Rozporządzenie Rządu nr 190 z dnia 22 czerwca 2022 r.

o wydzielonych technicznych urządzeniach elektrycznych

i warunkach zapewnienia ich bezpieczeństwa

Rząd nakazuje według § 23 litery od a) do c) oraz od f) do h) Ustawy nr 250/2021 Dz.U., o bezpieczeństwie pracy w związku z ruchem wydzielonych urządzeń technicznych i o zmianie związanych z nim ustaw (dalej zwanej „ustawą“):

§ 1

Przedmiot opracowania

Rozporządzenie wdraża odpowiednie przepisy Unii Europejskiej (dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej 2009/104/WE z dnia 16 września 2009 r. o minimalnych wymaganiach ze względu na bezpieczeństwo i ochronę zdrowia przy użyciu urządzeń roboczych przez pracowników przy pracy – druga samodzielna dyrektywa zgodnie z akapitem 16 ust. 1 dyrektywy 89/391/EWG) i określa

a) wykaz wydzielonych technicznych urządzeń elektrycznych (dalej zwanych jako „wydzielone urządzenia elektryczne“), które przedstawiają podwyższony stopień zagrożenia życia, zdrowia i bezpieczeństwa osób fizycznych, i ich zaszeregowanie do klas,

b) wymagania ze względu na bezpieczeństwo ruchu, umieszczenie, montaż, naprawy, ruch, przeglądy, rewizje, badania i dokumentację eksploatacyjną wydzielonych urządzeń elektrycznych, oraz

c) wymagania stawiane ze względu na kompetencje fachowe osób prawnych i osób fizycznych kierujących przedsiębiorstwem, które przeprowadzają montaż, naprawy, rewizje i badania wydzielonych urządzeń elektrycznych, i na kompetencje fachowe ich pracowników i innych osób fizycznych, które wykonują czynności na wydzielonych urządzeniach elektrycznych.

§ 2

Wyszczególnienie pojęć

Dla celów rozporządzenia rozumie się:

a) urządzenie elektryczne – urządzenie siłowe, telekomunikacyjne, sterujące i specjalne, które podczas swej działalności lub działania wykorzystuje efekty zjawisk elektrycznych lub elektromagnetycznych i system ochrony przed uderzeniem pioruna, przepięciem i elektrycznością statyczną,

b) pracę na wydzielonym urządzeniu elektrycznym – montaż, demontaż, naprawę, przegląd, kontrolę, konserwację, badania, pomiary i rewizje wydzielonego urządzenia elektrycznego oraz wszystkie czynności dla zabezpieczenia i odbezpieczenia stanowiska pracy,

c) przegląd – działalność zmierzającą do sprawdzenia, czy wydzielone urządzenie elektryczne odpowiada warunkom ruchu, czy wydzielone urządzenie elektryczne jest odpowiednio zainstalowane i użytkowane oraz czy przestrzegane są warunki przekazane przez jego producenta, dostawcę, osobę upoważnioną przez producenta lub przez dostawcę, ewentualnie dystrybutora (dalej zwanych „producentem“), jak również – warunki przekazane przez producentów poszczególnych części wydzielonego urządzenia elektrycznego dotyczące ich montażu i ruchu; częścią składową przeglądu jest również kontrola wzrokowa wydzielonego urządzenia elektrycznego tak, aby było wykluczone uszkodzenie urządzenia, zagrażające jego bezpieczeństwu pracy i ruchu,

d) regulamin przeglądów, konserwacji i rewizji – część składową dokumentacji eksploatacyjnej, za pomocą której osoba prawna i osoba fizyczna, prowadząca przedsiębiorstwo i korzystająca z wydzielonych urządzeń elektrycznych, wyznacza warunki, terminy, kolejność, reguły i zapisy o sprawdzaniu bezpieczeństwa, konserwacji, przeglądach, naprawach i rekonstrukcjach tych urządzeń elektrycznych, razem z konserwacją prewencyjną,

e) badanie – jako zbiór czynności w zakresie badań i pomiarów według części B załącznika nr 1 rozporządzenia, wraz ze zbiorem innych czynności technicznych, określonych przez dokumentację towarzyszącą w celu sprawdzenia, czy zapewnione jest bezpieczeństwo pracy i ruchu wydzielonego urządzenia elektrycznego, w tym bezpieczeństwo dalszych urządzeń technicznych bez względu na ich rodzaj i cel do spełnienia,

f) sprawozdanie z rewizji – dokument zawierający wynik rewizji wykonanej według załącznika nr 2 rozporządzenia, opracowany przez technika rewizyjnego wydzielonych urządzeń elektrycznych (dalej zwanego jako „technik rewizyjny“) z wykorzystaniem informacji niezbędnych dla przeprowadzenia (wykonania) rewizji; sprawozdanie z rewizji poświadcza stan wydzielonego urządzenia elektrycznego w czasie wykonywania rewizji i spełnienie warunków, stawianych ze względu na zapewnienie bezpieczeństwa ruchu tego urządzenia, ze względu na jego dokumentację eksploatacyjną i zgodność z przepisami prawnymi oraz z innymi przepisami, mającymi na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy (dozwolona jest forma pisemna i elektroniczna sprawozdania),

g) włączenie do ruchu wydzielonego urządzenia elektrycznego – czynność, która po wykonaniu niezbędnych rewizji na wydzielonym urządzeniu elektrycznym lub kontroli sprawdzającej jego stan i po ocenie osiągniętych wyników, pozwala uznać wydzielone urządzenie elektryczne za zdolne do użytkowania i bezpiecznego jego ruchu,

h) praca według wskazówek – wykonanie pracy, dla której są określone niezbędne wskazówki dla bezpiecznego i prawidłowego jej wykonania; wskazówki do pracy na wydzielonym urządzeniu elektrycznym może wydawać tylko osoba kompetentna,

i) praca z doglądem – praca którą wykonuje się według bardziej szczegółowych wskazówek, mających na celu zapewnienie bezpiecznego i prawidłowego wykonania pracy; przed rozpoczęciem pracy z doglądem osoba fizyczna wykonująca dogląd musi mieć przekonanie, że są przedsięwzięte środki bezpieczeństwa i podczas tej pracy kontrolować będzie według potrzeb dotrzymywanie przepisów prawnych i innych przepisów, mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia (dogląd może wykonywać tylko osoba kompetentna),

j) praca pod nadzorem – praca wykonywana tylko przez osobę kompetentną przy stałej obecności osoby z uprawnieniami dozoru,

k) sumaryczne sprawozdanie z rewizji – wyjściowy dokument opracowany przez technika rewizyjnego urządzeń elektrycznych z wykorzystaniem poszczególnych wyjściowych sprawozdań z przeprowadzonych rewizji wydzielonego urządzenia elektrycznego, z którego wynika jego stan w czasie przeprowadzenia rewizji i spełnienie warunków bezpieczeństwa pracy i ruchu tego urządzenia oraz prawidłowość jego dokumentacji eksploatacyjnej; dopuszczalna jest forma papierowa lub elektroniczna.

§ 3

Wydzielone urządzenia elektryczne

(1) Wydzielonymi urządzeniami elektrycznymi są urządzenia, które przedstawiają podwyższone ryzyko zagrożenia życia, zdrowia i bezpieczeństwa osób fizycznych, i to

a) urządzenia elektryczne do produkcji, przetwarzania, przesyłu, rozprowadzania, dystrybucji i poboru energii elektrycznej oraz instalacje elektryczne budynków i technologii,

b) urządzenia przeznaczone do ochrony przed skutkami wyładowań atmosferycznych i elektryczności statycznej.

(2) Wydzielonymi urządzeniami elektrycznymi nie są:

a) ręczne narzędzia elektromagnetyczne, przyrządy elektroniczne i odbiorniki elektryczne do napięcia 400 V włącznie, o ile nie są przeznaczone do przyłączenia do sieci elektrycznej,

b) sznury przedłużające i przewody odłączane,

c) elektryczne przyrządy zdrowotne,

d) urządzenia elektryczne maszyn, które są uważane za produkt według innego przepisu prawnego,

e) urządzenia elektryczne i instalacje związane z prądem i napięciem, które nie przedstawiają podwyższonego ryzyka zagrożenia życia, zdrowia i bezpieczeństwa osób fizycznych, o ile nie są przeznaczone do użytkowania w środowisku z niebezpieczeństwem wybuchu gazów, par lub w środowisku zapylonym.

§ 4

Przydzielenie wydzielonych urządzeń elektrycznych do klas

(1) Wydzielonym urządzeniem I klasy jest:

a) urządzenie elektryczne

1. w wewnętrznych i zewnętrznych przestrzeniach z ekstremalnie wysokimi temperaturami środowiska (ponad + 55 ^OC),

2. w przestrzeniach z występowaniem tryskającej i intensywnie tryskającej wody
i z możliwością jego zanurzenia,

3. w przestrzeniach ze stałym występowaniem substancji korozyjnych i zanieczyszczających,

4. w przestrzeniach z niebezpieczeństwem wystąpienia pożaru cieczy łatwopalnych, niebezpieczeństwo działania zewnętrznych wpływów musi wynikać z dokumentacji projektowej lub eksploatacyjnej;

b) elektryczne urządzenie przeznaczone do użytkowania w środowisku z niebezpieczeństwem wybuchu gazów, par lub w środowisku zapylonym,

c) urządzenia elektryczne w budynku, który według charakterystyki dotyczącej ochrony przeciwpożarowej i bezpieczeństwa pracy umożliwia obecność w nim więcej niż
200 osób,

d) instalacje elektryczne w pomieszczeniach służby zdrowia, za wyjątkiem pomieszczeń służby zdrowia, dla których nie zakłada się wykorzystania żadnych urządzeń przyłączanych i w których krótkie spięcie źródła lub inna awaria nie może spowodować zagrożenia życia, zdrowia osób, majątku lub środowiska naturalnego,

e) urządzenia elektryczne przeznaczone do ochrony przed skutkami atmosferycznej i statycznej elektryczności, o ile chroni urządzenia wymienione pod literami od a) do d).

(2) Wydzielonymi urządzeniami II klasy są:

a) reszta wydzielonych urządzeń elektrycznych według § 3, akapit 1, litera a), nie wymieniona w § 3, akapicie 2 i w § 4, akapicie 1, pod literami od a) do d),

b) urządzenia przeznaczone do ochrony przed skutkami elektryczności atmosferycznej i statycznej, nie wymienione w akapicie 1, pod literą e).

§ 5

Fachowe kompetencje osób prawnych i osób fizycznych prowadzących

przedsiębiorstwo

Fachowo kompetentną osobą z punktu widzenia montażu, naprawy, rewizji i badań wydzielonych urządzeń elektrycznych jest osoba prawna lub osoba fizyczna, prowadząca przedsiębiorstwo, z uprawnieniem wydanym według ustawy, i to w zakresie określonym w załączniku nr 3 rozporządzenia.

§ 6

Warunki bezpieczeństwa wydzielonego urządzenia elektrycznego

podczas jego wprowadzania do ruchu

(1) Montaż wydzielonego urządzenia elektrycznego przeprowadza się według dokumentacji projektowej, raportu technicznego lub instrukcji producenta tego urządzenia.

(2) Podczas wprowadzania do ruchu wydzielonego urządzenia elektrycznego muszą być zapewnione następujące warunki:

a) wydzielone urządzenie elektryczne wprowadzane do ruchu w częściach musi mieć ww. części trwale odłączone i zabezpieczone przeciw niepożądanemu załączeniu lub
w inny sposób zabezpieczone tak, aby w stanie pod napięciem nie doszło do zagrożenia bezpieczeństwa pracy i ruchu,

b) wydzielone urządzenie elektryczne przed dokończeniem montażu lub naprawy musi być wprowadzane pod napięcie tylko z wykonanym badaniem i po sprawdzeniu jego poprawnego działania, przy czym podejmuje się takie środki, aby nie było zagrożone bezpieczeństwo jego pracy i ruchu,

c) wydzielone urządzenie elektryczne po zakończeniu montażu, naprawy lub przemieszczenia na nowe stanowisko pracy, kiedy to urządzenie w wyniku montażu, naprawy lub przemieszczenia może wykazywać zmiany swoich właściwości elektrycznych lub funkcyjnych, przed ponownym wprowadzeniem do ruchu musi być zawsze poddane rewizji po ukończeniu jego montażu, po naprawie i przemieszczeniu na nowe stanowisko pracy według potrzeb tak, aby były zawsze sprawdzone warunki bezpiecznej jego pracy,

d) na wydzielonym urządzeniu elektrycznym musi być wykonana jego rewizja wyjściowa według części B punktu 1 załącznika nr 2 rozporządzenia.

(3) Po ukończeniu montażu wydzielonego urządzenia elektrycznego wykonawca musi otrzymać wraz z wydzielonym urządzeniem elektrycznym:

a) dokumentację towarzyszącą wydzielonemu urządzeniu elektrycznemu, odpowiadającą jego rzeczywistemu stanowi, umożliwiającą ruch, konserwację i rewizję tego urządzenia, jak również wymianę poszczególnych części wydzielonego urządzenia elektrycznego; częścią składową dokumentacji towarzyszącej jest ocena środowiska zewnętrznego, w którym to urządzenie będzie pracować,

b) sprawozdanie z rewizji wyjściowej wydzielonego urządzenia elektrycznego, o ile nie jest uzgodniony inny sposób przekazania wyników rewizji.

(4) Rewizja na wydzielonym urządzeniu elektrycznym musi być wykonana również, jeśli chodzi o zmianę:

a) parametrów ochrony przeciw przeciążeniu i krótkiemu spięciu,

b) ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym,

c) we właściwościach ochrony przed efektami atmosferycznej i statycznej elektryczności.

(5) Użytkownik wydzielonego urządzenia elektrycznego ma obowiązek wprowadzenia do dokumentacji towarzyszącej lub dokumentacji eksploatacyjnej wszelkich dokonanych zmian w ww. dokumentacji.

(6) Wydzielone urządzenie elektryczne I klasy według § 4, akapit 1 można wprowadzić do ruchu tylko na podstawie oświadczenia wydanego przez autoryzowaną organizację według § 6, akapit 1, litera b) ustawy, którą wykonawca przechowa przez cały okres ruchu wydzielonego urządzenia elektrycznego.

§ 7

Warunki bezpieczeństwa używania wydzielonych urządzeń elektrycznych

(1) Wydzielone urządzenie elektryczne można używać, jeśli jego stan był sprawdzony według przepisów prawnych i innych przepisów mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy przez wykonanie przeglądu, badania, kontroli i rewizji, które były wykonane w terminach określonych przez regulamin przeglądów, konserwacji i rewizji według akapitu 5, który musí być w tym celu opracowany.

(2) Regulamin przeglądów, badań i rewizji może być częścią składową regulaminu konserwacji, o ile był dla wydzielonego urządzenia elektrycznego wydany. Urządzenie elektryczne, które w dokumentacji towarzyszącej ma wyznaczony termin wykonania rewizji okresowej krótszy, niż jest ustanowiony przez regulamin przeglądów, badań i rewizji według przepisów prawnych i innych przepisów do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy, postępuje się według terminu określonego w dokumentacji towarzyszącej.

(3) Podczas rewizji wydzielonego urządzenia elektrycznego wykonuje się przegląd i badanie według załącznika nr 1 rozporządzenia, jeżeli producent nie wyznaczy odmienne lub inne warunki. Jeżeli któryś z punktów przeglądu lub badania, określony w załączniku według zdania pierwszego nie jest na rewidowanym wydzielonym urządzeniu elektrycznym technicznie wykonalny lub nie jest z punktu widzenia sprawdzenia bezpieczeństwa uzasadniony, przeprowadzenie przeglądu lub badania w zakresie takiego punktu nie jest wymagane.

(4) Po wykonanej rewizji wydzielonego urządzenia elektrycznego technik rewizyjny opracuje sprawozdanie z rewizji według § 10 rozporządzenia.

(5) W regulaminie przeglądów, konserwacji i rewizji dla użytkowania wydzielonego urządzenia elektrycznego określa się:

a) poszczególne czynności przeglądów, badań i konserwacji, włącznie z konserwacją prewencyjną, z uwzględnieniem warunków producenta dla poszczególnych wydzielonych urządzeń elektrycznych, które zawiera ich dokumentacja towarzysząca, przepisy prawne i inne przepisy mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy oraz regulaminy przeglądów, konserwacji i rewizji wydzielonych urządzeń elektrycznych,

b) regularne terminy wykonywania czynności według litery a),

c) sposób ewidencji wyników przeglądów, badań, konserwacji i ewidencji stwierdzonych wad oraz usuniętych wad podczas użytkowania i konserwacji wydzielonego urządzenia elektrycznego,

d) terminy rewizji według załącznika nr 4 do rozporządzenia.

(6) Prace na wydzielonym urządzeniu elektrycznym może wykonywać tylko kompetentna fachowo osoba, która jest według ustawy wyposażona w niezbędne środki roboczej ochrony indywidualnej i była zaznajomiona z ich stosowaniem; o tym fakcie sporządza się odpowiedni zapis, który podpisuje kompetentna fachowo osoba wraz z osobą, która zaznajomienie przeprowadziła.

(7) Tymczasowe wydzielone urządzenie elektryczne lub jego część, która jest niezbędna w jego pracy należy wyłączyć w czasie, kiedy nie jest używane, o ile jego wyłączenie nie zagraża bezpieczeństwu pracy lub ruchu; o konieczności pozostawienia go w ruchu zdecyduje osoba odpowiedzialna za to urządzenie.

(8) Wydzielone urządzenie elektryczne, w którym stwierdzi się stan bezpośrednio zagrażający bezpieczeństwu pracy lub ruchu tego urządzenia, koniecznie należy niezwłoczne odłączyć od zasilania i zabezpieczyć przed niepożądanym przyłączeniem zasilania; jeżeli nie jest to możliwe, należy wykonać jego naprawę bez zbędnej zwłoki.

§ 8

Warunki bezpieczeństwa podczas działalności prowadzonej na wydzielonych urządzeniach elektrycznych

Przez minimalne warunki bezpieczeństwa podczas działalności prowadzonej na wydzielonych urządzeniach elektrycznych rozumie się:

a) używanie wydzielonego urządzenia elektrycznego tylko wtedy, kiedy działalność na tym urządzeniu jest powierzana tylko osobom fizycznym kompetentnym fachowo według przepisów prawnych i innych przepisów dla zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy, jeżeli producent nie określił innych warunków uprawnienia fachowego ze względu na ryzyko działalności na tym urządzeniu,

b) ocenę ryzyka niebezpieczeństwa elektrycznego przed rozpoczęciem pracy na wydzielonym urządzeniu elektrycznym lub przy jego obsłudze, według którego musi być określone, w jaki sposób praca lub obsługa będzie wykonywana i jakie środki bezpieczeństwa przy tych działaniach będą zapewnione,

c) szkolenie każdej osoby fizycznej wykonującej działania na wydzielonym urządzeniu elektrycznym, z tym urządzeniem lub w jego pobliżu w zakresie przepisów prawnych i innych przepisów, mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy, oraz w zakresie lokalnych eksploatacyjnych przepisów bezpieczeństwa, dotyczących prowadzonej działalności,

d) wyznaczenie osoby fizycznej, odpowiedzialnej za urządzenie elektryczne, do której obowiązków należy zapewnienie bezpieczeństwa ruchu wydzielonego urządzenia elektrycznego, na podstawie pisemnego powierzenia wydanego w formie pisemnej lub elektronicznej przez osobę prawną lub osobę fizyczną prowadzącą przedsiębiorstwo, która wydzielone urządzenie elektryczne używa,

e) wyznaczenie kierownika prac dla każdej pracy na wydzielonym urządzeniu elektrycznym, którego obowiązkiem jest należyte zapewnienie warunków wykonywania danej pracy; przed rozpoczęciem danej pracy należy przeprowadzić analizę jej złożoności, aby praca ta była możliwa do wykonania przez wybraną osobę z odpowiednimi kompetencjami fachowymi; kierownikiem prac na wydzielonym urządzeniu elektrycznym może być tylko osoba kompetentna.

§ 9

Technik rewizyjny

Technik rewizyjny do przeprowadzania rewizji urządzeń elektrycznych jest osobą fizyczną, która posiada zaświadczenia o kompetencji fachowej, według § 11 akapit 3 ustawy w zakresie określonym w załączniku nr 5 do rozporządzenia.

§ 10

Sprawozdanie z rewizji wydzielonego urządzenia elektrycznego

(1) Sprawozdanie z rewizji wydzielonego urządzenia elektrycznego zawiera:

a) nazwę i siedzibę osoby prawnej lub imię, ewentualnie imiona, i nazwisko i adres osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo, która rewidowane wydzielone urządzenie elektryczne używa lub będzie używać,

b) identyfikację wydzielonego urządzenia elektrycznego, które jest rewidowane, razem z miejscem jego zainstalowania,

c) wyznaczenie zakresu rewizji,

d) imię, ewentualnie imiona, i nazwisko, podpis i numer ewidencyjny oświadczenia technika rewizyjnego, który rewizję wykonał; w wypadku przekazania rewizji w formie elektronicznej musi być dokument elektroniczny podpisany uznawanym podpisem elektronicznym (Ustawa nr 297/2016 Dz.U., o usługach tworzących zaufanie do transakcji elektronicznych, w brzmieniu późniejszych przepisów),

e) określenie, czy chodzi o rewizję wyjściową, okresową lub nadzwyczajną, a w wypadku rewizji nadzwyczajnej określenie powodów jej przeprowadzenia,

f) data rozpoczęcia rewizji, zakończenia rewizji, opracowania sprawozdania z rewizji i przekazania sprawozdania z rewizji,

g) spis wykorzystanych przyrządów pomiarowych,

h) spis podkładów wykorzystanych do wykonania rewizji wraz z ich oceną we wzajemnych powiązaniach,

i) spis przeprowadzonych czynności, na przykład przeglądu, badania, pomiaru lub oceny,

j) zmierzone wartości,

k) przegląd stwierdzonych wad z wyznaczeniem naruszonego punktu przepisów prawnych lub innych przepisów niezbędnych do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy,

l) ocena słowna, czy wydzielone urządzenie elektryczne jest z punktu widzenia bezpieczeństwa zdolne do ruchu, czy jego ochrona przed uderzeniem pioruna i przepięciem jest wykonana według przepisów prawnych i innych przepisów mających na celu zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy w czasie jej wykonywania i czy jego części są zdolne pełnić wymagane funkcje; w przypadku kiedy wydzielone urządzenie elektryczne nie jest z punktu widzenia bezpieczeństwa zdolne do ruchu, na końcu się to uzasadnia,

m) ocena ewentualnych zapisów o wynikach wykonanych przeglądów i badań oraz o usuwaniu wad stwierdzonych przy poprzedniej rewizji, podczas ruchu i konserwacji wydzielonego urządzenia elektrycznego,

n) rekomendacja terminu przeprowadzenia następnej rewizji,

o) potwierdzenie o odbiorze lub o przekazaniu sprawozdania z rewizji.

(2) Jeżeli rewizja wyjściowa na wydzielonym urządzeniu elektrycznym będzie ze względu na zakres rewizji wykonywana w częściach i jeżeli dla tych części będą wystawiane poszczególne sprawozdania z rewizji wyjściowej, przed przekazaniem i wprowadzeniem w ruch całego wydzielonego urządzenia elektrycznego musi być opracowane jedno zbiorcze sprawozdanie z rewizji wyjściowej. Do tego opracowania można wykorzystać poszczególne sprawozdania z rewizji częściowych.

§ 11

Skuteczność

Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 lipca 2022 r.

Rozporządzenie rządu podpisali premier Fiala, wicepremier i minister pracy i spraw socjalnych Jurečka.

Załącznik nr 1

Warunki stawiane przeglądowi i badaniu podczas rewizji wyjściowej, okresowej

i nadzwyczajnej wydzielonego urządzenia elektrycznego

Część A

Przegląd

Przegląd poprzedza badanie. Przeglądem kontroluje się przede wszystkim:

a) sposób ewentualnie stan ochrony przed porażeniem prądem elektrycznym wraz z pomiarem odległości, kiedy przede wszystkim chodzi o ochronę za pomocą przegród lub osłon, przeszkód lub poprzez położenie,

b) wykorzystanie przegród przeciwpożarowych lub innych środków bezpieczeństwa przed rozprzestrzenianiem się ognia i ochrona przed skutkami cieplnymi,

c) dobór przewodów z punktu widzenia obciążenia prądowego i spadku napięcia,

d) wybór, nastawienie i stan wskaźników urządzeń ochronnych i kontrolnych,

e) wykorzystanie odpowiednich stosownie umieszczonych i dostatecznie oddzielających elementów łączących,

f) wybór urządzeń elektrycznych i środków ochronnych ze względu na środowisko zewnętrzne, poprawność sklasyfikowania i oznaczenia przestrzeni z punktu widzenia środowiska zewnętrznego,

g) oznaczenie przewodów głównych i ochronnych,

h) wyposażenie w schematy, napisy ostrzegawcze i inne podobne informacje wymagane przez przepisy prawne lub normy techniczne,

i) oznaczenie obwodów, bezpieczników, łączników, zacisków,

j) odpowiedni sposób połączenia przewodów,

k) dostępność z punktu widzenia ruchu i konserwacji.

Część B

Badania i pomiary

I. Warunki ogólne

Badania i pomiary rewidowanego wydzielonego urządzenia elektrycznego wykonuje się w następującej kolejności:

a) ciągłość przewodów ochronnych i przewodów przeznaczonych do połączeń w celu sprowadzenia na taki sam potencjał,

b) stan izolacji urządzenia elektrycznego,

c) ochrona za pomocą rozdzielenia obwodów i rozdzielenia z wykorzystaniem bezpiecznego niskiego napięcia z oznaczeniem (SELV) lub (PELV),

d) stan izolacji podłóg i ścian,

e) automatyczne odłączenie od źródła,

f) badanie połączenia przyrządów,

g) badanie wytrzymałości elektrycznej,

h) próba funkcjonowania,

i) efekty cieplne,

j) spadek napięcia,

k) badanie biegunowości,

l) kolejność faz.

II. Inne warunki

Bada się przede wszystkim:

a) strażnik stanu izolacji, wyłączniki różnicowoprądowe i inne przyrządy ochronne, za pomocą aktywacji próbnego elementu sterującego, o ile są takie na wyposażeniu, lub w sposób określony przez innego producenta albo w sposób określony w przepisach technicznych, dokumentach technicznych i normach technicznych,

b) sprawność urządzeń zabezpieczających, na przykład urządzenia do awaryjnego wyłączania, środki blokujące i strażniki ciśnienia,

c) zdolność funkcyjną urządzenia alarmowego i wskaźników stanu, na przykład w przypadku urządzenia do sygnalizacji stanu łącznika podczas jego zdalnego sterowania i świetlnego urządzenia alarmowego,

d) elektryczną wytrzymałość izolacji, którą bada się poprzez przyłożenie odpowiedniego napięcia w przypadku, kiedy używane przedmioty elektryczne nie mają udokumentowanego przez producenta zapewnienia wymaganej wytrzymałości izolacji,

e) funkcyjność ochron przepięciowych.

Załącznik nr 2

Podkłady do wykonania rewizji wydzielonych urządzeń elektrycznych i zakres rewizji

Część A

Podkłady do wykonania rewizji wydzielonych urządzeń elektrycznych zawierają przede wszystkim:

I. Dla rewizji wyjściowej

a) dokumentację towarzyszącą, projektową lub rysunki rzeczywistego stanu wykonania wydzielonego urządzenia elektrycznego,

b) protokoły dotyczące określenia środowiska zewnętrznego, o ile nie są częścią składową dokumentacji towarzyszącej,

c) rewizje wyjściowe tych części wydzielonego urządzenia elektrycznego obiektu, zakresu eksploatacji (częściowego zakresu eksploatacji), które są dla niego jako dla całości przygotowane stopniowo do wprowadzenia do ruchu,

d) zapisy o przeglądach i badaniach wykonanych na wydzielonym urządzeniu elektrycznym w czasie jego montażu,

e) zapisy o zastosowanych środkach zapobiegawczych, przeglądach i badaniach wykonanych w czasie rekonstrukcji wydzielonego urządzenia elektrycznego, które nie może być z poważnych, społecznych, gospodarczych lub technologicznych powodów bez napięcia przez cały czas wykonywania czynności, ewentualnie stanowisko uznanej organizacji lub specjalisty,

f) wyliczenie ryzyka dla urządzenia przeznaczonego do ochrony przed skutkami elektryczności atmosferycznej wraz z zakwalifikowaniem ocenianego systemu ochrony przed uderzeniem pioruna i przepięciem (dalej „LPS“) do stosownej klasy LPS według wartości normowych, według sprawozdania technicznego zawierającego dokumentację poszczególnych wykorzystanych komponentów, uzasadniającego stosowność ich zastosowania w danej klasie LPS ze względu na dotrzymanie normatywnych wartości i warunków do przeprowadzenia konserwacji,

g) protokoły oceny jednostkowego badania wykorzystanych komponentów,

h) identyfikację osoby prawnej lub osoby fizycznej prowadzącej przedsiębiorstwo, która elektroinstalację wykonała (wraz z numerami uprawnienia).

II. Dla rewizji okresowej i rewizji nadzwyczajnej

a) dokumentację eksploatacyjną i projektową lub rysunki wydzielonego urządzenia elektrycznego i powód wykonywania konserwacji,

b) protokoły określające wpływ czynników zewnętrznych, o ile nie są one częścią składową dokumentacji eksploatacyjnej,

c) zapisy o wynikach przeprowadzonych przeglądów i badań oraz o stwierdzonych i usuniętych wadach podczas ruchu i konserwacji,

d) sprawozdanie z poprzedniej rewizji,

e) dokumenty o kontrolach organów inspekcji pracy,

f) oświadczenie o wydzielonym urządzeniu elektrycznym I klasy wydanym przez uznaną organizację według § 6, akapit 1, litera b) ustawy,

g) dokument wymieniający powody przeprowadzania rewizji nadzwyczajnej.

Część B

Zakres rewizji wydzielonego urządzenia elektrycznego

I. Podczas rewizji wyjściowej z uwzględnieniem rodzaju wydzielonego urządzenia elektrycznego wykonuje się:

a) kontrolę zgodności rzeczywistego wykonania wydzielonego urządzenia elektrycznego z dokumentacją eksploatacyjną lub z rysunkami i z towarzyszącą mu dokumentacją oraz kontrolę kompletności dokumentacji towarzyszącej,

b) przegląd wydzielonego urządzenia elektrycznego z punktu widzenia spełnienia warunków do instalacji związanej z wpływami środowiska zewnętrznego według dokumentacji towarzyszącej,

c) przedsięwzięte środki zapobiegawcze do oceny stanu rewidowanego wydzielonego urządzenia elektrycznego zawierającą przegląd i badanie,

d) wykonanie potrzebnych pomiarów i ich ocena.

II. Podczas rewizji okresowej i rewizji nadzwyczajnej z uwzględnieniem rodzaju wydzielonego urządzenia elektrycznego wykonuje się:

a) kontrolę zgodności rzeczywistego wykonania wydzielonego urządzenia elektrycznego z dokumentacją projektową lub rysunkami i z dokumentacją eksploatacyjną urządzenia oraz kontrolę kompletności dokumentacji eksploatacyjnej,

b) przegląd rzeczywistego stanu wydzielonego urządzenia elektrycznego z punktu widzenia spełnienia poprzednich warunków do instalacji związanych z wpływami środowiska zewnętrznego według dokumentacji towarzyszącej i ocenę ewentualnych zmian wykonanych od ostatniej rewizji,

c) przedsięwzięte środki zapobiegawcze do oceny rewidowanego wydzielonego urządzenia elektrycznego zawierającego przegląd i badanie,

d) wykonanie potrzebnych pomiarów i ich ocena.

Załącznik nr 3

Uprawnienia do montażu, napraw, rewizji i badań wydzielonych

urządzeń elektrycznych

Uprawnienie zawiera w danym celu następujące znaki rozróżniające:

I. Według wielkości wydzielonego urządzenia elektrycznego:

a) urządzenia elektryczne niskiego napięcia i wysokiego napięcia, z wyznaczeniem poziomu napięcia: poziom napięcia do 35 kV, do 230 kV lub bez ograniczenia poziomu napięcia, razem z urządzeniem dla ochrony przed atmosferyczną elektrycznością, przepięciem i statyczną elektrycznością – E1,

b) urządzenia elektryczne niskiego napięcia do 1 kV prądu zmiennego lub 1,5 kV prądu stałego, wraz z urządzeniem dla ochrony przed atmosferyczną elektrycznością, przepięciem i statyczną elektrycznością – E2,

c) urządzenie dla ochrony przed atmosferyczną elektrycznością, przepięciem i statyczną elektrycznością – E3.

II. Według rodzaju wydzielonego urządzenia elektrycznego:

a) urządzenie w przestrzeniach bez niebezpieczeństwa wybuchu – A,

b) urządzenie w przestrzeniach z niebezpieczeństwem wybuchu (§ 4, akapit 1, litera b) – B.

III. Według rodzaju działalności na wydzielonym urządzeniu elektrycznym:

a) montaż – M,

b) naprawy – O,

c) rewizje – R,

d) badania – Z.

Załącznik nr 4

Podstawowe najdłuższe terminy rewizji okresowych wydzielonego urządzenia elektrycznego i urządzenia do ochrony przed skutkami elektryczności atmosferycznej i statycznej

Według obiektu i miejsca	Termin rewizji
W obiektach przeznaczonych do działalności administracyjnej	5 lat
W obiektach przeznaczonych do produkcji, kształcenia (szkoły, przedszkola), zakwaterowania (hotele, domy noclegowe, kempingi i inne obiekty do zakwaterowania)	3 lata
Urządzenia elektryczne w obiekcie, który według rozwiązania pożarowego dotyczącego bezpieczeństwa umożliwia obecność więcej jak 200 osób	2 lata
Tymczasowe urządzenia na placach budów	0,5 roku
Środki transportu i środki przewozowe	1 rok
Przestrzenie z niebezpieczeństwem pożaru i wybuchu	3 lata
Przestrzenie mokre i ze stałym występowaniem materiałów korozyjnych i zanieczyszczających	1 rok
Ochrona przed skutkami elektryczności atmosferycznej i statycznej	Termin rewizji
LSP chroniące systemy infrastruktury krytycznej	2 lata
LPS chroniące inne obiekty lub urządzenia	4 lata

Informacje uzupełniające do podstawowych najdłuższych terminów rewizji okresowych wydzielonego urządzenia elektrycznego

a) O ile do urządzenia elektrycznego odnosi się więcej niż jeden termin rewizji, wykorzystuje się termin najkrótszy.

b) Rewizja okresowa musi być wykonana w ciągu roku, do którego przypada koniec stanowionego terminu rewizji od czasu wykonania ostatniej rewizji. Nie dotyczy terminów, nie przekraczających długości jednego roku.

c) Wykonawcy, którzy mają opracowany regulamin konserwacji prewencyjnej, kiedy regularnymi kontrolami i konserwacją jest zapewniania minimalizacja ryzyka związanego z ruchem urządzeń elektrycznych, mogą w swoim regulaminie konserwacji prewencyjnej określić terminy rewizji okresowych aż dwukrotnie.

d) Powyższe terminy nie muszę być zastosowane dla wydzielonych urządzeń elektrycznych spełniających warunki określone w § 21 akapit 1 ustawy.

Informacje uzupełniające do podstawowych najdłuższych terminów rewizji okresowych LPS

a) U wszystkich urządzeń LPS koniecznie trzeba wykonać, co najmniej 1 raz w roku, kontrolę wzrokową, która oceni, że LPS nie jest uszkodzony w sposób widoczny.

b) LPS obiektów z ryzykiem spowodowanym materiałami wybuchowymi, musi być skontrolowany wzrokowo, co najmniej raz na 6 miesięcy, i kompletna rewizja musi być wykonana 1 raz w roku.

c) Systemy infrastruktury krytycznej mogą obejmować budynki zawierające czułe systemy wewnętrzne, budynki biurowe i budynki handlowe. Do systemów infrastruktury krytycznej należą wydzielone urządzenia elektryczne I klasy i obiekty, gdzie w następstwie uderzenia pioruna lub przepięcia może powstać szkoda wielkiego rozmiaru.

Wydzielone urządzenia elektryczne, dla których załącznik nie określa terminu rewizji, są rewidowane według terminów rewizji, które są określone w innych przepisach prawnych i innych przepisach do zapewnienia bezpieczeństwa i ochrony zdrowia przy pracy.

Załącznik nr 5

Oświadczenie technika rewizyjnego wydzielonych urządzeń elektrycznych

Oświadczenie zawiera w danym celu następujące znaki rozróżniające:

I. Według wielkości wydzielonego urządzenia elektrycznego:

a) urządzenia elektryczne niskiego napięcia i wysokiego napięcia, z wyznaczeniem poziomu napięcia: napięcia do 35 kV, do 230 kV lub bez ograniczenia poziomu napięcia, wraz z urządzeniem dla ochrony przed atmosferyczną elektrycznością, przepięciem i statyczną elektrycznością – E1,

b) urządzenia elektryczne niskiego napięcia do 1 kV prądu zmiennego lub 1,5 kV prądu stałego, wraz z urządzeniem dla ochrony przed atmosferyczną elektrycznością, przepięciem i statyczną elektrycznością – E2,

c) urządzenie dla ochrony przed atmosferyczną elektrycznością, przepięciem i statyczną elektrycznością – E3.

II. Według rodzaju wydzielonego urządzenia elektrycznego:

a) urządzenie w przestrzeniach bez niebezpieczeństwa wybuchu – A,

b) urządzenie w przestrzeniach z niebezpieczeństwem wybuchu (§ 4, akapit 1, litera b) – B.