonstrukcji bezpowrotnie minęła. Nie ma tu już większości eksponatów muzealnych, które prawdopodobnie nie były już w dobrym stanie technicznym. Pomimo to jednak świadczyły o ówczesnych czasach. Szkoda, że autorzy ekspozycji nie wzięli sobie przykładu z Elektrowni miasta królewskiego Pisek (chodzi o kolejne muzeum Františka Křižíka) lub skansenu w Rożnowie pod Radgoszczem, jak należy dysponować z eksponatami techniki, aby zachowano oryginalny genius loci. Na pochwałę zasługują wójt miasta Plánice i pracownica muzeum, którzy są gotowi oprowadzać turystów nawet poza godzinami otwarcia muzeum (w okresie od 1.6 do 30.9 od wtorku do niedzieli w godzinach 10:00-12:00 i 12:30-17:00). Jest nadzieja, że dzięki nim i innym zapaleńców muzeum będzie zachowane przynajmniej w aktualnej postaci – pisze inż. Pavel Mužík na łamach Elektrotechnického magazínu numer 6-7/2012.

Konkurs koncernu ABB

Międzynarodowy koncern ABB od prawie 20 lat prowadzący działalność w Polsce w sektorach elektroenergetyki, energoelektroniki oraz automatyki, od 2001 r. ogłasza corocznie konkursy na najlepsze prace doktorskie, magisterskie i inżynierskie. Celem konkursu jest promowanie i wspieranie absolwentów uczelni technicznych oraz młodych pracowników nauki pasjonujących się zaawansowanymi technologiami. Do tegorocznej, IX edycji konkursu przystąpili absolwenci z 24 polskich i 2 zagranicznych uczelni. Nagrody główne wręczono w Centrum Badawczym ABB w Krakowie podczas uroczystej gali. Laureatem nagrody głównej został dr inż. Szymon Pasko, adiunkt Katedry Energoelektroniki Napędu Elektrycznego i Robotyki Wydziału Elektrycznego Politechniki Śląskiej za rozprawę doktorską pt. „Analiza wpływu konstrukcji na właściwości filtrów zaburzeń przewodzonych przekształtników energoelektronicznych“. Promotorem rozprawy był dr hab. inż. Bogusław Grzesik z Politechniki Śląskiej. („Śląskie Wiadomości Elektryczne“ 3/2012)

Zmarła arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg

     W dniu 2.10. br. zmarła w swoim mieszkaniu w Nowym Zamku w Żywcu arcyksiężna Maria Krystyna Habsburg, honorowa obywatelka Żywca, córka arcyksięcia Karola Olbrachta i hrabiny Alicji Ancarcrona. Pochowana została 11.10. br. w rodzinnej krypcie żywieckiej konkatedry. Jeszcze niedawno, podczas spotkania noworocznego zorganizowanego przez Oddział Bielsko-Bialski SEP 20.1. br. w Zajeździe Dębina w Żywcu mieliśmy możliwość spotkać się z arcyksiężną, Maria Krystyna Habsburg była gościem honorowym spotkania, przekazując bielskim elektrykom okolicznościową paterę jako dowód uznania za zaangażowanie w sprawie lokalnej społeczności. (www.sep.bielsko.pl).

     Maria Krystyna Habsburg urodziła się 8 grudnia 1923 r. w Żywcu. Była córką Karola Olbrachta Habsburga i jego żony – Szwedki, Alicji z Ancarcrony. Ze względu na pochodzenie z morganatycznego związku nie posiadała prawa do dziedziczenia tronów Habsburgów, nie miała także prawa do zwyczajowych dla Habsburgów tytułów arcyksiążąt cesarskich i książąt królewskich. Na mocy rodzinnego postanowienia była arystokratką z tytułem księżnej von Altenberg. Księżniczka Maria Krystyna razem z najbliższą rodziną została zmuszona przez władze komunistyczne do wyjazdu z Polski po II wojnie światowej. Kilka lat mieszkała w Szwecji – w ojczyźnie matki, potem w Szwajcarii. W 1993 r. odzyskała polskie obywatelstwo (wcześniej była bezpaństwowcem) i wróciła na stałe do Polski. Zamieszkała w mieszkaniu w Pałacu Habsburgów, zwany Nowym Zamkiem w Żywcu, który powstał w wyniku przebudowy barokowych oficyn otaczających Stary Zamek przez Karol Stafana Habsburga. Na zamku wystawione są eksponaty przekazane do Muzeum w Żywcu w 2002 r. przez arcyksiężnę Marię Krystynę Habsburg. Są to m.in. portrety arcyksiężnej Marii Teresy z początku XX w., portret królowej hiszpańskiej Marii Krystyny Habsburg z 1908 r., porter arcyksięcia Karola Ludwika Habsburga (XIX w.), portrety rodzinne Habsburgów.

     W grudniu 2011 r. została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. (Tadeusz Toman)

Katowickie Dni Elektryki

W dniach 28-30 maja br. po raz siódmy Oddział Zagłębia Węglowego SEP zorganizował Katowickie Dni Elektryki, które odbyły się pod honorowym patronatem wojewody śląskiego Zygmunta Łukaszczyka, marszałka województwa śląskiego Adama Matusiewicza, prezydenta Katowic Piotra Uszoka i prezesa SEP Jerzego Barglika. Było to wielkie i długo oczekiwane święto elektryków, energetyków, elektroników, automatyków i informatyków. W poniedziałek 28 maja w sali koncertowej Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie zebrali się reprezentanci członków SEP wszystkich Kół Oddziału Zagłębia Węglowego SEP i zaproszeni goście, odbyła się uroczysta sesja Oddziału Zagłębia Węglowego SEP z okazji VII Katowickich Dni Elektryki. W ramach sesji odbył koncert w wykonaniu Marcina Wyrostka. We wtorek 29 maja odbył się festyn dla mieszkańców Katowic. W programie przewidziano koncert orkiestr dętych, koncert zespołów młodzieżowych, szereg konkursów dla dzieci i młodzieży, pokazy ratowania osób porażonych prądem elektrycznym i pokaz pojazdów o napędzie elektrycznym. W Domu Technika NOT w Katowicach zorganizowano „Dzień otwarty SEP“. W środę 30 maja w gmachu firmy KAMFOST s.a. w Katowicach przebiegała konferencja naukowo-techniczna „Bezpieczeństwo w elektryce“. („Śląskie Wiadomości Elektryczne“ 3/2012)

Międzynarodowe Targi w Brnie

Na terenie wystawowym w Brnie przebiegał w terminie od 10 do 14 września br. 54. rocznik Międzynarodowych Targów Maszynowych. Ten najważniejszy przegląd technologii przemysłowych w regionie środkowoeuropejskim cieszył się w bieżącym roku znacznym zainteresowaniem wystawców. W ramach targów odbywały się imprezy towarzyszące, między innymi 8. rocznik międzynarodowych targów obrabiarek i maszyn do obróbki metali IMT, 14. rocznik międzynarodowych targów odlewniczych FOND-EX, 21. rocznik międzynarodowych targów techniki spawalniczej WELDING, 4. rocznik międzynarodowych targów technologii do obróbki powierzchniowej PROFINTECH, 3. rocznik międzynarodowych targów plastów, gumy i kompozytów PLASTEX i 11. rocznik międzynarodowych targów środków ochrony osobistej, bezpieczeństwa pracy i środowiska pracy INTERPROTEC. W bieżącym roku wyjątkowo liczny był udział firm z Indii, państwa które należy do krajów o największym potencjale gospodarczym. Historycznie największy udział będą miały firmy z Rosji. Była też prezentacja badań naukowych prowadzonych przez wyższe uczelnie, których celem jest wykorzystać wyniki badań w zakładach przemysłowych. Więcej informacji można znaleźć na stronach www.bvv.cz/msv (Tadeusz Toman)

Statut Stowarzyszenia Elektrotechników Polskich

w Republice Czeskiej

§ 1 – ZAŁOŻENIA OGÓLNE

2. Nazwa stowarzyszenia: Sdružení polských elektrotechniků v České republice – Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej.

3. Skrót stowarzyszenia: SEP

4. Godło stowarzyszenia: prostokątny, zawiera znak bezpieczeństwa nr B.3.6 według ČSN ISO 3864, nad znakiem tekst: Sdružení polských elektrotechniků v ČR, pod znakiem tekst: Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w RC

5. Pieczątka stowarzyszenia: błyskawica ostrzegawcza ograniczona okręgiem z napisem: Sdružení polských elektrotechniků v ČR – Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w RC

6. Język obrad: polski

7. Siedziba stowarzyszenia: Czeski Cieszyn, Střelniční 28

8. Terytorialny zakres działania: Republika Czeska

9. Sdružení polských elektrotechniků v České republice – Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej staje się po dokonaniu jego rejestracji subiektem prawnym.

§ 2 – CELE STOWARZYSZENIA

2. Sdružení polských elektrotechniků v České republice – Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej (dalej SEP) jest dobrowolnym stowarzyszeniem osób fizycznych.

3. Celem SEP jest rozwijanie działalności we wszystkich dziedzinach elektrotechniki, zwłaszcza

- jednoczenie osób z wykształceniem elektrotechnicznym, które są zainteresowane o trwałe podnoszenie poziomu teoretycznego i praktycznego w dziedzinie elektrotechniki,

- stwarzanie warunków przekazywania informacji i doświadczeń technicznych, naukowych i ekonomicznych w formie konferencji, wykładów, szkoleń, poradnictwa, działalności wydawniczej i tłumaczeniowej oraz organizowania wystaw,

- umożliwienie zdobywania wiedzy i aktualnych informacji w dziedzinie elektrotechniki, przede wszystkim przez studium prasy technicznej,

- dbanie o podniesienie rangi branży elektrotechnicznej,

- współpraca z podobnymi organizacjami elektrotechnicznymi w Rzeczypospolitej Polskiej, Republice Czeskiej, ewentualnie i poza nimi,

- organizowanie życia towarzyskiego członków stowarzyszenia,

- ochrona interesów członków stowarzyszenia.

4. Członkiem zwyczajnym SEP może być osoba z stałym miejscem zamieszkania w RC, starsza 15 lat, która spełnia warunek wykształcenia elektrotechnicznego i jej zawód lub zainteresowania są związane z elektryką. Członkiem zwyczajnym mogą być zwłaszcza:

- inżynierzy, technicy, projektanci, pracownicy naukowi,

- elektromonterzy zatrudnieni w produkcji, elektromechanicy urządzeń elektrotechniki siłowej i radiowej,

- studenci wyższej uczelni o specjalności związanej z elektryką,

- studenci lub uczniowie ostatniego roku szkół średnich o specjalności związanej z elektryką,

- emeryci spełniający warunek wykształcenia elektrotechnicznego.

Członkiem zwyczajnym SEP może być wyjątkowo i inna osoba, nie spełniająca warunku wykształcenia elektrotechnicznego, o jej przyjęciu decyduje zebranie członkowskie.

5. Członkiem honorowym SEP może być osoba szczególnie zasłużona dla rozwoju elektryki lub SEP. Członkostwo honorowe udziela zebranie członkowskie.

§ 3 – STRUKTURA ORGANIZACYJNA

2. Struktura SEP: zebranie członkowskie, zarząd, komisja rewizyjna

3. Zarząd jest wybierany na zebraniu członkowskim. O liczbie członków zarządu decyduje zebranie członkowskie. Członkowie zarządu są wybierani zazwyczaj na okres 2 lat.

4. Przewodniczący, zastępca przewodniczącego, sekretarz, skarbnik i gospodarz są wybierani spośród członków zarządu. Przewodniczący lub zastępca przewodniczącego są uprawnieni występować w imieniu SEP.

5. Komisja rewizyjna jest wybierana na zebraniu członkowskim. O liczbie członków komisji rewizyjnej decyduje zebranie członkowskie. Członkowie komisji rewizyjnej są wybierani zazwyczaj na okres 2 lat.

6. Przewodniczący komisji rewizyjnej jest wybierany spośród członków komisji rewizyjnej.

7. W wyborach organów SEP decyduje zwykła większość obecnych członków.

8. Zebranie członkowskie zwołuje zarząd co najmniej 1 x rocznie.

9. Zebranie zarządu zwołuje przewodniczący zarządu co najmniej 5 x rocznie.

10. Zebranie komisji rewizyjnej zwołuje przewodniczący komisji rewizyjnej co najmniej 3 x rocznie. Komisja rewizyjna przeprowadzi co najmniej 1 x w roku kontrolę gospodarowania.

11. Członkowie SEP uczestniczą w działalności stowarzyszenia, mogą wybierać i być wybierani, są zobowiązani dotrzymywać statut stowarzyszenia.

12. Dochodami stowarzyszenia są przede wszystkim opłaty członkowskie, dary członków, dary sponzorskie i dotacje.

13. Członkostwo w SEP zanika: zgonem członka, wystąpieniem członka, wykluczeniem członka. Członek może wystąpić na podstawie złożenia pisemnego oświadczenia. O wykluczeniu członka decyduje zebranie członkowskie.

14. SEP może zakładać organizacje miejscowe lub terenowe.

§ 4 – USTALENIA KOŃCOWE

1. Zmiany statutu SEP uchwala zebranie członkowskie.

2. SEP może być rozwiązane uchwałą zebrania członkowskiego, jeżeli za rozwiązaniem stowarzyszenia głosuje 2/3 obecnych członków.

 „BIULETYN SEP“ – wydawca: Sdružení polských elektrotechniků v České republice / Stowarzyszenie Elektrotechników Polskich w Republice Czeskiej (SEP), adres redakcji i wydawnictwa: 737 01 Český Těšín / Czeski Cieszyn, ul. Střelniční / Strzelnicza 28, http://www.coexistentia.cz/SEP/strona4.htm redaktor: inż.Tadeusz Toman, 737 01 Třinec-Konská / Trzyniec-Końska 49, e-mail: sepelektro@seznam.cz, wydano techniką kserograficzną, nakład: 40 egzemplarzy, kolportaż: członkowie SEP, kosztuje 20 Kč, członkowie SEP gratis, znak rejestracyjny: Ka47